Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μετάβαση στον πίνακα περιεχομένων

Ιεχωβά

Ιεχωβά

Ορισμός: Το προσωπικό όνομα του μόνου αληθινού Θεού. Το όνομα με το οποίο αποκάλεσε ο ίδιος τον εαυτό του. Ο Ιεχωβά είναι ο Δημιουργός και, δικαιωματικά, ο Υπέρτατος Κυρίαρχος του σύμπαντος. Το όνομα «Ιεχωβά» αποτελεί μετάφραση του εβραϊκού Τετραγράμματου יהוה, το οποίο σημαίνει «Αυτός Κάνει να Γίνεται». Αυτά τα τέσσερα εβραϊκά γράμματα παριστάνονται στην ελληνική με τα γράμματα ΓΧΒΧ ή ΙΧΒΧ και σε πολλές άλλες γλώσσες με τα γράμματα JHVH ή YHWH.

Πού βρίσκεται το όνομα του Θεού σε ελληνικές μεταφράσεις της Αγίας Γραφής;

Μετάφραση του Βάμβα: Χρησιμοποιεί τον τύπο Ιεοβά στα εδάφια Γένεση 22:14· Έξοδος 6:3· 17:15 και Κριτές 6:24. Επίσης, σε περιθωριακή σημείωση του εδαφίου Έξοδος 6:2. (Αλλά αν αυτή και άλλες μεταφράσεις χρησιμοποιούν σε μερικά μέρη έναν τύπο του ονόματος «Ιεχωβά» για να αποδώσουν το Τετραγράμματο, γιατί δεν είναι συνεπείς κάνοντάς το αυτό κάθε φορά που εμφανίζεται το Τετραγράμματο στο εβραϊκό κείμενο;)

Μετάφραση από τα Πρωτότυπα Κείμενα: Το όνομα Γιαχβέ εμφανίζεται στο εδάφιο Γένεση 22:14. Η υποσημείωση στη λέξη «Κύριο» του εδαφίου Γένεση 4:26 λέει: «Το εβρ. έχει “Γιαχβέ”». Σε δεκάδες εδάφια των Εβραϊκών Γραφών, καθώς και στα εδάφια Μάρκος 12:29· Ρωμαίους 9:29· 2 Κορινθίους 6:18 των Ελληνικών Γραφών, υπάρχει αστερίσκος στη λέξη «Κύριος» και στη λέξη «Αλληλούια», ο οποίος παραπέμπει στο Γλωσσάριο (σ. 34) όπου εμφανίζεται η ακόλουθη εξήγηση: «Η λέξη “Κύριος” χρησιμοποιείται στις μεταφράσεις της Π.Δ., σύμφωνα με αρχαία παράδοση, ως απόδοση του εβραϊκού ονόματος του Θεού, το οποίο, πιθανότατα, προφέρεται “Γιαχβέ”. Στα αρχαία χειρόγραφα της Π.Δ. αναγράφονται μόνον τα σύμφωνα του ονόματος. Οι Ιουδαίοι, από σεβασμό προς το όνομα του Θεού, απέφευγαν να το προφέρουν και στη θέση των συμφώνων της λέξης “Γιαχβέ” διάβαζαν τη λέξη “Αδωνάι”, που σημαίνει “Κύριος”. Συνέπεια αυτής της πρακτικής ήταν να προκύψει σε νεότερους χρόνους από παρανόηση η τεχνητή λέξη “Ιεχωβά” (από τα σύμφωνα της λέξης “Γιαχβέ” και τα φωνήεντα της λέξης “Αδωνάι”). Το όνομα “Γιαχβέ” είναι το κατεξοχήν όνομα του Θεού, με το οποίο αποκαλύπτεται στο λαό του». (Είναι ενδιαφέρον ότι ο καθηγητής θεολογίας Β. Αντωνιάδης [Εισαγωγή εις την Παλ. Διαθήκην, Σχολή Χάλκης, 1914, σ. 67] λέει τα εξής για το όνομα Ιεχωβά σχολιάζοντας τη χρήση του στις Εβραϊκές Γραφές: «Το Ιεχωβά λέγεται μόνον περί του αληθινού Θεού, ως του κατ’ εξοχήν όντος και ζώντος Θεού. . . . Όπου γίνεται χρήσις του Ιεχωβά . . . παρίσταται ο Θεός ως ο αληθινός Θεός». Επίσης, Η Καθολική Εγκυκλοπαίδεια [The Catholic Encyclopedia, 1913, Τόμ. 8, σ. 329] δηλώνει: «Ιεχωβά, το προσωπικό όνομα του Θεού στην Παλαιά Διαθήκη· οι Εβραίοι το έλεγαν το μεγαλειώδες όνομα, το μεγάλο όνομα, το μοναδικό όνομα».)

