Κεφάλαιο Τρία

“Ας Τακτοποιήσουμε τα Ζητήματα”

Ησαΐας 1:10-31

1, 2. Με ποιους παρομοιάζει ο Ιεχωβά τους άρχοντες και το λαό της Ιερουσαλήμ και του Ιούδα, και γιατί αυτό είναι βάσιμο;

 ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ της Ιερουσαλήμ ίσως θέλουν να δικαιολογηθούν όταν ακούν την καταγγελία των εδαφίων Ησαΐας 1:1-9. Αναμφίβολα, επιθυμούν να μιλήσουν με υπερηφάνεια για όλες τις θυσίες που προσφέρουν στον Ιεχωβά. Ωστόσο, στα εδάφια 10 ως 15 βρίσκεται η αποστομωτική απάντηση του Ιεχωβά σε αυτή τη νοοτροπία. Αρχίζει ως εξής: «Ακούστε το λόγο του Ιεχωβά, ηγεμόνες των Σοδόμων. Δώστε ακρόαση στο νόμο του Θεού μας, λαέ των Γομόρρων».—Ησαΐας 1:10.

² Τα Σόδομα και τα Γόμορρα καταστράφηκαν, όχι μόνο για τις διεστραμμένες σεξουαλικές τους πράξεις, αλλά και για τη σκληρόκαρδη, υπεροπτική νοοτροπία τους. (Γένεση 18:20, 21· 19:4, 5, 23-25· Ιεζεκιήλ 16:49, 50) Οι ακροατές του Ησαΐα πρέπει να συγκλονίζονται όταν ακούν να τους παρομοιάζουν με τους ανθρώπους εκείνων των καταραμένων πόλεων. * Αλλά ο Ιεχωβά βλέπει το λαό του ακριβώς όπως είναι, και ο Ησαΐας δεν απαλύνει το άγγελμα του Θεού για να “γαργαλήσει τα αφτιά τους”.—2 Τιμόθεο 4:3.

3. Τι εννοεί ο Ιεχωβά όταν λέει ότι “χόρτασε” από τις προσφορές του λαού, και γιατί συμβαίνει αυτό;

³ Παρατηρήστε πώς νιώθει ο Ιεχωβά για την τυπικιστική λατρεία του λαού του. «“Τι με ωφελούν οι πολλές θυσίες σας;” λέει ο Ιεχωβά. “Χόρτασα από ολοκαυτώματα κριαριών  και από το πάχος των καλοθρεμμένων ζώων· και στο αίμα των νεαρών ταύρων και των αρσενικών αρνιών και των τράγων δεν βρήκα ευχαρίστηση”». (Ησαΐας 1:11) Ο λαός έχει ξεχάσει ότι ο Ιεχωβά δεν εξαρτάται από τις θυσίες τους. (Ψαλμός 50:8-13) Δεν χρειάζεται τίποτα από όσα μπορούν να του προσφέρουν οι άνθρωποι. Άρα, αν ο λαός νομίζει ότι κάνει χάρη στον Ιεχωβά φέρνοντας τις προσφορές του με μισή καρδιά, είναι γελασμένος. Ο Ιεχωβά χρησιμοποιεί ένα ισχυρό σχήμα λόγου. Η λέξη «χόρτασα» μπορεί να αποδοθεί και «έχω κορεστεί» ή «έχω μπουχτίσει». Έχετε νιώσει ποτέ τόσο χορτασμένοι από το φαγητό ώστε να αηδιάζετε ακόμη και στη θέα του; Παρόμοια ένιωθε ο Ιεχωβά για εκείνες τις προσφορές—του ήταν εντελώς αποκρουστικές!

4. Πώς αποκαλύπτει το εδάφιο Ησαΐας 1:12 πόσο μάταιο ήταν το ότι ο λαός επισκεπτόταν το ναό της Ιερουσαλήμ;

⁴ Ο Ιεχωβά συνεχίζει: «Όταν έρχεστε να δείτε το πρόσωπό μου, ποιος το ζήτησε αυτό από το χέρι σας, να πατάτε τις αυλές μου;» (Ησαΐας 1:12) Δεν είναι ο νόμος του ίδιου του Ιεχωβά που απαιτεί από το λαό να “πηγαίνει να δει το πρόσωπό του”, δηλαδή να επισκέπτεται το ναό του στην Ιερουσαλήμ; (Έξοδος 34:23, 24) Ναι, αλλά αυτοί πηγαίνουν εκεί για τους τύπους και μόνο, εκτελώντας την αγνή λατρεία μηχανικά, χωρίς αγνά κίνητρα. Για τον Ιεχωβά, το ότι επισκέπτονται τις αυλές του πολλές φορές είναι απλώς σαν να τις “πατάνε”· το μόνο που καταφέρνουν είναι να φθείρουν το δάπεδο.

5. Ποιες είναι μερικές από τις πράξεις λατρείας που κάνουν οι Ιουδαίοι, και γιατί έχουν γίνει αυτές «βάρος» για τον Ιεχωβά;

