Ibuot Edịp Ye Itiaba

Jehovah An̄wan̄a Iyatesịt Ofụk Mme Idụt

Isaiah 34:1-17

1, 2. (a) Kaban̄a usiene Jehovah, nso ke nnyịn ikeme ndinịm ke akpanikọ? (b) Nso ke Abasi ọyọhọ ebe ke ndisio usiene?

 JEHOVAH ABASI inyeneke ime ye mme anam-akpanikọ asan̄autom esie kpọt edi n̄ko ye mme asua esie, ke ini asan̄ade ekekem ye uduak esie. (1 Peter 3:19, 20; 2 Peter 3:15) Ekeme ndidi mme asua Jehovah imaha nte enye enyenede ime ndien ẹkeme ndise emi nte unana ukeme m̀mê unana unyịme ndinam n̄kpọ. Edi, nte ọyọhọ ibuot 34 ke Isaiah owụtde, kpukpru ini Jehovah esiyom mme asua esie ẹnam ibat ke akpatre. (Zephaniah 3:8) Ke ndusụk ini, Jehovah ama enyịme Edom ye mme idụt eken ẹbiọn̄ọ ikọt esie ye unana edikpan mmọ. Edi Jehovah ama enyene edimek ini esie ndisio usiene. (Deuteronomy 32:35) Ukem ntre, ke edikem ini esie, Jehovah oyosio usiene ye kpukpru ikpehe idiọk ererimbot emi odude ke emi oro ọsọn̄de ibuot ye itie edikara esie.

² Akpan uduak Abasi ndisio usiene edi ndiwụt itie edikara esie nnyụn̄ nnọ enyịn̄ esie ubọn̄. (Psalm 83:13-18) Usiene esie n̄ko owụt unen emi mme asan̄autom esie ẹnyenede nte mme ata andida ke ibuot esie onyụn̄ anyan̄a mmọ osio ke mme idiọk idaha. Akan oro, usiene Jehovah esidu ke n̄kemuyo ye unenikpe esie kpukpru ini.—Psalm 58:10, 11.

 Mbufo Mme Idụt, Ẹkpan̄ Utọn̄

3. Nso ikot ke Jehovah ọnọ mme idụt ebe ke Isaiah?

³ Mbemiso inọde ntịn̄enyịn ke usiene oro ẹsiode Edom, Jehovah ọnọ kpukpru mme idụt akamba ikot emi ebe ke Isaiah: “Mbufo mme idụt ẹdi ẹdikop; mbufo mme obio ẹnyụn̄ ẹkpan̄ utọn̄: yak ererimbot ye se iyọhọde ke esịt ẹkop; ye isọn̄ ye se itịbede ke esịt.” (Isaiah 34:1) Prọfet oro etịn̄ n̄kpọ ndien ndien aban̄a mme idụt unana uten̄e Abasi. Idahaemi enye oyom nditịn̄ n̄kpọ ibio ibio mban̄a ubiomikpe oro Abasi obiomde mmọ. Nte mme utọ ntọt ẹmi ẹnyene se ẹwọrọde ke eyo nnyịn?

4. (a) Nso ke ẹnọ mme idụt ikot ndinam, nte ẹwetde ke Isaiah 34:1? (b) Nte Jehovah ndibiere ikpe nnọ mme idụt owụt ke enye edi Abasi ibak? (Se ekebe ke page 363.)

⁴ Ih. Andikara ekondo emenyene utọk ye kpukpru ikpehe editịm n̄kpọ unana uten̄e Abasi emi. Ntak edi oro ẹnọde “mme obio” ye “ererimbot” ikot ndikop etop emi ọkọn̄ọde ke Bible oro Jehovah anamde ẹtan̄a ke ofụri ererimbot. Ke mme ikọ oro ẹbietde eke Psalm 24:1, Isaiah ọdọhọ ete ke ẹyesuan etop emi ke ofụri ererimbot—kpa ntịn̄nnịm ikọ emi osude ke eyo nnyịn, ke ini Mme Ntiense Jehovah ẹkwọrọde ikọ “tutu esịm utịt ererimbot.” (Utom 1:8) Nte ededi, mme idụt ikpan̄ke utọn̄. Mmọ idaha ntọt nsobo mmọ emi edide ke akpan n̄kpọ. Nte ededi, emi idikpanke Jehovah ndinam ikọ esie.