Η Αγία Γραφή, Ν. Λούβαρι–Α. Χαστούπη: Το όνομα Γιαχβέ εμφανίζεται στα εδάφια Γένεση 22:14· Έξοδος 6:3· 17:15.

Μετάφραση Νέου Κόσμου: Το όνομα Ιεχωβά χρησιμοποιείται και στις Εβραϊκές και στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές αυτής της μετάφρασης, και εμφανίζεται 7.210 φορές.

Η Γένεσις (Εκδόσεις «Ο Λόγος», 1973): Ο τύπος Ιεοβά εμφανίζεται στο εδάφιο Γένεση 22:14.

Γένεσις (2004, Αποστολική Διακονία) του αρχιμανδρίτη Ιερεμία Φούντα: Ο τύπος Γιαχβέ εμφανίζεται σε υποσημείωση του εδ. 22:14. Ο τύπος Γιεχωβά εμφανίζεται σε επεξηγηματικά σχόλια στη σ. 98. Σε σχόλια επί των εδαφίων 2:4β-25 (σ. 377) αναφέρεται: «Εδώ εμφανίζεται για πρώτη φορά το θείο όνομα יהוה “Γιαχβέ”, το οποίο η μετάφραση των Ο΄ αποδίδει διά του “Κύριος”».

Ο καθηγητής θεολογίας Β. Βέλλας, στο Βιβλίον της Ρουθ (1964), χρησιμοποιεί το όνομα Γιαχβέ ως απόδοση του Τετραγράμματου 18 φορές. Στο βιβλίο Εκλεκτοί Ψαλμοί (1960), αναφέρει τον τύπο Γεχωβά σε σχόλια του εδαφίου 22:3, στη σ. 131, ενώ τον τύπο Γιαχβέ σε σχόλια του εδαφίου 142:11, στη σ. 383. Στο Δανιήλ, Εισαγωγή​—Μετάφρασις εκ του Εβραϊκού και Αραμαϊκού​—Κείμενον του Θεοδοτίωνος​—Ερμηνεία (1966), χρησιμοποιεί το όνομα Γιαχβέ στα εδάφια 9:2, 4, 8, 10, 13, 14, 20. Στο Ωσηέ, Εισαγωγή​—Μετάφρασις εκ του Εβραϊκού​—Κείμενον των Ο΄​—Σχόλια (1947), χρησιμοποιεί το όνομα Γιαχβέ 40 φορές. Στο Μιχαίας-Ιωήλ-Οβδιού, Εισαγωγή​—Μετάφρασις εκ του Εβραϊκού​—Κείμενον των Ο΄​—Σχόλια (1948), χρησιμοποιεί το όνομα Γιαχβέ στο κείμενο του Μιχαία 40 φορές, στο κείμενο του Ιωήλ 30 φορές, ενώ στο κείμενο του Αβδιού το χρησιμοποιεί στα εδάφια 1, 4, 8, 15, 18. Στο Αμώς, Εισαγωγή​—Μετάφρασις εκ του Εβραϊκού​—Κείμενον των Ο΄​—Σχόλια (1947), χρησιμοποιεί το όνομα Γιαχβέ 83 φορές.

ΚΟΕΛΕΘ-Βιβλική Λογοτεχνία (1951), Κωνσταντίνου Φριλίγγου: Το όνομα Γιαχβέ χρησιμοποιείται επανειλημμένα στην απόδοση των βιβλίων Έξοδος, Αριθμοί, Σαμουήλ Α΄, Ησαΐας, Αμώς, Ιωνάς, Θρήνοι.

Στο βιβλίο Ο Προφήτης Ησαΐας (Τεύχος Α΄, κεφ. Α΄-ΙΒ΄ [1993]), ο καθηγητής θεολογίας Π. Μπρατσιώτης χρησιμοποιεί τον τύπο Ιαβέ στα εδάφια 1:2, 3:17, 7:7. Σε σχόλια επί του εδαφίου 1:24 (σ. 44, 45) κάνει το εξής ενδιαφέρον σχόλιο: “Κύριος αποδίδεται εδώ, όπως αποδίδεται συνήθως από τους Ο΄, το εβρ. Jahve [Ιαβέ], το επισημότατο και ιερότατο όνομα του Θεού του Ισραήλ. . . . Αυτό ήταν τόσο ιερό για τους Ισραηλίτες, ώστε οι μεταγενέστεροι Ιουδαίοι, από υπερβολική ευλάβεια και παρεξήγηση του Λευιτικού (κδ΄ 16), απέφευγαν εντελώς να το προφέρουν και το πρόφεραν ως Adonaj [Αδονάι] ή Elohim [Ελοχίμ]. Εξαιτίας αυτού, οι μεν Ο΄ το αποδίδουν συνήθως, όπως είπαμε, «Κύριος», οι δε Μασορίτες το έστιξαν με τα φωνήεντα του «Elohim» [Ελοχίμ], έτσι ώστε να διαβάζεται Jehovi [Ιεχωβί], ή του Adonaj [Αδονάι], έτσι ώστε να διαβάζεται Jehova [Ιεχωβά], όπως και διαβαζόταν από τους ουμανιστές του 16ου αιώνα”.

