Βιβλίο της Γραφής Αριθμός 14—2 Χρονικών

Συγγραφέας: Έσδρας

Τόπος Συγγραφής: Ιερουσαλήμ (;)

Ολοκλήρωση Συγγραφής: περ. 460 Π.Κ.Χ.

Καλύπτει την Περίοδο: 1037-537 Π.Κ.Χ.

1. Πότε ολοκλήρωσε ο Έσδρας το βιβλίο Χρονικών, και ποιο σκοπό είχε υπόψη του;

 ΕΦΟΣΟΝ, όπως φαίνεται, τα βιβλία Πρώτο και Δεύτερο Χρονικών αποτελούσαν αρχικά ένα βιβλίο, τα επιχειρήματα που παρουσιάστηκαν στο προηγούμενο κεφάλαιο σχετικά με το ιστορικό, το συγγραφέα, το χρόνο συγγραφής, την κανονικότητα και την αυθεντικότητα ισχύουν και για τα 2 βιβλία. Σύμφωνα με τις αποδείξεις που παρουσιάστηκαν, ο Έσδρας ολοκλήρωσε το Δεύτερο Χρονικών περίπου το 460 Π.Κ.Χ., μάλλον στην Ιερουσαλήμ. Σκοπός του Έσδρα ήταν να διαφυλάξει ιστορικό υλικό που κινδύνευε να χαθεί. Η βοήθεια του αγίου πνεύματος, σε συνδυασμό με την ικανότητα που είχε ως ιστορικός να βρίσκει και να ταξινομεί λεπτομέρειες, έδωσε τη δυνατότητα στον Έσδρα να συντάξει ένα ακριβές και μόνιμο υπόμνημα. Διέσωσε για το μέλλον ό,τι θεωρούσε ιστορικό γεγονός. Το έργο του Έσδρα ήταν ιδιαίτερα επίκαιρο, επειδή τότε ήταν, επίσης, απαραίτητο να συγκεντρωθούν όλα τα ιερά εβραϊκά συγγράμματα που είχαν καταγραφεί στη διάρκεια των αιώνων.

2. Γιατί δεν υπάρχει λόγος να αμφισβητηθεί η ακρίβεια του βιβλίου Χρονικών;

² Οι Ιουδαίοι των ημερών του Έσδρα ωφελήθηκαν πάρα πολύ από το θεόπνευστο χρονικό του Έσδρα. Αυτό γράφτηκε για την εκπαίδευσή τους και για να τους ενθαρρύνει να δείχνουν υπομονή. Μέσω της παρηγοριάς από τις Γραφές, μπορούσαν να έχουν ελπίδα. Αυτοί παραδέχονταν ότι το βιβλίο Χρονικών ήταν μέρος του Βιβλικού κανόνα. Γνώριζαν ότι ήταν αξιόπιστο. Μπορούσαν να το ελέγξουν, χρησιμοποιώντας άλλα θεόπνευστα συγγράμματα και τα πολυάριθμα κοσμικά ιστορικά έργα που παρέθετε ο Έσδρας. Αυτοί, ενώ άφησαν να καταστραφούν μη θεόπνευστα κοσμικά ιστορικά έργα, διαφύλαξαν προσεκτικά το βιβλίο Χρονικών. Οι μεταφραστές της Μετάφρασης των Εβδομήκοντα περιέλαβαν το βιβλίο Χρονικών στις Εβραϊκές Γραφές.

3. Πώς δείχνουν άλλα εδάφια ότι το βιβλίο Χρονικών είναι αυθεντικό;

³ Ο Ιησούς Χριστός και οι συγγραφείς των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών παραδέχονταν ότι το βιβλίο Χρονικών είναι αυθεντικό και θεόπνευστο. Ο Ιησούς, όταν κατήγγειλε την Ιερουσαλήμ ως αυτήν που φόνευε και λιθοβολούσε τους προφήτες και τους δούλους του Ιεχωβά, ίσως να είχε υπόψη του περιστατικά σαν κι αυτό που καταγράφεται στο εδάφιο 2 Χρονικών 24:21. (Ματθ. 23:35· 5:12· 2 Χρον. 36:16) Όταν ο Ιάκωβος είπε ότι ο Αβραάμ ήταν «φίλος Θεού», αναμφίβολα αναφερόταν στην έκφραση του Έσδρα στο εδάφιο 2 Χρονικών 20:7. (Ιακ. 2:23) Το βιβλίο περιέχει, επίσης, προφητείες οι οποίες εκπληρώθηκαν αλάνθαστα.—2 Χρον. 20:17, 24· 21:14-19· 34:23-28· 36:17-20.

4. Ποια αρχαιολογικά ευρήματα επιβεβαιώνουν την αυθεντικότητα του βιβλίου Δεύτερο Χρονικών;

 ⁴ Και η αρχαιολογία επιβεβαιώνει την αυθεντικότητα του βιβλίου Δεύτερο Χρονικών. Ανασκαφές που έγιναν στην τοποθεσία της αρχαίας Βαβυλώνας έφεραν στο φως πήλινες πινακίδες που σχετίζονται με την περίοδο της βασιλείας του Ναβουχοδονόσορα, και σε μια απ’ αυτές αναφέρεται «ο Γιαουκίν, ο βασιλιάς της γης του Γιαχούντ», δηλαδή «ο Ιωακείμ, ο βασιλιάς της γης του Ιούδα». * Αυτό εναρμονίζεται με τη Βιβλική αφήγηση που λέει ότι ο Ιωακείμ σύρθηκε αιχμάλωτος στη Βαβυλώνα, στη διάρκεια του 7ου έτους της βασιλείας του Ναβουχοδονόσορα.

5. Ποια χρονική περίοδο καλύπτει το Δεύτερο Χρονικών, και γιατί τονίζεται η ιστορία του Ιούδα μάλλον παρά η ιστορία του δεκάφυλου βασιλείου;

⁵ Το υπόμνημα στο Δεύτερο Χρονικών περιγράφει γεγονότα που συνέβησαν στον Ιούδα από τη βασιλεία του Σολομώντα, που άρχισε το 1037 Π.Κ.Χ., ως το διάταγμα που εξέδωσε ο Κύρος το 537 Π.Κ.Χ. για την ανοικοδόμηση του οίκου του Ιεχωβά στην Ιερουσαλήμ. Σ’ αυτή την ιστορία των 500 ετών, γίνεται μνεία του δεκάφυλου βασιλείου μόνο όταν αυτό αναμειγνύεται στις υποθέσεις του Ιούδα, και ούτε καν αναφέρεται η καταστροφή εκείνου του βόρειου βασιλείου το 740 Π.Κ.Χ. Γιατί; Επειδή τον ιερέα Έσδρα τον ενδιέφερε κυρίως η λατρεία του Ιεχωβά στο δικαιωματικό της τόπο, στον οίκο Του στην Ιερουσαλήμ, και η βασιλεία της γραμμής του Δαβίδ, με τον οποίον ο Ιεχωβά είχε συνάψει τη διαθήκη Του. Γι’ αυτό, ο Έσδρας συγκεντρώνει την προσοχή στο νότιο βασίλειο, υποστηρίζοντας την αληθινή λατρεία και προσδοκώντας τον κυβερνήτη που θα ερχόταν από τον Ιούδα.—Γέν. 49:10.

