Ntak Emi Ekpetienede Ndausụn̄ Spirit Abasi?

“Afo [edi] Abasi mi. Spirit fo ọfọn; yak enye ada mi usụn̄.”—PS. 143:10.

1. Didie ke odudu oro enyịn mîkwe ekeme ndida owo usụn̄?

EKANEM mbakara edi ekpri ukwak emi enyenede ubọk oro esisede edem edere kpukpru ini. Enye esinam owo ọfiọk ebiet emi enye odude ye ebiet emi enye akade. Edieke akamade enye ke ini afo akade isan̄, ebiet ekededi oro afo ọwọn̄ọrede aka, ubọk esie edise edem edere. Emi ayanam fi ọfiọk ebiet emi afo akade, edide aka edem usiahautịn, edem usụk, edem usoputịn, m̀mê edem edere. Odudu maknet oro enyịn mîkwe, emi odude ke ekondo, esinam ubọk esie ọwọn̄ọde ese edem edere. Ke ediwak isua ikie idahaemi, mme anam-ndụn̄ọde ye mme akaisan̄ ẹmeda ekanem mbakara ẹdiọn̄ọ usụn̄ ke obot ye ke mmọn̄.

2, 3. (a) Ọkpọsọn̄ odudu ewe ke Jehovah akada anam n̄kpọ anana-ibat isua ko ke edem? (b) Ntak emi ikpodoride enyịn ke odudu Abasi emi enyịn mîkwe ayada nnyịn usụn̄ mfịn-e?

² Edi enyene odudu efen oro enyịn mîkwe, emi inen̄erede iyom ada nnyịn usụn̄. Nso ke enye edi? Enye oro ẹtịn̄de ẹban̄a ke mme ntọn̄ọ ntọn̄ọ ufan̄ikọ Bible. Genesis etịn̄ ntem aban̄a se Jehovah akanamde anana-ibat isua ko ke edem: “Ke editọn̄ọ, Abasi okobot enyọn̄ ye isọn̄.” Ke ini Abasi akanamde oro, enye ama ọnọ ọkpọsọn̄ odudu esie edi isọn̄, sia mbụk oro adian do ete: “Anamutom odudu Abasi onyụn̄ asan̄a . . . aka iso afiak edem.” (Gen. 1:1, 2) Nso ikanam utom? Edisana spirit—anamutom odudu emi ẹkedade ẹbot n̄kpọ. Ntak emi Jehovah akadade spirit esie obot kpukpru n̄kpọ anam nnyịn idu uwem.—Job 33:4; Ps. 104:30.

³ Sia idide mme owo oro idude uwem inyụn̄ ikotde ibifịk, ndi ikpodori enyịn ke anamutom odudu Abasi ayanam utom ke uwem nnyịn? Eyen Abasi ama ọfiọk ke nnyịn ikpenyene ndidori enyịn, sia enye ọkọdọhọ mbet esie ete: “Spirit . . . ayada mbufo usụn̄ odụk ke ofụri akpanikọ.” (John 16:13) Nnyịn ikpada ke spirit emi edi nso, ndien ntak emi ikpoyomde enye ada nnyịn usụn̄?

Se Edisana Spirit Edide

4, 5. (a) Mbon oro ẹnịmde ukpepn̄kpọ Abasi-Ita-ke-Kiet ẹkere ke edisana spirit edi nso? (b) Afo ọkpọdọhọ ke edisana spirit edi nso?

⁴ Anaedi se ndusụk owo emi afo esikwọrọde ikọ ọnọ ke an̄wautom ẹnịmde ẹban̄a edisana spirit ikemke ye N̄wed Abasi. Mbon oro ẹnịmde ukpepn̄kpọ Abasi-Ita-ke-Kiet ẹkere ke enye edi owo onyụn̄ edi n̄ka ye Abasi kpa Ete. (1 Cor. 8:6) Edi ẹwụt mmemmem mmemmem ke ukpepn̄kpọ Abasi-Ita-ke-Kiet idụhe ke N̄wed Abasi.