Στο βιβλίο Ο Προφήτης Ιεζεκιήλ (Η Παλαιά Διαθήκη κατά τους Ο΄ [Έκδοσις Ορθοδόξου Χριστιανικής Αδελφότητος «Λυδία», Θεσσαλονίκη, 1986]), ο αρχιμανδρίτης Ιωήλ Γιαννακόπουλος χρησιμοποιεί τον τύπο Ιεχωβά στη σ. 5 του προλόγου και τον τύπο Γιεχωβά σε σχόλια επί του κειμένου στις σ. 202, 357.

Σε μετάφρασή του από το εβραϊκό πρωτότυπο, ο καθηγητής θεολογίας Α. Χαστούπης, στο Βιβλίον του Αββακούμ (1977), χρησιμοποιεί το όνομα Γιαχβέ 12 φορές. Στο βιβλίο Αμώς, Μιχαίας, Άσμα, Θρήνοι και Εκκλησιαστής (1975) χρησιμοποιεί το όνομα Γιαχβέ 82 φορές στο κείμενο του βιβλίου Αμώς, 38 φορές στο κείμενο του βιβλίου Μιχαίας, 1 φορά στο κείμενο του βιβλίου Άσμα Ασμάτων και 33 φορές στο κείμενο του βιβλίου Θρήνοι.

Η Παλαιά Διαθήκη, Κείμενον και Ερμηνευτική Απόδοσις (1981), Ι. Θ. Κολιτσάρα: Το όνομα Γ(ι)εχωβά εμφανίζεται στον πρόλογο των βιβλίων Άσμα Ασμάτων, Ιερεμίας, Ζαχαρίας, και το όνομα Γιαχβέ στον πρόλογο των βιβλίων Μιχαίας, Ιωήλ, Οβδιού και Σοφονίας.

Σε μεταφράσεις διαφόρων βιβλίων της Γραφής, ο καθηγητής θεολογίας Π. Τρεμπέλας χρησιμοποιεί το θεϊκό όνομα. Ο Προφήτης Ιωνάς (1962): Στα σχόλια του εδαφίου 1:9 αναφέρεται για τη φράση «δούλος Κυρίου» της Ο΄: «δούλος Κυρίου (=Ιεχωβά)». Υπόμνημα εις το Άσμα Ασμάτων (1971): Στα σχόλια του εδαφίου 8:6 αναφέρεται ότι η φράση «φλόγες πυρός» κατά τους Ο΄ είναι στο πρωτότυπο «φλοξ του Γιαχβέ». Υπόμνημα εις τον Προφήτην Ησαΐαν (1984): Οι λέξεις Ιεχωβά και Γιαχβέ εμφανίζονται σε ερμηνευτικά σχόλια επί του κειμένου. Βλέπε για παράδειγμα τα εδάφια 22:12 και 27:2-5. Υπόμνημα εις το Κατά Μάρκον Ευαγγέλιον (1983): Στα σχόλια του εδαφίου 12:29 αναφέρεται ότι η λέξη «Κύριος» είναι «μετάφρασις του εβραϊκού Γιαχβέ». Υπόμνημα εις το Κατά Λουκάν Ευαγγέλιον (1983): Στα σχόλια του εδαφίου 5:17 αναφέρεται: “Το Κύριος χωρίς άρθρο δηλοί τον Ιεχωβά. Παράβαλε α 11, β 9, δ 18, Πράξ. ε 19, η 26, 39, ιβ 7”. Στη σ. 570: «Κύριος (ο Ιεχωβά) είναι ο Θεός του Αβραάμ . . .». Υπόμνημα εις το Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον (1979): Στη σ. 54: «Εν τη Π.Δ. το “Όνομα” του Ιεχωβά χρησιμοποιείται συχνάκις ως ταυτόσημον προς τον χαρακτήρα του ή το Πρόσωπόν του, καθώς αποκαλύπτει εαυτόν εις τους ανθρώπους». Υπόμνημα εις τας Πράξεις των Αποστόλων (1977): Το όνομα Ιεχωβά εμφανίζεται στα σχόλια των εδαφίων 2:20· 3:14· 7:42· 8:34· 9:10· 10:25· 13:47 [Εκδόσεις Αδελφότητος Θεολόγων «Ο Σωτήρ»]. Υπόμνημα εις τας Επιστολάς της Κ. Διαθήκης, Τόμος Α΄ (Αδελφότης Θεολόγων η «Ζωή», 1956): Το όνομα Ιεχωβά εμφανίζεται στα σχόλια του εδαφίου 1 Κορινθίους 2:1. Υπόμνημα εις τας Επιστολάς της Κ. Διαθήκης, Τόμος Β΄ (1979): Το όνομα Ιεχωβά εμφανίζεται στα σχόλια του εδαφίου Φιλιππησίους 2:9. Υπόμνημα εις τας Επιστολάς της Κ. Διαθήκης, Τόμος Γ΄ (1982): Το όνομα Ιεχωβά εμφανίζεται στα σχόλια των εδαφίων Εβραίους 6:19· 12:20· 1 Πέτρου 2:25 [Εκδόσεις Αδελφότητος Θεολόγων «Ο Σωτήρ»].

