ETOP oro ẹdọn̄de nnyịn ẹte ikwọrọ edi eti mbụk. Jesus ọkọdọhọ ete: “Ẹnyene ndibem iso n̄kwọrọ gospel nnọ kpukpru mme idụt.” (Mark 13:10) Jesus ke idemesie ama enịm uwụtn̄kpọ ke ndikwọrọ “eti mbụk Ubọn̄ Abasi.” (Luke 4:43) Ẹkot se mme apostle ẹkekwọrọde “gospel Abasi” ye “gospel Christ.” (1 Thess. 2:2; 2 Cor. 2:12) Utọ etop oro edi in̄wan̄-in̄wan̄ ye se ibọpde-bọp.

Ke n̄kemuyo ye “nsinsi gospel” oro ‘angel emi efede ke ufọt enyọn̄’ atan̄ade, nnyịn isịn udọn̄ inọ mme owo ite: “Mbufo ẹten̄e Abasi, ẹnyụn̄ ẹnọ enye ubọn̄.” (Edi. 14:6, 7) Nnyịn imetịn̄ inọ mme owo ke kpukpru ebiet iban̄a ata Abasi, enyịn̄ esie, mme utịbe edu esie, mme utịbe utom esie, ima ima uduak esie, mbiomo oro nnyịn inyenede ke iso esie, ye se enye oyomde oto nnyịn. Eti mbụk esịne Jehovah Abasi ndisobo mme idiọkowo emi mîkponoke enye ẹnyụn̄ ẹbiatde uwem mbon en̄wen. Edi idịghe utom nnyịn ndibiere ikpe nnọ mme owo oro nnyịn ikwọrọde ikọ inọ. Udọn̄ ofụri esịt nnyịn edi nte ke ata ediwak owo ẹyenyịme etop Bible man enye enen̄ede edi eti mbụk ọnọ mmọ.—N̄ke 2:20-22; John 5:22.

Sụhọde Udomo Ndiọi Mbụk. Edi akpanikọ, ndiọi idaha ẹdu ke uwem. Nnyịn ifụmike mmọ emi. Man ọtọn̄ọ nneme, afo emekeme nditịn̄ mfịna oro odude ke ekikere mme owo ke efakutom mbufo onyụn̄ eneme enye ibio ibio. Edi nte ido edide, ufọn isidụhe ndineme enye ntatara ntatara. Mme owo ẹkop mme mbụk oro ẹkamade mfụhọ kpukpru ini, ntre nditịn̄ mban̄a mme n̄kpọ oro ẹkamade mfụhọ ekeme ndinam mme owo ẹberi usụn̄ufọk mmọ m̀mê ẹtre ndinọ n̄kpan̄utọn̄. Ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ nneme fo, domo ndidụri ntịn̄enyịn n̄wụt inem inem akpanikọ oro ẹdude ke Ikọ Abasi. (Edi. 22:17) Ndien idem edieke owo oro mîyomke ndika iso ke nneme oro, afo ọyọnọ enye n̄kpọ oro ọbọpde-bọp ndikere mban̄a. Emi ekeme ndinam enye enyịme ndikpan̄ utọn̄ ini efen.

Kpasụk ntre, ke ini ẹdọhọde fi ọnọ utịn̄ikọ, kûnọ otuowo ndiọi  mbụk n̄kukụre koro enyenede ediwak. Edieke etịn̄ikọ eyịrede nditịn̄ nte mme owo oro ẹkarade ẹkpude, mme ntọt ẹban̄ade ubiatibet ye afai, ye odoro-owo-ndidien oburobụt ido oro ọyọhọde, emi ekeme ndinam otuowo ẹkop mfụhọ. Sịn mme ikpehe nneme oro ẹdide ndiọi mbụk n̄kukụre edieke mmọ ẹnyenede akpan uduak. Ndinam mme utọ n̄kpọ oro ẹdi ibat ibat ekeme ndiwụt nte utịn̄ikọ fo edide ekemini. Enye ekeme n̄ko ndiwụt mme akpan n̄kpọ oro ẹtịpde ẹsịn ke idaha oro odude ndien ke ntem adade enye ndiwụt ntak emi ibọrọ oro ẹnọde ke Bible enyenede ufọn. Ke ebiet ekemede, tịn̄ nnennen nnennen ban̄a n̄kpọ ye unana edibiat ini nneme mme mfịna oro.

