AFO nditịn̄ ikọ ke ndammana usụn̄ an̄wam fi ndinam mbon efen ẹnyene mbuọtidem ke se etịn̄de. Nte ọkpọbuọt idem ke ikọ emi owo oro ofụhọde n̄kpọ ke iso etịn̄de ọnọ fi? Nte ọkpọbuọt idem ke ikọ oro edieke iso oro ẹmende-men ẹfụhọ do ẹkpeyede akan uyo etịn̄ikọ? Ukpọbuọtke. Ntre utu ke ndidịp se afo edide, nam n̄kpọ nte esinamde.

Owo ikpenyeneke ndida edinam n̄kpọ ke ndammana usụn̄ nte unana ntịn̄enyịn. Idotke ndisem se mînenke, ndikot ikọ ukwan̄ ukwan̄, ndinyụn̄ ntịn̄ ikọ nte mîn̄wan̄ake. Ẹkpenyene ndifep ikọ mbubru. Nnyịn inyene ndiwụt uku oro odotde kpukpru ini ke ikọ ye ke edu nnyịn. Owo oro anamde n̄kpọ ke ndammana usụn̄ ntre idinamke n̄kpọ ke nde ke nde ikaha, idinyụn̄ iwụkke ekikere esie ikaha ke ndinem mbon efen esịt.

 Ke An̄wautom. Ke ini asan̄ade ekpere ufọk owo, m̀mê osobode ye owo ke an̄wa ndinọ ikọ ntiense, nte idem esinyek fi? Esinyek ata ediwak nnyịn, edi nnyekidem ndusụk owo esibịghi akan eke mbon efen. Ndịk ekeme ndinam uyo etie esen esen m̀mê enyenyek, mîdịghe nnyekidem ekeme ndinam ubọk m̀mê ukot ẹnyek.

Asuanetop ekeme ndisobo mfịna emi ye ediwak ntak. Eyedi enye ekere aban̄a nte ikọ esie editiede mîdịghe eyịk m̀mê imọ iyekeme nditịn̄ ikọ uforo uforo. Ndomokiet ke otu emi idịghe esen n̄kpọ, edi mfịna esidemede ke ini ẹkerede ẹkaha ẹban̄a mme utọ n̄kpọ oro. Edieke afo esikopde nnyekidem ke ini oyomde nditọn̄ọ ukwọrọikọ, nso ikeme ndin̄wam? Eti ntịmidem ye akam ofụri esịt oro ọbọn̄de ọnọ Jehovah. (Utom 4:29) Kere ban̄a akwa mbọm Jehovah ke ndinọ mme owo ikot ndinyene mfọnmma nsọn̄idem ye nsinsi uwem ke Paradise. Kere ban̄a mbon oro afo odomode ndin̄wam ye ntak emi oyomde mmọ ẹkop eti mbụk.

Ti, n̄ko, ete ke mme owo ẹnyene ifụre edimek, ntre mmọ ẹkeme ndinyịme m̀mê ndisịn etop emi. Ekedi ntre ke ini Jesus ọkọnọde ikọ ntiense ke Israel eset. Utom fo edi sụk ndikwọrọ ikọ. (Matt. 24:14) Idem ke ini mme owo mînyịmeke afo etịn̄ ikọ, ediwaha fo ọyọnọ ikọ ntiense.  Afo oyokụt unen koro afo ayakde Jehovah ada fi anam uduak esie. Ke mme idaha oro afo enyenede ifet nditịn̄ ikọ, nneme fo editie didie? Edieke afo ekpepde ndiwụk ekikere fo ke udọn̄ mbon efen, ikọ fo eyenem onyụn̄ edi ke ndammana usụn̄.

Ke ini ọnọde ikọ ntiense, edieke afo anamde n̄kpọ onyụn̄ etịn̄de ikọ ke ndammana usụn̄, emi ayanam mme andikpan̄ utọn̄ nnọ fi ẹdu ke ifụre. Mmọ ẹkam ẹkeme nditịm n̄kpan̄ utọn̄ nnọ mme ekikere N̄wed Abasi oro afo oyomde ndibuana ye mmọ. Utu ke ndinọ utịn̄ikọ, nyene nneme ye mmọ. Tie ufan ufan. Wụt udọn̄ ke idemmọ, nyụn̄ dọhọ mmọ ẹtịn̄ ikọ. Nte ededi, ke ebiet oro usem m̀mê ido n̄kann̄kụk oyomde ndusụk edinam uwụt ukpono ke ini ẹtịn̄de ikọ ẹnọ isenowo, oyoyom afo anam emi. Edi afo emekeme ndidu ke mben̄eidem nnyụn̄ ntuak inua imam kpukpru ini.

Ke Mbot Utịn̄ikọ. Ndammana usụn̄ uneme nneme esifọn akan ke ini ẹtịn̄de ikọ ẹnọ otuowo. Nte ededi, ke ini otuowo awakde, oyoyom afo etịn̄ ikọ uyo enen̄ede ọwọrọ. Edieke afo odomode ndimomụm utịn̄ikọ fo nsịn ke ibuot mîdịghe edieke n̄wed utịn̄ikọ fo ọdọn̄ọde n̄kpọ awak akaha, eyedi afo omowụk ekikere akaha ke nte okpobonde ikọ nnennen nnennen. Ndibon ikọ nte odotde edi akpan n̄kpọ, edi ke ini ẹnọde enye ntịn̄enyịn ẹkaha, utịn̄ikọ editie enyọn̄ enyọn̄ ye eto eto. Ididịghe ke ndammana usụn̄. Afo ekpenyene ndibabak ntịm n̄kere se editịn̄de, edi nọ ekese ntịn̄enyịn ke se editịn̄de, idịghe ke nte obonde ikọ.

