Ẹmenede Ufọk Jehovah ke Enyọn̄
Ibuot Inan̄
Ẹmenede Ufọk Jehovah ke Enyọn̄
1, 2. Mme ikọ ewe ke ẹwet ke ibibene an̄wa Edidiana Mme Idụt, ndien mmọ ẹto mmọn̄?
“MMỌ ẹyeda ofụt mmọ ẹdom n̄kpọ ufụn̄ isọn̄, ẹda ẹduat mmọ ẹdom ikwa udiọn̄ vine: idụt idimenke ofụt itiene idụt, mmọ idinyụn̄ ikpepke aba ekọn̄.” Ẹwet mme ikọ ẹmi ke ibibene an̄wa Edidiana Mme Idụt ke New York City. Ke ediwak isua owo ikọdiọn̄ọke ebiet emi ẹdade ikọ oro ẹkotde mi ẹto. Sia uduak UN edide ndinam n̄kpọ mbịne edinyene emem ofụri ererimbot, ama owụt ifiọk ndibiere nte ke se ẹkotde emi ọkọtọn̄ọ oto mme andikọtọn̄ọ UN, ke 1945.
2 Ke 1975, nte ededi, ẹma ẹkap enyịn̄ Isaiah ke idak ikọ oro. Ama ana in̄wan̄în̄wan̄ adan̄aoro nte ke mme ikọ oro itọn̄ọke mfịn. Ke akpanikọ, ẹkewet mmọ nte ntịn̄nnịm ikọ ke se ibede isua 2,700 ẹmi ẹkebede ke se idide ọyọhọ ibuot 2 idahaemi ke n̄wed Isaiah. Ke ediwak tọsịn isua mme ama emem ẹmetie ẹkere usụn̄ ye ini emi mme n̄kpọ oro Isaiah ekebemde iso etịn̄ mi ẹditịbede. Ufọn ndomokiet idụhe aba ndiyịk. Mfịn nnyịn imada enyịn nnyịn ikụt n̄wọrọnda edisu ntịn̄nnịm ikọ eke eset emi.
3. Mmanie ẹdi mme idụt oro ẹdade ofụt mmọ ẹdom n̄kpọ ufụn̄ isọn̄?
3 Mmanie ẹdi mme idụt oro ẹdade ofụt mmọ ẹdom n̄kpọ ufụn̄ isọn̄? Ke akpanikọ, mmọ idịghe mme idụt m̀mê mme ukara ukaraidem eyomfịn. Tutu esịm emi mme idụt ẹmi ke ẹdom ofụt, m̀mê n̄kpọekọn̄, ndida n̄n̄wana ekọn̄ nnyụn̄ nsịn “emem” ke odudu. Ke akpanikọ, kpukpru ini udọn̄ esidi mme idụt ndida n̄kpọ ufụn̄ isọn̄ mmọ ndom ofụt! Ntịn̄nnịm ikọ Isaiah enyene edisu ke otu mme andida ke ibuot kpukpru idụt, mme owo ẹmi ẹtuakde ibuot ẹnọ Jehovah, “Abasi emem.”—Philippi 4:9.
Idụt Ẹmi Ẹbụn̄ọde Ẹdụk Edisana Utuakibuot
4, 5. Mme ufan̄ikọ oro ẹtọn̄ọde Isaiah ibuot 2 ẹbem iso ẹtịn̄ nso, ndien nso isọn̄ọ nte mme ikọ ẹmi ẹdide se ẹkemede ndiberi edem?
4 Isaiah ibuot 2 ọtọn̄ọ ye mme ikọ ẹmi: “Ikọ emi ke Isaiah eyen Amoz okokụt aban̄a Judah ye Jerusalem. Ndien ama ekem ke utịt eyo, obot ufọk Jehovah oyowụhọ ke enyọn̄ ikpọ obot, onyụn̄ okon̄ akan n̄kpri obot; ndien kpukpru mme idụt ẹyebụn̄ọ ẹdụk ke esịt.”—Isaiah 2:1, 2.