6. Από ποιες απόψεις μας εποικοδομεί και μας ενισχύει το Δεύτερο Χρονικών;

⁶ Ο Έσδρας βλέπει τα πράγματα από εποικοδομητική σκοπιά. Από τα 36 κεφάλαια του βιβλίου Δεύτερο Χρονικών, τα πρώτα 9 είναι αφιερωμένα στη βασιλεία του Σολομώντα, και απ’ αυτά τα 6 ασχολούνται εξ ολοκλήρου με την προετοιμασία και την αφιέρωση του οίκου του Ιεχωβά. Το υπόμνημα ούτε καν αναφέρει την αποσκίρτηση του Σολομώντα. Από τα υπόλοιπα 27 κεφάλαια, τα 14 ασχολούνται με τους 5 βασιλιάδες που βασικά ακολούθησαν το παράδειγμα της αποκλειστικής αφοσίωσης στη λατρεία του Ιεχωβά που έδωσε ο Δαβίδ—Ασά, Ιωσαφάτ, Ιωθάμ, Εζεκίας και Ιωσίας. Ακόμη και στα άλλα 13 κεφάλαια, ο Έσδρας φροντίζει να εξάρει τα καλά σημεία των πονηρών βασιλιάδων. Πάντοτε δίνει έμφαση σε γεγονότα που σχετίζονται με την αποκατάσταση και τη διαφύλαξη της αληθινής λατρείας. Πόσο ενισχυτικό είναι αυτό!

ΤΙ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΧΡΟΝΙΚΩΝ

7. Πώς ‘μεγαλύνει’ σε ανυπέρβλητο βαθμό ο Ιεχωβά τον Σολομώντα;

⁷ Η δόξα της βασιλείας του Σολομώντα (1:1–9:31). Καθώς αρχίζει το Δεύτερο Χρονικών, βλέπουμε να κραταιώνεται στη βασιλεία ο Σολομών, γιος του Δαβίδ. Ο Ιεχωβά είναι μαζί του και συνέχεια τον ‘μεγαλύνει’ σε ανυπέρβλητο βαθμό. Όταν ο Σολομών κάνει θυσίες στη Γαβαών, ο Ιεχωβά τού παρουσιάζεται κάποια νύχτα και του λέει: «Ζήτησον τι να σοι δώσω». Ο Σολομών ζητάει γνώση και σοφία για να κυβερνήσει ορθά το λαό του Ιεχωβά. Λόγω αυτού του ανιδιοτελούς αιτήματος, ο Θεός υπόσχεται να δώσει στον Σολομώντα, όχι μόνο σοφία και γνώση, αλλά επίσης πλούτο και αγαθά και δόξα «ως δεν έγεινεν εις τους βασιλείς τούς προ σου, ουδέ εις τους μετά σε θέλουσι γείνει τοιαύτα». Τόσο μεγάλος είναι ο πλούτος που ρέει στην πόλη ώστε με τον καιρό ο Σολομών «κατέστησεν εν Ιερουσαλήμ . . . τον άργυρον και τον χρυσόν ως λίθους».—1:1, 7, 12, 15.

8. Πώς προχωράει το έργο στο ναό, και ποιες είναι μερικές λεπτομέρειες της κατασκευής του;

⁸ Ο Σολομών επιστρατεύει εργάτες για το έργο της οικοδόμησης του οίκου του Ιεχωβά, και ο Βασιλιάς Χειράμ της Τύρου συνεργάζεται στέλνοντας ξυλεία και έναν ταλαντούχο τεχνίτη. Η οικοδόμηση αρχίζει «εν τω τετάρτω έτει της βασιλείας» του Σολομώντα και αποπερατώνεται 7,5 έτη αργότερα, το 1027 Π.Κ.Χ. (3:2) Μπροστά από το ναό υπάρχει ένας μεγάλος προθάλαμος που έχει ύψος 120 πήχεις (53,4 μ.). Μπροστά από τον προθάλαμο υπάρχουν 2 τεράστιοι χάλκινοι κίονες· ο ένας ονομάζεται Ιαχείν, που σημαίνει «Είθε [ο Ιεχωβά] να Εγκαταστήσει Σταθερά», και ο άλλος ονομάζεται Βοάς, που φαίνεται ότι σημαίνει «Με Ισχύ». (3:17) Ο ίδιος ο οίκος είναι συγκριτικά μικρός· έχει μήκος 60 πήχεις (26,7 μ.), ύψος 30 πήχεις (13,4 μ.) και πλάτος 20 πήχεις (8,9 μ.), αλλά οι τοίχοι και η οροφή του είναι καλυμμένα με χρυσό· το εσώτατό του δωμάτιο, τα Άγια των Αγίων, είναι περίτεχνα διακοσμημένο με χρυσό. Σ’ αυτό το δωμάτιο υπάρχουν επίσης τα 2 χρυσά χερουβείμ, ένα σε κάθε πλευρά, των οποίων τα φτερά είναι απλωμένα και στο κέντρο ακουμπούν το ένα το άλλο.

9. Περιγράψτε τον εξοπλισμό και τα σκεύη της αυλής και του ναού.

⁹ Στην εσωτερική αυλή βρίσκεται ένα πελώριο χάλκινο θυσιαστήριο, πλευράς 20 πηχών (9 μ.) και ύψους 10 πηχών (4,5 μ.). Ένα άλλο εντυπωσιακό αντικείμενο στην αυλή είναι η χυτή θάλασσα, μια τεράστια χάλκινη λεκάνη που ακουμπάει στις ράχες 12 χάλκινων βοδιών που κοιτάζουν προς τα έξω, 3 βόδια προς κάθε κατεύθυνση. Η θάλασσα αυτή χωράει «τρεις χιλιάδας βαθ» (66.000 λίτρα) νερό, με το οποίο πλένουν τα χέρια τους οι ιερείς. (4:5) Στην αυλή υπάρχουν, επίσης, 10 μικρές χάλκινες λεκάνες που στηρίζονται πάνω σε διακοσμημένα χάλκινα καρότσια, και σ’ αυτό το νερό πλένουν πράγματα που έχουν σχέση με τα ολοκαυτώματα. Αυτές τις λεκάνες τις γεμίζουν με νερό από τη χυτή θάλασσα και τις κυλούν όπου χρειάζεται το νερό. Επιπρόσθετα, υπάρχουν οι 10 χρυσές λυχνίες και πολλά άλλα σκεύη, μερικά χρυσά και μερικά χάλκινα, για τη λατρεία στο ναό. *

10. Τι συμβαίνει όταν μεταφέρεται η Κιβωτός στα Άγια των Αγίων;