⁵ Ntre, nso ke edisana spirit edi? Ẹkeme ndikabade ruʹach, ikọ Hebrew ke Genesis 1:2 nte ‘spirit,’ edi ẹkabade enye n̄ko nte ‘ofụm’ ye mme ikọ en̄wen emi ẹwụtde ke enye edi anam-utom odudu emi enyịn mîkwe. (Men Genesis 3:8; 8:1 domo.) Ukem nte ofụm emi enyịn mîkwe enyenede odudu ndinam n̄kpọ, ntre ke edisana spirit emi enyịn mîkwe, emi mînyeneke idem, emi mînyụn̄ idịghe owo esinam n̄kpọ. Spirit emi edi odudu emi Abasi esinọde owo m̀mê n̄kpọ man anam uduak esie. Ndi ọsọn̄ ndinịm ke Enye emi edide edisana, kpa Ata Ọkpọsọn̄ Abasi,  enyene utọ odudu oro? Baba-o!—Kot Isaiah 40:12, 13.

6. Nso akpan eben̄e ke David ekeben̄e Jehovah?

⁶ Ndi Jehovah ekeme ndika iso nda spirit esie nda nnyịn usụn̄ ke uwem? Enye ọkọn̄wọn̄ọ ọnọ David andiwet psalm ete: “Ami nyanam fi enyene ikike nyonyụn̄ nteme fi usụn̄ eke afo edisan̄ade.” (Ps. 32:8) Ndi David ama oyom oro? Ih, sia enye ama eben̄e Jehovah ete: “Kpep mi ndinam uduak fo, koro afo edide Abasi mi. Spirit fo ọfọn; yak enye ada mi usụn̄.” (Ps. 143:10) Akpana nnyịn iyom inyụn̄ iyak spirit Abasi ada nnyịn usụn̄ ntre. Ntak-a? Kere ban̄a ntak inan̄ emi.

Nnyịn Idotke Ndida Idem Nnyịn Usụn̄

7, 8. (a) Ntak emi nnyịn mîkemeke ndida idem nnyịn usụn̄? (b) Nọ uwụtn̄kpọ emi owụtde ke nnyịn ikpedehedei idomo ndida idem nnyịn usụn̄ ke idiọk editịm n̄kpọ emi.

⁷ Akpa, akpana iyak spirit Abasi ada nnyịn usụn̄ sia nnyịn idotke ndida idem nnyịn usụn̄. “Ndida usụn̄” ọwọrọ “nditeme se ẹkpenamde m̀mê ndiwụt usụn̄ emi ẹkpesan̄ade.” Edi Jehovah ikobotke nnyịn man inam oro inọ idem nnyịn, akpan akpan ke emi idide mme anana-mfọnmma owo mi. Jeremiah prọfet esie ekewet ete: “O Jehovah, mmetịm mfiọk nte ke usụn̄ owo isịneke enye ke ubọk. Ikam isịneke ke ubọk owo eke asan̄ade ndinen̄ede ikpatisan̄ esiemmọ.” (Jer. 10:23) Ntak-a? Enye ama okop nte Abasi etịn̄de ntak emi nnyịn mîkemeke ndinọ idem nnyịn ndausụn̄. Jehovah eketịn̄ ntem aban̄a se nnyịn idide ke esịtidem: “Esịt abian̄a akan n̄kpọ efen ekededi onyụn̄ anam n̄kpọ ke mbrenyịn. Anie ekeme ndifiọk enye?”—Jer. 17:9; Matt. 15:19.

⁸ Ndi ikpedịghe enyene-ndịk n̄kpọ edieke owo akpadahade ikpọn̄, isan̄ake ye owo emi etịmde ọfiọk usụn̄ inyụn̄ ikamake n̄wed ndise obio, aka ata esịt esịt akai m̀mê desat emi usụn̄ mîdụhe? Sia enye mîfiọkke nte ọkpọbọhọde ndiọi idaha ke utọ ebiet oro, mînyụn̄ ifiọkke nte enye akpasan̄ade ekesịm ebiet emi akade, enye ekeme ndikpa. Kpasụk ntre, owo emi ekerede ke imekeme ndinọ idem imọ ndausụn̄ ke idiọk ererimbot emi, ke imọ inyụn̄ iyomke Abasi eteme imọ nnennen usụn̄, ekeme ndikpa. N̄kukụre usụn̄ oro ikemede ndikụt unen ke ndisan̄a ke editịm n̄kpọ emi edi ndibọn̄ ukem akam emi David ọkọbọn̄de ọnọ Jehovah mi ete: “Yak ikpat mi ọsọn̄ọ odu ke usụn̄ fo, emi ikpatisan̄ mi mîdisehekede.” (Ps. 17:5; 23:3) Idisan̄a didie ibọ utọ ndausụn̄ oro?

