1. Paul akada didie mbon emi ẹkedade ofụri uwem mmọ ẹnam n̄kpọ Jehovah?

APOSTLE Paul ikefreke nditọete emi ẹkesịnde idem ẹkwọrọ eti mbụk. Enye ọkọdọhọ ete: “Nnyịn [itreke] nditi utom mbuọtidem mbufo ye utom ima mbufo ye ime mbufo oto ke ntak idotenyịn mbufo ke Ọbọn̄ nnyịn Jesus Christ ke iso Abasi ye Ete nnyịn.” (1 Thess. 1:3) Jehovah ke idemesie ifreke ọkpọsọn̄ utom emi kpukpru nti ikọt esie ẹnamde, edide mmọ ẹnam ekese m̀mê ẹnam esisịt ke ntak ukeme mmọ.—Heb. 6:10.

2. Nso ke idineme ke ibuotikọ emi?

² Ediwak mme asan̄autom Jehovah ke eset ye mfịn ẹyak n̄kpọ atak mmọ man ẹkeme ndida ofụri uwem mmọ nnam n̄kpọ Abasi. Ẹyak ise nte ediwak owo ẹkenamde emi ke eyo mme apostle. Iyeneme n̄ko nsio nsio utom uyọhọ ini oro ẹnamde mfịn ye nte nnyịn ikemede nditi ndima nditọete nnyịn oro ẹnamde san̄asan̄a utom uyọhọ ini.

3, 4. (a) Didie ke ndusụk owo ẹkenam utom uyọhọ ini ke eyo mme apostle? (b) Didie ke ẹkesise ẹban̄a mmọ?

³ Esisịt ini ke Jesus ama akana baptism, enye ama ọtọn̄ọ utom emi akanade ẹnam ke ofụri ererimbot. (Luke 3:21-23; 4:14, 15, 43) Ke enye ama akakpa, mme apostle esie ẹma ẹda iso  ke nditat utom emi. (Utom 5:42; 6:7) Ndusụk mme Christian, utọ nte Philip, ẹkedi mme ọkwọrọikọ ye mme isụn̄utom ke Palestine. (Utom 8:5, 40; 21:8) Paul ye mbon eken ẹma ẹka ebiet en̄wen emi enen̄erede oyom usụn̄ ẹkekwọrọ ikọ. (Utom 13:2-4; 14:26; 2 Cor. 1:19) Ndusụk owo nte Silvanus (Silas), Mark, ye Luke ẹkedi mme ewetn̄wed m̀mê mme osion̄o-n̄wed. (1 Pet. 5:12) Nditọete iban ẹma ẹsitiene irenowo emi ẹnam utom. (Utom 18:26; Rome 16:1, 2) Esinem nnyịn ke ini ikotde mbụk utom nditọete emi ke N̄wed Abasi Usem Greek. Enye owụt ke Jehovah isifreke mme asan̄autom esie.

⁴ Didie ke ẹkesise ẹban̄a mbon emi ẹkenamde utom uyọhọ ini ke eset? Ndusụk ini, nditọete ẹma ẹsifọn ido ye mmọ ẹnyụn̄ ẹnọ mmọ n̄kpọ, edi mme anam utom uyọhọ ini emi ikesinyịkke-nyịk mme owo ibọ n̄kpọ. (1 Cor. 9:11-15) Mme owo ye mme esop ẹma ẹsin̄wam mmọ. (Kot Utom 16:14, 15; Philippi 4:15-18.) Paul ye mbon emi ẹkesisan̄ade ye enye ẹkwọrọ ikọ ẹma ẹsinam ekpri utom ẹse ẹban̄a idemmọ n̄ko.