¹⁰ Τελικά, μετά από 7,5 έτη εργασίας, ο οίκος του Ιεχωβά αποπερατώνεται. (1 Βασ. 6:1, 38) Τη μέρα των εγκαινίων μεταφέρεται το σύμβολο της παρουσίας του Ιεχωβά στο εσώτατο δωμάτιο του πανέμορφου αυτού κτιρίου. Οι ιερείς μεταφέρουν ‘την κιβωτόν της διαθήκης του Ιεχωβά εις τον  τόπον αυτής, εις το χρηστήριον [εσώτατο δωμάτιο, ΜΝΚ] του οίκου, εις τα άγια των αγίων, υποκάτω των πτερύγων των χερουβείμ’. Τι συμβαίνει κατόπιν; Καθώς οι Λευίτες ψαλτωδοί και μουσικοί αινούν και ευχαριστούν όλοι μαζί τον Ιεχωβά με ύμνους, ο οίκος γεμίζει από μια νεφέλη, και οι ιερείς δεν μπορούν να σταθούν να υπηρετήσουν, επειδή ‘η δόξα του Ιεχωβά’ γεμίζει τον οίκο του αληθινού Θεού. (2 Χρον. 5:7, 13, 14) Έτσι ο Ιεχωβά εκδηλώνει την επιδοκιμασία του για το ναό και φανερώνει την παρουσία του εκεί.

11. Ποια προσευχή κάνει ο Σολομών, και για ποιο πράγμα ικετεύει;

¹¹ Έχει κατασκευαστεί για την περίσταση αυτή μια εξέδρα από χαλκό, ύψους 3 πηχών (1,3 μ.), και έχει τοποθετηθεί στην εσωτερική αυλή κοντά στο πελώριο χάλκινο θυσιαστήριο. Σ’ αυτή την υπερυψωμένη εξέδρα ανεβαίνει ο Σολομών, κι έτσι μπορεί να τον βλέπει το τεράστιο πλήθος λαού που συναθροίστηκε για την αφιέρωση του ναού. Μετά τη θαυματουργική εκδήλωση της παρουσίας του Ιεχωβά με τη νεφέλη της δόξας, ο Σολομών γονατίζει μπροστά στο πλήθος και κάνει μια συγκινητική προσευχή ευχαριστίας και αίνου, η οποία περιλαμβάνει μια σειρά ταπεινών αιτήσεων για συγχώρηση και ευλογία. Τελειώνοντας την προσευχή, ο Σολομών ικετεύει: ‘Τώρα, Θεέ μου, ας ήναι, δέομαι, ανεωγμένοι οι οφθαλμοί σου και προσεκτικά τα ώτα σου εις την προσευχήν την γινομένην εν τω τόπω τούτω. Ιεχωβά Θεέ, μη απορρίψης το πρόσωπον του κεχρισμένου σου· ενθυμήθητι τα ελέη Δαβίδ του δούλου σου’.—6:40, 42.

12. Πώς απαντάει ο Ιεχωβά στην προσευχή του Σολομώντα, και με ποιο χαρούμενο τόνο τελειώνει ο 15ήμερος εορτασμός;

¹² Ακούει ο Ιεχωβά αυτή την προσευχή του Σολομώντα; Μόλις τελειώνει ο Σολομών την προσευχή, κατεβαίνει φωτιά από τον ουρανό και αναλώνει το ολοκαύτωμα και τις θυσίες, και ‘η δόξα του Ιεχωβά’ γεμίζει τον οίκο. Ως αποτέλεσμα, όλος ο λαός προσπέφτει και ευχαριστεί τον Ιεχωβά επειδή «είναι αγαθός· . . . εις τον αιώνα το έλεος αυτού». (7:1, 3) Τότε προσφέρεται μια τεράστια θυσία στον Ιεχωβά. Γίνεται γιορτή για την αφιέρωση, που διαρκεί 1 εβδομάδα, και ακολουθεί η Γιορτή της Συγκομιδής, που διαρκεί κι αυτή 1 εβδομάδα, και 1 Σάββατο, κατά το οποίο ο λαός απέχει από εργασία. Μετά απ’ αυτόν το χαρούμενο και πνευματικά ενισχυτικό 15ήμερο εορτασμό, ο Σολομών τούς στέλνει στα σπίτια τους, «ευφραινομένους και αγαλλομένους την καρδίαν». (7:10) Και ο Ιεχωβά είναι ευχαριστημένος. Επιβεβαιώνει ξανά τη διαθήκη περί Βασιλείας στον Σολομώντα, προειδοποιώντας τον ταυτόχρονα για τις τρομερές συνέπειες της ανυπακοής.

13. (α) Ποιο οικοδομικό έργο γίνεται μετά την ανέγερση του ναού; (β) Πώς εκφράζεται η βασίλισσα της Σεβά όταν βλέπει το βασίλειο του Σολομώντα;

¹³ Ο Σολομών αρχίζει τώρα ένα εκτεταμένο οικοδομικό έργο σε όλη την επικράτειά του ανεγείροντας, όχι μόνο ένα ανάκτορο για τον εαυτό του, αλλά επίσης οχυρωμένες πόλεις, πόλεις αποθήκευσης, πόλεις αμαξών, πόλεις για ιππείς και ό,τι άλλο επιθυμεί να οικοδομήσει. Αυτή είναι περίοδος λαμπρής ευημερίας και ειρήνης, επειδή τόσο ο βασιλιάς όσο και ο λαός δείχνουν ενδιαφέρον για τη λατρεία του Ιεχωβά. Ακόμη και η βασίλισσα της Σεβά, που κατοικεί 1.900 χιλιόμετρα μακριά, ακούει για την ευημερία και τη σοφία του Σολομώντα, και κάνει ένα μακρύ και δύσκολο ταξίδι για να δει με τα ίδια της τα μάτια πώς έχουν τα πράγματα. Μήπως απογοητεύεται; Καθόλου, γιατί η ίδια ομολογεί: «Δεν επίστευον εις τους λόγους αυτών, εωσού ήλθον και είδον οι οφθαλμοί μου· και ιδού, το ήμισυ του πλήθους της σοφίας σου δεν απηγγέλθη προς εμέ· συ υπερβαίνεις την φήμην την οποίαν ήκουσα· μακάριοι οι άνδρες σου και μακάριοι οι δούλοι σου ούτοι». (9:6, 7) Κανένας άλλος βασιλιάς στη γη δεν ξεπερνάει τον Σολομώντα σε πλούτη και σοφία. Αυτός βασιλεύει 40 έτη στην Ιερουσαλήμ.

