Βιβλίο της Γραφής Αριθμός 19—Ψαλμοί

Συγγραφείς: Δαβίδ και άλλοι

Τόπος Συγγραφής: Ανεξακρίβωτος

Ολοκλήρωση Συγγραφής: περ. 460 Π.Κ.Χ.

1. Τι είναι το βιβλίο Ψαλμοί, και τι περιέχει;

 ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ Ψαλμοί ήταν το θεόπνευστο υμνολόγιο των αληθινών λάτρεων του Ιεχωβά στους αρχαίους καιρούς, μια συλλογή από 150 ιερούς ύμνους, ή ψαλμούς, μελοποιημένους και διασκευασμένους για τη δημόσια λατρεία που αποδιδόταν στον Ιεχωβά Θεό, στο ναό του στην Ιερουσαλήμ. Αυτοί οι ψαλμοί είναι ύμνοι αίνου προς τον Ιεχωβά· εκτός αυτού, περιέχουν προσευχές με τη μορφή δεήσεων για έλεος και βοήθεια, καθώς και εκφράσεις εμπιστοσύνης και πεποίθησης. Περιέχουν πάμπολλες εκφράσεις ευχαριστίας, εκφράσεις αγαλλίασης και αναφωνήσεις μεγάλης, μάλιστα υπέρτατης, χαράς. Μερικοί αποτελούν ιστορικές ανακεφαλαιώσεις που περιέχουν στοχασμούς γύρω από τη στοργική καλοσύνη του Ιεχωβά και τα μεγάλα του έργα. Είναι γεμάτοι προφητείες, από τις οποίες πολλές είχαν αξιοσημείωτες εκπληρώσεις. Περιέχουν πολλή διδασκαλία, ωφέλιμη και εποικοδομητική, διδασκαλία η οποία είναι όλη διατυπωμένη σε μεγαλειώδη γλώσσα και έχει σχήματα λόγου που αγγίζουν ως και τα κατάβαθα του αναγνώστη. Οι ψαλμοί αυτοί αποτελούν ένα πλουσιοπάροχο πνευματικό γεύμα, όμορφα προετοιμασμένο και σερβιρισμένο για εμάς με ελκυστικό τρόπο.

2. (α) Ποιοι τίτλοι έχουν δοθεί στο βιβλίο Ψαλμοί, και τι σημαίνουν; (β) Τι είναι ψαλμός;

² Τι σημαίνει ο τίτλος του βιβλίου, και ποιος έγραψε το βιβλίο Ψαλμοί; Στην εβραϊκή γλώσσα, το βιβλίο αυτό ονομάζεται Σέφερ Τεχιλλίμ, που σημαίνει «Βιβλίο Αίνων» ή απλώς Τεχιλλίμ, δηλαδή «Αίνοι». Αυτός είναι ο πληθυντικός τύπος της λέξης Τεχιλλάχ, που σημαίνει «Αίνος» ή «Ύμνος Αίνου» και την οποία συναντούμε στην επιγραφή του Ψαλμού 145. Το όνομα «Αίνοι» είναι ιδιαίτερα κατάλληλο, εφόσον το βιβλίο δίνει έμφαση στον αίνο που αποδίδεται στον Ιεχωβά. Ο τίτλος «Ψαλμοί» είναι ο τίτλος που έχει η ελληνική Μετάφραση των Εβδομήκοντα, και υποδηλώνει ύμνους που ψέλνονται με μουσική συνοδεία. Αυτή τη λέξη τη συναντούμε, επίσης, σε πολλά σημεία των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών, όπως λόγου χάρη στα εδάφια Λουκάς 20:42 και Πράξεις 1:20. Ψαλμός είναι ένας ιερός ύμνος ή ποίημα που χρησιμοποιείται για τον αίνο και τη λατρεία του Θεού.

3. Τι λένε οι επιγραφές όσον αφορά τους συγγραφείς;

³ Πολλοί από τους ψαλμούς έχουν επικεφαλίδες, δηλαδή επιγραφές, και εκεί συχνά κατονομάζεται ο συγγραφέας. Εβδομήντα τρεις επικεφαλίδες φέρουν το όνομα του Δαβίδ, που ήταν «ο γλυκύς ψαλμωδός του Ισραήλ». (2 Σαμ. 23:1) Αναμφίβολα, ο Δαβίδ έγραψε και τους Ψαλμούς 2, 72 και 95. (Βλέπε Πράξεις 4:25, Ψαλμός 72:20 και Εβραίους 4:7.) Επίσης, οι Ψαλμοί 10 και 71 φαίνονται να είναι συνέχεια των Ψαλμών 9 και 70 αντίστοιχα, και γι’ αυτό μπορούν να αποδοθούν στον Δαβίδ. Δώδεκα ψαλμοί αποδίδονται στον Ασάφ, εννοώντας προφανώς τον οίκο του Ασάφ, αφού μερικοί απ’ αυτούς αναφέρονται σε γεγονότα που έλαβαν χώρα μετά τις μέρες του Ασάφ. (Ψαλμ. 79· 80· 1 Χρον. 16:4, 5, 7· Έσδρ. 2:41) Έντεκα ψαλμοί αποδίδονται ευθέως στους γιους του Κορέ. (1 Χρον. 6:31-38) Ο Ψαλμός 43 φαίνεται να είναι συνέχεια του Ψαλμού 42, και γι’ αυτό μπορεί να αποδοθεί κι αυτός στους γιους του Κορέ. Η επιγραφή του Ψαλμού 88, εκτός από το ότι κάνει μνεία ‘των γιων του Κορέ’, αποδίδει τον ψαλμό στον Αιμάν, και ο Ψαλμός 89 λέει ότι συγγραφέας του είναι ο Εθάν. Ο Ψαλμός 90 αποδίδεται στον Μωυσή, και πιθανόν να είναι του Μωυσή και ο Ψαλμός 91. Ο Ψαλμός 127 είναι του Σολομώντα. Έτσι, πάνω από τα δύο τρίτα των ψαλμών αποδίδονται σε διάφορους συγγραφείς.

4. Ποια χρονική περίοδο καλύπτει η συγγραφή;

⁴ Το βιβλίο Ψαλμοί είναι το πιο μεγάλο βιβλίο της Γραφής. Όπως καταδεικνύεται από τους Ψαλμούς 90, 126 και 137, χρειάστηκε μεγάλο χρονικό διάστημα για τη συγγραφή τους· τουλάχιστον από τον καιρό που έγραψε ο Μωυσής (1513-1473 Π.Κ.Χ.) ως και μετά την αποκατάσταση από τη Βαβυλώνα και πιθανόν μέχρι την εποχή του Έσδρα (537-περ. 460 Π.Κ.Χ.). Είναι φανερό, λοιπόν, ότι η συγγραφή καλύπτει περίοδο περίπου 1.000 ετών. Ωστόσο, η χρονική περίοδος που καλύπτουν τα περιεχόμενα είναι πολύ μεγαλύτερη· αρχίζουν από τον καιρό της δημιουργίας και συνοψίζουν την ιστορία της πολιτείας του Ιεχωβά με τους δούλους του μέχρι και τον καιρό της σύνθεσης του τελευταίου ψαλμού.

