Be ka se isịnede

Be ka se isịnede

IBUOT 18

“Ka Iso Tiene Mi”

“Ka Iso Tiene Mi”

1-3. (a) Ke nso usụn̄ ke Jesus akadaha ọkpọn̄ mme apostle esie, ndien ntak emi mîkedịghe n̄kpọ mfụhọ? (b) Ntak emi oyomde ifiọk se Jesus anamde tọn̄ọ nte enye akafiak ọnyọn̄ heaven?

 IREN 11 ẹda ọtọkiet ke obot. Mmọ ẹwụk enyịn ẹse owo oro mmọ ẹmade ẹnyụn̄ ẹkponode etieti. Owo oro mmọ ẹwụkde enyịn ẹse mi edi Jesus oro ẹnamde eset, emi ẹnamde afiak enyene odudu akan kpukpru mme angel Jehovah. Jesus ọdọhọ mme apostle esie ẹdi ẹdisobo ye imọ ini kiet efen mi ke Obot Olive.

2 Obot Olive emi mîyomke usụn̄ ikpọn̄ Jerusalem mi eti Jesus ediwak n̄kpọ. Obio Bethany odu ke itịghede obot emi, kpa ebiet emi Jesus akanamde Lazarus eset. Urua ifan̄ emi ẹkebede, Jesus ama oto Bethphage emi odude ekpere, awat ubọn̄ ubọn̄ odụk Jerusalem. Etie nte In̄wan̄ Gethsemane, ebiet emi Jesus okodude ke ini enye okokopde ọkpọsọn̄ editịmede esịt mbemiso ẹmụmde enye, odu n̄ko ke Obot Olive oro. Idahaemi, kpa ke obot emi ke Jesus etịm idem ndidaha n̄kpọn̄ ata mme ufan esie, kpa mme anditiene enye. Enye etịn̄ inem inem ikọ ye mmọ nte enye eben̄ede idem unyọn̄. Ekem enye ọtọn̄ọ ndidaha sụn̄sụn̄ n̄kpọn̄ isọn̄! Mme apostle ẹda do ẹse nte edima Eteufọk mmọ ọdọkde odụk ikpaenyọn̄. Ke akpatre, obubịt enyọn̄ ofụk enye ndien mmọ ikwe enye aba.—Utom 1:6-12.

3 Ndi se itịbede emi anam fi ekere ke unyọn̄ esie edi n̄kpọ mfụhọ? Kûkere ntre. Ke nditịm ntịn̄, kpa nte angel iba ẹtide mme apostle idahaemi, mbụk oro aban̄ade Jesus itreke mi. (Utom 1:10, 11) Ke ediwak usụn̄, mbụk emi akam ọtọtọn̄ọ ke emi Jesus ama ọkọnyọn̄ heaven mi. Ikọ Abasi anam nnyịn ifiọk se itịbede ke oro ebede. Edi akpan n̄kpọ ndifiọk se Jesus anamde tọn̄ọ enye ọkọkpọn̄ isọn̄. Ntak-a? Ti se Jesus ọkọdọhọde Peter, ete: “Ka iso tiene mi.” (John 21:19, 22) Oyom kpukpru nnyịn inam ewụhọ oro, idịghe ke ibio ini, edi ke ofụri eyouwem nnyịn. Man ikeme ndinam oro, oyom ifiọk se Eteufọk nnyịn anamde idahaemi ye mme utom oro ẹnọde enye ke heaven.

Se Jesus Anamde Tọn̄ọ Enye Ọkọkpọn̄ Isọn̄

4. Didie ke Bible ekebem iso etịn̄ aban̄a se iditịbede ke heaven ke Jesus ama akafiak ọnyọn̄ do?

4 Bible isianke nnyịn nte ẹkedarade Jesus ke ini enye esịmde heaven ye nte enye akadatde esịt ndifiak n̄kodu ye Ete esie. Edi, Bible ama ebebem iso etịn̄ se iditịbede ke heaven ndondo oro enye esịmde do. Ke se iwakde ibe isua 1,500, mme Jew ẹma ẹsikụt edinam Usen Usio-Isop ediwak ini. Usen kiet ke kpukpru isua, akwa oku ama esidụk Ata Edisana ke temple man esịme iyịp uwa Usen Usio-Isop ke iso ekebe ediomi. Usen oro, akwa oku akada aban̄a Messiah. Jesus ama osu se edinam Usen Usio-Isop oro akadade aban̄a ke enye ama ọkọnyọn̄ heaven. Enye ama odụk akada ke iso Jehovah ke heaven, kpa ebiet emi asanade akan ke ofụri ekondo, onyụn̄ ọnọ Ete esie ekọmurua uwa ufak esie. (Mme Hebrew 9:11, 12, 24) Ndi Jehovah ama ọbọ ekọmurua uwa ufak emi?

