1, 2. Nso ke ediwak owo ẹsibụp?

IMESIKOP ke mmọn̄ ọtọ emen obio, ke owo akama ikan̄ odụk esịt ufọkabasi okotop ediwak owo owot onyụn̄ ọnọ ndusụk owo unan, imesinyụn̄ ikop ke udọn̄ọ owot eka ọkpọn̄ ediwak nditọ.

² Ke ini mme owo ẹkopde utọ enyene-ndịk mbụk emi, mmọ ẹsibụp, “Ntak emi utọ n̄kpọ emi etịbede?” Ediwak owo ẹsibụp m̀mê nso inam usua ye ufen okpon ntem ke ererimbot. Ndi akanam afo omobụp utọ mbụme oro?

3, 4. (a) Nso ye nso ke Habakkuk okobụp Abasi? (b) Nso ke Jehovah ọkọbọrọ enye?

³ Imokụt ke Bible ke mme owo emi ẹkenen̄erede ẹbuọt idem ye Abasi ẹma ẹsibụp n̄ko ntak emi ndiọi n̄kpọ ẹsitịbede. Ke uwụtn̄kpọ, prọfet emi ekekerede Habakkuk ama obụp Jehovah ete: “Ntak emi afo anamde mi n̄kụt se idiọkde, onyụn̄ osụk esede idiọkido? Ntak emi nsobo ye afai ẹdude mi ke iso, ntak emi utọk onyụn̄ odude, ntak emi en̄wan onyụn̄ odude?”—Habakkuk 1:3.

⁴ Se Abasi ọkọbọrọde enye ye se Abasi ọkọdọhọde ke imọn̄ inam man kpukpru n̄kpọ oro ẹtre odu ke Habakkuk 2:2, 3. Jehovah ama mme owo etieti. Bible ọdọhọ ke enye ‘ekere aban̄a nnyịn.’ (1 Peter 5:7) Ufen emi mme owo ẹbọde esibiak Abasi akan nte abiakde nnyịn. (Isaiah 55:8, 9) Idahaemi yak ineme ntak emi ufen okponde ntem ke ererimbot.

5. Ediwak ikpọ owo ufọkabasi ẹsidọhọ ke nso idi ntak emi mme owo ẹbọde ufen? Bible ọdọhọ didie?

⁵ Ufen okpon etieti ke ererimbot emi, ndien mme pastọ, mme oku ufọkabasi, ye ikpọ owo ufọkabasi eken ẹsidọhọ ke nte Abasi okonyụn̄ oyomde ererimbot etie edi emi. Ndusụk mmọ ẹsidọhọ ke Abasi ama ebebiere se iditịbede inọ owo kiet kiet, edide eti m̀mê idiọk, ke usụn̄ Abasi idin̄wan̄ake nnyịn tutu amama. Mbon en̄wen ẹsidọhọ ke mme owo, esịnede nditọwọn̄, ẹsikpa man ẹkedu ye Abasi ke heaven. Edi kpukpru oro idịghe akpanikọ. Idịghe Jehovah esinam idiọkn̄kpọ etịbe. Bible ọdọhọ ete: “Nsa-o ata Abasi ndinam se idiọkde, Ata Ọkpọsọn̄ ndinyụn̄ nnam se mînenke!”—Job 34:10.

6. Ntak emi ediwak owo ẹsidọhọde ke Abasi edi ntak ufen emi ibọde ke ererimbot?

⁶ Ediwak owo ẹsidọhọ ke Abasi edi ntak ufen emi ibọde ke ererimbot sia mmọ ẹkere ke enye akara ererimbot emi. Edi ima ikpep ke Ibuot 3 nte ke Satan kpa Devil akara ererimbot emi, ke idịghe Abasi akara.

7, 8. Ntak emi mme owo ẹbọde ufen ntem ke ererimbot?

⁷ Bible ọdọhọ ke “ofụri ererimbot esịne ke idak odudu andidiọk.” (1 John 5:19) Satan emi akarade ererimbot emi edi ọbọn̄ ibak. Enye ke ada “kpukpru mme andidụn̄ isọn̄ otụn usụn̄.” (Ediyarade 12:9) Ediwak owo ẹnyụn̄ ẹtie nte enye. Oro anam nsu, usua, ye ibak okpon ntem ke ererimbot.

⁸ Enyene mme n̄kpọ en̄wen emi anamde mme owo ẹbọ ufen ntem ke ererimbot. Ke Adam ye Eve ẹma ẹkesọn̄ ibuot ye Abasi, idiọkn̄kpọ mmọ ama ebe esịm nditọ mmọ. Idiọkn̄kpọ emi esinam mme owo ẹnam mbon en̄wen ẹbọ ufen, anam mmọ ẹsiyom ndidi n̄kpọ n̄kan  mbon en̄wen, onyụn̄ anam mmọ ẹn̄wana en̄wan, ẹka ekọn̄, ẹnyụn̄ ẹfịk mbon en̄wen. (Ecclesiastes 4:1; 8:9) Ndusụk ini, “ini ye n̄kpọntịbe unana idotenyịn” n̄ko esinam mme owo ẹbọ ufen. (Ecclesiastes 9:11) Ke ini mme owo ẹdude ke idiọk itie ke idiọk ini, aksiden m̀mê ndiọi n̄kpọ eken ẹkeme nditịbe nnọ mmọ.

