1, 2. Didie ke nditie n̄kere mban̄a esop Jehovah eke ofụri ekondo ọsọn̄ọ mbuọtidem nnyịn?

ESIDORO nnyịn uten̄e ke ini itiede ikere ke nnyịn isịne ke akaka esop ofụri ekondo. N̄kukụt emi ẹwetde ke Ezekiel ibuot 1 ye Daniel ibuot 7 ẹnen̄ede ẹwụt nte Jehovah anamde n̄kpọ man uduak esie osu. Jesus ada usụn̄ ke ikpehe esop Jehovah eke isọn̄. Enye eteme esop Abasi nte ẹkpenamde utom ukwọrọikọ, nte ẹkpekpepde ẹnyụn̄ ẹsịnde udọn̄ ẹnọ mbon oro ẹnamde utom emi, ye nte ẹkpen̄wamde mbon en̄wen ẹdi ẹdituak ibuot ẹnọ Jehovah. Emi anam ibuọt idem ye esop Jehovah.—Matt. 24:45.

² Ndi nnyịn owo kiet kiet ke isan̄a ikpat kiet ye utịbe utịbe esop Jehovah? Ndi ke itetịm ima akpanikọ kpukpru usen? Ke ini ibụpde idem nnyịn mme utọ mbụme emi, imekeme ndikụt ke imọtọn̄ọ ndikpa mba mîdịghe edi ke imọtọn̄ọ nditek ke ifịk. Christian ekeme ndikpa mba nnyụn̄ ntek ke ifịk. Emi akanam apostle Paul eteme mme Christian eyo esie ete ẹkpebe ifịk Jesus. Paul ọkọdọhọ ke emi ayanam mmọ ‘ẹkûkpa mba ẹnyụn̄ ẹkop mmemidem ke ukpọn̄ mmọ.’ (Heb. 12:3) Kpasụk ntre, edieke itịn̄de enyịn idụn̄ọde ibuotikọ emi ekebemde enye emi iso, emi owụtde se esop Jehovah anamde, emi eyenen̄ede an̄wam nnyịn ika iso inam utom Abasi ye ifịk.

3. Nso ke oyom inam man nnyịn ikûkpa mba, ndien nso ke idineme ke ibuotikọ emi?

³ Edi Paul ọkọdọhọ ke enyene mme n̄kpọ en̄wen oro anade inam edieke nnyịn mîyomke ndikpa mba. Enye ọkọdọhọ ke inyene ‘ndinam eti n̄kpọ.’ (Gal. 6:9) Ẹyak ineme n̄kpọ ition emi ẹkemede ndin̄wam nnyịn ika iso isọn̄ọ ida inyụn̄ isan̄a ikpat kiet ye esop Jehovah. Ndien nnyịn kiet kiet iyebiere m̀mê enyene se nnyịn m̀mê ubon nnyịn ikpokpụhọrede ke uwem nnyịn.

4. Ntak emi ikemede ndidọhọ ke ndisop idem ọtọkiet edi ata akpan n̄kpọ ke utuakibuot akpanikọ?

⁴ Edi ido mme asan̄autom Jehovah ndisisop idem ọtọkiet. Ke heaven, mme angel ẹsisop idem ke iso Jehovah. (1 Ndi. 22:19; Job 1:6; 2:1; Dan. 7:10) Ke Israel eset, akana idụt oro ẹsisop idem “man mmọ ẹkpan̄ utọn̄, man mmọ ẹnyụn̄ ẹkpep n̄kpọ.” (Deut. 31:10-12) Mme Jew ke eyo mme apostle ẹma ẹsika synagogue ẹkekot N̄wed Abasi. (Luke 4:16; Utom 15:21) Ndisop idem ọtọkiet okosụk ededi akpan n̄kpọ ke ini ẹketọn̄ọde esop Christian, ndien ke osụk ededi akpan n̄kpọ mfịn. Ata mme Christian ‘ẹsidemede kiet eken ẹnọ ima ye nti utom.’ Oyom ika iso “isịn udọn̄ inọ kiet eken” inyụn̄ ‘idọdiọn̄ inam ntem adan̄a nte ikụtde ite usen Jehovah ke asan̄a ekpere.’—Heb. 10:24, 25.

