Ibuot 4

Nso Ikanam Papa ye Mama Ẹdian̄ade?

“Ami ye Mama ima idu ke ufọk usen emi Papa ọkọkpọn̄de nnyịn. N̄kọdiọn̄ọke se iketịbede sia n̄kedi isua itiokiet kpọt. N̄kosụk ntie ke isọn̄ nse TV, ndien mma n̄kop Mama atuade ekpe Papa ubọk ete okûkpọn̄ nnyịn. Papa ama akama ekpatọfọn̄ esie osụhọde ke ufọkenyọn̄ edi, edinụhọ etịm mi inua onyụn̄ ọdọhọ, ‘Ndisụk mmama fi.’ Ekem asan̄a ọwọrọ. N̄kekwe Papa ke ata anyan ini. Toto ke usen oro, mma nsikop ndịk ke usen kiet n̄ko Mama ọyọkpọn̄ mi.”—Elaine emi edide isua 19.

 ETE ye eka fo ndidian̄ade ndọ ekeme ndinam etie fi ke idem nte okwommọ okụre, ke uwem idinemke fi aba. Emi esinam owo enen̄ede okop bụt, ofụhọ, ayat esịt, etịmede esịt, ekere ke ẹkeme ndifiak n̄kpọn̄ imọ, obiom idem ikpe, onyụn̄ okụt ke akwa n̄kpọ atak imọ—idem oyomde usụn̄ ndisio usiene.

Edieke ete ye eka fo ẹdian̄arede ke ndondo emi, ekeme nditie fi ke idem nte ẹtịn̄de ke enyọn̄ emi, ndien oro ikpaha owo idem sia toto ke editọn̄ọ, Andibot nnyịn okoyom ete ye eka ẹdiana kiet ẹbọk nditọ mmọ. (Ephesus 6:1-3) Idahaemi, ete m̀mê eka fo emi afo ekenen̄erede ama idụhe aba ye afo. Daniel emi ete ye eka esie ẹkedian̄arede ke ini enye ekedide isua itiaba ọdọhọ ete: “Mma nnen̄ede mma ete mi nnyụn̄ nyom ndidu ye enye. Edi idahaemi idu ye Mama.”

Se Isinamde Ete ye Eka Ẹdian̄ade

Ediwak ini, idem esinen̄ede akpa nditọ ndikụt nte ete ye eka mmọ ẹdian̄arede sia ete ye eka mmọ ẹkedịpde-dịp mfịna mmọ. Rachel emi ekedide isua 15 ke ini ete ye eka esie ẹkedian̄arede ọdọhọ ete: “Idem ama enen̄ede akpa mi. N̄kesikere ke mmọ ẹnen̄ede ẹma idemmọ.” Idem ọkpọkọm nditọ ẹsikụt ete ye eka mmọ ẹtọhọde, esisụk akpakpa mmọ idem ke ini ete ye eka mmọ ẹdian̄arede!

Ke ediwak idaha, ete m̀mê eka ndiwọrọ n̄kanam use esinam mmọ ẹdian̄ade. Edieke oro etịbede, Abasi enyịme n̄wan m̀mê ebe emi mîduehe ebiere m̀mê iyadian̄ade ndọ inyụn̄ idọ owo en̄wen. (Matthew 19:9) Ke mme idaha eken, “ifụtesịt ye mfiori ye ikọ isụn̄i” ẹsida afai ẹdi, anamde n̄wan m̀mê ebe ọkpọn̄ ufọk ke ntak uwem esie ye eke nditọ esie.—Ephesus 4:31.

Edi ndusụk owo ẹsidian̄ade ndọ kpa ye oro mmọ mînyeneke eti ntak. Utu ke ndise mban̄a mfịna oro mmọ ẹnyenede, ndusụk owo ẹsidian̄ade ndọ ke ntak emi mmọ ẹdọhọde ke mmimọ “ikopke inemesịt” m̀mê ke mmimọ “imaha aba kiet eken.” Emi isinemke Abasi esịt, sia enye “asasua usiondọ” eke etiede ntre. (Malachi 2:16) Se Jesus eketịn̄de ama owụt ke mfịna ekeme ndidu ke ubon ke ini n̄wan m̀mê ebe akabarede edi Christian.—Matthew 10:34-36.

 Nte ededi, ete ye eka fo ndidịp fi n̄kpọ m̀mê nditre ndinọ fi ibọrọ emi ekemde ke ini obụpde ntak emi mmọ ẹdian̄arede ndọ iwọrọke ke mmọ ẹsasua fi. Ekeme ndisọn̄ mmọ nditịn̄ ntak emi mmọ ẹdian̄arede ndọ sia n̄kpọ emi abiak mmọ n̄ko. (Mme N̄ke 24:10) Ekeme n̄ko nditie mmọ ntre ntre ke idem onyụn̄ ekeme ndidi bụt iyakke mmọ ẹnyịme ke mmimọ mbiba ima idue kiet eken.