5, 6. (a) Abasi okot mme idụt ẹdinam ibat ẹban̄a nso? (b) Didie ke edi akpanikọ nte ke “iyịp mmọ oyonyụn̄ anam ikpọ obot ẹtara”?

⁵ Ntịn̄nnịm ikọ oro ke emi etịn̄ aban̄a mfụhọ mfụhọ idaha mme idụt unana uten̄e Abasi—emi edide ata isio ye nyayama idotenyịn ikọt Abasi emi ẹtịn̄de ke ukperedem. (Isaiah 35:1-10) Prọfet oro ọdọhọ ete: “Koro Jehovah ayatde esịt ye kpukpru mme idụt, onyụn̄ ofụtde esịt ye kpukpru mme udịm ekọn̄ mmọ: enye emenịm mmọ ọnọ nsobo; ọnọ mmọ, ete ẹda ẹkewot. Ndien ẹyemen  mmọ eke ẹkpan̄ade afai, ẹduọn̄ọ, ndien utebe mme okpo mmọ ọyọdọk, iyịp mmọ oyonyụn̄ anam ikpọ obot ẹtara.”—Isaiah 34:2, 3.

⁶ Ẹdụri ntịn̄enyịn ẹwụt ubiomikpe iyịp mme idụt ẹmi. Mfịn, mme idụt Christendom ẹnyene ubiomikpe iyịp ẹkan kpukpru. Ke ekọn̄ ererimbot iba ye ediwak n̄kpri en̄wan, mmọ ẹda iyịp owo ẹyọhọ ke ererimbot. Nte enende, anie okpoyom unenikpe kaban̄a ubiomikpe iyịp emi? Idụhe owo efen ikan Andibot, kpa akwa Ọnọ-Uwem. (Psalm 36:9) Ibet Jehovah emenịm idaha: “Afo edinọ uwem ke uwem.” (Exodus 21:23-25; Genesis 9:4-6) Nte ibet emi owụtde, enye ayanam iyịp mme idụt ọfiọrọ—tutu mmọ ẹkpan̄a. Utebe okpo mmọ oro owo mîbụkke, ọyọyọhọ ofụm—ata esuene esuene n̄kpa! (Jeremiah 25:33) Iyịp oro ẹduọkde ke usiene eyekem, yak idọhọ, ndinam ikpọ obot ẹtara. (Zephaniah 1:17) Ye edisobo udịmekọn̄ mmọ ofụri ofụri, mme idụt ererimbot ẹyekụt iduọ ukara mmọ, emi ẹsiwụtde ke Bible ndusụk ini nte ikpọ obot.—Daniel 2:35, 44, 45; Ediyarade 17:9.

7. Nso idi ‘mme enyọn̄,’ ndien nso idi “udịm enyọn̄”?

⁷ Ke afiakde ada in̄wan̄în̄wan̄ ndamban̄a usem, Isaiah aka iso ọdọhọ ete: “Ofụri udịm enyọn̄ ẹyeyemede, ikpa-enyọn̄ oyonyụn̄ en̄wịne nte ikpa-n̄wed: ndien ofụri udịm mmọ ẹyeken̄e kpa nte ikọn̄ ẹken̄ede ke vine, ye nte nyemede ikọn̄ ẹken̄ede ke eto fig.” (Isaiah 34:4) Ikọ oro “ofụri udịm enyọn̄” iwọrọke ata ntantaọfiọn̄ ye mme ekondo. Isa 34 Ufan̄ikọ 5 ye 6 ẹtịn̄ ẹban̄a ofụt nsobo oro ẹn̄wọn̄de iyịp ẹyụhọ ke ‘mme enyọn̄’ oro. Ntem, anaedi emi ada aban̄a n̄kpọ oro odude ke ikpehe n̄kan̄ eke owo. (1 Corinth 15:50) Ke ntak n̄kokon̄ idaha mmọ nte mme enyene-odudu ẹmi ẹkarade, ẹmen mme ukara ubonowo ẹdomo ye mme enyọn̄ ẹmi ẹkarade n̄ka owo eke isọn̄. (Rome 13: 1-4) Ntre “udịm enyọn̄” ada aban̄a ntan̄ndian udịmekọn̄ eke mme ukara ubonowo ẹmi.