14. Γιατί απογυμνώνεται τόσο γρήγορα ο Ισραήλ από τη δόξα του;

¹⁴ Οι βασιλείες του Ροβοάμ και του Αβιά (10:1–13:22). Η σκληρή και καταπιεστική διακυβέρνηση του γιου του Σολομώντα, του Ροβοάμ, εξωθεί τις βόρειες 10 φυλές, που είναι υπό τις διαταγές του Ιεροβοάμ, να επαναστατήσουν το 997 Π.Κ.Χ. Ωστόσο, οι ιερείς και οι Λευίτες των 2 βασιλείων μένουν στο πλευρό του Ροβοάμ, βάζοντας έτσι την οσιότητά τους στη διαθήκη περί Βασιλείας πάνω από τον εθνικισμό. Ο Ροβοάμ γρήγορα εγκαταλείπει το νόμο του Ιεχωβά, και ο Βασιλιάς Σισάκ της Αιγύπτου κάνει μια εισβολή, μπαίνει στην Ιερουσαλήμ και απογυμνώνει τον οίκο του Ιεχωβά από τους θησαυρούς του. Πόσο λυπηρό να απογυμνώνονται από τη δόξα τους αυτά τα κτίσματα, με τον πανέμορφο διάκοσμο, όταν έχουν περάσει μόλις 30 έτη από την κατασκευή τους! Η αιτία: Το έθνος ‘συμπεριφέρθηκε άπιστα στον Ιεχωβά’. Πριν να είναι αργά, ο Ροβοάμ ταπεινώνει τον εαυτό του, και γι’ αυτό ο Ιεχωβά δεν αφανίζει εντελώς το έθνος.—12:2, ΜΝΚ.

15. Ποιες μάχες γίνονται μετά το θάνατο του Ροβοάμ, και γιατί υπερισχύει ο Ιούδας επί του Ισραήλ;

¹⁵ Μετά το θάνατο του Ροβοάμ, βασιλιάς γίνεται ένας από τους 28 γιους του, ο Αβιά. Αξιοσημείωτο γεγονός της 3ετούς βασιλείας του Αβιά είναι ο αιματηρός πόλεμος με τον Ισραήλ που βρίσκεται προς βορρά. Τα στρατεύματα του Ιούδα μειονεκτούν αριθμητικά· αριθμούν 400.000 άντρες σε σύγκριση με τους 800.000 που έχει στις διαταγές του ο Ιεροβοάμ· η αναλογία δηλαδή είναι 2 προς 1. Στη διάρκεια των τρομακτικών μαχών που επακολουθούν, μένουν λιγότεροι από τους μισούς πολεμιστές του Ισραήλ και αφανίζονται μισό εκατομμύριο λάτρεις των μοσχαριών. Οι γιοι Ιούδα υπερισχύουν επειδή στηρίζονται ‘στον Ιεχωβά τον Θεό των πατέρων τους’.—13:18.

16. Πώς απαντάει ο Ιεχωβά στην προσευχή που έκανε ο Ασά σε μια επείγουσα ανάγκη;

¹⁶ Ο θεοφοβούμενος Βασιλιάς Ασά (14:1–16:14). Τον Αβιά τον διαδέχεται ο γιος του, ο Ασά. Ο Ασά είναι υπέρμαχος της αληθινής λατρείας. Κάνει μια εκστρατεία για να καθαρίσει τη χώρα από την ειδωλολατρία. Αλλά να! Ο Ιούδας απειλείται από μια τεράστια στρατιωτική δύναμη, 1.000.000 Αιθίοπες. Ο Ασά προσεύχεται: ‘Βοήθησον ημάς, Ιεχωβά Θεέ ημών· διότι επί σε πεποίθαμεν, και εν τω ονόματί σου ερχόμεθα εναντίον του πλήθους τούτου’. Ο Ιεχωβά απαντάει χαρίζοντάς του μια περίτρανη νίκη.—14:11.

17. Πώς ενθαρρύνεται ο Ασά για να μεταρρυθμίσει τη λατρεία στον Ιούδα, αλλά για ποιο λόγο επιπλήττεται;

¹⁷ Το πνεύμα του Θεού έρχεται πάνω στον Αζαρία για  να πει αυτός στον Ασά: ‘Ο Ιεχωβά είναι με σας, όταν σεις ήσθε μετ’ αυτού· και εάν εκζητήτε αυτόν, θέλει ευρεθή εις εσάς’. (15:2) Ο Ασά, που ενθαρρύνεται πολύ απ’ αυτά τα λόγια, μεταρρυθμίζει τη λατρεία στον Ιούδα, και ο λαός κάνει μια διαθήκη σύμφωνα με την οποία όποιος δεν εκζητεί τον Ιεχωβά θα θανατώνεται. Ωστόσο, όταν ο Βαασά, ο βασιλιάς του Ισραήλ, ανεγείρει κατασκευάσματα ως ανασταλτικούς φραγμούς για να σταματήσει την κάθοδο των Ισραηλιτών στον Ιούδα, ο Ασά διαπράττει ένα σοβαρό σφάλμα, μισθώνει τον Βεν-αδάδ, το βασιλιά της Συρίας, για να πολεμήσει εναντίον του Ισραήλ, αντί να στραφεί στον Ιεχωβά για βοήθεια. Γι’ αυτό, ο Ιεχωβά τον επιπλήττει. Παρά το γεγονός αυτό, η καρδιά του Ασά αποδεικνύεται «τελεία [πλήρης, ΜΝΚ] πάσας τας ημέρας αυτού». (15:17) Πεθαίνει στο 41ο έτος της βασιλείας του.

18. (α) Τι είδους εκστρατεία κάνει ο Ιωσαφάτ υπέρ της αληθινής λατρείας, και με ποια αποτελέσματα; (β) Πώς ένας γάμος παραλίγο να τον οδηγήσει σε όλεθρο;

¹⁸ Η καλή βασιλεία του Ιωσαφάτ (17:1–20:37). Ο γιος του Ασά, ο Ιωσαφάτ, συνεχίζει τον αγώνα κατά της ειδωλολατρίας και εγκαινιάζει μια ειδική εκπαιδευτική εκστρατεία, με εκπαιδευτές που ταξιδεύουν σε όλες τις πόλεις του Ιούδα και διδάσκουν το λαό από το βιβλίο του Νόμου του Ιεχωβά. Ακολουθεί ένας καιρός μεγάλης ευημερίας και ειρήνης, και «προεχώρει ο Ιωσαφάτ μεγαλυνόμενος σφόδρα». (17:12) Αλλά τότε συμπεθερεύει με τον πονηρό Βασιλιά Αχαάβ του Ισραήλ, και πάει να τον βοηθήσει να πολεμήσει εναντίον της αυξανόμενης συριακής δύναμης, αγνοώντας τον προφήτη του Ιεχωβά Μιχαΐα· ο Ιωσαφάτ μόλις που καταφέρνει να σωθεί όταν ο Αχαάβ σκοτώνεται στη μάχη της Ραμώθ-γαλαάδ. Ένας προφήτης του Ιεχωβά, ο Ιηού, επιπλήττει τον Ιωσαφάτ επειδή συνεργάστηκε με τον πονηρό Αχαάβ. Μετά απ’ αυτό, ο Ιωσαφάτ διορίζει κριτές σε όλη τη χώρα και τους παραγγέλλει να εκτελούν τα καθήκοντά τους με φόβο Θεού.