5, 6. (a) Nso ikowụt ke Jehovah ama ọbọ uwa ufak Christ? (b) Mmanie ẹbọ ufọn ufak emi, ndien didie?

5 Iyenyene ibọrọ mbụme emi ke ndikere mban̄a se iketịbede usen ifan̄ ke Jesus ama ọkọdọk heaven. N̄kpọ nte Christian 120 ẹma ẹsop idem ke ubet enyọn̄ ke Jerusalem ke ini uyom emi ebietde uyom ata ọkpọsọn̄ ofụm ọkọyọhọde ubet oro. Mme edeme emi ẹbietde edemeikan̄ ẹma ẹdoro mmọ ke ibuot, mmọ ẹma ẹyọhọ ye edisana spirit, ẹnyụn̄ ẹtọn̄ọ nditịn̄ ikọ ke nsio nsio usem. (Utom 2:1-4) N̄kpọ emi okowụt ke obufa idụt amana, kpa Israel eke spirit, emi ekedide ‘obufa orụk eke Abasi emekde’ ye “mme oku emi ẹdide ndidem” oro ẹdinamde uduak Abasi ke isọn̄. (1 Peter 2:9) Emi ama owụt in̄wan̄-in̄wan̄ nte ke Jehovah Abasi ama ọbọ onyụn̄ enyịme uwa ufak Christ. Edisana spirit oro ẹken̄wan̄ade ẹduọk Christian 120 oro ekedi akpa ke otu mme edidiọn̄ oro ufak anamde ẹnyene.

6 Toto ke ini oro, mme anditiene Christ ke ofụri ererimbot ẹmebọ ufọn ufak esie. Nnyịn iyọbọ ufọn ufak Christ edide isịne ke otu “ekpri otuerọn̄” emi ẹyetde aran, oro ẹdikarade ye Christ ke heaven, m̀mê isịne ke otu “mme erọn̄ en̄wen” emi ẹdidụn̄de ke isọn̄ ke ini ukara esie. (Luke 12:32; John 10:16) Ufak emi anam nnyịn inyene idotenyịn onyụn̄ anam ẹkeme ndifen mme idiọkn̄kpọ nnyịn. Adan̄a nte ikade iso ‘ndibuọt idem’ ke ufak oro, itienede Jesus kpukpru usen, iyenyene edisana ubieresịt ye ata idotenyịn kaban̄a ini iso.—John 3:16.

7. Nso odudu ke ẹkenọ Jesus ke enye ama akafiak ọnyọn̄ heaven, ndien didie ke afo ọkpọnọ enye ibetedem?

7 Nso ke Jesus anam tọn̄ọ enye ọkọnyọn̄ aka heaven? Ẹma ẹnọ enye akwa odudu. (Matthew 28:18) Jehovah ama emek enye ete akara esop Christian, kpa utom emi enye anamde ke edinen ye ke ima ima usụn̄. (Colossae 1:13) Nte ẹma ẹketetịn̄ ẹnịm, Jesus ọmọnọ irenowo oro ẹdotde ete ẹse ẹban̄a se otuerọn̄ imọ ẹyomde. (Ephesus 4:8) Ke uwụtn̄kpọ, enye ama emek Paul edi ‘apostle ọnọ mme idụt’ onyụn̄ ọdọn̄ enye aka akatan̄a eti mbụk ke anyan idụt. (Rome 11:13; 1 Timothy 2:7) Ke utịt utịt eyo mme apostle, Jesus ama otoro esop itiaba ke Asia emi ekesịnede ke idak ukara Rome, ọnọ mmọ item, onyụn̄ enen̄ede mmọ. (Ediyarade, ibuot 2-3) Ndi afo amada Jesus nte Ibuot esop Christian? (Ephesus 5:23) Man aka iso etiene enye, oyom esikop item onyụn̄ ebere ye ndutịm oro ẹnamde ke esop mbufo.

8, 9. Nso odudu ke ẹkenọ Jesus ke 1914, ndien didie ke oro okpotụk mme ubiere oro inamde?