5. (α) Πώς αντανακλά οργάνωση το βιβλίο Ψαλμοί; (β) Ποιες περαιτέρω πληροφορίες δίνουν οι επιγραφές; (γ) Γιατί δεν είναι απαραίτητο να λέμε τη λέξη «Σέλαχ» όταν διαβάζουμε τους ψαλμούς;

⁵ Το βιβλίο Ψαλμοί είναι ένα βιβλίο που αντανακλά οργάνωση. Ο ίδιος ο Δαβίδ αναφέρεται ‘στα βήματα [στις πομπές, ΜΝΚ] του Θεού μου, του βασιλέως μου, εν τω αγιαστηρίω. Προεπορεύοντο οι ψάλται· κατόπιν οι παίζοντες όργανα, εν τω μέσω νεάνιδες τυμπανίστριαι. Εν εκκλησίαις ευλογείτε τον Ιεχωβά’. (Ψαλμ. 68:24-26) Αυτό εξηγεί γιατί επαναλαμβάνεται συχνά στις επιγραφές η φράση «Εις τον πρώτον μουσικόν», καθώς και γιατί υπάρχουν πολλοί ποιητικοί και μουσικοί όροι. Μερικές επιγραφές εξηγούν τη χρήση ή το σκοπό του ψαλμού ή δίνουν μουσικές οδηγίες. (Βλέπε τις επιγραφές των Ψαλμών 6, 30, 38, 60, 88, 102 και  120.) Σε 13 τουλάχιστον ψαλμούς του Δαβίδ, λόγου χάρη στους Ψαλμούς 18 και 51, οι επιγραφές αναφέρουν εν συντομία ποια γεγονότα στάθηκαν αφορμή να γίνει η σύνθεσή τους. Τριάντα τέσσερις από τους ψαλμούς δεν έχουν επιγραφή. Για τη μικρή εβραϊκή λέξη «Σέλαχ» (Διάψαλμα), που υπάρχει 71 φορές στο κυρίως κείμενο, η γενική γνώμη είναι ότι πρόκειται περί τεχνικού όρου για μουσική ή επανάληψη, αν και η ακριβής σημασία της είναι άγνωστη. Μερικοί λένε ότι υποδηλώνει παύση για σιωπηρό στοχασμό στην υμνολογία ή ταυτόχρονα στην υμνολογία και στην οργανική μουσική. Επομένως, δεν χρειάζεται να τη λέει κανείς όταν διαβάζει.

6. (α) Σε ποιους ξεχωριστούς τόμους έχει διαιρεθεί το βιβλίο Ψαλμοί; (β) Ποιος έδωσε προφανώς στο βιβλίο Ψαλμοί την τελική του μορφή;

⁶ Από τους αρχαίους χρόνους, το βιβλίο Ψαλμοί έχει διαιρεθεί σε 5 ξεχωριστά βιβλία, ή τόμους, ως εξής: (1) Ψαλμοί 1-41· (2) Ψαλμοί 42-72· (3) Ψαλμοί 73-89· (4) Ψαλμοί 90-106· (5) Ψαλμοί 107-150. Φαίνεται ότι την πρώτη συλλογή αυτών των ύμνων την έκανε ο Δαβίδ. Προφανώς, ο Έσδρας, που ήταν ιερέας και «γραμματεύς έμπειρος εις τον νόμον του Μωυσέως», ήταν εκείνος που χρησιμοποιήθηκε από τον Ιεχωβά για να δώσει στο βιβλίο Ψαλμοί την τελική του μορφή.—Έσδρ. 7:6.

7. Ποια άλλα χαρακτηριστικά του βιβλίου Ψαλμοί παρατηρούμε;

⁷ Ο προοδευτικός εμπλουτισμός της συλλογής ίσως να είναι ο λόγος για τον οποίον μερικοί ψαλμοί επαναλαμβάνονται σε διαφορετικά τμήματα, όπως λόγου χάρη οι Ψαλμοί 14 και 53· 40:13-17 και 70· 57:7-11 και 108:1-5. Το καθένα από τα 5 τμήματα τελειώνει με μια ευλογία που απευθύνεται στον Ιεχωβά, δηλαδή με μια δοξολογία—στις 4 πρώτες δοξολογίες περιλαμβάνεται και η απάντηση που δίνει ο λαός και η τελευταία είναι ολόκληρος ο Ψαλμός 150.—Ψαλμ. 41:13, υποσημείωση στη ΜΝΚ.

8. Εξηγήστε και δώστε παραδείγματα του τύπου σύνθεσης που ονομάζεται ακροστιχίδα.

⁸ Ένας πολύ ειδικός τύπος σύνθεσης χρησιμοποιείται σε 9 ψαλμούς· ονομάζεται ακροστιχίδα λόγω της αλφαβητικής δομής του. (Ψαλμοί 9, 10, 25, 34, 37, 111, 112, 119 και 145) Σ’ αυτή τη δομή ο πρώτος ή οι πρώτοι στίχοι της πρώτης στροφής αρχίζουν με το 1ο γράμμα του εβραϊκού αλφαβήτου, άλεφ (א), ο επόμενος ή οι επόμενοι στίχοι με το 2ο γράμμα, βεθ (ב), και το ίδιο γίνεται με όλα ή σχεδόν όλα τα γράμματα του εβραϊκού αλφαβήτου. Αυτό μπορεί να χρησίμευε ως βοήθημα για την απομνημόνευση—για σκεφτείτε τους ψαλτωδούς του ναού που έπρεπε να θυμούνται ύμνους τόσο μεγάλους όσο ο Ψαλμός 119! Είναι ενδιαφέρον το ότι υπάρχει ακροστιχίδα του ονόματος του Ιεχωβά στο εδάφιο Ψαλμός 96:11. Το πρώτο μισό αυτού του εδαφίου αποτελείται, στην εβραϊκή, από 4 λέξεις, και τα αρχικά αυτών των λέξεων, όταν διαβαστούν από δεξιά προς αριστερά, είναι τα 4 εβραϊκά σύμφωνα του Τετραγράμματου ΓΧΒΧ (יהוה).