Η Καινή Διαθήκη (1971), Π. Τρεμπέλα: Το όνομα Ιεχωβά εμφανίζεται σε ερμηνευτικά σχόλια του εδαφίου Λουκάς 19:14 και στην εισαγωγή του 11ου κεφαλαίου της Αποκάλυψης.

Η Καινή Διαθήκη (2003), Ν. Σωτηροπούλου: Το όνομα Γιαχβέ εμφανίζεται σε παρενθετικές σημειώσεις στα εδάφια Ματθαίος 1:21· Λουκάς 2:11· 3 Ιωάννη 7.

Η Καινή Διαθήκη​—Μεταγλώττιση (1991), Εκδόσεις «Βίβλος»: Το όνομα Γιαχβέ εμφανίζεται στις υποσημειώσεις των εδαφίων Ματθαίος 1:21· 22:44· Μάρκος 12:36· Λουκάς 20:42· Πράξεις 2:34.

Ευαγγέλιον κατά Ματθαίον, μετάφραση του μητροπολίτη Νικοπόλεως Μελέτιου, Πρέβεζα, 1991: Το όνομα «Ιεχωβά» χρησιμοποιείται σε υποσημείωση του εδαφίου 1:21.

Επιστολές Παύλου . . . Επτά Καθολικές και Αποκάλυψη του Ιωάννη, του αρχιμανδρίτη Τ. Κιλίφη: Ο τύπος Ιεοβά εμφανίζεται σε ερμηνευτικά σχόλια του εδαφίου Ρωμαίους 11:2 και ο τύπος Ιεχωβά σε ερμηνευτικά σχόλια των εδαφίων 1 Θεσσαλονικείς 4:2, 3· Ιακώβου 4:4 και 1 Ιωάννη 1:4.

Γιατί πολλές μεταφράσεις της Αγίας Γραφής δεν χρησιμοποιούν το προσωπικό όνομα του Θεού ή το χρησιμοποιούν λίγες μόνο φορές;

Ο πρόλογος της Αναθεωρημένης Στερεότυπης Μετάφρασης εξηγεί: «Για δύο λόγους η Επιτροπή έχει επιστρέψει στην πιο γνωστή χρήση που κάνει και η Μετάφραση Βασιλέως Ιακώβου: (1) Η λέξη “Ιεχωβά” δεν αντιπροσωπεύει με ακρίβεια καμιά μορφή του Ονόματος που χρησιμοποιήθηκε ποτέ στην εβραϊκή· και (2) η χρήση οποιουδήποτε κύριου ονόματος για τον έναν και μοναδικό Θεό, σαν να υπήρχαν και άλλοι θεοί από τους οποίους έπρεπε να διακριθεί, διακόπηκε από τον Ιουδαϊσμό πριν από τη Χριστιανική εποχή και είναι εντελώς ακατάλληλη για την παγκόσμια πίστη της Χριστιανικής Εκκλησίας». (Επομένως, η προσωπική τους άποψη για το τι είναι κατάλληλο αποτελεί τη βάση για την αφαίρεση από την Αγία Γραφή του προσωπικού ονόματος Εκείνου που ενέπνευσε τη συγγραφή της, του οποίου το όνομα εμφανίζεται στο πρωτότυπο εβραϊκό κείμενο πιο συχνά από οποιοδήποτε άλλο όνομα ή τίτλο. Όπως ομολογούν, ακολουθούν το παράδειγμα των οπαδών του Ιουδαϊσμού, για τους οποίους ο Ιησούς είπε: «Έχετε καταστήσει το λόγο του Θεού άκυρο εξαιτίας της παράδοσής σας».​—Ματθ. 15:6.)