8 Ẹma ẹnọ Jesus odudu efen ke 1914. Isua oro ke ẹkemek enye Edidem Obio Ubọn̄ Messiah Jehovah. Ke ini Jesus ọkọtọn̄ọde ukara, ‘ekọn̄ ama asiaha ke heaven.’ Nso ikedi utịp? Ẹma ẹsion̄o Satan ye mme demon esie ẹduọn̄ọ ke isọn̄, ndien ini emi ke afanikọn̄ isọn̄ ọkọtọn̄ọ. Ekọn̄, ubiatibet, oyomonsia, udọn̄ọ, unyekisọn̄, ye akan̄ oro ẹkade iso ndinọmọ mme owo mfịn ẹti nnyịn ke Jesus ke akara idahaemi ke heaven. Satan osụk edi “andikara ererimbot emi” ke ‘ibio ini.’ (Ediyarade 12:7-12; John 12:31; Matthew 24:3-7; Luke 21:11) Edi, Jesus ke ọnọ mme owo ke ofụri ererimbot ifet ndinyịme ukara Esie.

9 Edi akpan n̄kpọ nnyịn ndida ke n̄kan̄ Edidem emi edide Messiah. Ana mme ubiere oro inamde kpukpru usen ekem ye se enye oyomde utu ke ndikem ye se oburobụt ererimbot emi oyomde. Nte “Edidem ndidem ye Ọbọn̄ mbọn̄” esede ubonowo, enye enen̄ede ayat esịt onyụn̄ enen̄ede okop idatesịt. (Ediyarade 19:16) Ntak-a?

Edidem Emi Edide Messiah Ayat Esịt Onyụn̄ Adat Esịt

10. Kpa ye oro Jesus esikopde inemesịt, nso inam enye ayat esịt?

10 Eteufọk nnyịn esikop inemesịt nte Ete esie. (1 Timothy 1:11) Ke ini Jesus okodude ke isọn̄, enye ikesikwe ndudue inọ mme owo m̀mê ndiyom n̄kpọ n̄kaha nto mmọ. Edi, odu ekese n̄kpọ oro ẹnamde mfịn ke isọn̄ emi ayatde enye esịt. Enye enen̄ede ayat esịt ye mme ido ukpono oro ẹdọhọde ke inam n̄kpọ esie ke adan̄aemi mmọ mînamke. Enye ama etetịn̄ ete: “Idịghe kpukpru mbon oro ẹkotde mi, ‘Ọbọn̄, Ọbọn̄,’ ẹdidụk obio ubọn̄ heaven, edi edi enye emi anamde uduak Ete mi emi odude ke heaven edidụk. Ediwak owo ẹyedọhọ mi ke usen oro ẹte, ‘Ọbọn̄, Ọbọn̄, nte nnyịn . . . [ikadaha] enyịn̄ fo inam ediwak utom odudu?’ Ndien adan̄aoro nyọdọhọ mmọ nte: Akananam ndiọn̄ọke mbufo! Ẹdian̄ade mi ke idem, mbufo mme abiatibet.”—Matthew 7:21-23.

11-13. Ntak emi ikọ oro Jesus editịn̄de ye mbon emi ẹdade enyịn̄ esie ẹnam “ediwak utom odudu” ekemede ndikpa ndusụk owo idem, ntak emi esịt ayatde Jesus? Nọ uwụtn̄kpọ.

11 Mfịn, idem ekeme ndikpa ediwak owo oro ẹdọhọde ke idi mme Christian ndikop utọ ikọ oro. Ntak emi Jesus editịn̄de utọ ikọ oro ye mbon emi ẹkedade enyịn̄ esie ẹnam “ediwak utom odudu”? Mme ufọkabasi Christendom ẹsinọ mme owo enọ mfọn, ẹn̄wam mme ubuene, ẹbọp mme ufọkibọk ye mme ufọkn̄wed, ẹnyụn̄ ẹnam ekese n̄kpọ efen. Man ifiọk ntak emi Jesus ayatde esịt ye mmọ, kere ban̄a uwụtn̄kpọ emi.

