Κεφάλαιο Δεκαέξι

Να Εμπιστεύεστε στον Ιεχωβά για Καθοδήγηση και Προστασία

Ησαΐας 20:1-6

1, 2. Ποιον κίνδυνο αντιμετωπίζει ο λαός του Θεού τον όγδοο αιώνα Π.Κ.Χ., και σε ποιους τείνει να στρέφεται για προστασία μεγάλο μέρος του λαού;

 ΟΠΩΣ είδαμε σε προηγούμενα κεφάλαια αυτού του βιβλίου, ο λαός του Θεού αντιμετωπίζει μια τρομακτική απειλή τον όγδοο αιώνα Π.Κ.Χ. Οι αιμοδιψείς Ασσύριοι σπέρνουν τον όλεθρο στη μια χώρα μετά την άλλη, και η επίθεσή τους εναντίον του νότιου βασιλείου του Ιούδα είναι απλώς ζήτημα χρόνου. Σε ποιον θα στραφούν για προστασία οι κάτοικοι της χώρας; Βρίσκονται σε σχέση διαθήκης με τον Ιεχωβά και πρέπει να βασίζονται σε αυτόν για βοήθεια. (Έξοδος 19:5, 6) Αυτό ακριβώς έκανε ο Βασιλιάς Δαβίδ, ο οποίος αναγνώρισε: «Ο Ιεχωβά είναι ο απόκρημνος βράχος μου και το οχυρό μου, αυτός που μου προμηθεύει διαφυγή». (2 Σαμουήλ 22:2) Είναι ολοφάνερο, όμως, ότι τον όγδοο αιώνα Π.Κ.Χ. πολλοί δεν εμπιστεύονται στον Ιεχωβά ως οχυρό τους. Τείνουν περισσότερο να αποβλέπουν στην Αίγυπτο και στην Αιθιοπία, ελπίζοντας ότι αυτά τα δύο έθνη θα αποτελέσουν προμαχώνα ενάντια στην επαπειλούμενη εισβολή των Ασσυρίων. Αλλά έχουν άδικο.

² Μέσω του προφήτη του Ησαΐα, ο Ιεχωβά προειδοποιεί ότι η αναζήτηση καταφυγίου στην Αίγυπτο ή στην Αιθιοπία θα αποβεί καταστροφική. Τα θεόπνευστα λόγια του προφήτη παρέχουν ένα ωφέλιμο δίδαγμα για τους συγχρόνους του και περιέχουν ένα πολύτιμο δίδαγμα για εμάς όσον αφορά το πόσο σπουδαίο είναι να εμπιστευόμαστε στον Ιεχωβά.

Χώρα Αιματοχυσίας

3. Περιγράψτε την έμφαση που έδινε η Ασσυρία στη στρατιωτική ισχύ.

³ Οι Ασσύριοι φημίζονταν για τη στρατιωτική τους ισχύ. Το  βιβλίο Αρχαίες Πόλεις (Ancient Cities) σχολιάζει: «Λάτρευαν τη δύναμη και απηύθυναν τις προσευχές τους μόνο σε κολοσσιαία πέτρινα είδωλα, σε λιοντάρια και ταύρους των οποίων τα τεράστια άκρα, τα αετίσια φτερά και τα ανθρώπινα κεφάλια αποτελούσαν σύμβολα δύναμης, θάρρους και νίκης. Ο πόλεμος ήταν εθνική υπόθεση, και οι ιερείς ήταν οι ακούραστοι υποκινητές του πολέμου». Εύλογα ο Βιβλικός προφήτης Ναούμ περιέγραψε τη Νινευή, την πρωτεύουσα της Ασσυρίας, ως την «πόλη της αιματοχυσίας».—Ναούμ 3:1.

