Ibuot 2

Ntak Emi Nnyịn Isiwakde Ndifan̄a Mfan̄a?

Ke uwụtn̄kpọ oro ẹdade ẹtọn̄ọ ibuotikọ emi, enyene n̄kpọ ita emi Rachel anamde oro esịnde enye afan̄a n̄kpọ ye eka esie. Se ise m̀mê eyekeme ndikụt mmọ. Wet ibọrọ fo ke idak emi, ekem men domo ye eke ekebe oro ẹkotde  “Mme Ibọrọ” ke page 20.

․․․․․

 Edi mbubreyo Wednesday. Rachel anam kpukpru se ẹkedọn̄de enye ama, ndien idahaemi enye oyom ndiduọk odudu! Enye odomo TV onyụn̄ osụhọde etetie ke n̄kpọitie emi enye esimade.

Kpa idahaoro, eka esie ọbọp iso odụk edidọhọ ete, “Rachel! Nsinam etie do ese TV ke adan̄aemi akpan̄wamde eyenuka ke utomufọk esie? Akananam unamke se ẹdọhọde fi!”

Rachel okụni uyo ọwọrọ ete, “N̄kọ amafiak ọtọn̄ọ?”

Eka esie esịk ekpere enye onyụn̄ ọdọhọ ete: “Semi, nso ke etịn̄?”

Rachel ọbọrọ nsiama nsiama ete: “Mama ntịn̄ke n̄kpọ,” ekep eka esie onyụn̄ osio iso ọduọk.

Esịt enen̄ede ayat eka esie ntre enye ọdọhọ ete, “Kûtịn̄ ikọ ntre ye ami!”

Rachel ọbọrọ inikiet inikiet ete, “Emi afo eketịn̄de ye ami-e?”

Rachel iduọkke odudu aba . . . mfan̄a afiak ọtọn̄ọ.

NDI orụk n̄kpọ emi esitịbe ọnọ fi? Ndi emesiwak ndifan̄a n̄kpọ ye ete ye eka fo? Edieke edide ntre, fiak kere ise se isitịbede. Nso isiwak ndida mfan̄a ndi? Sịn idiọn̄ọ emi ✔ ke ekebe oro ekperede n̄kpọ oro esiwakde ndida mfan̄a ndi​—mîdịghe wet n̄kpọ en̄wen emi esidade mfan̄a edi ke ebiet oro ẹwetde “N̄kpọ En̄wen.”

□ Edu

□ Utom esịtufọk

□ Ini emi akpanade ọnyọn̄ edisịm ufọk

□ Ọfọn̄

□ Unọ idem inemesịt

□ Mme ufan

□ Owo isio uduot

□ N̄kpọ En̄wen ․․․․․

Inamke n̄kpọ m̀mê nso isida mfan̄a idi, mfan̄a isinamke fi ye ete ye eka fo ẹkop inemesịt. Edi akpanikọ ke emekeme ndidop uyo onyụn̄ anam nte imenyịme kpukpru se ete ye eka fo ẹtịn̄de. Edi ndi se Abasi oyomde fi anam edi oro? Baba. Edi akpanikọ ke Bible ọdọhọ ‘okpono usọ ye uka.’  (Ephesus 6:2, 3) Edi enye n̄ko esịn udọn̄ ọnọ fi ete ọnọ “ukeme ukere n̄kpọ” fo ukpep onyụn̄ ada enye anam n̄kpọ. (Mme N̄ke 1:1-4; Rome 12:1) Edieke anamde oro, enyene mme n̄kpọ emi afo edinen̄erede enịm ke ọfọn, edi idịghe kpukpru mmọ ke ete ye eka fo ẹdinyịme. Kpa ye oro, ke ubon emi ẹnamde item Bible, isisọn̄ke ete ye eka ye nditọ ndinyene nneme emi mfan̄a mîdụhe, idem ke ini kpukpru mmọ mînyeneke ukem ekikere.—Colossae 3:13.

Ke ini ẹnemede nneme, didie ke ekeme nditịn̄ ekikere fo ke usụn̄ oro mîdidaha mfan̄a idi? Isọn̄ke ndidọhọ: “Se mmemmaha ete ye eka mi edi oro. Mmọ ẹsifịna mi uwem ẹkakaha!” Edi bet ise: Owo ifan̄ ke afo ekeme ndikpụhọde, esịnede ete ye eka fo? Udukemeke ndikpụhọde owo ndomokiet ke mîbọhọke idemfo. Se idude edi ke edieke anamde ofụri se ekekeme man etre mfan̄a, ete ye eka fo ẹyesidop uyo ẹnyụn̄ ẹkpan̄ utọn̄ ẹkop se afo oyomde nditịn̄.