5. Nso ke ebe ye n̄wan kiet ẹtịn̄ ẹban̄a utom uyọhọ ini?

⁵ Nditọete ẹnam nsio nsio utom uyọhọ ini mfịn n̄ko. (Se ekebe oro, “ Nsio Nsio Utom Uyọhọ Ini.”) Mmọ ẹda didie se mmọ ẹnamde emi? Edieke obụpde mmọ mbụme emi, imenịm ke eyenen̄ede ama ibọrọ oro mmọ ẹdinọde fi. Ke uwụtn̄kpọ: Eyenete kiet emi ekedide asiakusụn̄, ekem edi akpan asiakusụn̄, ye isụn̄utom, emi onyụn̄ anamde utom Bethel ke esenidụt idahaemi, ọdọhọ ete: “Utom uyọhọ ini edi kiet ke otu mfọnn̄kan n̄kpọ emi nnamde. Ke ini n̄kedide isua 18, mma n̄kere m̀mê n̄kpaka ufọkn̄wed ntaifiọk, m̀mê n̄kpanam utom mbakara, m̀mê n̄kpanam utom usiakusụn̄. Mmọfiọk ke Jehovah isifreke mme n̄kpọ emi owo ayakde atak man ada ofụri uwem esie anam n̄kpọ Abasi. Mmada ifiọk ye ukeme oro Jehovah ọnọde mi nnam n̄kpọ ke usụn̄ emi mmen̄kpanamke ekpedi n̄kanam utom idem mi.” N̄wan esie ọdọhọ ete: “Mmesikpep obufa n̄kpọ ke kpukpru utom oro ẹnọde mi nnam. Jehovah ekpeme nnyịn onyụn̄ an̄wam nnyịn ke usụn̄ emi ikerede ke ikpetiehe ntre ekpedi ikanam utom idem nnyịn. Mmesikọm Jehovah kpukpru usen ke utom uyọhọ ini emi inamde mi.” Ndi akpama uwem fo etie ntre?

6. Didie ke Jehovah ese utom emi inamde inọ enye?

⁶ Imọfiọk ke nte n̄kpọ etiede ye ndusụk owo idiyakke mmọ ẹkeme ndinam utom uyọhọ ini idahaemi, edi imenịm ke Jehovah ama se mmọ ẹsịnde ofụri ukeme ẹnam ẹnọ enye. Kere ban̄a mbon emi Paul akasiakde ke Philemon 1-3, ye kpukpru mbon emi ẹkedude ke esop ke Colossae. (Kot.) Paul ama ama se mmọ ẹkenamde, Jehovah ama ama n̄ko. Jehovah onyụn̄ ama se afo anamde. Edi didie ke afo akpan̄wam mbon emi ẹnamde utom uyọhọ ini?

7, 8. Nso ke mme asiakusụn̄ ẹsinam, ndien didie ke nditọete ẹkeme ndin̄wam mmọ?

⁷ Mme asiakusụn̄ ẹsinen̄ede ẹn̄wam mme esop kpa nte mme ọkwọrọikọ ke eyo mme apostle ẹkesin̄wamde. Ediwak mmọ ẹsikwọrọ ikọ hour 70 kpukpru ọfiọn̄. Didie ke afo ekeme ndin̄wam mmọ?

⁸ Eyenete an̄wan kiet emi ekerede Shari, emi onyụn̄ edide asiakusụn̄, ọdọhọ ete: “Sia mme asiakusụn̄ ẹsiwọrọde an̄wautom kpukpru ini, ẹkeme ndikere ke mmọ ẹnen̄erede ẹsọn̄ idem. Kpa ye oro, mmọ ẹsiyom nsịnudọn̄.” (Rome 1:11, 12) Eyenete an̄wan en̄wen emi akanamde utom usiakusụn̄ ke ediwak isua  etịn̄ ntem aban̄a mme asiakusụn̄ ke esop mmọ: “Mmọ ẹsisịn idem ẹnam utom. Esịt esinem mmọ ke ini mbon en̄wen ẹmende mmọ ke moto ẹka an̄wautom, ẹkotde mmọ ufọk, ẹnyụn̄ ẹnọde mmọ ekpri okụk ẹda ẹdep aranuwat m̀mê n̄kpọ en̄wen. Emi esinam mmọ ẹdiọn̄ọ ke ẹma mmimọ.”

9, 10. Didie ke ndusụk owo ẹn̄wam mme asiakusụn̄ ke esop mmọ?