9. (α) Λόγω ποιου ιστορικού φόντου πολλοί από τους ψαλμούς μιλούν κατευθείαν στο νου και στην καρδιά; (β) Τι άλλο συντελεί στη δύναμη και στην ομορφιά τους;

⁹ Αυτά τα ιερά λυρικά ποιήματα είναι γραμμένα με ανομοιοκατάληκτους εβραϊκούς στίχους και επιδεικνύουν ανυπέρβλητη ομορφιά στο ύφος και στη ρυθμική ροή της σκέψης. Μιλούν κατευθείαν στο νου και στην καρδιά. Δίνουν παραστατικές εικόνες. Το θαυμάσιο πλάτος και το έξοχο βάθος, τόσο των περιεχομένων όσο και των έντονων συναισθημάτων που εκφράζονται, οφείλονται εν μέρει στις ασυνήθιστες εμπειρίες που είχε στη ζωή του ο Δαβίδ, οι οποίες αποτελούν το ιστορικό φόντο πολλών ψαλμών. Λίγων ανθρώπων η ζωή είχε την ποικιλία που είχε η ζωή του Δαβίδ—υπήρξε βοσκός όταν ήταν παιδί, πολέμησε ολομόναχος εναντίον του Γολιάθ, έγινε μουσικός της αυλής, έζησε επικηρυγμένος ανάμεσα σε όσιους φίλους και ανάμεσα σε προδότες, υπήρξε βασιλιάς και κατακτητής, στοργικός πατέρας που τον βασάνιζαν οι διαιρέσεις οι οποίες υπήρχαν μέσα στο ίδιο του το σπιτικό, δοκίμασε 2 φορές την πίκρα που προξενεί η σοβαρή αμαρτία, κι όμως λάτρευε πάντοτε με ζήλο τον Ιεχωβά και αγαπούσε το Νόμο Του. Με τέτοιο ιστορικό φόντο, δεν είναι άξιο απορίας το ότι το βιβλίο Ψαλμοί περιέχει ολόκληρη την κλίμακα των ανθρώπινων συναισθημάτων! Στη δύναμη και στην ομορφιά του συντελούν οι λυρικοί παραλληλισμοί και οι αντιθέσεις, που είναι τόσο χαρακτηριστικά στοιχεία της εβραϊκής ποίησης.—Ψαλμ. 1:6· 22:20· 42:1· 121:3, 4.

10. Τι πιστοποιεί την αυθεντικότητα του βιβλίου Ψαλμοί;

¹⁰ Η αυθεντικότητα αυτών των πανάρχαιων ύμνων που αινούν τον Ιεχωβά πιστοποιείται επαρκώς από το γεγονός ότι αυτοί βρίσκονται σε πλήρη αρμονία με την υπόλοιπη Γραφή. Πάμπολλες φορές παραθέτουν από το βιβλίο Ψαλμοί οι συγγραφείς των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών. (Ψαλμ. 5:9 [Ρωμ. 3:13]· Ψαλμ. 10:7 [Ρωμ. 3:14]· Ψαλμ. 24:1 [1 Κορ. 10:26]· Ψαλμ. 50:14 [Ματθ. 5:33]· Ψαλμ. 78:24 [Ιωάν. 6:31]· Ψαλμ. 102:25-27 [Εβρ. 1:10-12]· Ψαλμ. 112:9 [2 Κορ. 9:9]) Ο ίδιος ο Δαβίδ είπε στον τελευταίο του ύμνο: ‘Πνεύμα Ιεχωβά ελάλησε δι’ εμού, και ο λόγος αυτού ήλθεν επί της γλώσσης μου’. Αυτό το πνεύμα επενεργούσε σ’ αυτόν από τη μέρα που τον έχρισε ο Σαμουήλ. (2 Σαμ. 23:2· 1 Σαμ. 16:13) Επιπλέον, οι απόστολοι παρέθεσαν από το βιβλίο Ψαλμοί. Ο Πέτρος αναφέρθηκε στη «γραφή . . . την οποίαν προείπε το Πνεύμα το Άγιον δια στόματος του Δαβίδ», και ο συγγραφέας της Προς Εβραίους επιστολής, σε αρκετές παραθέσεις από το βιβλίο Ψαλμοί, είτε αναφέρεται στους ψαλμούς ως δηλώσεις του Θεού είτε τους εισάγει με τα λόγια «καθώς λέγει το Πνεύμα το Άγιον».—Πράξ. 1:16· 4:25· Εβρ. 1:5-14· 3:7· 5:5, 6.

11. Πώς επιστεγάζεται αυτή η επιβεβαιωτική μαρτυρία από τα όσα είπε ο ίδιος ο Ιησούς;

¹¹ Ως την ισχυρότερη απόδειξη αυθεντικότητας, παραθέτουμε τα λόγια που είπε ο Ιησούς, ο αναστημένος Κύριος, στους μαθητές του: «Ούτοι είναι οι λόγοι, τους οποίους ελάλησα προς υμάς . . . ότι πρέπει να πληρωθώσι πάντα τα γεγραμμένα εν τω νόμω του Μωυσέως και προφήταις και ψαλμοίς περί εμού». Ο Ιησούς εκεί ομαδοποιούσε όλες τις Εβραϊκές Γραφές με τον τρόπο που είχαν υιοθετήσει και γνώριζαν καλά οι Ιουδαίοι. Με τη λέξη ‘ψαλμοί’ περιέλαβε ολόκληρη την 3η ομάδα της Γραφής, που καλείται τα Αγιόγραφα (δηλαδή Άγια Συγγράμματα), το 1ο βιβλίο των οποίων είναι το βιβλίο Ψαλμοί. Αυτό το επιβεβαιώνουν τα όσα είχε πει ο ίδιος λίγες ώρες νωρίτερα στους 2 με τους οποίους πήγαινε στους Εμμαούς, καθώς «διηρμήνευεν εις  αυτούς τα περί εαυτού γεγραμμένα εν πάσαις ταις γραφαίς».—Λουκ. 24:27, 44.

ΤΙ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΨΑΛΜΟΙ

12. Πώς παρουσιάζει από την αρχή το βιβλίο Ψαλμοί το θέμα της ευτυχίας, καθώς και το θέμα της Βασιλείας;

¹² Πρώτο Βιβλίο (Ψαλμοί 1-41). Όλοι αυτοί αποδίδονται άμεσα στον Δαβίδ εκτός από τους Ψαλμούς 1, 2, 10 και 33. Ο Ψαλμός 1 δίνει ευθύς εξαρχής τον τόνο που θα έχει όλο το βιβλίο, καθώς ανακηρύσσει ευτυχισμένο τον άνθρωπο που βρίσκει ευχαρίστηση στο νόμο του Ιεχωβά, που τον αναλογίζεται μέρα-νύχτα, προκειμένου να τον ακολουθεί, σε αντίθεση με τους ασεβείς αμαρτωλούς. Αυτή είναι η 1η ανακήρυξη περί ευτυχίας στο βιβλίο Ψαλμοί. Ο Ψαλμός 2 αρχίζει με μια προκλητική ερώτηση και μιλάει για τη στάση που παίρνουν σύσσωμοι όλοι οι βασιλιάδες και οι άρχοντες της γης ‘κατά του Ιεχωβά, και κατά του χρισμένου του’. Ο Ιεχωβά τούς περιγελά, και κατόπιν τους λέει με ξαναμμένη οργή τα εξής: «Αλλ’ εγώ . . . έχρισα τον Βασιλέα μου επί Σιών, το όρος το άγιόν μου». Αυτός θα εξουδετερώσει και θα συντρίψει κάθε εναντίωση. Εσείς οι άλλοι βασιλιάδες και κυβερνήτες να ‘δουλεύετε τον Ιεχωβά εν φόβω’ και να αναγνωρίσετε τον Γιο Του για να μην απολεσθείτε! (Εδ. 2, 6, 11) Έτσι, από την αρχή το βιβλίο Ψαλμοί παρουσιάζει το θέμα της Αγίας Γραφής, τη Βασιλεία.