⁵ Δεν μας εκπλήσσει το γεγονός ότι ο Ιεχωβά χρησιμοποιεί τώρα ακόμη πιο δυναμική γλώσσα! «Σταματήστε να φέρνετε πια προσφορές σιτηρών που δεν έχουν αξία. Θυμίαμα—μου είναι απεχθές. Νέα σελήνη και σάββατο, σύγκληση συνέλευσης—δεν μπορώ να ανεχτώ τη χρήση μαγικής δύναμης μαζί με την επίσημη σύναξη. Τη νέα σελήνη σας και τις γιορταστικές σας περιόδους τις μίσησε η ψυχή μου. Μου έχουν γίνει βάρος· κουράστηκα να τις υποφέρω». (Ησαΐας 1:13, 14) Οι προσφορές σιτηρών, το θυμίαμα, τα Σάββατα και οι επίσημες συνάξεις αποτελούν όλα μέρος του Νόμου που έχει δώσει  ο Θεός στον Ισραήλ. Όσο για τη «νέα σελήνη», ο Νόμος απλώς καθορίζει ότι πρέπει να τηρείται, αλλά σταδιακά έχουν αναπτυχθεί κάποιες ωφέλιμες παραδόσεις γύρω από αυτή την τήρηση. (Αριθμοί 10:10· 28:11) Η νέα σελήνη τηρείται σαν ένα μηνιαίο σάββατο, κατά το οποίο οι άνθρωποι απέχουν από την εργασία τους και μάλιστα συγκεντρώνονται για να διδαχτούν από τους προφήτες και τους ιερείς. (2 Βασιλέων 4:23· Ιεζεκιήλ 46:3· Αμώς 8:5) Η τήρηση όλων αυτών δεν είναι εσφαλμένη. Το πρόβλημα είναι ότι τα τηρούν απλώς για επίδειξη. Επιπλέον, ενώ οι Ιουδαίοι επισήμως τηρούν το Νόμο του Θεού, παράλληλα καταφεύγουν σε «μαγική δύναμη», σε πνευματιστικές πράξεις. * Γι’ αυτό, οι πράξεις τους λατρείας προς τον Ιεχωβά τού είναι «βάρος».

6. Με ποια έννοια “κουράστηκε” ο Ιεχωβά;

⁶ Αλλά πώς θα μπορούσε ο Ιεχωβά να νιώθει “κουρασμένος”; Στο κάτω κάτω, έχει “αφθονία δυναμικής ενέργειας . . . Δεν εξαντλείται ούτε αποκάμνει”. (Ησαΐας 40:26, 28) Ο Ιεχωβά χρησιμοποιεί ένα παραστατικό σχήμα λόγου για να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε τα αισθήματά του. Έχετε μεταφέρει ποτέ ένα μεγάλο βάρος τόσο μακριά ώστε να εξαντληθείτε εντελώς και να θέλετε να το πετάξετε από πάνω σας; Έτσι νιώθει ο Ιεχωβά για τις υποκριτικές πράξεις λατρείας του λαού του.

7. Γιατί έχει σταματήσει να ακούει ο Ιεχωβά τις προσευχές του λαού του;

⁷ Ο Ιεχωβά αναφέρεται τώρα στην πιο ιδιωτική και προσωπική από όλες τις πράξεις λατρείας. «Όταν απλώνετε τις παλάμες σας, κρύβω τα μάτια μου από εσάς. Αν και κάνετε πολλές προσευχές, δεν ακούω· με αιματοχυσία έχουν γεμίσει τα χέρια σας». (Ησαΐας 1:15) Το να απλώνει κανείς τις παλάμες του, το να τεντώνει τα χέρια του με τις παλάμες προς τα πάνω, είναι μια χειρονομία δέησης. Ενώπιον του Ιεχωβά αυτή η στάση δεν έχει πια νόημα, διότι αυτός ο λαός έχει χέρια γεμάτα αιματοχυσία. Η βία οργιάζει στη χώρα. Η καταδυνάστευση  των αδυνάμων είναι συνηθισμένη. Είναι αηδιαστικό πράγμα το να προσεύχεται στον Ιεχωβά και να ζητάει ευλογίες αυτός ο υβριστής και ιδιοτελής λαός. Δεν μας εκπλήσσουν τα λόγια του Ιεχωβά: «Δεν ακούω»!

8. Ποιο σφάλμα διαπράττει σήμερα ο Χριστιανικός κόσμος, και πώς πέφτουν σε παρόμοια παγίδα μερικοί Χριστιανοί;

⁸ Στην εποχή μας, ο Χριστιανικός κόσμος με παρόμοιο τρόπο έχει αποτύχει να κερδίσει την εύνοια του Θεού με την ακατάπαυστη επανάληψη μάταιων προσευχών και άλλων θρησκευτικών “έργων”. (Ματθαίος 7:21-23) Είναι πολύ σημαντικό να μην πέσουμε στην ίδια παγίδα. Μερικές φορές, ένας Χριστιανός διαπράττει σοβαρή αμαρτία και κατόπιν σκέφτεται ότι, αν απλώς αποκρύψει αυτό που κάνει και αυξήσει τη δραστηριότητά του στη Χριστιανική εκκλησία, τα έργα του κατά κάποιον τρόπο θα αντισταθμίσουν την αμαρτία του. Αυτά τα τυπικιστικά έργα δεν ευαρεστούν τον Ιεχωβά. Υπάρχει μόνο μία θεραπεία για την πνευματική ασθένεια, όπως δείχνουν τα επόμενα εδάφια του βιβλίου του Ησαΐα.

 Η Θεραπεία για την Πνευματική Ασθένεια

9, 10. Πόσο σημαντική είναι η καθαρότητα στη λατρεία μας προς τον Ιεχωβά;

⁹ Ο Ιεχωβά, ο συμπονετικός Θεός, μιλάει τώρα με πιο θερμό και υποκινητικό τόνο. «Πλυθείτε· καθαριστείτε· αφαιρέστε την κακία των ενεργειών σας μπροστά από τα μάτια μου· πάψτε να κάνετε το κακό. Μάθετε να κάνετε το καλό· αναζητήστε τη δικαιοσύνη· διορθώστε το δυνάστη· αποδώστε κρίση για το αγόρι που είναι ορφανό από πατέρα· υπερασπίστε την υπόθεση της χήρας». (Ησαΐας 1:16, 17) Εδώ συναντάμε εννιά συνεχόμενες φράσεις στην προστακτική, δηλαδή εννιά εντολές. Οι πρώτες τέσσερις είναι αρνητικές, με την έννοια ότι μιλούν για την αφαίρεση της αμαρτίας· οι υπόλοιπες πέντε είναι θετικές ενέργειες που οδηγούν στην εξασφάλιση της ευλογίας του Ιεχωβά.