5. Didie ke ikeme ndisịn udọn̄ nnọ mbon en̄wen ke mme mbono esop nnyịn?

⁵ Akpan usụn̄ kiet emi isisịnde udọn̄ inọ kiet eken edi ndisibọrọ mbụme ke mbono esop. Imekeme ndinam mme owo ẹfiọk se inịmde ke akpanikọ ke ndibọrọ mbụme oro ẹbụpde ke ikpehe ekikere, ndiwụt nte itie N̄wed Abasi enyenede ebuana ye se ẹnemede, m̀mê ndibụk ibio ibio ifiọkutom oro owụtde ke ọfọn ndida mme edumbet Bible ndu uwem. (Ps. 22:22; 40:9) Imọfiọk ke eyenyịme ke inamke n̄kpọ m̀mê owo ebịghi adan̄a didie ke esop, ke enye edisụk ikokop ndọn̄esịt ini ekededi emi nditọete nnyịn—n̄kpri ye ikpọ—ẹnọde ibọrọ ke mbono esop.

6. Tịn̄ mme usụn̄ emi mme mbono esop nnyịn ẹn̄wamde nnyịn.

⁶ Nso idi ntak en̄wen emi Abasi ọdọhọde ikûtre ndisisop idem ọtọkiet? Mme mbono esop ye n̄kpri ye ikpọ mbono nnyịn ẹsin̄wam nnyịn ikwọrọ ikọ uko uko inyụn̄ ikeme ndiyọ ke ini ẹbiọn̄ọde nnyịn m̀mê ke ini mme owo mînyeneke udọn̄ ke efakutom nnyịn. (Utom 4:23, 31) Mme nneme N̄wed Abasi oro isikopde do ẹsisọn̄ọ nnyịn idem ẹnyụn̄ ẹnam nnyịn isọn̄ọ ida ke mbuọtidem. (Utom 15:32; Rome 1:11, 12) Ukpepn̄kpọ ye nsịnudọn̄ oro isibọde ke ini isopde idem man ituak ibuot ẹsinam ikop ata inemesit onyụn̄ anam inyene “ifụre ke mme usen afanikọn̄.” (Ps. 94:12, 13) Kọmiti Unọ Ukpep Eke Otu Ukara ẹsise ẹban̄a ndutịm emi ẹsinamde man ẹnọ ikọt Jehovah ke ofụri ererimbot ukpep. Imenen̄ede ikọm Abasi iban̄a kpukpru ndutịm emi ẹnamde man ẹsinọ nnyịn nti ukpep ke mme mbono esop nnyịn kpukpru urua.

7, 8. (a) Nso idi akpan uduak mbono esop nnyịn? (b) Didie ke mbono esop esin̄wam fi?

⁷ Enyene n̄kpọ en̄wen emi akam edide akpan n̄kpọ akan mme ufọn emi isibọde ke ini idụkde mbono esop. Akpan ntak emi isisopde idem edi man ituak ibuot inọ Jehovah. (Kot Psalm 95:6.) Nso n̄kpọ ukpono ke edi ntem nditoro utịbe Abasi nnyịn! (Col. 3:16) Odot isituak ibuot inọ Jehovah ke ndisop idem nnyụn̄ ntiene nnọ ibọrọ ke mbono esop. (Edi. 4:11) Oro anam ẹteme nnyịn ẹte “ikûsịn ndisop idem ọtọkiet, nte ido ndusụk owo edide.”—Heb. 10:25.

⁸ Ndi nnyịn imada mbono esop nte kiet ke otu n̄kpọ emi Jehovah ọnọde nnyịn man iyọ tutu enye osobo idiọk editịm n̄kpọ emi efep? Edieke edide ntre, mbono esop edidi kiet ke otu n̄kpọ emi ‘ẹdide akpan n̄kpọ ẹkan,’ emi anade ifak ifet idụk. (Phil. 1:10) Nnyịn ikpafiakke mbono esop inyụn̄ itaba ifet edidiana ye nditọete nnyịn ntuak ibuot nnọ Jehovah ibọhọke n̄kpọ emi owo mîkemeke ndinyan̄a etịbe.