5 Fiọk ete ke se Isaiah ebemde iso etịn̄ aban̄a idịghe ikpîkpu n̄kpọ oro ẹkerede-kere. Ẹnọ Isaiah ndausụn̄ ndiwet mme n̄kpọntịbe oro ‘ẹditịbede ke utịt eyo’—ye unana edikpu. Se ededi oro Jehovah aduakde ‘esikụt unen.’ (Isaiah 55:11) Nte an̄wan̄ade, man ọsọn̄ọ nte un̄wọn̄ọ esie edide se ẹkemede ndiberi edem, Abasi ama ọnọ prọfet Micah, emi okodude ke ukem iduọk ini ye Isaiah odudu spirit ndiwet ukem ntịn̄nnịm ikọ oro odude ke Isaiah 2:2-4 ke n̄wed esie.—Micah 4:1-3.
6. Ini ewe ke ntịn̄nnịm ikọ Isaiah enyene edisu?
6 Ini ewe ke ntịn̄nnịm ikọ Isaiah edisu? “Ke utịt eyo.” New International Version okot ete: “Ke ukperedem ini.” N̄wed Abasi Christian Usem Greek ama ebem iso etịn̄ aban̄a mme n̄kpọ oro ẹdidade ẹdiọn̄ọ ikpehe ini emi. Ekọn̄, unyekisọn̄, ndiọi udọn̄ọ, unana udia, ye “ndiọk eyo” ẹsịne ke otu mmọ ẹmi. a (2 Timothy 3:1-5; Luke 21:10, 11) Mme utọ ntịn̄nnịm ikọ oro ndisu ẹnọ akpakịp uyarade nte ke nnyịn idu uwem “ke utịt eyo,” kpa ukperedem ini editịm n̄kpọ oro odude ke emi. Do, nte owụtde ifiọk, nnyịn ikpodori enyịn ndikụt mme n̄kpọ oro Isaiah ekebemde iso etịn̄ nte ẹsude ke eyo nnyịn.
Obot Ẹnyenede Ndika N̄katuak Ibuot
7. Nso ntịn̄nnịm ndise ke Isaiah owụt?
7 Ke ikọ ifan̄, Isaiah owụt in̄wan̄în̄wan̄ ntịn̄nnịm ndise. Nnyịn ikụt n̄kokon̄ obot, emi ubọn̄ ubọn̄ ufọk, kpa temple Jehovah, abanade. Obot emi okon̄ akan ikpọ ye n̄kpri obot oro ẹkande ẹkụk. Edi, enye ikamake afanikọn̄ m̀mê n̄kpọndịk; enye edi se iyede. Ọdọn̄ mme owo ẹtode kpukpru idụt ndidọk obot ufọk Jehovah oro; mmọ ẹbụn̄ọ ẹdụk enye. Emi edi mmemmem n̄kpọ ndikụt ke enyịn ikike, edi nso ke enye ọwọrọ?
8. (a) Ikpọ ye n̄kpri obot ẹkenyene ebuana ye nso ke eyo Isaiah? (b) Mme idụt ndibụn̄ọ ndọk “obot ufọk Jehovah” ada aban̄a nso?
8 Ke eyo Isaiah ikpọ ye n̄kpri obot ẹsiwak ndinyene ebuana ye utuakibuot. Ke uwụtn̄kpọ, mmọ ẹdi mme itie ukpono ndem ye ndisana ebiet nsunsu abasi. (Deuteronomy 12:2; Jeremiah 3:6) Nte ededi, ufọk, m̀mê temple, Jehovah abana etịn̄e Obot Moriah ke Jerusalem. Mme anam-akpanikọ nditọ Israel ẹsinam isan̄ ẹka Jerusalem ikata ke isua ẹnyụn̄ ẹdọk Obot Moriah ndikatuak ibuot nnọ Abasi akpanikọ. (Deuteronomy 16:16) Ntre mme idụt ndibụn̄ọ ndọk “obot ufọk Jehovah” ada aban̄a editan̄ ediwak owo mbok kaban̄a utuakibuot akpanikọ.