Se Akpanamde

Fiọk se itịmerede fi esịt. Ete ye eka fo ndidian̄ade ndọ ekeme ndikpụhọde kpukpru n̄kpọ ke uwem fo onyụn̄ anam ọtọn̄ọ nditịmede esịt mban̄a mme n̄kpọ oro mîkesifịnake fi. Edi emekeme ndisụhọde editịmede esịt fo edieke ọfiọkde se isikam inamde etịmede esịt. Sịn idiọn̄ọ emi ✔ ke ekebe oro odude ekpere n̄kpọ emi esinen̄erede etịmede fi esịt, mîdịghe wet okwo ke ebiet emi ẹwetde “N̄kpọ En̄wen.”

□ Ete m̀mê eka mi ọyọkpọn̄ mi n̄ko.

□ Nnyịn idinyeneke okụk oro ekemde se idade idu uwem.

□ Etie nte ami ntiene nnam mmọ ẹdian̄ade ndọ.

□ Edieke ndọde ndọ, ndọ mi ayabiara n̄ko.

□ N̄kpọ En̄wen ․․․․․

Tịn̄ se ifịnade fo. Edidem Solomon ọkọdọhọ ke odu “ini eke ẹtịn̄de ikọ.” (Ecclesiastes 3:7) Ntem yom ini emi ọfọnde neme ye ete ye eka fo ban̄a mme n̄kpọ oro ẹfịnade fi, emi ekesịnde idiọn̄ọ ke enyọn̄ emi. Sian mmọ adan̄a nte mme n̄kpọ emi ẹnamde fi ofụhọ m̀mê etịmede esịt. Ekeme ndidi mmọ ẹyesian fi se idide mfịna mmọ, ndien emi oyosụhọde editịmede esịt fo. Edieke ete ye eka fo mînyịmeke m̀mê mîkemeke ndin̄wam fi kan̄a, emekeme ndidọhọ ufan fo emi enyenede mbufiọk an̄wam fi. Ka ke idemfo ketịn̄ mfịna fo nọ enye. Nditịn̄ se ifịnade fi nnọ owo oro edikpan̄de utọn̄ ọnọ fi ekeme ndinen̄ede n̄n̄wam fi.—Mme N̄ke 17:17.

 Mfọnn̄kan n̄kpọ edi ke Ete fo eke heaven emi edide “Andikop akam” ayakpan̄ utọn̄ ọnọ fi. (Psalm 65:2) Tịn̄ ofụri mfịna fo nọ enye ‘koro enye ekerede aban̄a fi.’—1 Peter 5:7.

Se Mûkpanamke

Kûsịn owo ke esịt. Daniel oro iketịn̄de iban̄a ọdọhọ ete: “Ete ye eka mi ẹkekere ẹban̄a idemmọ kpọt. Mmọ ikekereke iban̄a nnyịn ye nte edinam mmọ edifịnade nnyịn.” An̄wan̄a nnyịn se ikanamde Daniel etịn̄ ikọ ntre, ndien ekeme ndidi ikọ esie edi akpanikọ. Edi didie ke ọkpọbọrọ mme mbụme emi ẹtienede mi? Wet ibọrọ fo ke udịm oro ẹdụride mi.

Nso mfịna ke Daniel ekeme ndinyene edieke enye mîtreke ndiyat esịt mînyụn̄ itreke ndisịn owo ke esịt? (Kot Mme N̄ke 29:22.) ․․․․․

Kpa ye oro mîmemke utom, ntak emi ọkpọfọnde Daniel efen ọnọ ete ye eka esie ke se mmọ ẹnamde esịm enye? (Kot Ephesus 4:31, 32.) ․․․․․

Didie ke se ẹwetde ke Rome 3:23 ekeme ndin̄wam Daniel enyene nnennen ekikere aban̄a ete ye eka esie? ․․․․․

Kûnọmọ idemfo. Denny ọdọhọ ete: “Mma nnen̄ede mfụhọ ke ini ete ye eka mi ẹkedian̄arede ndọ. Mma ntọn̄ọ ndinyene mfịna ke ufọkn̄wed, n̄konyụn̄ mbehe n̄wed isua kiet. Ke oro ebede  . . . n̄kesidaha aba se ẹnamde ke ufọkn̄wed ke akpan n̄kpọ, mma nsinyụn̄ n̄wak ndin̄wana en̄wan.”

