1. Nso ke Jesus eketịn̄ afiak etịn̄ okoneyo oro ekesierede usen emi ẹkewotde enye?

OKONEYO oro ekesierede usen emi ẹkewotde Jesus, enye ama enen̄ede ekere nte n̄kpọ editiede ye mbet esie ke ini iso onyụn̄ ọbọn̄ akam ọnọ Ete esie ete: “Mben̄eke nte osio mmọ ke ererimbot, edi mben̄e nte ekpeme mmọ ke ntak andidiọk. Mmọ idịghe ubak ererimbot, kpa nte ami mmendịghe ubak ererimbot.” (John 17:​15, 16) Akam emi okowụt ke Jesus ama enen̄ede ama mbet esie, ke se enye eketịn̄de ye mmọ kpa okoneyo oro ete ke mmọ ‘idịghe ubak ererimbot’ edi akpan n̄kpọ. (John 15:19) Jesus okoyom mmọ ẹda san̄asan̄a ke ererimbot emi!

2. Mmanie ke Jesus okokot “ererimbot”?

² Mbon emi mînamke n̄kpọ Abasi, mbon emi Satan akarade, ke Jesus okokot “ererimbot”; mmọ ẹkohode idem ẹnyụn̄ ẹsịn esịt ke ndinam udọn̄ idemmọ ukem nte Satan. (John 14:30; Ephesus 2:2; 1 John 5:19) Owo emi edide ufan ye ererimbot emi “anam idem asua ye Abasi.” (James 4:4) Edi didie ke kpukpru mbon oro ẹyomde Abasi aka iso ama mmimọ ẹkeme ndidụn̄ ke ererimbot edi ẹda san̄asan̄a? Imọn̄ ineme usụn̄ ition. (1) Ana ida inọ Obio Ubọn̄ Abasi emi Christ akarade inyụn̄ itre ndisịn idem ke mbre ukara (pọlitiks). (2) Ana ibiọn̄ọ spirit ererimbot. (3) Ana isịne n̄kpọ inyụn̄ ikama idem ke usụn̄ oro owụtde ke imenyene iso o-bụt. (4) Inaha ima inyene. (5) Ana isịne n̄kpọekọn̄ Abasi.

3. (a) Didie ke Jesus ekese mbre ukara? (b) Ntak emi ikemede ndidọhọ ke mme anditiene Jesus oro ẹyetde aran ẹdi mme isụn̄utom? (Se n̄ko ikọ idakisọn̄.)

³ Jesus ikesịnke idem ke mbre ukara, edi akada ofụri ini esie ọkwọrọ etop Obio Ubọn̄ Abasi, kpa ukara eke heaven emi enye edidide Edidem. (Daniel 7:​13, 14; Luke 4:43; 17:​20, 21) Oro akanam enye ada ke iso Pontius Pilate, owo ukara Rome, ọdọhọ ete: “Obio ubọn̄ mi idịghe ubak ererimbot emi.” (John 18:36) Ata mbet esie ẹkpebe enye, ẹsọn̄ọ ẹda ye enye ye Obio Ubọn̄ esie, ẹnyụn̄ ẹkwọrọ etop Obio Ubọn̄ oro ẹnọ mme owo ke ofụri ererimbot. (Matthew 24:14) Apostle Paul ekewet ete: “Nnyịn idi mme isụn̄utom emi idade ke ibuot Christ . . . Nte mme andida ke ibuot Christ nnyịn iben̄e ite: ‘Ẹfiak ẹtie ke emem ye Abasi.’” *​—2 Corinth 5:20.

4. Didie ke mme ata Christian ẹsiwụt ke ida inọ Obio Ubọn̄ Abasi? (Se ekebe  Akpa Mme Christian Ẹkeda San̄asan̄a.)

⁴ Sia mme isụn̄utom ẹsidade ke ibuot ukara idụt mmọ ke esenidụt, mmọ isisịnke idem ke mbubehe ukara idụt oro, edi ẹsida san̄asan̄a ẹnyụn̄ ẹnam se idụt mmọ ẹkedọn̄de mmọ. Se mme anditiene Christ oro ẹyetde aran ẹnamde edi oro sia “itie eyenisọn̄ [mmọ] odu ke heaven.” (Philippi 3:20) Mmọ ẹsịn ifịk ẹkwọrọ ẹban̄a Obio Ubọn̄ Messiah tutu ediwak miliọn “mme erọn̄ en̄wen” “ẹfiak ẹtie ke emem ye Abasi.” (John 10:16; Matthew 25:​31-40) “Mme erọn̄ en̄wen” ẹnam utom nte udiana isụn̄utom Christ, ke ẹnyụn̄ ẹnọ nditọete Christ ibetedem. Otu mbiba emi ke ẹdiana kiet ẹkwọrọ eti mbụk Obio Ubọn̄  Messiah inyụn̄ isịnke idem ke mbre ukara ererimbot emi.​—Kot Isaiah 2:​2-4.