9. Nso ke “obot ufọk Jehovah” ada aban̄a?
9 Edi akpanikọ, mfịn, ikọt Abasi isisopke idem ke ata ata obot emi temple oro ẹbọpde ke itiat odude. Udịmekọn̄ Rome ẹma ẹsobo temple Jehovah ke Jerusalem ke 70 E.N. Akan oro, apostle Paul ama anam an̄wan̄a nte ke temple oro ke Jerusalem ye ataya oro ekebemde enye iso odu ẹkedi ndamban̄a n̄kpọ. Mmọ ẹkeda ẹban̄a ata idem n̄kpọ eke spirit oro okponde akan, kpa “ata Ataya, emi Jehovah okowụkde, mîdịghe owo.” (Mme Hebrew 8:2) Ataya eke spirit oro edi ndutịm ndisan̄a n̄kpere Jehovah ke utuakibuot ọkọn̄ọde ke uwa ufak Jesus Christ. (Mme Hebrew 9:2-10, 23) Ke n̄kemuyo ye emi, “obot ufọk Jehovah” oro ẹsiakde ke Isaiah 2:2 ada aban̄a edisana utuakibuot Jehovah oro ẹmenerede ke enyọn̄ ke eyo nnyịn. Mbon oro ẹnyịmede edisana utuakibuot isopke idem ke akpan ebiet; mmọ ẹsop idem ke edidianakiet ke utuakibuot.
Edimenede Edisana Utuakibuot ke Enyọn̄
10, 11. Ke nso usụn̄ifiọk ke ẹmenede utuakibuot Jehovah ke enyọn̄ ke eyo nnyịn?
10 Prọfet oro ọdọhọ ete ke “obot ufọk Jehovah,” m̀mê edisana utuakibuot, “oyowụhọ ke enyọn̄ ikpọ obot” onyụn̄ “okon̄ akan n̄kpri obot.” Anyan ini mbemiso eyo Isaiah, Edidem David ama emen ekebe ediomi ọdọk edisịm Obot Zion ke Jerusalem, emi okodude ke ikpehe emi okokon̄de ke mita 760. Do ke ekebe oro okodu tutu esịm ini emi ẹkemende enye ofụri ofụri ẹka temple oro ẹma ẹkebọp ẹkụre ke Obot Moriah. (2 Samuel 5:7; 6:14-19; 2 Chronicles 3:1; 5:1-10) Ntem, etisịm eyo Isaiah ẹma ẹmemenede edisana ekebe oro ẹnịm ke enyọn̄ ke ata ata usụn̄ ẹnyụn̄ ẹnịm enye ke temple, ke idaha oro okon̄de akan ediwak n̄kpri obot oro ẹkedude ẹkanade ẹkụk ẹmi ẹkesidade nte ebiet nsunsu utuakibuot.
11 Edi akpanikọ, ke usụn̄ifiọk eke spirit, utuakibuot Jehovah kpukpru ini okokon̄ akan mme edinam ido ukpono mbon oro ẹnamde n̄kpọ mme nsunsu abasi. Ke eyo nnyịn, nte ededi, Jehovah ememenede utuakibuot esie enịm ke ata enyọn̄, okon̄ akan kpukpru orụk ndek ndek utuakibuot, ih, etịm okon̄ akan “n̄kpri obot” ye “enyọn̄ ikpọ obot.” Didie ke edi ntre? Ebe ke nditan̄ mbon ẹmi ẹyomde ndituak ibuot nnọ enye “ke spirit ye ke akpanikọ” mbok ọtọkiet.—John 4:23.
