“Ini Mfọnido”
Ibuot Duop
“Ini Mfọnido”
1, 2. (a) Mme edidiọn̄ ewe ke Isaiah ekenyene? (b) Mmanie ẹbuana ke mme ntịn̄nnịm ikọ oro ẹwetde ke akpa ubak Isaiah ibuot 49?
KPUKPRU owo oro ẹnamde akpanikọ ẹnyene unyịme ye ukpeme Abasi tutu ko. Edi Jehovah iwụtke mfọnido esie ntịme ntịme. Ana owo odot ndibọ utọ anana-mbiet edidiọn̄ oro. Isaiah ekedi owo kiet oro okodotde. Enye ama ọbọ mfọn Abasi ndien Jehovah ama ada enye anam n̄kpọ nte n̄kpọutom ndinam mbon en̄wen ẹdiọn̄ọ uduak Esie. Ẹwet uwụtn̄kpọ emi ẹsịn ke akpa ubak ntịn̄nnịm ikọ Isaiah ibuot 49.
2 Ẹtịn̄ mme ntịn̄nnịm ikọ emi ẹban̄a mfri Abraham. Ke akpa edisu esie, mfri oro ekedi idụt Israel, emi okotode Abraham. Nte ededi, ekese ke otu ikọ oro ẹnyene n̄kpọ ndinam in̄wan̄-in̄wan̄ ye Mfri Abraham oro ẹkedoride enyịn ẹban̄a ke anyan ini, kpa Messiah oro ẹken̄wọn̄ọde. Mme ikọ eke odudu spirit oro ẹnyene n̄kpọ ndinam n̄ko ye nditọete Messiah eke spirit, emi ẹkabarede ẹdi ubak mfri Abraham eke spirit ye eke “Israel Abasi.” (Galatia 3:7, 16, 29; 6:16) Ikpehe ntịn̄nnịm ikọ Isaiah enye emi etịn̄ akpan akpan aban̄a san̄asan̄a itie ebuana oro odude ke ufọt Jehovah ye edima Eyen esie, Jesus Christ.—Isaiah 49:26.
Jehovah Emek Onyụn̄ Ekpeme
3, 4. (a) Nso ibetedem ke Messiah enyene? (b) Messiah etịn̄ ikọ ọnọ mmanie?
3 Messiah enyene mfọnido, m̀mê unyịme Abasi. Jehovah ọnọ enye odudu ye unyịme oro ẹyomde man anam utom esie ama. Do, nte odotde, Messiah ini iso ọdọhọ ete: “Mbufo mme isuo ẹkop uyo mi: mbufo mme idụt nyom-usụn̄, ẹkpan̄ utọn̄ ẹnọ mi; Jehovah okokot mi ke itie-eyen; eketịn̄ enyịn̄ mi ke idịbi eka mi.”—Isaiah 49:1.
4 Mi Messiah etịn̄ ikọ ọnọ mme idụt “nyom-usụn̄.” Okposụkedi ẹn̄wọn̄ọde Messiah ẹnọ mme Jew, utom esie ayada edidiọn̄ ọsọk kpukpru mme idụt. (Matthew 25:31-33) Idem okposụkedi “mme isuo” ye “mme idụt” mîdụhe ke ediomi ye Jehovah, mmọ ẹkpenyene ndikpan̄ utọn̄ nnọ Messiah Israel koro ẹdọn̄ enye man ada edinyan̄a ọsọk ofụri ubonowo.
5. Didie ke ẹsio Messiah enyịn̄ idem mbemiso enye akam amanade nte owo?
5 Ntịn̄nnịm ikọ oro ọdọhọ ete ke Jehovah oyosio Messiah oro enyịn̄ mbemiso enye amanade nte owo. (Matthew 1:21; Luke 1:31) Anyan ini mbemiso enye amanade, ẹkekot Jesus “Utịbe, Ọnọ-item, Ọkpọsọn̄ Abasi, Nsinsi Ete, Ọbọn̄ Emem.” (Isaiah 9:6) Immanuel, eyedi enyịn̄ eyen Isaiah kiet, akabade n̄ko edi ntịn̄nnịm enyịn̄ Messiah. (Isaiah 7:14; Matthew 1:21-23) Ẹbem iso ẹsiak idem enyịn̄ oro ẹnọde—Jesus—emi ẹdidade ẹdiọn̄ọ Messiah, mbemiso enye amanade. (Luke 1:30, 31) Ẹda enyịn̄ emi ẹto ikọ Hebrew oro ọwọrọde “Jehovah Edi Edinyan̄a.” Nte an̄wan̄ade, idịghe Jesus emek idemesie Christ.
