Ibuot 19

Ndifịk Israel Abasi Idiọn̄ọ

N̄kukụt 4—Ediyarade 7:1-17

Ibuotikọ: Ẹfịk owo 144,000 idiọn̄ọ, ẹnyụn̄ ẹkụt akwa otuowo nte ẹdade ke iso ebekpo Jehovah ye ke iso Eyenerọn̄

Ini edisu: Toto ke ini ẹkedoride Christ Jesus ke ebekpo ke 1914 tutu ebe osịm Ukara Tọsịn Isua esie

1. “Anie ekeme ndida” ke akwa usen iyatesịt Abasi?

 “ANIE ekeme ndida?” (Ediyarade 6:17) Ih, anie ke akpanikọ ekeme? Ke ini akwa usen iyatesịt Abasi ediwụride editịm n̄kpọ Satan, mme andikara ye mbon ererimbot ẹmi ẹkeme ndibụp mbụme oro mfọn mfọn. Ke ekikere mmọ, enye editie nte nsobo oro edide ke iso ọmọn̄ osobo kpukpru owo efep. Edi nte enye eyesobo? Nte enemde, prọfet Abasi ọsọn̄ọ ọnọ nnyịn ete: “Kpukpru owo eke ẹsemede ẹkot enyịn̄ Jehovah ẹyebọhọ.” (Joel 2:32) Apostle Peter ye Paul ẹsọn̄ọ akpanikọ oro. (Utom 2:19-21; Rome 10:13) Ih, mbon oro ẹsemede ẹkot enyịn̄ Jehovah ẹdidi mme andibọhọ. Mmọemi ẹdi mmanie? Nte n̄kukụt en̄wen ayararede, nnyịn iyekụt.

2. Ntak emi edide n̄wọrọnda n̄kpọ nte ke mme andibọhọ usen ikpe Jehovah ẹyedu?

² Enye enen̄ede edi n̄wọrọnda n̄kpọ nte ke owo ekededi ọkpọbọhọ usen ikpe Jehovah, koro owo efen ke otu prọfet Abasi ada ikọ ẹmi etịn̄ aban̄a enye ete: “Sese, oyobio Jehovah ọwọrọ ke ifụtesịt, oyobio eke ọkpọride n̄kpọ efep: eyebụmede ọtọ mme idiọkowo ke ibuot. Ikan̄ iyatesịt Jehovah idikabakede, tutu enye anam, tutu enye onyụn̄ ama uduak esịt esie.” (Jeremiah 30:23, 24) Oyom nnyịn inam n̄kpọ usọp usọp man ibọhọ oyobio oro!—Mme N̄ke 2:22; Isaiah 55:6, 7; Zephaniah 2:2, 3.

Ofụm Mbinan̄ Oro

3. (a) Nso akpan utom oro mme angel ẹnamde ke John okụt? (b) “Ofụm . . . mbinan̄” oro ẹda ẹban̄a nso?

³ Mbemiso Jehovah owụtde ifụtesịt emi, mme angel eke heaven ke ẹnam akpan utom. Idahaemi John okụt emi ke n̄kukụt: “Ke n̄kpọ oro ama ekebe, n̄kụt angel inan̄ ẹdade ke utịt isọn̄ mbinan̄, mmọ ẹnyụn̄ ẹmụm ofụm isọn̄ mbinan̄ ẹkama, man baba ofụm okûfụme ke isọn̄, m̀mê ke inyan̄, m̀mê ke eto ekededi.” (Ediyarade 7:1) Emi ọwọrọ nso ọnọ nnyịn mfịn? “Ofụm . . . mbinan̄” ẹmi ẹdi in̄wan̄în̄wan̄ n̄kpọ idiọn̄ọ oro adade aban̄a ubiomikpe nsobo oro ẹyomde ndiyak ndori idiọk n̄kaowo eke isọn̄, ke mbufụt mbufụt “inyan̄” eke abiatibet ubonowo, ye ke idem mme andikara oro ẹkon̄de nte eto, ẹmi ẹbọde ibetedem ye un̄wam ẹto mme owo ke isọn̄.—Isaiah 57:20; Psalm 37:35, 36.

