ETE mi ama osụhọde idem, esinyụn̄ anam utom ọkpọsọn̄. Enye ikamaha utụk, ntre enye ama ọsọsọp enyịme etop Bible ke ini ẹkekwọrọde ikọ ẹnọ enye ke 1953. Toto ke ini oro, enye ama esịn ofụri ukeme ndikpep nnyịn se enye ekekpepde. Ama ọsọn̄ eka mi ndikpọn̄ edinam mbon Catholic. Edi nte ini akakade, enye n̄ko ama ọtọn̄ọ ndinyịme se Bible ekpepde.

Ikememke ete ye eka mi utom ndikpep nnyịn n̄kpọ. Eka mi ikenen̄ekede ifiọk ndikot n̄wed, ete mi esinyụn̄ anam utom ke in̄wan̄ tutu n̄kụteyo. Ndusụk ini ete mi ama esikpa mba tutu eside ke ini ekpepde nnyịn n̄kpọ. Edi Abasi ama ọdiọn̄ se enye akanamde. Ami n̄kedi akpa eyen, ntre mma nsitiene n̄kpep udun̄wan, akpan, ye udọeka mi n̄kpọ. Mma nsikpep mmọ n̄kpọ oro Papa ekesiwakde nditịn̄—oro edi, Noah ama ama ubon esie onyụn̄ okop uyo Abasi. Mma mma mbụk Bible emi etieti! Ikebịghike, kpukpru nnyịn ima itọn̄ọ ndidụk mbono esop ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ke Roseto degli Abruzzi, obio emi odude ke mben Inyan̄ Adriatic ke Italy.

N̄kedi isua 11 kpọt ke 1955 ke ini ami ye eka mi ikebede ikpọ obot ika ikodụk mbono ke Rome; oro ekedi akpa mbono emi ikodụkde. Toto ke ini oro, nda mbono nte kiet ke otu akakan n̄kpọ ke uwem mme Christian.

Mma nna baptism ke 1956 nnyụn̄ nsọsọp ndụk utom uyọhọ ini. Ke ini n̄kedide isua 17, ẹma ẹmek mi akpan asiakusụn̄ ke Latina ke n̄kan̄ edem usụk Rome, emi edide n̄kpọ nte kilomita 300 ọtọn̄ọde ke edem nnyịn. Latina ekedi obufa obio, ntre ikafịnake mme owo m̀mê nso ke mbon en̄wen ẹdikere edieke mmimọ ibọde akpanikọ. Ama esinem mi ye nsan̄a ukwọrọikọ mi ndinịm ediwak n̄wed Bible, edi sia n̄kedide ekpri, itọn̄ ufọk ama esidọn̄ mi tutu! Kpa ye oro, n̄koyom ndinam se ẹkedọhọde nnam.

Nte ini akakade, ẹma ẹnọ mi n̄ka Milan n̄ketiene nnam ndutịm Mbono “Nsinsi Eti Mbụk” Ofụri Ererimbot ke 1963. Ke mbono oro, ami ye ediwak mbon en̄wen ye Paolo Piccioli, akparawa emi okotode Florence, ima itiene inam utom  unyịmesịt. Ke udiana usen mbono oro, Paolo ama ọnọ ata edinem utịn̄ikọ emi aban̄ade editre ndidọ ndọ. Ke nteti nte n̄kekerede nte, ‘Tutu amama eyenete oko ididọhọ n̄wan.’ Edi ima itọn̄ọ ndisiwet kiet eken, ndien ima idikụt ke nnyin imekem ye kiet eken—inyene ukem utịtmbuba, ima Jehovah, inyụn̄ inyene ọkpọsọn̄ udọn̄ ndikop uyo esie. Ami ye Paolo ima inam ndọ ke 1965.

Mma nnam utom usiakusụn̄ ofụri ini ke isua duop ke Florence. Ama enem etieti ndikụt nte mme esop ẹkọride, akpan akpan ndikụt nte mme uyen ẹnamde n̄kọri. Ama esinem mi ye ebe mi nditie ye mmọ nneme mme n̄kpọ eke spirit nnyụn̄ nnọ idem nduọkodudu, ndien enye ama esitiene mmọ ebre bọl. Ama esinem mi ndidu ye ebe mi, edi mma n̄kụt ke mme uyen ye mme ubon ke esop ẹma enye odu ye mmimọ n̄ko ẹnyụn̄ ẹma un̄wam oro enye esinọde mmọ.

Osụk adadat mi esịt nditi ediwak ukpepn̄kpọ Bible oro ikesinịmde. Owo kiet emi ikekpepde n̄kpọ ekedi Adriana, ndien enye ama etịn̄ ọnọ ubon iba en̄wen aban̄a se enye ekekpepde. Mmọ ẹma ẹdiomi man nnyịn ye oku ufọkabasi isobo inyụn̄ ineme mme utọ ukpepn̄kpọ ufọkabasi nte Abasi-Ita-ke-Kiet ye ukpọn̄ ikpaha ke nsinsi. Oku ita ẹkedi mbono oro. Se mmọ ẹketịn̄de akawawak n̄kukọhọ inyụn̄ in̄wan̄ake owo, ndien nditọ ukpepn̄kpọ Bible nnyịn ẹma ẹsọsọp ẹkụt ke se mmọ ẹkpepde ikemke ye se Bible ekpepde. Emi ama anam n̄kpọ nte owo 15 ke mme ubon oro ẹkabade ẹdi Mme Ntiense Jehovah.

