“Ẹkpeme Idem ye Leaven Mme Pharisee”

Jesus ama odụri mbet esie utọn̄ ete: “Ẹkpeme idem ye leaven mme Pharisee, emi edide mbubịk.” (Luke 12:1) Itien̄wed en̄wen emi ẹwetde ikọ Jesus emi owụt ke enye okowụt ke “ukpepn̄kpọ” mme Pharisee ifọnke.—Matt. 16:12.

Ndusụk ini, Bible esida ikọ oro “leaven,” m̀mê yeast, etịn̄ aban̄a n̄kpọ ndibiara. Imenen̄ede ifiọk ke ukpepn̄kpọ ye ido mme Pharisee ama abiat ediwak owo. Nso ikanam ukpepn̄kpọ mme Pharisee ọdiọk ntre?

1 Mme Pharisee ẹkeda idem ke edinen, ẹnyụn̄ ẹse mbon en̄wen ke usụhọde.

Jesus ama etịn̄ aban̄a idiọk edu emi ke uwụtn̄kpọ kiet emi enye ọkọnọde. Enye ọkọdọhọ ete: “Pharisee ada ọbọn̄ akam emi ke esịt esie ete, ‘O Abasi, mmọkọm fi koro mmentiehe nte mmọ en̄wen, mbon n̄kanubọk, mme anam ukwan̄ido, mme esịn efịbe, m̀mê idem nte ọbọ a-tax emi. Ntetre udia utịm ikaba ke urua, nsosio ubak kiet ke itie duop ke kpukpru se nnyenede nnọ.’ Edi ọbọ a-tax emi adade nsannsan inyịmeke ndikam mmenede enyịn esie nse enyọn̄, edi ọdọdiọn̄ amia ubọk ke ikpanesịt esie, ete, ‘O Abasi, tua mi, anamidiọk, mbọm.’”—Luke 18:11-13.

Jesus ama otoro ọbọ a-tax emi ke ntak emi enye okosụhọrede idem. Enye ọkọdọhọ ete: “Ndọhọ mbufo nte, Owo emi osụhọde ọnyọn̄ ufọk esie nte edinen owo akan owo enye eken; koro owo eke emenerede idemesie ke enyọn̄ ẹyesụhọde enye ẹnịm, edi owo eke osụhọrede idemesie ẹyemenede enye.” (Luke 18:14) Kpa ye emi ẹkediọn̄ọde mme ọbọ a-tax nte mbon emi ẹsidiade inọ, Jesus ama an̄wam ndusụk mme ọbọ a-tax emi ẹkekpan̄de utọn̄ ẹnọ enye. Ke nsụhọde n̄kaha, owo iba ke otu mmọ, Matthew ye Zacchaeus, ẹma ẹkabade ẹdi mbet esie.

Nso ke ikpanam edieke ikerede ke imọfọn ikan mbon en̄wen ke ntak ukeme m̀mê ifetutom oro Abasi ọnọde nnyịn m̀mê ke ntak mmeme m̀mê ndudue mbon en̄wen? Akpana isọsọp isio utọ ekikere oro ifep ke esịt nnyịn, koro N̄wed Abasi ọdọhọ ete: “Ima enyenyene anyanime onyụn̄ ọfọn ido. Ima ifịbeke ufụp, inamke inua, ikohokede idem, inamke ido eke mîdotke, iyomke ufọn idemesie, isọpke iyatesịt. Ibatke idiọk ibon. Idarake ukwan̄ido, edi adara se idide akpanikọ.”—1 Cor. 13:4-6.

Nnyịn ikpada idem nnyịn nte apostle Paul akadade idemesie. Ke Paul ama ọkọdọhọ ke “Christ Jesus ekedi ererimbot ndinyan̄a mme anamidiọk,” enye ama adian do ete: “Ami ndi akakan ke otu mmọ emi.”—1 Tim. 1:15.

Mme Mbụme Nditie N̄kere:

Ndi mmenịm ke ami ndi anamidiọk ye nte ke ẹdinyan̄a mi ke ntak mfọnido Jehovah oro owo mîdotke? Ndi n̄kere ke mmọfọn n̄kan mbon en̄wen sia nnamde n̄kpọ Abasi ke ediwak isua, n̄kamade mme ifetutom ke esop Abasi, m̀mê sia Abasi ọnọde mi ndammana ukeme?

