Nte Ọkpọyọde Mme Afanikọn̄ Ererimbot Emi ye Uko

“Abasi edi ebiet ubọhọ nnyịn ye odudu nnyịn, un̄wam emi ikemede ndisọp n̄kụt ke mme ini nnanenyịn.”​—PS. 46:1.

NTE AFO EMEKEME NDIBỌRỌ?

Nso ke ikpanam mbak afanikọn̄ edikan nnyịn ubọk?

Ntak emi ikpenyenede uko?

Nso ye nso ke Jehovah ọnọ nnyịn man an̄wam nnyịn iyọ afanikọn̄?

1, 2. Nso afanikọn̄ ke ediwak owo ẹsobo, edi nso ke ana mme asan̄autom Abasi ẹben̄e idem ndinam?

 NNYỊN idu uwem ke ini mfịna. Afanikọn̄ ọyọyọhọ ererimbot emi. Unyekisọn̄, ikpọ mbufịt inyan̄ibom nditọ ndọk obot, ikan̄, ukwọ, obot nsụn̄ikan̄ ndibomo, nsio nsio orụk oyobio, ye ikpọ idio ẹnọmọ ubonowo. Ke adianade do, mfịna ubon ye mme ọkpọkpọ mfịna ẹnam ediwak owo ẹkop ndịk ẹnyụn̄ ẹfụhọ. Edi ata akpanikọ ke “n̄kpọntịbe unana idotenyịn” esesịm kpukpru nnyịn.—Eccl. 9:11.

² Mme asan̄autom Abasi ẹnen̄ede ẹyọ mme afanikọn̄ emi. Edi kpa ye emi, ana iben̄e idem ndiyọ mfịna ekededi emi idisobode ke ini iso nte editịm n̄kpọ emi asan̄ade ekpere utịt. Didie ke ikeme ndiyọ mme mfịna emi, edi iyakke mmọ ẹkan nnyịn ubọk? Nso idin̄wam nnyịn iyọ mme afanikọn̄ ererimbot emi ye uko?

KPEP N̄KPỌ TO MBON ORO ẸKEYỌDE AFANIKỌN̄ YE UKO

3. Nte ẹwụtde ke Rome 15:4, nso ikeme ndidọn̄ nnyịn esịt ke ini isobode ikpọ afanikọn̄?

³ Okposụkedi emi afanikọn̄ ẹnọmọde ediwak owo ẹkan nte akanam ẹnọmọde, ikpọ mfịna idịghe obufa n̄kpọ inọ ubonowo. Ẹyak ise se ikemede ndikpep nto ndusụk mme asan̄autom Abasi emi ẹkeyọde afanikọn̄ ye uko.—Rome 15:4.

4. Nso afanikọn̄ ke David okosobo, ndien nso ikan̄wam enye?

⁴ Kere ban̄a David. Ndusụk n̄kpọ emi enye ekenyenede ndiyọ ekedi iyatesịt edidem, en̄wan mme asua, edimụm iban esie ke n̄kanubọk, mbon mbia ke otu ikọt esie, ye mfụhọ. (1 Sam. 18:8, 9; 30:1-5; 2 Sam. 17:1-3; 24:15, 17; Ps. 38:4-8) Mme mbụk Bible oro ẹban̄ade uwem David ẹwụt nte mme n̄kpọ emi ẹkebiakde  enye. Edi mme n̄kpọ emi ikanamke enye ọkpọn̄ Abasi. Enye ọkọdọhọ ye ọyọhọ mbuọtidem ete: “Jehovah edi ọkpọsọn̄ ebiet ọnọ uwem mi. Anie ke ami ndibak?”—Ps. 27:1; kot Psalm 27:5, 10.