12 Ete ye eka ubon kiet ẹyom ndika isan̄. Mmọ ikemeke ndisan̄a ye nditọ mmọ n̄ka, ntre mmọ ẹkpe edepeyen ẹte ese nditọ mmimọ enyịn. Mmọ ẹdọhọ enye ẹte: “Se nditọ nnyịn enyịn. Nọ mmọ udia, kụt ete mmọ ẹsana idem, kûnyụn̄ uyak n̄kpọ anam mmọ.” Edi ke ini ete ye eka oro ẹnyọn̄de ẹdi, idem akpa mmọ ndikụt ke nditọ mmimọ ẹkpa biọn̄, isanake idem, ẹtie udọn̄ọ udọn̄ọ, ẹnyụn̄ ẹnyene mbọm. Nditọ emi ke ẹtua ẹyom edepeyen, edi enye isioroke mmọ uyo. Ntak-a? Enye ke ọkwọhọde window. Ete ye eka oro ẹyat esịt etieti ẹnyụn̄ ẹdọhọ enye etịn̄ ntak emi enye anamde ntre. Edepeyen oro ọbọrọ ete: “Sese kpukpru se nnamde! Mmọkwọhọde window nnyụn̄ ndiọn̄ ufọk!” Ndi emi ayanam ete ye eka oro ẹkop inemesịt? Baba! Mmọ ikọdọhọke enye anam kpukpru se enye akanamde oro; mmọ ẹkeyom enye ese nditọ mmimọ enyịn. Esịt ayat mmọ sia enye inamke se mmọ ẹkedọhọde enye anam.

13 Christendom anam n̄kpọ nte edepeyen oro. Jesus ọkọdọhọ mbon oro ẹdade ke ibuot esie ete ẹnọ mme owo udia eke spirit ke ndikpep mmọ akpanikọ Bible nnyụn̄ n̄n̄wam mmọ ẹsana ke n̄kan̄ eke spirit. (John 21:15-17) Edi Christendom inamke se Jesus ọkọdọhọde. Enye ayak mme owo ẹkpa biọn̄ ke n̄kan̄ eke spirit, ada nsunsu ukpepn̄kpọ otụn mmọ usụn̄, inyụn̄ iyakke mmọ ẹfiọk mme akpan ukpepn̄kpọ Bible. (Isaiah 65:13; Amos 8:11) Ukeme oro enye esịnde ndinam ererimbot emi ọfọn inọhọ enye ntak ndomokiet ndikokoi nsịn ndinam se Jesus ọkọdọhọde. Kamse, ererimbot Satan emi etie nte ufọk emi ẹyomde ndiwụri! Ikọ Abasi etịn̄ in̄wan̄-in̄wan̄ ete ke ibịghike ẹmọn̄ ẹsobo ererimbot Satan emi.—1 John 2:15-17.

14. Nso utom anam Jesus okop inemesịt mfịn, ndien ntak-a?

14 Edi Jesus enen̄ede okop inemesịt nditie ke heaven n̄kụt ediwak miliọn owo ẹnamde ewụhọ oro enye ọkọnọde mme anditiene enye mbemiso enye ọkpọn̄de isọn̄ ete ẹnam mme mbet. (Matthew 28:19, 20) Nso n̄kpọ ukpono ke edi ntem nditiene nnam esịt adat Edidem emi edide Messiah! Ẹyak ibiere ndika iso n̄n̄wam “ofụn emi anamde akpanikọ onyụn̄ enyenede ọniọn̄.” (Matthew 24:45) Ofụn emi ibietke mme ọkwọrọ ederi Christendom koro enye akam ada iso ke utom ukwọrọikọ emi, enye onyụn̄ aka iso ọnọ mme erọn̄ Christ udia.

15, 16. (a) Etie Jesus didie ke idem ke ini enye okụtde usua oro ọyọhọde isọn̄ mfịn, nnyịn isan̄a didie ifiọk emi? (b) Didie ke Christendom ẹyat Jesus esịt?

15 Imenịm ke esịt esiyat Edidem emi ke ini enye okụtde usua oro ọyọhọde isọn̄ mfịn. Imekeme nditi nte mme Pharisee ẹkesuade ẹnọ Jesus ke ndikọkọk udọn̄ọ ke Sabbath. Mmọ ẹma ẹsọn̄ esịt, ẹsọn̄ ibuot, ẹnyụn̄ ẹsọn̄ọ ẹyịre ke Ibet Moses ye ibet oro ẹtịn̄de-tịn̄, emi mmọ ẹkesinamde an̄wan̄a nte enemde mmọ. Mme utịben̄kpọ Jesus ẹma ẹnyene ediwak ufọn ẹnọ mme owo! Edi idatesịt ye ubọhọ oro mme utịben̄kpọ emi ẹkedade ẹdi, mbuọtidem mme owo oro mmọ ẹkesọn̄ọde ikebeheke mme Pharisee. Jesus ekese mmọ didie? Ini kiet enye ama ‘ese mmọ ye ifụtesịt, sia okokopde mfụhọ etieti ke ntak isọn̄esịt mmọ.’—Mark 3:5.

