1, 2. ‘Nso orụk owo ke ikpedi’ man inyene unyịme Abasi?

MME owo ẹsiwak ndikere mban̄a nte mbon en̄wen ẹsede mmimọ. Edi sia nnyịn idide mme Christian, ndi idịghe nte Jehovah esede nnyịn ekpenen̄ede ebehe nnyịn? Mmọn̄ọ, n̄kọ enye edi Akakan Owo ke ofụri ekondo onyụn̄ edi “ntọn̄ọ uwem.”—Ps. 36:9.

² Apostle Peter ama eteme nnyịn ete isịn idem ke “edisana ido uwem ye ke mme edinam uten̄e Abasi” man ikpedi “orụk owo” emi Jehovah oyomde nnyịn idi. (Kot 2 Peter 3:11.) Ana “ido uwem” nnyịn asana ke kpukpru usụn̄ edieke anade inyene unyịme Abasi. Emi esịne nte ikerede n̄kpọ, inamde n̄kpọ, inyụn̄ ituakde ibuot inọ Abasi. Akan oro, ana inam “mme edinam uten̄e Abasi” ke ntak emi iten̄ede inyụn̄ isọn̄ọde ida ye enye. Ọwọrọ ndidi orụk owo emi enye oyomde nnyịn idi abuana edu uwem nnyịn ye se idide ke esịtidem. Sia Jehovah edide “andidụn̄ọde esịt,” enye ọfiọk m̀mê edu uwem nnyịn asana m̀mê isanake, m̀mê ituak ibuot inọ enye ikpọn̄-ikpọn̄ m̀mê ituakke.—1 Chron. 29:17.

3. Mme mbụme ewe ke ikpobụp idem nnyịn iban̄a itie ufan nnyịn ye Abasi?

³ Asua nnyịn, Satan kpa Devil, iyomke nnyịn inyene unyịme Abasi. Ke nditịm ntịn̄, enye anam ofụri se ekekeme man itre ndidi ufan Jehovah. Satan ibiatke ini ndida nsu ye abian̄a ntap nnyịn nnyụn̄ nnam nnyịn itre ndituak ibuot nnọ Abasi. (John 8:44; 2 Cor. 11:13-15) Ke ntre, ọfọn ibụp idem nnyịn ite: ‘Didie ke Satan esibian̄a owo? Nso ke n̄kpanam man n̄ka iso ndi ufan Jehovah?’

4. Nso ke Satan esidomo ndibiat man abiat ufan nnyịn ye Abasi, ndien ntak-a?

⁴ James mbet Jesus ekewet ete: “Idomo esịm owo  kiet kiet ke ini udọn̄ idemesie odụride onyụn̄ atapde enye. Ekem ke ini udọn̄ emi oyomode, aman idiọkn̄kpọ; ndien ke ini idiọkn̄kpọ oro okụrede utom esie, ada n̄kpa edi.” (Jas. 1:14, 15) Man abiat ufan nnyịn ye Abasi, Satan esidomo ndibiat esịt nnyịn—kpa ebiet emi udọn̄ nnyịn ẹtode.

5, 6. (a) Didie ke Satan esidomo ndibiat esịt nnyịn? (b) Ewe n̄kpọ ita ke Satan esidomo ndida mbiat nnyịn esịt, ndien adan̄a didie ke enye ọfiọk ndida mme n̄kpọ emi ntap owo?

⁵ Didie ke Satan esidomo ndibiat esịt nnyịn? Bible ọdọhọ ete: “Ofụri ererimbot esịne ke idak odudu andidiọk.” (1 John 5:19) N̄kpọekọn̄ Satan ẹsịne “se idude ke ererimbot.” (Kot 1 John 2:15, 16.) Ke ediwak tọsin isua idahaemi, Satan emetịn̄ enyịn etịm n̄kpọ ke ererimbot emi man ada atap nnyịn. Sia nnyịn idude uwem ke ererimbot emi, ana ikpeme idem ye mme n̄kari n̄kari etabi Satan.—John 17:15.

⁶ Satan esida mme n̄kpọ oro ẹkemede ndibiat nnyịn esịt atap nnyịn. Apostle John ama asiak n̄kpọ ita emi Satan esidade abiat owo esịt: (1) “se idọn̄de obụkidem,” (2) “se idọn̄de enyịn,” ye (3) “edida se owo enyenede n̄wụt idem.” Satan ama ada mme n̄kpọ emi odomo Jesus ke wilderness. Sia Satan adade mme n̄kpọ emi atap mme owo ke ediwak isua, enye enen̄ede ọfiọk enye emi enye akpadade atap owo kiet kiet mfịn. Mbemiso inemede se ikemede ndinam man ikpeme idem nnyịn ye mme n̄kpọ emi, ẹyak ise nte Devil akadade ndusụk n̄kpọ etabi atap Eve edi ikemeke ndida ntap Eyen Abasi.

