1. Jehovah esida didie utom ekededi oro enye anamde?

JEHOVAH esima kpukpru se enye anamde. (Ps. 135:6; John 5:17) Enye oyom mme angel ye mme owo ẹtiene ẹma se mmọ ẹnamde. Ntak edi oro enye ọnọde mmọ nti utom emi enemde-nem mmọ ndinam. Enye ama ada akpan esie obot mme n̄kpọ. (Kot Colossae 1:15, 16.) Bible ọdọhọ ke Jesus okodu ye Abasi ke heaven onyụn̄ edi “ata anamutom” mbemiso enye ekedide isọn̄.—N̄ke 8:30.

2. Isan̄a didie ifiọk ke Abasi ama esidọn̄ mme angel utom emi enemde-nem mmọ?

² Ọtọn̄ọde ke Genesis tutu esịm Ediyarade, Bible etịn̄ ke Jehovah esiwak ndidọn̄ mme angel nsio nsio utom. Ke Abasi ama ekebịn Adam ye Eve osio ke Paradise emi mmọ ẹkedụn̄de, enye ama “enịm mme cherub ye akan̄kan̄ emi asakde ikan̄ onyụn̄ oyụtde akanade kpukpru ini, ke edem usiahautịn In̄wan̄ Eden, man ẹkpeme usụn̄ eto uwem.” (Gen. 3:24) Ediyarade 22:6 ọdọhọ n̄ko ke Jehovah ama “[ọdọn̄] angel esie ete ediwụt ifịn esie mme n̄kpọ eke ẹnyenede nditịbe ke mîbịghike.”

3. Didie ke Jesus ekekpebe Ete esie ke ini enye okodude ke isọn̄?

³ Ke ini Jesus okodude ke isọn̄, ekenenem enye ndinam utom emi Jehovah ọkọdọn̄de enye. Jesus ama ekpebe ete esie onyụn̄ enyịme ndinọ mbet esie utom ẹnam. Enye ama anam utom emi enen̄ede ọdọn̄ mmọ ke ini enye ọkọdọhọde mmọ ete: “Ke ata akpanikọ ke ndọhọ mbufo, owo eke ọbuọtde idem ye ami, enye n̄ko ayanam utom eke ami nnamde; enye oyonyụn̄ anam utom eke okponde akan emi, koro ami nnyọn̄de ntiene Ete.” (John 14:12) Akana mmọ ẹnam utom oro usọp usọp sia Jesus ọkọdọhọ mmọ ete: “Ana nnyịn inam utom enye emi ọkọdọn̄de mi ke adan̄aemi edide uwemeyo; okoneyo ke edi emi owo baba kiet mîdikemeke ndinam utom.”—John 9:4.

4-6. (a) Ntak emi ikpọkọmde Abasi ke emi Noah ye Moses ẹkenamde utom emi Jehovah ọkọdọn̄de mmọ? (b) Siak ufọn iba emi nsio nsio utom Abasi ẹsinyenede.

⁴ Mbemiso eyo Jesus, Jehovah ama esinọ mme owo utom ẹnam. Kpa ye oro Adam ye Eve mîkanamke se ẹkedọn̄de mmọ, mbon en̄wen ẹma ẹnam se Abasi ọkọdọn̄de mmọ. (Gen. 1:28) Ẹma ẹteme Noah nte ọkpọkọn̄de ubom man enye ye ufọk esie ẹbọhọ akwa Ukwọ. Noah ama anam kpa nte Jehovah eketemede enye. Kpukpru nnyịn idu uwem mfịn ke ntak emi enye eketịn̄de enyịn anam se ẹkedọn̄de enye.—Gen. 6:14-16, 22; 2 Pet. 2:5.

⁵ Jehovah ama eteme Moses nte ẹkpebọpde tent utuakibuot ye nte ẹkpetịmde mme oku idem. Moses ama anam kpa nte ẹketemede enye. (Ex. 39:32; 40:12-16) Nnyịn ke ibọbọ ufọn ito se enye akanamde. Didie? Apostle Paul ọkọdọhọ ke tent oro ye utom mme oku ẹkeda ẹban̄a “nti n̄kpọ eke ẹdidide.”—Heb. 9:1-5, 9; 10:1.

⁶ Abasi esinọ ikọt esie nsio nsio utom ke nsio nsio ini etiene se enye oyomde ini oro. Edi, kpa ye oro utom emi mîdịghe ukem, kpukpru mmọ ẹsinọ Abasi ubọn̄, ẹnyụn̄ ẹnam ufọn ẹnọ mme owo. Se Jesus akanamde mbemiso enye edide isọn̄ ye se enye akanamde ke ini odude mi ke isọn̄ ama ada ubọn̄ ọsọk Abasi onyụn̄ anam mme owo ẹbọ ufọn. (John 4:34; 17:4) Utom emi ẹdọn̄de nnyịn mfịn esida ubọn̄ ọsọk Jehovah n̄ko. (Matt. 5:16; kot 1 Corinth 15:58.) Ntak emi idọhọde ntre?