⁹ Ndi akpama nditiene mme asiakusụn̄ n̄wọrọ an̄wautom? Asiakusụn̄ emi ekerede Bobbi ọdọhọ ete: “Imesiyom mme owo ẹtiene nnyịn ẹwọrọ an̄wautom ke ufọturua.” Asiakusụn̄ en̄wen ke esop mmọ ọdọhọ ete: “Isimemke utom ndikụt owo nsan̄a kiet ke uwemeyo.” Eyenete an̄wan emi anamde utom ke Bethel Brooklyn etịn̄ ntem aban̄a ini emi enye ekedide asiakusụn̄: “Eyenete an̄wan kiet emi ekenyenede moto ama ọdọhọ mi ete, ‘Ini ekededi emi mûnyeneke owo emi akpadade asan̄a ke an̄wautom, kot mi, nyedisan̄a ye afo.’ Eyenete oro akan̄wam mi n̄ka iso nnam utom usiakusụn̄ mi.” Shari etịn̄ ata akpan n̄kpọ ete: “Mme asiakusụn̄ emi mîdọhọ ndọ ẹsiwak ndidu ikpọn̄ ke ẹma ẹkenyọn̄ an̄wautom. Ke ini ke ini, ẹmekeme ndikot asiakusụn̄ emi mîdọhọ ndọ edidụk Utuakibuot Ubon mbufo. Edieke okotde mmọ ke mme ini edinam eken, oro ayanam mmọ ẹka iso ẹsọn̄ idem.”

¹⁰ Eyenete an̄wan emi anamde utom uyọhọ ini ke n̄kpọ nte isua 50 eti nte ẹkesinamde n̄kpọ ye enye ye mme asiakusụn̄ eken ke ini mmọ mîkọdọhọ ebe. Enye ọdọhọ ete: “Mbiowo ẹma ẹsisan̄a ẹse mme asiakusụn̄ ke n̄kpọ nte ọfiọn̄ ifan̄ ẹbede. Mmọ ẹma ẹsibụp nnyịn nte n̄kpọ etiede, ẹbụp nte utom idịbi udia nnyịn etiede, ẹnyụn̄ ẹbụp m̀mê enyene se ifịnade nnyịn. Mmọ ẹma ẹnen̄ede ẹyom ndidiọn̄ọ nte n̄kpọ etiede ye nnyịn. Oro ekesinam mmọ ẹsidi ufọk nnyịn ẹdise m̀mê enyene se iyomde ẹnam ẹnọ nnyịn.” Ndi emi anam fi eti nte esịt ekenemde Paul ke ini eyenete kiet emi okodụn̄de ke Ephesus ye ubon esie akan̄wamde enye?—2 Tim. 1:18.

11. Nso utom ke mme akpan asiakusụn̄ ẹsinam?

¹¹ Mme akpan asiakusụn̄ ẹdu ke ndusụk esop. Ediwak mmọ ẹsikwọrọ ikọ hour 130 kpukpru ọfiọn̄. Sia mmọ ẹsịnde  idem ẹkwọrọ ikọ ntem ẹnyụn̄ ẹn̄wamde mme owo ke nsio nsio usụn̄ en̄wen, mmọ isinen̄ekede inyene ini ndida nnam utom en̄wen. N̄kọk itieutom ẹsinọ mmọ ekpri okụk ekpatọfọn̄ kpukpru ọfiọn̄ man mmọ ẹda ẹse ẹban̄a idemmọ ẹnyụn̄ ẹka iso ẹkwọrọ ikọ.

12. Didie ke mbiowo ye nditọete ẹkpen̄wam mme akpan asiakusụn̄?

¹² Didie ke ikpan̄wam mme akpan asiakusụn̄? Ebiowo kiet ke n̄kọk itieutom, emi esinemede nneme ye ediwak mmọ ke ubọk ke ubọk, ọdọhọ ete: “Ana mbiowo ẹsineme nneme ye mmọ, ẹbụp mmọ nte n̄kpọ etiede man ẹdiọn̄ọ nte ẹkpen̄wamde mmọ. Ndusụk Mme Ntiense ẹsikere ke mme akpan asiakusụn̄ inyeneke mfịna koro ẹsinọ mmọ ẹkpri okụk ekpatọfọn̄, edi enyene nsio nsio usụn̄ emi nditọete ẹkemede ndin̄wam mmọ.” Idịghe mme asiakusụn̄ ofụri ini kpọt ẹsiyom mme owo ẹsan̄a ye mmimọ ke an̄wautom, mme akpan asiakusụn̄ ẹsiyom n̄ko. Ndi emekeme ndisisan̄a ye mmọ?

13, 14. (a) Nso ke mme esenyịn circuit ẹsinen̄ede ẹma? (b) Didie ke afo ekeme ndin̄wam mme circuit?