5. Nso ikan̄wam Abraham ye Sarah ẹyọ afanikọn̄?

⁵ Abraham ye Sarah ẹkedụn̄ ke tent ke ediwak isua ke nsio nsio idụt. N̄kpọ ama esisọn̄ ye mmọ ndusụk ini. Edi mmọ ẹma ẹsọn̄ọ ẹda ẹyọ utọ n̄kpọ nte akan̄ ye mme afanikọn̄ emi ẹketode mme idụt emi ẹkekande mmọ ẹkụk. (Gen. 12:10; 14:14-16) Nso ikan̄wam mmọ ẹnam emi? Ikọ Abasi ọdọhọ ke Abraham “[eketie] ebet obio emi enyenede ata itiat idakisọn̄, emi andibọp ye andinam enye edide Abasi.” (Heb. 11:8-10) Abraham ye Sarah ẹkedori enyịn ke ini iso, iyakke se itịbede anam mmọ ẹfre enyịn ke mme un̄wọn̄ọ Abasi.

6. Didie ke ikeme ndikpebe Job?

⁶ Job ama osobo ata ikpọ afanikọn̄. Kere nte eketiede enye ke idem ke ini n̄kpọ ọkọsọn̄de ye enye tutu uwem odorode enye. (Job 3:3, 11) Akan oro, enye ikọfiọkke ntak emi kpukpru n̄kpọ emi ẹkewọrọde enye. Kpa ye oro, enye ikọduọkke idotenyịn. Enye ama aka iso ọsọn̄ọ ada ye Abasi onyụn̄ ọbuọt idem ke enye. (Kot Job 27:5.) Nso eti uwụtn̄kpọ ke Job ekenịm ntem ọnọ nnyịn!

7. Nso ke Paul okosobo nte enye akanamde n̄kpọ Abasi, edi nso ikọnọ enye uko ndiyọ?

⁷ Kere n̄ko ban̄a uwụtn̄kpọ apostle Paul. Enye ama osobo ‘n̄kpọndịk ke obio, ke wilderness, ye ke inyan̄.’ Enye ama etịn̄ nte imọ ikokopde ‘biọn̄, nsatitọn̄, tuep, inyụn̄ idu iferi.’ Enye etịn̄ n̄ko nte imọ ‘ikodude ke udem okoneyo ye uwemeyo kiet.’ Etie nte emi ekedi kiet ke otu ini emi nsụn̄ikan̄ emi enye okodụkde ekesịpde. (2 Cor. 11:23-27) Kpa ye kpukpru oro, kop nte enye ekekerede n̄kpọ mi ke enye ama ọkọbọhọ n̄kpa: “Emi ekedi man nnyịn ikûbuọt idem ke idem nnyịn, edi ibuọt ke Abasi emi anamde mme akpan̄kpa ẹset. Enye ama anyan̄a nnyịn osio ke utọ akwa n̄kpọ nte n̄kpa, oyonyụn̄ anyan̄a nnyịn.” (2 Cor. 1:8-10) Iwakke mme owo emi ẹsobode ediwak afanikọn̄ nte Paul okosobode. Kpa ye oro, esitie ediwak nnyịn ke idem nte eketiede enye, ndien uwụtn̄kpọ uko esie ekeme ndidọn̄ nnyịn esịt.

KÛYAK AFANIKỌN̄ ẸKAN FI UBỌK

8. Nso ke mfịna ererimbot emi ekeme ndinam nnyịn ikere? Nọ uwụtn̄kpọ.

⁸ Sia ererimbot mfịn ọyọhọde ye afanikọn̄, mfịna, ye editịmede esịt, emi anam ediwak owo ẹkere ke mfịna mmimọ ẹkponi m̀mê ẹwak ẹkaha. Idem ndusụk mme Christian ẹtiene ẹkere ntre n̄ko. Lani * emi akanamde onyụn̄ okopde inem utom uyọhọ ini ye ebe esie ke Australia, ọdọhọ ke ibuot ama oyon̄ imọ ke ini abiausọbọ akasiande imọ ke imenyene kansa eba. Enye ọdọhọ ete, “Usọbọ oro n̄kọbọde akanam ntie udọn̄ọ udọn̄ọ, onyụn̄ anam nsikere ke n̄wọrọke n̄kpọ.” Ke adianade ye kpukpru emi, enye ekenyene ndise mban̄a ebe esie emi ẹkesiakde ọkpọ asakedem. Edieke utọ n̄kpọ emi ọkpọwọrọde nnyịn, nso ke ikpanam?

