Ukpọhọde Inemesịt Ubon

Ke Ini Oyomde Ẹnọ Ebe m̀mê N̄wan San̄asan̄a Ntịn̄enyịn

Tọn̄ọ n̄kọdọn̄ọ udọn̄ọ ọkpọsọn̄ mmemidem, ebe mi ikpọn̄ esika un̄wana. Edi enye idehedei isian mi isọn oro nnyịn inyenede ndikpe. Ntak emi enye mîmaha ndisian mi n̄kpọ ndomokiet mban̄a okụk? Emi ama anam n̄kere ke anaedi n̄kpọ enen̄ede ọsọn̄ ye nnyịn tutu enye ekere ke esịt eyenen̄ede ọdiọk mi edieke mfiọkde.—Nancy. *

NDỌ ekeme ndikama afanikọn̄, edi esikam enen̄ede ọsọn̄ ke ini owo kiet ọdọn̄ọde uyịre uyịre udọn̄ọ. * Ndi ke ese aban̄a nsan̄a ndọ fo oro idem mîsọn̄ke? Ke edide ntre, mbụme ekededi ke otu emi esifịna fi: ‘Ndinam nso edieke idem nsan̄a ndọ mi ọdiọn̄de-diọn̄ ọdiọk? Ndise mban̄a nsan̄a mi, ntem udia, nnam ufọk asana, nnyụn̄ n̄ka un̄wana mbịghi adan̄a didie? Nso inam esịt obiom mi ke ntak emi mîdịghe ami ndọn̄ọ?’

Edi edieke edide afo ọdọn̄ọ, emekeme ndikere ete: ‘N̄keme didie ndinyene uku ke ini mmen̄kemeke aba ndinam se akpanade nnam? Okûdi esịt ayat nsan̄a mi ke ntak emi ndọn̄ọde? Ndi nnyịn idikopke aba inemesịt nte ebe ye n̄wan?’

Ọdiọk ọsọn̄ nditịn̄ ke ndusụk owo ẹdian̄ade ndọ ke ntak emi ebe m̀mê n̄wan ọdọn̄ọde uyịre uyịre udọn̄ọ. Edi emi iwọrọke ke se iditịbede inọ fi edi emi.

Ediwak ebe ye n̄wan ẹka iso ẹdiana kiet ẹnyụn̄ ẹkop inemesịt kpa ye oro kiet ke otu mmọ ọdọn̄ọde uyịre uyịre udọn̄ọ. Da Yoshiaki ye Kazuko nte uwụtn̄kpọ. Yoshiaki ama enyene unan ke ọkpọ asakedem, ndien emi iyakke enye ekeme ndimenede ọkpọkọm ubọk ke idemesie. Kazuko ọdọhọ ete: “Ebe mi ikemeke ndinam baba n̄kpọ kiet ke idemesie. Ndise mban̄a enye anam itọn̄, afara, ye ubọk ẹnen̄ede ẹbiak mi, ami n̄ko ke nsika n̄kọbọ usọbọ ke ufọkibọk udụri-ọkpọ. Mmesiwak ndikere ke ndise mban̄a owo udọn̄ọ idịghe ifia ubọk kiet.” Edi kpa ye mme afanikọn̄ emi, Kazuko ọdọhọ ete: “Nnyịn itetịm ima idem nnyịn.”

Edi nso ikeme ndinam owo okop inemesịt ke mme utọ idaha oro? N̄kpọ kiet edi ke mbon oro ẹsụk ẹkopde inem ndọ mmọ ẹnyụn̄ ẹkopde inemesịt ẹda udọn̄ọ nte mfịna mmọ mbiba, idịghe mfịna owo oro ọdọn̄ọde  ikpọn̄. Idem n̄kpọ, n̄kọ edieke owo mmọ kiet ọdọn̄ọde, eyetiene afịna enye eken n̄ko, idem ọkpọkọm afịna enye ke isio isio usụn̄. Genesis 2:24 etịn̄ nte ebe ye n̄wan ẹdide kiet ete: ‘Owo ọyọkpọn̄ ete esie ye eka esie, onyụn̄ adiana ye n̄wan esiemmọ, ndien mmọ mbiba ẹyekabade obụk kiet.’ Ke ntre, edieke ebe m̀mê n̄wan ọdọn̄ọde uyịre uyịre udọn̄ọ, ọfọn mmọ mbiba ẹdiana kiet ẹyọ mfịna oro.

Ke adianade do, ndụn̄ọde oro ẹnamde owụt ke mme ebe ye n̄wan oro ẹkade iso ẹnen̄ede ẹdiana kiet ke ini kiet ke otu mmọ ọdọn̄ọde ẹsinen̄ede ẹkpep nti usụn̄ ndiyọ. Ediwak ke otu usụn̄ oro mmọ ẹkpepde ndiyọ ẹkem ye mme item Bible emi ẹnyenede ufọn ke ofụri emana. Kere ban̄a ekikere ita oro ẹnọde mi.