13. Τι άλλο ξεχωρίζει στην 1η συλλογή των ψαλμών;

¹³ Σ’ αυτή την 1η συλλογή, ξεχωρίζουν τόσο οι προσευχές που περιέχουν αιτήματα όσο και αυτές που περιέχουν ευχαριστίες. Στον Ψαλμό 8 αντιπαραβάλλεται η μεγαλοσύνη του Ιεχωβά με τη μικρότητα του ανθρώπου, και ο Ψαλμός 14 εκθέτει την ανοησία των ανθρώπων που αρνούνται να υποταχθούν στην εξουσία του Θεού. Ο Ψαλμός 19 δείχνει πώς διακηρύττει τη δόξα του Ιεχωβά Θεού η θαυμαστή δημιουργία του, και τα εδάφια 7-14 εξυμνούν τα ανταμειφτικά οφέλη που απορρέουν από την τήρηση του τέλειου νόμου του Θεού, για τα οποία γίνονται εκτενέστεροι συλλογισμοί αργότερα, στον Ψαλμό 119. Ο Ψαλμός 23 είναι παγκόσμια παραδεκτός ως ένα από τα αριστουργήματα της λογοτεχνίας, αλλά αυτό που τον κάνει ακόμη πιο έξοχο είναι η όμορφη απλότητα με την οποία εκφράζει όσια εμπιστοσύνη στον Ιεχωβά. Είθε όλοι ‘να κατοικούμε στον οίκο του Ιεχωβά, του Μεγάλου Ποιμένα, εις μακρότητα ημερών’! (23:1, 6) Ο Ψαλμός 37 δίνει καλές συμβουλές στους θεοφοβούμενους ανθρώπους οι οποίοι ζουν μεταξύ ατόμων που πράττουν το κακό, και ο Ψαλμός 40 εκφράζει την ευχαρίστηση που έχει όποιος εκτελεί το θέλημα του Θεού, όπως το εκτελούσε ο Δαβίδ.

14. Τι λέγεται για τη λύτρωση στο 2ο βιβλίο των Ψαλμών, και ποιες προσευχές του Δαβίδ παρουσιάζονται;

¹⁴ Δεύτερο Βιβλίο (Ψαλμοί 42-72). Το τμήμα αυτό αρχίζει με 8 ψαλμούς των Κορειτών. Τόσο ο Ψαλμός 42 όσο και ο 43 αποδίδονται στους γιους του Κορέ, αφού στην πραγματικότητα αποτελούν και οι 2 μαζί ένα ποίημα με 3 στροφές, που συνδέονται μ’ ένα επαναλαμβανόμενο εδάφιο. (42:5, 11· 43:5) Ο Ψαλμός 49 δίνει έμφαση στο ότι είναι αδύνατο να προμηθεύσει ο άνθρωπος λυτρωτή για τον εαυτό του, και δείχνει ότι ο Θεός είναι αυτός ο οποίος έχει τη δύναμη που χρειάζεται για να λυτρώσει τον άνθρωπο «εκ χειρός άδου». (Εδ. 15) Ο Ψαλμός 51 είναι μια προσευχή του Δαβίδ, την οποία έκανε μετά την τρομερή αμαρτία που διέπραξε με τη Βηθ-σαβεέ, τη σύζυγο του Ουρία του Χετταίου, και δείχνει τη γνήσια μετάνοιά του. (2 Σαμ. 11:1–12:24) Το τμήμα αυτό τελειώνει μ’ έναν ψαλμό «δια τον Σολομώντα», μια προσευχή για να είναι η βασιλεία του ειρηνική και να έχει την ευλογία του Ιεχωβά.—Ψαλμ. 72.

15. Τι αναφέρει το 3ο βιβλίο σχετικά με την ιστορία του Ισραήλ, τις κρίσεις του Ιεχωβά και τη διαθήκη του περί Βασιλείας;

¹⁵ Τρίτο Βιβλίο (Ψαλμοί 73-89). Η σύνθεση 2, το λιγότερο, απ’ αυτούς τους Ψαλμούς, ο 74 και ο 79, έγινε μετά την καταστροφή της Ιερουσαλήμ το 607 Π.Κ.Χ. Αυτοί θρηνούν για εκείνη τη μεγάλη καταστροφή και εκλιπαρούν τον Ιεχωβά να βοηθήσει το λαό του «ένεκεν της δόξης του ονόματός» του. (79:9) Ο Ψαλμός 78 κάνει μια αναδρομή στην ιστορία του Ισραήλ από τον καιρό του Μωυσή μέχρι τότε που ο Δαβίδ άρχισε ‘να τους ποιμαίνει κατά την ακακία [ακεραιότητα, ΜΝΚ] της καρδιάς του’ (εδ. 72), και ο Ψαλμός 80 δείχνει ότι ο Ιεχωβά είναι ο πραγματικός ‘Ποιμένας του Ισραήλ’. (Εδ. 1) Οι Ψαλμοί 82 και 83 είναι έντονες παρακλήσεις προς τον Ιεχωβά για να εκτελέσει τις κρίσεις του κατά των εχθρών του και των εχθρών του λαού του. Αυτές οι παρακλήσεις δεν έχουν καθόλου εκδικητικό χαρακτήρα, αλλά γίνονται με σκοπό ‘να ζητήσουν οι άνθρωποι το όνομά σου Ιεχωβά και να γνωρίσουν ότι εσύ, του οποίου το όνομα είναι Ιεχωβά, είσαι ο μόνος Ύψιστος πάνω σε όλη τη γη’. (83:16, 18) Ο τελευταίος Ψαλμός αυτού του τμήματος είναι ο 89, ο οποίος τονίζει ‘τα ελέη του Ιεχωβά’, που καταδεικνύονται πρωταρχικά στη διαθήκη που έχει συνάψει με τον Δαβίδ. Αυτή είναι διαθήκη για έναν αιώνιο κληρονόμο του θρόνου του Δαβίδ, που θα κυβερνάει επ’ αόριστον ενώπιον του Ιεχωβά!—Εδ. 1, 34-37.

16. Πώς εξυψώνει το 4ο βιβλίο τη βασιλική εξουσία του Ιεχωβά και την εκ μέρους του τήρηση της διαθήκης του;

¹⁶ Τέταρτο Βιβλίο (Ψαλμοί 90-106). Όπως και το 3ο βιβλίο, έτσι κι αυτό περιέχει 17 ψαλμούς. Αρχίζει με την προσευχή του Μωυσή, αντιπαραβάλλοντας έντονα την αιώνια ύπαρξη του Θεού με το σύντομο διάστημα ζωής του θνητού ανθρώπου. Ο Ψαλμός 92 εξυμνεί τις ανώτερες ιδιότητες του Ιεχωβά. Ακολουθεί μια μεγαλειώδης ομάδα Ψαλμών, οι 93-100, που αρχίζουν με τη συνταρακτική κραυγή: ‘Ο Ιεχωβά βασιλεύει!’ Επομένως, ‘όλοι οι άνθρωποι της γης’ καλούνται ‘να ψάλουν προς τον Ιεχωβά, να ευλογήσουν το όνομά του, . . . επειδή ο Ιεχωβά είναι μέγας και αξιύμνητος σφόδρα’. ‘Ο Ιεχωβά είναι μέγας εν Σιών’. (93:1· 96:1, 2, 4· 99:2) Οι Ψαλμοί 105 και 106 ευχαριστούν τον Ιεχωβά για τις θαυμάσιες πράξεις που έκανε χάρη του λαού του και για την εκ μέρους του πιστή τήρηση της διαθήκης που έχει συνάψει με τον Αβραάμ, δίνοντας στο σπέρμα του μια γη, παρά το ότι αυτοί γόγγυζαν και ξανάπεφταν στις ίδιες αμαρτίες αναρίθμητες φορές.