Edi nte nnyịn ikwọrọde ikọ idahaemi okpụhọde ye nte ikesikwọrọde ini oro. Ini oro, ebe mi ama esiwak ndisobo ye mme oku nneme se Bible ekpepde, ndien enye ama enen̄ede ọfiọk ndinam emi. Mmeti isan̄ kiet emi ẹkenyenede nneme emi ke iso otuowo emi mîkedịghe Mme Ntiense. Ima idikụt ke mme andibiọn̄ọ ẹma ẹdiomi ye ndusụk owo ẹte ẹbụp ntaha ntaha mbụme man ẹsuene ebe mi. Edi ikedịghe nte mmọ ẹkekerede. Owo kiet ama obụp m̀mê enen ufọkabasi nditiene mbuana ke mbre ukara, kpa nte mmọ ẹsinamde ke ediwak isua ikie emi ẹbede. Mme oku ikọfiọkke nte ẹkpebọrọde. Ikan̄ ama enịme inikiet inikiet, ẹnyụn̄ ẹdọhọ ke mbono asuana. Ke ediwak isua ẹma ẹkebe, nnyịn ima idikop ke ẹkedodiomi ẹte ẹkpenịme ikan̄ oro edieke nneme oro mîdịghe nte mme oku ẹkedoride enyịn.

Ke ima ikọdọ ndọ ke isua duop, ẹma ẹmek nnyịn ẹte inam utom circuit. Ebe mi ama enyene eti utom,  ntre ikememke utom ndinyịme. Edi ke ima ikọbọn̄ akam inyụn̄ ikere iban̄a n̄kpọ emi, ima inyịme ndinam utom oro. Ama esinem nnyịn ndidu ye mme ubon oro ikesidụn̄de ke ufọk mmọ. Ima isitie ọtọkiet ikpep n̄kpọ mbubreyo, ndien ekem ebe mi an̄wam nditọwọn̄ ke utomufọk mmọ, akpan akpan edieke edide ibat. N̄ko-n̄ko, ebe mi ama ama ndisikot n̄wed etieti, ntre enye ama esitịn̄ ndinem n̄kpọ oro enye okotde ọnọ nnyịn. Emi ama esisịn udọn̄ ọnọ nnyịn. Ke Monday, ima isiwak ndika n̄kọkwọrọ ikọ ke ebiet emi Ntiense ndomokiet mîdụhe inyụn̄ ikot mme owo ite ẹdikop utịn̄ikọ oro ẹdinọde mbubreyo oro.

Ke ima ikanam utom circuit isua iba kpọt, ẹma ẹkot nnyịn ẹte idinam utom ke Bethel ke Rome. Ebe mi akanam utom ke Itietuom Oro Esede Aban̄a Ibet, ami nnam ke Itieutom Oro Esede Aban̄a Magazine. Ikememke ndinam ukpụhọde emi, edi ima ibiere ndinam se ẹdọhọde. Ama enem etieti ndikụt nte ẹtatde utom ke n̄kọk itieutom Italy sụn̄sụn̄ ye nte ẹnamde akwa n̄kọri ke idụt oro. Ini oro ke ukara ẹkesịn Mme Ntiense Jehovah enyịn̄ nte ido ukpono oro ibet enyịmede. Esịt ama enen̄ede enem nnyịn ndinam utom ke Bethel.

Ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ iduọk isua 1980, ke ini ikosụk inamde utom ke Bethel, odu ikpe emi ekenen̄erede ọwọrọ etop. Ẹkedọhọ ke ebe ye n̄wan emi ẹdide Mme Ntiense ẹkenam eyen mmọ akpa sia mmọ mîkayakke ẹsịn enye iyịp. Edi emi ikedịghe akpanikọ. Enye akakpa ke ntak idiọk udọn̄ọ iyịp emi akawakde etieti ini oro ke Italy ye mme idụt oro ẹdude ẹkpere. Nditọete ke Bethel ẹma ẹn̄wam mme ekpeibet emi ẹkedade ke ibuot ete ye eka oro. Ẹma ẹsio tract ye san̄asan̄a nsiondi Ẹdemede! man ẹn̄wam mme owo ẹfiọk se iketịbede ẹnyụn̄ ẹfiọk se Ikọ Abasi etịn̄de aban̄a iyịp. Ke mme ọfiọn̄ oro, ebe mi ama esinam utom esịm hour 16 ke usen. Mma nnam ofụri se n̄kemede man n̄n̄wam enye ini oro.