8. Didie ke ndamban̄a enyọn̄ etie “nte ikpa-n̄wed,” ndien nso itịbe inọ ‘udịmekọn̄’ mmọ?

⁸ “Udịm” ẹmi “ẹyeyemede,” ẹbu, nte n̄kpọ emi abiarade. (Psalm 102:26; Isaiah 51:6) Ata ata ikpaenyọn̄ emi nnyịn idude ke idak ọkọkọbọ nte ikpan̄wed eset, emi nte ido edide ẹkesiwetde n̄kpọ ke esịt. Ke ini andikot ama okokụre ndikot se ẹwetde ke esịt ikpan̄wed emi, ẹyen̄wịn  ikpan̄wed emi ẹkotde ẹkụre mi ẹkenịm. Ukem ntre, “ikpa-enyọn̄ oyonyụn̄ en̄wịne nte ikpa-n̄wed,” sia anade mme ukara ererimbot ẹsịm utịt mmọ. Ke ẹsịmde akpatre ikpehe mbụk mmọ, mmọ ẹnyene ndisịm utịt ke Armageddon. Mme okop-odudu ‘udịmekọn̄’ mmọ ẹyeken̄e nte nyemede ikọn̄ ẹken̄ede ke vine m̀mê ke “eto fig.” Ini mmọ eyebe efep.—Men Ediyarade 6:12-14 domo.

Usen Usiene

9. (a) Edom ọtọn̄ọ oto mmọn̄, ndien nso itie ebuana ikodu ke ufọt Israel ye Edom? (b) Nso ewụhọ ke Jehovah ọkọnọ aban̄a Edom?

⁹ Idahaemi ntịn̄nnịm ikọ oro ọwọn̄ọde ebịne idụt kiet emi odude ke eyo Isaiah—Edom. Mbon Edom ẹdi mme andito ubon Esau (Edom), emi akanyamde itie akpan esie ọnọ Jacob, amanamba udọeka esie, ke uyo ye udia ọkọti. (Genesis 25:24-34) Sia Jacob ọkọbọde enye itie akpan, Esau ama akabade asua eyeneka esie. Ekem idụt Edom ye idụt Israel ẹma ẹkabade ẹdi mme asua, idem okposụkedi mmọ ẹkewọrọde ẹto amanamba nditọeka. Ke ntak usua emi enye asuade ikọt Abasi, Jehovah ayat esịt ye Edom, ọdọhọde ke emi ete: “Koro ofụt mi ọn̄wọn̄de n̄kpọ oyụhọ ke enyọn̄: sese, enye ọyọsụhọde Edom ke idem, ndikpe ikpe idụt emi nnịmde nnọ nsobo. Jehovah emenyene ofụt, enye omoyụhọ iyịp, emeyere aran ikpọn̄-unam, ke iyịp nditọ-erọn̄ ye eke okpo ebot, ke aran ekpụt okukịm: koro Jehovah enyenede uwa ke Bozrah, ye akamba ediwot ke isọn̄ Edom.”—Isaiah 34:5, 6.

10. (a) Mmanie ke Jehovah osụhọde ke ini enye esịnde ofụt ke ‘mme enyọn̄’? (b) Nso edu ke Edom owụt ke ini Babylon an̄wanade ye Judah?