19. Στο αποκορύφωμα της βασιλείας του Ιωσαφάτ, πώς αποδεικνύεται ότι η μάχη είναι του Θεού;

¹⁹ Τώρα φτάνουμε στο αποκορύφωμα της βασιλείας του Ιωσαφάτ. Οι συνδυασμένες δυνάμεις του Μωάβ, του Αμμών και της ορεινής περιοχής του Σηείρ κινούνται εναντίον του Ιούδα έχοντας τεράστια δύναμη. Σμήνη ολόκληρα καταφτάνουν στην έρημο Εν-γαδδί. Φόβος κυριεύει το έθνος. Ο Ιωσαφάτ και όλος ο Ιούδας, με «τα βρέφη αυτών, τας γυναίκας αυτών και τους υιούς αυτών», στέκονται ενώπιον του Ιεχωβά και τον εκζητούν με προσευχή. Το πνεύμα του Ιεχωβά έρχεται πάνω στον Ιααζιήλ τον Λευίτη, ο οποίος φωνάζει στα συγκεντρωμένα πλήθη: ‘Ακούσατε, πας ο Ιούδας και οι κατοικούντες Ιερουσαλήμ, και συ βασιλεύ Ιωσαφάτ· ούτω λέγει Ιεχωβά προς υμάς· Μη φοβείσθε σεις μηδέ πτοηθήτε από προσώπου τούτου του μεγάλου πλήθους· διότι η μάχη δεν είναι υμών, αλλά του Θεού· κατάβητε αύριον εναντίον αυτών. Ο Ιεχωβά μεθ’ υμών’. Ο Ιούδας σηκώνεται νωρίς το πρωί και πορεύεται έχοντας επικεφαλής τους Λευίτες ψαλτωδούς. Ο Ιωσαφάτ τούς ενθαρρύνει λέγοντας: ‘Πιστεύσατε εις Ιεχωβά. Πιστεύσατε τους προφήτας αυτού και θέλετε ευοδωθή’. Οι ψαλτωδοί εξυμνούν χαρωπά τον Ιεχωβά, «διότι το έλεος [η στοργική καλοσύνη, ΜΝΚ] αυτού μένει εις τον αιώνα». (20:13, 15-17, 20, 21) Ο Ιεχωβά εκδηλώνει τη στοργική του καλοσύνη με θαυμάσιο τρόπο· στήνει ενέδρα στα στρατεύματα εισβολής κι έτσι αυτοί εξοντώνουν ο ένας τον άλλον. Όταν οι Ιουδαίοι φτάνουν στη σκοπιά της ερήμου, με χαρά βλέπουν μόνο πτώματα. Στ’ αλήθεια, η μάχη είναι του Θεού! Ο Ιωσαφάτ εξακολουθεί να περπατάει πιστά ενώπιον του Ιεχωβά μέχρι το τέλος της 25χρονης βασιλείας του.

20. Ποιες συμφορές σημαδεύουν τη βασιλεία του Ιωράμ;

²⁰ Οι ασεβείς βασιλείες του Ιωράμ, του Οχοζία και της Γοθολίας (21:1–23:21). Ο γιος του Ιωσαφάτ, ο Ιωράμ, κάνει κακό ξεκίνημα φονεύοντας όλους τους αδελφούς του. Όμως, ο Ιεχωβά τού χαρίζει τη ζωή λόγω της διαθήκης που έχει συνάψει με τον Δαβίδ. Ο Εδώμ αρχίζει να επαναστατεί. Ο Ηλίας στέλνει από κάπου μια επιστολή, προειδοποιώντας τον Ιωράμ ότι ο Ιεχωβά θα πατάξει τον οίκο του μ’ ένα μεγάλο πλήγμα και ότι αυτός θα πεθάνει με φρικτό τρόπο. (21:12-15) Η προφητεία επαληθεύεται όταν Φιλισταίοι και Άραβες εισβάλλουν και λαφυραγωγούν την Ιερουσαλήμ, και ο βασιλιάς πεθαίνει από μια απεχθή εντερική ασθένεια, μετά από 8ετή βασιλεία.

21. Ποια κακά προξενεί στον Ιούδα η κυριαρχία της Γοθολίας, αλλά πώς καταφέρνει ο Ιωδαέ να αποκαταστήσει το θρόνο του Δαβίδ;

²¹ Τον Ιωράμ τον διαδέχεται ο μόνος γιος του που έχει επιζήσει, ο Οχοζίας (Ιωάχαζ), αλλά αυτός επηρεάζεται προς το κακό από τη μητέρα του, τη Γοθολία, κόρη του Αχαάβ και της Ιεζάβελ. Η βασιλεία του διακόπτεται μετά από 1 έτος, λόγω της εκκαθάρισης που κάνει ο Ιηού στον οίκο του Αχαάβ. Μετά απ’ αυτό, η Γοθολία δολοφονεί τους εγγονούς της και σφετερίζεται το θρόνο. Ωστόσο, 1 από τους γιους του Οχοζία επιζεί. Αυτός είναι ο Ιωάς, ο οποίος είναι 1 έτους· αυτόν τον βάζει κρυφά η θεία του, η Ιωσαβεέθ, στον οίκο του Ιεχωβά. Η Γοθολία βασιλεύει 6 έτη, και τότε ο σύζυγος της Ιωσαβεέθ, ο αρχιερέας Ιωδαέ, παίρνει θαρραλέα τον νεαρό Ιωάς και φροντίζει να τον ανακηρύξει βασιλιά, ως έναν από ‘τους γιους του Δαβίδ’. Όταν φτάνει στον οίκο του Ιεχωβά, η Γοθολία σχίζει τα ρούχα της και φωνάζει: «Προδοσία· Προδοσία». Αλλά μάταια. Ο Ιωδαέ φροντίζει να εκδιωχθεί από το ναό και να θανατωθεί.—23:3, 13-15.

22. Πώς έχει καλή αρχή, αλλά κακό τέλος, η βασιλεία του Ιωάς;

²² Οι βασιλείες των Ιωάς, Αμασία και Οζία έχουν καλή αρχή, αλλά κακό τέλος (24:1–26:23). Ο Ιωάς βασιλεύει 40 έτη, και όσο ζει ο Ιωδαέ, ο οποίος ασκεί καλή επιρροή πάνω του, ενεργεί σωστά. Μάλιστα δείχνει ενδιαφέρον για τον οίκο του Ιεχωβά και φροντίζει να τον ανακαινίσουν. Όταν όμως πεθαίνει ο Ιωδαέ, ο Ιωάς επηρεάζεται από τους άρχοντες του Ιούδα, απομακρύνεται από τη λατρεία του Ιεχωβά και λατρεύει ιερούς στύλους και είδωλα. Όταν το πνεύμα του Θεού υποκινεί τον Ζαχαρία, γιο του Ιωδαέ, να επιπλήξει το βασιλιά, ο Ιωάς φροντίζει να λιθοβοληθεί ο προφήτης και να πεθάνει. Λίγο αργότερα, εισβάλλει μια μικρή στρατιωτική δύναμη Συρίων και ο κατά πολύ μεγαλύτερος ιουδαϊκός στρατός δεν είναι ικανός να την αναχαιτίσει, επειδή οι Ιουδαίοι ‘εγκατέλειψαν τον Ιεχωβά τον Θεό των πατέρων τους’. (24:24) Τώρα εγείρονται οι ίδιοι οι δούλοι του Ιωάς και τον δολοφονούν.