¹⁰ Το πλύσιμο και η καθαρότητα αποτελούσαν ανέκαθεν σημαντικό μέρος της αγνής λατρείας. (Έξοδος 19:10, 11· 30:20· 2 Κορινθίους 7:1) Αλλά ο Ιεχωβά θέλει να φτάνει ο καθαρισμός βαθύτερα, μέχρι την ίδια την καρδιά των λάτρεών του. Το πιο σπουδαίο πράγμα είναι η ηθική και πνευματική καθαρότητα, και σε αυτό αναφέρεται ο Ιεχωβά. Οι πρώτες δύο εντολές του 16ου εδαφίου δεν είναι απλή επανάληψη. Ένας σχολιαστής της εβραϊκής γραμματικής υποστηρίζει ότι η πρώτη, «πλυθείτε», αναφέρεται στην αρχική πράξη του καθαρισμού, ενώ η δεύτερη, «καθαριστείτε», αναφέρεται στις συνεχείς προσπάθειες για τη διατήρηση αυτής της καθαρότητας.

11. Για να καταπολεμήσουμε την αμαρτία, τι πρέπει να κάνουμε και τι δεν πρέπει ποτέ να κάνουμε;

¹¹ Δεν μπορούμε να κρύψουμε τίποτα από τον Ιεχωβά. (Ιώβ 34:22· Παροιμίες 15:3· Εβραίους 4:13) Συνεπώς, η εντολή του που λέει «αφαιρέστε την κακία των ενεργειών σας μπροστά από τα μάτια μου» δεν μπορεί να σημαίνει παρά μόνο ένα πράγμα—να πάψουμε να κάνουμε το κακό. Αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να προσπαθούμε να αποκρύπτουμε σοβαρές αμαρτίες, διότι κάτι τέτοιο είναι από μόνο του αμαρτία. Το εδάφιο Παροιμίες 28:13 προειδοποιεί: «Όποιος καλύπτει τις παραβάσεις του δεν θα έχει επιτυχία, αλλά σε όποιον τις ομολογεί και τις εγκαταλείπει θα δειχτεί έλεος».

12. (α) Γιατί είναι σημαντικό να “μάθουμε να κάνουμε το καλό”; (β) Πώς μπορούν ειδικά οι πρεσβύτεροι να εφαρμόσουν τις οδηγίες σχετικά με την “αναζήτηση της δικαιοσύνης” και τη “διόρθωση του δυνάστη”;

 ¹² Μπορούμε να μάθουμε πολλά πράγματα από τις θετικές ενέργειες που προστάζει ο Ιεχωβά να γίνουν, όπως αυτές αναφέρονται στο 17ο εδάφιο του 1ου κεφαλαίου του βιβλίου του Ησαΐα. Παρατηρήστε ότι δεν λέει απλώς «να κάνετε το καλό», αλλά «μάθετε να κάνετε το καλό». Απαιτείται προσωπική μελέτη του Λόγου του Θεού για να κατανοήσουμε τι είναι καλό στα μάτια του Θεού και να θέλουμε να το κάνουμε. Επιπλέον, ο Ιεχωβά δεν λέει απλώς «αποδώστε δικαιοσύνη», αλλά «αναζητήστε τη δικαιοσύνη». Ακόμη και έμπειροι πρεσβύτεροι χρειάζεται να κάνουν ενδελεχή έρευνα του Λόγου του Θεού για να βρουν ποια είναι η δίκαιη πορεία σε μερικά περίπλοκα ζητήματα. Έχουν, επίσης, την ευθύνη να “διορθώσουν το δυνάστη”, όπως προστάζει στη συνέχεια ο Ιεχωβά. Αυτές οι οδηγίες είναι σημαντικές για τους Χριστιανούς ποιμένες σήμερα, διότι αυτοί πρέπει να προστατεύουν το ποίμνιο από “καταπιεστικούς λύκους”.—Πράξεις 20:28-30.

13. Πώς μπορούμε να εφαρμόσουμε σήμερα τις εντολές σχετικά με το αγόρι που είναι ορφανό από πατέρα και τη χήρα;

¹³ Οι τελευταίες δύο εντολές αφορούν μερικά από τα πιο ευάλωτα μέλη του λαού του Θεού—τα ορφανά και τις χήρες. Ο κόσμος σπεύδει να εκμεταλλευτεί τέτοια άτομα, αλλά αυτό δεν πρέπει να συμβαίνει μεταξύ του λαού του Θεού. Οι στοργικοί πρεσβύτεροι “αποδίδουν κρίση” για τα αγόρια και τα κορίτσια της εκκλησίας που είναι ορφανά από πατέρα, βοηθώντας τα να απολαμβάνουν δικαιοσύνη και προστασία σε έναν κόσμο που θέλει να τα εκμεταλλευτεί και να τα διαφθείρει. Οι πρεσβύτεροι “υπερασπίζουν την υπόθεση” της χήρας ή, σύμφωνα με μια άλλη έννοια της εβραϊκής λέξης, “αγωνίζονται” για χάρη της. Πράγματι, όλοι οι Χριστιανοί πρέπει να αποτελούν πηγή καταφυγίου, παρηγοριάς και δικαιοσύνης για όσους από εμάς έχουν ανάγκη, επειδή αυτοί είναι πολύτιμοι για τον Ιεχωβά.—Μιχαίας 6:8· Ιακώβου 1:27.