Χρησιμοποιήθηκε το όνομα Ιεχωβά από τους θεόπνευστους συγγραφείς των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών;

Ο Ιερώνυμος, τον τέταρτο αιώνα, έγραψε: «Ο Ματθαίος, που λέγεται επίσης Λευί, και ο οποίος από τελώνης έγινε απόστολος, πρώτος από όλους συνέγραψε στην Ιουδαία ένα Ευαγγέλιο του Χριστού στην εβραϊκή γλώσσα και με εβραϊκούς χαρακτήρες, προς όφελος εκείνων των περιτμημένων που είχαν πιστέψει». (Περί των επιφανών ανδρών [De viris inlustribus], κεφ. 3) Αυτό το Ευαγγέλιο περιλαμβάνει 11 άμεσες παραθέσεις από τμήματα των Εβραϊκών Γραφών όπου βρίσκεται το Τετραγράμματο. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να πιστεύουμε ότι ο Ματθαίος δεν παρέθεσε τα αποσπάσματα όπως ακριβώς ήταν γραμμένα στο εβραϊκό κείμενο από το οποίο παρέθεσε.

Άλλοι θεόπνευστοι συγγραφείς που συνέβαλαν στα περιεχόμενα των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών παρέθεσαν εκατοντάδες αποσπάσματα από τη Μετάφραση των Εβδομήκοντα, μια μετάφραση των Εβραϊκών Γραφών στην ελληνική. Σε πολλά από αυτά τα αποσπάσματα υπήρχε το εβραϊκό Τετραγράμματο στο ελληνικό κείμενο των πρώτων αντιγράφων της Μετάφρασης των Εβδομήκοντα. Σε αρμονία με τη στάση του ίδιου του Ιησού σχετικά με το όνομα του Πατέρα του, οι μαθητές του πρέπει να διατήρησαν το όνομα σε αυτές τις παραθέσεις.​—Παράβαλε Ιωάννης 17:6, 26.

Στο Περιοδικό Βιβλικής Φιλολογίας, ο Τζορτζ Χάουαρντ του Πανεπιστημίου της Τζόρτζια των ΗΠΑ έγραψε: «Γνωρίζουμε με βεβαιότητα ότι οι ελληνόφωνοι Ιουδαίοι συνέχιζαν να γράφουν το יהוה στις ελληνικές Γραφές τους. Επιπλέον, είναι πολύ απίθανο να μην ακολουθούσαν αυτή τη συνήθεια οι πρώτοι ελληνόφωνοι Ιουδαίοι Χριστιανοί, που ήταν συντηρητικοί. Αν και σε δευτερεύουσες αναφορές στον Θεό χρησιμοποιούσαν πιθανώς τις λέξεις [Θεός] και [Κύριος], θα ήταν εξαιρετικά ασυνήθιστο να είχαν αφαιρέσει το Τετραγράμματο από το βιβλικό κείμενο. . . . Εφόσον το Τετραγράμματο ήταν ακόμη γραμμένο στα αντίγραφα της ελληνικής Αγίας Γραφής η οποία αποτελούσε τις Ιερές Γραφές της πρώτης εκκλησίας, είναι λογικό να πιστεύουμε ότι οι συγγραφείς της Κ[αινής] Δ[ιαθήκης], όταν παρέθεταν από τη Γραφή, διατηρούσαν το Τετραγράμματο μέσα στο βιβλικό κείμενο. . . . Όταν όμως αφαιρέθηκε από την ελληνική Π[αλαιά] Δ[ιαθήκη], αφαιρέθηκε και από τις παραθέσεις της Π[αλαιάς] Δ[ιαθήκης] στην Κ[αινή] Δ[ιαθήκη]. Συνεπώς, κάπου γύρω στις αρχές του δεύτερου αιώνα, η χρήση υποκατάστατων πρέπει να παραγκώνισε το Τετραγράμματο και στην Παλαιά και στην Καινή Διαθήκη».​—Journal of Biblical Literature, Τόμ. 96, Αρ. 1, Μάρτιος 1977, σ. 76, 77.

Ποια μορφή του θεϊκού ονόματος είναι σωστή​—Ιεχωβά ή Γιαχβέ;

Κανένας άνθρωπος σήμερα δεν μπορεί να είναι βέβαιος πώς προφερόταν αρχικά το όνομα στην εβραϊκή. Γιατί; Η εβραϊκή γλώσσα της Αγίας Γραφής αρχικά γραφόταν μόνο με σύμφωνα, χωρίς φωνήεντα. Εφόσον η γλώσσα χρησιμοποιούνταν καθημερινά, οι αναγνώστες πρόσθεταν εύκολα τα κατάλληλα φωνήεντα. Με τον καιρό, όμως, οι Εβραίοι απέκτησαν τη δεισιδαιμονική αντίληψη ότι είναι εσφαλμένο να προφέρεται δυνατά το προσωπικό όνομα του Θεού, και έτσι χρησιμοποιούσαν υποκατάστατες εκφράσεις. Αιώνες αργότερα, οι Ιουδαίοι λόγιοι ανέπτυξαν ένα σύστημα σημείων τα οποία προσδιόριζαν ποια φωνήεντα έπρεπε να χρησιμοποιούνται στην ανάγνωση της αρχαίας εβραϊκής. Ωστόσο, έβαλαν στα τέσσερα σύμφωνα τα οποία αντιπροσωπεύουν το θεϊκό όνομα τα φωνήεντα που χρησιμοποιούνταν στις υποκατάστατες εκφράσεις. Συνεπώς, η αρχική προφορά του θεϊκού ονόματος έχει χαθεί.

