Afo Edi Eti Akama-Ukpọhọde!
Afo Edi Eti Akama-Ukpọhọde!
“Idịghe mbufo ẹnyene idem mbufo.”—1 COR. 6:19.
DIDIE KE AFO ỌKPỌBỌRỌ?
Tịn̄ se mme akama-ukpọhọde ke eset ẹkesinamde.
Nso utom ke kpukpru mme akama-ukpọhọde Abasi ẹnyene?
Nnyịn ikpese didie utom emi inamde inọ Abasi?
1. Nso ke mme owo ẹsikere ke ini ẹtịn̄de n̄kpọ ẹban̄a ufụn?
KE N̄KPỌ nte isua 2,500 emi ẹkebede, owo Greek kiet emi esiwetde n̄wed ekewet ete: “Idụhe owo ndomokiet emi okpokoide-koi emek ndidi ofụn.” Ata ediwak owo mfịn ẹyenyịme ke ikọ emi edi akpanikọ. Ufịk, ukụt, ye edidụk ufụn nnọ eteufọk m̀mê ekaufọk esiwak ndidụk owo ekikere ke ini ẹtịn̄de n̄kpọ ẹban̄a ufụn.
2, 3. (a) Nso ifet ke mbon oro ẹnyịmede ndidi ifịn, m̀mê mme asan̄autom, Christ ẹnyene? (b) Mme mbụme ewe oro ẹbụpde ẹban̄a akama-ukpọhọde ke idibọrọ?
2 Edi Jesus ọkọdọhọ ke mme mbet imọ ẹdidi mme asan̄autom, m̀mê ifịn, emi ẹsụhọrede idem. Edi ufụn emi ata mme Christian ẹdụkde isan̄ake ye ufịk m̀mê ufen. Ẹkam ẹkpokpono ẹnyụn̄ ẹbuọt idem ye orụk ifịn enye emi. Ke uwụtn̄kpọ, kere ban̄a se Jesus eketịn̄de aban̄a “ofụn” kiet esisịt ini mbemiso enye Jesus akakpade. Christ ọkọdọhọ ke iyọnọ “ofụn emi anamde akpanikọ onyụn̄ enyenede ọniọn̄” mme utom.—Matt. 24:45-47.
3 Fiọk ete ke ẹkot ofụn emi “akama-ukpọhọde” ke ukem mbụk emi ke Luke. (Kot Luke 12:42-44.) Ata ediwak ke otu mme anam-akpanikọ Christian emi ẹdude uwem mfịn isịneke ke otu mme akama-ukpọhọde emi ẹnamde akpanikọ mi. Edi N̄wed Abasi ọdọhọ ke owo ekededi emi okponode Abasi edi akama-ukpọhọde. Nso idi utom mme akama-ukpọhọde? Didie ke ẹkpese mmọ? Man ikeme ndibọrọ mbụme emi, ẹyak ineme iban̄a utom emi mme akama-ukpọhọde ke eset ẹkesinamde.
UTOM MME AKMA-UKPỌHỌDE
4, 5. Tịn̄ se mme akama-ukpọhọde ke eset ẹkesinamde. Nọ uwụtn̄kpọ.
4 Ke eset, akama-ukpụhọde ekesiwak ndidi ofụn emi eteufọk enen̄erede ọbuọt idem ye enye tutu anam enye ese aban̄a ufọk m̀mê mbubehe esie. Ẹma ẹsinọ akama-ukpọhọde odudu ndise mban̄a ufọk, okụk, ye ifịn eken. Uwụtn̄kpọ edi Eliezer, emi ẹkenọde odudu ndise mban̄a kpukpru inyene Abraham. Etie nte Eliezer ke Abraham ọkọdọhọ aka Mesopotamia okoyom n̄wan ọsọk Isaac eyen imọ. Ata akwa utom ekedi oro!—Gen. 13:2; 15:2; 24:2-4.
5 Joseph, eyen eyeyen Abraham, ekese aban̄a ufọk Potiphar. (Gen. 39:1, 2) Nte ini akakade, Joseph ke idemesie ama edinyene akama-ukpọhọde emi ẹkemekde ẹte ‘ese aban̄a ufọk esie.’ Akama-ukpọhọde esie emi akadara nditọete esie duop onyụn̄ ọnọ mmọ se ẹyomde. Enye ama enen̄ede enyene ubọk ke ndutịm oro Joseph akanamde ndida cup silver ndomo nditọete esie. Emi owụt adan̄a nte eteufọk esie ọkọbuọtde idem ye enye.—Gen. 43:19-25; 44:1-12.
