Be ka se isịnede

Be ka se isịnede

Ọniọn̄ Odude ke “Ikọ Abasi”

Ọniọn̄ Odude ke “Ikọ Abasi”

Ibuot 18

Ọniọn̄ Odude ke “Ikọ Abasi”

1, 2. Nso “leta” ke Jehovah ewet nnyịn, ndien ntak-a?

 NTE afo emeti akpatre ini emi afo ọkọbọde leta oto owo ima emi odụn̄de ke anyan usụn̄? Iwakke n̄kpọ emi enemde nnyịn esịt nte inem inem leta emi otode owo oro nnyịn imade. Nnyịn imesidat esịt ndikop mban̄a nte idem esie etiede, mme ifiọkutom esie, ye mme n̄kpọ oro enye aduakde ndinam. Nneme ntre esinam mbonima ẹtịm ekpere kiet eken, idem ọkpọkọm mmọ ẹdu nsannsan ẹkpọn̄ kiet eken.

2 Nso, ndien, ikpenem nnyịn esịt ikan nnyịn ndibọ etop oro ẹwetde-wet nto Abasi oro nnyịn imade? Ke nditịm ntịn̄, Jehovah ewet nnyịn “leta”—Ikọ esie, kpa Bible. Ke leta emi enye asian nnyịn owo emi enye edide, se enye anamde, se enye aduakde ndinam, ye ekese n̄kpọ efen efen. Jehovah ọnọ nnyịn Ikọ esie sia enye oyomde nnyịn isan̄a ikpere imọ. Abasi nnyịn oro enyenede ofụri ọniọn̄ emek mfọnn̄kan usụn̄ ndida nnyene nneme ye nnyịn. Ẹkụt ọniọn̄ oro mînyeneke mbiet ke usụn̄ oro ẹwetde Bible ye ke se isịnede ke esịt.

Ntak Ọnọde Ikọ Oro Ẹwetde-Wet?

3. Ewe usụn̄ ke Jehovah akada ọnọ Moses Ibet?

3 Ndusụk owo ẹkeme ndikere, ‘Ntak emi Jehovah mîkadaha ata ndyọ ndyọ usụn̄—yak idọhọ, uyo oro otode heaven—inyene nneme ye mme owo?’ Edi akpanikọ, Jehovah ama esitie ke heaven ndusụk ini etịn̄ ikọ ebe ke mme angel. Ke uwụtn̄kpọ, enye ama anam ntre ke ini enye ọkọnọde Israel Ibet. (Galatia 3:19) Uyo oro okotode heaven mi ama enen̄ede enyene uten̄e—idem ama enyek nditọ Israel tutu mmọ ẹdọhọ yak Jehovah okûda usụn̄ emi etịn̄ ikọ aba ọnọ mmimọ, edi yak ada Moses etịn̄. (Exodus 20:18-20) Ntem, ẹma ẹtịn̄ Ibet oro ọkọdọn̄ọde n̄kpọ nte ewụhọ 600 ẹnọ Moses ke uyo, ke ikọ kiet kiet.

4. Nam an̄wan̄a ntak emi ikọ oro ẹtịn̄de-tịn̄ ke inua mîkpekedịghe eti usụn̄ ndinọ ibet Abasi.

4 Edi, nso edieke owo mîkpekewetke-wet Ibet oro? Nte Moses ekpekekeme nditi nnennen ikọ kiet kiet oro ẹkedọn̄ọde ke anyan Ibet oro onyụn̄ etịn̄ enye ye unana ndudue ọnọ mbon eken ke idụt oro? Nso kaban̄a mme emana oro ẹkedide ke iso? Nte mmọ ẹkpekeberi edem ke ikọ oro ẹtịn̄de-tịn̄ ke inua kpọt? Oro ikpedịghe eti usụn̄ ndinọ ibet Abasi. Kere se ikpetịbede edieke akpanade afo ọnọ anyan udịm owo mbụk ebe ke nditịn̄ nnọ akpa owo ndien enye emen etịn̄ ọnọ owo enye eken ntre ntre ke adiana ke adiana tutu ẹsịm akpatre owo. Eyedi se akpatre owo edikopde oyokpụhọde akamba akamba ye akpa ikọ oro afo eketịn̄de. Owo ikesịnke mme ikọ Ibet Abasi ke utọ itiendịk oro.

