Chapter 13

N̄kpanam Didie Ntre Ndinen̄ede Mfụhọ?

“Ke ini mbon en̄wen ẹnyenede mfịna, mmesin̄wam mmọ ẹkọk mfịna mmọ nnyụn̄ nnam mmọ ẹfiak ẹkop inemesịt. Edi ama ekem, mmesinyọn̄ ufọk n̄kesịne ke ubet mi ntua eyet. Ediwak owo isifiọkke ke se isiwọrọde mi edi oro.”—Kellie.

“Ke ini n̄kopde mfụhọ, nsitie ke idemmi. Edieke owo okotde mi ufọk m̀mê edinam, mmesiyom ntak nnọ owo oro mbak ndika. Nsiyakke mbonubon mi ẹfiọk ke esịt inemke mi. Mmọ ẹsikere ke n̄kpọ inamke mi.”—Rick.

NDI akanam etie fi ke idem nte eketiede Kellie m̀mê Rick? Edieke edide ntre, kûsọsọp ukere ke enyene se inamde fi. Se idude edi ke kpukpru owo ẹsikop mfụhọ ke ini ke ini. Idem mme anam-akpanikọ iren ye iban ke Bible ẹma ẹsikop mfụhọ.—1 Samuel 1:6-8; Psalm 35:14.

 Ndusụk ini, afo emekeme ndifiọk se inamde ofụhọ; ke mme ini eken ekeme ndidi usufiọkke. Anna emi edide isua 19 ọdọhọ ete: “Idịghe n̄kpọ etetịbe ọnọ fi ndien afo ofụhọ. Emekeme ndifụhọ ini kiet ekededi, idem ke ini mûnyeneke mfịna. Ekeme ndikpa fi idem, edi se isitịbede edi oro!”

Inamke n̄kpọ m̀mê nso inam ofụhọ—idem ekpededi ufiọkke ntak—nso ke ekeme ndinam ke ini mfụhọ oyomde ndikan fi ubọk? Domo ndinam se itienede mi:

1. Tịn̄ nte etiede fi ke idem. Ke ini Job okosobode afanikọn̄, enye ama ọdọhọ ete: “Nyetịn̄ ikọ ke iyatesịt ukpọn̄ mi!”—Job 10:1.

Kellie ọdọhọ ete: “Esinen̄ede efere mi ke idem ke ini nsiande mbon en̄wen nte etiede mi ke idem. Ọwọrọ osụk enyene mme owo emi ẹfiọkde se ifịnade mi. Mmọ ẹkeme ndin̄wam mi n̄kûfụhọ aba—oro etie nte owo ndisụhọde urụk nsịn ke obube ndụri mi nsio!”

Ekikere oro ẹnọde: Ke idak emi, wet enyịn̄ ufan fo kiet emi ekemede ndisian enye nte etiede fi ke idem ke ini mfụhọ oyomde ndikan fi ubọk.

․․․․․

2. Wewet nte etiede fi ke idem. Ke ini ofụhọde tutu uwem inemke fi aba, domo ndiwewet nte etiede fi ke idem. Ke mme psalm oro David akadade odudu spirit Abasi ewet, enye ama esiwet nte mfụhọ ekemende enye emen. (Psalm 6:6) Ndiwewet nte etiede fi ke idem ekeme ndin̄wam fi ‘ekpeme ata ọniọn̄ ye ukeme ukere n̄kpọ.’—Mme N̄ke 3:21.

Heather ọdọhọ ete: “Ke ini ekikere etịmerede mi ke ntak mfụhọ, ndiwewet nte etiede mi ke idem esinam ekikere ana mi sụn̄. Edieke ewetde nte etiede fi  ke idem onyụn̄ ọfiọkde ntak emi etiede fi ntre ke idem, udunen̄ekede ufụhọ aba.”

Ekikere oro ẹnọde: Kot nyụn̄ wet n̄kpọ yọhọ chart oro odude ke page 93 man ọfiọk nsio nsio nti usụn̄ emi ekemede ndikan n̄kpọsọn̄ idaha oro osobode. Emi ayanam efere fi ke idem.