9. Isan̄a didie ifiọk ke ukwọrọikọ edi akpan n̄kpọ?

⁹ Ndikwọrọ ikọ ifịk ifịk n̄ko anam nnyịn isan̄a ikpat kiet ye esop Jehovah. Jesus ọkọtọn̄ọ utom emi ke ini enye okodude mi ke isọn̄. (Matt. 28:19, 20) Toto ke ini oro, utom edikwọrọ Obio Ubọn̄ ye edinam mbet edi iso utom ofụri esop Jehovah. Ediwak ifiọkutom emi ẹnyenede mfịn ẹwụt ke mme angel ke ẹn̄wam nnyịn ke utom emi ẹnyụn̄ ẹda nnyịn ẹkewụt “mbon oro ẹnyenede eti esịt.” (Utom 13:48; Edi. 14:6, 7) Akpan uduak ikpehe esop Jehovah emi ẹkụtde ke enyịn edi ndinam ndutịm nnọ utom ukwọrọikọ nnyụn̄ n̄n̄wam ẹnam utom emi. Ndi ukwọrọikọ edi akpan utom fo n̄ko?

10. (a) Tịn̄ se ikpanamde man ika iso ima akpanikọ. (b) Didie ke utom ukwọrọikọ an̄wam fi okûkpa mba?

¹⁰ Ndisịn ifịk n̄kwọrọ ikọ ayan̄wam nnyịn ika iso ima akpanikọ. Mitchel emi edide ebiowo ye asiakusụn̄ ofụri ini ọdọhọ ete: “Mmesima ndikwọrọ ikọ nnọ mme owo. Mma n̄kot Enyọn̄-Ukpeme m̀mê Ẹdemede!, esikpa mi idem ndikụt ọniọn̄, ikike, ye ata nti item oro ẹdọn̄ọde ke ibuotikọ kiet kiet. Esidọn̄ mi ndiwọrọ an̄wautom man n̄kese m̀mê mme owo ẹyetiene ẹma ntre, nnyụn̄ nse nte n̄kemede ndinam mmọ ẹnyene udọn̄. Utom ukwọrọikọ anam mi nnyene iwụk. Nsiyakke n̄kpọ ndomokiet akpan mi ndiwọrọ an̄wautom.” Kpasụk ntre, ndinam ekese ke utom Abasi ayan̄wam nnyịn isọn̄ọ ida ke  mme akpatre usen emi.—Kot 1 Corinth 15:58.

11. Ntak emi ikpadiade kpukpru udia eke spirit emi Jehovah ọnọde nnyịn?

¹¹ Jehovah ada ekese n̄wed ọnọ nnyịn udia eke siprit. Anaedi emeti ini emi edide okokot n̄wed okụre, afo ọdọhọ ete: ‘Se n̄koyomde edi oro! Etie nte n̄kpọ eke Jehovah ekewetde enye ọnọ mi!’ Nte onyụn̄ edide edi oro. Jehovah ada mme n̄wed emi eteme onyụn̄ ọnọ nnyịn ndausụn̄. Enye ọdọhọ ete: “Ami nyanam fi enyene ikike nyonyụn̄ nteme fi usụn̄ eke afo edisan̄ade.” (Ps. 32:8) Ndi imesidomo ndikot ofụri n̄wed oro ẹnọde nnyịn inyụn̄ itie ikere se ikotde? Ndinam emi ayanam ika iso in̄wụm mfri; idinyụn̄ iyakke iyemede ke n̄kan̄ eke spirit ke mme akpatre usen emi ẹsọn̄de ndiyọ mi.—Kot Psalm 1:1-3; 35:28; 119:97.