4. (a) Angel inan̄ oro ẹda ẹban̄a nso? (b) Nso iditịbe inọ esop Satan eke isọn̄ ke ini ẹsanade ofụm mbinan̄ oro ẹyak?

⁴ Nte eyịghe mîdụhe, angel inan̄ ẹmi ẹda  ẹban̄a otu mme angel inan̄ oro Jehovah adade ndimụm ubiereikpe n̄kama tutu osịm ini oro ẹkemekde ẹnịm. Ke ini mme angel oro ẹsanade mme ofụm iyatesịt Abasi oro ẹyak ndifụme ini kiet ke edem edere, edem usụk, edem usiahautịn, ye edem usoputịn, nsobo oro eyenyene ndịk. Enye, ke akamba udomo, editie nte ofụm n̄kan̄ mbinan̄ oro Jehovah akadade asuan mbon Elam eset, asuande onyụn̄ owotde mmọ. (Jeremiah 49:36-38) Enye edidi ọkpọsọn̄ oyobio oro esịnde nsobo eke okponde akan “idio” oro Jehovah akadade osobo idụt Ammon. (Amos 1:13-15) Idụhe ikpehe esop Satan ndomokiet ke isọn̄ oro edikemede ndida ke usen ifụtesịt Jehovah, ke ini enye edinọde itie edikara esie ubọn̄ ke nsinsi nsinsi.—Psalm 83:15, 18; Isaiah 29:5, 6.

5. Didie ke prọfesi Jeremiah an̄wam nnyịn ndifiọk nte ke ubiereikpe Abasi ẹyesịm ofụri isọn̄?

⁵ Nte nnyịn imekeme ndinịm ke akpanikọ nte ke ubiereikpe Abasi eyesobo ofụri isọn̄? Fiak kop se Jeremiah, prọfet esie etịn̄de: “Sese, idiọk-n̄kpọ oto ke idụt kiet osịm idụt eken, akwa oyobio eyenyụn̄ edemede ke n̄kan̄ ererimbot. Ndien mmọ eke Jehovah ediwotde ke usen oro ẹyetọn̄ọ ke utịt ererimbot ẹna ẹsịm ke utịt ererimbot.” (Jeremiah 25:32, 33) Edi ini akwa oyobio emi ke ekịm edifụk ererimbot emi. Ẹyenyen̄e mme isụn̄utom ukara esie ẹwot. (Ediyarade 6:12-14) Edi ini iso ididịghe n̄kịmn̄kịm inọ kpukpru owo. Ke ntak mmanie ke ẹmụm ofụm mbinan̄ oro ẹkama?

Ndifịk Ifịn Abasi Idiọn̄ọ

6. Anie ọdọhọ mme angel oro ẹsụk ẹmụm ofụm mbinan̄ oro ẹkama, ndien emi ayak ini odu ndinam nso?

⁶ John akaiso nditịn̄ nte ẹdinịmde ndusụk owo idiọn̄ọ kaban̄a ubọhọ, ọdọhọde ete: “Ndien n̄kụt angel en̄wen otode ke edem usiaha-utịn ọdọk, emi enyenede ufịk-n̄kpọ Abasi uwem; ndien enye ada ọkpọsọn̄ uyo okot mme angel inan̄ oro ẹyakde odudu ẹnọ mmọ ndibiat obot ye inyan̄, ete, Ẹkûbiat obot ye inyan̄ ye mme eto tutu idifịk ikọt [“ifịn,” NW] Abasi nnyịn idiọn̄ọ ke ọkpọ-iso mmọ.”—Ediyarade 7:2, 3.

7. Ọyọhọ angel ition oro enen̄ede edi anie, ndien nso uyarade in̄wam nnyịn ndisọn̄ọ owo emi enye edide?