4. Πώς έσπερναν οι Ασσύριοι τον τρόμο στην καρδιά των άλλων εθνών;

⁴ Οι πολεμικές μέθοδοι των Ασσυρίων ήταν ασυνήθιστα σκληρές. Ανάγλυφα εκείνης της εποχής απεικονίζουν Ασσύριους πολεμιστές να τραβούν αιχμαλώτους με αγκίστρια που είχαν περάσει μέσα από τη μύτη ή τα χείλη τους. Με τα δόρατά τους τύφλωναν μερικούς αιχμαλώτους. Μια επιγραφή μιλάει για κάποια κατάκτηση στην οποία ο ασσυριακός στρατός διαμέλισε τους αιχμαλώτους και έφτιαξε δύο σωρούς έξω από την πόλη—έναν με κεφάλια και έναν με άκρα. Τα παιδιά των  κατακτημένων καίγονταν στην πυρά. Ο φόβος που ενέπνεε αυτή η ωμότητα πρέπει να αποτελούσε στρατιωτικό πλεονέκτημα για τους Ασσυρίους, εφόσον απέτρεπε την αντίσταση από μέρους όσων έρχονταν αντιμέτωποι με τα στρατεύματά τους.

Ο Πόλεμος Εναντίον της Αζώτου

5. Ποιος ήταν ένας ισχυρός Ασσύριος ηγέτης στην εποχή του Ησαΐα, και πώς επιβεβαιώθηκε η Βιβλική αφήγηση που τον αναφέρει;

⁵ Στην εποχή του Ησαΐα η Ασσυριακή Αυτοκρατορία έφτασε στο απόγειο της δύναμής της υπό τον Βασιλιά Σαργών. * Επί πολλά χρόνια, οι κριτικοί αμφισβητούσαν την ύπαρξη αυτού του ηγέτη, εφόσον δεν τον ανέφερε καμιά κοσμική πηγή. Αργότερα, όμως, οι αρχαιολογικές ανασκαφές έφεραν στο φως τα ερείπια του ανακτόρου του Σαργών, και η Βιβλική αφήγηση επιβεβαιώθηκε.

6, 7. (α) Για ποιους πιθανούς λόγους διατάζει ο Σαργών επίθεση εναντίον της Αζώτου; (β) Πώς επηρεάζονται οι γείτονες της Φιλιστίας από την πτώση της Αζώτου;

⁶ Ο Ησαΐας περιγράφει με συντομία μια από τις εκστρατείες του Σαργών: «Ήρθε ο Ταρτάν στην Άζωτο, όταν τον έστειλε ο Σαργών, ο βασιλιάς της Ασσυρίας, και πολέμησε εναντίον της Αζώτου και την κατέλαβε». (Ησαΐας 20:1) * Γιατί διατάζει ο Σαργών επίθεση εναντίον της Αζώτου, μιας πόλης των Φιλισταίων; Πρώτα πρώτα, η Φιλιστία είναι σύμμαχος της Αιγύπτου, και η Άζωτος, στην οποία υπάρχει ένας ναός του Δαγών, βρίσκεται στον παράκτιο δρόμο που ξεκινάει από την Αίγυπτο και διασχίζει την Παλαιστίνη. Άρα, η πόλη βρίσκεται σε στρατηγική θέση. Η κατάληψή της μπορεί να θεωρηθεί προοίμιο της κατάκτησης της Αιγύπτου. Επιπρόσθετα, ορισμένα ασσυριακά κείμενα αναφέρουν ότι ο βασιλιάς της Αζώτου, ο Αζουρί, συνωμοτούσε εναντίον της Ασσυρίας. Γι’ αυτό, ο Σαργών απομακρύνει αυτόν το στασιαστή βασιλιά και ενθρονίζει το μικρότερο αδελφό του, τον Αχιμιτί. Ωστόσο, ούτε τώρα τακτοποιείται το ζήτημα. Ξεσπάει και άλλη ανταρσία,  και αυτή τη φορά ο Σαργών αναλαμβάνει πιο δυναμική δράση. Διατάζει επίθεση κατά της Αζώτου, η οποία πολιορκείται και καταλαμβάνεται. Το εδάφιο Ησαΐας 20:1 ίσως αναφέρεται σε αυτό το γεγονός.