17. Γιατί είναι εξαιρετικά ενδιαφέρων ο Ψαλμός 104, και ποιο θέμα επαναλαμβάνεται απ’ αυτό το σημείο κι έπειτα;

¹⁷ Εξαιρετικά ενδιαφέρων είναι ο Ψαλμός 104. Αυτός εξυμνεί τον Ιεχωβά για την τιμή και τη μεγαλοπρέπεια με τις οποίες έχει περιβάλει τον εαυτό του, και περιγράφει τη σοφία του, όπως αυτή εκδηλώνεται στα πολλά έργα και ‘ποιήματα’ που έχει κάνει στη γη. Κατόπιν, παρουσιάζεται πάρα πολύ έντονα το θέμα ολόκληρου του βιβλίου Ψαλμοί,  όταν εμφανίζεται για πρώτη φορά η αναφώνηση που σημαίνει ‘Αινείτε τον Γιαχ!’ (Εδ. 35) Αυτή η φράση, η οποία απευθύνεται προς τους αληθινούς λάτρεις και τους καλεί να αποδώσουν στον Ιεχωβά τον αίνο που ανήκει στο όνομά του, είναι μόνο μια λέξη, στην εβραϊκή, Χαλελου-Γιαχ ή «Αλληλούια», και η τελευταία αυτή μορφή είναι γνωστή στους ανθρώπους σε όλη τη γη σήμερα. Απ’ αυτό το εδάφιο κι έπειτα, η φράση αυτή υπάρχει 24 φορές, και μάλιστα αρκετοί ψαλμοί αρχίζουν και τελειώνουν μ’ αυτήν.

18. (α) Ποιο ρεφρέν κάνει ξεχωριστό τον Ψαλμό 107; (β) Τι είναι οι λεγόμενοι Ψαλμοί Χαλλέλ;

¹⁸ Πέμπτο Βιβλίο (Ψαλμοί 107-150). Στον Ψαλμό 107 έχουμε μια περιγραφή των πράξεων απελευθέρωσης που έκανε ο Ιεχωβά, η οποία συνοδεύεται από το μελωδικό ρεφρέν: ‘Ας υμνολογώσιν εις τον Ιεχωβά τα ελέη αυτού και τα θαυμάσια αυτού τα προς τους υιούς των ανθρώπων’. (Εδ. 8, 15, 21, 31) Οι Ψαλμοί 113-118 είναι οι λεγόμενοι Ψαλμοί Χαλλέλ. Αυτούς, κατά το Μισνά, τους έψελναν οι Ιουδαίοι το Πάσχα και στις γιορτές της Πεντηκοστής, των Σκηνών και της Αφιέρωσης.

19. Ποια αντίθεση υπάρχει μεταξύ των Ψαλμών 117 και 119, και ποια είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά του τελευταίου;

¹⁹ Ο Ψαλμός 117—ο μικρότερος απ’ όλους τους ψαλμούς και τα κεφάλαια της Αγίας Γραφής—είναι δυνατός λόγω της απλότητάς του. Ο Ψαλμός 119—ο μεγαλύτερος απ’ όλους τους ψαλμούς και τα κεφάλαια της Αγίας Γραφής—έχει συνολικά 176 εδάφια ταξινομημένα ανά 8 σε 22 στροφές που ακολουθούν κάποιο είδος αλφαβητικής σειράς. Όλα αυτά τα εδάφια εκτός από 2 (90 και 122) αναφέρονται με κάποιον τρόπο στο λόγο ή στο νόμο του Ιεχωβά Θεού, επαναλαμβάνοντας σε κάθε στροφή αρκετές ή όλες τις λέξεις (νόμος, ‘μαρτυρία [υπενθύμιση, ΜΝΚ]’, διατάγματα, εντολή, κρίσεις) που αναφέρουν τα εδάφια Ψαλμός 19:7-14. Ο λόγος του Θεού αναφέρεται πάνω από 170 φορές με τη μια ή με την άλλη από τις επόμενες 8 λέξεις: πρόσταγμα(τα), κρίση(εις), νόμος, εντολές, διατάγματα, μαρτύρια, λόγος(οι) και λόγια.

20, 21. (α) Τι είναι οι Ωδές των Αναβαθμών; (β) Πώς εκφράζουν την εκτίμηση του Δαβίδ για την ανάγκη για ενωμένη λατρεία;

²⁰ Στη συνέχεια, βρίσκουμε μια άλλη ομάδα ψαλμών, τις 15 Ωδές των Αναβαθμών, τους Ψαλμούς 120-134. Οι μεταφραστές έχουν αποδώσει την έκφραση αυτή με διάφορους τρόπους, επειδή η σημασία της δεν έχει κατανοηθεί πλήρως. Μερικοί λένε ότι αυτή η έκφραση αναφέρεται στο υψηλό περιεχόμενο αυτών των ψαλμών, παρότι δεν φαίνεται να υπάρχει σαφής λόγος για να εξυψώσουμε αυτούς τους ψαλμούς πάνω από τους υπόλοιπους θεόπνευστους ψαλμούς. Πολλοί σχολιαστές πιστεύουν πως ο τίτλος προέρχεται από το γεγονός ότι αυτές τις ωδές τις έψελναν οι λάτρεις καθώς ταξίδευαν ή ‘ανέβαιναν’ προς την Ιερουσαλήμ για τις ετήσιες γιορτές, αφού η διαδρομή προς την πρωτεύουσα θεωρούνταν ανάβαση, επειδή η πόλη βρισκόταν ψηλά στα βουνά του Ιούδα. (Παράβαλε Έσδρας 7:9.) Ειδικά ο Δαβίδ εκτιμούσε βαθιά την ανάγκη να ενώνεται ο λαός του Θεού για λατρεία. Ευφραινόταν όταν άκουγε την πρόσκληση: ‘Ας υπάγωμεν εις τον οίκον του Ιεχωβά’· και πράγματι οι φυλές ανέβαιναν, ‘δια να δοξολογήσωσι το όνομα του Ιεχωβά’. Γι’ αυτόν το λόγο, ο Δαβίδ επιδίωκε με ζήλο την ειρήνη, την ασφάλεια και την ευημερία της Ιερουσαλήμ και προσευχόταν: ‘Ένεκεν του οίκου Ιεχωβά του Θεού ημών θέλω ζητεί το καλόν σου’.—Ψαλμ. 122:1, 4, 9.