14. Ποιο θετικό άγγελμα μεταδίδουν τα εδάφια Ησαΐας 1:16, 17;

¹⁴ Τι σταθερό και θετικό άγγελμα μεταδίδει ο Ιεχωβά μέσω αυτών των εννιά εντολών! Μερικές φορές τα άτομα που εμπλέκονται στην αμαρτία πείθουν τον εαυτό τους ότι το να  κάνουν το ορθό είναι πέραν των δυνάμεών τους. Τέτοιες απόψεις είναι αποθαρρυντικές. Είναι δε και εσφαλμένες. Ο Ιεχωβά γνωρίζει—και θέλει να το γνωρίζουμε και εμείς—ότι, με τη δική Του βοήθεια, κάθε αμαρτωλός μπορεί να διακόψει την αμαρτωλή του πορεία, να μεταστραφεί και να κάνει το ορθό.

Μια Συμπονετική, Δίκαιη Έκκληση

15. Πώς παρανοείται μερικές φορές η φράση “ας τακτοποιήσουμε τα ζητήματα ανάμεσά μας”, και τι σημαίνει πραγματικά;

¹⁵ Ο τόνος με τον οποίο μιλάει ο Ιεχωβά γίνεται τώρα ακόμη πιο θερμός και συμπονετικός. «“Ελάτε, τώρα, να τακτοποιήσουμε τα ζητήματα ανάμεσά μας”, λέει ο Ιεχωβά. “Αν οι αμαρτίες σας είναι κατακόκκινες, θα γίνουν λευκές σαν το χιόνι· αν είναι ερυθρές σαν την πορφύρα, θα γίνουν σαν το μαλλί”». (Ησαΐας 1:18) Η πρόσκληση με την οποία αρχίζει αυτό το θαυμάσιο εδάφιο συχνά παρανοείται. Λόγου χάρη, η Απόδοση Ι. Θ. Κολιτσάρα λέει: «Ελάτε να συζητήσωμεν»—σαν να χρειάζεται να κάνουν παραχωρήσεις και οι δύο πλευρές για να επιτευχθεί συμφωνία. Δεν ισχύει κάτι τέτοιο! Ο Ιεχωβά δεν μπορεί να κατηγορηθεί για τίποτα, πόσο μάλλον για την πολιτεία του με αυτόν το στασιαστικό, υποκριτικό λαό. (Δευτερονόμιο 32:4, 5) Το εδάφιο δεν αναφέρεται σε μια συζήτηση κατά την οποία γίνονται αμοιβαίες υποχωρήσεις μεταξύ ίσων, αλλά σε ένα δικαστήριο που απονέμει δικαιοσύνη. Είναι σαν να καλεί ο Ιεχωβά τον Ισραήλ σε δίκη.

16, 17. Πώς γνωρίζουμε ότι ο Ιεχωβά είναι πρόθυμος να συγχωρεί ακόμη και σοβαρές αμαρτίες;

¹⁶ Ίσως πρόκειται για μια τρομακτική προοπτική, αλλά ο Ιεχωβά είναι ο πιο ελεήμων και συμπονετικός Κριτής. Η ικανότητα που έχει να συγχωρεί είναι απαράμιλλη. (Ψαλμός 86:5) Μόνο αυτός μπορεί να πάρει τις αμαρτίες του Ισραήλ που είναι «κατακόκκινες» και να τις καθαρίσει κάνοντάς τες «λευκές σαν το χιόνι». Καμιά ανθρώπινη προσπάθεια, κανένας συνδυασμός ενεργειών, θυσιών ή προσευχών δεν μπορεί να αφαιρέσει το στίγμα της αμαρτίας. Μόνο η συγχωρητικότητα του Ιεχωβά μπορεί να καθαρίσει αμαρτίες. Ο Θεός χορηγεί τέτοια συγχώρηση υπό τους όρους που ο ίδιος θέτει, οι οποίοι περιλαμβάνουν γνήσια, εγκάρδια μετάνοια.

 ¹⁷ Αυτή η αλήθεια είναι τόσο σημαντική ώστε ο Ιεχωβά την επαναλαμβάνει με μια ποιητική παραλλαγή—αμαρτίες «ερυθρές σαν την πορφύρα» θα γίνουν σαν καινούριο, άβαφο λευκό μαλλί. Ο Ιεχωβά θέλει να γνωρίζουμε ότι είναι πράγματι Εκείνος που συγχωρεί αμαρτίες, ακόμη και εξαιρετικά σοβαρές, αρκεί να διαπιστώσει ότι έχουμε μετανοήσει γνήσια. Όσοι δυσκολεύονται να πιστέψουν ότι ισχύει αυτό στη δική τους περίπτωση είναι καλό να εξετάσουν παραδείγματα σαν του Μανασσή. Αυτός διέπραττε φοβερές αμαρτίες—χρόνια ολόκληρα. Εντούτοις, μετανόησε και συγχωρήθηκε. (2 Χρονικών 33:9-16) Ο Ιεχωβά θέλει να γνωρίζουμε όλοι μας, ακόμη και εκείνοι που έχουν διαπράξει σοβαρές αμαρτίες, ότι δεν είναι πολύ αργά για να «τακτοποιήσουμε τα ζητήματα» μαζί του.

