Mbụk Eyouwem

N̄kesinam Ufan ye Ikpọ Owo emi Ẹnyenede Ọniọn̄

NTE ELVA GJERDE OBỤKDE

Ke n̄kpọ nte isua 70 emi ẹkebede, se esenowo kiet emi ekedide ufọk nnyịn eketịn̄de ọnọ ete mi ama okpụhọde uwem mi. Ọtọn̄ọde ke usen oro, mbon en̄wen n̄ko ẹnam n̄kpọ oro okpụhọrede uwem mi. Ke ofụri ini emi, mmenyene ata eti ufan emi mmade n̄kan ke otu kpukpru ufan mi. Yak ntịn̄ nnọ fi.

N̄KAMANA ke 1932 ke Sydney ke Australia. Ete ye eka mi ẹma ẹnịm ke Abasi do, edi ikesikaha ufọkabasi. Eka mi ekekpep mi ete ke Abasi esese mi kpukpru ini man ọkpọnọ mi ufen ini ekededi oro nsọn̄de ibuọt. Ikọ emi akanam mi mfefehe Abasi. Edi mma nsima Bible etieti. Eyeneka eka mi ama esibụk ediwak mbụk Bible ọnọ mi ini ekededi emi enye edide edise nnyịn ke utịturua. N̄kesitetie mbet enye edi edise nnyịn.

Ke ini n̄kedide eyenọwọn̄, ete mi ama okot mme n̄wed emi eka mi ọkọbọde akamba mma kiet emi ekedide kiet ke otu Mme Ntiense Jehovah. Enye ama enen̄ede ama se enye okokotde ke n̄wed emi tutu enye enyịme ndikpep Bible ye Mme Ntiense Jehovah. Mbubreyo usen kiet ke ini ẹkekpepde ete mi Bible, enye ama okụt nte ndianade n̄kpan̄ utọn̄. Enye ama ọdọhọ mi n̄ka n̄kanana, edi esenowo oro ama ọdọhọ enye ete, “Yak Elva etiene etie ke ini ikpepde n̄kpọ nan̄a.” Ikọ esie emi okokpụhọde uwem mi onyụn̄ anam ntọn̄ọ ndinam ufan ye ata Abasi—Jehovah.

Ikebịghike, ami ye ete mi ima itọn̄ọ ndisidụk mme mbono esop Christian. Se ete mi ekekpepde ama anam enye okpụhọde. Enye ikesisọpke iyatesịt aba. Ukpụhọde emi ama anam eka mi ye Frank akpaneka mi ẹtọn̄ọ nditiene ndụk mme mbono esop. * Nnyịn mbinan̄ ima inam n̄kọri tutu ina baptism, ikabade idi Mme Ntiense Jehovah. Toto ke ini oro, ediwak ikpọ owo ẹn̄wam mi ke nsio nsio idaha ke uwem mi.

NDIMEK SE NDIDADE UWEM MI NNAM

Ke ini n̄kedide eyenọwọn̄, n̄kesima ndinam ufan ye ikpọ owo ke esop nnyịn. Alice Place, akamba eyenete an̄wan emi ekedide akpa owo emi ọkọkwọrọde ikọ ọnọ nnyịn, ekesịne ke otu emi. N̄kada enye nte eka eka mi. Enye ekekpep mi ndikwọrọ ikọ onyụn̄ esịn udọn̄ ọnọ mi ete nna baptism. N̄kana baptism ke ini n̄kedide isua 15.

Enyene ikpọ owo en̄wen emi n̄kamade, mmọ ẹkedi ebe ye n̄wan, Percy ye Madge (Margaret) Dunham. Ndinam ufan ye mmọ ama enen̄ede an̄wam mi ke ini iso. Mma mma ibat etieti nnyụn̄ mbiere ke nyọdiọn̄ọ ibat tutu edi se n̄kemede ndikpep mbon en̄wen. Percy ye Madge ẹma ẹnam utom isụn̄utom ke Latvia ke iduọk isua 1930. Ke ini ọyọhọ ekọn̄ ererimbot iba ọkọtọn̄ọde ke Europe,  ẹma ẹdọhọ mmọ ẹdinam utom ke Bethel Australia emi okodude ke esịt esịt Sydney. N̄wan ye ebe emi ẹma ẹnen̄ede ẹma mi. Mmọ ẹma ẹsibụk inem inem ifiọkutom emi mmọ ẹkenyenede ke utom isụn̄utom ẹnọ mi. Mma n̄kụt ke ndikpep mme owo Bible ayanam n̄kop inemesịt n̄kan ndikpep mme owo ibat. Ke ntre, mma mbiere ndidi isụn̄utom.