12. Nso idin̄wam nnyịn ikûda mme n̄kpọ oro Jehovah ọnọde nnyịn didie didie?

¹² Ọfọn itie ikere ọkpọsọn̄ utom emi ẹsinamde man ẹkụt ẹte ke ẹnọ nnyịn nti udia eke spirit kpukpru ini. Kọmiti Uwetn̄wed Eke Otu Ukara ẹsise enyịn ẹban̄a edinam ndụn̄ọde, ediwet, edikot nse m̀mê enen, mme ndise oro ẹsịnde, ye edikabade mme n̄wed nnyịn ye mme n̄kpọ oro ẹdọn̄de ke Intanet. Mme n̄kọk itieutom emi ẹsimịn̄de n̄wed ẹsinọ mme n̄wed emi ẹsọk mme esop ke nsio nsio ebiet. Ntak emi ẹnamde kpukpru emi? Man ikọt Jehovah ẹnyene udia eke spirit oro ekemde. (Isa. 65:13) Nnyịn ikpakam isịn ifịk idia ofụri udia eke spirit emi esop Jehovah ọnọde nnyịn.—Ps. 119:27.

13, 14. Mmanie ẹbere ye ndutịm Jehovah ke heaven, ndien didie ke nnyịn ikeme ndibere ye ndutịm Abasi ke isọn̄?

¹³ Apostle John ama okụt nte Jesus awatde ke afia enan̄-mbakara aka ndisobo mbon emi ẹsọn̄de ibuot ye Jehovah. (Edi. 19:11-15) Enye ama okụt n̄ko mbon oro ẹyetde aran, emi ẹnamde ẹset ẹka heaven, ye mme anam-akpanikọ angel ẹwatde enan̄-mbakara ẹtiene Jesus ke edem. Emi owụt ke mmọ ẹbere ye Jesus Etubom mmọ. (Edi. 2:26, 27) Nso eti uwụtn̄kpọ edinọ ndutịm Jehovah ibetedem ke emi edi ntem!

¹⁴ Kpasụk ntre, akwa otuowo ẹnen̄ede ẹbere ye nditọete Christ emi ẹyetde aran, emi ẹsụk ẹdude ke isọn̄ ẹnyụn̄ ẹdade usụn̄ ke esop Abasi mfịn. (Kot Zechariah 8:23.) Didie ke nnyịn owo kiet kiet ikeme ndiwụt ke imebere ye ndutịm Jehovah? Usụn̄ kiet edi ndisụk ibuot nnọ mbon oro ẹdade usụn̄. (Heb. 13:7, 17) Emi esitọn̄ọ ke esop nnyịn. Ndi se nnyịn isitịn̄de iban̄a mbiowo esinam mbon en̄wen ẹkpono mmọ ẹnyụn̄ ẹwụt esịtekọm ẹban̄a utom mmọ? Ndi imesikpep nditọ nnyịn ite ẹkpono mbiowo ẹnyụn̄ ẹnam item N̄wed Abasi emi mmọ ẹnọde? Ke adianade do, ndi imesineme nte ubon nnyịn ẹkemede nditiene ntịp okụk ẹda ẹnam utom ofụri ererimbot? (N̄ke 3:9; 1 Cor. 16:2; 2 Cor. 8:12) Ndi imesida edinam Ufọkmbono Obio Ubọn̄ asana ye editiene ndiọn̄ enye ke akpan n̄kpọ? Spirit Jehovah esinen̄ede odu ke ebiet emi utọ ukpono ye edidianakiet oro ẹdude. Spirit oro aka iso ọnọ nnyịn odudu mbak nnyịn idikpa mba ke mme akpatre usen emi.—Isa. 40:29-31.

