Kpeme Idem ye Mme Afia Devil!

“Ẹwọrọ ke ekpọ Devil.”—2 TIM. 2:26.

DIDIE KE AFO ỌKPỌBỌRỌ?

Mme mbụme ewe ke okpobụp idemfo edieke esiwakde ndikụt ndudue nnọ mbon en̄wen?

Se iketịbede inọ Pilate ye Peter ekpep fi nso aban̄a editen̄e owo enyịn ye editiene mme owo nnam se mîfọnke?

Didie ke afo ekeme ndifep ediduọhọ idem n̄kaha?

1, 2. Ewe afia Devil ke idineme ke ibuotikọ emi?

 DEVIL odomo ndimụm mme asan̄autom Jehovah. Enye iduakke ndiwowot mmọ nte atautop esiwotde unam emi enye omụmde. Utu ke oro, Devil oyom ndimụm mmọ ye uwem nda nnam se enye amade.—Kot 2 Timothy 2:24-26.

² Enyenyene utọ afia emi atautop ekemede ndida mmụm unam ye uwem. Enye ekeme ndinam unam ọwọrọ ke odudu efehe okodụk ekpọ emi enye etebede enịm. Mîdịghe, enye ekeme ndidedịp afia man ọkọhọde omụm unam ke mbuari. Devil esida mme utọ afia emi omụm ikọt Abasi ye uwem. Edieke nnyịn mîyomke enye omụm nnyịn, ana idu ke edidemede inyụn̄ inam mme ntọt oro ẹnọde nnyịn ẹban̄a mme ebiet emi mme afia Satan ẹdude. Ibuotikọ emi eyeneme afia ita emi Devil esidade omụm mme asan̄autom Abasi. Mmọ ẹdi (1) editịn̄ ikọ nte ẹmama, (2) editen̄e owo enyịn ye editiene mme owo nnam se mîfọnke, ye (3) ediduọhọ idem n̄kaha. Ibuotikọ oro etienede eyeneme afia Satan iba en̄wen.

NỊME IKAN̄ EDITỊN̄ IKỌ NTE ẸMAMA

3, 4. Nso ikeme nditịbe edieke nnyịn mîkpemeke edeme nnyịn? Nọ uwụtn̄kpọ.

³ Atautop esikịm ikan̄ ke ikọt man mme unam ẹwọn̄ọ ke odudu mmọ ẹfehe, enye onyụn̄ ada ifet oro omụm mmọ. Devil akpama ndikịm ikan̄ n̄ko ke esop Christian ke ndamban̄a usụn̄. Edieke enye ekịmde, oro ekeme ndinam mme owo ẹfehe ẹwọn̄ọ ke esop emi edide ebiet ifụre ẹkedụk ekpọ esie. Didie ke nnyịn ikeme ndin̄wam Satan edi ifiọkke, emi ọkpọwọrọde ke imodụk afia esie?

⁴ James mbet Jesus ọkọdọhọ ke edeme etie nte ikan̄. (Kot James 3:6-8.) Edieke nnyịn mîkpemeke edeme nnyịn, enye ekeme ndisịn ikan̄ ke esop. Didie ke  emi ekeme nditịbe? Kere ban̄a uwụtn̄kpọ emi: Ẹtọt ke mbono esop ke ẹmek eyenete an̄wan kiet asiakusụn̄ ofụri ini. Nditọete iban iba ẹneme ẹban̄a se ẹketọtde oro ke mbono esop ama akasuana. Kiet ke otu mmọ okop idatesịt onyụn̄ oyom obufa asiakusụn̄ emi okụt unen. Enye eken ọdọhọ ke etie nte eyenete oro oyom ndinam utom usiakusụn̄ man ọwọrọ etop ke esop. Anie ke otu mmọ mbiba ke afo akpama ndinam ufan? Nnyịn imọfiọk enye emi ikọ esie ekemede ndisịn ikan̄ ke esop.