¹⁰ Edom odu ke n̄kokon̄, obot obot ikpehe. (Jeremiah 49:16; Obadiah 8, 9, 19, 21) Kpa ye oro, idem mme oto-obot n̄kpọ ukpeme ẹmi idinyeneke ufọn ke ini Jehovah esịnde ofụt ubiereikpe esie ke ‘mme enyọn̄,’ osụhọrede  mme andikara Edom ke n̄kokon̄ itie mmọ enịm ke isọn̄. Edom enen̄ede enyene n̄kpọekọn̄, ndien mbonekọn̄ esie ẹsisan̄a ẹkanade n̄kokon̄ ikpọ obot man ẹkpeme idụt oro. Edi okop-odudu Edom inọhọ un̄wam ndomokiet ke ini udịmekọn̄ Babylon ẹn̄wanade ye Judah. Utu ke oro, Edom ọyọhọ ye idatesịt ndikụt nte obio ubọn̄ Judah ọduọde onyụn̄ esịn udọn̄ ọnọ mme andikan enye. (Psalm 137:7) Edom akam ebịne mme Jew ẹmi ẹfehede  kaban̄a uwem mmọ onyụn̄ ayak mmọ ọdọn̄ mbon Babylon ke ubọk. (Obadiah 11-14) Mbon Edom ẹkam ediomi ndibọ idụt oro Israel ẹfehede ẹkpọn̄ nda nnyene, mmọ ẹnyụn̄ ẹtịn̄ ikọ ke n̄kpon-inua ye Jehovah.—Ezekiel 35:10-15.

11. Didie ke Jehovah edisio mbon Edom usiene kaban̄a edinam n̄kari mmọ?

¹¹ Nte Jehovah ofụmi edu usua emi mbon Edom ẹwụtde? Baba. Utu ke oro, enye ebem iso etịn̄ aban̄a Edom ete: “Mme editịm ẹyesụhọde ye mmọ n̄ko, ye mme abak enan̄ ye nyara enan̄; ndien isọn̄ mmọ ọyọn̄wọn̄ iyịp oyụhọ, ikpọn̄ unam oyonyụn̄ anam ntan-isọn̄ mmọ esehe.” (Isaiah 34:7) Jehovah etịn̄ aban̄a ikpọ ye n̄kpri ke idụt oro nte ndamban̄a nyara enan̄ ye mme abak enan̄, nte mme abak okukịm erọn̄ ye mme okpo ebot. Ana “ofụt” nsobo Jehovah ada iyịp mme owo ọyọhọ isọn̄ idụt ubiomikpe iyịp emi.

12. (a) Anie ke Jehovah ada ndimia Edom ufen? (b) Nso ke prọfet Obadiah ebem iso etịn̄ aban̄a Edom?

¹² Abasi aduak ndimia Edom ufen kaban̄a ubi ubi edinam emi ẹnamde esop Esie eke isọn̄, emi ẹkotde Zion. Ntịn̄nnịm ikọ oro ọdọhọ ete: “Jehovah [enịm] usen usiene, enịm isua utịp aban̄a ikọ Zion.” (Isaiah 34:8) Ibịghike ke ẹma ẹkesobo Jerusalem ke 607 M.E.N., Jehovah ọtọn̄ọ ndida Nebuchadnezzar, edidem Babylon, nsio Edom edinen usiene. (Jeremiah 25:15-17, 21) Ke ini udịmekọn̄ Babylon an̄wanade ye Edom, n̄kpọ ndomokiet ikemeke ndinyan̄a mbon Edom! Enye edi “isua  utịp” ọnọ obot obot idụt oro. Jehovah ebem iso etịn̄ ebe ke prọfet Obadiah ete: “Afai oro afo akanamde ye Jacob eyen-usọ eyesịn bụt ofụk fi, ẹyenyụn̄ ẹsịbe fi ẹfep ke nsinsi. . . . Kpa nte afo akanamde, kpa ntre ke ẹdinam ye afo: utịp fo ayafiak ọtọ fi ke ibuot.”—Obadiah 10, 15; Ezekiel 25:12-14.

Mfụhọ Mfụhọ Ini Iso Christendom

13. Anie mfịn ebiet Edom, ndien ntak-a?

¹³ Ke eyomfịn, esop odu emi mbụk esie ebietde eke Edom. Ewe esop? Ọfọn, anie ke eyomfịn ada iso ke ndisụn̄i nnyụn̄ n̄kọbọ mme asan̄autom Jehovah? Nte idịghe Christendom, ebe ke otu mme ọkwọrọ ederi esie? Ih! Christendom emenede idemesie enịm ke enyọn̄ nte akamba obot ke mme mbubehe ererimbot emi. Enye ọdọhọ ke idu ke n̄kokon̄ itie ke editịm n̄kpọ ubonowo emi, ido ukpono esie onyụn̄ edi akpan ubak Akwa Babylon. Edi Jehovah omowụk “isua utịp” ọnọ Edom eyomfịn emi kaban̄a obom obom edinam ye ikọt Esie, kpa Mme Ntiense Esie.