Ẹkere Ẹban̄a Kiet Eken

Ecclesiastes 4:9 ọdọhọ ke “owo iba ẹfọn ẹkan owo kiet.” Ntak-a? Ufan̄ikọ 10 ọbọrọ ete: “Koro edieke mmọ ẹduọn̄ọde, kiet eyemenede ufan esie.” Ndi emesitịn̄ nti ikọ ọnọ nsan̄a fo, emi etiede nte ‘ndimenede enye’?

Ndi ẹmesidomo ndiyom usụn̄ emi ẹkemede ndinen̄ede n̄n̄wam kiet eken? Yong, emi n̄wan esie ọdọn̄ọde akpauben̄, ọdọhọ ete: “Mmesidomo ndikere mban̄a n̄wan mi ke kpukpru idaha. Itọn̄ ama asat mi, mmesikere ke anaedi itọn̄ asat enye n̄ko. Mma nyom ndiwọrọ nda ke an̄wa nse ediye n̄kpọ, mmesibụp m̀mê enye eyetiene edi. Nnyịn mbiba iyọ ubiak ye afanikọn̄ emi.”

Edi edieke edide afo ọdọn̄ọ ndien ebe m̀mê n̄wan fo ese fi enyịn, ndi odu ndusụk n̄kpọ emi ekemede ndinam ke idemfo edi usịnke idemfo ke fehesan̄? Ke edide ntre, emi ekeme ndinam enyene uku onyụn̄ ekeme ndinọ nsan̄a fo ukeme ndika iso nse mban̄a fi.

Bụp nsan̄a fo emi ọdọn̄ọde se enye oyomde anam ọnọ imọ, utu ke ndikere ke ọmọdiọn̄ọ mfọnn̄kan usụn̄ emi ekemede ndise mban̄a enye. Nancy oro iketịn̄de iban̄a ke ntọn̄ọ ama asian ebe esie ke imọ imaha nte enye mînamke imọ ifiọk n̄kpọ ndomokiet iban̄a okụk ubon. Idahaemi, ebe esie esidomo ndisian enye n̄kpọ mban̄a okụk ubon mmọ.

NAM EMI ISE: Wet mme n̄kpọ oro ekerede ke edieke nsan̄a fo anamde ke ekeme ndinam mfịna fo amana osụhọde ubọk, nyụn̄ dọhọ enye ewet esiemmọ. Ekem, kpọn̄ se ewetde nnọ enye nyụn̄ bọ esiemmọ. Ẹmek n̄kpọ kiet m̀mê iba oro mbufo mbiba ẹkemede ndinam ọtọkiet.

Ẹnam Eti Ndutịm

Edidem Solomon emi ekenen̄erede enyene ọniọn̄ ekewet ete: “Ẹmenịm ini ẹnọ kpukpru n̄kpọ.” (Ecclesiastes 3:1) Edi ekeme nditie nte ke owo ikemeke ndinyene eti ndutịm ke ntak emi uyịre uyịre udọn̄ọ ekemede nditịmede ndutịm ubon. Nso ikeme ndin̄wam mbufo ẹnam ndutịm oro amanade ọfọn?

Ke ini ke ini, mbufo mbiba ẹmekeme nditre nditịmede esịt n̄kaha mban̄a udọn̄ọ. Ndi ẹmekeme ndinam ndusụk n̄kpọ oro ẹkesinamde mbufo mbiba mbemiso udọn̄ọ oro ọkọtọn̄ọde? Edieke mîkemeke, mbufa n̄kpọ ewe ke mbufo mbiba ẹkeme ndinam ọtọkiet? Ekeme ndidi n̄kpri n̄kpọ nte ndikot n̄wed nnọ kiet eken, mîdịghe akwa n̄kpọ nte ndikpep obufa usem. Ndinam mme n̄kpọ oro udọn̄ọ ayakde mbufo mbiba ẹnam, ayanam mbufo ẹnen̄ede ẹdi “obụk kiet” onyụn̄ anam ẹnen̄ede ẹkop inemesịt.

Ndibuak idem ye mbon en̄wen ayan̄wam n̄ko. Bible ọdọhọ ke Mme N̄ke 18:1 ete: “Owo ido esie ebịne se enye oyomde; ayadada aka iso, ikereke item.” N̄kọ omokụt ke itie N̄wed Abasi emi owụt ke ifọnke owo adian̄ade etie ikpọn̄? Edi ndibuak idem ye mme owo ndusụk ini ekeme ndinam fi okop inemesịt onyụn̄ anam osio esịt efep kan̄a ke udọn̄ọ fo. Ntak mûkotke owo ufọk?