²¹ Ο Ψαλμός 132 μιλάει για τον όρκο που έκανε ο Δαβίδ να μην αναπαυθεί ώσπου να βρει έναν κατάλληλο τόπο ανάπαυσης για τον Ιεχωβά, όπως αυτός αντιπροσωπευόταν από την κιβωτό της διαθήκης. Ο ψαλμός περιγράφει με ωραία ποιητική γλώσσα τον Ιεχωβά σαν να λέει, μετά την εγκατάσταση της Κιβωτού στη Σιών, ότι αυτός επέλεξε τη Σιών, ‘την ανάπαυσή μου [τον τόπο της ανάπαυσής μου, ΜΝΚ] εις τον αιώνα του αιώνος· εδώ θα κατοικώ, γιατί την αγάπησα’. Ο ίδιος αναγνώρισε αυτόν τον κεντρικό τόπο λατρείας, ‘διότι εκεί διώρισεν ο Ιεχωβά την ευλογίαν’. ‘Να σε ευλογήση ο Ιεχωβά εκ Σιών’.—132:1-6, 13, 14· 133:3· 134:3· βλέπε επίσης Ψαλμός 48.

22. (α) Πώς εκθειάζεται ο Ιεχωβά ως αξιύμνητος; (β) Πώς το ένδοξο θέμα του βιβλίου φτάνει σ’ ένα κρεσέντο στους τελευταίους ψαλμούς;

²² Ο Ψαλμός 135 εκθειάζει τον Ιεχωβά ως τον αξιύμνητο Θεό που κάνει όλα όσα έχει ευχαρίστηση να κάνει, σε αντίθεση με τα μάταια και άδεια είδωλα, των οποίων οι κατασκευαστές θα γίνουν ακριβώς σαν κι αυτά. Ο Ψαλμός 136 ψελνόταν με αντιφωνήσεις, και κάθε εδάφιο τελειώνει ως εξής: «Διότι εις τον αιώνα το έλεος αυτού». Φαίνεται ότι αυτή η επωδός χρησιμοποιούνταν σε πολλές περιπτώσεις. (1 Χρον. 16:41· 2 Χρον. 5:13· 7:6· 20:21· Έσδρ. 3:11) Ο Ψαλμός 137 αναφέρει τον πόθο που έτρεφαν στις καρδιές τους οι Ιουδαίοι για τη Σιών, όταν ήταν εξόριστοι στη Βαβυλώνα, και επίσης καταδεικνύει ότι αυτοί δεν λησμόνησαν τους ύμνους ή τους ψαλμούς της Σιών, παρ’ όλο που ήταν μακριά από την πατρίδα τους. Ο Ψαλμός 145 εξυμνεί την καλοσύνη και τη βασιλική εξουσία του Ιεχωβά, δείχνοντας ότι αυτός «φυλάττει πάντας τους αγαπώντας αυτόν· θέλει δε εξολοθρεύσει πάντας τους ασεβείς». (Εδ. 20) Έπειτα, ως επίλογο που υποκινεί σε δράση, οι Ψαλμοί 146-150 παρουσιάζουν και πάλι το ένδοξο θέμα του βιβλίου· κάθε ψαλμός αρχίζει και τελειώνει με τα εξής λόγια: ‘Αινείτε τον Γιαχ!’ Αυτή η μελωδία αίνου φτάνει σ’ ένα μεγαλειώδες κρεσέντο στον Ψαλμό 150, όπου 13 φορές μέσα σε 6 εδάφια καλείται όλη η δημιουργία να αινέσει τον Ιεχωβά.

ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΩΦΕΛΙΜΟ

23. (α) Ποιο ζωντανό άγγελμα περιέχεται στο βιβλίο Ψαλμοί; (β) Πώς εξυψώνεται το όνομα και η κυριαρχία του Ιεχωβά;

²³ Λόγω της τελειότητας που έχουν σε ομορφιά και ύφος οι ψαλμοί της Αγίας Γραφής συγκαταλέγονται μεταξύ των πιο μεγάλων λογοτεχνικών έργων που υπάρχουν σε όλες τις γλώσσες. Εντούτοις, αυτοί δεν αποτελούν απλώς και μόνο ένα λογοτεχνικό έργο. Αποτελούν ένα ζωντανό άγγελμα από τον Υπέρτατο Κυρίαρχο όλου του σύμπαντος, από τον ίδιο τον Ιεχωβά Θεό. Παρέχουν βαθιά ενόραση στις θεμελιώδεις διδασκαλίες της Αγίας Γραφής, μιλώντας πρώτα και κύρια για τον Ιεχωβά, τον Εμπνευστή της. Δείχνουν σαφώς ότι αυτός είναι ο Δημιουργός του σύμπαντος και όλων όσων υπάρχουν σ’ αυτό. (8:3-9· 90:1, 2· 100:3· 104:1-5, 24· 139:14) Το όνομα Ιεχωβά πράγματι μεγαλύνεται στο βιβλίο Ψαλμοί, όπου εμφανίζεται γύρω στις 700 φορές στο πρωτότυπο κείμενο. Επιπρόσθετα, η συντμημένη μορφή «Γιαχ» υπάρχει 43 φορές και, επομένως, το θείο όνομα αναφέρεται, κατά μέσο όρο, γύρω στις 5 φορές σε  κάθε Ψαλμό. Επιπλέον, ο Ιεχωβά αναφέρεται 350 περίπου φορές ως Ελοχίμ, δηλαδή Θεός. Αρκετοί ψαλμοί δείχνουν την υπέρτατη διακυβέρνηση του Ιεχωβά με τη φράση ‘Κύριος ο Θεός [Υπέρτατος Κυρίαρχος, ΜΝΚ]’.—68:20· 69:6· 71:5· 73:28· 140:7· 141:8.

24. Τι λέει το βιβλίο Ψαλμοί σχετικά με το θνητό άνθρωπο, και ποιες ορθές συμβουλές δίνει;

²⁴ Σε αντίθεση με τον αιώνιο Θεό, το βιβλίο Ψαλμοί παρουσιάζει το θνητό άνθρωπο να γεννιέται στην αμαρτία και να έχει ανάγκη από ένα λυτρωτή· τον παρουσιάζει, επίσης, να πεθαίνει και να επιστρέφει στο ‘χώμα’, κατεβαίνοντας στον Σιεόλ, τον κοινό τάφο του ανθρώπινου γένους. (6:4, 5· 49:7-20· 51:5, 7· 89:48· 90:1-5· 115:17· 146:4) Το βιβλίο Ψαλμοί τονίζει την ανάγκη να δίνουμε προσοχή στο νόμο του Θεού και ‘να ελπίζουμε [εμπιστευόμαστε, ΜΝΚ]’ στον Ιεχωβά. (1:1, 2· 62:8· 65:5· 77:12· 115:11· 118:8· 119:97, 105, 165) Δίνει προειδοποιήσεις για την υπερηφάνεια και για τα ‘κρυφά αμαρτήματα’ (19:12-14· 131:1), και ενθαρρύνει τις συναναστροφές με έντιμους ανθρώπους που ασκούν υγιή επίδραση. (15:1-5· 26:5· 101:5) Δείχνει ότι η ορθή διαγωγή φέρνει την επιδοκιμασία του Ιεχωβά. (34:13-15· 97:10) Παρέχει λαμπρή ελπίδα λέγοντας ότι ‘η σωτηρία είναι του Ιεχωβά’ και ότι, όσον αφορά εκείνους που τον φοβούνται, αυτός ‘θα ελευθερώσει την ψυχή τους από το θάνατο’. (3:8· 33:19) Αυτό μας φέρνει στην προφητική πλευρά του βιβλίου.