14, 15. (a) Nso iditịbe inọ isọn̄ Edom ye Christendom? (b) Nso ke editịn̄ mban̄a itai ye nsụn̄ikan̄ oro ọdọkde ke nsinsi ọwọrọ, ndien nso ke mmọ mîwọrọke?

¹⁴ Ke ntre, nte nnyịn ikerede iban̄a ikpehe oro osụhọde  ke ntịn̄nnịm ikọ Isaiah enye emi, nnyịn ikereke iban̄a Edom eset kpọt edi n̄ko Christendom: “Mme idịm mmọn̄ esie ẹyekabade ẹdi itai, ntan esie onyụn̄ akabade edi brimstone, isọn̄ esie onyụn̄ akabade edi itai eke asakde. Idinịmeke ke uwemeyo ye ke okoneyo; nsụn̄ikan̄ esie ọyọdọk ke nsinsi.” (Isaiah 34:9, 10a) Isọn̄ Edom amasat tutu editie nte n̄kpọ eke ntan edide brimstone ndien mmọn̄ iyọhọke isọn̄ akpa aba edi ediyọhọ ye itai. Ndien ikan̄ ata mme n̄kpọ ẹmi ẹkemede ndisọp nta ikan̄!—Men Ediyarade 17:16 domo.

¹⁵ Ndusụk owo ẹda ikan̄, itai, ye brimstone oro ẹsiakde nte uyarade nte ke hell oro asakde ikan̄ odu. Edi owo itopke Edom isịn ke ndusụk hell ikan̄ oro ẹkerede nte asakde ke nsinsi. Utu ke oro, ẹsosobo enye, osop ke ererimbot nte n̄kpọ eke ikan̄ ye brimstone ẹtade enye ofụri ofụri. Nte ntịn̄nnịm ikọ oro akade iso ndiwụt, akpatre utịp ididịghe nsinsi ndutụhọ, edi edidi ‘nsobo, unana n̄kpọ ye owo.’ (Isaiah 34:11, 12) Nsụn̄ikan̄ ‘ndidọk ke nsinsi’ enen̄ede anam emi an̄wan̄a. Ke ini ikan̄ atade ufọk, nsụn̄ikan̄ aka iso ndiwọrọ ke ntọn̄ ke ndusụk ini idem ke edemeikan̄ ama ekenịme, ọnọde mme andise uyarade nte ke akwa ikan̄ ama asak. Sia mme Christian mfịn ẹkpepde n̄kpọ ẹto nsobo Edom, nsụn̄ikan̄ Edom, ke usụn̄ifiọk kiet, ke osụk ọdọdọk.

16, 17. Edom edikabade edi nso, ndien adan̄a didie ke enye edika iso ke utọ idaha oro?

¹⁶ Ntịn̄nnịm ikọ Isaiah aka iso, ebemde iso etịn̄ ete ke unam ikọt ẹyeda itie mme owo ẹmi ẹdụn̄ọde ke Edom, owụtde nsobo emi edide: “Ayana ke nsobo ke ofụri emana; baba owo kiet idisan̄ake ke esịt ibe tutu amama [“ke nsinsi nsinsi,” NW]. Ndien ikpan̄ ye ebiọn̄ ẹyeda enye ẹnyene; akpantana ye raven ẹyedụn̄ ke esịt: ndien enye ayada urụk nsobo, ye mme itiat unana-n̄kpọ anyan ke  esịt. Mme aba-itiat esie eke owo baba kiet mîdụhe ke esịt, ẹyedi se idikerede obio edidem; ndien baba owo mbọn̄ esie kiet ididụhe aba. Ndien n̄kukịm ọyọkọri ke ikpọ ufọk esiemmọ, mbaraekpe ye akpap, ke n̄kpọsọn̄ ebiet esie. Enye oyonyụn̄ edi idụn̄ mme wolf, ye okụre mme jackal. Ndien mme unam ikọt ẹyesobo ye mme unam ntuan̄a, idet-idet unam oyofiori okot nsan̄a esie; unam okoneyo n̄ko onyụn̄ ana do, onyụn̄ okụt nduọkodudu ke idem esie. Do ke ọkpọtọ-itiat edinam efọk esiemmọ, onyụn̄ esịn nsen, onyụn̄ obot, onyụn̄ ofụk nditọ ke mfụt esie; mme utere n̄ko-n̄ko ẹyebono do, kiet ye nsan̄a esie, kiet ye nsan̄a esie.”—Isaiah 34:10b-15. a