23. Ποια πορεία απιστίας ακολουθεί ο Αμασίας;

 ²³ Ο Αμασίας διαδέχεται τον πατέρα του Ιωάς. Αυτός αρχίζει καλά την 29χρονη βασιλεία του, αλλά αργότερα πέφτει στη δυσμένεια του Ιεχωβά, επειδή στήνει και λατρεύει τα είδωλα των Εδωμιτών. Ένας προφήτης του Ιεχωβά τον προειδοποιεί: «Ο Θεός εβουλεύθη να σε εξολοθρεύση». (25:16) Ωστόσο, ο Αμασίας γίνεται κομπαστικός και προκαλεί τον Ισραήλ που βρίσκεται προς βορρά. Ο λόγος του Θεού βγαίνει αληθινός όταν αυτός υφίσταται ταπεινωτική ήττα από τους Ισραηλίτες. Μετά από εκείνη την ήττα, εγείρονται συνωμότες και τον θανατώνουν.

24. Πώς η ισχύς του Οζία γίνεται η αδυναμία του, και ποιο είναι το αποτέλεσμα;

²⁴ Ο γιος του Αμασία, ο Οζίας, ακολουθεί τα αχνάρια του πατέρα του. Αυτός κυβερνάει καλά το μεγαλύτερο μέρος των 52 ετών της βασιλείας του· αποκτά τη φήμη ότι είναι στρατιωτική ιδιοφυΐα, οικοδομεί πύργους και ‘αγαπάει τη γεωργία’. (26:10) Εξοπλίζει και εφοδιάζει με πολεμικές μηχανές το στρατό. Όμως, η ισχύς του γίνεται η αδυναμία του. Γίνεται υψηλόφρονας και αποτολμά να αναλάβει το ιερατικό καθήκον της προσφοράς θυμιάματος στο ναό του Ιεχωβά. Γι’ αυτό, ο Ιεχωβά τον πατάσσει με λέπρα. Ως αποτέλεσμα, πρέπει να ζει χωριστά από τους άλλους ανθρώπους, μακριά από τον οίκο του Ιεχωβά και από τον οίκο του βασιλιά, όπου ο γιος του, ο Ιωθάμ, κρίνει το λαό αντί γι’ αυτόν.

25. Γιατί έχει επιτυχία ο Ιωθάμ;

²⁵ Ο Ιωθάμ υπηρετεί τον Ιεχωβά (27:1-9). Ανόμοια με τον πατέρα του, ο Ιωθάμ ‘δεν εισέρχεται [δεν εισβάλλει, ΜΝΚ] στο ναό του Ιεχωβά’. Αντίθετα, ‘πράττει το ευθές ενώπιον του Ιεχωβά’. (27:2) Στη διάρκεια της 16χρονης βασιλείας του κάνει πολλά οικοδομικά έργα και καταστέλλει με επιτυχία μια εξέγερση των Αμμωνιτών.

26. Σε ποια άνευ προηγουμένου βάθη πονηρίας ξεπέφτει ο Άχαζ;

²⁶ Ο πονηρός Βασιλιάς Άχαζ (28:1-27). Αποδεικνύεται ότι ο γιος του Ιωθάμ, ο Άχαζ, είναι ένας από τους πιο πονηρούς ανάμεσα στους 21 βασιλιάδες του Ιούδα. Φτάνει μέχρι του σημείου να προσφέρει τους ίδιους τους γιους του ως ολοκαυτώματα στους παγανιστικούς θεούς. Γι’ αυτό και ο Ιεχωβά τον παραδίδει στα στρατεύματα της Συρίας, του Ισραήλ, του Εδώμ και της Φιλιστίας. Έτσι ο Ιεχωβά ταπεινώνει τον Ιούδα, επειδή ο Άχαζ ‘αφήνει να αναπτυχθεί μια αχαλίνωτη κατάσταση στον Ιούδα και γίνονται πράξεις μεγάλης απιστίας προς τον Ιεχωβά’. (28:19, ΜΝΚ) Πηγαίνοντας από το κακό στο χειρότερο, ο Άχαζ προσφέρει θυσίες στους θεούς της Συρίας, επειδή οι Σύριοι τον κατατρόπωσαν στη μάχη. Κλείνει τις πόρτες του οίκου του Ιεχωβά και αντικαθιστά τη λατρεία του Ιεχωβά με τη λατρεία παγανιστικών θεών. Επιτέλους, η βασιλεία του Άχαζ τελειώνει μετά από 16 έτη.

27. Πώς δείχνει ο Εζεκίας ζήλο για τη λατρεία του Ιεχωβά;

²⁷ Ο πιστός Βασιλιάς Εζεκίας (29:1–32:33). Ο Εζεκίας, γιος του Άχαζ, βασιλεύει στην Ιερουσαλήμ 29 έτη. Η πρώτη του ενέργεια είναι να ξανανοίξει και να επισκευάσει τις πόρτες του οίκου του Ιεχωβά. Κατόπιν, συγκεντρώνει τους ιερείς και τους Λευίτες και τους δίνει οδηγίες να καθαρίσουν το ναό και να τον αγιάσουν για την υπηρεσία του Ιεχωβά. Διακηρύττει ότι επιθυμεί να συνάψει διαθήκη με τον Ιεχωβά προκειμένου να αποτρέψει την πύρινη οργή Του. Η λατρεία του Ιεχωβά ξαναρχίζει με μεγαλειώδη τρόπο.

28. Ποια πολύ μεγάλη γιορτή κάνει ο Εζεκίας στην Ιερουσαλήμ, και πώς εκφράζει ο λαός τη χαρά του;

²⁸ Γίνονται σχέδια για ένα πολύ μεγάλο Πάσχα, αλλά επειδή δεν υπάρχει χρόνος για να είναι έτοιμο τον 1ο μήνα, ο εορτασμός γίνεται το 2ο μήνα του 1ου έτους της βασιλείας του Εζεκία, με βάση μια πρόβλεψη του Νόμου. (2 Χρον. 30:2, 3· Αριθ. 9:10, 11) Ο βασιλιάς προσκαλεί, όχι μόνο όλο τον Ιούδα, αλλά επίσης τον Ισραήλ να παρευρεθεί και, ενώ μερικοί στον Εφραΐμ, στον Μανασσή και στον Ζαβουλών χλευάζουν την πρόσκληση, άλλοι ταπεινώνονται και πηγαίνουν στην Ιερουσαλήμ μαζί με όλο τον Ιούδα. Μετά το Πάσχα, γίνεται η Γιορτή των Αζύμων. Τι χαρούμενη που είναι αυτή η 7ήμερη γιορτή! Πράγματι, είναι τόσο εποικοδομητική ώστε ο συγκεντρωμένος λαός την παρατείνει άλλες 7 μέρες. Υπάρχει «ευφροσύνη μεγάλη εν Ιερουσαλήμ· διότι από των ημερών του Σολομώντος υιού του Δαβίδ βασιλέως του Ισραήλ, δεν έγεινε τοιούτον πράγμα εν Ιερουσαλήμ». (2 Χρον. 30:26) Μετά τη γιορτή, ο πνευματικά αποκαταστημένος λαός κάνει μια εκστρατεία κατασυντρίβοντας και απαλλάσσοντας τόσο τον Ιούδα όσο και τον Ισραήλ από την ειδωλολατρία, ενώ ο Εζεκίας, από τη δική του πλευρά, επανακαθιερώνει τις υλικές συνεισφορές για τους Λευίτες και αποκαθιστά τις υπηρεσίες του ναού.