⁷ Okposụkedi owo mîsiakke ọyọhọ angel ition emi enyịn̄, kpukpru n̄kpọ ntiense ẹwụt ẹte ke anaedi enye edi Ọbọn̄ Jesus oro ẹnọde ubọn̄. Sia Jesus edide Akwa-angel, ẹwụt enye mi nte akarade mme angel eken. (1 Thessalonica 4:16; Jude 9) Enye oto edem usiahautịn ọdọk, nte “ndidem ẹmi ẹditode ke edem usiahautịn ẹdi”—Jehovah ye Christ esie—ẹmi ẹdide ndinọ ubiereikpe, nte edidem Darius ye Cyrus ẹkenamde ke ini mmọ ẹkesụhọrede Babylon eset ẹnịm ke isọn̄. (Ediyarade 16:12; Isaiah 45:1; Jeremiah 51:11; Daniel 5:31) Angel emi ebiet Jesus n̄ko sia ẹyakde edifịk mme Christian oro ẹyetde aran idiọn̄ọ ẹsịn enye ke ubọk. (Ephesus 1:13, 14) Akande oro, ke ini ẹsanade ofụm ẹmi ẹyak, Jesus edi enyeemi adade udịmekọn̄ eke heaven usụn̄ ke ndibiere ikpe nnọ mme idụt. (Ediyarade 19:11-16) Nte owụtde ifiọk, ndien, Jesus edi enyeemi ọnọde uyo ete ẹmụm nsobo esop Satan eke isọn̄ ẹkama kan̄a tutu ẹfịk ifịn Abasi idiọn̄ọ.

8. Edifịk idiọn̄ọ oro edi nso, ndien ini ewe ke enye ọkọtọn̄ọ?

⁸ Edifịk idiọn̄ọ emi edi nso, ndien ifịn Abasi ẹmi ẹdi mmanie? Edifịk idiọn̄ọ emi ọkọtọn̄ọ ke Pentecost eke 33 E.N. ke ini ẹkeyetde akpa mbon Jew ẹmi ẹkedide Christian aran ke edisana spirit. Ke ukperedem, Abasi ama ọtọn̄ọ ndikot “mme Gentile” nnyụn̄ nyet mmọ aran. (Rome 3:29; Utom 2:1-4, 14, 32, 33; 15:14) Apostle Paul ama ewet aban̄a mme Christian oro ẹyetde aran ẹmi ẹnyenede ubiọn̄ ẹte ke mmimọ “i[mọ]sọn̄ọ ida ke n̄kpọ Christ,” onyụn̄ adian do ete ke Abasi edi enyeemi “okonyụn̄ efịkde nnyịn idiọn̄ọ ke idem, onyụn̄ esịnde spirit Esie ke esịt nnyịn, nte akpa ubak udeme nnyịn.” (2 Corinth 1:21, 22; men Ediyarade 14:1 domo.) Ntem, ke ini ẹbonde mme asan̄autom ẹmi nte nditọ Abasi eke spirit, mmọ ẹbem iso ẹbọ udeme mmọ eke heaven—ufịkn̄kpọ, m̀mê ubiọn̄. (2 Corinth 5:1, 5; Ephesus 1:10, 11) Adan̄aoro mmọ ẹkeme ndidọhọ ẹte: “Spirit ke idemesie etiene spirit nnyịn edi ntiense  ete, nnyịn idi nditọ Abasi. Edi edieke nnyịn idide nditọ, imonyụn̄ inyene udeme ke se ẹnịmde ẹnọ nditọ; imenyene udeme ke se Abasi onịmde; imasan̄a ye Christ inyene udeme: koro ana nte nnyịn ima ikụt ndutụhọ ye Enye, iyenyụn̄ ida ubọn̄ ye Enye.”—Rome 8:15-17.

9. (a) Nso orụk ediyọ ke ẹyom ẹto nditọ Abasi oro ẹbonde ke spirit? (b) Edidomo mbon oro ẹyetde aran edibịghi adan̄a didie?

