Be ka se isịnede

Be ka se isịnede

IBUOTIKỌ IKPAEDEM

Ndi Mme Owo Ẹyebiat Isọn̄ Emi Ofụri Ofụri?

Ndi Mme Owo Ẹyebiat Isọn̄ Emi Ofụri Ofụri?

“Emana kiet ebe, emana efen onyụn̄ edi; edi isọn̄ ada ke nsinsi.” —EDIDEM SOLOMON. *

Andiwet itie Bible emi ama okụt ke uwem owo omụhọ etieti, edi ke isọn̄ ada ke nsinsi. Ke nditịm ntịn̄, ediwak emana ẹdi ẹnyụn̄ ẹbe, edi isọn̄ mmọdo osụk ada; mme owo, unam, ye eto ke ẹsụk ẹdu uwem kpa ke isọn̄ kiet emi.

Ererimbot emi enen̄ede okpụhọde tọn̄ọ ọyọhọ ekọn̄ ererimbot iba akan̄wana. Ke ufan̄ isua 70 m̀mê akande oro, mme owo ẹkụt ikpọ n̄kpọ oro ntaifiọk ẹnamde man emem mme owo utom ndika isan̄, man mme owo ẹnyụn̄ ẹkeme nditie ke ebiet kiet nneme nneme ye owo ke ebiet en̄wen. Ẹsion̄o n̄ko mbufa n̄kpọ ẹdi, ndien emi anam mme owo ẹnam se mmọ mîkesikemeke ndinam ke eset. Nte kpukpru emi osụk akade iso, mme owo ẹkpere ndiwak utịm ikata n̄kan nte ekewakde.

Edi kpukpru emi asan̄a ye afanikọn̄. Se mme owo ẹnamde iyakke isọn̄ nnyịn etie aba nte ekesitiede. Ndusụk ntaifiọk ẹdọhọ ke nnyịn idu uwem ke ini emi mme owo ẹnen̄erede ẹbiat isọn̄.

Bible ama etetịn̄ ke ini eyedi emi mme owo ‘ẹdibiatde isọn̄.’ (Ediyarade 11:18) Ndusụk owo ẹkere m̀mê nnyịn ikam idu uwem ke ini emi Bible eketịn̄de mi. Ndi mme owo ẹyeka iso ẹbiat isọn̄? Ndi ẹyebiat isọn̄ emi ofụri ofụri?

NDI ẸYEBIAT ISỌN̄ EMI OFỤRI OFỤRI?

Ndusụk ntaifiọk ẹkere ke sia edide eyo esiere n̄kpọ okpụhọde, ke ọsọsọn̄ ndifiọk se iditịbede. Ndien emi anam mmọ ẹkere ke usen kiet usen kiet ke ererimbot emi ekeme ndifiop mîdịghe ebịt tutu abiat n̄kpọ aka anyan.

Da ice Antarctica ke uwụtn̄kpọ. Ndusụk owo ẹdọhọ ke edieke eyo osụk ofiopde ntem, ke ice emi ayatara ama. Ice emi isiyakke utịn amia inyan̄ibom emi odude ke idak esie. Edi nte ice emi osụk atarade, ufiop utịn eyesịm enyọn̄ mmọn̄ inyan̄ibom emi ebrede-bre. N̄kpọ emi ebrede-bre esinen̄ede ofiop ke ini utịn amiade, ntre inyan̄ibom ekeme ndifiop tutu anam ice emi atara ama. Edieke emi etịbede, mmọn̄ ayawak akaha ke inyan̄ibom, ọtọ odụk obio, onyụn̄ ada afanikọn̄ ọsọk ata ediwak owo.

MME OWO ẸDIA ISỌN̄ ẸTỊMEDE

Mme owo ẹdia isọn̄ nnyịn emi ẹtịmede. Ẹtịn̄ nsio nsio n̄kpọ emi ẹkpenamde man ẹse ẹban̄a mfịna emi. Kiet ke otu emi edi ndidọhọ ẹdia isọn̄, ẹdiọn̄ isọn̄. Idịghe mfịn ke ẹketọn̄ọ nditịn̄. Edi ndi ẹnam?