Brọda ye Sista Dunham ẹkedọhọ mi ke ndinam utom usiakusụn̄ ayanam mi ndot ndinam utom isụn̄utom. Ntre, ke 1948, ke ini n̄kedide isua 16, mma ntiene mme uyen duop eken emi ẹkenamde utom usiakusụn̄ ke esop nnyịn ke Hurstville ke Sydney nnam utom usiakusụn̄.

Ke isua inan̄ oro ẹketienede, mma nnam utom usiakusụn̄ ke obio inan̄ ke New South Wales ye Queensland. Kiet ke otu akpa nditọ ukpepn̄kpọ Bible oro n̄kenyenede ekedi Betty Law (ekere Betty Remnant idahaemi). Betty ama ọfọn ido; enye ọkọsọn̄ọ mi ke isua iba. Enye ama akabade edi nsan̄a usiakusụn̄ mi ke Cowra, emi edide n̄kpọ nte kilomita 230 ọtọn̄ọde ke edem usoputịn Sydney. Okposụkedi emi nnyịn mîkedịghe nsan̄a usiakusụn̄ ibịghi, ami ye Betty idi ufan tutu mfịn emi.

Ke ẹma ẹkemek mi akpan asiakusụn̄, mma n̄wọrọ n̄ka Narrandera, emi edide kilomita 220 ọtọn̄ọde ke usụk usụk edem usoputịn Cowra. Obufa nsan̄a usiakusụn̄ mi ekedi Joy Lennox (ekere Joy Hunter idahaemi), kpa ifịk ifịk asiakusụn̄ emi ọkọsọn̄ọde mi n̄ko ke isua iba. Nnyịn mbiba kpọt ikedi Mme Ntiense ke obio oro. Ami ye Joy ikodụn̄ ye Ray ye Esther Irons, ebe ye n̄wan emi ẹkenen̄erede ẹfọn ido. Mmọ ye akpan mmọ, ọkọrọ ye nditọiban mmọ ita ẹma ẹnyene udọn̄ ke akpanikọ. Ray ye akpan esie ẹkesibọk erọn̄ ẹnyụn̄ ẹnam utom ke in̄wan̄ wheat ke ebiet emi mîkpereke obio tutu ke utịturua, ke adan̄aemi n̄wan ye nditọ esie iban ẹkesinamde utom ke ufọkisen mmọ. Kpukpru Sunday, ami ye Joy ima isitem udia inọ mmọ ye n̄kpọ nte owo 12 oro ẹkesidude ke ufọkisen mmọ. Isenowo mmọ ẹkesinam utom ke usụn̄ tren, ndien mmọ ẹma ẹtụn̄ọ akpa etieti. Ẹma ẹsibat utom oro ikanamde mi ẹsio ke okụk ufọk nnyịn. Ima ikụre utom emi iyere mmọn̄, ima isinọ ubon Irons edinem udia eke spirit—ukpepn̄kpọ Enyọn̄-Ukpeme eke urua ke urua. Ray, Esther, ye nditọ mmọ inan̄ ẹma ẹbọ akpanikọ, ndien mmọ ẹkesịne ke otu akpa mme andibuana ke Esop Narrandera.

Ke 1951, mma ndụk mbono Mme Ntiense Jehovah ke Sydney. Do ke n̄kodụk san̄asan̄a mbono oro ẹkenịmde ye mme asiakusụn̄ oro ẹkpemade ndinam utom isụn̄utom. Mbon oro ẹkedụkde mbono emi ẹma ẹbe 300, ndien ẹkenịm mbono emi ke akamba tent. Nathan Knorr emi okotode Bethel Brooklyn edi, eketịn̄ ikọ ke mbono oro. Enye ama etịn̄ ntak emi oyomde ẹsọsọp ẹkwọrọ eti mbụk ke ofụri isọn̄. Ima inen̄ede ikpan̄ utọn̄. Nte ini akakade, ediwak mme asiakusụn̄ oro ẹkedụkde mbono oro ẹma ẹka South Pacific ye mme ebiet en̄wen ẹketọn̄ọ utom Obio Ubọn̄. Esịt ama enen̄ede enem mi ndisịne ke otu mbon Australia 17 oro ẹkekotde ẹdidụk ọyọhọ otu 19 ke Ufọkn̄wed Gilead ke 1952. N̄kedi isua 20 kpọt ke ini n̄kakade ufọkn̄wed emi edinamde mi ndi isụn̄utom, kpa utom emi ọkọdọn̄de mi toto ke ini emi n̄kedide eyenọwọn̄!