5, 6. Nso ke Jehovah eketeme Moses ete anam ye ikọ Esie, ndien ntak emi nnyịn ndinyene Ikọ Jehovah oro ẹwetde-wet edide edidiọn̄?

5 Jehovah ke ọniọn̄ ama emek ndinam ẹwewet mme ikọ esie. Enye eketeme Moses ete: “Wet mme ikọ emi ke idem fo: koro ndade uyo ikọ emi ndiomi ediomi ye afo, ye Israel n̄ko.” (Exodus 34:27) Ntre ke ediwet Bible ọkọtọn̄ọ, ke 1513 M.E.N. Ke se ibede isua 1,610 oro ẹketienede, Jehovah ama “etịn̄ ikọ n̄kpụhọ-n̄kpụhọ ye ke nsio-nsio usụn̄” ọnọ n̄kpọ nte owo 40 oro ẹkewetde Bible. (Mme Hebrew 1:1) Ekem mme ifịk ifịk osion̄o n̄wed ẹma ẹnen̄ede ẹtịn̄ enyịn ẹsion̄o mme idem efen nnennen nnennen man otodo ẹtịm N̄wed Abasi ẹnịm.—Ezra 7:6; Psalm 45:1.

6 Jehovah enen̄ede ọdiọn̄ nnyịn ke ndida se ẹwetde-wet nnyene nneme ye nnyịn. Nte akanam afo ọmọbọ leta oro afo ekenen̄erede ama—eyedi ke ntak oro enye ọkọnọde ndọn̄esịt oro oyomde—tutu afo etịm enye enịm onyụn̄ okot enye ndien ndien? Ntre ke edi ye “leta” oro Jehovah ọnọde nnyịn. Sia Jehovah akanamde ẹwewet ikọ esie, nnyịn imekeme ndikot mmọ kpukpru ini inyụn̄ itie ikere se mmọ ẹtịn̄de. (Psalm 1:2) Nnyịn imekeme ndibọ “ndọn̄esịt eke n̄wed Abasi ọnọde” ini ekededi oro nnyịn iyomde.—Rome 15:4.

Ntak Ẹkedade Mme Owo Ndiwet?

7. Didie ke ẹkụt ọniọn̄ Jehovah ke enye ndikada mme owo ndiwet Bible?

7 Jehovah ke ọniọn̄ esie akada mme owo ndiwet Ikọ esie. Kere ban̄a emi: Edieke Jehovah akpakadade mme angel ndiwet Bible, nte enye ekpenyene ukem inem oro enye enyenede? Edi akpanikọ, mme angel ẹkpeda n̄kokon̄ idaha mmọ ẹwụt utọ owo emi Jehovah edide, ẹkpetịn̄ ẹban̄a utuakibuot oro mmọ ẹnọde enye, ẹnyụn̄ ẹtịn̄ ẹban̄a mme owo oro ẹkedide mme anam-akpanikọ asan̄autom Abasi. Edi nte idaha ekikere mme mfọnmma edibotn̄kpọ eke spirit emi ifiọk, ikike, ye odudu mmọ ẹnen̄erede ẹkon̄ ẹkan eke nnyịn, ekpenen̄ede an̄wan̄a nnyịn?—Mme Hebrew 2:6, 7.