5. Didie ke esop Christian okpụhọde ye Israel eset, ndien emi esinam nnyịn mme Christian ikûnam nso?

⁵ Idịghe ndisọn̄ọ nda ye Christ kpọt anam mme Christian  ẹda san̄asan̄a. Abasi ama ọnọ nditọ Israel san̄asan̄a idụt, edi nnyịn idụn̄ ke kpukpru itie. (Matthew 28:19; 1 Peter 2:9) Ntre, ndida ye n̄ka mbre ukara ekededi idiyakke nnyịn isitịn̄ n̄kpọ iban̄a Obio Ubọn̄ Abasi ye nsọn̄uyo, idinyụn̄ iyakke idianake kiet. (1 Corinth 1:10) N̄ko, ke ini ekọn̄, ndida ye mmọ ayanam in̄wana ye nditọete nnyịn emi ẹkam ẹdọhọde nnyịn imama. (John 13:​34, 35; 1 John 3:​10-12) Omokụt do ntak Jesus ọkọdọhọde mbet esie ẹkûn̄wana ekọn̄! Enye ama akam ọdọhọ mmọ ete ẹma mme asua mmọ.​—Matthew 5:44; 26:52; se ekebe oro “Ndi Mmada San̄asan̄a?”

6. Ndiyak idem nnọ Abasi akpanam fi anam n̄kpọ didie ye Caesar?

⁶ Nnyịn mme ata Christian ikayak idem nnyịn inọ Abasi, ikayakke inọ owo, n̄ka, m̀mê idụt ekededi. Akpa Corinth 6:​19, 20 ọdọhọ ete: “Idịghe mbufo ẹnyene idem mbufo, koro ẹkedep mbufo ke ekọmurua.” Kpa ye oro mme anditiene Jesus ẹnọde “Caesar,” m̀mê ukara, se inyenede enye, ẹkponode enye, ẹkpede tax, ẹnyụn̄ ẹsụkde ibuot ẹnọ enye nte Abasi ọdọhọde, mmọ isitreke ndinọ “Abasi se inyenede Abasi.” (Mark 12:17; Rome 13:​1-7) Emi esịne ndituak ibuot nnọ Abasi, ndima enye ke ofụri ukpọn̄, ye ndisọn̄ọ nda n̄kop uyo esie. Mmọ ẹsinyịme n̄kpa utu ke ndikpọn̄ Abasi.​—Luke 4:8; 10:27; kot Utom 5:29; Rome 14:8.

7, 8. Nso idi “spirit ererimbot,” ndien didie ke enye ‘anam utom’ ke esịt mbon ntụtutọn̄?

⁷ N̄kpọ en̄wen emi ediwụtde ke ida san̄asan̄a edi ndibiọn̄ọ spirit ererimbot emi. Paul ekewet ete: “Nnyịn ikọbọhọ spirit ererimbot, edi ikọbọ spirit emi otode Abasi.” (1 Corinth 2:12) Enye ọkọdọhọ mbon Ephesus ete: “Mbufo [ẹkesan̄a] . . . ini kiet ko nte ekemde ye . . . ererimbot emi, nte asan̄ade ekekem ye andikara odudu ofụm, kpa  spirit oro anamde utom ke emi ke esịt nditọ ntụtutọn̄.”​—Ephesus 2:​2, 3.