KE INI OKOYOMDE NNAM UKPỤHỌDE

Ukpep oro n̄kọbọde ye mme ufan oro n̄kanamde ke Gilead ama anam nnen̄ede ndiọn̄ọ Bible onyụn̄ ọsọn̄ọ mbuọtidem mi, edi ama okpụhọde mi n̄ko. N̄kedi ekpri n̄kaiferi emi n̄koyomde ndinam kpukpru n̄kpọ ke mfọnmma usụn̄ nnyụn̄ nyom kpukpru owo ẹfọn ẹma. Nte n̄kesikerede n̄kpọ ikọfọnke. Ke uwụtn̄kpọ, ke ini n̄kokụtde nte Brọda Knorr ebrede bọl ye ndusụk n̄kparawa Bethel, idem ama akpa mi.

Sia mme andikpep ke ufọkn̄wed Gilead ẹkedide mbon mbufiọk emi ẹma ẹkenam utom emi ke  ediwak isua, anaedi mmọ ẹma ẹkụt ke enyene se ifịnade mi. Mmọ ẹma ẹnen̄ede ẹkere ẹban̄a mi ẹnyụn̄ ẹn̄wam mi n̄kpụhọde nte nsikerede n̄kpọ. Nte ini akakade, mma ntọn̄ọ ndikụt ke Jehovah edi edima Ete ye Abasi emi esiwụtde esịtekọm, idịghe Abasi emi etiede ukpan ukpan mînyụn̄ ikwe se owo anamde. Ndusụk nditọ ufọkn̄wed nnyịn ẹma ẹn̄wam mi n̄ko. Mmeti nte owo mmọ kiet ọkọdọhọde mi ete: “Elva, Jehovah ikamake ikpa itie ke heaven. Kûsukere ke enyene ndidi mfọnmma.” Ikọ esie ama osụhọde odụk mi esịt.

Ke mma n̄kokụre Gilead, ẹma ẹnọ mi ye nditọ ufọkn̄wed nnyịn inan̄ ika Namibia ke Africa. Ikebịghike, ima isinịm ukpepn̄kpọ Bible 80. Mma mma Namibia ye utom isụn̄utom, edi enyene eyen ufọkn̄wed nnyịn kiet ke Gilead emi okoyomde ndidọ mi, ndien ẹkenọ enye aka Switzerland. Ke mma n̄kanam utom ke Namibia isua kiet, mma ntiene enye n̄kanam utom ke Switzerland. Ke ima ikanam ndọ, ima isan̄a ntre inam utom circuit.

NDIYỌ AFANIKỌN̄

Ke ima ikokop inem utom circuit ke isua ition, ẹma ẹdọhọ nnyịn idinam utom ke Bethel Switzerland. Ama enem etieti ndidu ke Bethel ye nditọete emi ẹma ẹkekọri ẹsịm ọyọhọ idaha ke n̄kan̄ eke spirit.

Ikebịghike ke oro ebede, ata akwa n̄kpọ iduọesịt ama ọwọrọ mi. Mma ndifiọk ke ebe mi ikesinamke akpanikọ inọ mi ye Jehovah. Ekem, enye ama ọkpọn̄ mi. Ekebiet mmọn̄ n̄kpa. Ndiọn̄ọke nte n̄kpakanamde utọ n̄kpọ oro ke mîkpedịghe ima ye un̄wam ikpọ nditọete ke Bethel. Mmọ ẹma ẹsikpan̄ utọn̄ ẹnọ mi ke ini ọkọdọn̄de mi nditịn̄ ikọ, ẹnyụn̄ ẹyak mi nduọk odudu ke ini nyomde nduọkodudu. Nti ikọ mmọ ye mfọnido mmọ ama enen̄ede an̄wam mi ke ini ọkpọsọn̄ ubiak mi onyụn̄ anam ntetịm n̄kpere Jehovah.