6. Ke nso usụn̄ ke inua Messiah ebiet edisọp ofụt, ndien didie ke enye edịbe, m̀mê didie ke ẹdịp enye?
6 Mme ikọ ntịn̄nnịm ikọ Messiah ẹka iso ẹte: “Enye onyụn̄ anam inua mi ebiet edisọp ofụt; emedịp mi ke mfụt ubọk esiemmọ, onyụn̄ anam mi ndi edisọp idan̄; edịp mi ke edịbe-idan̄ esie.” (Isaiah 49:2) Ke ini ekekemde Messiah Jehovah nditọn̄ọ utom esie ke isọn̄ ke 29 E.N., mme ikọ ye edinam Jesus ẹkenen̄ede ẹtie nte edisọp n̄kpọekọn̄ oro ẹtụkde esem, ekemede ndibe ndụk esịt mme andikpan̄ utọn̄ nnọ enye. (Luke 4:31, 32) Mme ikọ ye edinam esie ẹdemede iyatesịt akwa asua Jehovah, Satan, ye eke mme isụn̄utom esie. Toto ke ini emana Jesus, Satan odomo ndiwot Enye, edi Jesus etie nte idan̄ emi ẹdịpde ke edịbe-idan̄ Jehovah. a Ke mbuọtidem, enye ekeme ndidori enyịn ke ukpeme Ete esie. (Psalm 91:1; Luke 1:35) Ke edikem ini, Jesus ama ọnọ uwem esie ke ibuot ubonowo. Edi ini ke edi emi enye ediwọrọde idi nte okopodudu an̄wanaekọn̄ eke heaven emi akamade n̄kpọekọn̄ ke isio isio usụn̄ ifiọk, ye edisọp ofụt emi ọwọrọde enye ke inua. Isan̄ enye emi, edisọp ofụt ada aban̄a odudu Jesus ndinọ ubiereikpe nnyụn̄ nsobo mme asua Jehovah.—Ediyarade 1:16.
Mme Utom Asan̄autom Abasi Idịghe ke Ikpîkpu
7. Mme ikọ Jehovah ke Isaiah 49:3 ẹnyene n̄kpọ ndinam ye anie, ndien ntak-a?
7 Idahaemi Jehovah etịn̄ mme ntịn̄nnịm ikọ emi: “O Israel, afo edi [asan̄autom, NW] mi, emi ndidade fi ubọn̄ ke idem.” (Isaiah 49:3) Jehovah okot idụt Israel asan̄autom imọ. (Isaiah 41:8) Edi Jesus Christ edi n̄wọrọnda Asan̄autom Abasi. (Utom 3:13) Idụhe edibotn̄kpọ Abasi emi ekemede ndiwụt “ubọn̄” Jehovah ọfọn akan Jesus. Ntem, ke adan̄aemi ẹkekotde Israel enyịn̄ ẹtịn̄ ikọ emi, mme ikọ emi ẹnen̄ede ẹnyene n̄kpọ ndinam ye Jesus.—John 14:9; Colossae 1:15.
8. Didie ke ikọt Messiah ẹnam n̄kpọ ye enye, edi Messiah odori enyịn ke anie ndibiere nte enye okụtde unen?
8 Nte ededi, nte idịghe akpanikọ nte ke ata ediwak ikọt Jesus ẹse enye ke usụhọde ẹnyụn̄ ẹsịn enye? Ih. Ke ofụri ofụri, idụt Israel inyịmeke Jesus nte Asan̄autom emi Abasi eyetde aran. (John 1:11) Kpukpru se Jesus anamde ke adan̄aemi odude ke isọn̄ ẹkeme nditie nte ẹnyene esisịt ufọn, m̀mê ẹdi ikpîkpu, ke enyịn mbon iduọk ini esie. Se itiede nte edikpu ke utom esie edi n̄kpọ efen emi Messiah etịn̄de aban̄a ete: “Ndien ami ndọhọ, nte, Mmanam utom ke ikpîkpu, mmọduọk nsọn̄idem mi ke se mîdụhe-du, ye ke ikpîkpu.” (Isaiah 49:4a) Messiah itịn̄ke mme ikọ emi ke ntak mmemidem. Kere ban̄a se enye afiakde etịn̄ ete: “Ke akpanikọ ikpe mi odu ye Jehovah, n̄kpọ-eyen-utom mi onyụn̄ odu ye Abasi mi.” (Isaiah 49:4b) Abasi edibiere nte Messiah okụtde unen idịghe owo.
9, 10. (a) Nso utom ke Jehovah ọnọ Messiah, ndien nso utịp ke enye enyene? (b) Didie ke mme ifiọk n̄kpọntịbe Messiah ẹkeme ndisịn udọn̄ nnọ mme Christian mfịn?
9 Jesus enyene udọn̄ akpan akpan ke unyịme, m̀mê mfọnido, Abasi. Ke ntịn̄nnịm ikọ oro, Messiah ọdọhọ ete: “Ndien ke emi, emi edi uyo Jehovah emi okobotde mi ke itie-eyen enịm ke [asan̄autom, NW ] esiemmọ, man nda Jacob mfiak nsọk enye; edi iditan̄ke Israel ibon; edi ami nyenyene ukpono ke iso Jehovah, Abasi mi omonyụn̄ edi odudu mi.” (Isaiah 49:5) Messiah ekedi man afiak ọwọn̄ọde esịt nditọ Israel ọnọ Ete mmọ eke heaven. Ata ediwak owo inyịmeke, edi ndusụk ẹnyịme. Nte ededi, ata utịp esie odu ye Jehovah Abasi. Idịghe idaha owo ke ẹda ẹdomo nte enye okụtde unen, edi ẹda mme idaha Jehovah ẹdomo.