25. (α) Με τι είναι κυριολεκτικά γεμάτο το βιβλίο Ψαλμοί; (β) Πώς χρησιμοποίησε ο Πέτρος το βιβλίο Ψαλμοί για να προσδιορίσει την ταυτότητα του Μεγαλύτερου Δαβίδ;

²⁵ Το βιβλίο Ψαλμοί είναι κυριολεκτικά γεμάτο προφητείες, οι οποίες στρέφουν την προσοχή στον Ιησού Χριστό, ‘το γιο του Δαβίδ’, και στο ρόλο που θα έπαιζε αυτός ως ο Χρισμένος και ο Βασιλιάς του Ιεχωβά. * (Ματθ. 1:1) Όταν ήρθε σε ύπαρξη η Χριστιανική εκκλησία τη μέρα της Πεντηκοστής του 33 Κ.Χ., το άγιο πνεύμα άρχισε να διαφωτίζει τους αποστόλους ως προς την εκπλήρωση αυτών των προφητειών. Την ίδια εκείνη μέρα, ο Πέτρος παρέθεσε επανειλημμένα από το βιβλίο Ψαλμοί, καθώς ανέπτυσσε το θέμα της φημισμένης ομιλίας του. Αυτή αναφερόταν σ’ ένα άτομο: «τον Ιησούν τον Ναζωραίον». Το τελευταίο τμήμα της επιχειρηματολογίας του βασίζεται σχεδόν εξ ολοκλήρου σε παραθέσεις από το βιβλίο Ψαλμοί, που αποδεικνύουν ότι ο Χριστός Ιησούς είναι ο Μεγαλύτερος Δαβίδ και ότι ο Ιεχωβά δεν θα άφηνε την ψυχή του Ιησού στον Άδη, αλλά θα τον ανάσταινε. Όχι, «ο Δαβίδ δεν ανέβη εις τους ουρανούς», αλλά, όπως προείπε ο ίδιος στο εδάφιο Ψαλμός 110:1, ο Κύριός του ανέβηκε. Ποιος είναι ο Κύριος του Δαβίδ; Ο Πέτρος φτάνει στο μεγαλειώδες αποκορύφωμα της ομιλίας του και απαντάει δυναμικά: ‘Αυτός τούτος ο Ιησούς, τον οποίον εσείς εσταυρώσατε’!—Πράξ. 2:14-36· Ψαλμ. 16:8-11· 132:11.

26. Πώς αποδείχθηκε ότι ήταν ωφέλιμη η ομιλία του Πέτρου;

²⁶ Ήταν ωφέλιμη η ομιλία του Πέτρου, που βασίστηκε στο βιβλίο Ψαλμοί; Το βάφτισμα 3.000 περίπου ατόμων, τα οποία προστέθηκαν στη Χριστιανική εκκλησία την ίδια μέρα, μιλάει από μόνο του.—Πράξ. 2:41.

27. Πώς ερμήνευσε ‘το άγιο πνεύμα’ τον Ψαλμό 2;

²⁷ Λίγο αργότερα, σε μια ειδική σύναξη, οι μαθητές επικαλέστηκαν τον Ιεχωβά και επανέλαβαν τα λόγια των εδαφίων Ψαλμός 2:1, 2. Είπαν ότι αυτά είχαν εκπληρωθεί όταν οι κυβερνήτες εναντιώθηκαν σύσσωμοι ‘στο άγιο παιδί του Θεού, τον Ιησού, τον οποίον έχρισε ο Θεός’. Και η αφήγηση προχωράει και λέει ότι «επλήσθησαν άπαντες Πνεύματος Αγίου».—Πράξ. 4:23-31.

28. (α) Χρησιμοποιώντας το βιβλίο Ψαλμοί, ποιο θέμα αναπτύσσει ο Παύλος στο 1ο-3ο κεφάλαιο της Προς Εβραίους επιστολής; (β) Πώς παρέχει το εδάφιο Ψαλμός 110:4 τη βάση για την ανάλυση που κάνει ο Παύλος της ιεροσύνης κατά την τάξη Μελχισεδέκ;

²⁸ Κοιτάξτε τώρα στην Προς Εβραίους επιστολή. Στα 2 πρώτα κεφάλαια βρίσκουμε αρκετές παραθέσεις από το βιβλίο Ψαλμοί, σχετικές με την υπεροχή του Ιησού, ως ουράνιου ενθρονισμένου Γιου του Θεού, απέναντι στους αγγέλους. Ο Παύλος, χρησιμοποιώντας το εδάφιο Ψαλμός 22:22 και άλλα, δείχνει ότι ο Ιησούς έχει μια εκκλησία ‘αδελφών’, που αποτελούν μέρος του σπέρματος του Αβραάμ και είναι «ουρανίου προσκλήσεως μέτοχοι». (Εβρ. 2:10-13· 2:16, ΜΝΚ· 3:1) Έπειτα, αρχίζοντας από το εδάφιο Εβραίους 6:20 και συνεχίζοντας σε όλο το 7ο κεφάλαιο, ο απόστολος εξετάζει λεπτομερώς την επιπρόσθετη υπηρεσία που ανέλαβε ο Ιησούς ως «αρχιερεύς εις τον αιώνα κατά την τάξιν Μελχισεδέκ». Αυτό αναφέρεται στην ένορκη υπόσχεση του Θεού, που βρίσκεται στο εδάφιο Ψαλμός 110:4, και στην οποία ο Παύλος ανατρέχει επανειλημμένα για να αποδείξει ότι η ιεροσύνη του Ιησού είναι ανώτερη απ’ αυτή του Ααρών. Ο Παύλος εξηγεί ότι με όρκο του Ιεχωβά ο Ιησούς Χριστός είναι ιερέας, όχι στη γη, αλλά στον ουρανό, και «μένει ιερεύς πάντοτε»—τα οφέλη της ιερατικής του υπηρεσίας θα είναι αιώνια.—Εβρ. 7:3, 15-17, 23-28.