7. Didie ke Satan akada “se idọn̄de obụkidem” odomo Eve?

⁷ Oyom owo adia udia man aka iso odu uwem. Andibot akanam isọn̄ man ekeme ndin̄wụm udia. Satan ekeme ndidomo ndida udọn̄ kaban̄a udia nnam nnyịn itre ndinam uduak Abasi. Kere ban̄a nte enye akanamde oro ye Eve. (Kot Genesis 3:1-6.) Satan ọkọdọhọ Eve ke enye idikpaha edieke enye adiade mfri “eto ifiọk eti ye idiọk,” edi ke usen eke enye adiade ke enye editie nte Abasi. (Gen. 2:9) Ikọ Devil ọkọwọrọ ke Eve ekeme ndidu uwem kpa ye emi enye mîkopke uyo inọ Abasi. Ata ayara nsu ekedi oro! Ke ndondo oro ẹkesịnde Eve ekikere emi ke esịt, enye ekenyene n̄kpọ iba ndimek: Enye ekeme ndisio ekikere oro mfep ke esịt esie, mîdịghe enye ekeme ndika iso n̄kere mban̄a enye, onyụn̄ enen̄ede enyene udọn̄ ke mfri oro. Kpa ye oro enye ekekemede ndidia mfri kpukpru eto eken ke in̄wan̄ oro, enye ekemek nditie n̄kere se Satan eketịn̄de aban̄a eto ufọt in̄wan̄ oro onyụn̄ “ekịbi mfri esie adia.” Ntem, Satan ama anam enye enyene udọn̄ ke n̄kpọ emi Andibot akakpande.

8. Didie ke Satan okodomo ndida “se idọn̄de obụkidem” ndomo Jesus, ndien ntak emi Jesus mîkọduọhọ?

 ⁸ Satan akada ukem usụn̄ oro ke ini enye okodomode Jesus ke wilderness. Ke Jesus ama eketie utreudia uwemeyo 40 ye okoneyo 40, Satan ama odomo ndida udia ndomo Jesus ke ini biọn̄ ọkọdọn̄de enye. Satan ọkọdọhọ enye ete: “Edieke afo edide eyen Abasi, dọhọ itiat emi akabade edi uyo.” (Luke 4:1-3) Jesus ekenyene n̄kpọ iba ndimek: Enye ama ekeme ndimek ndida odudu oro enye enyenede ndinam utịben̄kpọ nnam udia, mîdịghe etre ndida nnam. Jesus ama ọfiọk ke ifọnke ida utọ odudu oro inam n̄kpọ emi ediwụtde ke ikere iban̄a idem imọ kpọt. Okposụkedi emi biọn̄ ọkọdọn̄de enye, enye ikadaha ke udia edi akpan n̄kpọ akan itie ufan imọ ye Jehovah. Jesus ọkọbọrọ ete: “Ẹwet ẹte, ‘Idịghe uyo ikpọn̄ ke owo edida odu uwem, edi edida kpukpru ikọ eke ẹwọrọde Jehovah ke inua odu.’”—Matt. 4:4; Luke 4:4.

9. Nso ke ikọ oro “se idọn̄de enyịn” ọwọrọ, ndien didie ke Satan akada emi odomo Eve?

⁹ John ama ọdọhọ ke “se idọn̄de enyịn” edi n̄kpọ etabi n̄ko. Emi ọwọrọ ke n̄kpọ emi owo okụtde ke enyịn ekeme nditọn̄ọ ndidọn̄ enye. Satan akada se idọn̄de enyịn atap Eve, ete: “Enyịn mbufo ẹyetara.” Nte Eve akakade iso ese eto oro, ntre ke mfri esie ọkọdọdiọn̄ eye enye. Eve ama okụt nte eto oro “ọdọn̄de owo ndise.”

10. Didie ke Satan akada “se idọn̄de enyịn” odomo Jesus, ndien Jesus ọkọbọrọ didie?

¹⁰ Didie ke Satan akada “se idọn̄de enyịn” odomo Jesus? Devil “okowụt [Jesus] kpukpru mme obio ubọn̄ isọn̄ ke idaha kiet; ndien Devil ọdọhọ enye ete: ‘Nyọnọ fi ofụri odudu emi ye ubọn̄ mmọ.’” (Luke 4:5, 6) Jesus ikekemeke ndida ata enyịn n̄kụt kpukpru mme obio ubọn̄ isọn̄, edi okokụt mmọ ke n̄kukụt. Anaedi Satan ekekere ke se Jesus edikụtde ọyọdọn̄ enye itọn̄. Enye ọkọdọhọ Jesus ete: “Edieke afo atuakde ibuot ke iso mi, kpukpru ẹyedi okwo.” (Luke 4:7) Jesus ikedehedei iyom ndidi orụk owo emi Satan okoyomde enye edi. Enye ikabiatke ini ndibọrọ enye. Enye ọkọdọhọ ete: “Ẹwet ẹte, ‘Edi Jehovah Abasi fo ke ana afo atuak ibuot ọnọ, onyụn̄ edi enye ikpọn̄ ke ana afo anam edisana utom ọnọ.’”—Luke 4:8.