10 Mfịn, mme anditiene Jesus ẹkeme ndikere ndusụk ini nte ke mmimọ ikpa utom ke ikpîkpu. Ke ndusụk itie, ekeme nditie nte utom ukwọrọikọ mmọ ọwọrọ ikpîkpu ke ẹmende ẹdomo ye udomo utom ye ukeme oro ẹsịnde. Kpa ye oro, mmọ ẹyọ, ẹbọde nsịnudọn̄ ẹto uwụtn̄kpọ Jesus. Mmọ ẹbọ nsịnudọn̄ n̄ko ẹto mme ikọ apostle Paul, emi ekewetde ete: “Mmọdo ndima nditọ-ete mi, ẹsọn̄ọ ẹda, ẹkûyak n̄kpọ esehede mbufo; ẹyọhọ kpukpru ini ke utom Ọbọn̄; sia ẹmefiọk ẹte utom eke mme imọ inamde idiwọrọke idi ikpîkpu ke Ọbọn̄.”—1 Corinth 15:58.
“Un̄wana Mme Idụt”
11, 12. Didie ke Messiah edi “un̄wana mme idụt”?
11 Ke ntịn̄nnịm ikọ Isaiah, Jehovah esịn udọn̄ ọnọ Messiah ke nditi enye nte ke ndidi Asan̄autom Abasi idịghe “ekpri n̄kpọ.” (NW) Jesus enyene ‘ndinam mme esien Jacob ẹdaha ke enyọn̄, onyụn̄ ada nditọ Israel emi ẹnịmde, afiak edi.’ Jehovah anam an̄wan̄a n̄ko ete: “Ami nyonyụn̄ nnịm fi ke un̄wana mme idụt, man afo ekpedi edinyan̄a mi tutu esịm ke utịt ererimbot.” (Isaiah 49:6) Didie ke Jesus ọnọ mme idụt un̄wana “tutu esịm ke utịt ererimbot” ke ini utom ukwọrọikọ esie eke isọn̄ edide ke Israel kpọt?
12 N̄wetnnịm n̄kpọ Bible owụt ete ke “un̄wana mme idụt” otode Abasi ikenịmeke ke Jesus ndikpọn̄ isọn̄. N̄kpọ nte isua 15 ke Jesus ama akakpa, mme isụn̄utom oro Paul ye Barnabas ẹma ẹkot ẹto ntịn̄nnịm ikọ ke Isaiah 49:6 ẹnyụn̄ ẹda enye ẹbuan ye mme mbet Jesus, kpa nditọete esie eke spirit. Mmọ ẹma ẹnam an̄wan̄a ẹte: “Ọbọn̄ eteme nnyịn ntre ete, Mmenịm Fi ke un̄wana mme idụt, man Afo akpada edinyan̄a edi tutu esịm ke utịt ererimbot.” (Utom 13:47) Mbemiso n̄kpa esie, Paul ikekwe ẹnọde sụk mme Jew eti mbụk edinyan̄a edi “kpukpru owo ke idak ikpa-enyọn̄.” (Colossae 1:6, 23) Mfịn, nsụhọ nditọete Christ oro ẹyetde aran ẹka iso ndinam utom emi. Ke “akwa otu owo” oro ẹsịmde ediwak miliọn ẹnọde ibetedem, mmọ ẹnam n̄kpọ nte “un̄wana mme idụt” ke se iwakde ibe isọn̄ 230 ke ofụri ererimbot.—Ediyarade 7:9.
13, 14. (a) Nso ke Messiah ye mme anditiene enye ẹsobo ke utom ukwọrọikọ? (b) Nso ukpụhọde idaha ada itie?
13 Ke akpanikọ, Jehovah edi odudu ọnọ Asan̄autom esie Messiah, nditọete Messiah oro ẹyetde aran, ye kpukpru mme andibuana ke akwa otuowo oro ẹdianade ye mmọ, ẹka iso ke utom edikwọrọ eti mbụk. Edi akpanikọ, ukem nte Jesus, ẹmesịn mme mbet esie ke ndek ẹnyụn̄ ẹkọbọ mmọ. (John 15:20) Edi ke edikem ini esie, Jehovah esikpụhọde mme idaha kpukpru ini man anyan̄a onyụn̄ ọnọ mme anam-akpanikọ asan̄autom esie utịp. Kaban̄a Messiah, emi “ẹsede ke ndek” emi “obio asuade,” Jehovah ọn̄wọn̄ọ ete: “Ndidem ẹyekụt ẹnyụn̄ ẹdaha ke enyọn̄, mbọn̄ n̄ko ẹyekụt ẹnyụn̄ ẹtuak ibuot: ẹban̄a Jehovah emi anamde n̄kpọ ke akpanikọ, Edisana Abasi Israel emi ekemekde fi.”—Isaiah 49:7.