29. Πρέπει να δώσουμε προσοχή σε ποιο εξέχον παράδειγμα αφοσίωσης, το οποίο αναφέρεται στο βιβλίο Ψαλμοί και εξηγείται στα εδάφια Εβραίους 10:5-10;

²⁹ Επιπλέον, τα εδάφια Εβραίους 10:5-10 σχολιάζουν την υπέροχη εκτίμηση του Ιησού για τη θυσιαστική πορεία που ήταν θέλημα του Θεού να ακολουθήσει και την απόφασή του να επιτελέσει εκείνο το θέλημα. Αυτά βασίζονται στα λόγια του Δαβίδ που αναγράφονται στα εδάφια Ψαλμός 40:6-8. Είναι πάρα πολύ ωφέλιμο για όλους εμάς σήμερα να εξετάζουμε αυτό το υποδειγματικό πνεύμα αφοσίωσης και να το αντιγράφουμε, ώστε να κερδίσουμε την επιδοκιμασία του Θεού.—Βλέπε επίσης Ψαλμός 116:14-19.

30. Πώς προείπε λεπτομερώς το βιβλίο Ψαλμοί την πορεία του Ιησού, και πώς πρέπει να άντλησε εκείνος παρηγοριά απ’ αυτό το βιβλίο;

³⁰ Η πορεία που ακολούθησε ο Ιησούς, και που αποκορυφώθηκε με το τρομερό εκείνο μαρτύριο που υπέμεινε πάνω σ’ ένα ξύλο, προλέχθηκε στο βιβλίο Ψαλμοί με καταπληκτικές λεπτομέρειες. Προλέχθηκε ότι θα του πρόσφεραν να πιει ξίδι, ότι θα έριχναν κλήρους για τα εξωτερικά του ενδύματα, ότι θα τύχαιναν βάναυσης μεταχείρισης τα χέρια και τα πόδια του, ότι θα τον ειρωνεύονταν· προλέχθηκε, επίσης, η ακόμη πικρότερη διανοητική οδύνη εκείνης της αγωνιώδους κραυγής: «Θεέ μου, Θεέ μου, δια τι με εγκατέλιπες;» (Ματθ. 27:34, 35, 43, 46· Ψαλμ. 22:1, 7, 8, 14-18· 69:20, 21) Όπως δείχνουν τα εδάφια Ιωάννης 19:23-30,  ακόμη και στη διάρκεια εκείνων των ωρών, ο Ιησούς θα πρέπει να άντλησε πολλή παρηγοριά και καθοδηγία από το βιβλίο Ψαλμοί, ξέροντας ότι όλα αυτά τα εδάφια έπρεπε να εκπληρωθούν ως την τελευταία λεπτομέρεια. Ο Ιησούς ήξερε ότι το βιβλίο Ψαλμοί μιλούσε για την ανάσταση και την εξύψωσή του. Αναμφίβολα, τέτοια πράγματα γύριζαν στο μυαλό του, όταν ‘έψαλε αίνους’, δηλαδή ψαλμούς, μαζί με τους αποστόλους του την τελευταία νύχτα πριν από το θάνατό του.—Ματθ. 26:30, ΜΝΚ.

31. Τι προλέγει το βιβλίο Ψαλμοί σχετικά με το Σπέρμα της Βασιλείας και με την εκκλησία του Ιησού;

³¹ Έτσι το βιβλίο Ψαλμοί προσδιορίζει ξεκάθαρα ότι ‘γιος του Δαβίδ’ και Σπέρμα της Βασιλείας είναι ο Χριστός Ιησούς, ο οποίος είναι τώρα εξυψωμένος τόσο ως Βασιλιάς όσο και ως Ιερέας στην ουράνια Σιών. Ο χώρος δεν μας επιτρέπει να περιγράψουμε λεπτομερώς όλες τις περικοπές από το βιβλίο Ψαλμοί που παρατίθενται στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές, και οι οποίες εκπληρώθηκαν σ’ αυτόν τον Χρισμένο του Ιεχωβά, αλλά αναφέρουμε εδώ λίγα ακόμη παραδείγματα: Ψαλμ. 78:2—Ματθ. 13:31-35· Ψαλμ. 69:4—Ιωάν. 15:25, ΝΔΜ· Ψαλμ. 118:22, 23—Μάρκ. 12:10, 11 και Πράξ. 4:11· Ψαλμ. 34:20—Ιωάν. 19:33, 36· Ψαλμ. 45:6, 7—Εβρ. 1:8, 9. Επίσης, στο βιβλίο Ψαλμοί προλέχθηκε η εκκλησία των αληθινών ακολούθων του Ιησού, όχι ως άτομα, αλλά ως ομάδα που λαβαίνεται απ’ όλα τα έθνη και εισέρχεται στην εύνοια του Θεού, προκειμένου να πάρει μέρος σ’ ένα έργο αίνου για το όνομα του Ιεχωβά.—Ψαλμ. 117:1—Ρωμ. 15:11· Ψαλμ. 68:18, ΜΝΚ—Εφεσ. 4:8-11· Ψαλμ. 95:7-11—Εβρ. 3:7, 8· 4:7.

32. (α) Τι αποκαλύπτει η μελέτη του βιβλίου Ψαλμοί ως προς τη δικαίωση του Ιεχωβά και τους σκοπούς που έχει Εκείνος περί Βασιλείας; (β) Αν εκτιμούμε τη βασιλική εξουσία του, πώς θα πρέπει να εκφράζουμε οσιότητα και ευγνωμοσύνη;

³² Η μελέτη του βιβλίου Ψαλμοί αυξάνει κατά πολύ την εκτίμηση που έχουμε για τη βασιλική εξουσία του Ιεχωβά Θεού, την οποία ασκεί μέσω του υποσχεμένου Σπέρματος και Κληρονόμου της Βασιλείας, προς δόξα και δικαίωσή Του. Είθε να είμαστε πάντοτε μεταξύ των όσιων εκείνων οι οποίοι αγάλλονται για ‘την ένδοξη μεγαλοπρέπεια της μεγαλειότητος του Ιεχωβά’ και για τους οποίους λέει ο Ψαλμός 145, που αναφέρεται ότι είναι «αίνεσις του Δαβίδ»: «Την δόξαν της βασιλείας σου θέλουσι κηρύττει και θέλουσι διηγείσθαι το μεγαλείον σου· δια να γνωστοποιήσωσιν εις τους υιούς των ανθρώπων τα μεγαλεία αυτού και την δόξαν της μεγαλοπρεπείας της βασιλείας αυτού. Η βασιλεία σου βασιλεία πάντων των αιώνων, και η δεσποτεία σου εν πάση γενεά και γενεά». (Ψαλμ. 145:5, 11-13) Επαληθεύοντας τον προφητικό ψαλμό, η μεγαλοπρέπεια της εγκαθιδρυμένης Βασιλείας του Θεού, μέσω του Χριστού, γνωστοποιείται τώρα στους γιους των ανθρώπων σε όλα τα έθνη. Πόσο ευγνώμονες θα πρέπει να είμαστε γι’ αυτή τη Βασιλεία και για τον Βασιλιά της! Είναι πράγματι κατάλληλα τα τελευταία λόγια του βιβλίου Ψαλμοί: ‘Πάσα πνοή ας αινή τον Γιαχ. Αινείτε τον Γιαχ!’—150:6.

[Υποσημειώσεις]

[Ερωτήσεις Μελέτης]