9. Nte ẹwụtde ke page 17, didie ke spirit Abasi ekeme ndinen̄ede nda nnyịn usụn̄?

⁹ Edieke isụhọrede idem inyụn̄ inyịmede ndiberi edem ke Jehovah, enye ọyọnọ nnyịn edisana spirit esie man ada nnyịn usụn̄. Didie ke anamutom odudu emi edin̄wam nnyịn̄? Jesus ọkọdọhọ mme mbet esie ete:  “Andin̄wam, kpa edisana spirit, emi Ete edinọde edi ke enyịn̄ mi, enye oro eyekpep mbufo kpukpru n̄kpọ onyụn̄ anam mbufo ẹti kpukpru n̄kpọ eke n̄ketịn̄de nnọ mbufo.” (John 14:26) Nte ikpepde Ikọ Abasi, esịnede mme ikọ Christ, kpukpru ini ke ofụri esịt, edisana spirit ayanam ifiọk editụn̄ọ ọniọn̄ Jehovah man ikpekeme ndinam uduak Jehovah ketket. (1 Cor. 2:10) Ke adianade do, ini ekededi emi n̄kpọ oro owo mîkodorike enyịn etịbede ke usụn̄ uwem, spirit eyeteme nnyịn se ikpanamde. Enye eyeti nnyịn mme edumbet Bible emi ikekpepde onyụn̄ anam nnyịn ifiọk nte mmọ ẹnyenede ebuana ye se iyomde ndinam.

Spirit Abasi Akada Jesus Usụn̄

10, 11. Nso ke ikpọn̄-ikpọn̄ edibon Eyen Abasi okodori enyịn edisana spirit ndinam, ndien didie ke edisana spirit akan̄wam enye?

¹⁰ Ọyọhọ ntak iba emi akpanade iyak edisana spirit ada nnyịn usụn̄ edi ke Abasi akada enye ọnọ Eyen esie ndausụn̄. Mbemiso ikpọn̄-ikpọn̄ edibon Eyen Abasi ekedide isọn̄, enye ama ọfiọk ntịn̄nnịm ikọ emi: “Spirit Jehovah oyodoro enye ke idem, spirit ọniọn̄ ye asian, spirit item ye odudu, spirit ifiọk ye uten̄e Jehovah.” (Isa. 11:2) Kere nte ekenen̄ede ọdọn̄ Jesus ndiyak spirit Abasi an̄wam enye sia uwem ikememke inọ enye mi ke isọn̄!

¹¹ Ikọ Jehovah ama osu. Mme Gospel ẹtịn̄ se iketịbede ndondo oro Jesus akanade baptism, ẹte: “Edi Jesus ọyọhọ ye edisana spirit, ọwọn̄ọde ọkpọn̄ Jordan, ndien spirit ada enye asan̄a ke wilderness.” (Luke 4:1) Ke ini emi Jesus okodude do etie utre udia, ọbọn̄ akam, onyụn̄ etiede ekere n̄kpọ, etie nte Jehovah ama ekpep onyụn̄ anam enye ọfiọk se enye edisobode. Anamutom odudu Abasi ama anam utom ke esịt ye ekikere Jesus, ada enye usụn̄ ke se enye ekerede onyụn̄ ebierede. Emi ama anam Jesus ọfiọk se akpanamde ke idaha kiet kiet onyụn̄ anam ata ukem ukem se Ete esie okoyomde.

12. Ntak emi oyomde iben̄e Abasi ọnọ spirit esie man ada nnyịn usụn̄?

¹² Sia Jesus ọkọfiọkde utịp ediyak spirit Abasi ada enye usụn̄, enye ama anam mme mbet esie ẹfiọk ufọn ediben̄e nnyụn̄ nyak edisana spirit ada mmọ usụn̄. (Kot Luke 11:9-13.) Ntak emi oyomde nnyịn inam oro? Sia oro ekeme ndikpụhọde nte isikerede n̄kpọ, ke ntre anam itọn̄ọ ndinyene ekikere Christ. (Rome 12:2; 1 Cor. 2:16) Edieke iyakde spirit Abasi ada nnyịn usụn̄, iyekere n̄kpọ nte Christ inyụn̄ ikpebe enye.—1 Pet. 2:21.