¹⁷ Ih, Edom ayakabade edi isọn̄ emi anade ukpọk. Enye ayakabade edi isọn̄ emi owo mîkemeke ndida nnam n̄kpọ emi mme unam ikọt, inuen, ye urụkikọt kpọt ẹdụn̄de ke esịt. Nsat ikpehe isọn̄ emi ayaka iso, nte Isa 34 ufan̄ikọ 10 ọdọhọde, “ke nsinsi nsinsi.” Owo idifiakke iwụk.—Obadiah 18.

Ata Edisu Ikọ Jehovah

18, 19. Nso idi “n̄wed Jehovah,” ndien nso ina ibet Christendom ke “n̄wed” emi?

¹⁸ Nso anana-idotenyịn ini iso ke emi owụt ntem ọnọ mbiet Edom eyomfịn, kpa Christendom! Enye omowụt ke imọ idi ata asua Jehovah Abasi, ke emi enye ọkọbọde Mme Ntiense esie idiọk idiọk. Ndien eyịghe idụhe nte ke Jehovah oyosu ikọ esie. Ini ekededi owo emende ntịn̄nnịm ikọ emi odomo ye edisu, oyokụt mbiba nte ẹdide  ukem—kpa nte mme edibotn̄kpọ kiet kiet ẹmi ẹdụn̄de ke isọn̄ Edom emi ẹsobode ‘ẹnyenede nsan̄a mmọ.’ Isaiah etịn̄ ikọ ọnọ nditọ ukpepn̄kpọ ntịn̄nnịm ikọ Bible eke ini iso, ọdọhọde ete: “Mbufo ẹdụn̄ọde ke n̄wed Jehovah, ẹnyụn̄ ẹkot: baba kiet ke otu mmọ isopke, baba kiet inanake nsan̄a esie: koro edi inua mi owụk, onyụn̄ edi spirit esie obon mmọ. Ndien enye emesịn afia ọnọ mmọ, ubọk esie omonyụn̄ ada urụk abahade enye ọnọ mmọ: ndien mmọ ẹyeda enye ẹnyene ke nsinsi, ẹnyụn̄ ẹdụn̄ ke esịt ke ofụri emana.”—Isaiah 34:16, 17.

¹⁹ Ẹma ẹbem iso ẹtịn̄ ẹban̄a nsobo oro edisọpde isịm Christendom ke “n̄wed Jehovah.” “N̄wed Jehovah” emi ọnọ ọyọhọ mbụk nte ke Jehovah ayanam ibat ye mbon ẹmi ẹdide ata asua esie ẹmi ẹfịkde ikọt esie ye unana edikabade esịt. Se ẹkewetde ẹban̄a Edom eset ama osu, ndien emi ọsọn̄ọ mbuọtidem nnyịn nte ke ntịn̄nnịm ikọ oro aban̄ade Christendom, mbiet Edom eyomfịn, oyosu n̄ko. “Urụk,” ibet edinam Jehovah, ọnọ ubiọn̄ nte ke esop emi akade ndikpa mi ke n̄kan̄ eke spirit ayakabade edi nsatisọn̄ emi anade ndon.

20. Ukem nte Edom eset, nso ke Christendom edisobo?

²⁰ Christendom anam ofụri se enye ekemede ndisụk mme ufan ukaraidem esie esịt, edi ufọn idụhe! Nte ekemde ye Ediyarade ibuot 17 ye 18, Ata Ọkpọsọn̄ Abasi, Jehovah, eyesịn mmọ ke esịt ndin̄wana ye ofụri Akwa Babylon, esịnede Christendom. Emi oyosio kpukpru nsunsu Ido Ukpono Christ efep ke ofụri isọn̄. Idaha Christendom eyetie nte mfụhọ mfụhọ idaha oro ẹtịn̄de ke isaiah ibuot 34. Enye idikam idụhe-du ke ini ata akpatre “ekọn̄ akwa usen Abasi, Andikara kpukpru n̄kpọ”! (Ediyarade 16:14) Ukem nte Edom eset, ẹyekpọri Christendom ofụri ofụri ẹfep ke iso isọn̄, “ke nsinsi nsinsi.”

