Ndi Akpana Ikpe Tax?
Ndi Akpana Ikpe Tax?
IWAKKE mbon emi ẹmade ndikpe tax. Ndusụk owo ẹkere ke ẹsibabiat okụk tax mmimọ, ke inyeneke akpan n̄kpọ emi ẹsidade okụk emi ẹnam, ke ẹsidadia okụk emi. Edi ndusụk owo isimaha ndikpe tax ke ntak idiọkn̄kpọ emi ẹsidade okụk emi ẹnam. Mbon Ufọt Ufọt Edem Usiahautịn ẹtịn̄ se isinamde mmimọ ikûkpe tax, ẹte: “Nnyịn iyomke ndidep itiatikan̄ emi ẹdade ẹwot nditọ nnyịn.”
Idịghe mbon emi ikpọn̄ ẹnyene utọ ekikere emi, inyụn̄ idịghe akpa ini oro mme owo ẹkerede n̄kpọ ntem edi emi. Mohandas K. Gandhi, adausụn̄ Hindu emi ama akakpa, ama etịn̄ se inamde imọ ikûkpe tax ete: “Owo ekededi emi an̄wamde ukara ke usụn̄ ekededi ndikan̄wana ekọn̄ anam idiọkn̄kpọ. Kpukpru irenowo, ẹdide ikpọ owo m̀mê nditọwọn̄, ẹtiene ẹnam idiọkn̄kpọ edieke mmọ ẹkpede tax man ẹda ẹse ẹban̄a utọ obio emi.”
Henry David Thoreau, owo akwaifiọk emi okodude ke n̄kpọ nte isua 200 emi ẹkebede ama etịn̄ se isinamde imọ ikûkpe tax emi ẹdade ẹn̄wana ekọn̄. Enye okobụp ete: “Ndi akpana mbio obio ẹyak ukara ẹbiere n̄kpọ emi mmọ ke idemmọ ẹkpedade esịt mmọ ẹbiere? Ufọn ndien emi owo kiet kiet enyenede esịt?”
Se inemede emi ebehe mme Christian koro Bible etịn̄ nnennen nnennen nte ke ana mmọ ẹnyene edisana ubieresịt ke kpukpru idaha. (2 Timothy 1:3) Edi Bible ọdọhọ n̄ko ete ke ukara ẹnyene unen ndibọ tax. Enye ọdọhọ ete: “Yak kpukpru ukpọn̄ ẹsụk ibuot ẹnọ mme odudu oro ẹkponde ẹkan, koro odudu idụhe ke Abasi mîyakke odu; mme odudu oro ẹdude ke emi edi Abasi ayak mmọ ẹdu ke ukeuke itie mmọ. Ke ntre mbufo ẹmenyene eti ntak ndisụk ibuot, idịghe n̄kukụre ke ntak iyatesịt oro edi n̄ko ke ntak ubieresịt mbufo. Koro ntak edi oro mbufo n̄ko ẹkpede tax; koro mmọ ẹdide mme asan̄autom Abasi emi ẹsede ẹban̄a n̄kpọ emi kpukpru ini. Ẹnọ kpukpru owo se idide udeme mmọ, ẹkpe tax ẹnọ owo eke odotde ndibọ tax.”—Rome 13:1, 5-7.
Akpa mme Christian ẹma ẹsikpe tax okposụkedi emi ẹkesidade ndusụk okụk tax emi ẹn̄wana ekọn̄, ndien mme owo ẹma ẹnen̄ede ẹdiọn̄ọ emi. Kpa ntem ke edi ye Mme Ntiense Jehovah mfịn. * Ntak emi isikpede tax ke ini edide imọfiọk ke ẹsida ndusụk okụk emi ẹnam se mîfọnke? Ndi akpana mme Christian ẹsụk ẹkpe tax idem ekpededi ndinam emi ayanam esịt amia mmọ ufen?
Tax ye Ubieresịt Fo
Imọfiọk ke ẹma ẹsida okụk tax akpa mme Christian ẹn̄wana ekọn̄. Ndien n̄kpọ edimen okụk tax n̄n̄wana ekọn̄ akanam Gandhi ye Thoreau ẹsịn ndikpe tax.