14 Ekem apostle Paul ama ewet ọnọ mme Christian ke Philippi aban̄a ukpụhọde idaha emi ẹkebemde iso ẹtịn̄ mi. Enye eketịn̄ aban̄a Jesus nte owo emi ẹkesuenede ke eto ndutụhọ edi ekem Abasi emenerede enịm ke enyọn̄. Jehovah ama “[emenede Asan̄autom esie] enịm ke enyọn̄, onyụn̄ ọnọ Enye enyịn̄ emi okon̄de akan kpukpru enyịn̄; man ke enyịn̄ Jesus kpukpru edọn̄ ẹkpetọn̄ọ ẹnọ Abasi.” (Philippi 2:8-11) Ẹmetọt mme anam-akpanikọ anditiene Christ ẹte ke ẹyekọbọ mmọ n̄ko. Edi ukem nte Messiah, ẹnọ mmọ nsọn̄ọ nte ke mmọ ẹyebọ mfọnido Jehovah.—Matthew 5:10-12; 24:9-13; Mark 10:29, 30.
“Ini Mfọnido”
15. Ewe akpan “ini” ke ẹtịn̄ ẹban̄a ke ntịn̄nnịm ikọ Isaiah, ndien nso ke emi ọwọrọ?
15 Ntịn̄nnịm ikọ Isaiah aka iso ye mme ikọ oro ẹnyenede akamba ufọn. Jehovah ọdọhọ Messiah ete: “Mma nyere fi ke ini mfọnido, mma nnyụn̄ nnyan̄a fi ke usen edinyan̄a; ndien ami nyonyụn̄ n̄kpeme fi, nnyụn̄ nnịm fi ke ediomi mbio-obio.” (Isaiah 49:8a) Ẹwet ukem ntịn̄nnịm ikọ oro ke Psalm 69:13-18. Andiwet psalm etịn̄ aban̄a “ini mfọnido,” adade ikọ oro “ini ufọn.” Mme ikọ emi ẹwọrọ nte ke ẹnam mfọnido ye ukpeme Jehovah ẹtara ke san̄asan̄a usụn̄ edi n̄kukụre ke akpan ini ye ke ibio ini.
16. Nso ikedi ini mfọnido Jehovah inọ Israel eset?
16 Ini ewe ekedi ini mfọnido oro? Ke ata akpa idaha, mme ikọ oro ẹkedi ubak ntịn̄nnịm ikọ ẹban̄ade edifiak ntan̄ mbok ndien ẹkebem iso ẹtịn̄ ẹban̄a mme Jew ndinyọn̄ọ ke ntan̄mfep. Idụt Israel ẹkenyene ini mfọnido ke ini mmọ ẹkekemede ‘ndinen̄ede ererimbot nnịm’ nnyụn̄ ndụn̄ ke “udeme [mmọ] eke ẹbiarade.” (Isaiah 49:8b) Mmọ ikedịghe aba “mbon n̄kpọkọbi” ke Babylon. Ke ini unyọn̄ọ mmọ, Jehovah ama okụt ete ke mmọ ikasan̄ake “biọn̄” m̀mê ‘itọn̄ ndisat’ mmọ, ‘eyo ye utịn ikọbọn̄ke mmọ.’ Nditọ Israel oro ẹkesuanade ẹkesan̄a ke udịm ẹfiak ẹnyọn̄ọ obio emana mmọ “[ẹto] ke anyan idụt ẹdi . . . , ẹto ke edem edere, ye ke edem inyan̄.” (Isaiah 49:9-12) Kpa ye ndyọ ndyọ akpa edisu emi, Bible owụt ete ke ntịn̄nnịm ikọ emi enyene mme ntatara edisu.
17, 18. Nso ini mfọnido ke Jehovah ekemek ke akpa isua ikie?
17 Akpa, ke ini emana Jesus, mme angel ẹma ẹtan̄a emem ye mfọnido, m̀mê mfọn, Abasi oro edisịmde mme owo. (Luke 2:13, 14) Idịghe kpukpru owo ke ẹkenọ mfọnido emi, edi sụk mbon oro ẹkebuọtde idem ye Jesus. Ke ukperedem Jesus ama okot ntịn̄nnịm ikọ Isaiah 61:1, 2 an̄wan̄wa onyụn̄ ada enye etịn̄ aban̄a idemesie nte anditan̄a “isua mfọnido Jehovah.” (Luke 4:17-21) Apostle Paul ama etịn̄ aban̄a Christ nte enyenede san̄asan̄a ukpeme Jehovah ke mme usen emi enye okodude ke obụkidem. (Mme Hebrew 5:7-9) Ntre ini mfọnido emi enyene n̄kpọ ndinam ye mfọn emi Abasi ọfọnde Jesus ke ini uwem esie nte owo.
18 Nte ededi, ntịn̄nnịm ikọ emi enyene ebuana efen efen. Ke ama okokot oto mme ikọ Isaiah ẹban̄ade ini mfọnido, Paul ama aka iso ọdọhọ ete: “Sese, ini mfọn-ido mi; sese, usen edinyan̄a mi.” (2 Corinth 6:2) Paul ekewet mme ikọ emi ke isua 22 ke Jesus ama akakpa. Nte an̄wan̄ade, ke esop Christian ama ọkọtọn̄ọ ke Pentecost eke 33 E.N., Jehovah ama anam isua mfọnido esie ọniọn̄ man otodo esịm mme anditiene Christ oro ẹyetde aran.