7, 8. (a) Nso utom ke ẹnọ mme Christian ẹnam mfịn? (b) Didie ke ikpanam n̄kpọ ke ini Jehovah ọnọde nnyịn obufa utom?

⁷ Jehovah ndidọhọ mme anana-mfọnmma owo ẹdi nsan̄autom imọ edi ata n̄kpọ ukpono ọnọ mmọ. (1 Cor. 3:9) Mbon emi ẹsibọpde mme Itie Mbono, Ufọkmbono Obio Ubọn̄, ye n̄kọk itieutom ẹnam ukem utom emi Noah ye Moses ẹkenamde. Edide afo etiene ọdiọn̄ Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ke edem mbufo m̀mê etiene ọbọp ibuot itieutom nnyịn ke Warwick, ke New York, nen̄ede ma se anamde. (Se nte obufa ibuot itieutom nnyịn editiede ke akpa ndise ibuotikọ emi.) Anam utom emi ọnọ Abasi. Ediwak nditọete nnyịn ibọpke n̄kpọ. Mmọ ẹkwọrọ ikọ. Utom enye emi n̄ko anam ẹnọ Jehovah ubọn̄ onyụn̄ anam ufọn ọnọ mme owo. (Utom 13:47-49) Esop Abasi ẹsiteme ikọt Abasi nte ẹkpenamde utom ukwọrọikọ. Edi ndusụk ini, ẹkeme ndikpụhọ utom nnyịn, ẹnọ nnyịn obufa utom.

⁸ Nti ikọt Jehovah ẹsimama ndinam se esop Abasi ẹdọhọde mmọ ẹnam. (Mme Hebrew 13:7, 17.) Ke nsonso oro ẹnọde nnyịn obufa utom, ekeme ndidi idin̄wan̄ake nnyịn ntak emi ẹdọhọde inam utom enye oro, edi imọdiọn̄ọ ke edieke  inamde ukpụhọde ekededi emi Jehovah oyomde inam, ke nnyịn iditreke-tre ndibọ ufọn.

9. Nso uwụtn̄kpọ ke mbiowo ẹnịm ẹnọ nditọete ke esop?

⁹ Nte mbiowo ẹdade usụn̄ ke esop owụt ke mmọ ẹnen̄ede ẹyom ndinam uduak Jehovah. (2 Cor. 1:24; 1 Thess. 5:12, 13) Mmọ ẹsinam utom etieti ẹnyụn̄ ẹnam ukpụhọde ekededi emi esop Abasi ẹdọhọde ẹnam. Mmọ ẹsitiene ẹkwọrọ ikọ ke mbufa usụn̄ oro ẹdọhọde ẹkwọrọ. Okposụkedi emi ndusụk mbiowo ẹkemen̄ede ke nsonso oro ndinam ẹkwọrọ ikọ ke fon, ke esụkmbehe, m̀mê ke ebiet en̄wen emi mme owo ẹsinen̄erede ẹwak, mmọ ẹma ẹkụt nti utịp ke ini ẹkedomode ẹse. Ke uwụtn̄kpọ, mme asiakusụn̄ inan̄ ke Germany ẹma ẹkekwọrọ ikọ ke itie mbubehe emi owo mîkesikaha ikọkwọrọ ikọ aba. Michael ọdọhọ ete: “Ima itre ndisikwọrọ ikọ ke mme itie mbubehe ke ediwak isua, ntre idem ama enyek nnyịn ke ini ikafiakde itọn̄ọ. Jehovah ama okụt nte idem enyekde nnyịn onyụn̄ anam ukwọrọikọ enem nnyịn usenubọk oro. Esịt ama enem nnyịn nte ikanamde se ẹketemede ke Utom Obio Ubọn̄ Nnyịn inyụn̄ iben̄ede Jehovah an̄wam nnyịn!” Ndi akpama ndikwọrọ ikọ ke mbufa usụn̄ ke efakutom mbufo?