8. Ke nso usụn̄ ke ẹkeyak mme andiwet Bible ẹda ukeme ukere n̄kpọ mmọ ẹnam n̄kpọ? (Se n̄ko ikọ idakisọn̄.)

8 Ebede ke ndikada mme owo n̄wet Bible, Jehovah ọkọnọ nnennen n̄kpọ oro nnyịn iyomde—kpa n̄wetnnịm n̄kpọ oro “ẹdade odudu Spirit Abasi ẹwet,” edi oro enyenede n̄kpọ emi aban̄ade owo. (2 Timothy 3:16) Didie ke enye akanam oro? Ke ediwak idaha, enye nte an̄wan̄ade ama ayak mme andiwet ẹda ukeme ukere n̄kpọ mmọ ẹmek ‘ndinem ikọ oro ẹdide ikọ akpanikọ.’ (Ecclesiastes 12:10, 11) Emi anam an̄wan̄a ntak ẹkewetde Bible ke nsio nsio usụn̄; uwetn̄kpọ emi ẹwụt idaha ye edu uwem andiwet kiet kiet. a Edi mme owo emi “[ẹketịn̄] ikọ eke otode Abasi, nte Edisana Spirit esịnde mmọ ẹtịn̄.” (2 Peter 1:21) Ntem, ke akpatre se ẹkewetde ekenen̄ede edi “ikọ Abasi.”—1 Thessalonica 2:13.

9, 10. Ntak emi ndida mme owo n̄wet Bible anamde enye enen̄ede enyene ufiop ye inem?

9 Ndida mme owo n̄wet anam Bible enen̄ede enyene ufiop ye inem. Mme andiwet enye ẹkedi mme owo oro ẹkenyenede ntụk nte nnyịn. Sia ẹkedide mme anana-mfọnmma, mmọ ẹma ẹsobo mme ukem idomo ye mfịghe oro nnyịn isobode. Ke ndusụk idaha, spirit Jehovah ama ọnọ mmọ odudu ndiwet mban̄a nte eketiede mmọ ke idem ye mme afanikọn̄ mmọ. (2 Corinth 12:7-10) Ntre mmọ ẹkeda mme ikọ oro ẹban̄ade idemmọ ẹwet, mme ikọ oro angel ndomokiet mîkpadaha.

10 Da David edidem Israel ke uwụtn̄kpọ. Ke enye ama akanam akwa idiọkn̄kpọ, David ama ewet psalm oro enye akan̄wan̄ade esịt esie ọnọ Abasi, eben̄e edifen nnọ. Enye ekewet ete: “Sio mi mme idiọk ido ke idem fep, nam ndi edisana. Koro mmọfiọk ndudue mi: idiọk ido mi onyụn̄ odu mi ke iso kpukpru ini. Sese, n̄kamana ke ukwan̄; eka mi okonyụn̄ oyomo mi ke idiọk. Kûmen mi ke iso fo uduọk; kûnyụn̄ ubọ mi edisana spirit fo. Mme uwa emem Abasi edi spirit eke obụn̄ọde: O Abasi, afo usịnke edibụn̄ọ ye edinuaha esịt ke ndek.” (Psalm 51:2, 3, 5, 11, 17) Nte editịmede esịt ewetn̄wed emi itụkde fi ke idem? Anie ekpekeme ndiwụt utọ ntụk ofụri esịt emi ke mîbọhọke anana-mfọnmma owo?

Ntak Edide N̄wed oro Aban̄ade Mme Owo?

11. Mme ata uwụtn̄kpọ eyouwem ewe ke ẹwet ke Bible “ndida n̄kpep nnyịn n̄kpọ”?

11 Odu n̄kpọ efen oro etịpde esịn ke Bible ndinyene inem. Ke akamba udomo, enye edi n̄wed oro aban̄ade mme owo—mme ata ata owo—mbon oro ẹnamde n̄kpọ Abasi ye mbon oro mînamke. Nnyịn imokot iban̄a mme ifiọk n̄kpọntịbe, nsọn̄ọn̄kpọ, ye idatesịt mmọ. Nnyịn imokụt mme utịp edimek oro mmọ ẹkenamde ke uwem. Ẹkewet mme utọ mbụk oro “ndida n̄kpep nnyịn n̄kpọ.” (Rome 15:4) Ebede ke mme ata uwụtn̄kpọ eyouwem emi, Jehovah ekpep nnyịn n̄kpọ ke usụn̄ oro otụkde esịt nnyịn. Kere ban̄a ndusụk uwụtn̄kpọ.