Fiọk ete ke mme Christian ẹnam se ẹwetde n̄wed Rome ibuot 13 idịghe sụk man ẹbọhọ ufen edi n̄ko ke “ntak ubieresịt [mmọ].” (Rome 13:5) Ih, ubieresịt mme Christian esinam mmọ ẹkpe tax, idem ekpededi ẹda okụk oro ẹnam n̄kpọ emi mmọ ke idemmọ mîkpanamke. Edi man n̄kpọ emi enen̄ede an̄wan̄a nnyịn, ọyọfọn ifiọk n̄kpọ kiet emi aban̄ade ubieresịt nnyịn, oro edi, n̄kpọ emi esitịn̄de ọnọ nnyịn m̀mê imenen m̀mê nnyịn inenke.
keThoreau ọdọhọ ke esịt esitịn̄ ikọ ọnọ nnyịn, edi enye esinam ndudue ndusụk ini. Ana ubieresịt nnyịn ekem ye edumbet Abasi edieke iyomde ndinem Abasi esịt. Ediwak ini, esiyom inam ekikere nnyịn ye nte isede n̄kpọ ebiet eke Abasi, koro ekikere esie okon̄ akan eke nnyịn. (Psalm 19:7) Ke ntre, oyom idiọn̄ọ nte Abasi esede ukara owo. Didie ke Abasi ese ukara owo?
Apostle Paul okokot mme andikara “mme asan̄autom Abasi.” (Rome 13:6) Nso ke ikọ esie ọwọrọ? Emi ọwọrọ ke mmọ ẹsitịm mme n̄kpọ ẹnyụn̄ ẹnam nti utom ke obio. Idem ata idiọk ukara ẹsibọp post ọfis, ufọkn̄wed, itieutom emi esinịmede ikan̄, ye itieutom mme bodisi. Kpa ye emi Abasi ọfiọkde ndiọi n̄kpọ emi ukara ẹsinamde, enye ayak mmọ ẹdu ke esisịt ini onyụn̄ ọdọhọ nnyịn ikpono mmọ, ikpe tax inọ mmọ sia edide imọ iyak mmọ ẹdu.
Abasi idiyakke mme owo ẹkara ke nsinsi. Enye aduak ndisio kpukpru ukara owo mfep nnyụn̄ nnam Obio Ubọn̄ esie eke heaven akara ofụri isọn̄. Enye ayada ukara esie emi osio kpukpru afanikọn̄ emi ukara esịnde mme owo ke ata ediwak isua idahaemi. (Daniel 2:44; Matthew 6:10) Ntre, kan̄a ke emi, Abasi idọhọke mme Christian ẹsọn̄ ibuot ye ukara, edide ke nditre ndikpe tax m̀mê ke usụn̄ en̄wen ekededi.
Edi nso ke akpanam edieke etiede fi nte eketiede Gandhi, oro edi, edieke ekerede ke ndikpe tax emi ẹkemede ndimen n̄n̄wana ekọn̄ edi idiọkn̄kpọ? Ukem nte edida ke enyọn̄ akamba obot ekemede ndinam inen̄ede ikụt n̄kpọ, ntre n̄ko ke edidi edieke isede n̄kpọ emi nte Abasi esede, inyụn̄ ifiọk ke ekikere esie enen̄ede okon̄ akan eke nnyịn. Abasi ọkọdọhọ prọfet Isaiah ọdọhọ ete: “Kpa nte enyọn̄ okon̄de akan isọn̄, kpa ntre ke mme usụn̄ mi ẹkon̄ ẹkan mme usụn̄ mbufo, mme ekikere mi ẹnyụn̄ ẹkon̄ ẹkan mme ekikere mbufo.”—Isaiah 55:8, 9.
Ndi Akpana Inam Se Ededi Emi Ukara Ẹdọhọde?
Bible ndidọhọ ikpe tax iwọrọke ke ana inam se ededi emi ukara ẹdọhọde inam. Jesus ọkọdọhọ ke odudu emi Abasi ọnọde ukara enyene adan̄a. Ke ini mme owo ẹkebụpde enye m̀mê enye enyịme ẹkpe tax ẹnọ ukara ini oro, oro edi, ukara mbon Rome, Jesus ọkọbọrọ ete: “Ẹnọ Caesar se inyenede Caesar, ẹnyụn̄ ẹnọ Abasi se inyenede Abasi.”—Mark 12:13-17.
Caesar, oro edi, ukara ẹsinam okụk ẹnyụn̄ ẹkụt ẹte ke okụk enyene ufọn. Ntre, ke enyịn Abasi, mmọ ẹdot ndifiak mbọ n̄kpọ mmọ, ke ndidọhọ ikpe tax. Edi Jesus ama owụt n̄ko ete ke ikpanaha ẹkpọn̄ “se inyenede Abasi,” oro edi, uwem nnyịn ye utuakibuot Utom 5:29.