29. Πώς ανταμείβει ο Ιεχωβά την απόλυτη εμπιστοσύνη που έχει ο Εζεκίας σ’ Αυτόν;

²⁹ Κατόπιν, ο Σενναχειρείμ, ο βασιλιάς της Ασσυρίας, εισβάλλει στον Ιούδα και απειλεί την Ιερουσαλήμ. Ο Εζεκίας παίρνει θάρρος, επισκευάζει τις αμυντικές θέσεις της πόλης και περιφρονεί τους χλευασμούς του εχθρού. Ο Εζεκίας, θέτοντας πλήρη εμπιστοσύνη στον Ιεχωβά, προσεύχεται συνέχεια για βοήθεια. Ο Ιεχωβά απαντάει σ’ αυτή τη γεμάτη πίστη προσευχή με πολύ εντυπωσιακό τρόπο. Στέλνει ‘άγγελο, ο οποίος αφανίζει όλους τους δυνατούς, ισχυρούς άντρες και τους άρχοντες και τους στρατηγούς στο στρατόπεδο του βασιλιά της Ασσυρίας’. (32:21) Ο Σενναχειρείμ επιστρέφει στην πατρίδα του ντροπιασμένος. Ούτε καν οι θεοί του δεν μπορούν να τον βοηθήσουν να σώσει την υπόληψή του, αφού αργότερα τον φονεύουν οι ίδιοι οι γιοι του μέσα στο θυσιαστήριο αυτών των θεών. (2 Βασ. 19:7) Ο Ιεχωβά παρατείνει θαυματουργικά τη ζωή του Εζεκία, ο οποίος αποκτά μεγάλα πλούτη και δόξα· όταν πεθαίνει, όλος ο Ιούδας τού αποδίδει τιμές.

30. (α) Σε ποια πονηρία επανέρχεται ο Μανασσής, αλλά τι κάνει αφού μετανοεί; (β) Τι χαρακτηρίζει τη σύντομη βασιλεία του Αμών;

³⁰ Ο Μανασσής και ο Αμών βασιλεύουν με πονηρία (33:1-25). Ο Μανασσής, γιος του Εζεκία, επανέρχεται στην πονηρή πορεία του παππού του, του Άχαζ, εκμηδενίζοντας όλο το καλό που επιτελέστηκε στη διάρκεια της βασιλείας του Εζεκία. Ανοικοδομεί τους υψηλούς τόπους, στήνει ιερούς στύλους και φτάνει μάλιστα στο σημείο να θυσιάσει τους γιους του σε ψεύτικους θεούς. Τελικά, ο Ιεχωβά φέρνει εναντίον του Ιούδα το βασιλιά της Ασσυρίας, και τον Μανασσή τον παίρνουν αιχμάλωτο στη Βαβυλώνα. Εκεί, ο Μανασσής μετανοεί για τις αδικοπραγίες του. Όταν  ο Ιεχωβά τού δείχνει έλεος ξαναδίνοντάς του βασιλική εξουσία, αυτός κάνει προσπάθειες να ξεριζώσει τη δαιμονολατρία και να αποκαταστήσει την αληθινή θρησκεία. Ωστόσο, όταν πεθαίνει ο Μανασσής, έπειτα από μια μακρόχρονη βασιλεία 55 ετών, ανέρχεται στο θρόνο ο γιος του, ο Αμών, και αυτός με πονηρία προωθεί και πάλι την ψεύτικη λατρεία. Μετά από 2 έτη, τον θανατώνουν οι ίδιοι του οι δούλοι.

31. Ποια είναι τα αξιοσημείωτα γεγονότα της θαρραλέας βασιλείας του Ιωσία;

³¹ Η θαρραλέα βασιλεία του Ιωσία (34:1–35:27). Ο νεαρός Ιωσίας, γιος του Αμών, κάνει μια θαρραλέα προσπάθεια να αποκαταστήσει την αληθινή λατρεία. Φροντίζει να κατεδαφιστούν τα θυσιαστήρια των Βάαλ και τα γλυπτά, και επισκευάζει τον οίκο του Ιεχωβά, όπου ανευρίσκεται ‘το βιβλίον του νόμου του Ιεχωβά, του δοθέντος δια χειρός του Μωυσέως’, αναμφίβολα το πρωτότυπο. (34:14) Και όμως, λέγεται στον δίκαιο Ιωσία ότι στη χώρα θα επέλθει συμφορά εξαιτίας της έλλειψης πιστότητας που έχει ήδη εκδηλωθεί, αλλά αυτό δεν θα γίνει στις μέρες του. Στο 18ο έτος της βασιλείας του, ο Ιωσίας διευθετεί να γίνει ένας καταπληκτικός εορτασμός του Πάσχα. Μετά από 31 έτη βασιλείας, ο Ιωσίας πεθαίνει, ενώ προσπαθεί μάταια να εμποδίσει τις αιγυπτιακές στρατιές να περάσουν μέσα από τη χώρα του, καθώς κατευθύνονται στον Ευφράτη.

32. Πώς οδηγούν τον Ιούδα στο ολέθριο τέλος του οι τελευταίοι 4 βασιλιάδες;