⁹ “Ana nte nnyịn . . . ikụt ndutụhọ ye Enye”—oro ọwọrọ nso? Man ẹkeme ndibọ anyanya uwem, ana mme Christian oro ẹyetde aran ẹyọ ndutụhọ, ẹnam akpanikọ idem tutu osịm n̄kpa. (Ediyarade 2:10) Enye idịghe n̄kpọ ẹdọhọde ke ‘ẹma ẹkenyan̄a inikiet, ẹnyan̄a kpukpru ini.’ (Matthew 10:22; Luke 13:24) Utu ke oro, ẹnọ mmọ item ẹte: “Ẹdọdiọn̄ ẹsịn ifịk ẹnam ikot eke ẹkekotde mbufo ye edimek eke ẹmekde mbufo ọsọn̄ọ ada.” Ukem nte apostle Paul, ke akpatre ana mmọ ẹkeme ndidọhọ: “Mma n̄n̄wana eti en̄wan, mma mfehe mbuba mi mma, mma nsọn̄ọ mmụm mbuọtidem n̄kama.” (2 Peter 1:10, 11; 2 Timothy 4:7, 8) Ntre mi ke isọn̄ ke ana edidomo oro ẹdomode ye ediken̄ oro ẹken̄de nsụhọ nditọ Abasi oro ẹbonde ke spirit akaiso tutu ẹkụt ẹte ke Jesus ye mme angel oro ẹsan̄ade ye enye ẹma ẹtịm ẹfịk idiọn̄ọ “ke ọkpọiso” kpukpru mmọemi, ẹnamde ẹdiọn̄ọ mmọ ofụri ofụri, ke usụn̄ oro eyịghe ye mfan̄a mîdụhe, nte ‘ifịn Abasi nnyịn’ oro ẹma ẹkedomo ẹkụt ẹte ke ẹnam akpanikọ. Ufịkn̄kpọ oro akabade ndien edi nsinsi idiọn̄ọ. Nte an̄wan̄ade, ke ini ẹsanade ofụm mbinan̄ oro ẹsan̄ade ye ukụt mi ẹyak, eyedi ẹma ẹfefịk kpukpru Israel eke spirit idiọn̄ọ ẹkụre fap-fap, idem okposụkedi ibat ibat mmọ ẹdisụk ẹdude uwem ke isọn̄. (Matthew 24:13; Ediyarade 19:7) Ofụri ibat mme andibuana eyekem!—Rome 11:25, 26.

Owo Ifan̄ ke Ẹfịk Idiọn̄ọ?

10. (a) Mme itien̄wed Abasi ewe iwụt ite ke ibat mbon oro ẹfịkde idiọn̄ọ enyene adan̄a? (b) Ofụri ibatowo oro ẹfịkde idiọn̄ọ edi ifan̄, ndien didie ke ẹsiak enyịn̄ mmọ?

¹⁰ Jesus ama ọdọhọ mbon oro ẹdude ke otu oro ẹfịkde idiọn̄ọ ete: “Ẹkûfehe ndịk, ekpri otuerọn̄; koro edide eti uduak Ete mbufo ndida Obio Ubọn̄ oro nnọ mbufo.” (Luke 12:32) Mme itien̄wed Abasi eken, utọ nte Ediyarade 6:11 ye N̄wed Mbon Rome 11:25, ẹwụt nte ke ibat ekpri otuerọn̄ emi ke akpanikọ enyene adan̄a ndien nte edide akpanikọ, ẹma ẹbebiere ẹnịm. Udiana ikọ John ọsọn̄ọ emi: “Ndien n̄kop ibat mmọ emi ẹfịkde mmọ idiọn̄ọ; thousand owo ikie ye aba ye inan̄, ẹmi ẹsiode ke kpukpru esien nditọ  Israel ẹfịk mmọ idiọn̄ọ. Ke esien Judah ke ẹsio thousand owo duopeba ẹfịk mmọ idiọn̄ọ: ke esien Reuben thousand owo duopeba: ke esien Gad thousand owo duopeba: ke esien Asher thousand owo duopeba: ke esien Naphtali thousand owo duopeba: ke esien Manasseh thousand owo duopeba: ke esien Simeon thousand owo duopeba: ke esien Levi thousand owo duopeba: ke esien Issachar thousand owo duopeba: ke esien Zebulun thousand owo duopeba: ke esien Joseph thousand owo duopeba: ke esien Benjamin ẹsio thousand owo duopeba ẹfịk mmọ idiọn̄ọ.”—Ediyarade 7:4-8.

11. (a) Ntak emi editịn̄ ntụk esien 12 oro mîkpabuanake ata Israel eke obụk? (b) Ntak emi Ediyarade asiakde enyịn̄ esien 12? (c) Ntak emi san̄asan̄a esien ndidem m̀mê esien mme oku baba kiet mîdụhe ke Israel Abasi?