6. Tịn̄ nsio nsio utom oro mbiowo ẹnyenede.
6 Ke n̄kpọ nte isua 1,800 ẹma ẹkebe, apostle Paul ama ewet ete ke mbiowo ẹkenyene ndidi mme “akama-ukpọhọde Abasi.” (Titus 1:7) Sia ẹmekde mmọ ẹte ẹkpeme “otuerọn̄ Abasi,” mmọ ẹsida usụn̄ ke esop. (1 Pet. 5:1, 2) Edi mmọ ẹnyene nsio nsio utom. Ke uwụtn̄kpọ, ata ediwak ke otu mbiowo mfịn ẹse ẹban̄a esop kiet. Mme esenyịn oro ẹsan̄ade-san̄a ẹse ẹban̄a ediwak esop. Ndien mbon Kọmiti N̄kọk Itieutom ẹse ẹban̄a kpukpru esop ke ofụri idụt mmọ. Edi ẹyom kpukpru mmọ ẹnam akpanikọ ke utom oro ẹnọde mmọ; kpukpru mmọ ẹnyene ‘ndinam ibat’ nnọ Abasi.—Heb. 13:17.
7. Nnyịn isan̄a didie ifiọk ke kpukpru mme Christian ẹdi mme akama-ukpọhọde?
7 Edi nso kaban̄a ediwak mme anam-akpanikọ Christian oro mîdịghe mbiowo? Apostle Peter ekewet kpukpru mme Christian ete: “Adan̄a nte mbufo owo kiet kiet ẹbọde enọ, ẹda emi ẹnam n̄kpọ ẹnọ kiet eken nte nti mme akama-ukpọhọde mfọnido Abasi eke owo mîdotke emi ẹwụtde ke nsio nsio usụn̄.” (1 Pet. 1:1; 4:10) Mfọnido oro owo mîdotke anam Abasi ọnọ kpukpru nnyịn enọ, ukeme, usọ, ye inyene oro ikemede ndida n̄n̄wam nditọete nnyịn. Mmọdo, kpukpru mbon oro ẹnamde n̄kpọ Abasi ẹdi mme akama-ukpọhọde, ndien emi asan̄a ye ukpono, mbuọtidem, ye utom.
ABASI ENYENE NNYỊN
8. Nso idi n̄kpọ kiet oro inyenede nditi nte mme akama-ukpọhọde?
8 Ẹyak ineme iban̄a n̄kpọ ita emi kpukpru mme Christian emi ẹdide mme akama-ukpọhọde ẹkpenyenede nditi. Akpa: Abasi enyene kpukpru nnyịn ndien nnyịn idinam ibat inọ enye. Paul ekewet ete: “Idịghe mbufo ẹnyene idem mbufo, koro ẹkedep mbufo ke ekọmurua,” kpa iyịp uwa Christ. (1 Cor. 6:19, 20) Sia edide Jehovah enyene nnyịn, ana inịm mme ewụhọ esie, emi mîdobike owo mbiomo. (Rome 14:8; 1 John 5:3) Nnyịn imakabade idi ifịn Christ n̄ko. Ukem nte mme akama-ukpọhọde eset, ẹnọ nnyịn ifụre—edi idịghe ndinam se imama. Inyene ndinam utom nnyịn nte ẹtemede. Inamke n̄kpọ m̀mê nso ifetutom ke inyene, nnyịn isụk idi mme asan̄autom Abasi ye eke Christ.
9. Didie ke Jesus ọkọnọ uwụtn̄kpọ aban̄a ebuana eteufọk ye ofụn?
9 Jesus ama anam nnyịn ifiọk ebuana eteufọk ye ofụn. Isan̄ kiet enye ama etịn̄ ọnọ mme mbet esie aban̄a ofụn kiet emi ọkọnyọn̄de edi ufọk ke ama akanam utom ofụri usen. Ndi eteufọk esie ọkọdọhọ enye ete: “Di mi inikiet ditie ke okpokoro udia”? Baba. Enye akakam ọdọhọ: “Nam udia mbubreyo nọ mi ndia, nyụn̄ bọbọ mbọbọ san̄a utom nọ mi tutu ndia nnyụn̄ n̄n̄wọn̄ n̄kpọ mma, ekem afo ayadia onyụn̄ ọn̄wọn̄ okwo.” Didie ke Jesus akanam uwụtn̄kpọ emi an̄wan̄a? Enye ọkọdọhọ ete: “Ntre mbufo, n̄ko, ke ini mbufo ẹnamde kpukpru se ẹnọde mbufo ẹnam, ẹdọhọ ẹte, ‘Nnyịn idi ifịn eke mînyeneke ufọn. Nnyịn inam se ikpanamde.’”—Luke 17:7-10.