10. Nso ukpụhọde ke ẹnam ke isua ifan̄ emi ẹbede?

¹⁰ Ndusụk ini, ẹsinam ukpụhọde ke Bethel. Ke uwụtn̄kpọ, ke isua ifan̄ emi ẹbede, ẹtre utom ke n̄kpri n̄kọk itieutom ifan̄, ẹnyụn̄ ẹmen utom emi ẹsinamde do ẹkenam ke ikpọ n̄kọk itieutom. Akana nditọete emi ẹkenamde utom ke n̄kpri n̄kọk itieutom emi ẹnam ukpụhọde. Mmọ ẹma ẹkụt ufọn nte ini akade. (Eccl. 7:8) Esịt enem mmọ nditiene ofụri ikọt Jehovah nnam n̄kpọ Abasi ke eyo nnyịn!

11-13. N̄kpọ eketie didie ye ndusụk nditọete ke ini ẹkenamde ukpụhọde ke Bethel mmọ?

¹¹ Enyene se ikemede ndikpep nto nditọete emi ẹkedude ke n̄kọk itieutom emi ẹketrede utom do. Ndusụk mmọ ẹma ẹnam utom do ke ata ediwak isua. Ẹma ẹdọhọ ebe ye n̄wan emi ẹkedude ke Bethel kiet ke Central America ẹte ẹka Bethel Mexico. Mbon Bethel Mexico ẹwak utịm ike 30 ẹkan eke mmọ. Rogelio ọdọhọ ete: “Ikememke utom ndikpọn̄ mme ufan nnyịn ye mbon ufọk nnyịn.” Juan, emi ẹketienede ẹnọ aka Mexico ọdọhọ ete: “Etie nte owo ndifiak mmana; ana afiak ọtọn̄ọ emehe ye mbufa owo. Ana ekpekpep ata ediwak n̄kpọ obufa.”

¹² Ikememke n̄ko ye mbon Bethel ke ndusụk idụt ke Europe ke ini ẹkenọde mmọ ẹka n̄kọk itieutom Germany. Owo emi esimade ebiet emi etiede obot obot ọyọdiọn̄ọ nte eketiede mbon Bethel Switzerland ke idem ke ini ẹkedọhọde mmọ ẹkpọn̄ do ẹka Bethel Germany. Ama ọsọn̄ n̄ko ye mbon emi ẹketode ekpri Bethel ke Austria ẹka Bethel Germany emi mme owo ẹwakde etieti.

¹³ Ana mbon emi ẹwọrọde ẹka idụt efen ẹnam ediwak ukpụhọde. Ana mmọ ẹkpep ndidụn̄ ke ufọk emi mîtiehe nte eke edem mmọ, ẹkpep ndinam utom ye nditọete emi mmọ mîdiọn̄ọke akanam, mîdịghe ẹkpep ndinam obufa utom. Ana mmọ ẹdomo ndimehe ye nditọete ke obufa esop oro ẹnọde mmọ ẹka ẹnyụn̄ ẹdomo ndifiọk obufa efakutom mmọ. Ndusụk ini, mmọ ẹsikpep obufa usem. Imemke ndinam mme utọ ukpụhọde emi, edi ediwak nditọete nnyịn ke Bethel ẹnam. Ntak emi mmọ ẹnamde?

14, 15. (a) Didie ke ediwak owo ẹwụt ke imama se ededi oro Jehovah ọnọde mmimọ inam? (b) Nso eti uwụtn̄kpọ ke mmọ ẹnịm ẹnọ kpukpru nnyịn?

¹⁴ Grethel ọdọhọ ete: “Mma nnyịme  ndiwọrọ n̄ka idụt en̄wen sia n̄koyom Jehovah okụt ke nnamke n̄kpọ esie sia ndụn̄de ke idụt emi mmade, ufọk emi mmade, m̀mê ke ntak ifetutom emi nnyenede.” Dayska n̄ko ọdọhọ ete: “Sia mfiọkde ke Jehovah ọdọhọ mi n̄ka ebiet en̄wen, mma nsọsọp nnyịme.” André ye Gabriela ẹsịn ke uyo oro. Mmọ ẹdọhọ ẹte: “Ida emi nte ifet efen emi inyenede ndinam n̄kpọ Jehovah, utu ke ndibem iso nnam se idọn̄de nnyịn.” Mmọ ẹnịm ke ọfọn owo ọsọsọp anam ukpụhọde ke ini esop Abasi ẹnamde ukpụhọde, utu ke ndidi esop Abasi ẹka iso iso, nnyịn ida ke edem.