Spirit Ererimbot Ekeme Nditụn Nnyịn Usụn̄

13. Nso idi spirit ererimbot, ndien enye anam mme owo ẹnam nso?

¹³ Ọyọhọ ntak ita emi ikpoyomde spirit Abasi ada nnyịn usụn̄ edi ke edieke enye mîdaha nnyịn usụn̄, idiọk spirit, emi adade ata ediwak owo usụn̄, ekeme nditụn nnyịn usụn̄. Ererimbot enyene okopodudu spirit  emi ọnọde ndausụn̄ emi edide ata isio ye eke edisana spirit. Utu ke spirit ererimbot ndinam mme owo ẹnyene ekikere Christ, enye anam mmọ ẹkere ẹnyụn̄ ẹnam n̄kpọ nte Satan, kpa andikara ererimbot emi. (Kot Ephesus 2:1-3; Titus 3:3.) Ke ini owo ayakde spirit ererimbot ada enye usụn̄ onyụn̄ ọtọn̄ọde ndisinam mme utom obụkidem, emi esinyene ata ndiọi utịp, ndien oro idiyakke enye odụk Obio Ubọn̄ Abasi.—Gal. 5:19-21.

14, 15. Ikeme ndisan̄a didie n̄kan spirit ererimbot?

¹⁴ Jehovah ọnọ nnyịn se idade ibiọn̄ọ spirit ererimbot. Apostle Paul ọkọdọhọ ete: “Ẹka iso ẹkop odudu ke Ọbọn̄ ye ke ọkpọsọn̄ ukeme esie . . . man mbufo ẹkpekeme ndin̄wana n̄kan ke usen idiọk.” (Eph. 6:10, 13) Jehovah esida spirit esie an̄wam nnyịn ikan ukeme oro Satan esịnde nditụn nnyịn usụn̄. (Edi. 12:9) Spirit ererimbot okop odudu, ndien nnyịn ikemeke ndifep enye ofụri ofụri. Edi inaha iyak enye abiat nnyịn. Edisana spirit akam okop odudu akan enye, ndien enye ayan̄wam nnyịn!

¹⁵ Apostle Peter ekewet ntem aban̄a mbon oro ẹkekpọn̄de Ido Ukpono Mme Christian ke eyo mme apostle, ete: “Mmọ ẹmekpọn̄ nnennen usụn̄, ndien ẹtụn mmọ usụn̄.” (2 Pet. 2:15) Nnyịn iwụt esịtekọm didie ntem ke “nnyịn ikọbọhọ spirit ererimbot, edi ikọbọ spirit emi otode Abasi”! (1 Cor. 2:12) Edieke iyakde edisana spirit ada nnyịn usụn̄ inyụn̄ ibọde ufọn ito kpukpru n̄kpọ oro Jehovah ọnọde man ika iso isọn̄ idem ke n̄kan̄ eke spirit, iyanam se inende inyụn̄ ikan spirit Satan emi akarade idiọk ererimbot emi.—Gal. 5:16.

Edisana Spirit Esin̄wụm Nti Mbun̄wụm

16. Nso mbun̄wụm ke edisana spirit ekeme ndin̄wam nnyịn in̄wụm?

¹⁶ Ọyọhọ ntak inan̄ oro ikpoyomde spirit Abasi ada nnyịn usụn̄ edi sia enye esinam owo on̄wụm nti mbun̄wụm. (Kot Galatia 5:22, 23.) Anie ke otu nnyịn mîkpoyomke ndidọdiọn̄ mma ima, ndat esịt, nnyụn̄ nnam emem? Anie mîkpamaha ndidọdiọn̄ nnyene anyanime, mfọn ido, nnyụn̄ nnyene eti ido? Anie mîkpọbọhọ ufọn edieke enye enen̄ede enyene mbuọtidem, ifụre ifụre ido, ye mfara ke idem? Edisana spirit esinam inyene nti edu emi ẹnyenede ufọn ẹnọ nnyịn ye mbon emi idụn̄de inyụn̄ inamde n̄kpọ Abasi ntre. Oyom ikaka iso ikpep ndinyene mme edu emi, sia owo mînịmke adan̄a mbun̄wụm spirit emi nnyịn iyomde onyụn̄ anade in̄wụm.