19. Didie ke mme Christian mfịn ẹkeme ndibọ ufọn nto ini mfọnido Jehovah?
19 Nso kaban̄a mme anditiene Jesus mfịn oro mîdịghe mme ada udeme obio ubọn̄ Abasi eke heaven nnyene, oro ẹyetde aran? Nte mbon oro ẹnyenede idotenyịn eke isọn̄ ẹkeme ndibọ ufọn nto ini mfọnido emi? Ih. N̄wed Ediyarade eke Bible owụt ete ke emi edi ini mfọnido Jehovah ọnọ akwa otuowo oro ẹditode ke “akwa ukụt ẹwọn̄ọ” ẹdi ẹdidu uwem ke paradise isọn̄. (Ediyarade 7:13-17) Ntem, kpukpru Christian ẹkeme ndida ekpri ini emi Jehovah owụtde mme anana-mfọnmma owo mfọnido esie mi nnam n̄kpọ ke eti usụn̄.
20. Ke usụn̄ ewe ke mme Christian ẹkeme ndifep nditaba uduak mfọnido Jehovah oro owo mîdotke?
20 Apostle Paul ama ọnọ ntọt mbemiso atan̄ade ini mfọnido Jehovah. Enye ama ekpe mme Christian ubọk ete “ẹkûyak mfọn Abasi, emi [mmọ] ẹkebọde, ọwọrọ ikpîkpu.” (2 Corinth 6:1) Nte asan̄ade ekekem, mme Christian ẹda kpukpru ifet ẹnam n̄kpọ ndinem Abasi esịt nnyụn̄ nnam uduak esie. (Ephesus 5:15, 16) Mmọ ẹnam ọfọn nditiene item Paul emi ọdọhọde ete: “Nditọ-ete, ẹkpeme mbak ndusụk idiọk esịt unana mbuọtidem edidu owo mbufo kiet ke idem, ke ediwọn̄ọde n̄kpọn̄ Abasi uwem: edi ẹnọ kiet eken item kpukpru usen, adan̄a nte ini ekerede Mfịn; mbak idiọk-n̄kpọ edida abian̄a esie ọsọn̄ owo ekededi ke otu mbufo esịt.”—Mme Hebrew 3:12, 13.
21. Nso ikọ idatesịt ẹda akpa ikpehe eke Isaiah ibuot 49 ẹkeberi?
21 Nte mme ikọ ntịn̄nnịm ikọ ke ufọt Jehovah ye Messiah esie ẹsịmde utịt, Isaiah etịn̄ ikọ emi akamade idatesịt ete: “Mbufo enyọn̄, ẹkwọ; isọn̄, nyụn̄ dara; mbufo ikpọ obot ẹbụmede ẹkwọ: koro Jehovah ọdọn̄de ikọt esiemmọ esịt, oyonyụn̄ atua ikọt esie ẹmi ẹtụhọde, mbọm.” (Isaiah 49:13) Nso inem inem ikọ ndọn̄esịt ke emi edi ntem ọnọ nditọ Israel eke eset ye akwa Asan̄autom Jehovah oro, Jesus Christ, ọkọrọ ye mme asan̄autom Jehovah oro ẹyetde aran ye “mme erọn̄ en̄wen” emi ẹdide nsan̄a mmọ mfịn!—John 10:16.
Jehovah Ifreke Ikọt Esie
22. Didie ke Jehovah ọsọn̄ọ etịn̄ nte ke imọ idifreke ikọt imọ?
22 Isaiah aka iso idahaemi nditịn̄ mme ubiereikpe Jehovah. Enye ebem iso etịn̄ ete ke editie nte nditọ Israel oro ẹdude ke ntan̄mfep ẹkpa mba ẹnyụn̄ ẹduọk idotenyịn. Isaiah ọdọhọ ete: “Zion ọdọhọ, ete, Jehovah ọmọkpọn̄ mi, Ọbọn̄ mi omonyụn̄ efre mi.” (Isaiah 49:14) Nte emi edi akpanikọ? Nte Jehovah ọkpọn̄ ikọt esie onyụn̄ efre mmọ? Ke anamde n̄kpọ nte etịn̄ikọ ke ibuot Jehovah, Isaiah aka iso ete: “Nte n̄wan ekeme ndifre eyen-nsek esiemmọ, nnyụn̄ ntre nditua eyen emi enye amande mbọm? Idem mmọ ẹkeme ndifre, edi ami ndifreke fi.” (Isaiah 49:15) Nso ima ima ibọrọ ke Jehovah ọnọ ntem! Ima oro Abasi amade ikọt esie okpon akan eke eyen ye eka. Enye ekere aban̄a mme anam-akpanikọ ikọt esie kpukpru ini. Enye eti mmọ nte n̄kpọ eke ẹkapde enyịn̄ mmọ ẹsịn enye ke ubọk: “Sese, mmakap fi nsịn ke eka-ubọk mi: ibibene fo ẹsụk ẹdu mi ke iso kpukpru ini.”—Isaiah 49:16.