9, 10. (a) Nso ke mîkpanaha iyak Satan anam? (b) Nso idin̄wam nnyịn iyọ “ediwak ukụt” oro ẹtịn̄de ke Utom 14:22?

⁹ Ọfọn iti ke Satan oyom ndida ukụt nnam mbuọtidem nnyịn emem. Edi inaha iyak enye anam nnyịn itre ndidat esịt. Mme N̄ke 24:10 ọdọhọ ete: “Nte idem emem fi ke usen nnanenyịn? Odudu fo oyosụhọde.” Nditie n̄kere mban̄a uwụtn̄kpọ mme owo ke Bible, utọ nte mbon oro inemede ke ibuotikọ emi, ayan̄wam nnyịn inyene uko ndiyọ afanikọn̄.

¹⁰ Ọfọn iti n̄ko ke nnyịn ikemeke nditre kpukpru mfịna. Ke nditịm ntịn̄, akpana  ifiọk ke iyosobo mfịna. (2 Tim. 3:12) Utom 14:22 asian nnyịn ete: “Nnyịn inyene ndibe ke ediwak ukụt ndụk obio ubọn̄ Abasi.” Utu ke ndikere ke okwo okụre, ọkpọfọn ada mme afanikọn̄ nte ifet ndiwụt ke mbuọtidem oro enyenede ke Abasi ekeme ndin̄wam fi enyene uko.

11. Nso ikeme ndin̄wam nnyịn ikûyak mme mfịna ẹkan nnyịn ubọk?

¹¹ Ana isikere nti n̄kpọ. Ikọ Abasi ọdọhọ nnyịn ete: “Esịt idara anam iso ayama, edi mfụhọ esịt anam spirit obụn̄ọ.” (N̄ke 15:13) Ebịghi mbiausọbọ ẹkefiọk ke owo ndikere nti n̄kpọ esinam idem ọsọn̄ owo. Idem esisọn̄ ndusụk owo ke ini ẹnọde mmọ n̄kpasịp ibọk emi mîdịghe ata ibọk, sia mmọ ẹkerede ke usọbọ ke mmimọ ibọ oro. Edi ndusụk owo ẹsitetịm ẹdọn̄ọ ke ntak emi ẹdọhọde mmọ ke ibọk emi ẹnọde mmọ ayafịna mmọ. Ndisitie n̄kere n̄kpọ emi nnyịn mîkemeke ndikpụhọde edikam itetịm inam idem emem nnyịn. Edi Jehovah esinọ nnyịn ata un̄wam ke ini inyenede mfịna. Enye esida Ikọ esie ọdọn̄ nnyịn esịt, anam nditọete nnyịn ẹn̄wam nnyịn, onyụn̄ ada edisana spirit esie ọsọn̄ọ nnyịn idem. Ndikere mban̄a mme n̄kpọ emi ayanam nnyịn inen̄ede ikop inemesịt. Utu ke nditie n̄kere mban̄a mme afanikọn̄ oro osobode, nam n̄kpọ oro ekemede ndin̄wam fi ọyọ mfịna kiet kiet oro osobode nyụn̄ tie kere mme n̄kpọ oro ẹnamde fi okop inemesịt.—N̄ke 17:22.

12, 13. (a) Nso in̄wam mme asan̄autom Abasi ẹyọ afanikọn̄? Nọ uwụtn̄kpọ. (b) Didie ke ẹsidiọn̄ọ se owo adade ke akpan n̄kpọ ke ini afanikọn̄?