12. Mmanie ẹdi “nditọ Obio Ubọn̄,” ndien nso editan̄ mbok ida itie?
12 Christ Jesus ama etịn̄ aban̄a “akpatre ini eyo emi” nte ini ukpen̄e emi mme angel ẹditan̄de “nditọ Obio Ubọn̄” ẹbok—kpa mbon oro ẹnyenede idotenyịn edikara ye Jesus ke ubọn̄ eke heaven. (Matthew 13:36-43) Ọtọn̄ọde ke 1919, Jehovah ọmọnọ ‘mbon oro ẹsụhọde’ ke otu nditọ ẹmi odudu nditiene mme angel mbuana ke utom ukpen̄e. (Ediyarade 12:17) Ntem, akpa kan̄a, “nditọ Obio Ubọn̄,” kpa nditọete Jesus ẹmi ẹyetde aran, ẹdi mbon oro ẹtan̄de ẹbok. Ekem mmọ ẹtiene ẹbuana ke n̄kaiso utom editan̄ mbok.
13. Didie ke Jehovah ọdiọn̄ nsụhọ oro ẹyetde aran?
13 Ke ini ukpen̄e emi, Jehovah aman̄wam nsụhọ oro ẹyetde aran sụn̄sụn̄ ndifiọk nnyụn̄ nda Ikọ esie, kpa Bible, nsịn ke edinam. Emi n̄ko etịp esịn ke ndimenede edisana utuakibuot ke enyọn̄. Okposụkedi ‘ekịm ofụkde isọn̄, ọkpọsọn̄ ekịm onyụn̄ ofụkde kpukpru mme idụt,’ mbon oro ẹyetde aran ke ‘ẹyama nte ntantaọfiọn̄’ ke otu ubonowo, ke Jehovah ama ekeyet onyụn̄ osion̄o mmọ ndek ke idem. (Isaiah 60:2; Philippi 2:16) ‘Ke ẹyọhọde ye nnennen ifiọk uduak Abasi ke kpukpru eti ibuot ye ikike ke n̄kpọ spirit,’ mbon oro ẹyetde aran ke spirit mi ‘ẹyama nte utịn ke obio ubọn̄ Ete mmọ.’—Colossae 1:9; Matthew 13:43.
14, 15. Ke adianade ye editan̄ “nditọ Obio Ubọn̄” mbok, nso utom editan̄ mbok ada itie, ndien didie ke Haggai ekebem iso etịn̄ aban̄a emi?
14 Akan oro, mbon efen ke ẹbụn̄ọ ẹdọk “obot ufọk Jehovah.” Ke Jesus okotde “mme erọn̄ en̄wen,” mmọ ẹmi ẹnyene idotenyịn edidu uwem nsinsi ke paradise isọn̄. (John 10:16; Ediyarade 21:3, 4) Ọtọn̄ọde ke iduọk isua 1930, mmọ ẹma ẹwọrọ ẹdi ke ediwak tọsịn, ekem ke ediwak tọsịn ke mme itie ikie, ndien idahaemi ke ediwak miliọn! Ke n̄kukụt oro ẹkenọde apostle John, ẹtịn̄ ẹban̄a mmọ nte “akwa otu owo, eke baba owo kiet mîkemeke ndibat, eke ẹtode ke kpukpru obio ye esien ye idụt ye usem.”—Ediyarade 7:9.
15 Prọfet Haggai ama ebem iso etịn̄ nte akwa otuowo ẹmi ẹdiwụtde idem. Enye ekewet ete: “Ntem ke Jehovah mme udịm ọdọhọ, ete, Osụk kan̄a ini kiet, enye edi esisịt, ndien ami nyenyen̄e ikpa-enyọn̄, ye isọn̄, ye inyan̄, ye obot; nyonyụn̄ nnyen̄e kpukpru mme idụt, [“ndien ndiye n̄kpọ eke kpukpru mme idụt,” NW; mbon oro ẹdianade ye mme Christian oro ẹyetde aran ke edisana utuakibuot] ẹyedi: ndien nyesịn ubọn̄ ke ufọk emi nyọhọ, Jehovah mme udịm ọdọhọ ntem.” (Haggai 2:6, 7) Edidu eke “akwa otu owo” emi osụk ọkọride-kọri mi ye nsan̄a mmọ oro ẹyetde aran emenede, ih, ọnọ edisana utuakibuot ke ufọk Jehovah ubọn̄. Akananam owo inyeneke ata ediwak owo ntem nte ẹdianade ke utuakibuot ata Abasi, ndien emi ada ubọn̄ ọsọk Jehovah ye Edidem esie emi ẹdoride ke ebekpo, Jesus Christ. Edidem Solomon ekewet ete: “Uwak owo ẹdi ubọn̄ edidem: edi unana owo edi nsobo ọbọn̄.”—Mme N̄ke 14:28.