Isiwakke ndidi mmemmem n̄kpọ, inyụn̄ ifọnke ndision̄o kpukpru ndiọi mbụk mfep ke utịn̄ikọ. N̄kpọ-ata odude esidi ndinọ nti ye ndiọi mbụk ke usụn̄ oro adade eti utịp edi. Man ekeme ndinam emi, ana afo ebiere se edisịnde, se enyenede ndisio mfep, ye ebiet oro edidoride nsọn̄uyo. Ke Ukwọrọikọ oro ke Obot, Jesus ama ọnọ mme andikop ikọ esie item ete ẹfep usụn̄ uwem ediyom ufọn idemowo eke mme scribe ye mme Pharisee, ndien enye ama ọnọ ibat ibat uwụtn̄kpọ ndinam akpan n̄kpọ emi an̄wan̄a. (Matt. 6:1, 2, 5, 16) Nte ededi, utu ke ndiyịre nnọ ndiọi uwụtn̄kpọ eke mme adaiso ido ukpono oro, Jesus okodori nsọn̄uyo ke editịm mfiọk usụn̄ akpanikọ Abasi nnyụn̄ nda enye ndu uwem. (Matt. 6:3, 4, 6-15, 17-34) Emi ama ada ata eti utịp edi.

Da Eti Uyoikọ. Edieke ẹnọde fi utịn̄ikọ aban̄ade ndusụk ikpehe edinam Christian ke esop mbufo, domo nditịn̄ enye ke usụn̄ oro ọbọpde-bọp utu ke ndikụt ndudue. Kụt ete ke amanam se afo esịnde udọn̄ ọnọ mbon en̄wen ete ẹnam. (Rome 2:21, 22; Heb. 13:7) Yak edi ima onụk fi nditịn̄ se etịn̄de, okûdi iyatesịt. (2 Cor. 2:4) Edieke afo enyenede mbuọtidem nte ke mme ekemmọ andinịm ke akpanikọ ẹyom ndinem Jehovah esịt, se afo etịn̄de oyowụt mbuọtidem oro, ndien emi eyenyene eti utịp. Tịm fiọk nte apostle Paul okowụtde utọ mbuọtidem oro, nte ẹwetde ke 1 Thessalonica 4:1-12; 2 Thessalonica 3:4, 5; ye Philemon 4, 8-14, 21.

Ndusụk ini esiyom mbiowo ẹnọ ntọt ẹban̄a idiọk edu uwem. Edi nsụhọdeidem ayan̄wam mmọ ndinam n̄kpọ ye nditọete mmọ ke ifụre ifụre ido. (Gal. 6:1) Usụn̄ oro ẹtịn̄de ikọ ekpenyene ndiwụt nte ke ẹwụt ukpono ẹnọ mbon oro ẹdude ke esop. (1 Pet. 5:2, 3) Bible eteme n̄kparawa owo ete ẹtịm ẹnọ ntịn̄enyịn ke n̄kpọ emi. (1 Tim. 4:12; 5: 1, 2; 1 Pet. 5:5) Ke ini anade ẹnọ nsuannọ, ẹnọ ntụnọ, ẹnọ item, ẹkpenyene ndinam emi ntiene se Bible ke idemesie etịn̄de. (2 Tim. 3:16) Etịn̄ikọ ikpenyeneke ndiyụrọde itien̄wed Abasi man ọsọn̄ọ ekikere oro enye enen̄erede ama. Idem ke ini oyomde ẹnọ item man ẹnam edinen̄ede, nte ẹtịn̄de ikọ ekeme ndibọbọp edieke ẹdoride nsọn̄uyo akpan akpan ke nte ẹkpefepde ndibuana ke idiọk edinam, nte ẹkpekọkde mme mfịna, nte ẹkpekande n̄kpọsọn̄ idaha, nte ẹkpenen̄erede idiọk usụn̄ uwem, ye nte mme n̄kpọ oro Jehovah oyomde ẹnam ẹdide ukpeme ẹnọ nnyịn.—Ps. 119:1, 9-16.

Ke ini etịmde utịn̄ikọ fo, nen̄ede kere ban̄a nte afo editrede akpan n̄kpọ kiet kiet ye ofụri utịn̄ikọ oro. Se afo etịn̄de akpatre ke ẹsiwak nditi ebịghi akan. Nte enye eyenyene eti utịp?

Ke Ini Enemede Nneme ye Mme Ekemmọ Andinịm ke Akpanikọ. Mme asan̄autom Jehovah ẹwụt esịtekọm ẹban̄a mme ifet edisop idem ke mme mbono esop Christian. Mmọ emi ẹdi mme ini nduọkodudu eke spirit. Bible eteme nnyịn ete ikere ‘ndisịn udọn̄ nnọ kiet eken’ ke ini nnyịn isopde idem ke mme itie utuakibuot nnyịn. (Heb. 10:25) Idịghe mme utịn̄ikọ ye ibọrọ mbụme kpọt ke ẹda ẹnam oro ke mme mbono esop edi n̄ko ke ndineme nneme mbemiso ye ke mme mbono esop ẹsuanade.

Ke adan̄aemi edide ndammana n̄kpọ nneme nnyịn ndibuana uwem ofụri usen nnyịn, n̄kponn̄kan nsịnudọn̄ oto edineme mme n̄kpọ eke spirit. Emi esịne mme ifiọkutom oro nnyịn inyenede ke edisana utom. Ndiwụt eti udọn̄ ke idem kiet eken edi n̄ko se ibọpde-bọp.

