Jesus Christ​—Ọbọrọ Mme Mbụme Nnyịn

“Otuowo ẹdọhọ ke ami ndi anie?”—LUKE 9:18.

JESUS okobụp mbet esie mbụme emi sia enye ama ọdiọn̄ọ ke mme owo ẹnyene nsio nsio ekikere ẹban̄a imọ. Edi ikpakanaha emi afịna mmọ sia Jesus ikedịpke-dịp uwem idu. Utu ke oro, enye ama esidian idem ye mme owo ke mme obio-in̄wan̄ ye ikpọ obio mmọ. Enye ama esikwọrọ ikọ onyụn̄ ekpep mme owo n̄kpọ an̄wan̄wa sia enye okoyomde mmọ ẹdiọn̄ọ imọ.—Luke 8:1.

Se Jesus ekesitịn̄de onyụn̄ anamde, emi ẹwetde ke Gospel mbinan̄ emi ẹdide Matthew, Mark, Luke, ye John anam ẹkeme nditịm ndiọn̄ọ enye. Mme n̄wed oro ẹkedade odudu spirit Abasi ẹwet mi ke ẹda ẹbọrọ mme mbụme emi ẹban̄ade Jesus. *—John 17:17.

 MBỤME: Ndi Jesus ama odu ke isọn̄ emi?

IBỌRỌ: Ih, ama odu. Mme ewet mbụkeset, emi esịnede Josephus ye Tacitus emi ẹkedude ke eyo mme apostle, ẹma ẹdọhọ ke Jesus ama odu ke isọn̄ emi. Se idude ke mme Gospel ẹnen̄ede ẹnam inịm ke Jesus ama odu mi ke isọn̄, ke enye ikedịghe owo n̄ke. Bible esitịn̄ nnennen nnennen aban̄a ini ye ebiet emi n̄kpọ eketịbede. Ke uwụtn̄kpọ, Luke andiwet Gospel ama asiak enyịn̄ owo itiaba emi ẹkedade ukara—emi mme ewetmbụk ererimbot n̄ko ẹsiakde—ndiwụt nnennen ini emi Jesus ọkọtọn̄ọde utom ukwọrọikọ esie.—Luke 3:1, 2, 23.

Enyene se inamde inen̄ede inịm ke Jesus ama odu ke isọn̄ emi. N̄wed oro Evidence for the Historical Jesus ọdọhọ ete: “Ediwak ntaifiọk ẹyenyịme ke Jesus eyen Nazareth ama enen̄ede odu ke n̄kpọ nte isua tọsịn iba emi ẹkebede.”

MBỤME: Ndi Jesus enen̄ede edi Abasi?

IBỌRỌ: Ihih. Akananam Jesus idọhọke ke imọ idi n̄ka ye Abasi. Utu ke oro, enye ekesidọhọ ediwak ini nte ke Abasi okpon akan imọ. Ke uwụtn̄kpọ, enye okokot Jehovah * “Abasi mi” ye “ata Abasi kierakiet.” (Matthew 27:46; John 17:3) Owo emi mîdịghe n̄ka ye owo okpokot owo ntre. Owo emi okotde eteutom esie “ọbọn̄ owo” m̀mê “etubom” enen̄ede owụt ke imọ ikponke nte eteutom imọ.

Jesus n̄ko ama ọdọhọ ke imọ ye Abasi idi owo iba. Ini kiet, enye ama ọdọhọ mme asua esie ete: “Ẹwet ke Ibet mbufo ẹte, ‘Ikọ ntiense owo iba edi akpanikọ.’ Ami ntie ntiense mban̄a idemmi, ndien Ete emi ọkọdọn̄de mi etie ntiense aban̄a mi.” (John 8:17, 18) Jesus ye Jehovah ẹdi owo iba. Edieke mmọ ẹkpedide owo kiet, ẹkpesan̄a didie ẹdọhọ ke mmọ ẹdi ntiense iba? *

MBỤME: Ndi Jesus okonyụn̄ etie nte eti owo ekededi?

IBỌRỌ: Ihih, Jesus ama akan eti owo ekededi. Enye ama ọdiọn̄ọ ke imọ idi ikpọn̄-ikpọn̄ edibon Eyen Abasi, Eyen owo, Andikpep, ye Ikọ Abasi; onyụn̄ ọdiọn̄ọ ke imọ inyene ndinam uduak Abasi. Yak ineme emi kiet kiet:

● “Ikpọn̄-ikpọn̄ edibon Eyen Abasi.” (John 3:18) Jesus ama ọdiọn̄ọ ebiet emi enye okotode. Enye ama ododu ke heaven mbemiso edide isọn̄ edimana. Enye ọkọdọhọ ete: “N̄koto heaven nsụhọde ndi.” (John 6:38) Jesus ekedi akpa owo emi Abasi okobotde, enye ama onyụn̄ etiene Abasi obot kpukpru n̄kpọ eken. Sia edide Abasi ke idemesie okobot Jesus, ntak edi oro ẹkotde enye “ikpọn̄-ikpọn̄ edibon Eyen Abasi.”—John 1:3, 14; Colossae 1:15, 16.