¹¹ Nte ikam idịghe emi etịn̄ aban̄a ata Israel eke obụk? Baba, koro Ediyarade 7:4-8 ọwọn̄ọde ọkpọn̄ usụn̄ oro ẹsiwakde ndiwet mme enyịn̄ esien oro. (Numbers 1:17, 47) Ke akpanikọ, usụn̄ nte ẹwetde mme enyịn̄ oro mi idịghe ye uduak ndinam ẹdiọn̄ọ mme Jew eke obụk ke esien mmọ, edi edi ndiwụt ukem ndutịm oro ẹdiomide ẹnọ Israel eke spirit. Emi ada ukem ukem. Nnennen ibat owo 144,000 ẹnyene ndidu ke obufa idụt emi—owo 12,000 ẹtode kiet ke otu esien 12 ẹmi. Owo isioho esien baba kiet ke Israel Abasi emi inịm san̄asan̄a nte esien ndidem m̀mê esien mme oku. Ofụri idụt emi enyene ndikara nte ndidem, ofụri idụt emi onyụn̄ enyene ndinam utom nte mme oku.—Galatia 6:16; Ediyarade 20:4, 6.

12. Ntak odotde nte mbiowo 24 oro ẹda ikọ eke Ediyarade 5:9, 10 ẹkwọ ikwọ ke iso Eyenerọn̄?

¹² Okposụkedi ẹkebemde iso ẹberede ifet ẹnọ mme Jew eke obụk ye mme andikpono Abasi ke ido mme Jew ndidi se ẹmekde nte Israel eke spirit, esisịt ibatowo kpọt ke idụt oro ẹkeyere ikot emi. Ntre Jehovah ama anam ikot oro atara osịm mme Gentile. (John 1:10-13; Utom 2:4, 7-11; Rome 11:7) Nte ekedide ye mbon Ephesus, ẹmi ke akpa mîkonyụn̄ “inyeneke udeme ke obio Israel,” idahaemi ẹma ẹda spirit Abasi ẹfịk mbon oro mîdịghe mme Jew idiọn̄ọ ndikabade ndi ubak esop Christian oro ẹyetde aran. (Ephesus 2:11-13; 3:5, 6; Utom 15:14) Otịm odot, ndien, nte mbiowo 24 oro ẹkwọde ikwọ ke iso Eyenerọn̄ ẹte: “Afo ama onyụn̄ ada iyịp Fo osio owo ke kpukpru esien, ye usem, ye obio, ye idụt, afak mmọ ọnọ Abasi; omonyụn̄ anam mmọ ẹdi Obio Ubọn̄ ye mme oku ẹnọ Abasi: mmọ ẹyenyụn̄ ẹda ubọn̄ ke isọn̄.”—Ediyarade 5:9, 10.

13. Ntak emi James, eyeneka Jesus ọkọnọde n̄wed esie nte odotde “ẹsọk esien duopeba ẹmi ẹsuanade”?

¹³ Esop Christian edi “ubon eke ẹmekde,  edi mme oku edidem, edi edisana obio.” (1 Peter 2:9) Ke ọbọde Israel eke obụk itie ada nte idụt Abasi, enye amakabade edi obufa Israel oro enen̄erede “edi Israel.” (Rome 9:6-8; Matthew 21:43) a Ke ntak emi, ama enen̄ede odot James, eyeneka Jesus ndinọ n̄wed ubọkerọn̄ esie “ẹsọk esien duopeba ẹmi ẹsuanade,” oro edi, ọnọde ẹsọk esop mme Christian oro ẹyetde aran ke ofụri ererimbot oro nte ini akade ẹdidide owo 144,000.—James 1:1.

Israel Abasi Mfịn

14. Nso iwụt ite ke Mme Ntiense Jehovah ke n̄kemuyo emenyịme ẹte ke 144,000 edi ata ibatowo oro ẹnamde Israel eke spirit?