Πολλοί λόγιοι προτιμούν την προφορά «Γιαχβέ», αλλά αυτή η προφορά δεν είναι βέβαιη και δεν υπάρχει συμφωνία μεταξύ τους. Η Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαιδεία, ένα σύγγραμμα της Ορθόδοξης θεολογίας, αναγνωρίζει ότι η προφορά “Ιεχωβά” μαρτυρείται ήδη από το 1270, αν και είναι πολύ προγενέστερη. (Αθ. Μαρτίνου, Τόμ. 6, [Αθήνα, 1965], στ. 592) Στο πρώτο ήμισυ του 19ου αιώνα, ο Νεόφυτος Βάμβας χρησιμοποίησε στη μετάφρασή του τον τύπο Ιεοβά. Το Λεξικόν Εγκυκλοπαιδικόν (Εκδόσεις Μπαρτ και Χιρστ, Αθήνα, 1893 [Τόμ. 4, σ. 306]) περιέχει ως λήμμα το όνομα «Ιεχωβά» δηλώνοντας ότι αποτελεί «εβραϊκόν όνομα του Θεού, ιδίως συμβολίζον τον μόνον αληθινόν θεόν προστάτην του Ισραήλ».

Ο Τζ. Μπ. Ρόδερχαμ, στην Εμφατική Βίβλο (The Emphasised Bible), χρησιμοποίησε τη μορφή Γιαχβέ σε όλα τα βιβλία των Εβραϊκών Γραφών. Εντούτοις, αργότερα, στο βιβλίο του Μελέτες στους Ψαλμούς (Studies in the Psalms) χρησιμοποίησε τη μορφή «Ιεχωβά». Ο ίδιος εξήγησε: «ΙΕΧΩΒΑ​—η χρήση αυτής της μορφής του Αναμνηστικού ονόματος . . . στην παρούσα μετάφραση του Ψαλτηρίου δεν απορρέει από κάποιον ενδοιασμό για το αν η σωστότερη προφορά είναι Γιαχβέ, αλλά αποκλειστικά και μόνο από προσωπική επιλογή κάποιων χρήσιμων αποδείξεων η οποία έγινε λόγω της επιθυμίας να διατηρηθεί αυτό που έχει συνηθίσει να βλέπει και να ακούει το κοινό όσον αφορά το εν λόγω ζήτημα, στο οποίο το κύριο πράγμα είναι η εύκολη αναγνώριση του Θεϊκού ονόματος».​—(Λονδίνο, 1911), σ. 29.

Αφού εξέτασε διάφορες προφορές, ο Γερμανός καθηγητής Γκούσταβ Φρίντριχ Έλερ κατέληξε στο εξής συμπέρασμα: «Από αυτό το σημείο και έπειτα χρησιμοποιώ τη λέξη Ιεχωβά, επειδή, στην πραγματικότητα, το όνομα αυτό έχει τώρα υιοθετηθεί στο λεξιλόγιό μας και δεν μπορεί να αντικατασταθεί».​—Θεολογία της Παλαιάς Διαθήκης (Theologie des Alten Testaments), δεύτερη έκδοση (Στουτγάρδη, 1882), σ. 143.

Ο Ιησουίτης λόγιος Πολ Ζοϊόν δηλώνει: «Στις μεταφράσεις μας, αντί της (υποθετικής) μορφής Γιαχβέ, χρησιμοποιήσαμε τη μορφή Ιεχωβά . . . που είναι η συνηθισμένη λόγια μορφή η οποία χρησιμοποιείται στα γαλλικά».​—Γραμματική της Βιβλικής Εβραϊκής ([Grammaire de l’hébreu biblique] Ρώμη, 1923), υποσημείωση στη σ. 49.