● “Eyen owo.” (Matthew 8:20) Jesus ama etịn̄ ediwak ini aban̄a idemesie nte “Eyen owo.” Enye ama etịn̄ ikọ emi ebe utịm ike-80 ke mme Gospel. Ikọ emi owụt ke enye ekenen̄ede edi owo, idịghe Abasi ke mbiet owo. Ikpọn̄-ikpọn̄ edibon Eyen Abasi akasan̄a didie edimana nte owo? Jehovah akada edisana spirit osio Eyen  esie emi ke heaven edisịn ke idịbi Mary, eyenan̄wan Jew oro mîfiọkke erenowo, anam enye oyomo. Emi akanam Jesus amana nte mfọnmma owo okûnyụn̄ enyene idiọkn̄kpọ.—Matthew 1:18; Luke 1:35; John 8:46.

● “Andikpep.” (John 13:13) Jesus ama etịn̄ in̄wan̄-in̄wan̄ nte ke Abasi ama ọnọ imọ utom ‘ndikpep nnyụn̄ n̄kwọrọ eti mbụk’ Obio Ubọn̄ Abasi. (Matthew 4:23; Luke 4:43) Enye ama etịn̄ ata in̄wan̄-in̄wan̄ se Obio Ubọn̄ Abasi edide ye nte enye edinamde uduak Jehovah.—Matthew 6:9, 10.

● “Ikọ.” (John 1:1) Abasi ekesida Jesus etịn̄ ikọ—ada enye anam mme owo ẹfiọk se imọ iyomde mmọ ẹnam. Jehovah akada Jesus ọnọ ubonowo etop esie mi ke isọn̄.—John 7:16, 17.

MBỤME: Ndi Jesus ekedi Messiah oro ẹken̄wọn̄ọde?

IBỌRỌ: Ih. Mme ntịn̄nnịm ikọ Bible ẹma ẹwụt ke Messiah, m̀mê Christ, emi ọwọrọde “Enye Oro Ẹyetde Aran,” eyedi. Enye eyenen̄ede anam uduak Jehovah osu. Isan̄ kiet, n̄wan Samaria ama ọdọhọ Jesus ete: “Mmọfiọk nte ke Messiah emi ẹkotde Christ ke edi.” Ndien Jesus ọdọhọ enye ete: “Ami emi ntịn̄de ikọ mi ye afo ndi enye.”—John 4:25, 26.

Ndi n̄kpọ ndomokiet odu ndiwụt nte ke Jesus ekedi Messiah oro? Odu n̄kpọ ita emi ẹnen̄erede ẹwụt ke usụn̄ oro akpade owo idem nte ke idịghe owo efen ekedi Messiah oro, ke ebede Jesus. Nso idi oro? Yak ineme mmọ kiet kiet:

● Ubon emi enye okotode. Bible ama etetịn̄ nte ke Messiah edito ubon Abraham ebe ke udịm ubon David. (Genesis 22:18; Psalm 132:11, 12) Jesus ekedi eyen David ye eyeyen Abraham.—Matthew 1:1-16; Luke 3:23-38.

● Ntịn̄nnịm ikọ emi ẹsude. N̄wed Abasi Usem Hebrew ọdọn̄ọ ata ediwak ntịn̄nnịm ikọ emi ẹban̄ade uwem Messiah mi ke isọn̄, ndien emi esịne emana ye n̄kpa esie. Jesus ama osu kpukpru ntịn̄nnịm ikọ oro. Ndusụk ke otu mmọ ẹdi: Enye edimana ke Bethlehem (Micah 5:2; Luke 2:4-11), ẹyekot enye ẹsio ke Egypt (Hosea 11:1; Matthew 2:15), ye nte ke owo idibụn̄ke enye ukot ke ini ẹdiwotde enye (Psalm 34:20; John 19:33, 36). Idụhe nte Jesus akpakanamde n̄kpọ man kpukpru se ẹketịn̄de ẹban̄a enye nte Messiah okposu enye ke idem. *

● Se Abasi eketịn̄de. Ke ini Jesus akamanade, Abasi ama osio mme angel ọdọn̄ ẹkedọhọ mme ekpemerọn̄ nte ke Messiah amana. (Luke 2:10-14) Ke ini Jesus okodude ke isọn̄, Abasi ke idemesie ama etie ke heaven ediwak ini etịn̄ ikọ ndiwụt nte ke imenyịme Jesus nte Messiah. (Matthew 3:16, 17; 17:1-5) Jehovah ama ọnọ Jesus odudu ndinam mme utịben̄kpọ man owụt ke Jesus ekedi Messiah oro.—Utom 10:38.