Yak ineme se afo akpanamde man etre mfan̄a. Nam se itienede mi, ndien eyekeme ndineme nneme ye ete ye eka fo, udunyụn̄ ufan̄ake n̄kpọ ye mmọ edi ẹyekop inemesịt.

● Kere mbemiso etịn̄de ikọ. Kûtịn̄ se ededi oro odụkde fi inua ke ini ete m̀mê ẹka fo etịn̄de se ibiakde fi. Ke uwụtn̄kpọ, yak idọhọ ke eka fo ọdọhọ: “Ntak mûkuyetke usan-a? Akananam unamke se ẹdọhọde fi!” Akpa ikọ emi ekemede ndidụk fi inua ekeme ndidi, “Kûfịna mi uwem.” Utu ke nditịn̄ utọ ikọ oro, da ukeme ukere n̄kpọ fo nam n̄kpọ. Domo ndifiọk se inamde eka fo etịn̄ ikọ ntre. Owo isiwakke ndida orụk  ikọ nte “akananam” ke ata ata usụn̄. Edi ẹsitịn̄ orụk ikọ emi etiene nte etiede owo ke idem. Didie?

Ekeme ndidi esịt inemke eka fo sia enye ekerede ke utom awak akan imọ. Ekeme ndidi enye onyụn̄ oyom owo emi edin̄wamde imọ inam ndusụk n̄kpọ. Ke edide ntre, afo ndidọhọ, “Kûfịna mi uwem!” idinyeneke ufọn ndomokiet, edi edikam ananam mfan̄a okpon! Utu ke oro, ntak mûnamke esịt enem eka fo? Ke uwụtn̄kpọ, emekeme ndidọhọ: “Mama, mbọk kûyat esịt aba, m̀mọ̀n̄ n̄keyet usan oro ndien.” Kpeme: Kûtịn̄ ikọ nte n̄kpọ eke adade enye anam mbubru. Tịn̄ ke usụn̄ emi akpamade eyen fo etịn̄ ye afo, ndien eka fo ekeme ndisụhọde esịt ntịn̄ mfịna esie nnọ fi. a

Ke idak emi, wet ikọ oro ete m̀mê eka fo ekemede nditịn̄ oro ekemede ndiyat fi esịt—edieke mûkpemeke idem.

․․․․․

Kere ban̄a nte okpoyomde eyen fo ọbọrọ fi ikọ oro man owụt ke enye ọfiọk se iyatde fi esịt.

․․․․․

● Tịn̄ ikọ ukpono ukpono. Se iketịbede inọ Michelle ama ekpep enye nte enye ekpesitịn̄de ikọ ye eka esie. Enye ọdọhọ ete: “Inamke n̄kpọ m̀mê nso itịbe, eka mi isimaha nte nsibọrọde enye ikọ.” Edieke oro n̄ko esidide mfịna fo, domo ndisitịn̄ ikọ emem  emem, kûnyụn̄ use enye ke idiọk enyịn m̀mê ndinam n̄kpọ en̄wen oro owụtde ke amayat esịt. (Mme N̄ke 30:17) Edieke etiede nte ke esịt ọmọn̄ ayat fi, bọn̄ ibio ibio akam ke esịt fo. (Nehemiah 2:4) Kûbọn̄ akam udọhọ Abasi anam ete ye eka fo ẹtre ndisifịna fi uwem, edi kam ben̄e enye anam fi aka iso enyene mfara ke idem mbak udunam mfịna oro ọdọdiọn̄ okpon.—James 1:26.

Ke idak emi, wet ndusụk n̄kpọ oro esitịn̄de onyụn̄ anamde emi mûdunamke aba.

Se esitịn̄de:

․․․․․

Se esinamde:

․․․․․

● Kpan̄ utọn̄. Bible ọdọhọ ete: “Owo eke etịn̄de ediwak ikọ itreke ndidue.” (Mme N̄ke 10:19) Ntre, nọ ete ye eka fo ini ẹtịn̄ ikọ nyụn̄ nen̄ede kpan̄ utọn̄ nọ mmọ. Kûbọ mmọ ikọ ke inua ke ntak emi oyomde nditịn̄ ikọ nnyan̄a idem. Kpan̄ utọn̄ kan̄a. Mmọ ẹma ẹtịn̄ ikọ ẹma, afo eyenyene ini obụp mbụme m̀mê etịn̄ ekikere fo. Edi edieke esịbede ete ye eka fo ikọ ke inua, odomo nditịn̄ ekikere fo ke ndondo oro, afo emekeme ndinam mfịna oro etetịm okpon. Idem edieke edide emenyene ekese nditịn̄, fiọk ete ke ini emi ete  ye eka fo ẹsụk ẹtịn̄de ikọ edi ‘ini eke okpodopde uyo.’—Ecclesiastes 3:7.