  2 Mme Pharisee ẹkesinam mme owo ẹkere ke mme Pharisee ẹfọn ẹkan. Mmọ ẹma ẹma uwọrọiso ye ikpọ udorienyịn̄.

Jesus okodụri mme owo utọn̄ ete: “Kpukpru utom eke mmọ ẹnamde mmọ ẹnam man mme owo ẹkụt; koro mmọ ẹnamde mme ekebe udọn̄ itie N̄wed Abasi oro mmọ ẹbọbọde nte n̄kpọ n̄kpemeidem ẹn̄wan̄a, ẹnyụn̄ ẹnam mme nyeriye ewụra mmọ ẹniọn̄. Mmọ ẹma ata ikpọ itie ke udia mbubreyo ye n̄kpọitie iso ke mme synagogue, ye ekọm ke an̄waurua, ẹnyụn̄ ẹma mme owo ẹkot mmọ Rabbi.” (Matt. 23:5-7) Kere ban̄a nte emi okpụhọrede ye nte Jesus akanamde n̄kpọ. Kpa ye emi enye ekedide mfọnmma Eyen Abasi, enye ama osụhọde idem. Ke ini owo kiet okokotde Jesus “eti,” Jesus ama ọdọhọ ete: “Ntak emi afo okotde mi eti? Owo ndomokiet idịghe eti, ke mîbọhọke kiet, kpa Abasi.” (Mark 10:18) Isan̄ en̄wen, Jesus ama eyet mbet esie ukot, ndien ke ntem enye ama enịm uwụtn̄kpọ nsụhọdeidem ọnọ mme anditiene enye.—John 13:1-15.

Akpana ata Christian anam n̄kpọ ọnọ ekemmọ mme andinịm ke akpanikọ. (Gal. 5:13) Mbon emi ẹyomde ndidot ndidi mme esenyịn ke esop ẹkpenyene ndinen̄ede nnam emi. Idiọkke ‘ndinyanade mbịne itieutom esenyịn,’ edi se ikpanamde owo anam emi ekpedi sia ọdọn̄de enye ndin̄wam mbon en̄wen. “Itieutom” emi idịghe itie uwọrọiso m̀mê itie ubre odudu. Mme esenyịn ẹkpenyene ‘ndisụhọde idem’ ukem nte Jesus.—1 Tim. 3:1, 6; Matt. 11:29.

Mme Mbụme Nditie N̄kere:

Ndi nsima mbon oro ẹkamade ifetutom ke esop man n̄wọrọ etop m̀mê man ẹnọ mi ifetutom? Ndi nsinen̄ede mma ndinam utom Abasi emi edinamde mme owo ẹkpono ẹnyụn̄ ẹtoro mi? Ndi nsiyom ndinam n̄kpọ man mme owo ẹkụt?

  3 Ibet ye ido mme Pharisee ama anam ọsọn̄ mme usụhọde owo ndinịm Ibet.

Ibet Moses ama owụt nte nditọ Israel ẹkpetuakde ibuot ẹnọ Jehovah. Edi owo iketịn̄ke kpukpru n̄kpri n̄kpọ emi owo akpanamde man enịm Ibet oro. Ke uwụtn̄kpọ, Ibet ọkọdọhọ owo okûnam utom ke Sabbath, edi iketịn̄ke se idide utom ye se mîdịghe. (Ex. 20:10) Mme Pharisee ẹma ẹdian ibet idemmọ ye ido obio sia ẹkekerede ke Ibet Abasi itịn̄ke kpukpru se ẹkpenamde ye se owo mîkpanamke. Okposụkedi emi Jesus mîkenịmke ibet mme Pharisee, enye ama enịm Ibet Moses. (Matt. 5:17, 18; 23:23) Enye ama ọfiọk ntak emi Abasi ọkọnọde Ibet onyụn̄ ọfiọk ke Abasi oyom ẹtua owo mbọm. Enye ama enyene eti ibuot idem ke ini mme anditiene enye mîkanamke item esie. Ke uwụtn̄kpọ, okposụkedi emi enye ọkọdọhọde apostle esie ita ete ẹtaba idap ẹkpeme ke okoneyo emi ẹkemụmde enye, mmọ ẹma ẹde ediwak ini. Mbọm mmọ ama anam enye, enye onyụn̄ ọdọhọ mmọ ete: “Ke akpanikọ, spirit enyịme, edi obụkidem ememem.”—Mark 14:34-42.

Mme Mbụme Nditie N̄kere:

Ndi nsinọ ibet nte mmama nnyụn̄ nyom kpukpru owo ẹnam n̄kpọ ẹsịn ke ekikere mi? Ndi mmesiyom mbon en̄wen ẹnam se mmọ mîkemeke ndinam?

Kere ban̄a ukpụhọde oro odude ke se Jesus ekekpepde ye se mme Pharisee ẹkekpepde. Ndi omokụt mme ebiet emi oyomde fi anam ukpụhọde. Ke edide ntre, ntak emi ebierede ndinam ukpụhọde?

[Ndise ke page 28]

Mme Pharisee ẹma ẹsibọp ekebe udọn̄ itie N̄wed Abasi ke ibuot.—Matt. 23:2, 5

[Mme ndise ke page 29]

Mbiowo emi ẹsụhọrede idem ẹsinam n̄kpọ ẹnọ mme owo; mmọ ibietke mme Pharisee oro ẹkekohorede idem

[Ndise ke page 30]

Ukem nte Jesus, ndi afo emesiwụt eti ibuot ke se oyomde mme owo ẹnam?