Kpa ntre ke afo edinam ke ini ẹbụpde fi (mme) mbụme ke mbono esop. Tịm idem ọfọn, edi kûkokot mme ibọrọ m̀mê nditịn̄ mmọ ke ibuot. Tịn̄ mmọ ye ndammana edimenede ye edisụhọde uyo man otodo mme ikọ fo ẹkeme ndito esịt onyụn̄ enyene ata inem.

Idem nti ido utịn̄ikọ oro ẹnamde ẹbe ubọk ẹkeme nditie otuowo nte n̄kpọ oro owo mînamke ke ndammana usụn̄. Ke uwụtn̄kpọ, afo ekpenyene nditịn̄ ikọ an̄wan̄a onyụn̄ okot ikọ ọfọn edi idịghe ke udomo oro anamde uyo fo etie eto eto m̀mê nte n̄kpọ oro afo ekpebede-kpebe owo. Edida idem n̄wụt nte n̄kpọ etiede m̀mê edida idem ndori nsọn̄uyo ekeme ndinam utịn̄ikọ fo enyene uwem ke ini anamde ọfọn, edi edida idem ntịn̄ ikọ oro etiede eto eto m̀mê ebede ubọk ọyọwọn̄ọde ntịn̄enyịn ọkpọn̄ se afo etịn̄de. Tịn̄ ikọ ke uyo oro okponde ekem, edi kûyak uyo ọsọn̄ akaha. Ọfọn ndisịn ufiop ke utịn̄ikọ fo ke ini ke ini, edi  afo ekpenyene ndifep ntan̄idem. Ekpenyene ndida edimenede ye edisụhọde uyo, ufiopesịt, ye ntụk nnam n̄kpọ ke usụn̄ oro mîdụrike ntịn̄enyịn inọ fi m̀mê ndinam bụt anam otuowo fo.

Ndusụk owo ẹnyene ndammana akpan usụn̄ oro mmọ ẹsitịn̄de ikọ, idem ke ini mmọ mînọhọ utịn̄ikọ. Mbon eken ẹsinen̄ede ẹda ido nneme ẹtịn̄ ikọ. Akpan n̄kpọ edi nditịn̄ ikọ ọfọn kpukpru usen nnyụn̄ ndu uwem oro owụtde uku Christian. Ekem ke ini odude ke mbot utịn̄ikọ, idisọn̄ke fi nditịn̄ ikọ nnyụn̄ nnam n̄kpọ ke ndammana usụn̄ nte enemde.

Ke Ini Okotde N̄wed Ọnọ Owo. Ndikot n̄wed nnọ owo ke ndammana usụn̄ oyom ukeme. Man anam emi, diọn̄ọ mme akpan ekikere ke se afo oyomde ndikot nyụn̄ se nte ẹtatde mmọ. Nyene mmọ in̄wan̄-in̄wan̄ ke ekikere; mîdịghe ntre, afo edikot mme ikọ kpọt. Dụn̄ọde nte ẹkotde mme ikọ oro mûmeheke. Kpep ndikot n̄wed uyo ọwọrọ man ọdiọn̄ọ nte okpokpụhọrede uyo nte odotde onyụn̄ okot mme ikọ ọtọkiet ke usụn̄ oro anamde ẹkụt mme akpan ekikere in̄wan̄-in̄wan̄. Nam enye ediwak ini tutu ukotn̄wed fo ọdọnọ. Tịm fiọk se isịnede ke ebiet oro edikotde man ke ini okotde enye uyo ọwọrọ, ukotn̄wed fo ekpetie nte ufiop ufiop nneme. Oro edi ndammana usụn̄.

Edi akpanikọ, ata ekese ke se nnyịn isikotde inọ owo ẹto mme n̄wed nnyịn oro ẹkọn̄ọde ke Bible. Ke adianade ye ukotn̄wed oro ẹnọde ke Ufọkn̄wed Utom Ukara Abasi, nnyịn imesikot mme itien̄wed Abasi ke an̄wautom ye ke ini inọde utịn̄ikọ ke mbot utịn̄ikọ. Ẹsinọ nditọete utom ndikot itie oro ẹkpepde ke Ukpepn̄kpọ Enyọn̄-Ukpeme ye ke Ukpepn̄kpọ N̄wed Esop. Ẹsinọ ndusụk nditọete iren oro ẹdotde utịn̄ikọ oro ẹkotde-kot ẹnọ otuowo ke ikpọ mbono. Edide afo okot Bible m̀mê mme n̄wed efen, kot itie oro esịnede mme ikọ oro nsio nsio owo ẹtịn̄de ke usụn̄ oro anamde enye enyene uwem. Edieke ẹkotde ẹto ediwak owo, kpụhọde uyo fo esisịt ke itie owo kiet kiet. Ikọ item: Kûnam enye etie ndyọ ndyọ akaha, edi nam ukotn̄wed oro enyene uwem ke ndammana usụn̄.

N̄wed oro ẹkotde ke ndammana usụn̄ edi ke ido nneme. Enye itiehe nte n̄kpọ eke ekpebede owo, edi enyene nsọn̄ọ.