³² Οι Ιωάχαζ, Ιωακείμ, Ιωαχείν, Σεδεκίας, και η ερήμωση της Ιερουσαλήμ (36:1-23). Η πονηρία των τελευταίων 4 βασιλιάδων του Ιούδα οδηγεί γοργά το έθνος στο ολέθριο τέλος του. Ο Ιωάχαζ, γιος του Ιωσία, κυβερνάει μόνο 3 μήνες και εκθρονίζεται από τον Φαραώ Νεχαώ της Αιγύπτου. Στη θέση του τοποθετείται ο αδελφός του, ο Ελιακείμ, του οποίου το όνομα μετατρέπεται σε Ιωακείμ· στη διάρκεια της βασιλείας του Ιωακείμ ο Ιούδας γίνεται υποτελής στη νέα παγκόσμια δύναμη, τη Βαβυλώνα. (2 Βασ. 24:1) Όταν ο Ιωακείμ στασιάζει, ο Ναβουχοδονόσορ έρχεται στην Ιερουσαλήμ για να τον τιμωρήσει, το 618 Π.Κ.Χ., αλλά ο Ιωακείμ πεθαίνει το ίδιο έτος, μετά από βασιλεία 11 ετών. Στη θέση του τοποθετείται ο 18χρονος γιος του, ο Ιωαχείν. Αυτός βασιλεύει λιγότερο από 3 μήνες και μετά παραδίδεται στον Ναβουχοδονόσορα και οδηγείται αιχμάλωτος στη Βαβυλώνα. Ο Ναβουχοδονόσορ τοποθετεί τώρα στο θρόνο τον 3ο γιο του Ιωσία, τον Σεδεκία, θείο του Ιωαχείν. Ο Σεδεκίας βασιλεύει με κακό τρόπο 11 έτη, και αρνείται ‘να ταπεινωθή ενώπιον Ιερεμίου του προφήτου, λαλούντος εκ στόματος του Ιεχωβά’. (2 Χρον. 36:12) Οι ιερείς καθώς και ο λαός εκδηλώνουν απιστία μεγάλου βαθμού και μιαίνουν τον οίκο του Ιεχωβά.

33. (α) Πώς αρχίζει η 70χρονη ερήμωση ‘δια να πληρωθή ο λόγος του Ιεχωβά’; (β) Ποιο ιστορικό διάταγμα καταγράφεται στα 2 τελευταία εδάφια του βιβλίου Δεύτερο Χρονικών;

³³ Τελικά, ο Σεδεκίας στασιάζει εναντίον του ζυγού της Βαβυλώνας, και αυτή τη φορά ο Ναβουχοδονόσορ δεν δείχνει το παραμικρό έλεος. Ο θυμός του Ιεχωβά είναι πλήρης και δεν υπάρχει θεραπεία. Η Ιερουσαλήμ πέφτει, ο ναός της λαφυραγωγείται και πυρπολείται, και όσοι επιζούν από τη 18μηνη πολιορκία οδηγούνται αιχμάλωτοι στη Βαβυλώνα. Ο Ιούδας αφήνεται έρημος. Έτσι, το ίδιο αυτό έτος, το 607 Π.Κ.Χ., αρχίζει η ερήμωση ‘δια να πληρωθή ο λόγος του Ιεχωβά ο δια στόματος Ιερεμίου, εωσού συμπληρωθώσιν εβδομήκοντα έτη’. (36:21) Ο χρονικογράφος, κατόπιν, παραλείπει αυτό το χρονικό διάστημα των 70 ετών περίπου, για να καταγράψει στα 2 τελευταία εδάφια το ιστορικό διάταγμα που εκδίδει ο Κύρος το 537 Π.Κ.Χ. Οι Ιουδαίοι αιχμάλωτοι πρόκειται να απελευθερωθούν! Η Ιερουσαλήμ πρέπει να υψωθεί και πάλι!

ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΩΦΕΛΙΜΟ

34. Τι τονίζει η ύλη που επέλεξε ο Έσδρας, και γιατί αυτό ήταν ωφέλιμο για το έθνος;

³⁴ Το Δεύτερο Χρονικών προσθέτει τη δυνατή μαρτυρία του σ’ εκείνη των άλλων μαρτύρων αναφορικά μ’ αυτή την πολυτάραχη περίοδο, 1037-537 Π.Κ.Χ. Επιπλέον, το Δεύτερο Χρονικών παρέχει αξιόλογες συμπληρωματικές πληροφορίες, οι οποίες δεν υπάρχουν σε άλλα ιστορικά συγγράμματα που αποτελούν μέρος του κανόνα· κάτι τέτοιο γίνεται, λόγου χάρη, στο 19ο, 20ό και 29ο ως 31ο κεφάλαιο. Ο Έσδρας επέλεξε ύλη που να τονίζει τα θεμελιώδη και μόνιμα στοιχεία της ιστορίας του έθνους, όπως το ιερατείο και την υπηρεσία του, το ναό και τη διαθήκη περί Βασιλείας. Αυτό ήταν ωφέλιμο γιατί κράτησε το έθνος ενωμένο με την ελπίδα του Μεσσία και της Βασιλείας του.

35. Ποια σπουδαία σημεία αποδεικνύονται στα τελευταία εδάφια του βιβλίου Δεύτερο Χρονικών;

³⁵ Τα τελευταία εδάφια του βιβλίου Δεύτερο Χρονικών (36:17-23) δίνουν πειστική απόδειξη της εκπλήρωσης του εδαφίου Ιερεμίας 25:12 και δείχνουν επίσης ότι 70 ολόκληρα έτη πρέπει να υπολογίζονται από την πλήρη ερήμωση της χώρας μέχρι την αποκατάσταση της λατρείας του Ιεχωβά στην Ιερουσαλήμ το 537 Π.Κ.Χ. Επομένως, η ερήμωση αυτή αρχίζει το 607 Π.Κ.Χ. *—Ιερ. 29:10· 2 Βασ. 25:1-26· Έσδρ. 3:1-6.

36. (α) Ποιες ισχυρές νουθεσίες περιέχει το Δεύτερο Χρονικών; (β) Πώς ενισχύει αυτό την προσδοκία για τη Βασιλεία;

³⁶ Το Δεύτερο Χρονικών περιέχει ισχυρές νουθεσίες για εκείνους που βαδίζουν στη Χριστιανική πίστη. Πολλοί ήταν οι βασιλιάδες του Ιούδα που ξεκίνησαν καλά, αλλά κατόπιν ξέπεσαν σε πονηρές οδούς. Πόσο δυναμικά καταδεικνύει αυτό το ιστορικό υπόμνημα ότι η επιτυχία εξαρτάται από την πιστότητα στον Θεό! Αυτό, λοιπόν, θα πρέπει να μας προειδοποιεί να μην είμαστε «εκ των συρομένων οπίσω προς απώλειαν, αλλ’ εκ των πιστευόντων προς σωτηρίαν της ψυχής». (Εβρ. 10:39) Ακόμη και ο πιστός Βασιλιάς Εζεκίας έγινε υψηλόφρονας όταν ανέρρωσε από την ασθένειά του, και μόνο επειδή ταπεινώθηκε γρήγορα μπόρεσε να αποφύγει την αγανάκτηση του Ιεχωβά. Το Δεύτερο Χρονικών μεγαλύνει τις θαυμάσιες ιδιότητες του Ιεχωβά και εξυμνεί το όνομα και την κυριαρχία του. Ολόκληρη η ιστορία παρουσιάζεται από τη σκοπιά της αποκλειστικής αφοσίωσης προς τον Ιεχωβά. Εφόσον δίνει, επίσης, έμφαση στη βασιλική γραμμή του Ιούδα, ενισχύει την προσδοκία που έχουμε να δούμε την αγνή λατρεία να εξυψώνεται στην αιώνια Βασιλεία του Ιησού Χριστού, του πιστού ‘γιου του Δαβίδ’.—Ματθ. 1:1· Πράξ. 15:16, 17.

[Υποσημειώσεις]

[Ερωτήσεις Μελέτης]