5. Mme mbụme ewe ke ikpobụp idem nnyịn man inịme ikan̄ editịn̄ ikọ nte ẹmama?

⁵ Didie ke nnyịn ikeme ndinịme ikan̄ editịn̄ ikọ nte ẹmama? Jesus ọkọdọhọ ete: “Oto uyọhọ esịt inua osio etịn̄.” (Matt. 12:34) Ke ntre, akpa n̄kpọ emi inyenede ndinam edi ndidụn̄ọde esịt nnyịn. Ndi nnyịn imesitre idiọk ekikere emi ekemede ndinam itịn̄ ikọ ibiat mbon en̄wen? Ke uwụtn̄kpọ, ke ini ikopde ke eyenete ke anyanade ebịne ifetutom ke esop, ndi imesisọp inịm ke ima Abasi anam enye anam emi, mîdịghe ndi isikere ke enye oyom ndiwọrọ etop? Edieke isisọpde ikere ke idịghe ima anam nditọete nnyịn ẹnam n̄kpọ Abasi, ana iti ke ukem se Devil eketịn̄de aban̄a Job asan̄autom Abasi edi emi. (Job 1:9-11) Utu ke ndinyene idiọk ekikere mban̄a eyenete nnyịn, ikpakam ikere se inamde nnyịn inyene idiọk ekikere iban̄a enye. Ndi imenen̄ede inyene eti ntak ndinam emi? Mîdịghe, ndi edu unana ima emi odude ke mme akpatre usen emi abiat nnyịn esịt?—2 Tim. 3:1-4.

6, 7. (a) Nso idi ndusụk n̄kpọ oro ẹkemede ndinam nnyịn ikụt ndudue inọ mbon en̄wen? (b) Ikpanam n̄kpọ didie ke ini ẹsụn̄ide nnyịn?

⁶ Kere ban̄a mme n̄kpọ en̄wen emi ẹkemede ndinam isikụt ndudue inọ mbon en̄wen. Ekeme ndidi nnyịn isiyom mme owo ẹkụt se nnyịn inamde ẹkan eke mbon en̄wen. Emi ọkpọwọrọ ke idomo ndiwụt ke imọfọn ikan mbon en̄wen. Mîdịghe edi ke idomo nditịn̄ ikọ nnyan̄a idem ke ntak emi nnyịn mînamke se akpanade inam. Edide edi ke ntak ntan̄idem, ufụp, m̀mê ndịk ke ẹmọn̄ ẹbọ nnyịn itie, enye ekeme ndida akamba mfịna ndi.

⁷ Ekeme ndidi nnyịn ikere ke idiọkke nditịn̄ idiọk ikọ mban̄a owo, eyedi sia owo oro ama etịn̄ idiọk ikọ aban̄a nnyịn. Edieke edide ntre, ufọn idụhe ndisio enye usiene. Ndinam ntem ekpetie nte ndidọn̄ ifia ke ikan̄, ndien emi ekpedi ndinam uduak Devil, idịghe uduak Abasi. (2 Tim. 2:26) Ọkpọfọn ikpebe Jesus ke afan̄ emi. Ke ini ẹkesụn̄ide enye, “enye [ikosụn̄ike] owo usiene.” Utu ke oro, enye ama “aka iso ayak idemesie ọnọ enye emi ekpede edinen ikpe.” (1 Pet. 2:21-23) Jesus ama enyene mbuọtidem ke Jehovah  eyese aban̄a n̄kpọ oro ke usụn̄ ye ini emi Enye amade. Akpana inyene utọ mbuọtidem emi ke Abasi. Ke ini itịn̄de ikọ emi esịnde udọn̄ ọnọ owo, nnyịn in̄wam ndinam “mbọbọ emem” aka iso odu ke esop nnyịn.—Kot Ephesus 4:1-3.

FEB AFIA EDITEN̄E OWO ENYỊN YE EDITIENE MME OWO NNAM SE MÎFỌNKE

8, 9. Nso ikanam Pilate ebiere n̄kpa ọnọ Jesus?

⁸ Unam emi afia omụmde isikemeke ndika ebiet ndomokiet. Kpasụk ntre n̄ko, owo emi esiten̄ede owo enyịn anam se mîfọnke ayak mme owo ẹbiere ndusụk n̄kpọ ke uwem esie ẹnọ enye. (Kot Mme N̄ke 29:25.) Ẹyak ineme iban̄a owo iba emi kiet eketienede mme owo anam se mîfọnke, enye eken eten̄e owo enyịn. Iyeneme n̄ko se ikemede ndikpep nto se iketịbede inọ mmọ.