¹⁵ Ke ini ẹketọde nsio nsio n̄kọk itieutom ẹdọn̄ kiet, ẹma ẹnọ ndusụk mbon Bethel ẹkenam utom usiakusụn̄. Se iketịbede edi oro ke ini ẹketọde n̄kọk itieutom Norway ye Sweden ẹdọn̄ ke eke Denmark ẹkot n̄kọk itieutom Scandinavia. Ke uwụtn̄kpọ, ẹma ẹnọ Florian ye Anja ẹkenam utom usiakusụn̄. Mmọ ẹdọhọ ẹte: “Obufa utom emi enem, edi idịghe ekpri utom. Ikere ke idụhe se ifọnde nte owo ndinam n̄kpọ Jehovah ke ebiet ekededi oro enye odude. Abasi ọdiọn̄ nnyịn etieti!” Kpa ye oro ediwak nnyịn mîdinamke utọ ukpụhọde emi, imekeme ndikpebe nditọete emi inyụn̄ inịm n̄kpọ Obio Ubọn̄ akpa ke uwem nnyịn. (Isa. 6:8) Jehovah isitreke ndidiọn̄ mbon emi ẹmade utom ekededi oro enye ọnọde mmọ ẹnam, inamke n̄kpọ m̀mê mmọ ẹnam utom oro ke m̀mọ̀n̄.

16. (a) Nso ke Galatia 6:4 ọdọhọ inam? (b) Ewe utom idi n̄kponn̄kan utom emi owo ekededi ekemede ndinam?

¹⁶ Mme anana-mfọnmma owo ẹsiwak ndimen se mmọ ẹnamde n̄kodomo ye eke owo en̄wen. Edi Bible ọdọhọ nnyịn ikûnam ntre, yak ikam idomo ndinam utom nnyịn ọfọn. (Kot Galatia 6:4.) Kpukpru owo ikemeke ndidi mbiowo, mme asiakusụn̄, mme isụn̄utom, m̀mê mbon Bethel. Kpukpru utom emi ẹfọfọn, edi  n̄kponn̄kan utom emi owo ekededi ekemede ndinam edi ndikwọrọ eti mbụk Obio Ubọn̄. Kpukpru nnyịn imekeme ndinam utom enye emi. Ẹyak iwụt ke imama enye!

17. Mme mfịna ewe mîditreke adan̄a nte isụk idude ke ererimbot Satan emi, edi ntak emi nnyịn mîkpetịmekede esịt ikaha?

¹⁷ Ke ererimbot Satan emi, nnyịn idikemeke ndinam n̄kpọ Jehovah nte ikpamade ndinam. Idụhe nte nnyịn mîdisehe iban̄a mbonubon nnyịn, mîdịghe idọn̄ọ, m̀mê inyene mfịna en̄wen. Edi ufọn idụhe nditịmede esịt n̄kaha. Isụk ikekeme ndikwọrọ eti mbụk Obio Ubọn̄ inamke n̄kpọ m̀mê nso mfịna ke inyene. Akpan n̄kpọ akam edi nnyịn ndinam ofụri ukeme nnyịn, nnyụn̄ mbọn̄ akam ndọhọ Jehovah ọdiọn̄ mbon oro ẹnamde ẹkan nnyịn. Kûfre ke Jehovah ada kpukpru mbon oro ẹtorode enyịn̄ esie ke ọsọn̄urua!

18. Nso ke ikpọkpọn̄ kan̄a idahaemi, ndien ntak-a?

¹⁸ Jehovah ayak nnyịn idi nsan̄autom esie kpa ye oro idide mme anana-mfọnmma owo. Ntre, ọfọn ima se ededi oro enye ọnọde nnyịn inam idahaemi! Akpana ikpọn̄ kan̄a ndusụk n̄kpọ emi ikpamade ndinam, sia imọfiọk ke Jehovah ayanam idu “ata uwem” ke obufa ererimbot esie ke nsinsi. Iyenyene emem, iyokop ata inemesịt, iyonyụn̄ inam mme n̄kpọ emi nnyịn mîkemeke ndinam idahaemi.—1 Tim. 6:18, 19.

19. Nso ke Jehovah ọn̄wọn̄ọ ndinam nnọ nnyịn ke ini iso?

¹⁹ Obufa ererimbot oro Abasi ọkọn̄wọn̄ọde ọmọn̄ edisesịm. Ti se Moses ọkọdọhọde nditọ Israel mbemiso mmọ ẹdụkde Isọn̄ Un̄wọn̄ọ. Enye ọkọdọhọ ete: “Jehovah Abasi fo ayanam fi enyene n̄kpọ barasuene ke kpukpru utom ubọk fo.” (Deut. 30:9) Ke Armageddon ebede, mbon oro ẹkesịnde idem ẹnam n̄kpọ Abasi ẹyedụn̄ ke isọn̄ emi Abasi ọkọn̄wọn̄ọde ndinọ mmọ. Idahaoro idinam obufa utom. Idinam isọn̄ emi akabade Paradise!