¹² Ikpọ afanikọn̄ ẹmenọmọ ndusụk idụt ke mme isua ndondo emi. Imekeme ndikpep ekese nto nte nditọete nnyịn ẹkeyọde mme afanikọn̄ emi, okposụkedi emi mîkememke utom. Ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ 2010, ata akamba unyekisọn̄ ye ata akwa mbufịt inyan̄ibom emi ọkọtọde ọdọk obot ke Chile ẹma ẹbiat ufọk ye inyene ediwak nditọete nnyịn, ndien ndusụk mmọ ikenyeneke aba se ẹnamde ẹda edu uwem. Kpa ye emi, nditọete emi ẹkesụk ẹsesịn idem ẹnam n̄kpọ Abasi. Samuel emi afanikọn̄ emi akabiatde ufọk esie ofụri ofụri, ọdọhọ ete: “Idem ke ini nsọn̄ọn̄kpọ emi, ami ye n̄wan mi ikafiakke mbono esop ye ukwọrọikọ. Etie nte emi akanam esịt okûtịmede nnyịn.” Mmọ ye nditọete eken ikayakke unọmọ emi anam idem emem mmọ, edi ẹma ẹka iso ẹsịn idem ke utom Jehovah.

¹³ Ke September 2009, ata akwa edịm ama anam mmọn̄ ekpere ndifụk ofụri Manila ke Philippines. Imọ owo kiet emi ediwak n̄kpọ esie ẹketakde ọkọdọhọ ete, “Ukwọ oro ama anam kpukpru owo ẹdi ukem ukem, anam nsọn̄ọn̄kpọ ye ntaedet ẹsịm ubuene ye imọ owo.” Emi eti nnyịn ọniọn̄ ọniọn̄ item Jesus emi: “Ẹbon n̄kpọuto ẹnọ idem mbufo ke heaven, ke ebiet emi utan̄kpọ m̀mê n̄karafan̄ mîbiatke, mme inọ mînyụn̄ ibụn̄ke idụk iyịp.” (Matt. 6:20) Uwem ekeme ndidorode owo edieke enye adade okụk ye inyene nte ata akpan n̄kpọ ke uwem esie, sia mme n̄kpọ emi ẹkeme nditahade ini ekededi. Ndidi ufan ye Jehovah akpakam edi akpan n̄kpọ ke uwem nnyịn koro imekeme ndika iso ndi ufan Abasi inamke n̄kpọ m̀mê nso itịbe.—Kot Mme Hebrew 13:5, 6.

NTAK EMI IKPANAMDE N̄KPỌ UKO UKO

14. Ntak emi ikpanamde n̄kpọ uko uko?

¹⁴ Jesus ama etịn̄ ọnọ mme mbet esie ke mfịna ayawak ke ini emi imọ iditọn̄ọde ndikara ke heaven, edi enye ọkọdọhọ ete: “Ẹkûkop ndịk.” (Luke 21:9) Ikpanaha idem enyek nnyịn, koro enye nte Edidem nnyịn, adianade ye Abasi emi okobotde ofụri ekondo ẹdu ye nnyịn. Paul ọkọdọhọ Timothy ete: “Abasi ikọnọhọ nnyịn spirit ufep, edi ọkọnọ spirit odudu ye eke ima ye eke eti ibuot.”—2 Tim. 1:7.