N̄kpọ en̄wen emi n̄ketide ekedi ikọ emi ikpọ nditọete emi ẹkeyọde mfịna ẹketịn̄de ẹnọ mi ediwak isua ke edem. Madge Dunham edi kiet ke otu mmọ. Enye ama ọdọhọ mi ini kiet ete: “Elva, omokụt emi anamde n̄kpọ Jehovah mi, oyosobo ediwak idomo, edi n̄kponn̄kan idomo fo edito mbon emi ẹnen̄erede ẹkpere fi. Ke ini emi etịbede, nen̄ede kpere Jehovah. Ti ke atuak ibuot ọnọ enye, idịghe mme anana-mfọnmma owo.” Ikọ Madge ama an̄wam ke ini mfịna mi. Mma mbiere ke ndiyakke idiọkn̄kpọ ebe mi adian̄ade mi ọkpọn̄ Jehovah.

Mma mbiere ndifiak nnyọn̄ Australia n̄kodu n̄kpere ubon mi nnam usiakusụn̄. Ke ini n̄kasan̄ade ke nsụn̄ikan̄ nnyọn̄, ama enen̄ede enem mi ndikwọrọ ikọ nnọ ediwak owo ke nsụn̄ikan̄ oro. Sụn̄sụn̄ akparawa Norway kiet emi ekerede Arne Gjerde ama etiene esịne ke nsụn̄ikan̄ oro. Enye ama ama se n̄kọkwọrọde. Nte ini akakade, Arne ama edi ufọk nnyịn ke Sydney edise nnyịn. Enye ama ọsọsọp anam n̄kọri ke n̄kan̄ eke spirit onyụn̄ odụk esop Abasi. Ami ye Arne ima inam ndọ ke 1963, ndien mma mman Gary akpan nnyịn ke 1965.

KE INI N̄KATABADE OWO EN̄WEN

Ami ye ebe mi ye akpan nnyịn ima ikop inem ubon nnyịn etieti. Nte ini akakade, ebe mi ama afiak adian ubet ke ufọk nnyịn man ete ye eka mi emi ẹma ẹkesọn̄ ẹdidụn̄ ye nnyịn. Ke isua itiokiet ẹma ẹkebe tọn̄ọ ikanam ndọ, ata isio isio n̄kpọ mmọn̄eyet en̄wen ama ọwọrọ nnyịn. Ẹma ẹkụt ke ebe mi enyene kansa mfre. Mma nsika n̄kese enye kpukpru usen ke ufọkibọk, ndien usọbọ emi ẹkenọde enye ama ada ini. Idem ama ọsọn̄ enye  ke esisịt ini, edi idem ama afiak ọdiọk enye, enye onyụn̄ ọduọ akpauben̄. Ẹkedọhọ mi ke enye enyene urua ifan̄ ikpọt ndidu uwem. Edi enye ikakpaha. Enye ama ọnyọn̄ edi ufọk, ndien mma nse mban̄a enye sụn̄sụn̄ tutu idemesie afiak ọsọn̄. Enye ama afiak ekeme ndisan̄a onyụn̄ afiak ọtọn̄ọ ndinam utom esie nte ebiowo. Enye ama esikop inemesịt onyụn̄ ama ndinam mbubru ndien emi ama anam enye ọsọp okop nsọn̄idem onyụn̄ emem mi utom ndise mban̄a enye.

Ke 1986, idem ebe mi ama afiak ọdiọk etieti. Etisịm isua oro, ete ye eka mi ẹma ẹkpan̄a, ntre ima iwọrọ ikodụn̄ ke Blue Mountains, ke ebiet emi ekperede mme ufan nnyịn. Nte ini akakade, Gary ama ọdọ Karin, ediye eyenete an̄wan emi amade Abasi, ndien mmọ ẹma ẹdọhọ yak nnyịn mbinan̄ idụn̄ ufọk kiet. Ke ufan̄ ọfiọn̄ ifan̄, kpukpru nnyịn ima iwọrọ ikodụn̄ ke ufọk emi odude ke efak emi mîyomke usụn̄ ikpọn̄ efak emi ami ye ebe mi ikodụn̄de.