9. Nso inam inịm ke enyene ntak emi Jehovah ayakde mme owo ẹka iso ẹbọ ufen?

⁹ Idịghe Jehovah anam mme owo ẹbọ ufen. Idịghe enye edi ntak ekọn̄, ubiatibet, ye ufịk. Idịghe enye esinam unyekisọn̄, oyobio, m̀mê ukwọ ẹbiat n̄kpọ. Edi emekeme ndikere ete, ‘Edieke edide Jehovah okop odudu akan ke ererimbot, ntak emi enye esiyakde utọ ndiọi n̄kpọ emi ẹtịbe?’ Imọdiọn̄ọ ke Abasi enen̄ede ama nnyịn, ntre anaedi enyene ntak emi enye ayakde mme owo ẹka iso ẹbọ ufen.—1 John 4:8.

10. Nso ikọ ke Satan okodori Jehovah?

¹⁰ Devil ama anam Adam ye Eve ẹsọn̄ ibuot ke In̄wan̄ Eden. Enye ama ọdọhọ ke Abasi edi idiọk Andikara, onyụn̄ ọdọhọ ke enyene eti n̄kpọ emi Abasi mîyomke Adam ye Eve ẹnyene. Satan okoyom mmọ ẹnịm ke ukara imọ ọyọfọn akan ukara Jehovah, ke ufọn idụhe Abasi ndikara mmọ.—Genesis 3:2-5; se Se Ẹwetde Ẹdian 27.

11. Ewe mbụme ke idibọrọ?

¹¹ Adam ye Eve ẹma ẹsọn̄ ibuot ye Jehovah ẹnyụn̄ ẹnam se enye akakpande mmọ. Mmọ ẹkekere ke imenyene unen ndibiere se ifọnde ye se idiọkde ke idem mmimọ. Nso ke Jehovah akanam man owụt ke Adam ye Eve inyeneke unen ndibiere se ifọnde ye se idiọkde ke idemmọ, ke imọ ikpọn̄ idiọn̄ọ se idifọnde ye mmọ?

12, 13. (a) Ke ini Adam ye Eve ẹkesọn̄de ibuot ye Jehovah, ntak emi enye mîkowotke mmọ? (b) Ntak emi Jehovah ayakde Satan akara ererimbot emi onyụn̄ ayakde mme owo ẹkara idemmọ?

 ¹² Ke ini Adam ye Eve ẹkesọn̄de ibuot ye Jehovah, enye ikowotke mmọ. Edi enye ama ayak mmọ ẹnyene nditọ. Ekem enye ama ayak nditọ Adam ye Eve ẹmek owo emi edikarade mmọ. Jehovah okoyom mme mfọnmma owo ẹyọhọ isọn̄ emi, ndien se iditịbede edi oro inamke n̄kpọ m̀mê Devil anam nso.—Genesis 1:28; Isaiah 55:10, 11.

¹³ Satan ama odori Jehovah ikọ ke iso ediwak miliọn angel. (Job 38:7; Daniel 7:10) Ntre Jehovah ama ọnọ enye ini man enye owụt m̀mê se enye eketịn̄de ye imọ edi akpanikọ. Jehovah ama ọnọ mme owo emi ẹdude ke idak Satan ini n̄ko ndikara idemmọ man mmọ ẹwụt m̀mê mme owo ẹkeme ndikara idemmọ ọfọn edieke Abasi mîn̄wamke mmọ.

14. Nso ke ikụt tọn̄ọ nte mme owo ẹketọn̄ọ ndikara idemmọ?

¹⁴ Mme owo ẹkara idemmọ ke ediwak tọsịn isua idahaemi, edi imokụt nte ke mmọ ikemeke ndikara ọfọn. Emi owụt ke Satan okosu nsu. Nnyịn imoyom Abasi an̄wam nnyịn. Prọfet Jeremiah eketịn̄ akpanikọ ke ini enye ọkọdọhọde ete: “O Jehovah, mmetịm mfiọk nte ke usụn̄ owo isịneke enye ke ubọk. Ikam isịneke ke ubọk owo eke asan̄ade ndinen̄ede ikpatisan̄ esiemmọ.”—Jeremiah 10:23.

15, 16. (a) Ntak emi Jehovah ayakde mme owo ẹbọ ufen ẹbịghi ntem? (b) Ntak emi Jehovah mîsidiọn̄ke se Satan abiatde?