Utuakibuot Oro Ẹmenerede ke Enyọn̄ ke Uwem Mme Owo
16-18. Nso ukpụhọde ke ndusụk owo ẹnam man ẹtuak ibuot ẹnọ Jehovah ke usụn̄ oro ẹnyịmede?
16 Jehovah odot ndibọ kpukpru itoro kaban̄a edisana utuakibuot oro ẹmenerede ke enyọn̄ ke eyo nnyịn. Kpa ye oro, mbon oro ẹsan̄ade ẹkpere enye ẹnyene ifet nditiene mbuana ke utom emi. Kpa nte oyomde ukeme ndidọk obot, ntre, n̄ko, oyom ukeme ndikpep nnyụn̄ ndu uwem ekekem ye ndinen idaha Abasi. Ukem nte mme Christian ke akpa isua ikie, mme asan̄autom Abasi mfịn ẹma ẹkpọn̄ mme usụn̄ uwem ye mme edinam oro mîkemke ye utuakibuot akpanikọ. Mbon use, mme okpono ndem, mme esịn efịbe, mme inọ, mbon idiọkitọn̄, mme akpammịn, ye mbon eken ẹma ẹkpụhọde usụn̄ mmọ ẹma ẹnyụn̄ ‘ẹyet mmọ ẹsana’ ke enyịn Abasi.—1 Corinth 6:9-11.
17 Uwụtn̄kpọ edi ifiọk n̄kpọntịbe n̄kaiferi kiet emi ekewetde ete: “Ini kiet ko n̄kenyeneke idotenyịn ndomokiet. N̄kodu oburobụt ido uwem ye eke ukpammịn. Mma nnyene mme udọn̄ọ ẹmende ẹto idan̄. N̄ko mma nsinyam n̄kpọsọn̄ ibọk n̄konyụn̄ n̄kam n̄kereke mban̄a n̄kpọ ndomokiet.” Ke ama ekekpep Bible, enye ama anam ikpọ ukpụhọde man odu uwem ekekem ye mme idaha Abasi. Idahaemi enye ọdọhọ ete: “Mmenyene ifụre ekikere, ukpono idemowo, idotenyịn ini iso, ata ata ubon ndien, ke akande kpukpru, itie ebuana ye Ete nnyịn Jehovah.”
18 Idem ke ẹma ẹkedinyene eti idaha ke iso Jehovah, ana kpukpru owo ẹka iso ndimenede edisana utuakibuot ke enyọn̄ ebe ke ndinam enye edi ebeiso n̄kpọ ke uwem mmọ. Ke ediwak tọsịn isua ẹmi ẹkebede, ebede ke Isaiah, Jehovah ama owụt mbuọtidem oro enye enyenede nte ke akwa udịm owo ẹyedu mfịn ẹmi ẹdisịnde ifịk ẹnam utuakibuot imọ edi ata akpan n̄kpọ ke uwem mmọ. Ndi afo emesịne ke otu mmọ?
Mme Owo Oro Ẹkpepde Usụn̄ Jehovah
19, 20. Ẹkpep ikọt Abasi nso, ndien ke m̀mọ̀n̄?
19 Isaiah asian nnyịn ekese aban̄a mbon oro ẹnyịmede edisana utuakibuot mfịn. Enye ọdọhọ ete: “Ediwak obio ẹyeka ẹkedọhọ, ẹte, Mbufo ẹdi, nnyịn idọk ke obot Jehovah, ke ufọk Abasi Jacob; ndien enye eyekpep nnyịn ido esiemmọ, nnyịn iyonyụn̄ isan̄a ke usụn̄ esie: koro mme ewụhọ ẹyeto ke Zion, uyo Jehovah oyonyụn̄ oto ke Jerusalem.”—Isaiah 2:3.