Oyom nnyịn iwụt ukpeme mbak odudu ererimbot oro akande nnyịn okụk edikara nnyịn. Ke ini ekewetde n̄wed ọnọ ẹsọk mme Christian ke Ephesus, Paul ọkọdọhọ ete: “Mmọdo ẹduọk nsu, mbufo kpukpru ẹnyụn̄ ẹtịn̄ akpanikọ ẹnọ mbọhọidụn̄ esie.” (Eph. 4:25) Nditịn̄ akpanikọ utu ke ndisu nsu esịne nditre ndikpono mme n̄kpọ ye mme owo oro ererimbot atuakde ibuot ọnọ. Kpasụk ntre, Jesus ama odụri owo utọn̄ aban̄a “abian̄a inyene.” (Matt. 13:22) Ntre ke ini inemede nneme ye kiet eken, oyom nnyịn ikpeme man nnyịn ikûsịn udọn̄ inọ abian̄a oro ebe ke ndidemede owo udọn̄ nnọ edinyene n̄kpọ obụkidem.—1 Tim. 6:9, 10.

Ke ini ọnọde item aban̄a ufọn editịn̄ se ibọpde-bọp, apostle Paul eteme ete ẹtre ndikpe ikpe nnọ m̀mê ndise eyenete oro etrede ndidia ndusụk orụk udia ke usụhọde ke ntak emi “mbuọtidem esie mîsọn̄ke,” oro edi, ke ntak oro enye mîdiọn̄ọke ọyọhọ ifụre oro Christian enyenede.  Ke akpanikọ, man nneme nnyịn ọbọp mbon en̄wen, ana nnyịn ikere iban̄a idaha mmọ ke uwem ye udomo n̄kọri eke spirit mmọ. Ekpedi n̄kpọ mfụhọ didie ntem ‘ndinịm n̄kpọ iduọ ke iso eyen-ete, m̀mê ndisịn eyen-ete ọduọ’!—Rome 14:1-4, 13, 19.

Mbon oro ẹyọde n̄kpọsọn̄ ọkpọkpọ mfịna—ke uwụtn̄kpọ, uyịre uyịre udọn̄ọ—ẹsima nneme oro ọbọpde-bọp. Utọ owo oro ekeme ndisịn ekese ukeme ndidụk mme mbono esop. Mbon oro ẹfiọkde idaha esie ẹkeme ndibụp enye: “Idem fo etie didie?” Nte eyịghe mîdụhe enye ayama edikere mban̄a oro mmọ ẹwụtde. Nte ededi, ekeme ndidi enye idimaha ndineme mban̄a nte idem esie etiede. Mme ikọ esịtekọm ye itoro ẹkeme ndinen̄ede nnọ enye nsịnudọn̄. Nte afo omokụt uyarade n̄kaiso ima oro enye enyenede ọnọ Jehovah kpa ye n̄kpọsọn̄ idaha oro enye ọyọde? Nte afo emesibọ nsịnudọn̄ ke ini enye ọbọrọde mme mbụme? Nte ekeme ndinen̄ede ndi se ibọpde-bọp ndidụri ntịn̄enyịn n̄wụt mme ukeme esie ye se enye etịpde esịn ke esop utu ke nditịn̄ mban̄a mme mmeme esie?—1 Thess. 5:11.

Man nneme nnyịn edi se ibọpde-bọp, enen̄ede edi akpan n̄kpọ ndikere mban̄a nte Jehovah esede n̄kpọ oro ẹnemede ẹban̄a. Ke Israel eset, mbon oro ẹkesụkde mme andida ke ibuot Jehovah uyo ẹkenyụn̄ ẹkụnide ẹban̄a manna ẹma ẹsobo ọkpọsọn̄ iyatesịt Abasi. (Num. 12:1-16; 21:5, 6) Nnyịn inọ uyarade nte ke nnyịn imọbọ ufọn ito mme uwụtn̄kpọ oro ke ini nnyịn ikponode mbiowo inyụn̄ iwụtde esịtekọm iban̄a udia eke spirit oro ẹnọde ebe ke otu asan̄autom emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄.—1 Tim. 5:17.

Isisọn̄ke ndinyene mme n̄kpọ oro ẹnọde ufọn ndineme mban̄a ke ini idude ye nditọete Christian nnyịn. Nte ededi, edieke se owo etịn̄de aban̄a edide edikụt ndudue n̄kaha, nam n̄kpọ ndiwọn̄ọde nneme oro nsịn ke enye oro ọbọpde-bọp.

Edide nnyịn inọ mbon en̄wen ikọ ntiense, ida ke mbot utịn̄ikọ itịn̄ ikọ, m̀mê ineme nneme ye mme ekemmọ andinịm ke akpanikọ, nnyịn ikpakam iwụt eti ibuot man ision̄o n̄kpọ-uto oro ikobonde ke esịt nnyịn “[itịn̄] se in̄wamde owo ndikọri ke mfọn, nte unana owo edide, man ẹda ufọn ẹnọ mmọ eke ẹkopde.”—Eph. 4:29.