nnyịn, ẹnọ ukara ndomokiet. Mmọdọ, ini ekededi emi ukara ẹyomde mme Christian ẹnam n̄kpọ emi atuahade ye ibet Abasi, mme Christian “[ẹnyene] ndikop uyo Abasi nte andikara utu ke uyo owo.”—Se ẹsidade okụk tax mme Christian ẹnam ekeme ndifịna mmọ, edi mmọ isisọn̄ke ibuot ye ukara ke nditre ndikpe tax m̀mê ndisọn̄ ibuot ke usụn̄ en̄wen ekededi. Ndinam emi okpowụt ke mmọ inịmke ite ke Abasi ọyọkọk kpukpru mfịna ubonowo. Utu ke oro, mmọ ẹsinyene ime ẹbet Abasi tutu ekem ini emi enye edidade Obio Ubọn̄ Eyen esie ọkọk mfịna ubonowo. Jesus ama etịn̄ aban̄a Obio Ubọn̄ esie emi, ete: “Obio ubọn̄ mi idịghe ubak ererimbot emi.”—John 18:36.
Ufọn Edinam Se Bible Ekpepde
Ayadia ediwak ufọn edieke anamde se Bible ekpepde aban̄a ukpe tax. Ọyọbọhọ ufen emi ẹsimiade mbon emi mîmaha ndikpe tax ye itọk emi mmọ ẹsifehede mbak ẹdimụm mmimọ. (Rome 13:3-5) Se ikam ifọnde ikan edi nte ke eyenyene edisana ubieresịt ndien eti ido fo ọyọnọ Abasi ubọn̄. N̄ko, kpa ye emi edibiatde okụk akan mbon emi mîsikpehe tax ye mbon emi ẹsisude nsu man ẹdikpe nnennen tax emi mmọ ẹkpekpede, Jehovah eyese aban̄a fi koro enye ọn̄wọn̄ọ ndise mban̄a mme anam-akpanikọ asan̄autom esie. David emi eketienede ewet Bible ọkọdọhọ ete: “N̄kedi eyenọwọn̄, mmonyụn̄ nsọn̄, edi akanam n̄kwe nte ẹkpọn̄de edinen owo ofụri ofụri, m̀mê nte nditọ esie ẹben̄ede udia.”—Psalm 37:25.
Ke akpatre, ndidiọn̄ọ se Bible etịn̄de aban̄a ukpe tax nnyụn̄ n̄kpe tax ayanam esịt ana nnyịn sụn̄-n̄. Abasi ididọhọke nnyịn idinam ibat ke mme idiọkn̄kpọ oro ukara ẹdade okụk tax nnyịn ẹnam, ukem nte mme bodisi mîkemeke ndimụm nnyịn ke ntak idiọkn̄kpọ emi enyene-ebiet adade okụk ufọk emi nnyịn ikpede enye anam. Mbemiso ete kiet emi ekerede Stelvio ọkọtọn̄ọde ndikpep Bible, enye ama abiat ediwak isua oyom nte akpanamde ukpụhọde ke ukara ke usụk usụk Europe. Enye ama etịn̄ se ikanamde imọ ision̄o idem ikpọn̄ emi, ete: “Mma ndikụt ke owo ikemeke ndinam unenikpe, emem, ye edidianakiet ẹdu ke ererimbot emi. Obio Ubọn̄ Abasi kpọt ekeme ndinam ererimbot emi ọfọn.”
Edieke ọsọn̄ọde ada ‘ọnọ Abasi se inyenede Abasi’ ukem nte Stelvio, oyokụt ke se enye eketịn̄de edi akpanikọ. Oyonyụn̄ okụt ini emi Abasi edinamde edinen ukara esie akara isọn̄ emi onyụn̄ osio ibak ye ukwan̄ikpe emi ukara owo ẹnamde ẹyọhọ ke isọn̄ emi efep.
[Ikọ Idakisọn̄]
^ ikp. 6 Edieke oyomde ndifiọk nte Mme Ntiense Jehovah ẹsikpede tax, kot Enyọn̄-Ukpeme, November 1, 2002, page 13, ikpehe ekikere 15, ye eke May 1, 1996, page 17, ikpehe ekikere 7.
[Se ẹwetde ke ikpọ abisi ke page 22]
Ana inam ekikere nnyịn ekekem ye eke Abasi koro ekikere Abasi okon̄ akan eke nnyịn
[Se ẹwetde ke ikpọ abisi ke page 23]
Ke ini mme Christian ẹkpede tax, mmọ ẹsinyene edisana ubieresịt ke iso Abasi ẹnyụn̄ ẹwụt ke imenịm ke Abasi ọyọnọ mmimọ se iyomde
[Mme ndise ke page 22]
“Ẹnọ Caesar se inyenede Caesar, ẹnyụn̄ ẹnọ Abasi se inyenede Abasi”
[Ebiet Ẹdade N̄kpọ Ẹto]
Ẹbọ ẹto Itie Ubon N̄kpọeset Britain