11. Satan akasan̄a didie atap Eve?

¹¹ Ke ini John eketịn̄de aban̄a mme n̄kpọ ererimbot, enye ama asiak “edida se owo enyenede n̄wụt idem.” Ana mme Christian ẹkpeme mbak ẹdinyene  utọ edu oro. Edi akpanikọ ke Adam ye Eve ikekemeke ‘ndida se mmọ ẹnyenede n̄wụt idem’ ke ini mmọ mbiba kpọt ẹkedude ke isọn̄. Edi mmọ ẹma ẹtan̄ idem. Se Satan eketịn̄de ke ini enye okodomode Eve ọkọwọrọ ke odu eti n̄kpọ emi Abasi mîkayakke enye enyene. Devil ọkọdọhọ enye ke usen eke enye adiade “eto ifiọk eti ye idiọk,” ke enye ‘editie nte Abasi, ọfiọk eti ye idiọk.’ (Gen. 2:17; 3:5) Satan okoyom Eve ekere ke enye ekeme ndida ke idem n̄kpọn̄ Jehovah. Etie nte ntan̄idem akanam Eve enịm nsu oro. Enye ama adia mfri oro ẹkekpande, enịm ke imọ idikpaha. Enye ikenenke ke baba usụn̄ kiet!

12. Nso idi usụn̄ en̄wen emi Satan akan̄wanade ndidomo Jesus, ndien Jesus ọkọbọrọ didie?

¹² Jesus ikebietke Eve, edi ama enen̄ede osụhọde idem! Satan ama afiak odomo enye idomo en̄wen, edi Jesus ama esịn ndinam ndyọ ndyọ n̄kpọ oro ọkpọwọrọde ndidomo Abasi. Okpokonyụn̄ edi edinam ntan̄idem! Utu ke Jesus ndinam oro, enye ọkọbọrọ ata nnennen nnennen ete: “Ẹdọhọ ẹte, ‘Kûdomo Jehovah Abasi fo.’”—Kot Luke 4:9-12.

13, 14. Tịn̄ nte Satan esidade ndusụk n̄kpọ etabi atap mme owo mfịn.

¹³ Mfịn, Satan esida mme ukem n̄kpọ etabi oro enye akadade odomo Eve ye Jesus odomo mme owo mfịn. Devil ada “se idọn̄de obụkidem” anam mme owo ẹnam oburobụt ido, ẹdia n̄kpọ, ẹnyụn̄ ẹn̄wọn̄ n̄kpọ ẹbe ubọk. Enye ada “se idọn̄de enyịn” anam mbon oro ẹtiede ke ndueidem ẹse ndise idan̄, akpan akpan ke Intanet. Onyụn̄ ada ntan̄idem ye udọn̄ “edida se owo enyenede n̄wụt idem” anam mme owo ẹma inyene, odudu, ye uwọrọiso.

¹⁴ “Se idude ke ererimbot” ẹtie nte udia uwam. Udia oro ọyọdọn̄ iyak itọn̄, edi uwam do ke esịt. Satan esida mme n̄kpọ oro ẹtiede nte ke idiọkke anam mme owo ẹnam mme n̄kpọ oro ibet Abasi akpande. Mme utọ n̄kari n̄kari etabi oro ẹkeme ndibiat nnyịn esịt. Uduak mmọ edi ndinam nnyịn inịm ke ndise mban̄a mme udọn̄ idem nnyịn edi akpan n̄kpọ akan ndinam uduak Abasi. Ndi iyayak mme utọ n̄kpọ oro ẹtap nnyịn?

15. Didie ke ikeme ndikpebe nte Jesus akakande mme idomo Satan?

 ¹⁵ Okposụkedi emi Eve ọkọduọde ke mme idomo Satan, Jesus ama akan mmọ uforo uforo. Kpukpru ini, enye ekesida N̄wed Abasi ọbọrọ ete: “Ẹwet ẹte” m̀mê, “Ẹdọhọ ẹte.” Edieke isisịnde ifịk ikpep Bible, iyenen̄ede ifiọk N̄wed Abasi inyụn̄ ikeme nditi mme ufan̄ikọ oro ẹkemede ndin̄wam nnyịn ikere n̄kpọ ọfọn ke ini isobode idomo. (Ps. 1:1, 2) Edieke itide uwụtn̄kpọ mbon oro ẹkenamde akpanikọ ke eyo Bible, emi ayan̄wam nnyịn isọn̄ọ ida nte mmọ ẹkesọn̄ọde ẹda. (Rome 15:4) Edieke inen̄erede iten̄e Jehovah, imade se enye amade inyụn̄ isuade se enye asuade, emi eyekpeme nnyịn.—Ps. 97:10.