¹³ Ẹsida mme esenyịn circuit ye iban mmọ nte mbon emi ẹnen̄erede ẹdiọn̄ọ Ikọ Abasi ẹnyụn̄ ẹsọn̄de idem. Ntre ke onyụn̄ edi. Edi kpa ye oro, oyom ẹsisịn udọn̄ ẹnọ mmọ, ẹsan̄a ye mmọ ke an̄wautom, ẹnyụn̄ ẹsitiene ẹkot mmọ ke ini ẹnamde n̄kpọ. Nso ke ikpanam edieke mmọ ẹdọn̄ọde mîdịghe ẹdude ke ufọkibọk? Esịt esinem mmọ ye iban mmọ ke ini nditọete ẹn̄wamde mmọ ẹnyụn̄ ẹkerede ẹban̄a mmọ. Luke, “edima abiausọbọ” emi ekewetde n̄wed Utom, ama ese aban̄a Paul ye mbon eken emi ẹkesan̄ade ye mmọ ẹkwọrọ ikọ.—Col. 4:14; Utom 20:5–21:18.

¹⁴ Mme esenyịn circuit ye iban mmọ ẹsima mme owo ẹkpere mmimọ ẹnyụn̄ ẹdi ufan mmimọ. Esenyịn circuit kiet ọkọdọhọ ete: “Mme ufan mi ẹdiọn̄ọ ini emi idem ememde mi. Mmọ ẹsibụp mi mbụme emi edinamde ntịn̄ se ifịnade mi. Mmọ ndikam n̄kpan̄ utọn̄ nnọ mi esin̄wam mi.” Mme esenyịn circuit ẹsinen̄ede ẹma nditọete ẹkere ẹban̄a mmimọ.

15, 16. Nso utom ke mbon Bethel ye nditọete emi ẹsibọpde Itie Mbono ẹsinam, ndien didie ke ikeme ndin̄wam mmọ?

¹⁵ Nditọete emi ẹnamde utom ke Bethel ye mbon emi ẹsibọpde Itie Mbono ẹsinen̄ede ẹn̄wam mme owo ke mme idụt emi n̄kọk itieutom mmọ esede ẹban̄a. Edieke mbon emi ẹnamde utom ke Bethel ẹdude ke esop mbufo m̀mê ke circuit mbufo, nso ke akpanam man owụt ke ufreke mmọ?

¹⁶ Ke ini mme owo ẹkade Bethel obufa, ufọk ekeme ndidọn̄ mmọ itọn̄ sia mmọ ẹkpọn̄ mbon mmọ ye mme ufan mmọ ẹka do. Esịt esinem mmọ ke ini nditọete ke Bethel ye ke obufa esop mmọ ẹnamde ufan ye mmọ! (Mark 10:29, 30) Utom oro mbon Bethel ẹnamde ikpanke mmọ ndidụk mbono esop m̀mê ndiwọrọ an̄wautom kpukpru urua, edi ke ini ke ini, ẹsidian utom en̄wen ẹnọ mmọ. Edieke nditọete ke esop ẹfiọkde ke mbon Bethel ẹsifiak mbono esop ndusụk ini man ẹnam utom mmọ, ẹnyụn̄ ẹwụtde ke imama mmọ ye se mmọ ẹnamde, ọyọfọn ye kpukpru owo.—Kot 1 Thessalonica 2:9.

17, 18. Nso utọ utom ke nditọete emi ẹnamde utom ke esenidụt ẹsinam?

¹⁷ Ndusụk nditọete ẹsinyịme ndika n̄kanam utom ke esenidụt. Udia, usem, ido, ye uwem esenidụt isidịghe ukem ye eke edem mmọ. Edi nso utọ utom ke mmọ ẹsinam ke esenidụt?

 ¹⁸ Ndusụk nditọete emi ẹdi mme isụn̄utom emi ẹsikwọrọde ikọ ke ediwak hour. Mmọ ẹnen̄ede ẹfiọk nte ẹkwọrọde ikọ ye nte ẹkpepde owo n̄kpọ, ndien mmọ ẹsida se ẹkekpepde mmọ ẹn̄wam mbon en̄wen ke esop. N̄kọk itieutom ẹsinọ mme isụn̄utom ufọk ye ekpri okụk ekpatọfọn̄ man ẹda ẹse ẹban̄a idemmọ. Ndusụk mmọ ẹsinam utom ke n̄kọk itieutom ke esenidụt mîdịghe ẹtiene ẹbọp mme n̄kọk itieutom, mme itie ukabade n̄wed, mme Itie Mbono, ye mme Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ke esenidụt. Ẹsinọ mmọ udia, ufọk, ye mme akpan n̄kpọ emi mmọ ẹyomde. Mmọ ẹsidụk mbono esop ye nditọete ke ebiet oro mmọ ẹdude ẹnyụn̄ ẹsan̄a ye mmọ ke an̄wautom kpa nte nditọete eken ke Bethel ẹsinamde. Mmọ ẹsin̄wam nditọete ke esop etieti.