⁸ “Ofụm” m̀mê spirit ererimbot emi edi odudu emi owo mîkemeke ndikụt; enye anam mme owo ẹtụt utọn̄ ye Abasi ẹnyụn̄ ẹma “se idọn̄de obụkidem ye se idọn̄de enyịn.” (1 John 2:16; 1 Timothy 6:​9, 10) Se inamde spirit emi enyene “odudu” edi ke enye esinam idiọkn̄kpọ ọdọn̄ owo, owo isisọpke idiọn̄ọ ke enye odụk imọ idem, enye isinyụn̄ isọpke ikpọn̄ owo; enye etie nte ofụm sia enye odu ke kpukpru ebiet. Ikụreke do, enye ‘anam utom’ ke esịt mbon ntụtutọn̄, anam mmọ ẹtọn̄ọ ndinam se Abasi asuade. Ke uwụtn̄kpọ, enye esinam mmọ ẹma idem, ẹkohode idem, ẹyom ikpọ n̄kpọ, iyomke owo eteme mmimọ nte ikpodude uwem, inyụn̄ iyomke ndidu ke idak owo. * Ke nditịn̄ ibio ibio, spirit ererimbot esinam owo ọtọn̄ọ nsịtnsịt enyene mme edu Devil.​—John 8:44; Utom 13:10; 1 John 3:​8, 10.

9. Spirit ererimbot esisan̄a didie odụk owo esịt ye ekikere?

⁹ Ndi spirit ererimbot ekeme ndidụk fi esịt ye ekikere? Ih, edieke mûkpemeke esịt fo. (Kot Mme N̄ke 4:23.) Owo isisọpke idiọn̄ọ ke enye ọtọn̄ọ ndidụk imọ esịt. Ekeme ndito ufan emi etiede nte ata eti owo, edi emi mîmaha Jehovah Abasi. (Mme N̄ke 13:20; 1 Corinth 15:33) Edieke owo okotde ndiọi n̄wed, akade ikpehe Intanet emi ẹdọn̄de oburobụt ndise m̀mê eke mbon emi ẹkpọn̄de esop Jehovah ẹkesan̄a ẹkpep nsu, etienede ada ndiọi n̄kpọ ẹnem idem esịt, onyụn̄ etienede ebre mbre mbuba emi ẹbrede nte n̄kpọ n̄kpa ye uwem, spirit ererimbot ekeme ndisan̄a ntre ndụk enye idem. Spirit emi ekeme ndito owo m̀mê n̄kpọ ekededi emi ekemede ndinam owo ekere n̄kpọ nte Satan m̀mê ererimbot Satan.

10. Didie ke ikeme ndibiọn̄ọ spirit ererimbot emi?

 ¹⁰ Idinam didie ibiọn̄ọ spirit ererimbot emi inyụn̄ inam Abasi aka iso ama nnyịn? Ana inen̄ede ibọn̄ akam iben̄e Abasi edisana spirit kpukpru ini, ikot Bible kpukpru usen, isidụk mbono esop, inyụn̄ ima mme n̄kpọ eken emi Jehovah ọnọde nnyịn. Jehovah enen̄ede okop odudu akan Devil ye idiọk ererimbot esie. (1 John 4:4) Ntre enen̄ede ọfọn ibọn̄ akam kpukpru ini inọ Jehovah!

11. Spirit ererimbot emi anam mme owo ẹsịne n̄kpọ didie?

¹¹ N̄kpọ kiet emi ẹsidade ẹdiọn̄ọ ke spirit ererimbot odụk owo idem edi nte enye esịnede n̄kpọ onyụn̄ akamade idem. Nte mme owo ẹsịnede n̄kpọ ke ediwak idụt idahaemi ọdiọk tutu ete kiet emi esitịn̄de ikọ ke TV ọdọhọ ke ibịghike ke edisọsọn̄ ndidiọn̄ọ m̀mê anie edi akpara. N̄wedmbụk n̄kpọntịbe kiet ọdọhọ ke idem n̄kpri nditọiban oro mîyọhọke kan̄a isua 13 ẹtọn̄ọ nditiene nsịne ọfọn̄ “nnịm idem in̄wan̄, inyeneke iso o-bụt.” N̄kpọ en̄wen edi ke mme owo idahaemi ẹwak ndisịne n̄kpọ ntaha ntaha, ndien emi esiwụt ke mmọ ẹdi mbon nsọn̄ibuot, ke mmọ ikponoke idem inyụn̄ inyeneke iso o-bụt.

12, 13. Mme itie Bible ewe ke ikpada ibiere nte ikpesịnede n̄kpọ inyụn̄ ikamade idem?