18. Ποια επιλογή θέτει ο Ιεχωβά ενώπιον του στασιαστικού λαού του;

¹⁸ Ο Ιεχωβά υπενθυμίζει στο λαό του ότι πρέπει να κάνουν μια επιλογή. «Αν εκδηλώσετε προθυμία και ακούσετε, θα φάτε τα αγαθά της γης. Αλλά αν αρνηθείτε και είστε στασιαστικοί, με σπαθί θα καταφαγωθείτε· διότι το στόμα του Ιεχωβά το είπε αυτό». (Ησαΐας 1:19, 20) Εδώ ο Ιεχωβά υπογραμμίζει κάποιες νοοτροπίες και χρησιμοποιεί ένα άλλο παραστατικό σχήμα λόγου για να τονίσει το σημείο. Ο Ιούδας έχει να επιλέξει: Να φάει ή να φαγωθεί. Αν η νοοτροπία τους χαρακτηρίζεται από προθυμία να ακούσουν και να υπακούσουν στον Ιεχωβά, θα φάνε τα αγαθά που παράγει η γη. Ωστόσο, αν εμμείνουν στη στασιαστική τους νοοτροπία, θα φαγωθούν—από το σπαθί των εχθρών τους! Φαίνεται σχεδόν αδιανόητο το ότι ένας λαός θα μπορούσε να επιλέξει το σπαθί των εχθρών του αντί για το έλεος και την αφθονία ενός συγχωρητικού Θεού. Ωστόσο, αυτό ακριβώς έκανε η Ιερουσαλήμ, όπως δείχνουν τα επόμενα εδάφια του βιβλίου του Ησαΐα.

Θρηνωδία για την Αγαπημένη Πόλη

19, 20. (α) Πώς εκφράζει ο Ιεχωβά το αίσθημα προδοσίας που νιώθει; (β) Με ποιον τρόπο “κατοικούσε δικαιοσύνη στην Ιερουσαλήμ”;

¹⁹ Στα εδάφια Ησαΐας 1:21-23, βλέπουμε πόσο εκτεταμένη είναι η πονηρία στην Ιερουσαλήμ αυτή την εποχή. Ο Ησαΐας  αρχίζει τώρα να απαγγέλλει ένα θεόπνευστο ποίημα που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί θρηνωδία ή ελεγεία: «Πώς έγινε πόρνη η πιστή πόλη! Ήταν γεμάτη κρίση· δικαιοσύνη κατοικούσε σε αυτήν, τώρα όμως δολοφόνοι».—Ησαΐας 1:21.

²⁰ Πόσο ξέπεσε αυτή η πόλη, η Ιερουσαλήμ! Κάποτε ήταν πιστή σύζυγος, ενώ τώρα έχει γίνει πόρνη. Τι θα μπορούσε να εκφράσει καλύτερα το αίσθημα προδοσίας και απογοήτευσης που νιώθει ο Ιεχωβά; “Δικαιοσύνη κατοικούσε σε αυτή” την πόλη. Πότε; Ακόμη και προτού έρθει σε ύπαρξη ο Ισραήλ, στην εποχή του Αβραάμ, αυτή η πόλη ονομαζόταν Σαλήμ. Την κυβερνούσε ένας άντρας που ήταν και βασιλιάς και ιερέας. Το όνομά του ήταν Μελχισεδέκ, που σημαίνει «Βασιλιάς Δικαιοσύνης», και φαίνεται ότι του ταίριαζε πολύ αυτό το όνομα. (Εβραίους 7:2· Γένεση 14:18-20) Περίπου 1.000 χρόνια μετά τον Μελχισεδέκ, η Ιερουσαλήμ έφτασε στο απόγειο της δόξας της, όταν βασίλευαν ο Δαβίδ και ο  Σολομών. «Δικαιοσύνη κατοικούσε σε αυτήν», κυρίως όταν οι βασιλιάδες της έθεταν το παράδειγμα για το λαό περπατώντας στις οδούς του Ιεχωβά. Την εποχή, όμως, του Ησαΐα αυτοί οι καιροί αποτελούν μακρινή ανάμνηση.

21, 22. Τι υποδηλώνουν η σκουριά και η αραιωμένη μπίρα, και γιατί οι ηγέτες του Ιούδα αξίζουν μια τέτοια περιγραφή;

²¹ Φαίνεται ότι μεγάλο μέρος του προβλήματος έγκειται στους ηγέτες του λαού. Ο Ησαΐας συνεχίζει τη θρηνωδία του: «Το ασήμι σου έχει γίνει αφρώδης σκουριά. Η σταρένια σου μπίρα είναι αραιωμένη με νερό. Οι άρχοντές σου είναι πεισματάρηδες και συνεργάτες κλεφτών. Όλοι τους αγαπούν τη δωροδοκία και κυνηγούν δώρα. Για το αγόρι που είναι ορφανό από πατέρα δεν αποδίδουν κρίση· ούτε και η δικαστική υπόθεση της χήρας γίνεται δεκτή από αυτούς». (Ησαΐας 1:22, 23) Δύο διαδοχικά παραστατικές λεκτικές εικόνες δίνουν μια πρόγευση αυτών που πρέπει να ακολουθήσουν. Ο σιδηρουργός στο καμίνι του ξαφρίζει την αφρώδη σκουριά από το λιωμένο ασήμι και την πετάει. Οι άρχοντες και οι κριτές του Ισραήλ μοιάζουν με τη σκουριά και όχι με το ασήμι. Πρέπει να πεταχτούν. Είναι άχρηστοι σαν την μπίρα που έχει αραιωθεί με νερό και έχει χάσει τη γεύση της. Ένα τέτοιο ποτό είναι κατάλληλο μόνο για τον υπόνομο!