15. Ntak emi ikpakade iso in̄wana man inam se inende?

¹⁵ Ke akpatre, edieke iyomde ndika iso nnam n̄kpọ Abasi nnyụn̄ nsan̄a  ikpat kiet ye esop Jehovah, ana nnyịn owo kiet kiet inam se ikwọrọde ke ‘ndidụn̄ọde mfiọk se Ọbọn̄ enyịmede.’ (Eph. 5:10, 11) Unana mfọnmma nnyịn ye ukeme emi Satan ye idiọk ererimbot emi ẹsịnde ẹnam enen̄ede ọsọn̄ ndinam se inende. Ndusụk mbufo ndima nditọete ẹnyene ndin̄wan̄wana kpukpru usen man ẹka iso ẹdi ufan Jehovah. Oro anam enye enen̄ede ama mbufo. Ẹkûkpa mba! Ndidu uwem ekekem ye uduak Jehovah ayanam inen̄ede ikop idatesịt, idinyụn̄ iyakke utuakibuot nnyịn edi ikpîkpu.—1 Cor. 9:24-27.

16, 17. (a) Nso ke ikpanam edieke inamde akwa idiọkn̄kpọ? (b) Nso ke ikeme ndikpep nto uwụtn̄kpọ Anne?

¹⁶ Edi nso ke ikpanam edieke inamde akwa idiọkn̄kpọ? Sọsọp yom un̄wam. Ndidịp idiọkn̄kpọ idin̄wamke fi. Ti ke David ọkọdọhọ ke ini imọ ikedịpde idiọkn̄kpọ imọ, ke ‘ọkpọ imọ ama eyemede oto mmụm emi imụmde ofụri usen.’ (Ps. 32:3) Ke akpanikọ, ndidịp idiọkn̄kpọ edikam inanam nnyịn ikpa mba inyụn̄ imem ke n̄kan̄ eke spirit, edi “owo eke ayararede onyụn̄ ọkpọn̄de mmọ, ẹyetua enye mbọm.”—N̄ke 28:13.

¹⁷ Da Anne * ke uwụtn̄kpọ. Anne ekedi asiakusụn̄ ofụri ini ke ini enye mîkọyọhọke isua 20. Edi nte ini akakade, enye ama ọtọn̄ọ ndidu uwem esịt iba. Emi ama enen̄ede afịna enye. Enye ọdọhọ ete: “Esịt ama esibiom mi. Esịt ikesinemke mi, mma nsinyụn̄ mfụhọ kpukpru ini.” Nso ke enye akanam? Enye ọdọhọ ke ẹma ẹneme James 5:14, 15 usen kiet ke mbono esop. Anne ama okụt ke imoyom un̄wam onyụn̄ aka ebịne mbiowo ọkọdọhọ ẹn̄wam imọ. Enye ọdọhọ ete: “Itie N̄wed Abasi oro etie nte ibọk emi Jehovah ewetde ọnọ owo emi ọdọn̄ọde ke n̄kan̄ eke spirit. Inemke-nem ndimen ibọk emi, edi edieke owo emende, ọyọkọk enye. Mma nnam item emi itie N̄wed Abasi oro ọnọde, ndien ama an̄wam mi.” Isua ifan̄ ẹbe tọn̄ọ emi eketịbe, ndien idahaemi Anne afiak anam n̄kpọ Jehovah ifịk ifịk ye edisana ubieresịt.

18. Nso ikpedi ubiere nnyịn?

¹⁸ Edi ata n̄kpọ ukpono ndidu uwem ke mme akpatre usen emi nnyụn̄ ntiene nsịne ke utịbe utịbe esop Jehovah! Akpakam nnyin idehedei ida se inyenede nte n̄kpọ mbubru! Utu ke oro, ẹyak kpukpru owo ke ubon ẹsịn ukeme ẹsidụk mme mbono esop kpukpru ini, isiyom mbon oro ẹnyenede esịt akpanikọ ke efakutom nnyịn, inyụn̄ inen̄ede ima udia eke spirit oro ẹsinọde nnyịn. Ẹyak ibere n̄ko ye mbon oro ẹdade usụn̄ inyụn̄ idu uwem ekekem ye etop oro ikwọrọde. Edieke inamde ntre, iyaka iso isan̄a ikpat kiet ye esop Jehovah, idinyụn̄ idehedei ikpa mba ke edinam eti n̄kpọ!