⁷ Η πτώση της Αζώτου δημιουργεί απειλητικό κλίμα για τους γείτονές της, κυρίως δε για τον Ιούδα. Ο Ιεχωβά γνωρίζει ότι ο λαός του τείνει να αποβλέπει σε “βραχίονα σάρκινο”, λόγου χάρη στην Αίγυπτο ή στην Αιθιοπία που βρίσκονται νότια. Αναθέτει, λοιπόν, στον Ησαΐα να δώσει μέσω αναπαράστασης μια δυσοίωνη προειδοποίηση.—2 Χρονικών 32:7, 8.

«Γυμνός και Ξυπόλητος»

8. Ποια θεόπνευστη προφητική αναπαράσταση κάνει ο Ησαΐας;

⁸ Ο Ιεχωβά λέει στον Ησαΐα: «Πήγαινε και λύσε το σάκο από τους γοφούς σου· και τα σανδάλια σου να τα βγάλεις από τα πόδια σου». Ο Ησαΐας συμμορφώνεται με την εντολή του Ιεχωβά. «Εκείνος το έκανε αυτό, περπατώντας γυμνός και ξυπόλητος». (Ησαΐας 20:2) Ο σάκος είναι ένα τραχύ ύφασμα που φορούν συχνά οι προφήτες, μερικές φορές σε συνδυασμό με κάποιο προειδοποιητικό άγγελμα. Φοριέται, επίσης, σε καιρούς κρίσης ή όταν φτάνουν ειδήσεις καταστροφών. (2 Βασιλέων 19:2· Ψαλμός 35:13· Δανιήλ 9:3) Μήπως ο Ησαΐας τριγυρίζει γυμνός με την έννοια ότι δεν φοράει κανένα απολύτως προστατευτικό ένδυμα; Όχι κατ’ ανάγκην. Η εβραϊκή λέξη που μεταφράζεται «γυμνός» μπορεί να αναφέρεται και σε κάποιον ο οποίος είναι εν μέρει ή πολύ ελαφρά ντυμένος. (1 Σαμουήλ 19:24, υποσημείωση στη ΜΝΚ) Άρα, ο Ησαΐας ίσως έβγαλε απλώς το εξωτερικό του ένδυμα, ενώ εξακολουθούσε να φοράει τον κοντό χιτώνα που φορούσαν συνήθως κατάσαρκα. Τα ασσυριακά γλυπτά απεικονίζουν συχνά άντρες αιχμαλώτους με τέτοιο ντύσιμο.

9. Ποια είναι η προφητική σημασία της ενέργειας του Ησαΐα;

⁹ Η σημασία της ασυνήθιστης ενέργειας του Ησαΐα δεν αφήνεται αδιευκρίνιστη: «Ο Ιεχωβά είπε κατόπιν: “Όπως ο υπηρέτης μου, ο Ησαΐας, περπάτησε γυμνός και ξυπόλητος τρία χρόνια ως σημείο και προμήνυμα εναντίον της Αιγύπτου και εναντίον της Αιθιοπίας, έτσι θα οδηγήσει ο βασιλιάς της Ασσυρίας τους αιχμάλωτους της Αιγύπτου και τους εξόριστους της Αιθιοπίας—αγόρια και γέρους— γυμνούς και ξυπόλητους και με γυμνωμένους γλουτούς, τη γύμνια της Αιγύπτου”». (Ησαΐας 20:3, 4) Ναι, οι Αιγύπτιοι και οι Αιθίοπες σύντομα θα αιχμαλωτιστούν. Κανείς δεν θα γλιτώσει. Ακόμη και “τα αγόρια και οι γέροι”—τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι—θα απογυμνωθούν από όλα τους τα αποκτήματα και θα εξοριστούν. Μέσω αυτής της ζοφερής εικόνας, ο Ιεχωβά προειδοποιεί τους κατοίκους του Ιούδα ότι θα είναι μάταιο να θέσουν την εμπιστοσύνη τους στην Αίγυπτο και στην Αιθιοπία. Η πτώση αυτών των εθνών θα επιφέρει τη «γύμνια» τους—την οριστική τους ταπείνωση!