12. Ke nso usụn̄ ke mme mbụk Bible oro ẹban̄ade mme owo oro mîkanamke akpanikọ ẹn̄wam nnyịn?

12 Bible etịn̄ aban̄a mbon oro mîkanamke akpanikọ, idem ye ndiọi owo, ye se iketịbede inọ mmọ. Ke mme mbụk emi, ẹtịn̄ mme edinam oro ẹwụtde ndiọi edu, anamde mmọ ẹsọp ẹn̄wan̄a nnyịn. Ke uwụtn̄kpọ, ewe ewụhọ efen oro akpande unana edinam akpanikọ okpokop odudu akan mbụkuwem oro owụtde edu emi ke idem Judas nte enye akanamde ediomi ndida Jesus nnọ? (Matthew 26:14-16, 46-50; 27:3-10) Mme utọ mbụk emi ẹnen̄ede ẹtụk esịt nnyịn, ẹn̄wamde nnyịn ndifiọk nnyụn̄ n̄wọn̄ọde n̄kpọn̄ ndiọi edu.

13. Ke nso usụn̄ ke Bible anam nti edu ẹn̄wan̄a nnyịn?

13 Bible etịn̄ n̄ko aban̄a ediwak mme anam-akpanikọ asan̄autom Abasi. Nnyịn imokot iban̄a ifịk ye edinam akpanikọ mmọ. Nnyịn imokụt mme ata ata uwụtn̄kpọ ẹban̄ade mme edu oro ẹyomde nnyịn ikọri man otodo isan̄a ikpere Abasi. Da mbuọtidem ke uwụtn̄kpọ. Bible etịn̄ se mbuọtidem edide onyụn̄ asian nnyịn nte enye edide akpan n̄kpọ edieke nnyịn iyomde ndinem Abasi esịt. (Mme Hebrew 11:1, 6) Edi mme in̄wan̄-in̄wan̄ uwụtn̄kpọ ẹban̄ade ediwụt mbuọtidem ẹdọn̄ọ n̄ko ke Bible. Kere ban̄a mbuọtidem oro Abraham okowụtde ke ini enye okoyomde ndiwa Isaac. (Genesis, ibuot 22; Mme Hebrew 11:17-19) Ebede ke mme utọ mbụk oro, ẹkeme nditịm mfiọk se ikọ oro “mbuọtidem” ọwọrọde, enye onyụn̄ an̄wan̄a owo mmemmem mmemmem. Owụt ọniọn̄ didie ntem Jehovah ndidọhọ nnyịn ikọri nti edu nnyụn̄ ntọn̄ọ ntak nnọ nnyịn mme uwụtn̄kpọ nte ẹnamde-nam enye ẹwụt!

14, 15. Nso ke Bible asian nnyịn aban̄a n̄wan kiet oro ekedide temple, ndien nso ke mbụk emi ekpep nnyịn aban̄a Jehovah?

14 Mme ata ata mbụk uwem oro ẹkụtde ke Bible ẹsiwak ndikpep nnyịn mban̄a utọ owo emi Jehovah edide. Kere se nnyịn ikotde iban̄a n̄wan oro Jesus okokụtde ke temple. Ke adan̄aemi eketiede ekpere usịn-etịbe, Jesus ama ese nte mme owo ẹsịnde etịbe. Ediwak mbon inyene ẹma ẹdi, ẹdisio “n̄kpọ ke nyọhọ-nsụhọ mmọ ẹsịn.” Edi Jesus ama owụk enyịn ese ubuene ebeakpa kiet. Enọ esie ẹkedi “n̄kpri okụk iba, emi ẹdide ata usụhọde okụk.” b (NW) Oro ekedi akpatre okụk oro enye ekenyenede. Jesus, emi enyenede mfọnmma idaha ekikere Jehovah, ama ọdọhọ ete: “Ubuene ebe-akpa emi ama esịn akan kpukpru mmọ emi ẹkesịnde okụk ke usịn-utịbe.” Ikọ oro ọkọwọrọ ete ke enye ama esịn okụk akan kpukpru mbon eken ke ẹtan̄de ẹdian kiet.—Mark 12:41-44; Luke 21:1-4; John 8:28.