[Ikọ idakisọn̄]

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

 [Ekebe ke page 363]

Abasi Iyatesịt?

Mme utọ ikọ oro ẹdude ke Isaiah 34:2-7 ẹnam ediwak owo ẹkere nte ke Jehovah edi Abasi ibak ye iyatesịt, nte ẹtịn̄de ke N̄wed Abasi Usem Hebrew. Nte oro edi ntre?

Baba. Ke adan̄aemi Abasi esiwụtde iyatesịt esie ndusụk ini, utọ iyatesịt oro esinen kpukpru ini. Kpukpru ini enye esikọn̄ọ ke edumbet, idịghe ke ntụk oro owo mîkemeke ndikara. Akan oro, kpukpru ini enye esito unen oro Andibot enyenede ndibọ san̄asan̄a utuakibuot ye enye ndida nnọ akpanikọ kpukpru ini. Ima oro Abasi amade edinen ido ye ima oro enye enyenede ọnọ mbon oro ẹnamde se inende ẹsikara iyatesịt esie. Jehovah okụt kpukpru se ibuanade ke mme n̄kpọ onyụn̄ enyene ọyọhọ ifiọk oro mînyeneke adan̄a aban̄a idaha oro odude. (Mme Hebrew 4:13) Enye ọfiọk se idude ke esịt; ọfiọk udomo unana ifiọk, edifụmi, m̀mê n̄koi-nnam idiọkn̄kpọ; ndien enye iten̄eke owo enyịn.—Deuteronomy 10:17, 18; 1 Samuel 16:7; Utom 10:34, 35.

Nte ededi, Jehovah Abasi enyene “anyan ime, awak ima ye akpanikọ.” (Exodus 34:6) Enye atua mbon oro ẹbakde enye ẹnyụn̄ ẹdomode ndinam edinen ido mbọm, koro Ata Ọkpọsọn̄ ọdiọn̄ọde ndammana unana mfọnmma owo onyụn̄ owụt enye mbọm ke ntak emi. Mfịn Abasi anam emi ebe ke uwa ufak Jesus. (Psalm 103:13, 14) Ke edikem ini, Jehovah etre ndiyat esịt ye mbon oro ẹnyịmede idiọkn̄kpọ mmọ, ẹkabarede esịt, ẹnyụn̄ ẹnen̄erede ẹnam n̄kpọ esie. (Isaiah 12:1) Ke ofụri ofụri, Jehovah idịghe Abasi iyatesịt edi edi Abasi inemesịt, idịghe se owo mîkemeke ndisan̄a n̄kpere edi adadara owo, etie emem emem, onyụn̄ etie sụn̄sụn̄ ye mbon ẹmi ẹkade ẹbịne enye ke nnennen usụn̄. (1 Timothy 1:11) Emi edi ata isio ye edu unana esịtmbọm ye ibak ẹmi ẹtịn̄de ẹdian mme nsunsu abasi mme okpono ndem ẹnyụn̄ ẹwụtde ke mme ndise mme abasi oro.

[Ndise obio ke page 362]

(Ama oyom ndikụt nte enye enen̄erede etie, se n̄wed)

Akwa Inyan̄

Damascus

Sidon

Tyre

ISRAEL

Dan

Inyan̄ Galilee

Akpa Jordan

Megiddo

Ramoth-gilead

Samaria

PHILISTIA

JUDAH

Jerusalem

Libnah

Lachish

Beer-sheba

Kadesh-barnea

Inyan̄ Inụn̄

AMMON

Rabbah

MOAB

Kir-hareseth

EDOM

Bozrah

Teman

 [Mme ndise ke page 359]

Christendom amada iyịp ọyọhọ isọn̄

[Ndise ke page 360]

“Ikpa-enyọn̄ oyonyụn̄ en̄wịne nte ikpa-n̄wed”