⁹ Pontius Pilate, owo ukara Rome, ama ọfiọk ke Jesus ikeduehe n̄kpọ ndomokiet ndien ke ntre enye ikoyomke ndiwot Jesus. Pilate ama akam osio etịn̄ ke Jesus “inamke baba n̄kpọ kiet eke odotde n̄kpa.” Kpa ye oro, enye ama ebiere n̄kpa ọnọ Jesus. Ntak-a? Koro enye akanamde se mîkpanamke ke ntak otu mbon ntịme. (Luke 23:15, 21-25) Mmọ ẹma ẹnyịk enye anam se mmọ ẹkeyomde ke ndifiori nte: “Edieke asanade owo emi ayak, afo udịghe ufan Caesar.” (John 19:12) Pilate ama okop ndịk nte ke ẹkeme ndidorode imọ mfep ke ifụm ukara mîdịghe ẹkam ẹwowot imọ edieke imọ idade ye Christ. Ntre, enye ama ayak ẹda enye ẹnam uduak Devil.

10. Nso ikanam Peter akan̄ Christ?

¹⁰ Apostle Peter ekedi kiet ke otu mbet Jesus emi ekenen̄erede ekpere enye. Enye ama etịn̄ ke eferife ete ke Jesus edi Messiah. (Matt. 16:16) Peter ama ọsọn̄ọ ada ye Jesus ke ini ediwak mbet ẹkekpọn̄de Jesus ke ntak emi se Jesus eketịn̄de mîkan̄wan̄ake mmọ. (John 6:66-69) Ndien ke ini mme asua ẹkedide ndimụm Jesus, Peter ama ada akan̄kan̄ esie an̄wana ọnọ Eteufọk esie. (John 18:10, 11) Edi nte ini akakade, editen̄e owo enyịn ama anam Peter akan̄ Jesus Christ. Apostle emi ama odụk afia editen̄e owo enyịn ke esisịt ini, ndien emi ikayakke enye enyene uko ndinam se inende nnyụn̄ nsọn̄ọ nda ye Jesus.—Matt. 26:74, 75.

11. Nso ye nso ke ana nnyịn in̄wana ibiọn̄ọ?

¹¹ Ikpanaha nnyịn mme Christian itiene mme owo inam se Abasi mîmaha. Mme eteutom m̀mê mbon en̄wen ẹkeme ndidomo ndinam nnyịn isu nsu m̀mê inam oburobụt ido. Nditọ ufọkn̄wed ẹkeme ndisobo ekemmọ nditọ ufọkn̄wed emi ẹsiyomde mmọ ẹtiene ẹyịp udomo, ẹse ndise idan̄, ẹn̄wọn̄ sika m̀mê ikọn̄ekpo, ẹda n̄kpọsọn̄ ibọk, ẹkpa mmịn, m̀mê ẹtiene ẹnam oburobụt ido. Ntre, nso ikeme ndin̄wam nnyịn ikûdụk afia editen̄e owo enyịn ye editiene mme owo nnam se Jehovah mîmaha?

12. Nso ke ikeme ndikpep nto Pilate ye Peter?

¹² Ẹyak ise se ikemede ndikpep nto se iketịbede inọ Pilate ye Peter. Pilate ikenen̄ekede idiọn̄ọ Christ. Edi enye ama ọdiọn̄ọ ke inyeneke se enye eduede ye nte ke enye idịghe ikpîkpu owo. Edi Pilate ikosụhọkede idem, ikonyụn̄ imaha ata Abasi. Ikọsọn̄ke Devil ndimụm enye ye uwem. Peter ama enyene nnennen ifiọk onyụn̄ ama Abasi. Edi enyene mme ini emi Peter mîkosụhọkede idem, eketen̄ede owo enyịn, okonyụn̄ etienede mme owo anam se mmọ ẹkenamde. Mbemiso ẹkemụmde Jesus, Peter ama anam inua ete: “Idem ekpedi kpukpru mmọ eken ẹtuak ukot ẹduọn̄ọ, ami ndiduọhọ.” (Mark 14:29) Apostle emi ọkpọkọsọn̄ọ ada ke idomo oro ekpedi enye ama ọbuọt idem ye Abasi nte andiwet psalm emi ọkọbuọtde onyụn̄ ọkwọ ete: “Jehovah ada ye ami; ndifeheke ndịk. Nso ke owo ekeme ndinam mi?”  (Ps. 118:6) Ke akpatre okoneyo emi Jesus okodude uwem mi ke isọn̄, enye ama ada Peter ye apostle iba en̄wen odụk esịt esịt In̄wan̄ Gethsemane. Edi utu ke nditaba idap n̄kpeme, Peter ye mbet iba eken ẹma ẹde. Jesus ama edemede mmọ onyụn̄ ọdọhọ mmọ ete: “Ẹdu ke ukpeme ẹnyụn̄ ẹbọn̄ akam, mbak mbufo ẹdidụk idomo.” (Mark 14:38) Edi Peter ama afiak ede, ndien nte ini akakade, enye ama ọduọ ke afia editen̄e owo enyịn ye edinam se mîkpanamke ke ntak owo.