20 Jehovah iyakke ikọt esie ẹyo nte mme erọn̄ eke ẹsopde. Ebede ke Bible ye mme n̄wed ẹkọn̄ọde ke Bible, enye ọnọ mmọ “ibet” ye “ikọ” esie man mmọ ẹkpep mme usụn̄ esie. Ifiọk emi etịm mmọ idem ‘ndisan̄a ke usụn̄ esie.’ Ye esịt oro ọyọhọde ye ekọm onyụn̄ odude ke n̄kemuyo ye ndausụn̄ Abasi, mmọ ẹneme ye kiet eken ẹban̄a mme usụn̄ Jehovah. Mmọ ẹsop idem ọtọkiet ke ikpọ mbono ye ke n̄kpri otu—ke mme Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ye ke mme ufọk owo—man ẹkpan̄ utọn̄ ẹnyụn̄ ẹkpep mme usụn̄ Abasi. (Deuteronomy 31:12, 13) Ntem mmọ ẹkpebe uwụtn̄kpọ mme akpa Christian, ẹmi ẹkesisopde idem ọtọkiet man ẹsịn udọn̄ ẹnọ ẹnyụn̄ ẹdemede kiet eken ndiyọhọ ye “ima ye nti utom.”—Mme Hebrew 10:24, 25.
21. Mme asan̄autom Jehovah ẹtiene ẹbuana ke nso utom?
21 Mmọ ẹnọ mbon en̄wen ikot ‘ndidọk’ n̄ka utuakibuot Jehovah Abasi oro ẹmenerede. Didie ke emi etịm odu ke n̄kemuyo ntem ye ewụhọ oro Jesus ọkọnọde mme mbet esie esisịt ini mbemiso enye ọdọkde ke heaven! Enye ọkọdọhọ mmọ ete: “Mbufo ẹka ẹkenam kpukpru mme idụt ẹdi mbet Mi, ẹnịm mmọ baptism ẹsịn ke enyịn̄ Ete ye Eyen ye Edisana Spirit: ẹnyụn̄ ẹkpep mmọ ẹnam kpukpru n̄kpọ eke n̄ketemede mbufo.” (Matthew 28:19, 20) Ye ibetedem Abasi, Mme Ntiense Jehovah ke n̄kopitem ẹka ke ofụri isọn̄, ẹkpepde ẹnyụn̄ ẹnamde mme mbet, ẹnịmde mmọ baptism.
Ẹda Ofụt Ẹdom N̄kpọ Ufụn̄isọn̄
22, 23. Nso ke Isaiah 2:4 ebem iso etịn̄, ndien didie ke akwa owo UN kiet eketịn̄ aban̄a emi?
22 Idahaemi nnyịn imedisịm ufan̄ikọ efen, emi ẹwetde ubak esie ke ibibene an̄wa UN. Isaiah ewet ete: “Enye eyekpe ikpe ke otu mme idụt, onyụn̄ ebiere ikọ ọnọ ediwak obio: ndien mmọ ẹyeda ofụt mmọ ẹdom n̄kpọ ufụn̄ isọn̄, ẹda eduat mmọ ẹdom ikwa udiọn̄ vine: idụt idimenke ofụt itiene idụt, mmọ idinyụn̄ ikpepke aba ekọn̄.”—Isaiah 2:4.