²² Το 23ο εδάφιο δείχνει γιατί οι ηγέτες αξίζουν μια τέτοια περιγραφή. Ο Μωσαϊκός Νόμος εξευγένιζε το λαό του Θεού, ξεχωρίζοντάς τον από τα άλλα έθνη. Παραδείγματος χάρη, το έκανε αυτό απαιτώντας να προστατεύονται τα ορφανά και οι χήρες. (Έξοδος 22:22-24) Αλλά στις ημέρες του Ησαΐα, το αγόρι που είναι ορφανό από πατέρα έχει ελάχιστες ελπίδες να κριθεί ευνοϊκά. Όσο για τη χήρα, αυτή δεν μπορεί να βρει κανέναν που να ακούσει έστω την υπόθεσή της, πόσο μάλλον να αγωνιστεί για χάρη της. Όχι, αυτοί οι κριτές και οι ηγέτες είναι πολύ απασχολημένοι με τη φροντίδα των δικών τους συμφερόντων—επιδιώκουν δωροδοκίες, κυνηγούν δώρα και συνεργάζονται με κλέφτες, προφανώς προστατεύοντας τους εγκληματίες και αφήνοντας τα θύματά τους να υποφέρουν. Το χειρότερο είναι ότι έχουν γίνει «πεισματάρηδες», δηλαδή έχουν σκληρυνθεί, σε αυτή την πορεία αδικοπραγίας. Τι λυπηρή κατάσταση!

 Ο Ιεχωβά θα Καθαρίσει το Λαό Του

23. Ποια αισθήματα εκφράζει για τους αντιδίκους του ο Ιεχωβά;

²³ Ο Ιεχωβά δεν θα ανέχεται αυτή την κατάχρηση δύναμης επ’ άπειρον. Ο Ησαΐας συνεχίζει: «Γι’ αυτό, να τι λέει ο αληθινός Κύριος, ο Ιεχωβά των στρατευμάτων, ο Δυνατός του Ισραήλ: “Α! Θα απαλλαχτώ από τους αντιδίκους μου και θα εκδικηθώ τους εχθρούς μου”». (Ησαΐας 1:24) Εδώ δίνονται στον Ιεχωβά τρεις χαρακτηρισμοί, πράγμα που τονίζει τη δικαιωματική του κυριότητα και την τεράστια δύναμή του. Το επιφώνημα «Α!» πιθανώς υποδηλώνει ότι ο Ιεχωβά, εκτός από την ευσπλαχνία που νιώθει, είναι τώρα και αποφασισμένος να δράσει σε αρμονία με το θυμό του. Ασφαλώς υπάρχει λόγος για αυτό.

24. Ποια διαδικασία καθαρισμού σκοπεύει να εφαρμόσει ο Ιεχωβά για το λαό του;

²⁴ Ο ίδιος ο λαός του Ιεχωβά έχει γίνει εχθρός του. Αξίζει τη θεϊκή εκδίκηση με το παραπάνω. Ο Ιεχωβά θα “απαλλαχτεί” από αυτόν, θα τον ξεφορτωθεί. Μήπως αυτό σημαίνει ότι θα εξαλείψει πλήρως και για πάντα το λαό που φέρει το όνομά του; Όχι, διότι ο Ιεχωβά λέει στη συνέχεια: «Και θα στρέψω το χέρι μου πάνω σου και θα απομακρύνω σαν με αλισίβα την αφρώδη σκουριά σου από το χωνευτήρι και θα αφαιρέσω όλα τα απόβλητά σου». (Ησαΐας 1:25) Ο Ιεχωβά χρησιμοποιεί τώρα ως παράδειγμα τη διαδικασία καθαρισμού των μετάλλων. Στους αρχαίους καιρούς, ο χωνευτής συχνά πρόσθετε αλισίβα για να ξεχωρίσει πιο εύκολα τη σκουριά από το πολύτιμο μέταλλο. Παρόμοια, ο Ιεχωβά, που δεν θεωρεί το λαό του εντελώς πονηρό, θα “τον τιμωρήσει στον κατάλληλο βαθμό”. Θα αφαιρέσει από αυτόν μόνο τα «απόβλητα»—τους πεισματικούς, ανεπιθύμητους ανθρώπους που αρνούνται να μάθουν και να υπακούσουν. * (Ιερεμίας 46:28) Με αυτά τα λόγια, δίνεται στον Ησαΐα το προνόμιο να γράψει ιστορία εκ των προτέρων.

25. (α) Πώς καθάρισε ο Ιεχωβά το λαό του το 607 Π.Κ.Χ.; (β) Πότε καθάρισε ο Ιεχωβά το λαό του στη σύγχρονη εποχή;

²⁵ Ο Ιεχωβά πράγματι καθάρισε το λαό του, αφαιρώντας  την αφρώδη σκουριά, δηλαδή τους διεφθαρμένους ηγέτες και τους υπόλοιπους στασιαστές. Το 607 Π.Κ.Χ., πολύ καιρό μετά την εποχή του Ησαΐα, η Ιερουσαλήμ καταστράφηκε και οι κάτοικοί της εξορίστηκαν στη Βαβυλώνα 70 χρόνια. Αυτό μοιάζει από μερικές απόψεις με μια ενέργεια που έκανε ο Θεός πολύ αργότερα. Η προφητεία των εδαφίων Μαλαχίας 3:1-5, που γράφτηκε πολύ καιρό μετά την εξορία στη Βαβυλώνα, έδειξε ότι ο Θεός θα έκανε και πάλι έργο καθαρισμού. Έστρεψε την προσοχή στον καιρό κατά τον οποίο ο Ιεχωβά Θεός θα ερχόταν στον πνευματικό του ναό συνοδευόμενος από τον “αγγελιοφόρο της διαθήκης” του, τον Ιησού Χριστό. Αυτό προφανώς συνέβη στο τέλος του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Ο Ιεχωβά επιθεώρησε όλους εκείνους που ισχυρίζονταν ότι ήταν Χριστιανοί, χωρίζοντας μέσω κοσκινίσματος τους αληθινούς από τους ψεύτικους. Με ποιο αποτέλεσμα;

26-28. (α) Ποια αρχική εκπλήρωση είχε το εδάφιο Ησαΐας 1:26; (β) Πώς έχει εκπληρωθεί αυτή η προφητεία στην εποχή μας; (γ) Πώς μπορεί να ωφελήσει αυτή η προφητεία τους πρεσβυτέρους σήμερα;

