Ibuot 17

Ntak Emi Nsikopde Ndịk Nditịn̄ Se Nnịmde ke Akpanikọ ke Ufọkn̄wed?

“Mmesinyene nti ifet nditịn̄ se nnịmde ke akpanikọ nnọ mbon en̄wen ke ufọkn̄wed. Edi mmesiyak mme utọ ifet oro ẹbe.”—Kaleb.

“Andikpep nnyịn ama obụp kpukpru nnyịn oro ikodude ke ubet ukpepn̄kpọ se ifiọkde iban̄a ukpepn̄kpọ edito ke unam mforo owo. Mma mfiọk ke ata eti ifet ekedi oro ndisian mbon en̄wen se nnịmde ke akpanikọ. Edi ndịk ikayakke nsioro uyo. Nte ini akade, n̄kpọ emi ama enen̄ede abiak mi.”—Jasmine.

 EDIEKE afo edide uyen Christian, ekeme ndidi se ikọwọrọde Kaleb ye Jasmine ọwọrọ fi nde. Ukem nte mmọ, ekeme ndidi afo amama akpanikọ Bible oro ẹkekpepde fi. Akam ekeme ndidi akpama nditịn̄ se ẹkekpepde fi nnọ mbon en̄wen. Edi ndịk ekeme ndikpan fi. Kpa ye oro, afo emekeme ndinyene uko. Didie? Nam mme n̄kpọ emi ẹtienede mi:

1. Domo ndifiọk se isinamde okop ndịk. Ke ini oyomde nditịn̄ se afo enịmde ke akpanikọ nnọ mbon en̄wen, idem ekeme ndinyek fi mban̄a se ikemede nditịbe. Edi ndusụk ini, afo emekeme ndikan ndịk ke nditịn̄ m̀mê ndiwewet se isinamde okop ndịk.

Wet udịmikọ emi ma:

● N̄kere ke se iditịbede edi emi edieke ntịn̄de se nnịmde ke akpanikọ nnọ mme owo ke ufọkn̄wed nnyịn: ․․․․․

Ndifiọk ke mme uyen Christian eken ẹsikop ndịk ukem nte afo ekeme ndidọn̄ fi esịt. Ke uwụtn̄kpọ, Christopher emi edide isua 14 ọdọhọ ete, “N̄kere ke nditọwọn̄ eken ẹyesak mi ẹnyụn̄ ẹdọhọ ke nnamke n̄kpọ nte ata owo.” Ndien Kaleb oro iketịn̄de iban̄a ke ntọn̄ọ ọdọhọ ete, “Mma nsikere ke ẹkeme ndibụp mi mbụme emi mmendikemeke ndibọrọ.”

2. Nyịme ndise mban̄a mfịna emi. Ndi ikọ ọwọrọ ke idụhe n̄kpọ ndomokiet oro akpanamde okop ndịk? Iwọrọke ntre. Ashley emi edide isua 20 ọdọhọ ete: “Ndusụk nditọwọn̄ ẹma ẹnam nte imenyene udọn̄ ke se nnịmde ke akpanikọ, edi mmọ ẹma ẹkabade ẹda se n̄ketịn̄de ẹsụn̄i mi ke iso mbon en̄wen.” Nicole emi edide isua 17 etịn̄ se iketịbede inọ enye ete: “Eyen kiet ama ada ufan̄ikọ kiet ke Bible esie odomo ye ukem ufan̄ikọ oro ke Bible mi, ndien mme ikọ ikedịghe ukem. Enye ama ọdọhọ ke  ẹkpụhọ n̄kpọ ke Bible mi. Ibuot ama oyon̄ mi! N̄kọfiọkke se n̄kpetịn̄de.” a

Mme utọ idaha emi ẹkeme ndinen̄ede nnyek owo idem! Edi utu ke ndifehe, nyịme ndise mban̄a mme utọ mfịna emi sia ana kpukpru mme Christian ẹsobo ukọbọ. (2 Timothy 3:12) Matthew emi edide isua 13 ọdọhọ ete: “Jesus ọkọdọhọ ke ẹyekọbọ mme anditiene imọ, ntre nnyịn ikpekereke ke kpukpru owo ẹyema nnyịn ke ntak mme n̄kpọ oro inịmde ke akpanikọ.”—John 15:20.