23 Ndinam emi ididịghe ekpri n̄kpọ. Federico Mayor, akwa esenyịn Esop eke Edidiana Mme Idụt Esede Aban̄a Ukpepn̄wed, Ifiọk Ntaifiọk, ye Ido Edinam, ama ọdọhọ inikiet ete: “Kpukpru mfịna oro ekọn̄ akamade, ẹmi ẹsịmde ufọk nnyịn mfịn ebe ke mme n̄kpọutom ukop ikọ ye eke ndise, itiehe nte ẹkeme nditre n̄kọri akwa masịn ekọn̄ oro ẹbotde ẹnyụn̄ ẹsede ẹban̄a ke ediwak isua ikie. Ekpere ndidi emana ẹmi ẹdude ke emi ikemeke ndinam utom oro Bible ọnọde ‘ndida ofụt mmọ ndom n̄kpọ ufụn̄ isọn̄’ nnyụn̄ n̄kpụhọde n̄kpọn̄ edinyene udọn̄ un̄wana ekọn̄—emi ẹnyenede toto ke eset—n̄kabade nnyene ekikere emem. Emi ndida itie edidi mfọnn̄kan ye ata n̄kokon̄ edinam oro ‘mme owo ke ofụri ererimbot’ ẹkemede ndinam, ye mfọnn̄kan n̄kpọ akpa ndinịm nnọ nditọ nnyịn.”
24, 25. Mme ikọ Isaiah ẹnyene edisu ke idem mmanie, ndien ke nso usụn̄?
24 Mme idụt ke ofụri ofụri idisịmke utọ n̄kokon̄ utịtmbuba emi tutu amama. Emi akam ọsọn̄ akan se mmọ ẹkemede ndinam. Mme owo ẹtode ediwak idụt, ẹmi ẹdianade kiet ke edisana utuakibuot, ẹsu mme ikọ Isaiah. Jehovah ‘emekpe ikọ’ ke otu mmọ. Enye emekpep ikọt esie ndidu ke emem ye kiet eken. Ke akpanikọ, ke ererimbot oro abaharede mi onyụn̄ ọyọhọde ye en̄wan, mmọ ke ndamban̄a usụn̄ ẹmeda “ofụt mmọ ẹdom n̄kpọ ufụn̄ isọn̄, ẹda eduat mmọ ẹdom ikwa udiọn̄ vine.” Didie?
25 N̄kpọ kiet edi, mmọ itieneke ibuana ke mme ekọn̄ eke mme idụt. Esisịt ini mbemiso n̄kpa Jesus, mme owo ẹkekamade n̄kpọ en̄wan ẹma ẹdi ndimụm Jesus. Ke ini Peter okosiode ofụt ndida nnyan̄a Eteufọk esie, Jesus ama ọdọhọ enye ete: “Sịn ofụt fo ke efọk: koro kpukpru owo eke ẹmende ofụt ẹyekpan̄a ke ofụt.” (Matthew 26:52) Ọtọn̄ọde ke ini oro, mme anditiene nde ikpat Jesus ẹmeda ofụt mmọ ẹdom n̄kpọ ufụn̄ isọn̄ ẹmenyụn̄ ẹtre ndida n̄kpọekọn̄ n̄wot ekemmọ owo nnyụn̄ nnọ mme ukeme ekọn̄ ibetedem ke mme usụn̄ efen. Mmọ “ẹsan̄a ke emem ye kpukpru owo.”—Mme Hebrew 12:14.
Ndisan̄a ke Mme Usụn̄ Emem
26, 27. Didie ke ikọt Abasi ‘ẹyom emem, ẹnyụn̄ ẹbịne enye’? Nọ uwụtn̄kpọ.
26 Emem ikọt Abasi aka anyan akan editre nditiene mbuana ke ekọn̄. Okposụkedi mmọ ẹdude ke se ibede idụt 230 ẹnyụn̄ ẹdade ke ibuot ediwak usem ye mme ido edinam, mmọ ẹdu ke emem ye kiet eken. Mme ikọ ẹmi Jesus ọkọdọhọde mme mbet esie ke akpa isua ikie ẹnyene edisu eke eyomfịn ke otu mmọ: “Mbufo ẹma ẹma kiet eken, kpukpru owo ẹyeda oro ẹfiọk ẹte mbufo ẹdi mbet Mi.” (John 13:35) Mme Christian mfịn ẹdi “mme anam emem.” (Matthew 5:9) Mmọ ‘ẹyom emem, ẹnyụn̄ ẹbịne enye.’ (1 Peter 3:11) Jehovah, “Abasi emem,” omụm mmọ akama.—Rome 15:33.