Ekere ke nso ikanam Denny anam n̄kpọ ntre ke ufọkn̄wed? ․․․․․

Ekere ke nso ikanam enye esiwak ndin̄wana en̄wan? ․․․․․

Didie ke edumbet oro odude ke Galatia 6:7 ekeme ndin̄wam fi anam n̄kpọ ke eti usụn̄ edieke ọdọn̄de fi ndidu idiọk uwem man abiak ete ye eka fo? ․․․․․

 Se Okpodoride Enyịn Aban̄a ke Ini Iso

Ediwak urua m̀mê ọfiọn̄ ẹkeme ndibe mbemiso unan akpade m̀mê ọkpọ afiakde odoro owo. Kpasụk ntre, ediwak urua m̀mê ọfiọn̄ ẹkeme ndibe mbemiso owo efrede n̄kpọ emi ekenen̄erede abiak enye. Ndusụk ntaifiọk ẹdọhọ ke ọkpọkọm edidian̄ade ndọ akabiak owo didie, ke ubiak oro oyokụre ke ufan̄ isua ita. Ekeme nditie nte ke emi ebịghi akaha, edi ti ke enyene ediwak n̄kpọ emi anade anam man afiak okop inem uwem.

Akpa kan̄a, ana ẹfiak ẹdiomi nte ẹdisinamde mme n̄kpọ oro ẹkesinamde mbemiso ete ye eka fo ẹkedian̄ade ndọ. Ana ndusụk ini ebe mbemiso ete ye eka fo ẹtọn̄ọde ndifre se iketịbede. Ekeme ndidi ini oro ndien ke mmọ ẹdikeme ndin̄wam fi. Edi edieke anamde mme n̄kpọ oro ekesinamde mbemiso ete ye eka fo ẹdian̄arede tutu mmọ ẹmehe fi, ayafiak ọtọn̄ọ ndikop inem uwem.

KOT N̄KPỌ EFEN EFEN BAN̄A IBUOTIKỌ EMI KE IBUOT 25, KE ỌYỌHỌ EBOHO 2

KE IBUOTIKỌ ORO ETIENEDE

Ndi esịt etịmede fi sia ete m̀mê eka fo afiakde ọdọ ndọ? Nso ke akpanam man ọyọ?

AKPAN ITIE N̄WED ABASI

“Ẹmenịm . . . ini eke ẹkọkde unan.”—Ecclesiastes 3:1, 3.

ITEM

Edieke edide ete ye eka fo ẹma ẹdian̄ade ndọ, anaedi kiet ke otu mmọ m̀mê mmọ mbiba ẹma ẹnam ndudue. Domo ndifiọk mme ndudue oro mbak udunam ukem n̄kpọ oro edieke ebierede ndidọ ndọ ke ini iso.—Mme N̄ke 27:12.

NDI AMA ỌFIỌK . . . ?

Emekeme ndikop inemesịt ke ndọ fo okposụkedi emi ete ye eka fo mîkokopke.

SE NDINAMDE

Mmekeme nditịn̄ se ifịnade mi nnọ (wet enyịn̄ akwa owo oro akpamade nditịn̄ nnọ) ․․․․․

Edieke ọdọn̄de mi ndidu idiọk uwem man abiak ete ye eka mi, mmekeme ndikan idiọk udọn̄ emi edieke nnamde se itienede mi: ․․․․․

Se ndibụpde ete ye eka mi mban̄a n̄kpọ emi edi ․․․․․

AFO EKERE DIDIE?

● Nso ikeme ndinam ete ye eka fo ẹkûsọp ẹsian fi ntak emi mmọ ẹdian̄arede ndọ?

● Ntak emi ọfọnde eti ke ete ye eka fo ndidian̄ade ndọ iwụtke ke mmọ ẹnyene mfịna ye afo?

[Se ẹwetde ke ikpọ abisi ke page 32]

“Mma nsifụhọ nnyụn̄ ntua kpukpru usen ke eka mi ama ọkọwọrọ ọkpọn̄ nnyịn. Edi mma nsiwak ndibọn̄ akam, nsin̄wam mbon en̄wen, nnyụn̄ mma ndidu ye mme ufan mi oro ẹnyenede mbufiọk. N̄kere ke Jehovah akada oro an̄wam mi nyọ.”​—Natalie

[Ndise ke page 33]

Ndifiak n̄kop inem uwem ke ete ye eka fo ẹma ẹkedian̄ade ndọ etie nte owo ndisidụri ọkpọ oro enye okobụn̄de​—esibiak owo etieti, edi oyodoro nte ini akade