13. Nso idinam nnyịn itre nditiene mme owo nnam se mîfọnke?

¹³ Akpan n̄kpọ en̄wen emi ikemede ndikpep nto se iketịbede inọ Pilate ye Peter edi emi: Man ikeme nditre nditiene mme owo nnam se mîfọnke, ana inyene nnennen ifiọk Abasi, isụhọde idem, ifiọk ukeme nnyịn, ima Abasi, inyụn̄ iten̄e Jehovah utu ke nditen̄e owo enyịn. Edieke inyenede mbuọtidem ke ntak emi inyenede nnennen ifiọk Abasi, iyesitịn̄ se inịmde ke akpanikọ inọ owo uko uko. Emi idiyakke nnyịn itiene mme owo inam se mîfọnke inyụn̄ iten̄e owo enyịn. Edi ikpanaha ikere ke idụhe se ikemede ndinam nnyịn iduọ. Utu ke oro, ana isụhọde idem inyịme ke imoyom Abasi an̄wam nnyịn man ikeme nditre nditiene mme owo nnam se mîfọnke. Ana ibọn̄ akam iben̄e Jehovah spirit esie inyụn̄ iyak ima oro imade enye anam nnyịn inịm mme edumbet esie inyụn̄ itre ndinam n̄kpọ emi ekemede ndisuene enyịn̄ esie. Ke adianade do, ana ibiere se idinamde mbemiso isobode idomo. Ke uwụtn̄kpọ, ana ibọn̄ akam inyụn̄ ineme ye nditọ nnyịn se mmọ ẹkpenamde ke ini ẹdọhọde mmọ ẹnam se mîfọnke.—2 Cor. 13:7. a

FEP AFIA ORO ESINUAKDE OWO—EDIDUỌHỌ IDEM N̄KAHA

14. Nso ke Devil oyom nnyịn ikere iban̄a mme ndudue oro ikanamde?

¹⁴ Ndusụk ini afia emi ẹkọkde ẹnọ unam esinyene ndodobi eto m̀mê itiat ke enyọn̄ afan̄ emi unam esiwakde ndisan̄a. Unam ama atuak waya emi ẹdade ẹkọk afia oro, eto m̀mê itiat oro oyodorode efịk enye. Ẹkeme ndimen ediduọhọ idem n̄kaha ndomo ye akamba eto m̀mê itiat emi ekemede ndinuak n̄kpọ. Ke uwụtn̄kpọ, ke ini itide ndudue emi ikanamde, ekeme nditie nnyịn nte ke ‘imanuaha ibe nde.’ (Kot Psalm 38:3-5, 8.) Satan oyom nnyịn ikere ke idiọkn̄kpọ nnyịn okpon akan se Jehovah akpatuade nnyịn mbọm ye nte ke nnyịn idikemeke ndidu uwem nte Enye oyomde.

15, 16. Didie ke ekeme ndifep afia ediduọhọ idem n̄kaha?

¹⁵ Didie ke ekeme ndifep afia emi ekemede ndinuak fi mi? Edieke edide enyene akwa idiọkn̄kpọ emi akanamde, sọsọp nam n̄kpọ idahaemi man afiak etie ke emem ye Jehovah. Ka kọdọhọ mbiowo ẹn̄wam fi. (Jas. 5:14-16) Nam se ededi oro ekemede man enen̄ede se ikwan̄ade. (2 Cor. 7:11) Kûyemede edieke ẹtụnọde fi. Ntụnọ akam owụt ke Jehovah ama fi. (Heb. 12:6) Nen̄ede biere ke imọ idinamke mme n̄kpọ emi ẹkenamde fi anam akwa idiọkn̄kpọ oro, nyụn̄ nam se ebierede. Ke ama akakabade esịt onyụn̄ etre idiọkn̄kpọ oro, nyene mbuọtidem nte ke uwa ufak Jesus Christ ekeme ndifụk mme idiọkn̄kpọ fo.—1 John 4:9, 14.