Τα περισσότερα ονόματα αλλάζουν σε κάποιον βαθμό όταν μεταφέρονται από μια άλλη γλώσσα. Ο Ιησούς γεννήθηκε Ιουδαίος, και το όνομά του στα εβραϊκά πιθανώς προφερόταν Γεσούα, αλλά οι θεόπνευστοι συγγραφείς των Χριστιανικών Γραφών δεν δίστασαν να χρησιμοποιήσουν την ελληνική μορφή του ονόματος, Ιησούς. Στις περισσότερες από τις άλλες γλώσσες η προφορά διαφέρει κάπως, αλλά χρησιμοποιείται ανενδοίαστα η μορφή που είναι συνηθισμένη στην εκάστοτε γλώσσα. Το ίδιο συμβαίνει και με άλλα Βιβλικά ονόματα. Πώς μπορούμε, λοιπόν, να δείξουμε το δέοντα σεβασμό για Εκείνον στον οποίο ανήκει το σπουδαιότερο από όλα τα ονόματα; Μήπως με το να μη λέμε ή να μη γράφουμε ποτέ το όνομά του επειδή δεν γνωρίζουμε πώς ακριβώς προφερόταν αρχικά; Ή αντιθέτως με το να χρησιμοποιούμε την προφορά και τη γραφή που συνηθίζονται στη γλώσσα μας, και παράλληλα να μιλάμε επαινετικά για τον Κάτοχο αυτού του ονόματος και να ζούμε ως λάτρεις του με τρόπο που τον τιμάει;

Γιατί είναι σημαντικό να γνωρίζουμε και να χρησιμοποιούμε το προσωπικό όνομα του Θεού;

Έχετε στενή σχέση με κάποιον του οποίου το προσωπικό όνομα δεν γνωρίζετε; Για εκείνους οι οποίοι θεωρούν ότι ο Θεός δεν έχει όνομα, ο Θεός είναι συνήθως μια απρόσωπη δύναμη, όχι ένα πραγματικό πρόσωπο ή κάποιος που γνωρίζουν και αγαπούν και στον οποίο μπορούν να μιλούν μέσω εγκάρδιας προσευχής. Αν προσεύχονται, οι προσευχές τους είναι απλώς τυπικές, επανάληψη απομνημονευμένων εκφράσεων.

Οι αληθινοί Χριστιανοί έχουν αποστολή από τον Ιησού Χριστό να κάνουν μαθητές από όλα τα έθνη. Διδάσκοντας αυτούς τους ανθρώπους, πώς θα μπορούσαν να διαχωρίσουν τον αληθινό Θεό από τους ψεύτικους θεούς των εθνών; Μόνο με το να χρησιμοποιούν το προσωπικό όνομά Του, όπως κάνει και η Αγία Γραφή.​—Ματθ. 28:19, 20· 1 Κορ. 8:5, 6.

Έξοδ. 3:15: «Ο Θεός είπε . . . στον Μωυσή: “Αυτό θα πεις στους γιους του Ισραήλ: «Ο Ιεχωβά, ο Θεός των προπατόρων σας, . . . με έστειλε σε εσάς». Αυτό είναι το όνομά μου στον αιώνα, αυτό και το ενθύμημά μου επί γενεές γενεών”».

Ησ. 12:4: «Αποδώστε ευχαριστίες στον Ιεχωβά! Επικαλεστείτε το όνομά του. Κάντε γνωστή ανάμεσα στους λαούς την πολιτεία του. Μνημονεύστε το ότι το όνομά του είναι εξυψωμένο».

Ιεζ. 38:17, 23: «Αυτό είπε ο Υπέρτατος Κύριος Ιεχωβά: “. . . Και θα μεγαλύνω τον εαυτό μου και θα αγιάσω τον εαυτό μου και θα κάνω τον εαυτό μου γνωστό ενώπιον πολλών εθνών· και θα γνωρίσουν εξάπαντος ότι εγώ είμαι ο Ιεχωβά”».

Μαλ. 3:16: «Αυτοί που φοβούνταν τον Ιεχωβά μιλούσαν μεταξύ τους, ο καθένας με το σύντροφό του, και ο Ιεχωβά πρόσεχε συνεχώς και άκουγε. Και βιβλίο ενθύμησης άρχισε να γράφεται ενώπιόν του για εκείνους που φοβούνταν τον Ιεχωβά και για εκείνους που έκαναν σκέψεις γύρω από το όνομά του».

Ιωάν. 17:26: «[Ο Ιησούς προσευχήθηκε στον Πατέρα του:] Τους γνωστοποίησα [δηλαδή στους ακολούθους του] το όνομά σου και θα το γνωστοποιήσω, ώστε η αγάπη με την οποία με αγάπησες να είναι μέσα σε αυτούς και εγώ σε ενότητα με αυτούς».

Πράξ. 15:14: «Ο Συμεών αφηγήθηκε λεπτομερώς πώς ο Θεός έστρεψε για πρώτη φορά την προσοχή του στα έθνη για να πάρει από αυτά έναν λαό για το όνομά του».