¹⁴ Nte enemde, Charles T. Russell ama ọdiọn̄ọ ete ke 144,000 ẹdi ata ibatowo oro ẹnamde Israel eke spirit. Ke n̄wed oro, The New Creation, Eboho VI ke n̄wed esie oro Studies in the Scriptures, oro ẹkemịn̄de ke 1904, enye ama ewet ete: “Nnyịn imenyene kpukpru ntak ndinịm ke akpanikọ nte ke nnennen, n̄kemn̄kem ibat [mbon oro ẹyetde aran] ẹmi ẹmekde edi enyeoro ẹwetde ediwak ini ke Ediyarade (7:4; 14:1); oro edi, owo 144,000 ‘ẹmi ẹfakde ẹsio ke otu mme owo.’” Ke n̄wed oro Light, Akpa N̄wed, emi Nditọ Ukpepn̄kpọ Bible ẹkewetde ke 1930, enye ama etịn̄ kpasụk ntre ete: “Owo 144,000 oro ẹbuanade ke idem Christ ẹdi otuowo oro ẹwụtde nte ẹmekde ẹnyụn̄ ẹyetde aran, m̀mê ẹfịkde idiọn̄ọ.” Mme Ntiense Jehovah ke n̄kemuyo ẹmenyịme ekikere oro nte ke ata ata ibat mme Christian 144,000 oro ẹyetde aran ẹnam Israel eke spirit.

15. Ke esisịt ini mbemiso usen Ọbọn̄, nso ke nditọ ukpepn̄kpọ Bible oro ẹnyenede esịt akpanikọ ẹkekere ke mme Jew eke obụk ẹyenyene ke Ini Mme Gentile ama eketre?

¹⁵ Nte ededi, nte Israel eke obụk mfịn ibọhọ ndusụk akpan ufọn? Ke esisịt ini mbemiso usen Ọbọn̄, ke ini nditọ ukpepn̄kpọ Bible oro ẹnyenede esịt akpanikọ ẹketọn̄ọde ntak ẹyarade ediwak n̄wọrọnda akpanikọ ke Ikọ Abasi, ẹkekere ẹte ke ye editre emi Ini Mme Gentile etrede mi ke mme Jew ẹyefiak ẹnyene eti idaha ke iso Abasi. Ntem, n̄wed C. T. Russell oro, The Time Is at Hand (Eboho II ke Studies in the Scriptures), oro ẹkemịn̄de ke 1889, ama ada Jeremiah 31:29-34 abuan ye mme Jew eke obụk, ọdọhọde ete: “Ererimbot edi ntiense ọnọ akpanikọ oro nte ke ufen oro Israel ọbọde ke idak ukara Mme Gentile amakaiso toto ke M.C. [607], nte ke enye osụk akakaiso, ye nte ke ntak ndomokiet idụhe ndidori enyịn ndikụt nte ẹfiakde ẹdiomi ndutịm idụt mmọ ke mîsịmke A.D. 1914, kpa utịt ‘ini itiaba’ mmọ—isua 2520.” Oro eketie nte ke mme Jew adan̄aoro ẹyekụt nte ẹfiakde ẹwụk mmọ nte idụt, ndien idotenyịn emi nte an̄wan̄ade ama ayama ke 1917, ke ini N̄wedibet Balfour ọkọsọn̄ọde ibetedem mbon Britain ndinam Palestine edi obio emana mme Jew.

16. Nso ukeme ke Mme Ntiense Jehovah ẹkesịn ke ndinam etop Christian osịm mme Jew eke obụk, ndien ye nso utịp?

¹⁶ Ke etienede akpa ekọn̄ ererimbot, Palestine ama edidu ke idak Great Britain, ndien usụn̄ ama eberede ọnọ ediwak mme Jew ndifiak nnyọn̄ idụt oro. Ke 1948 ẹma ẹtọn̄ọ Obio Ukaraidem Israel. Nte emi ikowụtke ite ke mme Jew ẹkedu ke usụn̄ ndibọ edidiọn̄ Abasi? Ke ediwak isua, Mme Ntiense Jehovah ẹma ẹnịm ke akpanikọ ẹte ke emi edi ntre. Ntre, ke 1925 mmọ ẹma ẹmịn̄ enyene page 128 n̄wed oro, Comfort for the Jews. Ke 1929 mmọ ẹma ẹsio enyene page 360 ediye n̄wed oro, Life, oro ẹketịmde ndidemede mme Jew udọn̄, okonyụn̄ enemede n̄kpọ aban̄a n̄wed Job eke Bible. Ẹma ẹsịn n̄kpọsọn̄ ukeme, akpan akpan ke Obio New York, ndinam etop Messiah emi osịm mme Jew. Nte enemde, ibat ibat owo ẹma ẹyere ikot, edi mme Jew ke ofụri ofụri, ukem nte mme eteete mmọ eke akpa isua ikie, ẹma ẹsịn uyarade edidu Messiah.