23. Didie ke Paul ekesịn udọn̄ ọnọ mme Christian ndinịm ke akpanikọ nte ke Jehovah idifreke mmọ?
23 Ke leta oro enye ọkọnọde ẹsọk Mbon Galatia, apostle Paul ọkọnọ mme Christian item ete: “Ẹyak ikûkpa mba ke edinam eti n̄kpọ; koro ke edikem ini nnyịn iyọdọk mbun̄wụm, edieke nnyịn mîyakke idem emem nnyịn.” (Galatia 6:9) Enye ekewet mme ikọ nsịnudọn̄ emi ọnọ ẹsọk Mme Hebrew: “Koro Abasi ikwan̄ake nte efrede utom mbufo ye ima enyịn̄ Esie eke mbufo ẹwụtde.” (Mme Hebrew 6:10) Nnyịn ikpedehede ikere ke Jehovah efre ikọt esie. Ukem nte Zion eset, mme Christian ẹnyene eti ntak ndidat esịt nnyụn̄ nnyene ime mbet Jehovah. Enye ọsọn̄ọ omụm mme ikọ ediomi ye eke mme un̄wọn̄ọ esie akama.
24. Ke nso usụn̄ ke ẹdifiak ibọp Zion, ndien mme mbụme ewe ke enye edibụp?
24 Ebede ke Isaiah, Jehovah ọnọ ndọn̄esịt efen efen. Mbon oro “ẹwụride [Zion],” edide mbon Babylon m̀mê mme ọsọn̄ibuot Jew, idịghe aba n̄kpọndịk. “Nditọ” Zion, mme Jew mbon ntan̄mfep oro ẹkade iso ẹnam akpanikọ ẹnọ Jehovah, “ẹwara ẹdi.” Mmọ ‘ẹyesop idem.’ Ke ẹsan̄ade usọp usọp ẹfiak ẹnyọn̄ọ Jerusalem, mme Jew oro ẹnamde ẹfiak ẹnyọn̄ọ ẹdidi n̄kpọ mbana ẹnọ ibuot obio mmọ, kpa nte ẹsịnede “n̄wan ndọ” “n̄kpọ mbana.” (Isaiah 49:17, 18) Mme ebiet Zion ‘ẹwụre.’ Kere nte enye okopde n̄kpaidem ke ini enye ke mbuari enyenede ata ediwak mme andidụn̄ tutu ebietidụn̄ esie etie nte afafaha. (Kot Isaiah 49:19, 20.) Nte ido edide, enye obụp ebiet eke kpukpru nditọ emi ẹtode ẹdi ete: “Afo ọyọdọhọ ke esịt fo, ete, Anie akaman mme mmọ emi ọnọ mi, ndien ami n̄kanana nditọ, nnyụn̄ ndi ada, ndi ibuot-ekọn̄, ye owo eke ẹtan̄de ẹfep? Anie ọkọbọk mme mmọ emi? Sese, ami nsụk ikpọn̄ ke idem mi: mme mmọ emi ẹto mmọn̄?” (Isaiah 49:21) Nso inem inem idaha ke emi edi ntem ọnọ Zion oro ekedide ada ke mbemiso!
25. Ke eyomfịn, nso edifiak n̄wụk ke Israel eke spirit okụt?
25 Mme ikọ emi ẹnyene edisu eke eyomfịn. Ke mme isua afanikọn̄ eke akpa ekọn̄ ererimbot, Israel eke spirit ama osobo ukụt ye ntan̄mfep. Edi ẹma ẹfiak ẹwụk enye ndien enye okodu ke paradise eke spirit. (Isaiah 35:1-10) Ukem nte obio oro ẹkesobode ini kiet ko oro Isaiah etịn̄de aban̄a, enye ama okop inemesịt—yak idọhọ ntre—ndikụt nte ifịk ifịk mme andituak ibuot nnọ Jehovah oro ẹkopde idatesịt ẹyọhọde enye.
“Banner Mme Idụt”
26. Nso ndausụn̄ ke Jehovah ọnọ ikọt esie oro ẹsanade ẹyak?
26 Ke edu ntịn̄nnịm ikọ, Jehovah idahaemi ada Isaiah aka ini oro Babylon edisanade ikọt Esie ayak. Nte mmọ ẹyenyene ndausụn̄ ekededi ẹto Abasi? Jehovah ọbọrọ ete: “Sese, nyanyanade ubọk mi nnọ mme idụt; nnyụn̄ mmenede banner nnọ mme obio: ndien mmọ ẹyekama nditọ-iren fo ke ikpanesịt ẹdi, ẹnyụn̄ ẹbiom nditọ-iban fo ke afara.” (Isaiah 49:22) Ke ata akpa edisu, Jerusalem, emi ke mbemiso ekedide itie ukara ye itie emi temple Jehovah okodude, akabade edi “banner” Jehovah. Idem mme ọwọrọetop ye okopodudu owo ẹtode mme idụt efen, utọ nte “ndidem” ye ‘iban mbọn̄,’ ẹn̄wam nditọ Israel ke isan̄ unyọn̄ọ mmọ. (Isaiah 49:23a) Ndidem Persia ẹdide Cyrus ye Artaxerxes Longimanus ye mbonufọk mmọ ẹsịne ke otu mme andinọ un̄wam emi. (Ezra 5:13; 7:11-26) Ndien mme ikọ Isaiah ẹnyene ebuana efen efen.