15 Nte idịghe akpan n̄kpọ nte ke otu kpukpru owo oro ẹkedide temple usen oro, ebeakpa emi kpọt ke ẹtịn̄ n̄kpọ ẹban̄a ke Bible? Ebede ke uwụtn̄kpọ emi, Jehovah ekpep nnyịn nte ke imọ idi Abasi oro iwụtde esịtekọm. Enye okop inemesịt ndibọ enọ ofụri esịt nnyịn, inamke n̄kpọ m̀mê mmọ ẹkpri adan̄a didie ke ẹmende ẹdomo ye se mbon en̄wen ẹkemede ndinọ. Idụhe mfọnn̄kan usụn̄ efen oro Jehovah akpakadade ekpep nnyịn inem inem akpanikọ emi!

Se Mîsịneke ke Bible

16, 17. Didie ke ẹkụt ọniọn̄ Jehovah idem ke se enye emekde nditre ndisịn ke Ikọ esie?

16 Ke ini afo ewetde leta ọnọ owo ima fo, idịghe kpukpru n̄kpọ ke afo esikeme ndiwet. Ntre afo emesida mbufiọk ndimek se ediwetde. Kpasụk ntre, Jehovah emek ndisiak ndusụk owo ye mme n̄kpọntịbe ke Ikọ esie. Edi ke ntatara uwetn̄kpọ emi, Bible isinọhọ ofụri ọyọhọ ntọt kpukpru ini. (John 21:25) Ke uwụtn̄kpọ, ke ini Bible etịn̄de aban̄a ubiereikpe Abasi, ntọt oro ẹnọde ekeme nditre ndibọrọ kpukpru mbụme nnyịn. Ẹkụt ọniọn̄ Jehovah idem ke se enye emekde nditre ndisịn ke Ikọ esie. Didie ke edi ntre?

17 Usụn̄ oro ẹdade ẹwet Bible an̄wam ndidụn̄ọde se isịnede nnyịn ke esịt. Mme Hebrew 4:12 ọdọhọ ete: “Ikọ [m̀mê, etop] Abasi enyene uwem, onyụn̄ ananam n̄kpọ, onyụn̄ ọsọp akan kpukpru ofụt iso iba, ekịm abahade ukpọn̄ ye spirit . . . onyụn̄ enyene ukeme ndidụn̄ọde ekikere ye uduak esịt owo.” Etop Bible esibe odụk isọn̄esịt nnyịn, ayararede ata ekikere ye mme uduakesịt nnyịn. Enye esiwak nditịmede mbon oro ẹkotde enye ẹyom ndudue ke ini mmọ ẹkotde mbụk oro mîsineke ntọt ikem ndiyụhọ mmọ. Utọ mbon oro ẹkam ẹkeme ndibụp m̀mê Jehovah enen̄ede enyene ima, ọniọn̄, onyụn̄ anam se inende.

18, 19. (a) Ntak emi mîkpafịnake nnyịn edieke akpan mbụk Bible edemerede mme mbụme oro nnyịn mîkemeke ndifiọk mme ibọrọ ke ndondo oro? (b) Oyom nso man Ikọ Abasi an̄wan̄a owo, ndien didie ke emi edi uyarade akwa ọniọn̄ Jehovah?

18 Ke edide isio, ke ini nnyịn itịn̄de enyịn ikpep Bible ye esịt akpanikọ, nnyịn imedi idifiọk Jehovah ke usụn̄ oro Bible ke ofụri ofụri owụtde enye. Ntem, ifịnake nnyịn edieke mbụk kiet edemerede mme mbụme oro nnyịn mîkemeke ndikụt ibọrọ ke ndondo oro. Ke ndinam an̄wan̄a: Ke ini ekịmọfọn̄ ekịmde ọfọn̄ ndọ, enye onyụn̄ enyenede kpukpru mbai ọfọn̄ ke itie ke itie, eyedi enye ikemeke ndikụt akpan ubak ọfọn̄ kiet m̀mê ndifiọk nte ekemede ndikịm akpan ubak ọfọn̄ kiet ndian. Edi, ekeme ndidi enye ama ekịm ọfọn̄ oro esịm udomo oro ekemede ndinam enye ọdiọn̄ọ nte ofụri ọfọn̄ oro editiede. Kpasụk ntre, ke ini nnyịn ikpepde Bible, nnyịn iyọfiọk utọ Abasi emi Jehovah edide sụn̄sụn̄. Idem ọkpọkọm nnyịn ikemeke ke akpa ndifiọk akpan mbụk m̀mê ndikụt nte enye enyenede ebuana ye edu Abasi, se nnyịn ikpepde ke Bible ananam nnyịn ifiọk ekese iban̄a Jehovah ekem ndin̄wam nnyịn ikụt nte ke enye enen̄ede edi ima ima Abasi, inamke asari, onyụn̄ edi edinen.