¹² Sia idide ikọt Jehovah, ọfọn isikama idem ediye ediye kpukpru ini. Ana isisịnede ọfọn̄ eye; ana ọfọn̄ nnyịn asana, owụt ke imenyene iso o-bụt, onyụn̄ odot ye se inamde. Akpana owo emi ‘ọdọhọde ke ikpono Abasi,’ erenowo m̀mê n̄wan, akama idem kpukpru ini ke usụn̄ emi “owụtde iso o-bụt ye eti ibuot,” onyụn̄ aka iso anam “nti utom.” Inam emi man Abasi aka iso ama nnyịn, idịghe man mme owo ẹkụt. (1 Timothy 2:​9, 10; Jude 21) Inen̄ede iyom ndinam esịt nnyịn ọfọn akan se isịnede ye nte ikamade idem sia “emi enen̄erede ọsọn̄ urua ke enyịn Abasi.”​—1 Peter 3:​3, 4.

¹³ Nte isịnede n̄kpọ inyụn̄ ikamade idem ekeme ndinam mme owo ẹtịn̄ eti m̀mê idiọk ẹban̄a nte ikponode Abasi. Ikọ Greek oro ẹkabarede “owụtde iso o-bụt” ọwọrọ owo ndikere mban̄a mbon en̄wen nnyụn̄ n̄kpono ekikere mmọ. Ntem, ọfọn isikere nte mbon en̄wen ẹdisede se isịnede utu ke ndikọn̄ nyịre ke imenyene unen ndisịne  se imama. Ata akpan ntak emi inamde emi edi ke nnyịn iyomke ndisuene Jehovah ye ikọt esie; iyom mme owo ẹkụt ke idi mme asan̄autom esie. Iyom ndinam “kpukpru n̄kpọ [nnọ] Abasi ubọn̄.”​—1 Corinth 4:9; 10:31; 2 Corinth 6:​3, 4; 7:1.

14. Nso ye nso ke ikpobụp idem nnyịn iban̄a nte isisịnede n̄kpọ inyụn̄ ikamade idem?

¹⁴ Ọfọn inen̄ede ikpeme se isịnede ye nte ikamade idem ke ini ikade ukwọrọikọ m̀mê mbono esop. Akpana inen̄ede isana idem ke utọ ini ntem. Bụp idemfo ete: ‘Ndi nte nsikamade idem nnyụn̄ nsịnede n̄kpọ esitie usio-uda usio-uda? Mma ndụk otuowo, ndi mme owo ẹsisesịk ẹkpọn̄ mi ke ntak mmensanake idem? Ndi mmesinam mbon en̄wen bụt? Ndi mmọkọn̄ nyịre ke unen mi ke n̄kpọ usịne ọfọn̄ nnyụn̄ n̄kama idem emi, idem ekpededi oro idiyakke ẹmek mi n̄kpọ ke esop?’​—Psalm 68:6; Philippi 4:5; 1 Peter 5:6.

15. Ntak emi Bible mînọhọ ediwak ibet iban̄a nte ikpesịnede n̄kpọ, nte ikpakamade idem, ye usanaidem?

¹⁵ Bible inọhọ mme Christian ediwak ibet iban̄a nte ẹkpesịnede n̄kpọ, nte ẹkpekamade idem, ye usanaidem. Jehovah iyomke ndibiere kpukpru n̄kpọ nnọ nnyịn; enye ayak nnyịn ikere inyụn̄ ibiere se iyomde. Enye oyom nnyịn owo kiet kiet ida se ikpepde ke Bible ibiere n̄kpọ nte  mme ọdiọn̄ọ-idem-owo emi ẹma “[ẹkenọ] ukeme ufiọk n̄kpọ mmọ ukpep ke ndida enye nnam n̄kpọ man ẹdiọn̄ọ se inende ye se ikwan̄ade.” (Mme Hebrew 5:14) Enye oyom se isịnede ye nte ikamade idem owụt ke imama imọ ye mbọhọidụn̄ nnyịn. (Kot Mark 12:​30, 31.) Emi iwọrọke ke akpana kpukpru owo ẹsịne n̄kpọ usụn̄ kiet. Ebiet ekededi emi ikọt Jehovah ẹsopde idem, idịghe utọ ọfọn̄ kiet ke mmọ ẹsisịne, edi mmọ ẹsiye etieti.

16. (a) Nso ke spirit ererimbot anam mme owo ẹnam, edi nso ke Jesus ekekpep? (b) Nso ye nso ke ikpobụp idem nnyịn?