10. Nso iwụt ke Jehovah adara ukeme oro isịnde ndinam n̄kpọ esie?
10 Edi Jehovah enen̄ede adara ukeme oro isịnde ndinam n̄kpọ esie. Bible ọn̄wọn̄ọ ọnọ nnyịn ete: “Abasi ikwan̄ake eke ekpesịnde enye efre utom mbufo ye ima eke mbufo ẹwụtde ẹban̄a enyịn̄ esie.” (Heb. 6:10) Jehovah isiyomke nnyịn inam se ikande ukeme nnyịn. Akan oro, se ededi oro enye ọdọhọde nnyịn inam edi ke ufọn nnyịn, ndien isinyụn̄ isọn̄ke ikaha ndinam. Edi nte Jesus okowụtde ke n̄ke oro, ofụn isiyomke ufọn idemesie, enye esikam ebem iso oyom ufọn eteufọk esie. Se idude edi, ke ini iyakde idem inọ Abasi, nnyịn imek ndinam n̄kpọ esie nte akpa n̄kpọ ke uwem nnyịn. Ndi emenyịme ntre?
SE JEHOVAH OYOMDE OTO KPUKPRU NNYỊN
11, 12. Sia idide mme akama-ukpọhọde, nso edu ke ana inyene, ndien nso ke ana ifep?
11 Udiana n̄kpọ edi emi: Sia idide mme akama-ukpọhọde, kpukpru nnyịn ida ukem edumbet idu uwem. Edi akpanikọ ke ẹnọ ibat ibat owo ifetutom ke esop. Nte ededi, ata ediwak ifetutom ekem kpukpru owo ubọk. Ke uwụtn̄kpọ, sia idide mme mbet Christ ye Mme Ntiense Jehovah, ẹwụk nnyịn ẹte ima kiet eken. Jesus ọkọdọhọ ke ẹdida ima ifiọk ata mme Christian. (John 13:35) Edi idịghe nditọete nnyịn kpọt ke nnyịn ima. Nnyịn imesidomo ndima mbon oro mîdịghe Mme Ntiense Jehovah. Kpukpru nnyịn imekeme ndinam emi, ndien ikponyụn̄ inyene ndinam.
12 Ẹyom inyene eti edu uwem n̄ko. Oyom ifep edu uwem ye mme edinam emi Ikọ Abasi akpande. Paul ekewet ete: “Mbon use, mme okpono ndem, mme esịn efịbe, iren oro ẹnịmde ndida nyụhọ oburobụt udọn̄ idan̄, irenowo emi ẹdan̄de ye irenowo, mme inọ, mbon idiọkitọn̄, mme akpammịn, mme osụn̄i isụn̄i, ye mbon n̄kanubọk ididaha obio ubọn̄ Abasi inyene.” (1 Cor. 6:9, 10) Edi akpanikọ ke imemke utom ndidu uwem nte ekemde ye ndinem edumbet Abasi. Edi ọfọn ndisịn ukeme nnam oro, sia ndinam ntre ada ediwak ufọn ọsọk nnyịn, esịnede ndidu uwem emi anamde nnyịn ikop nsọn̄idem, itie ke emem ye mme owo, inyụn̄ itie ke emem ye Abasi.—Kot Isaiah 48:17, 18.
13, 14. Nso utom ke ẹnọ kpukpru mme Christian, ndien nnyịn ikpese oro didie?
13 Ti n̄ko ete ke akama-ukpọhọde ama enyene utom ndinam. Kpasụk ntre ye nnyịn n̄ko. Ẹnọ nnyịn ọsọn̄urua enọ—oro edi, akpanikọ oro aban̄ade Abasi. Abasi oyom nnyịn ikpep mbon en̄wen akpanikọ oro. (Matt. 28:19, 20) Paul ekewet ete: “Yak owo abat nnyịn ete idi mme andidu ke idak Christ ye mme akama-ukpọhọde edisana ndịben̄kpọ Abasi.” (1 Cor. 4:1) Paul ama ọfiọk ke utom emi ọkọwọrọ nditịn̄ enyịn nse mban̄a “edisana ndịben̄kpọ” nnyụn̄ nda enye n̄kpep mbon en̄wen nte Eteufọk nnyịn, Jesus Christ, etemede.—1 Cor. 9:16.