15. Nọ uwụtn̄kpọ ban̄a nte mme asan̄autom Abasi ẹkenyenede mbuọtidem, nyụn̄ tịn̄ nte nnyịn ikemede ndinyene utọ uko oro.

 ¹⁵ Kop se mme asan̄autom Abasi emi ẹkenen̄erede ẹbuọt idem ye Abasi ẹketịn̄de mi. David ọkọdọhọ ete: “Jehovah edi odudu mi ye otuekọn̄ mi. Esịt mi ọbuọt idem ye enye, enye aman̄wam mi, anam esịt mi adara.” (Ps. 28:7) Paul ama owụt ke imenen̄ede ibuọt idem ye Abasi ke ndidọhọ nte: “Ke kpukpru n̄kpọ emi nnyịn imakan ofụri ofụri oto ke enye emi akamade nnyịn.” (Rome 8:37) Kpasụk ntre, ke ini Jesus ọkọfiọkde ke ẹmọn̄ ẹmụm imọ ẹkewot, enye ama etịn̄ ikọ emi owụtde ke imọ imenen̄ede ikpere Abasi. Enye ọkọdọhọ ete: “[Ndụhe] ikpọn̄, koro Ete odude ye ami.” (John 16:32) Nso ke ikọ mmọ ẹwụt? Ikọ mmọ kiet kiet owụt ke mmọ ẹma ẹnyene ọyọhọ mbuọtidem ke Jehovah. Edieke inyenede utọ mbuọtidem oro ke Abasi, emi ekeme ndinam nnyịn inyene uko ndiyọ mme afanikọn̄ ererimbot emi.—Kot Psalm 46:1-3.

BỌ UN̄WAM ORO ABASI ỌNỌDE MAN AKA ISO ENYENE UKO

16. Ntak emi edide ata akpan n̄kpọ ndikpep Ikọ Abasi?

¹⁶ Mme Christian ndinyene uko iwọrọke ke mmọ ẹberi edem ke idemmọ. Utu ke oro, ndifiọk Abasi nnyụn̄ mberi edem ke enye anam inyene uko. Ndikpep Ikọ Abasi, kpa Bible, ekeme ndin̄wam nnyịn inam emi. Eyenete an̄wan emi esikopde ọkpọsọn̄ mfụhọ etịn̄ se isin̄wamde enye ete, “Mmesikot mme itie N̄wed Abasi oro ẹnen̄erede ẹdọn̄ owo esịt ediwak ini.” Ndi imanam item oro ẹnọde nnyịn ẹte isinịm utuakibuot ubon kpukpru ini? Edieke inamde mme n̄kpọ emi, emi ayanam nnyịn inyene edu andiwet psalm emi ọkọdọhọde ete: “Mmama ibet fo didie ntem! Enye ke ntie n̄kere ofụri usen.”—Ps. 119:97.

17. (a) Nso ke Abasi ọnọ nnyịn emi ekemede ndinam nnyịn ika iso inyene uko? (b) Tịn̄ nte mbụk eyouwem oro ẹwetde ke n̄wed nnyịn akan̄wamde fi.

¹⁷ Imenyene n̄ko mme n̄wed oro ẹsidade ẹkpep Bible, emi ẹwetde mme n̄kpọ oro ẹnamde nnyịn inen̄ede ibuọt idem ke enye. Mme mbụk eyouwem ke mme magazine nnyịn ẹnen̄ede ẹn̄wam ediwak nditọete. Eyenete an̄wan kiet ke Asia emi ọkọdọn̄ọde udọn̄ọ ibuot ama adat esịt ke ini enye okokotde mbụk eyouwem eyenete emi ekedide isụn̄utom, emi ọkọdọn̄ọde ukem udọn̄ọ esie edi aka iso anam n̄kpọ Abasi. Eyenete an̄wan oro ekewet ete: “Emi ama anam mi nnen̄ede mfiọk mfịna mi onyụn̄ anam mi nnyene idotenyịn.”

18. Ntak emi nnyịn ikpesibọn̄de akam kpukpru ini?

¹⁸ Akam ekeme ndin̄wam nnyịn ke  kpukpru idaha. Apostle Paul ama anam nnyịn ifiọk nte akam enyenede ufọn ke ini enye ọkọdọhọde ete: “Ẹkûtịmede esịt ke baba n̄kpọ kiet, edi ke kpukpru n̄kpọ ẹda akam ye n̄kpeubọk ọkọrọ ye ekọm ẹben̄e Abasi se mbufo ẹyomde; ndien emem Abasi emi akande kpukpru ekikere eyekpeme mbufo esịt ye ekikere ke Christ Jesus.” (Phil. 4:6, 7) Ndi imesibọn̄ akam kpukpru ini man inyene uko ke ini isobode afanikọn̄? Alex, eyenete kiet ke Britain, emi okopde ọkpọsọn̄ mfụhọ ke anyan ini, ọdọhọ ete: “Ndibọn̄ akam nnọ Jehovah nnyụn̄ n̄kpan̄ utọn̄ nnọ enye ke ndikot Ikọ esie ẹnen̄ede ẹn̄wam mi.”