16 Mfịn, Jesus okụt ata ediwak n̄kpọ oro ẹnamde enye ‘okop mfụhọ etieti.’ Mme adaiso Christendom ẹsọn̄ọ ẹyịre ke mme ido edinam ye mme ukpepn̄kpọ oro mîkemke ye N̄wed Abasi, ndien emi ẹkịm mmọ enyịn. Ke adianade do, mmọ ẹyat esịt ẹban̄a eti mbụk Obio Ubọn̄ Abasi oro ikwọrọde. Ke ediwak ikpehe ererimbot, mme ọkwọrọ ederi ẹdi ntak ibak ibak ukọbọ oro ẹkọbọde mme Christian emi ẹsịnde ifịk ẹtan̄a etop oro Jesus akatan̄ade. (John 16:2; Ediyarade 18:4, 24) Mme ọkwọrọ ederi n̄ko ẹsiwak ndikpak ikọt mmọ ẹte ẹka ekọn̄ ẹkewot mbon en̄wen, nte n̄kpọ eke ẹdọhọde ke ndinam emi eyenem Jesus Christ esịt!

17. Didie ke ata mme anditiene Jesus ẹnam esịt adat enye?

17 Ata mme anditiene Jesus itiehe nte Christendom, koro mmọ ẹdomo ndima ekemmọ owo. Kpa ye oro ẹkọbọde mmọ, mmọ ẹkwọrọ eti mbụk ẹnọ “kpukpru orụk owo” kpa nte Jesus ọkọkwọrọde. (1 Timothy 2:4) Ima oro mmọ ẹmade kiet eken edi n̄wọrọnda, enye ke ẹnen̄ede ẹda ẹfiọk mmọ. (John 13:34, 35) Mmọ ẹwụt ke mmimọ inen̄ede itiene Jesus ke ndima, n̄kpono, nnyụn̄ nnam ekemmọ mme Christian ẹnyene uku, ndien emi anam esịt adat Edidem nnyịn emi edide Messiah!

18. Nso isinam Eteufọk nnyịn ofụhọ, edi didie ke ikeme ndinem enye esịt?

18 Ẹyak nnyịn iti n̄ko ite ke Eteufọk nnyịn esifụhọ ke ini mme anditiene enye mîsọn̄ọke ida iyọ, ẹyakde ima oro mmọ ẹmade Jehovah ebịt ẹnyụn̄ ẹtrede ndinam n̄kpọ Esie. (Ediyarade 2:4, 5) Edi, Jesus esinem esịt ye mbon oro ẹyọde tutu esịm utịt. (Matthew 24:13) Mmọdo, ẹyak nnyịn ikûdedei ifre ewụhọ Christ emi: “Ka iso tiene mi.” (John 21:19) Ẹyak ikere iban̄a ndusụk edidiọn̄ oro Edidem emi edide Messiah mi edinọde mbon oro ẹyọde ẹsịm utịt.

Ẹyediọn̄ Mme Anam-Akpanikọ Asan̄autom Edidem

19, 20. (a) Nditiene Jesus anam inyene mme edidiọn̄ ewe idahaemi? (b) Didie ke nditiene Christ anam nnyịn inyene ete?

19 Nditiene Jesus ayanam nnyịn idu uwem oro anamde ikop inemesịt idahaemi. Edieke inyịmede Christ nte Eteufọk nnyịn inyụn̄ itienede ndausụn̄ ye uwụtn̄kpọ esie, nnyịn iyenyene n̄kpọuto oro mbon ererimbot ẹyomde edi ikwe. Nnyịn iyenyene utom oro anamde uwem nnyịn enyene uduak, iyenyene ubon mme andinịm ke akpanikọ oro ata ima adiande ọtọkiet, ọkọrọ ye edisana ubieresịt, ye esịt oro anade sụn̄. Ke nditịn̄ ibio ibio, nnyịn iyodu uwem oro anamde ikop inemesịt ye uyụhọ. Ikam ikụreke ke oro.