 MBỤME: Ntak emi Jesus ọkọbọde ufen onyụn̄ akpa?

IBỌRỌ: Sia Jesus mîkanamke idiọkn̄kpọ, ikanaha enye ọbọ ufen onyụn̄ akpa. Ikonyụn̄ inaha ẹkọn̄ enye ke eto ẹwot nte abiatibet oro ẹsuenede. Edi Jesus ama ọfiọk ke ẹyenam imọ kpukpru emi, enye ama onyụn̄ enyịme ndibọ ufen nnyụn̄ n̄kpa.—Matthew 20:17-19; 1 Peter 2:21-23.

N̄wed Abasi ama etetịn̄ ke Messiah ọyọbọ ufen onyụn̄ akpa man emen idiọkn̄kpọ mme owo efep. (Isaiah 53:5; Daniel 9:24, 26) Jesus ke idemesie ama ọdọhọ ete ke imọ ikedi isọn̄ ‘man inọ ukpọn̄ imọ nte ufak ke ibuot ediwak owo.’ (Matthew 20:28) Mbon oro ẹbuọtde idem ke uwa ufak Jesus ẹnyene idotenyịn edibọhọ idiọkn̄kpọ ye n̄kpa nnyụn̄ ndu uwem ke nsinsi ke Paradise ke isọn̄. *—John 3:16; 1 John 4:9, 10.

MBỤME: Ndi imekeme ndinen̄ede nnịm ke ẹma ẹnam Jesus eset ke n̄kpa?

IBỌRỌ: Ih. Jesus ama enen̄ede ọfiọk ke ẹyenam imọ iset ke n̄kpa. (Matthew 16:21) Edi ana ẹtịm ẹfiọk nte ke akananam Jesus ke idemesie, m̀mê mme andiwet Bible ikọdọhọke ite ke enye edinyụn̄ iset ke idemesie. Owo ikpekemeke-keme ndinịm utọ ikọ oro ke akpanikọ. Utu ke oro, Bible ọdọhọ ete: “Abasi amatat urụk n̄kpa ke ndinam enye eset.” (Utom 2:24) Edieke inịmde nte ke Abasi odu ye nte ke enye okobot kpukpru n̄kpọ, nso ikpanam nnyịn itre ndinịm ke enye akanam Eyen esie eset ke n̄kpa?—Mme Hebrew 3:4.

Ndi odu n̄kpọ oro anamde ẹnịm ke ẹma ẹnam Jesus eset? Kere ban̄a se itienede mi.

● Se mme andikokụt enye etịn̄de. N̄kpọ nte isua 22 ke Jesus ama akakpa, apostle Paul ama ewet ete ke se ibede owo 500 ẹma ẹkụt Jesus ke enye ama ekeset ke n̄kpa ye nte ke ata ediwak mmọ ke ẹkesụk ẹdodu uwem ke ini Paul ekewetde aban̄a emi. (1 Corinth 15:6) Ẹkeme ndisọp mfre mban̄a ntiense kiet m̀mê iba, edi anie ekeme ndifan̄a n̄kpọ emi se ibede owo 500 ẹtiede ntiense ẹban̄a?

● Mme ntiense oro ẹkemede ndiberi edem. Mme akpa mbet Jesus—emi ẹketịmde ẹdiọn̄ọ ofụri se iketịbede—ẹma ẹkwọrọ uko uko nte ke ẹma ẹnam Jesus eset. (Utom 2:29-32; 3:13-15) Ke akpanikọ, mmọ ẹkeda ediset ke n̄kpa nte ata akpan ukpepn̄kpọ Ido Ukpono Christ. (1 Corinth 15:12-19) Mme mbet oro ẹma ẹnyịme ndikpa utu ke ndikan̄ Jesus. (Utom 7:51-60; 12:1, 2) Ndi ọmọdiọn̄ọ owo ndomokiet emi ekpenyịmede ndikpa ke n̄kpọ emi enye ọfiọkde ke idịghe akpanikọ?

Imeneme nte Bible ọbọrọde akpan mbụme itiokiet emi ẹban̄ade Jesus. Mme ibọrọ oro ẹnen̄ede ẹsian nnyịn owo emi Jesus edide. Edi ndi ibọrọ oro ẹnen̄ede ẹdi akpan n̄kpọ? Ke nditịm ntịn̄, ndi se afo emekde ndinịm mban̄a Jesus edi akpan n̄kpọ?

[Mme Ikọ Idakisọn̄]