19. Didie ke ikpada edidụk mbono esop?

¹⁹ Mbono esop edi akpan n̄kpọ oro ẹnọde man an̄wam nnyịn. Andiwet psalm ekewet ete: “Okụre Jehovah ọdọn̄ ukpọn̄ mi tutu akpa mba.” (Ps. 84:2) Ndi esitie nnyịn ntem ke idem? Lani, oro iketịn̄de iban̄a, etịn̄ ntem aban̄a mme mbono esop ye edidu ọtọkiet ye nditọete: “Ekedi ata akpan n̄kpọ ọnọ mi ndidụk mbono esop. Mma mfiọk ke n̄kenyene ndika mbono esop edieke nyomde Jehovah an̄wam mi.”

20. Didie ke nditiene nnam utom ukwọrọikọ ekeme ndin̄wam nnyịn?

²⁰ Ndika iso n̄kwọrọ Obio Ubọn̄ ekeme n̄ko ndin̄wam nnyịn inyene uko. (1 Tim. 4:16) Eyenete an̄wan kiet ke Australia emi enyenede ediwak mfịna, ọdọhọ ete: “N̄kamaha ukwọrọikọ, edi ebiowo kiet ama ọdọhọ mi ndisan̄a ye imọ n̄wọrọ an̄wautom. Mma n̄ka. Anaedi Jehovah akan̄wam mi, sia kpukpru ini emi n̄kọwọrọde an̄wautom, mma nsikop inemesịt etieti.” (N̄ke 16:20) Ediwak owo ẹdikụt ke mmimọ ndin̄wam mbon en̄wen ẹnyene mbuọtidem ke Jehovah esinam mbuọtidem mmimọ enen̄ede ọsọn̄. Edieke mmọ ẹnamde ntre, emi esinam mmọ ẹfre mme mfịna mmọ ẹnyụn̄ ẹwụk ekikere ke se idide ata akpan n̄kpọ.—Phil. 1:10, 11.

21. Nso ke nnyịn ikeme nditịm nnịm kaban̄a mme afanikọn̄ oro isobode?

²¹ Jehovah ọmọnọ nnyịn ekese man an̄wam nnyịn iyọ mme afanikọn̄ ererimbot emi ye uko. Edieke ibọde ufọn ito kpukpru n̄kpọ emi ẹnọde mi, edieke itiede ikere iban̄a uwụtn̄kpọ mme asan̄autom Abasi oro ẹkenyenede uko inyụn̄ ikpebede mmọ, iyekeme ndikan mme afanikọn̄ uforo uforo. Okposụkedi emi ekese afanikọn̄ ẹkemede nditịbe nte editịm n̄kpọ emi asan̄ade ekpere utịt, ekeme nditie nnyịn ke idem nte eketiede Paul, emi ọkọdọhọde ete: “Ẹduọk nnyịn ke isọn̄, edi owo isoboke nnyịn. . . . Nnyịn ikpaha mba.” (2 Cor. 4:9, 16) Jehovah ekeme ndin̄wam nnyịn iyọ mme afanikọn̄ ererimbot emi ye uko.—Kot 2 Corinth 4:17, 18.

[Ikọ Idakisọn̄]

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Mme ndise ke page 10, 11]

Ke ini osobode afanikọn̄, bọ ufọn to mme n̄kpọ oro Jehovah ọnọde man an̄wam fi