Η Ελπίδα Συντρίβεται, η Ωραιότητα Ξεθωριάζει

10, 11. (α) Πώς θα αντιδράσει ο Ιούδας όταν συνειδητοποιήσει ότι η Αίγυπτος και η Αιθιοπία είναι ανίσχυρες μπροστά στην Ασσυρία; (β) Γιατί ίσως τείνουν να εμπιστεύονται οι κάτοικοι του Ιούδα στην Αίγυπτο και στην Αιθιοπία;

¹⁰ Κατόπιν, ο Ιεχωβά περιγράφει προφητικά πώς θα αντιδράσει ο λαός του όταν συνειδητοποιήσει ότι η Αίγυπτος και η Αιθιοπία, στις οποίες έλπιζε να καταφύγει, αποδείχτηκαν ανίσχυρες μπροστά στους Ασσυρίους. «Αυτοί θα τρομοκρατηθούν και θα ντραπούν για την Αιθιοπία, την ελπίδα στην οποία απέβλεπαν, και για την Αίγυπτο, την ωραιότητά τους. Και είναι σίγουρο ότι ο κάτοικος αυτής της παράκτιας περιοχής θα πει εκείνη την ημέρα: “Να ποια είναι η ελπίδα στην οποία αποβλέπαμε, στην οποία καταφύγαμε για βοήθεια, για να διασωθούμε από το βασιλιά της Ασσυρίας! Και πώς θα διαφύγουμε εμείς;”»—Ησαΐας 20:5, 6.

¹¹ Ο Ιούδας φαίνεται σαν μια ασήμαντη παράκτια λωρίδα σε σύγκριση με τις ισχυρότατες χώρες της Αιγύπτου και της Αιθιοπίας. Μερικοί κάτοικοι «αυτής της παράκτιας περιοχής» ίσως γοητεύονται από την ομορφιά της Αιγύπτου—τις εντυπωσιακές πυραμίδες της, τους επιβλητικούς ναούς της και τις ευρύχωρες επαύλεις της που πλαισιώνονται από κήπους, περιβόλια και τεχνητές λίμνες. Η μεγαλόπρεπη αρχιτεκτονική της Αιγύπτου δίνει την εντύπωση της σταθερότητας και της μονιμότητας. Σίγουρα, αυτή η χώρα δεν μπορεί να ερημωθεί! Επίσης, οι Ιουδαίοι ίσως εντυπωσιάζονται από τους τοξότες, τα άρματα και τους ιππείς της Αιθιοπίας.

12. Σε ποιον πρέπει να θέτει την εμπιστοσύνη του ο Ιούδας;

 ¹² Η προειδοποιητική αναπαράσταση του Ησαΐα και τα προφητικά λόγια του Ιεχωβά πρέπει να βάλουν σε σοβαρές σκέψεις όσους τείνουν να εμπιστεύονται στην Αίγυπτο και στην Αιθιοπία, ενώ υποστηρίζουν ότι ανήκουν στο λαό του Θεού. Πόσο καλύτερο είναι να θέτουν την εμπιστοσύνη τους στον Ιεχωβά και όχι στο χωματένιο άνθρωπο! (Ψαλμός 25:2· 40:4) Στην πορεία των γεγονότων, ο Ιούδας υποφέρει πολύ στα χέρια του βασιλιά της Ασσυρίας, και αργότερα βλέπει το ναό του και την πρωτεύουσά του να καταστρέφονται από τη Βαβυλώνα. Ωστόσο, απομένει «ένα δέκατο», «ένα άγιο σπέρμα», σαν το υπόλειμμα του κορμού ενός πελώριου δέντρου. (Ησαΐας 6:13) Όταν έρθει ο κατάλληλος καιρός, το άγγελμα του Ησαΐα θα ενισχύσει πολύ την πίστη αυτής της μικρής ομάδας που εξακολουθεί να εμπιστεύεται στον Ιεχωβά!