27. (a) Ke n̄kponn̄kan edisu, ewe “banner” ke mme idụt ẹdibụn̄ọ itiene? (b) Nso ididi utịp ke ini ẹnyịkde kpukpru idụt ndisụk ibuot nnọ itie edikara Messiah?
27 Isaiah 11:10 etịn̄ aban̄a “banner mme idụt.” Apostle Paul ada mme ikọ emi etịn̄ aban̄a Christ Jesus. (Rome 15:8-12) Ntem, ke n̄kponn̄kan edisu, Jesus ye mme nsan̄a andikara esie oro ẹyetde aran ẹdi “banner” Jehovah emi mme idụt ẹbụn̄ọde ẹtiene. (Ediyarade 14:1) Ke edikem ini, kpukpru mme idụt isọn̄—idem mbon oro ẹkarade mfịn—ẹnyene ndisụk ibuot nnọ itie edikara Messiah. (Psalm 2:10, 11; Daniel 2:44) Nso ididi utịp? Jehovah ọdọhọ ete: “Afo ọyọfiọk ete ke ami ndi Jehovah, emi bụt mîdinamke mmọ eke ẹberide idem ye ami.”—Isaiah 49:23b.
“Edinyan̄a Ekpere Nnyịn”
28. (a) Mme ikọ ewe ke Jehovah afiak ada ọnọ ikọt esie nsọn̄ọ ini kiet efen nte ke ẹyenam mmọ ẹbọhọ? (b) Nso unyịme ke Jehovah osụk enyenyene aban̄a ikọt esie?
28 Ndusụk mbon oro ẹdude ke ntan̄mfep ke Babylon ẹkeme ndikere, ‘Nte ẹkeme ndifak Israel ke akpanikọ?’ Jehovah etịm ekere aban̄a mbụme oro ke ndibụp ete: “Nte ẹdibọ ọkpọsọn̄ owo mbụme? nte mbuot ekọn̄ edinen owo edibọhọ?” (Isaiah 49:24) Ibọrọ edi ih. Jehovah ọsọn̄ọ etịn̄ ọnọ mmọ ete: “Ẹyebọ idem ọkpọsọn̄ owo mbuot ekọn̄ esie, mbụme owo ndịk oyonyụn̄ ọbọhọ.” (Isaiah 49:25a) Nso ọnọ-ndọn̄esịt nsọn̄ọ ke emi edi ntem! Akan oro, mfọnido oro Jehovah ọfọnde ye ikọt esie asan̄a ye unyịme oro enyenede nsọn̄ọ ndikpeme mmọ. Enye ada mme in̄wan̄-in̄wan̄ ikọ etịn̄ ete: “Edi ami nditọhọ ye mmọ eke ẹtọhọde ye afo, edi ami ndinyụn̄ nnyan̄a nditọ fo.” (Isaiah 49:25b) Unyịme oro osụk ododu. Nte ẹwetde ke Zechariah 2:8, Jehovah ọdọhọ ikọt esie ete: “Enye emi otụkde mbufo otụk eyen enyịn [mi].” Edi akpanikọ, nnyịn imadara ini mfọnido idahaemi ke ini mme idụt ke ofụri isọn̄ ẹnyenede ifet ndibụn̄ọ n̄ka Zion eke spirit. Nte ededi, ini mfọnido oro eyesịm utịt.
29. Nso enyene-ndịk ini iso ina ibet mbon oro ẹsịnde ndikop uyo nnọ Jehovah?
29 Nso iditịbe inọ mbon oro ẹsọn̄de ibuot ẹsịn ndikop uyo nnọ Jehovah ẹnyụn̄ ẹkam ẹkọbọde mme andituak ibuot nnọ enye? Enye ọdọhọ ete: “Nyọnọ mmọ eke ẹfịkde fi obụkidem mmọ ẹta; ndien mmọ ẹyen̄wọn̄ iyịp idemmọ ẹkpa, nte ke obufa wine.” (Isaiah 49:26a) Ata enyene-ndịk ini iso! Mme utọ ọsọn̄ibuot andibiọn̄ọ oro inyeneke ini iso oro ebịghide. Ẹyesobo mmọ ẹfep. Ntem, ebede ke ndinyan̄a ikọt esie ye ke ndisobo mme asua mmọ, ẹyediọn̄ọ Jehovah nte Andinyan̄a. “Ofụri obụkidem ẹyefiọk, ẹte ke ami Jehovah ndi andinyan̄a fi, ke andifak fi onyụn̄ edi Ọkpọsọn̄ Abasi Jacob.”—Isaiah 49:26b.