¹⁶ Spirit ererimbot esibian̄a mme owo onyụn̄ anam ata ediwak owo ẹkere ke okụk ye inyene ẹsinam owo okop inemesịt. Edi Jesus ọkọdọhọ ete: “Idem ke ini owo enyenede n̄kpọ barasuene, uwem esie itoho ke mme n̄kpọ emi  enye enyenede.” (Luke 12:15) Jesus ikọdọhọke mme owo ẹkûkop inem uwem, m̀mê ẹkama idem ke ufen, enye ekekpep ke mbon oro ẹnen̄erede ẹma n̄kpọ Abasi ye mbon oro mîyomke ikpọ n̄kpọ ẹsikop ata inemesịt. (Matthew 5:3; 6:22) Bụp idemfo: ‘Ndi mmenen̄ede nnịm se Jesus ekekpepde emi, mîdịghe ndi mmayak “ete nsu” abian̄a mi? (John 8:44) Ndi se nsitịn̄de, se nduakde, se ndade nte ata akpan n̄kpọ, ye nte ndude uwem owụt ke mmama inyene?’​—Luke 6:45; 21:​34-36; 2 John 6.

17. Siak ndusụk ufọn oro mbon oro mîmaha inyene ẹbọde.

¹⁷ Jesus ọkọdọhọ ete: “Mme utom ọniọn̄ ẹwụt ke ọniọn̄ enen.” (Matthew 11:19) Se ndusụk ufọn emi mbon oro mîmaha inyene ẹbọde mi. Utom Abasi anam uwem enen̄ede enem mmọ. (Matthew 11:​29, 30) Mmọ isitiehe ikere enyọn̄ ye isọn̄, ntre esịt isisọpke itịmede mmọ, n̄kpọ isinyụn̄ isọpke ifịna mmọ. (Kot 1 Timothy 6:​9, 10.) Mmọ ẹsinyene ini ẹdu ye ubon mmọ ye nditọete ke esop, sia mmọ ẹsiyụhọ ye ekpri se mmọ ẹnyenede. Emi esinam mmọ ẹde idap ọfọn. (Ecclesiastes 5:12) Esịt esidat mmọ sia mmọ ẹsinọ owo n̄kpọ. (Utom 20:35) Mmọ enyene “idotenyịn,” esịt ana mmọ sụn̄, se mmọ ẹnyenede onyụn̄ ekem mmọ. (Rome 15:13; Matthew 6:​31, 32) Okụk ikemeke ndidep mme n̄kpọ emi!

18. Nso ke Bible etịn̄ aban̄a asua nnyịn ye nte enye esinamde n̄kpọ, ndien “en̄wan” oro in̄wanade ye enye etie didie?

¹⁸ Satan iyomke nnyịn ikop inemesịt inyụn̄ iyomke inyene nsinsi uwem. Edi edieke owo anamde n̄kpọ yak Abasi aka iso ama enye, Abasi idiyakke Satan anam owo oro ọkpọn̄ imọ. (1 Peter 5:8) Apostle Paul ọkọdọhọ ete: “Imenyene en̄wan ndin̄wana, idịghe ye obụk ye iyịp, edi in̄wana ye mme ukara, ye mme odudu, ye mme andikara ekịm ererimbot emi, ye odudu ndiọi spirit ke enyọn̄.”  (Ephesus 6:12) “En̄wan” enye emi itiehe nte en̄wan emi owo iba ẹdịbede nsannsan ẹtop kiet eken iyụrọ, edi etie nte enye emi owo iba ẹdade iso ye iso ẹn̄wana. Akan oro, ndidọhọ ke in̄wana ye “mme ukara,” “mme odudu,” ye ‘mme andikara ererimbot’ owụt ke ndiọi spirit ẹdọdọn̄ idem ẹdi en̄wan emi.

19. Siak mme n̄kpọekọn̄ Abasi oro anade mme Christian ẹsịne.

¹⁹ Imekeme ndikan en̄wan emi kpa ye oro nnyịn mîfọnke ima, mînyụn̄ inen̄ekede ikop odudu. Iyakan edieke imende ‘ofụri n̄kpọekọn̄ Abasi isịne.’ (Ephesus 6:13) Ephesus 6:​14-18 abat n̄kpọekọn̄ oro. Enye ọdọhọ ete: “Ẹsọn̄ọ ẹda, ndien, ẹda akpanikọ ẹbọbọ ke isịn, ẹnyụn̄ ẹsịne edinen ido nte ukwak ikpanesịt, ẹnyụn̄ ẹda mben̄eidem ndikwọrọ eti mbụk emem ẹsịne ke ukot nte ikpaukot. Ke akande kpukpru n̄kpọ, ẹda mbuọtidem ẹsịne nte akwa otuekọn̄, emi mbufo ẹdikemede ndida nnịme kpukpru enyịm ikan̄ andidiọk. N̄ko, ẹbọ ndụn [m̀mê, idotenyịn] edinyan̄a ẹyara, ẹnyụn̄ ẹkama akan̄kan̄ eke spirit, oro edi, ikọ Abasi, ke adan̄aemi ẹkade iso ẹda kpukpru orụk akam ye n̄kpeubọk ẹbọn̄ akam kpukpru ini ke spirit.”