14 Mmọn̄ọ, n̄kọ ndikpep mbon en̄wen akpanikọ edi mfọnn̄kan n̄kpọ oro ikemede ndinam. Edi akpanikọ ke idaha kpukpru Christian idịghe ukem. Kpukpru owo ikemeke ndinam utom ukwọrọikọ ukem ukem. Jehovah ọfiọk oro. Se idide akpan n̄kpọ edi kpukpru nnyịn ndinam ofụri se ikemede. Ntem ke iwụt ke imama Abasi ye mbọhọidụn̄ nnyịn ke ofụri esịt.
NTE NDINAM AKPANIKỌ EDIDE AKPAN N̄KPỌ
15-17. (a) Ntak emi enen̄erede oyom akama-ukpụhọde anam akpanikọ? (b) Didie ke Jesus eketịn̄ aban̄a mme utịp editre ndinam akpanikọ?
15 Ọyọhọ n̄kpọ ita, emi ebietde iba oro inemede, edi: Ana inam akpanikọ inyụn̄ idi se ẹberide edem. Akama-ukpọhọde ekeme ndinyene ediwak nti edu ye ukeme, edi ndomokiet ke otu oro ikpọwọrọke n̄kpọ edieke enye ọsọn̄de ibuot mînyụn̄ inamke utom esie. Ana owo anam akpanikọ man edi eti akama-ukpọhọde emi okụtde unen. Ti ke Paul ekewet ete: “Se ẹyomde ẹto mme akama-ukpọhọde edi mmọ ndinam akpanikọ.”—1 Cor. 4:2.
16 Edieke inamde akpanikọ, Abasi iditreke ndinọ nnyịn utịp. Edieke nnyịn mînamke akpanikọ, ayatak nnyịn. Edumbet emi odu ke n̄ke Jesus oro aban̄ade talent. Ẹma ẹtoro ẹnyụn̄ ẹdiọn̄ ifịn oro ekedade okụk oro eteufọk mmọ ọkọnọde mmọ ‘ẹnam mbubehe.’ Ẹkedọhọ ke ofụn oro mîkadaha okụk oro eteufọk esie ọkọnọde enye inam n̄kpọ edi “idiọk,” “ifu,” ye “ikpîkpu” ofụn. Ẹma ẹbọ enye talent oro ẹkenọde enye, ẹnyụn̄ ẹtop enye ẹduọk ke an̄wa.—Kot Matthew 25:14-18, 23, 26, 28-30.
17 Isan̄ en̄wen, Jesus ama etịn̄ aban̄a mme utịp editre ndinam akpanikọ. Enye ọkọdọhọ ete: “Owo kiet ekenyene inyene onyụn̄ enyene akama-ukpọhọde, ekem ẹdisian enye ẹte owo emi ke atahade inyene esie. Ntre enye okot owo oro onyụn̄ obụp enye ete, ‘Nso ke n̄kop emi mban̄a fi? Nam ibat ban̄a itieutom fo nte akama-ukpọhọde, koro mûdukaha iso aba ndikama ufọk.’” (Luke 16:1, 2) Sia akama-ukpọhọde oro akataharede inyene eteufọk esie, eteufọk esie ama ebịn enye. Emi edi ata akpan ukpepn̄kpọ! Ke akpanikọ, nnyịn idehedei iyom nditre ndinam akpanikọ ke se ẹdọhọde nnyịn inam.
NDI OWỤT IFIỌK NDIMEN IDEM NNYỊN NDOMO YE MBON EN̄WEN?
18. Ntak emi nnyịn mîkpemenke idem nnyịn idomo ye mbon en̄wen?
18 Owo nnyịn kiet kiet ekeme ndibụp idemesie ete: ‘Ami nse didie utom mi?’ Mfịna ekeme nditọn̄ọ ke ini imende idem nnyịn idomo ye mbon en̄wen. Bible eteme ete: “Yak owo kiet kiet owụt se utom esie edide, ndien adan̄aoro enye eyenyene ntak ndidat esịt mban̄a idemesie, idịghe ke ndimen idem ndomo ye owo en̄wen.” (Gal. 6:4) Utu ke ndimen se nnyịn inamde ndomo ye eke mbon en̄wen, ikpakam iwụk ntịn̄enyịn ke se nnyịn ke idem nnyịn ikemede ndinam. Emi idiyakke nnyịn ikohode idem, idinyụn̄ iyakke idem emem nnyịn. Ke ini idụn̄ọrede se inamde, ọfọn iti ke idaha nnyịn ẹkeme ndikpụhọde. Ekeme ndidi ke ntak udọn̄ọ, usọn̄, m̀mê ke ntak ediwak utom, nnyịn ikemeke ndinam se ikesinamde. Onyụn̄ ekeme ndidi ke imekeme ndinam n̄kan se inamde idahaemi. Ke edide ntre, ọfọn idomo ndinen̄ede nsịn ifịk.