¹⁵ Ntak emi Jehovah ayakde mme owo ẹbọ ufen ẹbịghi ntem? Ntak emi enye esiyakde ndiọi n̄kpọ ẹtịbe?  Ntak edi ke oyom ini ebe man ẹwụt ke ukara Satan ifọnke. Mme owo ẹdomo nsio nsio ukara ẹse, edi idụhe eke ọfọnde. Mme owo ẹnen̄ede ẹdiọn̄ọ n̄kpọ idahaemi ẹnyụn̄ ẹsion̄o nsio nsio mbufa n̄kpọ ẹdi. Edi kpa ye oro ukwan̄ikpe, ubuene, ubiatibet, ye ekọn̄ awak ke ererimbot idahaemi akan nte ekesidide. Nnyịn ikemeke ndikara idem nnyịn ọfọn, edieke Abasi mîn̄wamke nnyịn.

¹⁶ Jehovah isidiọn̄ke se Satan abiatde sia edieke enye anamde emi, editie nte ke enye an̄wan̄wam Satan m̀mê ke enye ama ukara Satan. Emi akpanam mme owo ẹkere ke mmimọ imekeme ndikara idem mmimọ ọfọn nte Satan ọkọdọhọde. Edi Satan okososu. Ntre, Jehovah idin̄wamke Satan tutu amama, idinyụn̄ in̄wamke ukara owo mbak mme owo idinịm nsu Satan oro. Abasi imaha nsu.—Mme Hebrew 6:18.

17, 18. Nso ke Jehovah edinam man ọdiọn̄ kpukpru se Satan akabiatde?

¹⁷ Ndi Jehovah ekeme ndidiọn̄ kpukpru se Satan ye mme idiọkowo ẹbiatde ke ererimbot emi? Ih, ekeme. Bible ọdọhọ ke Abasi ekeme ndinam kpukpru n̄kpọ. Jehovah ọdiọn̄ọ ini emi kpukpru owo ẹdikụtde ke Satan edi osu nsu. Ndien enye ayanam isọn̄ emi edi Paradise nte enye okoyomde. Ẹyenam kpukpru mbon emi ẹdude ke “udi editi” ẹset. (John 5:28, 29) Mme owo ididọn̄ọke idinyụn̄ ikpaha aba. Jesus ọyọdiọn̄ kpukpru se Satan akabiatde. Jehovah ọyọnọ Jesus odudu “abiat utom Devil.” (1 John 3:8) Esịt enem nnyịn sia Jehovah enyene anyanime ye nnyịn man nnyịn idi ididiọn̄ọ enye inyụn̄ iyak enye akara nnyịn. (Kot 2 Peter 3:9, 10.) Idem ke ini ibọde ufen, enye esin̄wam nnyịn iyọ.—John 4:23; kot 1 Corinth 10:13.

 ¹⁸ Jehovah inyịkke-nyịk nnyịn ite ida imọ nte Andikara nnyịn. Enye ọnọ nnyịn ifụre ndimek se nnyịn iyomde ndinam. Yak ise ufọn ifụre emi.

19. Nso akpan n̄kpọ ke Jehovah ọnọ nnyịn? Ntak emi ikpokopde inemesịt ke utọ enọ oro?

¹⁹ Jehovah ọnọ nnyịn ifụre ndimek se nnyịn iyomde ndinam, ndien emi anam nnyịn ikpụhọde ye mme unam. Unam ikemeke ndibiere se mmọ ẹdinamde edi Jehovah ọnọ nnyịn ifụre ndimek se iyomde ndinam. Ntem imekeme ndibiere nte ididude uwem, imonyụn̄ ikeme ndibiere m̀mê iyanam se inemde Jehovah esịt m̀mê idinamke. (Mme N̄ke 30:24) Nnyịn itiehe nte ukwakutom emi esinamde se ẹbotde enye ẹnọ kpọt. Nnyịn imekeme ndimek utọ owo emi iyomde ndidi, owo emi iyomde edi ufan nnyịn, ye se ididade uwem nnyịn inam. Jehovah oyom nnyịn ikop inem uwem.

20, 21. Nso ke ana afo emek ndinam idahaemi?

²⁰ Jehovah oyom nnyịn ima imọ. (Matthew 22:37, 38) Enye etie nte ete emi enemde esịt ke ini eyen esie ọdọhọde ke ofụri esịt ke imama enye, idịghe ke ntak emi owo ọdọhọde enye etịn̄. Jehovah ọnọ nnyin ifụre ndimek m̀mê iyanam n̄kpọ esie m̀mê idinamke. Satan ye Adam ye Eve ikamaha ndinam n̄kpọ Jehovah. Nso kaban̄a fi?

²¹ Mek ndinam n̄kpọ Jehovah. Ediwak miliọn owo mfịn ẹmek ndinam n̄kpọ emi enemde Abasi esịt utu ke nditiene Satan. (Mme N̄ke 27:11) Nso ke ana afo anam idahaemi man odu uwem ke ini Abasi edinamde isọn̄ emi edi Paradise inyụn̄ itre kpukpru ufen emi ibọde? Ibọrọ mbụme emi odu ke Ibuot 12.