Ihih, ẹkpere ndibiat isọn̄ emi ofụri ofụri utu ke ndidọdiọn̄. Mme owo inamke n̄kpọ ye isọn̄ emi nte Abasi okoyomde ẹnam. Nte ẹsion̄ode n̄kpọ ke isọn̄ ẹnyụn̄ ẹdade mme n̄kpọ emi ẹnam n̄kpọ iyakke isọn̄ afiak ọfọn. Ndi odu se ẹkemede ndinam mban̄a emi? Ataifiọk kiet ọkọdọhọ ke nnyịn idiọn̄ọke nte ikpakamade isọn̄ emi ọfọn. Emi ekem ye se Bible ọdọhọde ete: “Isịneke ke ubọk owo eke asan̄ade ndinen̄ede ikpatisan̄ esiemmọ.”—Jeremiah 10:23.

Bible ọdọhọ ke Abasi idiyakke mme owo ẹbiat isọn̄ emi ofụri ofụri. Psalm 115:16 ọdọhọ ke “[Abasi] ada isọn̄ ọnọ nditọ owo.” Isọn̄ nnyịn emi edi ‘eti enọ’ emi Ete nnyịn eke heaven ọnọde nnyịn. (James 1:17) Ndi emekere ke Abasi ọkpọnọ nnyịn utọ eti enọ emi ekem ayak ẹbiat enye ntre? Ikpayakke! Nte enye okobotde isọn̄ emi anam ifiọk ke enye ikpanamke utọ n̄kpọ emi.

NTE ABASI OKOYOMDE ISỌN̄ ETIE

Bible etịn̄ nte Abasi akadade ini obot isọn̄ emi onyụn̄ anam enye enen̄ede eye. Ke nsonso oro, “isọn̄ ekedi ikpîkpu ye ukpọk, ekịm onyụn̄ odu ke enyọn̄ udem.” Bible ọdọhọ n̄ko ke Abasi ama anam mmọn̄ odu ke isọn̄; n̄kọ ọmọfiọk ke mmọn̄ mîdụhe uwem idụhe. (Genesis 1:2) Ekem Abasi ama ọdọhọ “yak un̄wana odu.” (Genesis 1:3) Akpa ini ekedi emi ndikụt un̄wana utịn ke isọn̄. Ke oro ebede, Abasi ama anam inyan̄ ye edisat ebiet. (Genesis 1:9, 10) Ekem, ‘mbiet ye eto eke ẹsiahade n̄kpasịp ye eto eke ẹn̄wụmde mfri’ ẹma ẹtịbe. (Genesis 1:12) Abasi ama anam mme n̄kpọ oro ẹdinamde owo, unam, ye eto ẹka iso ẹdu uwem. Nso ikanam Abasi anam kpukpru emi?

Prọfet Isaiah ọkọdọhọ ke Abasi edi “Andibot isọn̄ ye Andinam enye, Enye emi ọkọsọn̄ọde owụk enye, emi mîkobotke enye ke ikpîkpu, emi okobotde enye man ẹdụn̄ ke esịt.” (Isaiah 45:18) Omokụt do ke Abasi okoyom mme owo ẹdụn̄ ke isọn̄ ke nsinsi.

Edi mme owo ke ẹbiat ediye isọn̄ emi Abasi ọkọnọde nnyịn mi. Kpa ye oro, Abasi oyosụk anam se enye akaduakde aban̄a isọn̄. Prọfet Abasi kiet ọkọdọhọ ete: “Abasi idịghe owo eke okposude nsu, inyụn̄ idịghe eyen owo eke akpatuade n̄kpọfiọk. Nte enye etịn̄, ndien inamke?” (Numbers 23:19) Utu ke Abasi ndiyak ẹbiat isọn̄ emi ofụri ofụri, ini akam enen̄ede ekpere enye ‘ndisobo mbon oro ẹbiatde isọn̄.’—Ediyarade 11:18.

MME OWO ẸYEDỤN̄ KE ISỌN̄ EMI KE NSINSI

Ke ọwọrọetop ukwọrọikọ oro Jesus Christ ọkọkwọrọde ke Obot, enye ama ọdọhọ ete: “Mmọ oro ẹnyenede ifụre ifụre ido ẹkop inemesịt, koro mmọ ẹyeda isọn̄ ẹnyene.” (Matthew 5:5) Kpa ke ukwọrọikọ oro ke Jesus eketịn̄ nte Abasi edinamde ẹtre ndibiat isọn̄. Enye ọkọdọhọ mbet esie ẹbọn̄ akam ntem ẹte: “Yak obio ubọn̄ fo edi. Yak uduak fo ada itie, nte edide ke heaven, yak edi ke isọn̄ kpasụk ntre.” Ke akpanikọ, Obio Ubọn̄ Abasi, oro edi, ukara Abasi, ayanam isọn̄ emi etie nte Abasi okoyomde.—Matthew 6:10.