19 Do, man Ikọ Abasi an̄wan̄a nnyịn, ana nnyịn ikot inyụn̄ ikpep enye ye esịt akpanikọ oro mîsan̄ake ye ukwan̄ uduak. Nte emi idịghe uyarade akwa ọniọn̄ Jehovah? Mme owo oro ẹnyenede ifiọk ẹkeme ndiwet n̄wed oro ekemede ndin̄wan̄a sụk “mbon eti ibuot ye mme asian.” Edi man ẹwet n̄wed oro an̄wan̄ade sụk mbon oro ẹnyenede eti uduakesịt—oyom ọniọn̄ otode Abasi!—Matthew 11:25.

N̄wed “Ata Ọniọn̄”

20. Ntak emi edide Jehovah ikpọn̄ ekeme nditịn̄ mfọnn̄kan usụn̄ udu uwem nnọ nnyịn, ndien nso ke Bible esịne oro ekemede ndin̄wam nnyịn?

20 Ke Ikọ esie, Jehovah asian nnyịn mfọnn̄kan usụn̄ ndidu uwem. Nte Andibot nnyịn, enye ọfiọk se nnyịn iyomde akan nte nnyịn ifiọkde. Ndien mme akpan n̄kpọ oro owo oyomde—esịnede udọn̄ ndidi se ẹmade, ndikop inemesịt, ye ndinyene itie ebuana oro okụtde unen—ikpụhọkede. Bible ọdọn̄ọ ediwak “[ata, NW] ọniọn̄” oro ẹkemede ndin̄wam nnyịn ndidu uwem oro enyenede se ọwọrọde. (Mme N̄ke 3:21) Ikpehe kiet kiet ke un̄wam ukpepn̄kpọ emi esịne ibuot oro owụtde nte nnyịn ikemede ndida ọniọn̄ ọniọn̄ item Bible nsịn ke edinam, edi yak nnyịn ikere iban̄a uwụtn̄kpọ kiet kpọt mi.

21-23. Ewe item ọniọn̄ ikeme ndin̄wam nnyịn ndifep iyatesịt ye utọk?

21 Nte akanam afo ọmọfiọk ete ke mme owo oro ẹkamade udu ẹsiwak ndinọ idemmọ unan? Ndisịn utọk ke esịt edi ndibiom ndodobi mbiomo. Ke ini nnyịn isịnde utọk ke esịt, enye ayakara ekikere nnyịn, iyakke nnyịn inyene emem, onyụn̄ ababa idatesịt nnyịn. Ukpepn̄kpọ ifiọk ntaifiọk owụt nte ke ndisịn iyatesịt ke esịt ekeme ndinam nnyịn isọp inyene udọn̄ọ esịt ye ata ediwak uyịre uyịre udọn̄ọ eken. Ke anyanini mbemiso utọ ukpepn̄kpọ ifiọk ntaifiọk oro ekedide edidu, Bible ama etịn̄ ọniọn̄ ọniọn̄ ete: “Tre ifụtesịt, nyụn̄ kpọn̄ ifiopesịt.” (Psalm 37:8) Edi didie ke nnyịn ikeme ndinam oro?

22 Ikọ Abasi ọnọ ọniọn̄ ọniọn̄ item emi: “Mbufiọk owo iyakke enye ọsọp iyatesịt: onyụn̄ eye enye ndifen ndudue.” (Mme N̄ke 19:11) Mbufiọk edi ukeme edikụt n̄kpọ mbe se idude ke enyọn̄ enyọn̄, ndikụt se idude ke esịt. Mbufiọk asan̄a ye ifiọk, koro enye ekemede ndin̄wam nnyịn ifiọk ntak emi owo enye eken etịn̄de ikọ m̀mê anamde n̄kpọ ke usụn̄ oro enye anamde. Ndidomo ndifiọk ata uduakesịt esie, mme ntụk, ye mme idaha esie ekeme ndin̄wam nnyịn itre ndikụt ndudue nnọ enye.