30. Nso edinam edinyan̄a ke Jehovah anam ke ufọn ikọt esie, ndien nso efen ke enye edinam?
30 Mme ikọ oro ẹkebem iso ẹnyene n̄kpọ ndinam ke ini Jehovah akadade Cyrus ndision̄o ikọt Esie mfep ke ufụn mbon Babylon. Mmọ ẹma ẹnyene ukem ebuana oro ke 1919 ke ini Jehovah akadade Jesus Christ, Eyen esie oro enye odoride ke ebekpo, ndision̄o ikọt Esie ke ufụn eke spirit. Ntem, Bible etịn̄ aban̄a Jehovah ye Jesus nte mme andinyan̄a. (Titus 2:11-13; 3:4-6) Jehovah edi Andinyan̄a nnyịn, ndien Jesus, kpa Messiah, edi “Etubom Asan̄autom” esie. (Utom 5:31, NW) Ke akpanikọ, mme edinam edinyan̄a Abasi ebe ke Jesus Christ ẹdi utịbe. Jehovah ada eti mbụk anam mbon eti esịt ẹbọhọ ufụn nsunsu ido ukpono. Enye ada uwa ufak anyan̄a mmọ osio ke ufụn idiọkn̄kpọ ye n̄kpa. Ke 1919 enye ama anyan̄a nditọete Jesus osion̄o ke ufụn eke spirit. Ndien ke ekọn̄ Armageddon oro asan̄ade usọp usọp ekpere, enye ayanyan̄a akwa otuowo eke mme anam-akpanikọ ubonowo osion̄o ke nsobo oro edisịmde mme idiọkowo.
31. Didie ke mme Christian ẹkpenam n̄kpọ ẹban̄a mmọ ndidi mme andibọ mfọnido Abasi?
31 Do, nso ifet ke edi ntem ndidi andibọ mfọnido Abasi! Kpukpru nnyịn ikpakam ida ini mfọnido emi inam n̄kpọ ọniọn̄ ọniọn̄. Ndien nnyịn ikpakam inam n̄kpọ itiene usọp usọp ini nnyịn, inamde mme ikọ oro Paul ekewetde ọnọ ẹsọk mbon Rome: “Mbufo [ẹmefiọk] edikem ini, ẹte ini ekekem nte mme imọ ikpedemerede ke idap: koro edinyan̄a ekpere nnyịn ke emi, akan nte ekekperede ke ini nnyịn inịmde ke akpanikọ. Okoneyo ọnyọn̄ ebe efep, uwemeyo ke ekpere; ẹyak nnyịn ifọrọde ndien utom ekịm, inyụn̄ isịne n̄kpọ-ekọn̄ un̄wana. Yak nnyịn isan̄a ukpono-ukpono, nte owo asan̄ade ke uwemeyo; ikûsan̄a ke etịme-etịme ido ye mbun̄wọn̄i, ikûsan̄a ke use ye mbubiam ido, ikûsan̄a ke utọk ye ufụp. Ẹmen Ọbọn̄ Jesus Christ ẹsịne, ẹkûnyụn̄ ẹben̄e n̄kpọ ẹnịm ẹnọ idiọk udọn̄ obụkidem.”—Rome 13:11-14.
32. Mme nsọn̄ọ ewe ke ikọt Abasi ẹnyene?
32 Jehovah ayaka iso ndifọn mfọn ye mbon oro ẹnamde item. Enye ọyọnọ mmọ odudu ye ukeme oro ẹyomde ndika iso n̄kwọrọ eti mbụk. (2 Corinth 4:7) Jehovah ayada mme asan̄autom esie anam n̄kpọ nte enye adade Adausụn̄ mmọ, Jesus. Enye ayanam inua mmọ ebiet “edisọp ofụt” man otodo etop eti mbụk mmọ ekpesịm esịt mbon nsụkidem. (Matthew 28:19, 20) Enye eyedịp ikọt esie “ke mfụt ubọk esiemmọ.” Enye eyedịp mmọ ukem nte “edisọp idan̄” ke “edịbe-idan̄” esie. Ke akpanikọ, Jehovah idikpọn̄ke ikọt esie!—Psalm 94:14; Isaiah 49:2, 15.
[Ikọ idakisọn̄]
a “Nte eyịghe mîdụhe, ke ọdiọn̄ọde Jesus nte Eyen Abasi ye enye emi ẹketịn̄de ntịn̄nnịm iko ẹban̄a nte edinuakde enye ibuot (Gen. 3:15), Satan ama anam kpukpru se enye ekekemede man osobo Jesus efep. Edi, ke ini akasiande Mary aban̄a nte enye ediyomode Jesus, angel Gabriel ọkọdọhọ enye ete: ‘Edisana Spirit oyodoro fi ke idem, odudu Andikon̄-n̄kan oyonyụn̄ ofụk fi: mmọdo se idimanade eyekere Edisana, Eyen Abasi.’ (Lu 1:35) Jehovah ama ekpeme Eyen esie. Mme ukeme oro ẹkesịnde ndiwot Jesus ke ini ekedide nsek ikekwe unen.”—Insight on the Scriptures, Eboho 2, page 868, emi Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., osiode.
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Ndise ke page 138]
Messiah etie nte “edisọp idan̄” ke edịbe-idan̄ Jehovah
[Ndise ke page 141]
Messiah edi “un̄wana mme idụt”
[Ndise ke page 147]
Ima emi Abasi amade ikọt esie okpon akan eke eyen ye eka