Ke ima ikọdọ ndọ ke isua 20, n̄kpọ ama etịbe emi okokpụhọrede uwem nnyịn. N̄kedi isua 41, ebe mi edi 49 ke ini n̄kasiande enye ke etie nte mmoyomo. Mma ndikụt ikọ emi ke ekpri n̄wed emi enye ekesiwetde se edinamde ke usen ke usen: “Akam: Edieke edide akpanikọ, Abasi mbọk n̄wam nnyịn ika iso idu ke utom uyọhọ ini, ikûmem ke n̄kan̄ eke spirit, nyụn̄ n̄wam nnyịn idi eti ete ye eka ke ndinịm eti uwụtn̄kpọ. Se mben̄ede n̄kan edi, mbọk kûtre ndin̄wam mi nnam ọkpọkọm ata esisịt ke otu kpukpru se nsidade ke mbot utịn̄ikọ ntịn̄ ke ofụri isua 30 emi ẹbede.” Mma n̄kere mban̄a oro idahaemi, mmenịm ke Jehovah ama ọbọrọ akam esie ye okịm.

 Uwem nnyịn ama enen̄ede okpụhọde ke ini Ilaria akamanade. Ke akpanikọ, odu mme ini emi idem ekesimemde nnyịn, nte Mme N̄ke 24:10 etịn̄de: “Nte idem emem fi ke usen nnanenyịn? Odudu fo oyosụhọde.” (N̄ke 24:10) Edi nnyịn ima isisịn udọn̄ inọ kiet eken, sia imọfiọk ufọn nsịnudọn̄.

Ilaria esiwak ndidọhọ ke esịt enen̄ede enem imọ ndimana nnọ Ntiense iba emi ẹnamde utom uyọhọ ini. Enye ọdọhọ ke imama nte ẹsede ẹban̄a imọ. Mma nsidu ye enye ebe mi ama aka utom. Ebe mi ama ọnyọn̄ edi ufọk mbubreyo, enye esiwak ndinyene utom ndinam; edi enye ama esisụhọde etie ye Ilaria, ebre mbre ye enye onyụn̄ an̄wam enye anam utomufọk esie. Enye ama esinam emi kpa ye oro ndinam emi ekekemede ndinam enye ataba idap esịm n̄kanika iba m̀mê ita okoneyo man okụre utom esiemmọ. Ilaria ama esiwak ndidọhọ ete, “Papa edi akpan ufan mi.”

Nte ededi, man in̄wam Ilaria anam se inende, ima isitụnọ enye kpukpru ini inyụn̄ inyene iwụk. Mmeti isan̄ kiet emi enye ekebrede mbre ye ufan esie onyụn̄ anamde n̄kpọ ke usụn̄ oro mîfọnke. Ima ida Bible iwụt enye ntak emi enye mîkpanamke n̄kpọ ntre. Ima inyụn̄ idọhọ enye ekpe ufan esie ubọk ke iso nnyịn.

Ilaria esiwak ndidọhọ ke imama nte ete ye eka imọ ẹmade utom ukwọrọikọ. Idahaemi enye ama ọkọdọ ndọ mi, enen̄ede an̄wan̄a enye ntak emi edide akpan n̄kpọ ndikop uyo Jehovah nnyụn̄ ntiene ndausụn̄ esie.

Ke 2008, ẹma ẹdọhọ ebe mi ke enye enyene kansa. Ke nsonso oro, eketie nte udọn̄ọ oro oyokụre, ndien enye ama enen̄ede esịn udọn̄ ọnọ mi. Ima iyom mfọnn̄kan mbiausọbọ man ẹsọbọ ebe mi. Ami ye Ilaria ima isibọn̄ akam ibịghi, iben̄e Jehovah ite ọsọn̄ọ nnyịn idem onyụn̄ an̄wam nnyịn iyọ. Ama enen̄ede ọsọn̄ mi ndikụt nte odudu okụrede ebe mi nsịtnsịt—ebe mi emi ekenen̄erede okop odudu onyụn̄ ọsọn̄de idem. Enye ama akpa ke 2010, ndien n̄kpa esie ama abiak mi ebe nde. Edi mmesikop ndọn̄esịt mma nti ofụri se ami ye ebe mi ikanamde ke isua 45 oro nnyịn ikọdọde ndọ. Ima inọ Jehovah ofụri se ikekemede. Mmọfiọk ke enye idifreke utom nnyịn. Enen̄ede ọdọn̄ mi ndikụt ini emi ẹdinamde ebe mi eset, nte Jesus eketịn̄de ke John 5:28, 29.

Ami nsụk nda idemmi nte ekpri eyenan̄wan oro amade mbụk Noah. Ubiere mi ikpụhọkede. Nyom ndikop uyo Jehovah, inamke n̄kpọ m̀mê nso ke enye ọdọhọ nnam. Mmenịm ke ubiọn̄ọ, n̄waidem, m̀mê ntakurua ekededi iwọrọke n̄kpọ ke ini imende idomo ye mme edidiọn̄ emi edima Abasi nnyịn ọnọde. Se itịbede ke uwem mi anam mfiọk emi—ndien ami ndọhọ fi, ọfọn ndikop uyo Jehovah.