17, 18. Nso ke ifụn Abasi ke isọn̄ ẹkedifiọk ẹban̄a obufa ediomi ye mme prọfesi oro ẹban̄ade edifiak n̄wụk?

¹⁷ Ama ana in̄wan̄în̄wan̄ nte ke mme Jew oro, nte otuowo ye nte idụt, ikedịghe Israel oro ẹtịn̄de ẹban̄a ke Ediyarade 7:4-8  m̀mê ke mme prọfesi Bible eken oro ẹnyenede ebuana ye usen Ọbọn̄. Ke nditiene ido edinam, mme Jew ẹma ẹkaiso ẹtre ndikot enyịn̄ Abasi. (Matthew 15:1-3, 7-9) Ke ndineme mban̄a Jeremiah 31:31-34, n̄wed oro, Jehovah, emi Mme Ntiense Jehovah ẹkemịn̄de ke 1934, ama ọdọhọ ye ubiere ete: “Obufa ediomi oro inyeneke mbubehe ndomokiet ye mme andito ubon Israel eke obụk ye ubonowo ke ofụri ofụri, edi . . . enyene Israel eke spirit kpọt.” Mme prọfesi Bible oro ẹban̄ade edifiak n̄wụk inyeneke ebuana ye mme Jew eke obụk m̀mê ndinyene ye ndutịm ukaraidem Israel, emi edide andibuana ke Edidiana M’idụt onyụn̄ edide ubak ererimbot emi Jesus eketịn̄de aban̄a ke John 14:19, 30 ye 18:36.

¹⁸ Ke 1931, ifịn Abasi ke isọn̄ ẹma ẹbọ enyịn̄ oro, Mme Ntiense Jehovah ẹnyene ye akwa idatesịt. Mmọ ẹmenyịme ke ofụri esịt ye ikọ eke Psalm 97:11: “Ẹmetọ un̄wana ke isọn̄ ẹnọ ndinen owo, ẹtọ idatesịt ẹnọ mbon esịt kiet.” Mmọ ẹma ẹfiọk in̄wan̄în̄wan̄ ẹte ke edi Israel eke spirit ikpọn̄îkpọn̄ ke ẹkeda ẹdisịn ke obufa ediomi oro. (Mme Hebrew 9:15; 12:22, 24) Ọsọn̄-obotitọn̄ Israel eke obụk ikenyeneke udeme ke esịt, ubonowo ke ofụri ofụri ikonyụn̄ inyeneke. Ifiọk oro ẹkenyenede mi ama eberede usụn̄ ọnọ un̄wana Abasi ndiyama ndụk, kpa n̄wọrọnda n̄kpọ ke mme edinam mbụk ukara Abasi. Emi eyeyarade akamba akamba nte Jehovah anamde mbọm, ima-mfọnido, ye akpanikọ esie osịm kpukpru owo oro ẹsan̄ade ẹkpere enye. (Exodus 34:6; James 4:8) Ih, mbon en̄wen ke adianade ye Israel Abasi ẹyebọ ufọn ke mme angel oro ndisụk mmụm ofụm nsobo mbinan̄ oro n̄kama. Mmọemi ẹkpedi mmanie? Nte afo emekeme ndidi kiet ke otu mmọ? Ẹyak nnyịn ise idahaemi.

[Ikọ idakisọn̄]

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

 [Ndise ke page 114]

[Mme ndise ke page 116, 117]

Ofụri edimek ata Israel Abasi ọkọtọn̄ọ ke usen Pentecost eke 33 E.N. osụhọde edisịm 1935 ke ini, ke onịm-mbụk mbono Mme Ntiense Jehovah oro ke Washington, D.C., ẹkewọn̄ọrede ntịn̄enyịn ẹnọ editan̄ akwa otuowo mbọk ye idotenyịn uwem eke isọn̄ (Ediyarade 7:9)