20. Didie ke en̄wan nnyịn okpụhọde ye eke ata mbonekọn̄?

²⁰ Edieke isịnede ndamban̄a n̄kpọekọn̄ emi kpukpru ini, n̄kpọ idinamke nnyịn sia Abasi ọnọ nnyịn n̄kpọekọn̄ emi. Ata mbonekọn̄ ẹsika en̄wan ke ini ekọn̄ kpọt, edi nnyịn ata mme Christian in̄wana en̄wan kpukpru ini, iyonyụn̄ in̄wana tutu Abasi osobo ererimbot Satan emi onyụn̄ ọdọn̄ kpukpru ndiọi spirit ke editụn̄ọ ukpe. (Ediyarade 12:17; 20:​1-3) Kûyak idem emem fi edieke edide enyene mme n̄kpọ emi odomode nditre, sia ana kpukpru nnyịn ‘itọn̄ọ idem nnyịn ita’ man ika iso isọn̄ọ ida ye Jehovah. (1 Corinth 9:27) Se ikam idiọkde edi edieke nnyịn mîdomoke-domo nditre mme n̄kpọ oro!

21. Nso idin̄wam nnyịn ikan en̄wan emi in̄wanade ye ndiọi spirit?

 ²¹ Idịghe odudu idem nnyịn ke idida ikan en̄wan emi. Oro akanam Paul ọdọhọ ibọn̄ akam inọ Jehovah “kpukpru ini ke spirit.” Ana isikpan̄ utọn̄ n̄ko inọ Jehovah. Isinam emi ke ini ikpepde Ikọ esie ye ke ini isopde idem kpukpru ini ye nditọete nnyịn emi ẹtienede nnyịn ẹn̄wana en̄wan emi! (Philemon 2; Mme Hebrew 10:​24, 25) Mbon emi ẹnamde oro ẹyekan en̄wan emi, mmọ ẹyenyụn̄ ẹkeme ndinam mme owo ẹnen̄ede ẹfiọk se mmọ ẹnịmde.

22, 23. (a) Ntak emi anade iben̄e idem kpukpru ini ndinam mme owo ẹfiọk se inịmde, ndien nso ke ikpobụp idem nnyịn? (b) Nso ke idineme ke ibuotikọ oro etienede?

²² Jesus ọkọdọhọ ete: “Sia mbufo mîdịghe ubak ererimbot . . . ererimbot asua mbufo.” (John 15:19) Ntre, ana mme Christian ẹben̄e idem kpukpru ini ndinam mme owo ẹfiọk se mmọ ẹnịmde, ẹnyụn̄ ẹnam ntre ukpono ukpono ye ke ifụre ifụre ido. (Kot 1 Peter 3:15.) Bụp idemfo ete: ‘Ndi mmọfiọk ntak emi Mme Ntiense Jehovah mîsinamke ndusụk n̄kpọ oro kpukpru owo ẹnamde? Edieke anade ntre ndisinam n̄kpọ oro kpukpru owo ẹsinamde, ndi mmenen̄ede nnịm ke se Bible ye ofụn emi anamde akpanikọ ẹtịn̄de enen? (Matthew 24:45; John 17:17) Ndi mmeben̄e idem ndinam se inende ke enyịn Jehovah utu ke se mme owo ẹtịn̄, nnyụn̄ nnam enye ye ọyọhọ inemesịt?’​—Psalm 34:2; Matthew 10:​32, 33.

²³ Ediwak ini, n̄kpọ emi ekemede ndinam nnyịn ikûda san̄asan̄a ke ererimbot emi ẹsidi ke n̄kari n̄kari usụn̄. Ke uwụtn̄kpọ, ima itịn̄ ke Devil esidomo ndida se mme owo ẹdade ẹnem idemmọ esịt ntap ikọt Jehovah ẹtiene ẹnam se ererimbot ẹnamde. Idisan̄a didie ifiọk se nnyịn mîkpadaha inem idem esịt mbak esịt edifịna nnyịn? Se idinemede edi oro ke ibuotikọ oro etienede.