²⁶ Ο Ιεχωβά απαντάει: «Πάλι θα φέρω κριτές για εσένα όπως πρώτα και συμβούλους για εσένα όπως στην αρχή. Έπειτα από αυτό, θα αποκληθείς Πόλη Δικαιοσύνης, Πιστή Πόλη. Με κρίση θα απολυτρωθεί η Σιών, και με δικαιοσύνη όσοι από αυτήν επιστρέφουν». (Ησαΐας 1:26, 27) Η αρχαία Ιερουσαλήμ έζησε την αρχική εκπλήρωση αυτής της προφητείας. Αφού επέστρεψαν οι εξόριστοι στην αγαπημένη τους πόλη, το 537 Π.Κ.Χ., υπήρξαν και πάλι πιστοί κριτές και σύμβουλοι όπως στο παρελθόν. Οι προφήτες Αγγαίος και Ζαχαρίας, ο Αρχιερέας Ιησούς, ο γραμματέας Έσδρας και ο κυβερνήτης Ζοροβάβελ, όλοι αυτοί καθοδήγησαν και κατηύθυναν το πιστό επαναπατριζόμενο υπόλοιπο ώστε να περπατάει στις οδούς του Θεού. Εντούτοις, υπήρξε μια σπουδαιότερη εκπλήρωση στον 20ό αιώνα.

²⁷ Το 1919, ο σύγχρονος λαός του Ιεχωβά βγήκε από μια περίοδο δοκιμής. Απελευθερώθηκαν από τα πνευματικά δεσμά της Βαβυλώνας της Μεγάλης, της παγκόσμιας αυτοκρατορίας της ψεύτικης θρησκείας. Ο διαχωρισμός ανάμεσα σε εκείνο το πιστό χρισμένο υπόλοιπο και στον αποστάτη κλήρο του Χριστιανικού κόσμου έγινε ξεκάθαρος. Ο Θεός ευλόγησε ξανά  το λαό του, “φέρνοντας και πάλι για αυτόν κριτές και συμβούλους”—πιστούς άντρες οι οποίοι συμβουλεύουν το λαό του Θεού σε αρμονία με το Λόγο του και όχι σε αρμονία με τις παραδόσεις ανθρώπων. Σήμερα, ανάμεσα στο ελαττούμενο «μικρό ποίμνιο» και στους αυξανόμενους συντρόφους του, τα εκατομμύρια «άλλα πρόβατα», υπάρχουν χιλιάδες τέτοιοι άντρες.—Λουκάς 12:32· Ιωάννης 10:16· Ησαΐας 32:1, 2· 60:17· 61:3, 4.

²⁸ Οι πρεσβύτεροι θυμούνται ότι, κατά καιρούς, ενεργούν πράγματι ως «κριτές» στην εκκλησία για να τη διατηρούν ηθικά και πνευματικά καθαρή και για να διορθώνουν όσους αδικοπραγούν. Τους ενδιαφέρει άμεσα να ενεργούν με τον τρόπο του Θεού, μιμούμενοι το δικό του ελεήμον και ισορροπημένο αίσθημα περί δικαιοσύνης. Στις περισσότερες περιπτώσεις, όμως, υπηρετούν ως “σύμβουλοι”. Φυσικά, αυτό σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι είναι άρχοντες ή τύραννοι, και καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για να μη δίνουν ποτέ έστω και την εντύπωση ότι “καταδυναστεύουν εκείνους που είναι κληρονομιά του Θεού”.—1 Πέτρου 5:3.

29, 30. (α) Τι αναγγέλλει ο Ιεχωβά για εκείνους που αρνούνται να ωφεληθούν από τη διαδικασία καθαρισμού; (β) Με ποια έννοια “ντρέπονται” οι άνθρωποι για τα δέντρα και τους κήπους τους;

²⁹ Τι θα πούμε για τη «σκουριά» που αναφέρεται στην προφητεία του Ησαΐα; Τι γίνεται με εκείνους οι οποίοι αρνούνται να ωφεληθούν από τη διαδικασία καθαρισμού που επιτελεί ο Θεός; Ο Ησαΐας συνεχίζει: «Αλλά αυτοί που κάνουν ανταρσία και αυτοί που αμαρτάνουν θα συντριφτούν μαζί, και εκείνοι που εγκαταλείπουν τον Ιεχωβά  θα φτάσουν στο τέλος τους. Διότι θα ντραπούν για τα επιβλητικά δέντρα που επιθυμήσατε, και εσείς θα καταισχυνθείτε εξαιτίας των κήπων που διαλέξατε». (Ησαΐας 1:28, 29) Αυτοί που κάνουν ανταρσία και αμαρτάνουν κατά του Ιεχωβά, αγνοώντας τα προειδοποιητικά αγγέλματα των προφητών του μέχρις ότου είναι πολύ αργά, πράγματι “συντρίβονται” και “φτάνουν στο τέλος τους”. Αυτό συμβαίνει το 607 Π.Κ.Χ. Τι σημαίνουν, όμως, αυτές οι αναφορές σε δέντρα και κήπους;