 Να Θέτετε την Εμπιστοσύνη σας στον Ιεχωβά

13. Ποιες πιέσεις επηρεάζουν σήμερα όλους μας—είτε είμαστε λάτρεις του Ιεχωβά είτε όχι;

¹³ Η προειδοποίηση στο βιβλίο του Ησαΐα σχετικά με τη ματαιότητα του να εμπιστεύεται κανείς στην Αίγυπτο και στην Αιθιοπία δεν είναι μια νεκρή ιστορική αφήγηση. Έχει πρακτική αξία για τη δική μας εποχή. Εμείς ζούμε σε “καιρούς κρίσιμους, δύσκολους στην αντιμετώπισή τους”. (2 Τιμόθεο 3:1) Οι οικονομικές καταστροφές, η εκτεταμένη φτώχεια, η πολιτική αβεβαιότητα, οι αναταραχές μεταξύ πολιτών και οι μικροί ή μεγάλοι πόλεμοι επιφέρουν ολέθριες συνέπειες—όχι μόνο σε εκείνους που περιφρονούν τη διακυβέρνηση του Θεού, αλλά και σε εκείνους που λατρεύουν τον Ιεχωβά. Το ερώτημα το οποίο αντιμετωπίζει ο καθένας μας είναι: “Σε ποιον θα στραφώ για βοήθεια;”

14. Γιατί πρέπει να θέτουμε την εμπιστοσύνη μας μόνο στον Ιεχωβά;

¹⁴ Μερικοί ίσως εντυπωσιάζονται σήμερα από τις μεγάλες διάνοιες της οικονομίας, τους πολιτικούς και τους επιστήμονες, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι τα προβλήματα του ανθρώπου θα λυθούν μέσω της ανθρώπινης εφευρετικότητας και της τεχνολογίας. Εντούτοις, η Αγία Γραφή δηλώνει ξεκάθαρα: «Καλύτερα να καταφεύγεις στον Ιεχωβά παρά να εμπιστεύεσαι σε ευγενείς». (Ψαλμός 118:9) Όλα τα σχέδια του ανθρώπου για ειρήνη και ασφάλεια θα αποτύχουν εξαιτίας αυτού που κατάλληλα αναφέρει ο προφήτης Ιερεμίας: «Γνωρίζω καλά, Ιεχωβά, ότι δεν ανήκει στο χωματένιο άνθρωπο η οδός του. Στον άνθρωπο που περπατάει δεν ανήκει το να κατευθύνει το βήμα του».—Ιερεμίας 10:23.

15. Ποια είναι η μοναδική πηγή ελπίδας για την ταλαιπωρημένη ανθρωπότητα;

¹⁵ Οι υπηρέτες του Θεού, λοιπόν, επιβάλλεται να μην εντυπωσιάζονται υπερβολικά από οποιαδήποτε φαινομενική δύναμη ή σοφία αυτού του κόσμου. (Ψαλμός 33:10· 1 Κορινθίους 3:19, 20) Η μοναδική πηγή ελπίδας για την ταλαιπωρημένη ανθρωπότητα είναι ο Δημιουργός, ο Ιεχωβά. Όσοι θέτουν την εμπιστοσύνη τους σε αυτόν θα σωθούν. Όπως έγραψε ο θεόπνευστος απόστολος Ιωάννης, «ο κόσμος παρέρχεται καθώς και η επιθυμία του, αλλά αυτός που κάνει το θέλημα του Θεού παραμένει για πάντα».—1 Ιωάννη 2:17.

[Υποσημειώσεις]

[Ερωτήσεις Μελέτης]

[Εικόνα στη σελίδα 209]

Οι Ασσύριοι συνήθιζαν να τυφλώνουν μερικούς από τους αιχμαλώτους τους

[Εικόνες στη σελίδα 213]

Μερικοί ίσως εντυπωσιάζονται από τα επιτεύγματα του ανθρώπου, αλλά είναι καλύτερα να εμπιστευόμαστε στον Ιεχωβά