● Nyịme ndikpe ubọk. Esifọn ọdọhọ “mbọk kûyat esịt,” edieke eketịn̄de m̀mê anamde n̄kpọ emi akadade mfịna edi. (Rome 14:19) Emekeme ndikpe ubọk ke emi mfịna akam odude ke ubon mbufo. Edieke mûkemeke ndikpe ubọk iso ye iso, wewet n̄kpeubọk fo ke ekpri n̄wed  nọ mmọ. Ekem nen̄ede sịn ukeme man okpụhọde edu fo emi eketịpde esịn ke mfịna oro. (Matthew 5:41) Ke uwụtn̄kpọ, edieke edide ndiketre ndinam se ẹkedọn̄de fi akada mfịna edi, ntak mûnamke esịt enem ete ye eka fo ke ndinam n̄kpọ oro? Idem edieke mûmaha n̄kpọ oro, ndi ndinam enye idifọnke ikan se iditịbede edieke ete ye eka fo ẹfiakde ẹdikụt ke ukûnamde n̄kpọ oro? (Matthew 21:28-31) Kere ban̄a ufọn oro edibọde ke ndinam se ekekeme man okûnyene mfịna ye ete ye eka fo.

Idem ubon emi ẹkopde inemesịt ẹsinyene mfịna, edi mmọ ẹsifiọk nte ẹsisede ẹban̄a mfịna mmọ ke emem. Ndinam item emi ẹnọde ke ibuotikọ emi ayanam ọfiọk nte edinemede idem mme n̄kpọ emi ẹsọn̄de ye ete ye eka fo—emem emem, mfan̄a inyụn̄ idụhe!

KE IBUOTIKỌ ORO ETIENEDE

Ndi ekere ke akpana ete ye eka fo ẹnọ fi ifụre ẹkan nte ẹnọde fi idahaemi? Ke edide ntre, nso ke akpanam?

[Ikọ Idakisọn̄]

AKPAN ITIE N̄WED ABASI

“Nti owo ẹsitịm ẹkere n̄kpọ mbemiso ẹbọrọde.”—Mme N̄ke 15:28, Today’s English Version.

ITEM

Ke ini ete ye eka fo ẹtịn̄de ikọ ye afo, kûbre ikwọ, yak n̄wed emi okokotde nịm, nyụn̄ se mmọ iso.

NDI AMA ỌFIỌK . . . ?

Ndinam n̄kpọ man etre m̀mê akpan mfan̄a ekeme ndinam uwem enem fi. Ke nditịm ntịn̄, Bible ọdọhọ ke owo “ima-mfọnido anam se ifọnde ye ukpọn̄ esiemmọ.”—Mme N̄ke 11:17.

SE NDINAMDE

Ekikere oro ẹnọde ke ibuotikọ emi, oro anade nnen̄ede nnam n̄kpọ mban̄a edi ․․․․․

Ndinam emi ọtọn̄ọde ke (wet usenọfiọn̄) ․․․․․

Se ndibụpde ete ye eka mi mban̄a n̄kpọ emi edi ․․․․․

AFO EKERE DIDIE?

● Ntak emi mme uke fo ẹkerede ke owo ndikan ke mfan̄a ọfọn?

● Ntak emi Jehovah Abasi adade owo emi esiwakde ndifan̄a n̄kpọ nte ndisịme?—Mme N̄ke 20:3.

● Nso ufọn ke afo edibọ edieke etrede ndisifan̄a n̄kpọ ye ete ye eka fo?

[Se ẹwetde ke ikpọ abisi ke page 18]

“Ndusụk ini eka mi esifat mi onyụn̄ ọdọhọ ‘mbọk kûyat esịt,’ ndien emi esinem mi ke idem. Imesifre iban̄a se iketịbede. Mmesidomo ndinam ntre n̄ko. Kpa ye oro mîmemke utom, ami ndisụhọde idem nnyụn̄ ndọhọ ‘mbọk kûyat esịt’ esinen̄ede ọfọn.”—Lauren

 [Ekebe ke page 20]

Mme Ibọrọ

1. Ndiketịn̄ ikọ usọn̄enyịn oro (“N̄kọ amafiak ọtọn̄ọ?”) ama anam esịt enen̄ede ayat eka esie.

2. Nte Rachel ekenịmde iso (ekep eka esie onyụn̄ osio iso ọduọk) owụt ke enye okoyom mfịna.

3. Ndisibọrọ owo ikọ uyat uyat (“Emi afo eketịn̄de ye ami-e?”) esitie nte ndisịn ntokon ke enyịn unan.

[Ndise ke page 19]

Ndifan̄a n̄kpọ ye ete m̀mê eka fo etie nte ndifehe itọk ke enyọn̄ masịn emi ẹkotde treadmill—odudu oyokụre fi, edi udukaha ebiet