3. Kere ban̄a mme ufọn oro edibọde. Ndi owo ekeme ndibọ ufọn ekededi nto se itiede nte idiọk idaha? Amber emi edide isua 21 ekere ke ẹkeme. Enye ọdọhọ ete: “Esinen̄ede ọsọn̄ nditịn̄ se owo enịmde ke akpanikọ nnọ mbon oro mîkponoke Bible, edi ndinam emi esin̄wam owo enen̄ede ọfiọk se enye enịmde ke akpanikọ.”—Rome 12:2.

Fiak se se ekewetde ke page 122. Kere ban̄a ufọn iba oro utọ idaha emi ekemede ndida ndi nyụn̄ wet mmọ ke idak emi.

1 ․․․․․

2 ․․․․․

Kere ise: Didie ke nditịn̄ se afo enịmde ke akpanikọ nnọ mbon en̄wen ekeme ndisụhọde udọn̄ oro afo esinyenede ndikpebe se mme uke fo ẹnamde? Didie  ke emi ekeme ndinam enen̄ede enyene uko? Didie ke emi edinam enen̄ede ama Jehovah Abasi? Didie ke emi edinyụn̄ anam Jehovah ama fi?—Mme N̄ke 23:15.

4. Ben̄e idem. Mme N̄ke 15:28 ọdọhọ ete: “Esịt edinen owo etie ekere man ọbọrọ.” Ke adianade ye editie n̄kere se editịn̄de, domo ndikere mban̄a mme mbụme oro mbon en̄wen ẹkemede ndibụp. Dụn̄ọde mme ibuotikọ emi nyụn̄ tịm mme ibọrọ emi afo edikemede ndinọ.—Se ekebe oro  “Kere Ban̄a Se Edibọrọde,” ke page 127.

5. Tọn̄ọ nneme. Ke ama ekeben̄e idem nditịn̄ se afo enịmde ke akpanikọ nnọ mbon en̄wen, didie ke ọkpọtọn̄ọ? Emekeme nditọn̄ọ ke nsio nsio usụn̄. Ẹkeme ndidọhọ ke nditịn̄ se afo enịmde ke akpanikọ nnọ mbon en̄wen etie nte ndiwọk ewọk: Ndusụk owo ẹsisụhọde ẹdụk mmọn̄ sụn̄sụn̄; mbon eken ẹsifọfrọ ẹdụk. Kpasụk ntre, emekeme nditọn̄ọ ke ndineme mme n̄kpọ oro mîban̄ake ido ukpono onyụn̄ akama enyịn ese nte owo oro anamde n̄kpọ. Edi edieke esịt enen̄erede etịmede  fi aban̄a se ikemede nditịbe, ọkpọfọn ọtọn̄ọ nneme inikiet inikiet, nte emi ọkpọfrọde-frọ odụk mmọn̄. (Luke 12:11, 12) Andrew emi edide isua 17 ọdọhọ ete: “Ndikere mban̄a nte nditịn̄de se nnịmde ke akpanikọ esisọn̄ akan ndikam nnanam idem n̄kpọ. Ndondo oro ntọn̄ọde nneme, esinen̄ede emem akan nte n̄kekerede!” b

6. Nyene ibuot. Solomon ekewet ete: “Mme enyene-ibuot owo ẹsikere n̄kpọ mbemiso ẹnamde.” (Mme N̄ke 13:16, Today’s English Version) Kpa nte emi mûkpọfrọke udụk mmọn̄ emi mîtụn̄ọke, kûbiat ini fo ke eneni emi mîsịneke ifiọk. Ti ete ke  enyene ini emi ẹkpetịn̄de ikọ ye ini emi ẹkpedopde uyo. (Ecclesiastes 3:1, 7) Akam edi Jesus, enyene ndusụk ini emi enye mîkesimaha ndibọrọ mbụme.—Matthew 26:62, 63.