27 N̄wọrọnda uwụtn̄kpọ ẹdu ẹmi ẹban̄ade mbon oro ẹkpepde ndidi mme anam emem. Akparawa kiet ewet aban̄a ntọn̄ọ ntọn̄ọ uwem esie ete: “Ọkpọsọn̄ ifiọk n̄kpọntịbe ke uwem ama ekpep mi nte n̄kpanyan̄ade idem. Emi ama anam mi ntie afai afai nnyụn̄ n̄kop iyatesịt mban̄a uwem. Mma nsin̄wana en̄wan kpukpru ini. Kpukpru usen, mma nsin̄wana ye nsio nsio uyen ke mbọhọ, ndusụk ini ye efụtubọk, ndusụk ini ye itiat m̀mê ekpeme. Mma n̄kọri n̄kpon nte ata owo afai.” Nte ededi, ke akpatre, enye ama eyere ikot ndika “obot ufọk Jehovah.” Enye ama ekpep mme usụn̄ Abasi, onyụn̄ akabade edi asan̄autom Abasi emi etiede emem emem.
28. Nso ke mme Christian ẹkeme ndinam man ẹbịne emem?
28 Ata ekese mme asan̄autom Jehovah ikenyeneke utọ afai afai idaha oro ke uwem. Kpa ye oro, idem ke ata n̄kpri n̄kpọ—mme edinam mfọnido, edifen nnọ, ye ediwụt mbọm—mmọ ẹsidomo ndidu ke emem ye mbon en̄wen. Okposụkedi ẹdide mme anana mfọnmma, mmọ ẹdomo ndinam item Bible emi ọdọhọde, “ẹme ime ye kiet eken, ẹnyụn̄ ẹfen kiet eken, edieke owo mbufo ekededi enyenede ikọ ye owo.”—Colossae 3:13.
Ini Iso Emem
29, 30. Nso idotenyịn idu inọ isọn̄?
29 Jehovah amanam utịbe utịbe n̄kpọ ke “utịt eyo” emi. Enye amatan̄ mme owo ke kpukpru idụt oro ẹyomde ndinam n̄kpọ esie obok. Enye emekpep mmọ ndisan̄a ke mme usụn̄ esie, mme usụn̄ emem. Mmọ ẹmi ẹdi mbon oro ẹdibọhọde “akwa ukụt” emi edide ẹnyụn̄ ẹbe ẹdụk emem emem obufa ererimbot emi ẹdisiode ekọn̄ ẹfep ke nsinsi.—Ediyarade 7:14.
30 Ofụt—n̄kpọekọn̄—ididụhe aba. Andiwet psalm ekewet aban̄a ini oro ete: “Mbufo ẹdi ẹdise se Jehovah anamde, emi esịnde n̄wụre ke ererimbot. Enye anam ekọn̄ etre tutu esịm ke utịt ekondo; oyobụn̄ utịgha, onyụn̄ esịbe eduat: oyonyụn̄ ọfọp mme chariot ke ikan̄.” (Psalm 46:8, 9) Ke ikerede iban̄a utọ idotenyịn emi, item Isaiah oro etienede mi odot mfịn kpa nte ekedide ke ini ẹkewetde enye: “O ufọk Jacob, mbufo ẹdi, nnyịn isan̄a ke un̄wana Jehovah.” (Isaiah 2:5) Ih, yak un̄wana Jehovah ayama ke afan̄usụn̄ nnyịn idahaemi, ndien nnyịn iyasan̄a ke usụn̄ esie ke nsinsi nsinsi.—Micah 4:5.
[Ikọ idakisọn̄]
a Se n̄wed Nso ke Bible Enen̄ede Ekpep?, ibuot 9, “Nte Nnyịn Idu Uwem ke ‘Mme Akpatre Usen’?,” emi Mme Ntiense Jehovah ẹsiode.
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