19. Nso ke oyom idiọn̄ọ iban̄a mbon emi ẹnamde utom uyọhọ ini ke esenidụt?

¹⁹ Didie ke okpowụt ke ufreke nditọete emi ẹnamde utom ke esenidụt mi? Ti ke nditọete emi idisọpke imehe ye ndusụk udia mbufo, akpan akpan ke nsonso oro. Ntem, ke ini okotde mmọ ufọk, bụp mmọ kan̄a se mmọ ẹkpemade ndidia. Nyene ime ye mmọ ke ini mmọ ẹkpepde usem ye ido edem mbufo. Ekeme ndidi idịghe kpukpru se afo etịn̄de edin̄wan̄a mmọ. N̄wam mmọ ẹkot ikọ nte mbufo ẹsikotde sia mmọ ẹyom ndidiọn̄ọ usem mbufo.

20. Didie ke ikeme ndiwụt ke nnyịn ifreke mbon emi ẹnamde utom uyọhọ ini ye mme ete ye eka mmọ?

²⁰ Mbon emi ẹnamde utom uyọhọ ini ẹsisọn̄, mme ete ye eka mmọ ẹsisọn̄ n̄ko. Mme ete ye eka emi ẹdide Mme Ntiense ẹsima nditọ mmọ emi ẹnamde utom uyọhọ ini ẹka iso ẹnam utom emi. (3 John 4) Nditọete emi ẹnamde utom uyọhọ ini ẹsinam se mmọ ẹkekeme man ẹse ẹban̄a mme ete ye eka mmọ, ẹsinyụn̄ ẹka ufọk adan̄a nte mmọ ẹkekeme man ẹken̄wam. Edi nditọete emi ẹdude ye mme ete ye eka emi ẹma ẹkesọn̄ mi ẹkeme ndin̄wam mbon emi ẹnamde utom uyọhọ ini, ini ekededi emi mme ete ye eka emi ẹyomde un̄wam. Mbọk ẹti ke mbon emi ẹnamde utom uyọhọ ini ẹnyene ekese ndinam ke akakan utom emi ẹnamde ke ofụri ererimbot idahaemi. (Matt. 28:19, 20) Ndi emekeme ndin̄wam mme ete ye eka mbon emi ẹnamde utom uyọhọ ini, mîdịghe ndi esop mbufo ẹkeme ndin̄wam?

21. Didie ke mbon emi ẹnamde utom uyọhọ ini ẹsise kpukpru se mbon en̄wen ẹnamde ẹn̄wam mmọ?

²¹ Mbon emi ẹnamde utom uyọhọ ini inamke utom emi ke ntak okụk, edi ẹnam ke ntak emi mmọ ẹyomde se ẹkpenọde Jehovah ye mbon en̄wen. Esịt esinem mmọ ke ini ẹn̄wamde mmọ ke usụn̄ ekededi. Eyenete an̄wan emi anamde utom ke esenidụt etịn̄ n̄kpọ emi owụtde nte esitiede ediwak mbon emi ẹnamde utom uyọhọ ini ke idem. Enye ọdọhọ ete: “Ọkpọkọm owo ewet leta kpọt ọkọm mi, oro owụt ke mbon en̄wen ke ẹkere ẹban̄a mi, ke mmọ ẹma se nnamde.”

22. Afo ese didie utom uyọhọ ini?

²² Idụhe n̄kpọ emi ọfọnde nte owo ndida ofụri uwem esie nnam n̄kpọ Jehovah. Utom emi isimemke, edi ekpep owo ekese onyụn̄ anam owo okop inemesịt. Utom emi etịm ikọt Jehovah idem ọnọ nti utom emi kpukpru mmọ ẹdinamde ke Obio Ubọn̄ Abasi. Mbọk, yak kpukpru nnyịn ‘ika iso iti utom mbuọtidem ye utom ima’ nditọete nnyịn emi ẹnamde utom uyọhọ ini.—1 Thess. 1:3.