Edieke ekerede ke ọfọn ọbọrọ se ẹtịn̄de, da mbufiọk nam oro, edi kûtịn̄ ikọ awak akaha. Ke uwụtn̄kpọ, edieke eyen ufọkn̄wed mbufo akamade fi anam n̄kpọ imam onyụn̄ obụpde ete, ‘Ntak emi mûsun̄wọn̄ke sika?’ emekeme ndidọhọ, ‘Sia nyomke ndisabade idem mi!’ Se enye ọbọrọde ayanam ọfiọk m̀mê akpana aka iso etịn̄ se enịmde ke akpanikọ.

N̄kpọ itiokiet oro inemede ke ibuot emi ẹkeme ndin̄wam fi ‘eben̄e idem ndibọrọ owo ekededi eke obụpde fi’ aban̄a se enịmde ke akpanikọ. (1 Peter 3:15) Edi akpanikọ ke ndiben̄e idem iwọrọke ke udukopke ndịk aba. Edi Alana emi edide isua 18 ọdọhọ ete: “Ke ini etịn̄de se enịmde ke akpanikọ ọnọ owo kpa ye oro idem enyekde fi, emi esinam ọfiọk ke amanam n̄kpọ—ke amakan ndịk onyụn̄ odomo ese m̀mê ẹyekpan̄ utọn̄ ẹnọ fi. Edieke ẹkpan̄de utọn̄ ẹnọ fi, ọwọrọ eyenen̄ede okop idatesịt! Esịt ayadat fi sia ama enyene uko nditịn̄ se afo enịmde ke akpanikọ.”

KE IBUOTIKỌ ORO ETIENEDE

Ndi omosobo mfịghe ke ufọkn̄wed? Kot nte ekemede ndiyọ.

[Mme Ikọ Idakisọn̄]

AKPAN ITIE N̄WED ABASI

‘Ben̄e idem kpukpru ini ndibọrọ owo ekededi eke obụpde fi ntak idotenyịn emi afo enyenede, edi nam emi ke ifụre ifụre ido ye ntotụn̄ọ ukpono.’​—1 Peter 3:15.

ITEM

Utu ke ndisian nditọ ufọkn̄wed mbufo se mmọ ẹkpenịmde ke akpanikọ ye se mmọ mîkpenịmke, kam tịn̄ uko uko se afo enịmde ke akpanikọ ye ntak emi afo ekerede ke se enịmde oro esịne ifiọk.

NDI AMA ỌFIỌK . . . ?

Ndusụk nditọ ufọkn̄wed mbufo ẹkeme ndima nte afo adade mme edumbet Bible odu uwem, edi ekeme ndidi bụt iyakke mmọ ẹbụp fi ẹban̄a se enịmde ke akpanikọ.

SE NDINAMDE

Nyetịn̄ se nnịmde ke akpanikọ nnọ [wet enyịn̄ eyen ufọkn̄wed mbufo kiet ke nsụhọde n̄kaha] ․․․․․

Ibuotikọ emi ke n̄kere ke enye eyenen̄ede ama ․․․․․

Se ndibụpde ete ye eka mi mban̄a n̄kpọ emi edi ․․․․․

AFO EKERE DIDIE?

● Ekere ke nso isinam nditọ ufọkn̄wed mbufo ẹsak se afo enịmde ke akpanikọ?

● Edieke ebierede nditịn̄ se afo enịmde ke akpanikọ nnọ mbon en̄wen, ntak oyomde anam emi uko uko?

[Se ẹwetde ke ikpọ abisi ke page 126]

“Ke ini n̄kedide eyenọwọn̄, n̄kesiyom nditie nte nditọwọn̄ eken. Edi mma ndikụt ke se nnịmde ke akpanikọ anam ndu eti uwem. Emi ama nnam nnen̄ede nnyene uko nnyụn̄ mma se nnịmde ke akpanikọ.”​—Jason

[Box on page 124]

 Nte Ọkpọtọn̄ọde Nneme

● “Nso ke aduak ndinam ke ndaeyo emi?” [Ke ẹma ẹkenọ ibọrọ, tịn̄ mme n̄kpọ eke spirit oro afo aduakde ndinam, utọ nte ndidụk mbono m̀mê ndikwọrọ ikọ n̄kan nte ekesikwọrọde.]