16, 17. Didie ke “ukeme ukere n̄kpọ” nnyịn enyene n̄kpọ ndinam ye orụk owo emi nnyịn idide?

¹⁶ Apostle Paul ekesịn udọn̄ ọnọ nnyịn ete ida “ukeme ukere n̄kpọ” nnyịn inam n̄kpọ man ikabade idi orụk owo emi ekerede n̄kpọ nte Abasi ekerede, idịghe nte ererimbot ẹkerede. (Rome 12:1, 2) Paul ama ọsọn̄ọ etịn̄ nte oyomde inen̄ede ikpeme se ikerede ete: “Nnyịn iwụri mme ekikere ye kpukpru n̄kpọ eke ẹkon̄de ẹnyụn̄ ẹmenerede idem ke enyọn̄ ẹbiọn̄ọ ifiọk Abasi; ndien nnyịn imụm kpukpru ekikere nte mbuotekọn̄ inam ẹsụk ibuot ẹnọ Christ.” (2 Cor. 10:5) Ekikere nnyịn enen̄ede enyene ebuana ye orụk owo emi nnyịn idide, ntre oyom ‘ika iso ikere’ nti n̄kpọ.—Phil. 4:8.

¹⁷ Nnyịn ikemeke ndidi edisana edieke ikerede ndiọi ekikere inyụn̄ inyenede ndiọi udọn̄. Ana ima Jehovah ima eke otode “edisana esịt.” (1 Tim. 1:5) Edi esịt esibian̄a owo, ndien nnyịn imekeme nditre ndifiọk adan̄a nte “se idude ke ererimbot” ẹdiade nnyịn idem. (Jer. 17:9) Ke ntre, akpana ‘ika iso idomo ise m̀mê nnyịn idu ke mbuọtidem, ika iso iwụt se nnyịn idide’ ebe ke ndida se nnyịn ikpepde ke Bible ndụn̄ọde idem nnyịn ke ofụri esịt.—2 Cor. 13:5.

18, 19. Ntak emi nnyịn ikpebierede ndidi orụk owo emi Jehovah oyomde nnyịn idi?

¹⁸ N̄kpọ en̄wen emi ekemede ndin̄wam nnyịn ikan “se idude ke ererimbot” edi nditi ikọ emi ẹkenọde John odudu spirit ewet ete: “Ererimbot ke ebebe efep ye mme udọn̄ esie, edi owo eke anamde uduak Abasi ododu ke nsinsi.” (1 John 2:17) Ererimbot Satan etie nte n̄kpọ emi edidude ke nsinsi. Edi usen kiet usen kiet enye eyebe efep. Idụhe se ererimbot Satan ọnọde emi edidude ke nsinsi. Edieke itide emi, Satan idikemeke ndida n̄kpọ ndomokiet ntap nnyịn.

¹⁹ Apostle Peter eketeme nnyịn ete idi orụk owo emi Abasi enyịmede nte nnyịn ‘itiede ibet inyụn̄ isọn̄ọde inyene edidu usen Jehovah ke ekikere, kpa usen eke enyọn̄ emi asakde ikan̄ editarade ndien mme n̄kpọ oro ẹnamde enyọn̄ ye isọn̄ ẹdinyụn̄ ẹtarade ke ọkpọsọn̄ ufiop!’ (2 Pet. 3:12) Ibịghike, usen oro ọmọn̄ edisịm, ndien Jehovah oyosobo kpukpru ikpehe ererimbot Satan. Tutu ini oro, Satan ayaka iso ndida “se idude ke ererimbot” ndomo nnyịn, nte akadade odomo Eve ye Jesus. Inaha ibiet Eve inyụn̄ iyom ndiyụhọ udọn̄ idem nnyịn. Ndinam oro ọkpọwọrọ ke ida Satan nte abasi nnyịn. Inyene ndikpebe Jesus nnyụn̄ n̄kan mme utọ n̄kpọ etabi oro, inamke n̄kpọ m̀mê mmọ ẹye ẹnyụn̄ ẹdọn̄ owo itọn̄ adan̄a didie. Kpukpru nnyịn ikpakam ibiere ndidi orụk owo emi Jehovah oyomde nnyịn idi!