23 Bible esịne item efen efen: “Ẹme ime ye kiet eken, ẹnyụn̄ ẹfen kiet eken.” (Colossae 3:13) Ikọ oro “ẹme ime ye kiet eken” ọnọ ekikere ediyọ mme edu oro ẹkemede ndiyat nnyịn esịt. Utọ ime oro ekeme ndin̄wam nnyịn ifep ndikama n̄kpri udu ke esịt. ‘Edifen’ ọnọ ekikere edisio utọk ke esịt mfep. Enyene-ọniọn̄ Abasi nnyịn ọfiọk ete ke oyom nnyịn ifen inọ mbon en̄wen ke ini eti isọn̄ odude ndinam ntre. Emi idịghe ke ufọn mmọ kpọt edi n̄ko man nnyịn inyene ifụre esịt ye ekikere. (Luke 17:3, 4) Nso ọniọn̄ ke ẹkụt ntem ke Ikọ Abasi!

24. Nso idi utịp ke ini nnyịn idade ọniọn̄ Abasi idu uwem?

24 Ke ntak akwa ima esie Jehovah okoyom ndinyene nneme ye nnyịn. Enye ama emek mfọnn̄kan usụn̄ ndinam ntre—ebe ke “leta” oro mme owo ẹkewetde ke idak ndausụn̄ edisana spirit. Nte utịp, Bible ọyọhọ ye ọniọn̄ Jehovah. Ẹkeme “ndinen̄ede mberi edem” ke ọniọn̄ emi. (Psalm 93:5, NW) Nte nnyịn idude uwem ekekem ye enye inyụn̄ ibuanade enye ye mbon efen, nnyịn ke isan̄a ikpere ata ọniọn̄ ọniọn̄ Abasi nnyịn ke ndammana usụn̄. Ke ibuot oro etienede, nnyịn iyeneme n̄wọrọnda uwụtn̄kpọ efen aban̄ade ọniọn̄ Jehovah ndida n̄kụt n̄kpọ anyan usụn̄: kpa ukeme esie ndibem iso ntịn̄ ini iso nnyụn̄ nsu uduak esie.

[Mme Ikọ idakisọn̄]

a Ke uwụtn̄kpọ, David, emi ekedide ekpemerọn̄, ada mme uwụtn̄kpọ ẹban̄ade uwem ubọk ufene. (Psalm 23) Matthew, emi ekedide ọbọ tax, etịn̄ ekese n̄kpọ otụk ibat ye ekọmurua okụk. (Matthew 17:27; 26:15; 27:3) Luke, emi ekedide abiausọbọ, ada mme ikọ oro ẹwụtde ifiọk usọbọidem oro enye ekenyenede.—Luke 4:38; 14:2; 16:20.

b Okụk emi kiet kiet ekedi lepton, kpa n̄kprin̄kan okụk mme Jew oro okodude ini oro. Lepton iba ẹkpetie nte ndibahade okụkutom usen kiet ke itie 64. Okụk iba emi ikekemke se ẹkpekam ẹdade ẹdep akadan̄abasi kiet, kpa inuen oro ekememde urua akan ọnọ mme ubuene ndida nnam udia.

Mme Mbụme Nditie N̄kere

Mme N̄ke 2:1-6 Nso ukeme ke ẹyom man ẹnyene ọniọn̄ oro odude ke Ikọ Abasi?

Mme N̄ke 2:10-22 Ke mme usụn̄ ewe ke nnyịn idibọ ufọn ito edida ọniọn̄ ọniọn̄ item Bible ndu uwem?

Rome 7:15-25 Didie ke itien̄wed emi owụt ọniọn̄ oro odude ke ndikanam mme owo ẹwet Ikọ Abasi?

1 Corinth 10:6-12 Nso ke nnyịn ikeme ndikpep nto mme ntọt uwụtn̄kpọ Bible ẹban̄ade Israel?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Ndise ke page 180]

‘Ẹkeda odudu spirit Abasi ẹwet kpukpru N̄wed Abasi’