Ndusụk ini, isimemke utom inọ ebe m̀mê n̄wan emi esede aban̄a nsan̄a esie emi idem mîsọn̄ke ndinyene eti ndutịm. Ndusụk ẹsinam utom ẹkaha, ẹkpa mba, ẹnyụn̄ ẹkam ẹkeme ndidọn̄ọ. Nte ini akade, nte mmọ  ẹnamde n̄kpọ akam ekeme ndinam mmọ ikemeke aba ndise mban̄a edima nsan̄a mmọ emi idem mîsọn̄ke. Ke ntre, edieke afo esede aban̄a nsan̄a fo emi ọdọn̄ọde uyịre uyịre udọn̄ọ, kûfre enyịn uban̄a idemfo. Sio ini nịm da duọk odudu. * Erenowo ndineme ye erenowo m̀mê n̄wan ndineme ye n̄wan mban̄a mfịna esie ekeme ndinọ enye utan̄ifia.

NAM EMI ISE: Wet mme mfịna emi esinyenede ke adan̄aemi esede aban̄a nsan̄a fo emi ọdọn̄ọde. Ekem wet se akpanamde man akan mme mfịna emi m̀mê nti usụn̄ emi ekemede ndiyọ mme mfịna emi. Utu ke nditie n̄kere mme n̄kpọ emi n̄kaha, bụp idemfo ete, ‘Nso idi ata mmemmem usụn̄ oro n̄kemede ndise mban̄a mme mfịna emi?’

Dori Enyịn ke N̄kpọ Ọyọfọn

Bible odụri nnyịn utọn̄ ete: “Kûdọhọ ete, Nsinam eyo oko ọfọnde akan emi?” (Ecclesiastes 7:10) Ntre, kûtie ukere nte uwem ekpetiede edieke nsan̄a fo mîkpọdọn̄ọke. Ti ete ke nnyịn ikemeke ndikop inemesịt kpukpru ini ke ererimbot emi. Se idinen̄erede in̄wam edi ndida uwem nte ikụtde.

Nso ikeme ndin̄wam fi ye nsan̄a fo ke afan̄ emi? Ẹtie ọtọkiet ẹneme nte Abasi ọdiọn̄de mbufo. Ẹkop inemesịt idem ọkpọkọm ọnọ andidọn̄ọ ata esisịt utan̄ifia. Ẹdori enyịn ẹban̄a ini iso, ẹnyụn̄ ẹdiomi mme n̄kpọ oro mbufo mbiba ẹkemede ndinam.

Ebe ye n̄wan emi ẹkerede Shoji ye Akiko ẹnam ekikere oro ẹnọde ke enyọn̄ emi onyụn̄ ọfọn ọnọ mmọ. Ke ini Akiko ọkọdọn̄ọde udọn̄ọ emi esibiakde owo ikek onyụn̄ anamde owo akpa mba, mmọ ẹma ẹkpọn̄ san̄asan̄a utom ukwọrọikọ Christian oro mmọ ẹkedade nte ubọkọkọ. Ndi ama abiak mmọ ndikpọn̄ utom oro? Ih. Kpa ye oro, Shoji eteme mbon oro ẹnyenede ukem mfịna emi ete: “Kûyak nditie n̄kere mme n̄kpọ emi afo mûkemeke aba ndinam anam idem emem fi. Dori enyịn ke n̄kpọ ọyọfọn. Idem edieke mbufo mbiba ẹkerede ke n̄kpọ ayafiak etie nte ekesitiede, ẹda uwem nte ẹkụtde idahaemi. Okịmmọ edi ndise mban̄a n̄wan mi nnyụn̄ n̄n̄wam enye.” Utọ eti item emi ekeme ndin̄wam fi n̄ko edieke oyomde ọnọ nsan̄a fo san̄asan̄a ntịn̄enyịn.

[Mme Ikọ Idakisọn̄]

BỤP IDEMFO ETE . . .

Nso ke enen̄ede oyom ami ye nsan̄a mi inam idahaemi?

▪ Iwak ndineme mban̄a udọn̄ọ oro

▪ Ikûwak ndineme mban̄a udọn̄ọ oro

▪ Ikûnen̄ede itịmede esịt

▪ Inen̄ede ikere iban̄a kiet eken

▪ Inam mme n̄kpọ oro udọn̄ọ oro ayakde nnyịn mbiba inam

▪ Ibuak idem ye mme owo

▪ Idiomi mme n̄kpọ oro nnyịn mbiba ikemede ndinam

[Ndise ke page 12]

Ndi ẹmekeme ndinam se mbufo mbiba ẹmade ọtọkiet man ẹtre nditịmede esịt mban̄a udọn̄ọ?