¹⁶ Ndusụk owo ẹsika iso ẹduọhọ idemmọ ke akani idiọkn̄kpọ oro ẹma ẹkefen ẹnọ mmọ. Edieke edide se iwọrọde fi edi oro, ti ke Jehovah ama efen ọnọ Peter ye mme apostle eken emi ẹkefehede ẹkpọn̄ Jesus edima Eyen Esie ke ini enye ekenen̄erede oyom mmọ. Jehovah ama efen ọnọ ete kiet oro ẹkesiode ke esop ke Corinth  ke ntak esuene esuene oburobụt ido emi enye akanamde, edi emi akakabarede esịt nte ini akakade. (1 Cor. 5:1-5; 2 Cor. 2:6-8) Bible asiak mbon en̄wen emi ẹkenamde ikpọ idiọkn̄kpọ emi ẹkekabarede esịt, Abasi onyụn̄ efen ọnọ mmọ.—2 Chron. 33:2, 10-13; 1 Cor. 6:9-11.

17. Nso ke ufak ekeme ndinam nnọ nnyịn?

¹⁷ Jehovah eyefen ọnọ fi onyụn̄ efre mme idiọkn̄kpọ emi akanamde edieke afo enen̄erede akabade esịt onyụn̄ enen̄erede enịm ke enye ayatua fi mbọm. Kûdedei ukere ke uwa ufak Jesus ikemeke ndifụk mme idiọkn̄kpọ fo. Ndikere n̄kpọ ntem ọkpọwọrọ ke omodụk kiet ke otu afia Satan. Inamke n̄kpọ m̀mê nso ke Devil oyom fi ekere, uwa ufak Jesus ekeme ndifụk idiọkn̄kpọ kpukpru mbon emi ẹkabarede esịt. (Mme N̄ke 24:16) Ndinyene mbuọtidem ke uwa ufak Jesus ekeme ndinam fi etre ndiduọhọ idem n̄kaha, onyụn̄ ekeme ndinọ fi odudu anam n̄kpọ Abasi ke ofụri esịt, ukpọn̄, ye ekikere.—Matt. 22:37.

NNYỊN INANAKE IFIỌK IBAN̄A MME N̄KUKAN SATAN

18. Didie ke ikeme ndifep mme afia Devil?

¹⁸ Satan iyomke ndifiọk m̀mê ewe afia esie omụm nnyịn, ama akam edi enye omụm nnyịn. Devil idikanke nnyịn sia nnyịn mînanake ifiọk iban̄a mme n̄kukan esie. (2 Cor. 2:10, 11) Edieke ibọn̄de akam iben̄e Jehovah ọniọn̄ ndida nyọ idomo, Satan idikemeke ndimụm nnyịn ke afia esie. James ekewet ete: “Edieke owo mbufo ekededi ananade ọniọn̄, yak enye aka iso eben̄e Abasi, koro enye ọnọde kpukpru owo ke ntatubọk inyụn̄ isueneke owo; ndien enye ọyọnọ enye.” (Jas. 1:5) Ana inam n̄kpọ ekekem ye akam nnyịn ke ndikpep Ikọ Abasi ke idem nnyịn kpukpru ini nnyụn̄ nda se ikpepde ndu uwem. Mme n̄wed un̄wam ukpep Bible oro otu ofụn emi anamde akpanikọ onyụn̄ enyenede ọniọn̄ ọnọde ẹnam nnyịn ifiọk mme afia Devil ye nte ikemede ndifep mmọ.

19, 20. Ntak emi ikpasuade se idiọkde?

¹⁹ Ndibọn̄ akam nnyụn̄ n̄kpep Bible anam nnyịn ima se ifọnde. Edi oyom ikpep n̄ko ndisua se idiọkde. (Ps. 97:10) Nditie n̄kere ndiọi utịp oro idiọk udọn̄ esidade edi ekeme ndinam ifep ndiọi udọn̄. (Jas. 1:14, 15) Edieke ikpepde ndisua se idiọkde nnyụn̄ nnen̄ede mma se ifọnde, kpukpru se Satan esịnde ke afia esie editetek nnyịn esịt; ididọn̄ke nnyịn itọn̄.

²⁰ Imenen̄ede ikọm Abasi ke emi enye an̄wamde nnyịn mbak Satan edikan nnyịn! Jehovah ada spirit, Ikọ, ye esop esie anyan̄a nnyịn osio “ke ubọk andidiọk.” (Matt. 6:13) Ke ibuotikọ oro etienede, iyekpep nte ikemede ndifep afia iba en̄wen emi Devil esidade omụm mme asan̄autom Abasi ye uwem.

[Ikọ Idakisọn̄]

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Ndise ke page 21]

Editịn̄ ikọ nte ẹmama ekeme ndisịn ikan̄ ke esop

[Ndise ke page 24]

Emekeme ndibọhọ ediduọhọ idem n̄kaha