17. Didie ke ikeme ndinen̄ede n̄n̄wụm ikpehe mbun̄wụm spirit kiet kiet?

¹⁷ Ọfọn itie ikere se isinamde man ifiọk m̀mê nte isitịn̄de ikọ inyụn̄ idude uwem ẹwụt ke edisana spirit ada nnyịn usụn̄, ye nte ke nnyịn ke in̄wụm mbun̄wụm esie. (2 Cor. 13:5a; Gal. 5:25) Edieke ikụtde ke oyom ikpep ndin̄wụm ndusụk ikpehe mbun̄wụm spirit, imekeme ndiyak edisana spirit ada nnyịn usụn̄ man inen̄ede inyene mme edu oro. Inam emi ke ndikpep ikpehe esie kiet kiet nte ẹwụtde ke Bible ẹnyụn̄ ẹnemede ke mme n̄wed esop Abasi. Ntem ke ikeme ndikụt nte ikemede ndiwụt mmọ ke uwem nnyịn ke usen ke usen, inyụn̄ isịn ukeme inen̄ede inam ntre. * Ke ini ikụtde se spirit Abasi anamde ke uwem nnyịn ye ke uwem nditọete nnyịn, emi ayanam inen̄ede ikụt ntak emi anade enye ada nnyịn usụn̄.

Ndi Afo ke Ayak Spirit Abasi Ada Fi Usụn̄?

18. Didie ke Jesus ekenịm uwụtn̄kpọ ọnọ nnyịn ke nditiene ndausụn̄ spirit Abasi?

¹⁸ Sia Jesus ekedide “ata anamutom” Abasi ke ini ẹkebotde ekondo, enye ama ọdiọn̄ọ kpukpru n̄kpọ aban̄a odudu maknet, emi  esinamde ekanem mbakara ada owo usụn̄. (N̄ke 8:30; John 1:3) Edi Bible itịn̄ke ke Jesus ama esida odudu maknet oro enyịn mîkwe oyom usụn̄ ke ini enye okodude ke isọn̄. Bible akam ọdọhọ nte ke ini enye okodude ke isọn̄, ke spirit Abasi ama enen̄ede enyene odudu ke idem esie. Enye ama ayak spirit oro ada enye usụn̄, ndien ke ini spirit eketemede enye n̄kpọ, enye ama enyịme onyụn̄ anam. (Mark 1:12, 13; Luke 4:14) Ndi afo etie ntre?

19. Nso ke ana inam man edisana spirit ada nnyịn usụn̄?

¹⁹ Anamutom odudu Abasi osụk ananam utom ke esịt ye ekikere mbon oro ẹnyịmede enye esịn udọn̄ ọnọ onyụn̄ ada mmimọ usụn̄. Didie ke afo ekeme ndiyak enye anam utom ke idem fo man anam fi asan̄a ke nnennen usụn̄? Bọn̄ akam kpukpru ini nọ Jehovah ete ọnọ fi spirit esie onyụn̄ an̄wam fi etiene ndausụn̄ esie. (Kot Ephesus 3:14-16.) Du uwem ekekem ye akam fo ebe ke ndiyom item emi odude ke Ikọ Abasi, kpa Bible—emi ẹkedade odudu edisana spirit ẹwet. (2 Tim. 3:16, 17) Nam nti item emi enye ọnọde, nyụn̄ nen̄ede yak edisana spirit ada fi usụn̄. Wụt ke emenyene mbuọtidem ke Jehovah enyene ukeme ndida fi usụn̄ nte odotde ke idiọk ererimbot emi.

[Ikọ Idakisọn̄]

Ndi Emeti Mme Akpan N̄kpọ Oro Ẹkenemede?

• Didie ke edisana spirit ekeme nditụk uwem nnyịn?

• Nso idi ntak inan̄ emi ikpoyomde spirit Abasi ada nnyịn usụn̄?

• Nso ke ikpanam man edisana spirit enen̄ede ada nnyịn usụn̄?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Ndise ke page 15]

Spirit Abasi ekesida Jesus usụn̄

[Ndise ke page 17]

Spirit Abasi esinam utom ke esịt ye ekikere owo man esịn udọn̄ ọnọ onyụn̄ ada mmọ usụn̄