Ke akpatre isua kiet ye ubak oro ebe mi okodude uwem, enye ikekemeke ndidaha nda ke bed onyụn̄ oyom ẹse ẹban̄a enye kpukpru ini. Sia mmen̄kesiwakke ndiwọrọ ke ufọk, mma nsida hour iba kpukpru usen n̄kpep Bible ye mme n̄wed esop Abasi. Ke ini oro n̄kesikpepde n̄kpọ do, mma nsikụt ekese ọniọn̄ ọniọn̄ item ke nte n̄kpọyọde se nsobode. Ke adianade do, n̄kani owo ke esop nnyịn—emi ediwak mmọ ẹma ẹkeyọ se ami nyọde—ẹma ẹsidi ẹdise mi. Mmọ ndidi ndise mi ama esinen̄ede ọdọn̄ mi esịt! Ebe mi ama akpa ke April 2003 ye ọyọhọ idotenyịn ediset ke n̄kpa.

AKAKAN IBETEDEM MI

Ke ini uyen mi, n̄kesikere nte kpukpru n̄kpọ ẹkpedide ke mfọnmma usụn̄. Edi mma ndikụt ke n̄kpọ isiwakke nditịbe nte nnyịn ikekerede. Mmenyene ata ediwak edidiọn̄ nnyụn̄ nyọ ikpọ n̄kpọ mmọn̄eyet iba—ntaba akpa ebe ke ntak efịbe nnyụn̄ ntaba ọyọhọ iba ke ntak udọn̄ọ. Ke kpukpru ini emi, mmọbọ item ye ndọn̄esịt nto nsio nsio itie. Akakan ibetedem mi osụk edi “Andisọn̄ọ Usen”—kpa Jehovah Abasi. (Dan. 7:9) Item esie anam mi nnyene nti edu onyụn̄ anam mi nnyene nti ifiọkutom ke utom isụn̄utom. Ke ini n̄kenyenede mfịna, ‘ima-mfọnido Jehovah ama omụm mi akama ndọn̄esịt esie onyụn̄ enem ukpọn̄ mi.’ (Ps. 94:18, 19) Ubon nnyịn ye ‘ata mme ufan emi ẹmanade ẹnọ ini nnanenyịn’ ẹnen̄ede ẹma ẹnyụn̄ ẹnọ mi ibetedem. (N̄ke 17:17) Ediwak ke otu mmọ ẹkedi n̄kani owo emi ẹnyenede ọniọn̄.

Job okobụp ete: “Nte ọniọn̄ idụhe ye mbonusọn̄ nte ifiọk inyụn̄ idụhe ye mmọ eke ẹdude ediwak usen?” (Job 12:12) Mma ntie n̄kere mban̄a uwem mi, mmekeme ndibọrọ ih. Item n̄kani owo emi ẹnyenede ọniọn̄ aman̄wam mi, ndọn̄esịt mmọ ọnọ mi ibetedem, ndinam ufan ye mmọ onyụn̄ anam uwem mi ọwọrọ usụn̄. Esịt enem mi nte n̄kanamde ufan ye mmọ.

Ami ke idemmi ndidi akani owo sia ndide isua 80. Se nsobode ke uwem amanam mi nnen̄ede n̄kere mban̄a n̄kani owo. Esisụk enenem mi ndika n̄kese nnyụn̄ n̄n̄wam mmọ. Edi mmesima ndinam ufan n̄ko ye mme uyen. Odudu ye nsịnifịk mmọ esisịn udọn̄ ọnọ owo. Ke ini mme uyen ẹdide ẹdidọhọ mi nnọ mmimọ item m̀mê n̄n̄wam mmimọ, esinen̄ede enem mi ndinọ mmọ se mmọ ẹyomde.

[Ikọ Idakisọn̄]

[Ndise ke page 14]

Ini n̄kanamde utom usiakusụn̄ ye Joy Lennox ke Narrandera

[Ndise ke page 15]

Elva ye mbonubon Bethel Switzerland ke 1960

[Ndise ke page 16]

Ndise mban̄a ebe mi ke ini enye ọkọdọn̄ọde