3. Bọn̄ akam ban̄a n̄kpọ emi. Bible ọdọhọ ke edieke ọbọn̄de akam aban̄a se ifịnade fi, ke ‘emem Abasi emi akande kpukpru ekikere eyekpeme fi esịt ye ekikere.’—Philippi 4:6, 7.

Esther ọdọhọ ete: “Mma ndomo ndifiọk se ikanamde nnen̄ede mfụhọ ntre, edi n̄kekemeke. Mma mben̄e Jehovah an̄wam mi n̄kop inemesịt. Ama akak mi ndisitie mfụhọ mfụhọ ke ini mînyeneke se itịbede inọ mi. Ke akpatre, n̄kesifuhọke aba. Yak owo ndomokiet okûdedei ada akam ke ekpri n̄kpọ!”

Ekikere oro ẹnọde: Da Psalm 139:23, 24 nte uwụtn̄kpọ, nyụn̄ bọn̄ akam nọ Jehovah ke ukem usụn̄ oro. Tịn̄ ofụri se idude fi ke esịt nọ enye, nyụn̄ dọhọ enye an̄wam fi ọfiọk se inamde fi ofụhọ.

Ke adianade ye mme ekikere oro ẹnọde ke enyọn̄ emi, afo oyokụt nti item ke Ikọ Abasi, kpa Bible. Ndikot mme mbụk Bible man ọfiọk nti ikọ oro ẹdude do ekeme ndinam esịt enem fi. (Psalm 1:1-3) Ke ini okotde ikpehe oro ẹkotde “Owo Emi Ekpekpebede” ke n̄wed emi ye ke Ọyọhọ Eboho 2, oyokụt nti ekikere oro ẹnọde ẹban̄a nte ọkpọbọde ufọn oto edikot Bible. Ke page 227 ke Ọyọhọ Eboho 2, oyokụt nte apostle Paul akakande ndiọi ekikere oro enye ekesinyenede ndusụk ini ke ntak unana mfọnmma.

 Ke Ini Mûkemeke Nditre Mfụhọ

Ryan ọdọhọ ete, “Ndusụk usenubọk, esitie mi nte n̄kpadahake nda ke bed mbak ndinyụn̄ nsobo mfịna usen oro.” Eke Ryan idịghe ikpîkpu mfụhọ; esie edi udọn̄ọ, ndien idịghe enye ikpọn̄ ọdọn̄ọ utọ udọn̄ọ emi. Ndụn̄ọde oro ẹnamde owụt ke otu uyen inan̄, owo kiet esidọn̄ọ udọn̄ọ emi ke usụn̄ kiet m̀mê eken mbemiso enye edide akwa owo.

Didie ke ekeme ndifiọk m̀mê mfụhọ fo edi udọn̄ọ? Ndusụk idiọn̄ọ udọn̄ọ emi ẹsidi owo ndinen̄ede n̄kpụhọde nte enye esidude uwem onyụn̄ anamde n̄kpọ, nditre ndidian idem ye mbon en̄wen, ndinana  udọn̄ ke ata ekese n̄kpọ, ndinen̄ede n̄kpụhọde nte enye esidiade n̄kpọ ye nte esidede idap, ye ndisiwak ndikere ke imọ iwọrọke n̄kpọ m̀mê ndibiom idem ikpe ke ini mîkpanaha anam ntre.

Nte ededi, ke otu mme idiọn̄ọ oro ẹsiakde mi, kiet m̀mê se ikande oro ẹkeme nditịbe nnọ owo ekededi. Edi edieke mmọ ẹsụk ẹkade iso ẹfịna fi ke n̄kpọ nte urua iba m̀mê akande oro, sian ete ye eka fo man mmọ ẹda fi ẹbịne abiausọbọ. Abiausọbọ ekeme ndin̄wam fi ọfiọk m̀mê mfụhọ fo edi udọn̄ọ. a