Kop se Abasi eketịn̄de mi aban̄a ikpọ ukpụhọde oro Obio Ubọn̄ esie edidade idi: “Sese! Mmanam kpukpru n̄kpọ ẹdi mbufa.” (Ediyarade 21:5) Ndi emi ọwọrọ ke Abasi oyosobo isọn̄ emi efep obot obufa? Ihih, sia idụhe se idiọkde ye isọn̄ emi. Utu ke oro, Abasi edisobo mbon oro ẹnamde isọn̄ etie nte etiede emi, kpa mbon oro “ẹbiatde isọn̄,” oro edi, mme idiọkowo ye ukara mmọ. Abasi ayanam “obufa enyọn̄,” oro edi, obufa ukara ke heaven—Obio Ubọn̄ Abasi—akara “obufa isọn̄,” oro edi, nti owo ke isọn̄.—Ediyarade 21:1.

Abasi ayanam isọn̄ ọfọn man mme owo ẹka iso ẹdụn̄ ke esịt. Kop se andiwet psalm etịn̄de mi aban̄a nte Abasi edinamde emi: “Afo ọmọwọn̄ọde ntịn̄enyịn fo ọnọ isọn̄, man anam enye on̄wụm ekese; afo omofori enye etieti.” Ofụri isọn̄ ayakabade edi Paradise; isọn̄ ọyọfọn n̄kpọ ndien udia edidi barasuene. Edịm m̀mê eyo idibiatke n̄kpọ. Abasi ọyọdiọn̄ kpukpru owo.—Psalm 65:9-13.

Pyarelal emi ekesiwetde n̄kpọ ọnọ Mohandas Gandhi, akwa owo Hindu emi ama akakpa, ọdọhọ ke Mohandas ọkọdọhọ ke ‘se isọn̄ on̄wụmde ekpekem kpukpru owo, ke idiọkitọn̄ iyakke.’ Obio Ubọn̄ Abasi oyosio se idade ofụri afanikọn̄ emi idi; enye ayanam mme owo ẹkpụhọde. Prọfet Isaiah ọkọdọhọ ke mbon oro ẹdidude uwem ini oro ‘idinamke owo ndomokiet ibak’ idinyụn̄ “ibiatke n̄kpọ” ndomokiet ke isọn̄. (Isaiah 11:9) Ata ediwak owo emi ẹtode nsio nsio idụt ẹdodu uwem ntem. Ẹda Bible ẹkpep mmọ ndima Abasi ye mme owo, ndiwụt esịtekọm, nnyụn̄ ntịm n̄kama ebiet ekededi emi mmọ ẹdụn̄de. Se mmọ ẹkpepde ke Bible anam mmọ ẹkûbaha n̄kpọ onyụn̄ anam mmọ ẹdu uwem nte Abasi okoyomde. Kpukpru emi ẹtịm mmọ idem ndidu uwem ke Paradise ke isọn̄.—Ecclesiastes 12:13; Matthew 22:37-39; Colossae 3:15.

Idịghe utọ ediye isọn̄ emi ke ẹkpebiat

Kop nte n̄wed Genesis etrede mbụk emi aban̄ade nte Abasi okobotde n̄kpọ mi: “Abasi okụt kpukpru se enye akanamde, ndien sese! ẹfọn etieti.” (Genesis 1:31) Idịghe utọ ediye isọn̄ emi ke ẹkpebiat. Jehovah, edima Abasi nnyịn emi okobotde kpukpru n̄kpọ, idiyakke ẹbiat isọn̄ emi ofụri ofụri. Enye ọn̄wọn̄ọ ete: “Ndinen owo ẹyeda isọn̄ ẹnyene, ẹnyụn̄ ẹdụn̄ ke esịt ke nsinsi.” (Psalm 37:29) Afo akpakam esịne ke otu “ndinen owo” emi ẹdidụn̄de ke isọn̄ emi ke nsinsi!

^ ikp. eki. 3 Ẹda ikọ emi ẹto Bible.—Ecclesiastes 1:4.