19. Edieke owo mînọhọ nnyịn ifetutom, ntak emi nnyịn mîkpayakke idem emem nnyịn?
19 N̄kpọ en̄wen oro oyomde ikere iban̄a edi mme ifetutom oro inyenede m̀mê oro ọdọn̄de nnyịn ndinyene. Ke uwụtn̄kpọ, ekeme ndidọn̄ eyenete ndidi ebiowo ke esop m̀mê ndinọ utịn̄ikọ ke mbono. Ọfọn ndisịn ifịk nnam n̄kpọ man ẹnyene mme utọ ifetutom oro, edi ikpanaha idem emem nnyịn edieke owo mînọhọ nnyịn ke ini oro nnyịn ikekerede ke akpana ẹnọ nnyịn. Mme n̄kpọ emi nnyịn mîfiọkke ẹkeme ndinam nnyịn itie ibịghi ikan nte ikodoride enyịn. Ti ke eketie nte ke Moses ama eben̄e idem ndida nditọ Israel n̄wọrọ ke Egypt, edi enye ekenyene ndibet isua 40 mbemiso anamde oro. Emi ama anam enye ekpep mme edu oro enye okoyomde ndida nnọ mme owo oro ẹkesọn̄de obotitọn̄ ẹnyụn̄ ẹsọn̄de ibuot ndausụn̄.—Utom 7:22-25, 30-34.
20. Nso ke ikeme ndikpep nto se iketịbede inọ Jonathan?
20 Ndusụk ini, ekeme ndidi owo idinọhọ-nọ nnyịn ifetutom. Se iketịbede inọ Jonathan edi oro. Enye ekedi eyen Saul ndien ke ntre enye ekpekedi edidem ofụri Israel. Edi Jehovah ekemek David, emi ekedide ata ekpri eyenọwọn̄ ọnọ Jonathan, ete edi edidem. Nso ke Jonathan akanam aban̄a oro? Enye ama enyịme ye oro onyụn̄ ebere ye David, kpa ye oro ndinam ntre akpakadade enye ibuot. Enye ọkọdọhọ David ete: “Afo eyedi edidem ke Israel, ami nyonyụn̄ ndi udiana fo.” (1 Sam. 23:17) Nso ke emi ekpep fi? Jonathan ikokụnike iban̄a idaha esie, enye ikonyụn̄ ifịbeke David. Utu ke ndifịbe ufụp mban̄a se ẹnọde mbon en̄wen ẹnam, kpukpru nnyịn imekeme ndinen̄ede nsịn idem nnam utom oro ẹnọde nnyịn. Imekeme nditịm nnịm ke Jehovah ọyọnọ kpukpru mme asan̄autom esie nti n̄kpọ oro ọdọn̄de mmọ ke obufa ererimbot.
21. Nnyịn ikpese didie utom emi inamde inọ Abasi?
21 Ẹyak iti ke sia nnyịn idide mme akama-ukpọhọde oro ẹberide edem, owo ifịkke inyụn̄ imia nnyịn ufen nte ndiọi eteufọk ẹsinamde ifịn mmọ. Eke nnyịn edi ata isio isio. Ẹnen̄ede ẹnọ nnyịn ukpono, ẹnọ nnyịn utom emi owo mîdifiakke inam ẹte ikwọrọ eti mbụk ke mme akpatre usen editịm n̄kpọ emi. Ẹnyụn̄ ẹnọ nnyịn akwa ifụre ndimek nte imade ndinam utom emi. Mmọdo, ẹyak idi mme akama-ukpọhọde oro ẹnamde akpanikọ. Ẹnyụn̄ ẹyak nnyịn inen̄ede idara ifet oro inyenede ndinam n̄kpọ nnọ akakan Owo ke ofụri ekondo.
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Mme ndise ke page 12]
Ẹyak isịn ifịk inam se ẹnọde nnyịn inam