Edieke mfụhọ fo edide udọn̄ọ, kûyak oro anam fi bụt. Ediwak mbon oro ẹkedọn̄ọde utọ udọn̄ọ emi ẹma ẹbọ usọbọ ẹnyụn̄ ẹtọn̄ọ ndikop inem uwem—ndusụk ẹkop inem ke usụn̄ oro mmọ mîkokopke ke anyan ini! Edide mfụhọ fo edi udọn̄ọ m̀mê idịghe, ti mme ikọ ndọn̄esịt oro ẹdude ke Psalm 34:18: “Jehovah emekpere mmọ eke esịt obụn̄ọde; enye onyụn̄ anyan̄a mmọ eke spirit mmọ anuahade.”

KE IBUOTIKỌ ORO ETIENEDE

Nso ke akpanam edieke enen̄erede ofụhọ tutu afo oyom ndiwot idem?

[Ikọ Idakisọn̄]

AKPAN ITIE N̄WED ABASI

“Jehovah emekpere mmọ eke esịt obụn̄ọde; enye onyụn̄ anyan̄a mmọ eke spirit mmọ anuahade.”—Psalm 34:18.

ITEM

Ke ini ofụhọde, wet nte etiede fi ke idem nyụn̄ wet se ekerede ke enye anam ofụhọ. Ke ọfiọn̄ kiet ama ekebe, kot se ekewetde. Ndi ekikere fo okpụhọde? Edieke edide ntre, wet se ikan̄wamde fi.

NDI AMA ỌFIỌK . . . ?

Idiọkke nditua eyet, ekpededi afo edi erenowo. Isan̄ kiet, Edidem David ama ọdọhọ ete: “Mmanam n̄kpana mi ọfiọrọ ke ofụri okoneyo; mmanam mmọn̄eyet mi ọtọ emen bed mi.”—Psalm 6:6.

SE NDINAMDE

Man n̄kûfụhọ aba, se ndinamde edi: ․․․․․

Ndisan̄a ye mme ufan mi emi ayan̄wam mi ntre ndifụhọ: ․․․․․

Se ndibụpde ete ye eka mi mban̄a n̄kpọ emi edi ․․․․․

AFO EKERE DIDIE?

● Ndi nditua eyet ekeme ndinyene ufọn?

● Didie ke ndidu ye mbon en̄wen ekeme ndin̄wam fi akan mfụhọ?

[Se ẹwetde ke ikpọ abisi ke page 96]

“Ke ini n̄kopde mfụhọ, nsitiehe ke idemmi. Edi akpanikọ ke ekeme ndiyom ndu ikpọn̄ man ntịm n̄kere n̄kpọ nnyụn̄ ntua eyet edieke n̄kemede. Edi ke oro ebede, mmesifiọk ke ana ndu n̄kpere mme owo man n̄keme ndifre se ededi oro akanamde n̄kop mfụhọ.”​—Christine

 [Chart/​Mme Ndise ke page 93]

Utomufọk

Nte Akpakande Mfụhọ Wet n̄kpọ yọhọ chart emi

Se itịbede Se mûkpanamke Se akpanamde

Andikpep anam etie nte → Ndisịnke idem aba n̄kpep → Ekikere ẹnọde: Se Ibuot 20

ke n̄wọrọke n̄kpọ n̄kpọ ke n̄wed emi

Ufan mi ọsọn mi → Nyasan̄a ntịn̄ idiọk ndian → Ekikere ẹnọde: Se Ibuot 10

enye ke Ọyọhọ Eboho 2

Ete ye eka mi ẹmọn̄ → Ndifenke nnọ mmọ mbiba → Ekikere ẹnọde: Se Ibuot 4

ẹdian̄ade ndọ mîdịghe ndifenke owo ke n̄wed emi

mmọ kiet

․․․․․ → ․․․․․ → ․․․․․

․․․․․ → ․․․․․ → ․․․․․

[Ndise ke page 95]

Edieke esịnde ukeme onyụn̄ enyịmede ẹn̄wam fi, ẹkeme ndidụri fi nsio ke ọkpọsọn̄ mfụhọ