³⁰ Οι Ιουδαίοι έχουν μονίμως πρόβλημα με την ειδωλολατρία. Τα δέντρα, οι κήποι και τα άλση συχνά παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στις εξαχρειωμένες συνήθειές τους. Παραδείγματος χάρη, οι λάτρεις του Βάαλ και της συντρόφου του, της Αστορέθ, πιστεύουν ότι αυτές οι δυο θεότητες πεθαίνουν και θάβονται την περίοδο της ανομβρίας. Για να τις κάνουν να ξυπνήσουν και να ζευγαρώσουν, και έτσι να γίνει η γη γόνιμη, οι ειδωλολάτρες συγκεντρώνονται και επιδίδονται σε διεστραμμένες σεξουαλικές πράξεις κάτω από «ιερά» δέντρα σε άλση ή σε κήπους. Όταν έρχονται οι βροχές και η γονιμότητα στη γη, αυτό αποδίδεται στους ψεύτικους θεούς. Οι ειδωλολάτρες πιστεύουν ότι επαληθεύονται οι δεισιδαιμονίες τους. Αλλά όταν ο Ιεχωβά συντρίβει τους στασιαστικούς ειδωλολάτρες και φέρνει το τέλος τους, κανένα από αυτά τα θεοποιημένα είδωλα δεν τους προστατεύει. Οι στασιαστές “ντρέπονται” για αυτά τα δέντρα και τους κήπους που δεν μπορούν να κάνουν τίποτα.

31. Τι αντιμετωπίζουν οι ειδωλολάτρες που είναι χειρότερο από την ντροπή;

³¹ Ωστόσο, οι ειδωλολάτρες Ιουδαίοι αντιμετωπίζουν κάτι χειρότερο από την ντροπή. Αλλάζοντας παράδειγμα, ο Ιεχωβά παρομοιάζει τώρα τον ίδιο τον ειδωλολάτρη με δέντρο. «Θα γίνετε σαν ένα μεγάλο δέντρο του οποίου το φύλλωμα μαραίνεται και σαν κήπος που δεν έχει νερό». (Ησαΐας 1:30) Στο ζεστό, ξηρό κλίμα της Μέσης Ανατολής, αυτό το παράδειγμα είναι κατάλληλο. Κανένα δέντρο ή κήπος δεν μπορεί να αντέξει πολύ χωρίς διαρκές πότισμα. Όταν ξεραθεί, αυτή η βλάστηση είναι ιδιαίτερα εύφλεκτη. Άρα, το παράδειγμα του 31ου εδαφίου αποτελεί φυσιολογική συνέχεια.

32. (α) Ποιος είναι «ο σφριγηλός άντρας» που αναφέρεται στο 31ο εδάφιο; (β) Με ποια έννοια θα γίνει «σαν το στουπί», ποια «σπίθα» θα τον ανάψει, και με ποιο αποτέλεσμα;

 ³² «Ο σφριγηλός άντρας θα γίνει σαν το στουπί και το έργο του σαν σπίθα· και θα πάρουν φωτιά και τα δύο μαζί, χωρίς να υπάρχει κανείς να τα σβήσει». (Ησαΐας 1:31) Ποιος είναι αυτός «ο σφριγηλός άντρας»; Η εβραϊκή έκφραση μεταδίδει την εικόνα της ισχύος και του πλούτου. Πιθανόν να αναφέρεται στον ευημερούντα και γεμάτο αυτοπεποίθηση οπαδό ψεύτικων θεών. Στην εποχή του Ησαΐα, όπως και στη δική μας, είναι πολλοί οι άνθρωποι που απορρίπτουν τον Ιεχωβά και την αγνή του λατρεία. Μερικοί μάλιστα φαίνονται επιτυχημένοι. Ωστόσο, ο Ιεχωβά προειδοποιεί ότι αυτοί οι άνθρωποι θα είναι σαν «στουπί», σαν ακατέργαστες ίνες λιναριού οι οποίες είναι τόσο εύθραυστες και ξηρές ώστε σκίζονται, σαν να λέγαμε, με την παραμικρή μυρωδιά φωτιάς. (Κριτές 16:8, 9) Το αποτέλεσμα των έργων του ειδωλολάτρη—είτε πρόκειται για τα θεοποιημένα είδωλά του είτε για τον πλούτο του είτε για οτιδήποτε λατρεύει αντί του Ιεχωβά—θα είναι σαν τη «σπίθα». Τόσο η σπίθα όσο και το στουπί θα καταναλωθούν, θα εξαλειφθούν, από μια φωτιά που κανείς δεν μπορεί να σβήσει. Καμιά δύναμη στο σύμπαν δεν μπορεί να ανατρέψει τις τέλειες κρίσεις του Ιεχωβά.

33. (α) Πώς αποτελούν και ένδειξη ελέους οι προειδοποιήσεις του Θεού για την επερχόμενη κρίση; (β) Ποια ευκαιρία δίνει τώρα ο Ιεχωβά στην ανθρωπότητα, και πώς επηρεάζει αυτό τον καθένα μας;

³³ Εναρμονίζεται αυτό το τελικό άγγελμα με το άγγελμα ελέους και συγχωρητικότητας του 18ου εδαφίου; Ασφαλώς εναρμονίζεται! Ο Ιεχωβά φροντίζει να γραφτούν τέτοιες προειδοποιήσεις και να μεταδοθούν από τους υπηρέτες του επειδή είναι ελεήμων. Στο κάτω κάτω, «δεν θέλει να καταστραφεί κανείς αλλά όλοι να φτάσουν σε μετάνοια». (2 Πέτρου 3:9) Κάθε αληθινός Χριστιανός σήμερα έχει το προνόμιο να διαγγέλλει τα προειδοποιητικά αγγέλματα του Θεού στην ανθρωπότητα ώστε τα άτομα που μετανοούν να μπορέσουν να επωφεληθούν από την άφθονη συγχωρητικότητά του και να ζήσουν για πάντα. Πόση στοργή εκδηλώνει ο Ιεχωβά δίνοντας στην ανθρωπότητα την ευκαιρία να “τακτοποιήσει τα ζητήματα” μαζί του προτού να είναι πολύ αργά!

[Υποσημειώσεις]

[Ερωτήσεις Μελέτης]