20 Jehovah anam Jesus edi “Nsinsi Ete” mbon oro ẹdoride enyịn ndidu uwem ke isọn̄ ke nsinsi. Jesus ada itie akpa ete nnyịn, Adam, emi akanyamde kpukpru nditọ esie esịn ke nditaha. (Isaiah 9:6, 7) Edieke idade Jesus nte “Nsinsi Ete” nnyịn inyụn̄ ibuọtde idem ye enye, nnyịn imenen̄ede idori enyịn ndidu nsinsi uwem. Adianade do, emi ayanam nnyịn itetịm isan̄a ikpere Jehovah Abasi. Nte ima ikekpekpep, ndidomo nditiene uwụtn̄kpọ Jesus kpukpru usen edi mfọnn̄kan usụn̄ ndinam ewụhọ Abasi emi: “Ẹdi mme andikpebe Abasi, nte ndima nditọ.”—Ephesus 5:1.

21. Didie ke mme anditiene Christ ẹnam un̄wana mmọ ayama ke ererimbot ekịm emi?

21 Nnyịn imenyene ifet ndinam n̄wọrọnda n̄kpọ nte ikpebede Jesus ye Ete esie, Jehovah. Ifet oro edi ndinam un̄wana nnyịn enen̄ede ayama. Ke ererimbot ekịm emi Satan otụnde ediwak biliọn owo usụn̄ mi, emi mme owo ẹnyụn̄ ẹkpebede edu esie, nnyịn emi itienede Christ imanam mme owo ẹnyene un̄wana oro mînyeneke mbiet, kpa un̄wana akpanikọ Bible, un̄wana emi otode nti edu Christian, un̄wana emi otode ata idatesịt, ata emem, ye ata ima. Nte inamde emi, nnyịn imetetịm isan̄a ikpere Jehovah, kpa mfọnn̄kan n̄kpọ oro owo ekededi okpoyomde ndinam.

22, 23. (a) Mme edidiọn̄ ewe ke mbon oro ẹkade iso ẹtiene Jesus ẹdinyene ke ini iso? (b) Nso ke nnyịn ikpebiere ndinam?

22 Kere n̄ko ban̄a se Jehovah oyomde ndida Edidem esie emi edide Messiah mi nnam nnọ fi ke ini iso. Ibịghike, Edidem oro ayan̄wana edisana ekọn̄ ye idiọk editịm n̄kpọ Satan emi. Jesus iditreke-tre ndikan! (Ediyarade 19:11-15) Ke oro ebede, Christ ọyọtọn̄ọ ndikara isọn̄ emi ke tọsịn isua. Ukara esie ke heaven ayanam mbon oro ẹnamde akpanikọ ẹbọ ufọn uwa ufak esie, anamde mmọ ẹfọn ẹma. Kere nte edikopde nsọn̄idem onyụn̄ okop idem nte akparawa kpukpru ini, adatde esịt ndidiana ye ubonowo oro ẹdianade kiet nnam isọn̄ akabade Paradise! Ke ini Tọsịn Isua Ukara Jesus esịmde utịt, enye ayayak ukara ọnọ Ete esie. (1 Corinth 15:24) Edieke afo akade iso etiene Christ, afo eyenyene edidiọn̄ oro inua mîkemeke nditịn̄, oro edi, “ubọn̄ ubọn̄ ifụre nditọ Abasi”! (Rome 8:21) Ih, nnyịn iyenyene kpukpru edidiọn̄ oro Adam ye Eve ẹkenyenede ekem ẹtaba. Sia ididide nditọ Jehovah eke isọn̄, nnyịn iyọbọhọ idiọkn̄kpọ oro ikadade ito Adam ke nsinsi nsinsi. Ke akpanikọ, “n̄kpa idinyụn̄ idụhe aba.”—Ediyarade 21:4.

23 N̄kọ emeti akparawa emi ekedide andikara ye imọ owo, oro nnyịn ikenemede iban̄a ke Ibuot 1? Enye ama esịn ikot Jesus emi: “Ditiene mi.” (Mark 10:17-22) Kûdedei unam utọ ndudue oro! Afo akpakam enyịme ikot Jesus oro ye idatesịt ye nduaidem. Afo akpakam ebiere ndika iso ntiene Eti Ekpemerọn̄ emi kpukpru usen, kpukpru isua, onyụn̄ odu uwem okụt nte enye osude kpukpru uduak Jehovah ke akpatre!