Είναι ο Ιεχωβά στην «Παλαιά Διαθήκη» ο Ιησούς Χριστός στην «Καινή Διαθήκη»;

Ματθ. 4:10: «Ο Ιησούς τού είπε: “Φύγε, Σατανά! Διότι είναι γραμμένο: «Τον Ιεχωβά [«τον Κύριο», ΜΠΚ και άλλες] τον Θεό σου πρέπει να λατρεύεις και σε αυτόν μόνο πρέπει να αποδίδεις ιερή υπηρεσία»”». (Είναι φανερό πως ο Ιησούς δεν έλεγε ότι έπρεπε να λατρεύεται ο ίδιος.)

Ιωάν. 8:54: «Ο Ιησούς απάντησε [στους Ιουδαίους]: “Αν εγώ δοξάσω τον εαυτό μου, η δόξα μου δεν είναι τίποτα. Ο Πατέρας μου είναι που με δοξάζει, αυτός για τον οποίο εσείς λέτε ότι είναι Θεός σας”». (Οι Εβραϊκές Γραφές αναφέρουν ξεκάθαρα ότι ο Ιεχωβά ήταν ο Θεός που ομολογούσαν ότι λάτρευαν οι Ιουδαίοι. Ο Ιησούς δεν είπε ότι αυτός ο ίδιος ήταν ο Ιεχωβά, αλλά ότι ο Ιεχωβά ήταν ο Πατέρας του. Ο Ιησούς διευκρίνισε πολύ καλά εδώ ότι αυτός και ο Πατέρας του ήταν ξεχωριστά πρόσωπα.)

Ψαλμ. 110:1: «Είπε ο Ιεχωβά στον Κύριό μου [τον Κύριο του Δαβίδ]: “Κάθησε στα δεξιά μου ώσπου να θέσω τους εχθρούς σου υποπόδιο για τα πόδια σου”». (Στα εδάφια Ματθαίος 22:41-45, ο Ιησούς εξήγησε ότι αυτός ο ίδιος ήταν ο “Κύριος” του Δαβίδ που αναφέρεται σε αυτόν τον ψαλμό. Επομένως, ο Ιησούς δεν είναι ο Ιεχωβά, αλλά είναι αυτός στον οποίο ο Ιεχωβά είπε τα συγκεκριμένα λόγια.)

Φιλιπ. 2:9-11: «Γι’ αυτόν το λόγο και ο Θεός τον εξύψωσε [τον Ιησού Χριστό] σε ανώτερη θέση και του έδωσε με καλοσύνη το όνομα που είναι πάνω από κάθε άλλο όνομα, ώστε στο όνομα του Ιησού να λυγίσει κάθε γόνατο εκείνων που είναι στον ουρανό και εκείνων που είναι στη γη και εκείνων που είναι κάτω από το έδαφος, και κάθε γλώσσα να ομολογήσει φανερά ότι ο Ιησούς Χριστός είναι Κύριος για τη δόξα του Θεού του Πατέρα». (Παρατηρήστε ότι εδώ ο Ιησούς Χριστός παρουσιάζεται να είναι ξεχωριστός από τον Θεό και Πατέρα και υποταγμένος σε Αυτόν.)

Πώς μπορεί ένα άτομο να αγαπάει τον Ιεχωβά αν πρέπει επίσης να τον φοβάται;

Η Αγία Γραφή μάς λέει ότι πρέπει και να αγαπάμε τον Ιεχωβά (Λουκ. 10:27) και να τον φοβόμαστε. (1 Πέτρ. 2:17· Παρ. 1:7· 2:1-5· 16:6) Ο υγιής φόβος για τον Θεό μάς κάνει να προσέχουμε πολύ μη τυχόν προκαλέσουμε τη δυσμένειά του. Η αγάπη μας για τον Ιεχωβά μάς υποκινεί να θέλουμε να κάνουμε τα πράγματα που τον ευαρεστούν, να εκφράζουμε την εκτίμησή μας για τις άπειρες εκφράσεις της αγάπης του και της παρ’ αξία καλοσύνης του.

Παραδείγματα: Είναι σωστό για έναν γιο να φοβάται μήπως δυσαρεστήσει τον πατέρα του, αλλά η εκτίμησή του για όλα όσα κάνει ο πατέρας του για αυτόν πρέπει επίσης να τον υποκινεί να εκφράζει γνήσια αγάπη για τον πατέρα του. Ένας δύτης μπορεί να λέει ότι αγαπάει τη θάλασσα, αλλά ο υγιής φόβος για αυτήν τον κάνει να αναγνωρίζει ότι υπάρχουν ορισμένα πράγματα που δεν πρέπει να κάνει. Παρόμοια, η αγάπη μας για τον Θεό πρέπει να συνδυάζεται με έναν υγιή φόβο μήπως κάνουμε κάτι που θα προκαλέσει τη δυσμένειά του.