● Tịn̄ se okokopde ke mbụk n̄kpọntịbe, ekem bụp ete: “Ndi ama etiene okop? Ekere ke oro ọwọrọ nso?”

● “Ndi emekere ke nsọn̄ọn̄kpọ [m̀mê mfịna en̄wen] oyosụhọde ubọk? [Bet ibọrọ.] Ntak ọdọhọde ntre?”

● “Ndi emesika ufọkabasi?”

● “Ekere ke n̄kpọ editie didie ye afo isua ition ke iso?” [Ke ẹma ẹkenọ ibọrọ, neme mme utịtmbuba eke spirit fo.]

 [Chart ke page 127]

(Ama oyom ndikụt nte enye enen̄erede etie, se n̄wed)

 Utomufọk

Kere Se Edibọrọde Sion̄o wet!

Ekikere oro ẹnọde: Neme se idude ke ekebe emi ye ete ye eka fo ọkọrọ ye mme uyen eken oro ẹdide Christian. Wet n̄kpọ yọhọ ufan̄ oro osụhọde ke ekebe emi. Ekem kere ban̄a mme mbụme emi nditọ ufọkn̄wed mbufo ẹkemede ndibụp fi nyụn̄ kere nte ọkpọbọrọde mmọ.

Mbụme Ibọrọ Mbụme En̄wen Ibọrọ

Ntak emi → Mmokpono → Ndi ikọ → N̄kemeke;

mûsukọmke idụt ọwọrọ ke Mme Ntiense

Edida San̄asan̄a ọfọn̄ nnyịn, edi ukemeke Jehovah

etakubom? ntuakke ndin̄wana ke idụt

Ndi umaha ibuot nnọ nnọ idụt en̄wen

idụt mbufo? enye mbufo? inyụn̄

ikemeke

ndin̄wana

ye idụt

nnyịn.

Ntak emi → Mmesinyịme → Edi nso → ․․․․․

mûkpunyịmeke ẹnọ mi usọbọ edieke

ẹkịm iyịp —edi nsiyomke abiausọbọ

ẹsịn fi orụk usọbọ ọdọhọde

ke idem? oro ekemede ke ọmọn̄

ndinọ owo akpa

AIDS m̀mê edieke

udọn̄ọ edieke

Iyịp edidiana mûnyịmeke

Bible ọdọhọ ẹsịn fi

ẹbet iyịp, iyịp ke

oro anam idem? Ndi

n̄kemeke ukereke

ndikịm ke Abasi

iyịp nsịn eyefen

ke idem. ọnọ fi?

Owo ntem → Ẹkpep nnyịn → Ndi oro → ․․․․․

ye ntem se Abasi iwọrọke

emi oyomde ke owo

esikade oto nnyịn, ekeme

ufọkabasi edi owo ndinam

mbufo inyịkke-nyịk se enye

Se Afo Emekde ẹma ẹnam nnyịn inam se amama

emi ye oko. ẹkpepde oro. ke ido

Ntak Nnyịn owo ukpono

mûtieneke kiet kiet mbufo?

unam-a? inyene

ndibiere

se idinamde.

Ntak emi → Ntak → ․․․․․ → ․․․․․

mûnịmke n̄kpenịmde?

ke unam Idem

okoforo ntaifiọk

owo? emi

akpanade

ẹnen̄ede

Edibotn̄kpọ ẹfiọk

n̄kpọ emi,

idịghe

kpukpru

mmọ ẹnịm

ke unam

okoforo

owo!

[Ndise ke page 125]

Nditịn̄ se afo enịmde ke akpanikọ nnọ mbon en̄wen etie nte ndiwọk ewọk. Emekeme ndisụhọde ndụk mmọn̄ sụn̄sụn̄, omonyụn̄ ekeme ndifọfrọ ndụk!