Be ka se isịnede

Be ka se isịnede

SIERRA LEONE YE GUINEA

1915-1947 Ntọn̄ọ Utom (Ikpehe 1)

1915-1947 Ntọn̄ọ Utom (Ikpehe 1)

Un̄wana Akpanikọ Ọtọn̄ọ Ndisiaha

Eti mbụk ekesịm Sierra Leone ke 1915 ke ini mbon emi ẹdụn̄de ke Sierra Leone ẹkedade mme n̄wed un̄wam ukpep Bible ke England ẹnyọn̄ ẹdi. Etie nte July isua oro ke akpa asan̄autom Jehovah oro ama akana baptism ekedisịm Freetown. Enye ekekere Alfred Joseph okonyụn̄ oto Guyana ke Edem Usụk America; enye ekedi isua 31. Ntọn̄ọ ntọn̄ọ isua oro ke enye akana baptism ke Barbados ke West Indies, ndien ẹma ẹkpe enye utom udiọn̄ engine tren ke Freetown. Alfred okodụn̄ ke esịtebiet oro ufọkutom tren okodude ke Cline Town, obio emi okoyomde usụn̄ ke n̄kpọ nte kilomita ita ọkpọn̄ Eto Mfriukịm Freetown. Enye ama ọsọsọp ọtọn̄ọ ndineme etop Bible ye mme nsan̄autom esie.

Ke 1916, Leonard Blackman emi ekedide nsan̄autom Alfred ke Barbados ama editiene Alfred anam utom ke Freetown. Elvira Hewitt, eka Leonard akanam Alfred ọbọ akpanikọ. Leonard ama edidụn̄ ke esịt ebiet emi Alfred okodụn̄de, ndien mmọ mbiba ẹma ẹsitie kiet ẹneme Bible ẹnyụn̄ ẹsan̄a kiet ẹsuan mme n̄wed un̄wam ukpep Bible ẹnọ mme ufan mmọ ye mbon en̄wen oro ẹkenyenede udọn̄.

William “Bible” Brown ye Antonia an̄wan esie

Alfred ye Leonard ẹma ẹdikụt ke mme owo ke Freetown ẹnen̄ede ẹma ndikpep Bible. (John 4:35) Ke 1923, Alfred ama ewet leta ọnọ ibuot itieutom ke New York, ete: “Ediwak owo mi ẹnen̄ede ẹyom ndikpep Bible. Ndi ẹmekeme ndinọ owo edin̄wam mmọ onyụn̄ ọtọn̄ọ utom ukwọrọikọ ke Sierra Leone?” Ẹma ẹbọrọ enye ẹte: “Ẹyenọ owo edi!”

Alfred ọdọhọ ete: “Ke ediwak ọfiọn̄ ẹma ẹkebe, okoneyo Saturday kiet, owo ama okot mi ke fon ke ini mmen̄kodorike enyịn.”

Owo oro ama obụp mi ete: “Ndi afo ekewet leta ọnọ Watch Tower Society ọdọhọ ẹnọ mme ọkwọrọikọ ẹdi?”

Mma mbọrọ: “Ih.”

Enye ama ọdọhọ ke akamba uyo ete: “Ọfọn, ẹnọ mi ndi!”

“William R. Brown ekenyene akamba uyo oro. Saturday oro ke enye ye Antonia an̄wan esie ye ekpri adiaha mmọ ẹkedisịm; mmọ ẹkedu ke Gainford Hotel.

“Ke ndan̄nsiere, ọbọn̄ kiet emi ekenen̄erede okon̄ ama edi ufọk nnyịn ke ini ami ye Leonard ikosụk ikpepde Bible nte isikpepde ini kiet ke urua. Enye ekedi William R. Brown. Enye ama enen̄ede enyene ifịk ke akpanikọ tutu oyom ndinọ utịn̄ikọ an̄wa ke ndan̄nsiere. Ima isọsọp ika ikọbọ n̄kponn̄kan efe ke Freetown emi ẹkotde Wilberforce Memorial Hall man Brọda Brown ọnọ akpa ke otu utịn̄ikọ inan̄ oro ikodiomide nditọn̄ọ ke mbubreyo Thursday urua oro.

“Nnyịn owo ifan̄ oro ikodude ima itọn̄ọ ndinọ mme owo n̄wedikot, ikot mmọ ke idem nnyịn ite ẹditiene ẹkop utịn̄ikọ emi, ima inyụn̄ isịn ntọt emi ke n̄wedmbụk n̄kpọntịbe. Ima ikere m̀mê mbon Freetown ẹyema ndidi, edi ufọn ikodụhe nditịmede esịt. N̄kpọ nte owo 500 emi esịnede mme ọkwọrọ ederi ke Freetown ẹma ẹdụk ẹyọhọ ẹfe oro man ẹkop utịn̄ikọ emi. Ima inen̄ede ikop inemesịt!”

Ke hour kiet oro Brọda Brown ọkọnọde utịn̄ikọ, enye ama okot ata ediwak itie N̄wed Abasi onyụn̄ ada n̄kpọ usio ndise slide owụt mme owo mme itie Bible oro enye okokotde. Enye ama esidọhọ ndien ndien ete: “Idịghe Brown ọdọhọ, Bible ọdọhọ.” Idem ama enen̄ede akpa otuowo, ndien mmọ ẹma ẹkwak ubọk ini ekededi oro enye etịn̄de ọkpọikọ. Idịghe usọ udọnọde ikọ Brọda Brown ekenen̄ede enem mme owo, edi ọkpọikọ oro enye akadade N̄wed Abasi ọsọn̄ọ ekenem mmọ. Akparawa kiet emi ekedide ekpep ukpepn̄kpọ ido ukpono ama ọdọhọ ete: “Ete Brown enen̄ede ọdiọn̄ọ Bible!”

1924

Ediwak owo ke obio ẹma ẹnen̄ede ẹma utịn̄ikọ Brọda Brown, ndien mmọ ẹma ẹsiwọn̄ọ ẹka man ẹkekop utịn̄ikọ esie. Ke Sunday oro eketienede, otuowo en̄wen ẹma ẹkop utịn̄ikọ emi ibuotikọ ekedide, “Mmanie Ẹkeka Hell Ẹfiak Ẹnyọn̄ Ẹdi?” Okopodudu ikọ Abasi oro Brọda Brown ọkọkwọrọde mbubreyo usen oro ama anam idem mme ọwọrọiso owo ke ufọkabasi ẹsịn n̄wed ẹkpọn̄ ufọkabasi mmọ.

Mme owo ẹma ẹnen̄ede ẹwak ke ọyọhọ utịn̄ikọ inan̄ emi ekedide akpatre utịn̄ikọ. Ibuotikọ ekedi: “Ediwak Miliọn Owo Emi Ẹdude Uwem Idahaemi Idikpaha Tutu Amama.” Ẹma ẹwak tutu owo kiet emi okodụn̄de ke Freetown etịn̄ se iketịbede ete: “Mme ufọkabasi ikanamke aba edinam mmọ mbubreyo usen oro sia kpukpru ikọt mmọ ẹkeka ndikop utịn̄ikọ Brọda Brown.”

Sia Brọda Brown ekesimade ndida Bible nsọn̄ọ ikọ esie, mme owo ẹma ẹtọn̄ọ ndisikot enye “Bible” Brown. Udorienyịn̄ emi ke ata ediwak owo ke Edem Usoputịn Africa ẹkediọn̄ọ. Tutu esịm ini oro enye okokụrede utom esie ke isọn̄, William R. Brown ama esima ẹkot imọ enyịn̄ emi.