Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μετάβαση στον πίνακα περιεχομένων

Παθήματα

Παθήματα

Ορισμός: Ο πόνος ή οι συμφορές που υφίσταται κάποιος. Τα παθήματα μπορεί να είναι σωματικά, διανοητικά ή συναισθηματικά. Πολλά πράγματα μπορούν να τα προκαλέσουν, όπως, για παράδειγμα, οι καταστροφές εξαιτίας του πολέμου και της εμπορικής απληστίας, οι αρνητικοί κληρονομικοί παράγοντες, οι αρρώστιες, τα ατυχήματα, οι «φυσικές καταστροφές», τα άστοργα πράγματα που λέγονται ή γίνονται από άλλους, οι δαιμονικές πιέσεις, η συνειδητοποίηση μιας επικείμενης συμφοράς ή η αφροσύνη του ίδιου του ατόμου. Εδώ θα εξεταστούν τα παθήματα που προξενούνται από αυτές τις διάφορες αιτίες. Ωστόσο, μπορεί επίσης να υποφέρει κανείς επειδή συναισθάνεται τα δεινά άλλων ή θλίβεται παρατηρώντας την ασεβή διαγωγή άλλων.

  Γιατί επιτρέπει ο Θεός τα παθήματα;

Ποιοι ευθύνονται πραγματικά;

Οι άνθρωποι φταίνε για πολλά από τα παθήματα. Κάνουν πολέμους, διαπράττουν εγκλήματα, μολύνουν το περιβάλλον, χειρίζονται συχνά τις επαγγελματικές τους υποθέσεις με βάση την απληστία μάλλον παρά το ενδιαφέρον για το συνάνθρωπό τους, και μερικές φορές αποκτούν συνήθειες που γνωρίζουν ότι μπορούν να είναι βλαβερές για την υγεία τους. Κάνοντας αυτά τα πράγματα, βλάπτουν και τους άλλους και τον εαυτό τους. Θα ήταν βάσιμο να αναμένουμε ότι δεν θα υφίσταντο τις συνέπειες των πράξεών τους; (Γαλ. 6:7· Παρ. 1:30-33) Είναι λογικό να κατηγορούμε τον Θεό για αυτά τα πράγματα που κάνουν οι ίδιοι οι άνθρωποι;

Ο Σατανάς και οι δαίμονές του φέρουν επίσης ευθύνη. Η Αγία Γραφή αποκαλύπτει ότι πολλά από τα παθήματα οφείλονται στην επιρροή των πονηρών πνευμάτων. Τα παθήματα για τα οποία πάρα πολλοί άνθρωποι κατηγορούν τον Θεό δεν προέρχονται σε καμία περίπτωση από τον Θεό.​—Αποκ. 12:12· Πράξ. 10:38· βλέπε επίσης σελίδες 418, 419, στο λήμμα «Σατανάς ο Διάβολος».

 Πώς άρχισαν τα παθήματα; Η εξέταση των αιτιών συγκεντρώνει την προσοχή στους πρώτους ανθρώπινους γονείς μας, τον Αδάμ και την Εύα. Ο Ιεχωβά Θεός τούς δημιούργησε τέλειους και τους έβαλε σε παραδεισένιο περιβάλλον. Αν αυτοί είχαν υπακούσει στον Θεό, ποτέ δεν θα είχαν αρρωστήσει ούτε θα είχαν πεθάνει. Θα μπορούσαν να απολαμβάνουν τέλεια ανθρώπινη ζωή για πάντα. Τα παθήματα δεν ήταν μέρος του σκοπού του Ιεχωβά για τον άνθρωπο. Αλλά ο Ιεχωβά είπε καθαρά στον Αδάμ ότι το αν θα συνέχιζε να απολαμβάνει όσα του είχε δώσει εξαρτόταν από την υπακοή. Αναμφίβολα, έπρεπε να αναπνέουν, να τρώνε, να πίνουν και να κοιμούνται για να συνεχίσουν να ζουν. Αντίστοιχα, έπρεπε να τηρούν τις ηθικές απαιτήσεις του Θεού για να απολαμβάνουν τη ζωή πλήρως και να ευνοούνται με τέτοια ζωή για πάντα. Εκείνοι, όμως, προτίμησαν να κάνουν το δικό τους, να θέσουν τους δικούς τους κανόνες σχετικά με το καλό και το κακό, και έτσι απομακρύνθηκαν από τον Θεό, τον Ζωοδότη. (Γέν. 2:16, 17· 3:1-6) Η αμαρτία οδήγησε στο θάνατο. Ο Αδάμ και η Εύα ήταν ήδη αμαρτωλοί όταν έκαναν παιδιά, και δεν μπορούσαν να κληροδοτήσουν στα παιδιά τους αυτό που οι ίδιοι δεν είχαν πια. Τα παιδιά τους γεννήθηκαν όλα στην αμαρτία, με τάσεις προς το κακό, με ελαττώματα που μπορούσαν να επιφέρουν αρρώστιες, με μια αμαρτωλή κληρονομιά που τελικά θα τους οδηγούσε στο θάνατο. Επειδή όλοι πάνω στη γη σήμερα γεννηθήκαμε στην αμαρτία, υφιστάμεθα όλοι μας παθήματα με διάφορους τρόπους.​—Γέν. 8:21· Ρωμ. 5:12.

Το εδάφιο Εκκλησιαστής 9:11 λέει ότι «καιρός και απρόβλεπτη περίσταση» παίζουν επίσης ρόλο σε αυτά που μας συμβαίνουν. Μπορεί να πάθουμε κάτι, όχι επειδή το προκαλεί άμεσα ο Διάβολος ή κάποιος άνθρωπος, αλλά επειδή τυχαίνει να βρισκόμαστε σε ένα ορισμένο μέρος τη λάθος στιγμή.

Γιατί δεν κάνει κάτι ο Θεός για να φέρει ανακούφιση στην ανθρωπότητα; Γιατί πρέπει όλοι να υποφέρουμε για κάτι που έκανε ο Αδάμ;

Στην Αγία Γραφή, ο Θεός μάς λέει πώς μπορούμε να αποφύγουμε πολλά από τα παθήματα. Μας έχει δώσει τις καλύτερες συμβουλές για το πώς να ζούμε. Όταν τις εφαρμόζουμε, η ζωή μας είναι γεμάτη νόημα, η οικογενειακή μας ζωή γίνεται ευτυχισμένη, αποκτούμε στενές σχέσεις με ανθρώπους που πραγματικά έχουν αγάπη μεταξύ τους και προφυλασσόμαστε από συνήθειες που μπορούν να μας φέρουν πολλά σωματικά παθήματα τα οποία δεν υπάρχει λόγος να υποστούμε. Αν παραβλέπουμε αυτή τη βοήθεια, είναι δίκαιο να κατηγορούμε τον Θεό για τα προβλήματα που εμείς οι ίδιοι φέρνουμε στον εαυτό μας και σε άλλους;​—2 Τιμ. 3:16, 17· Ψαλμ. 119:97-105.

Ο Ιεχωβά έχει λάβει πρόνοια για να τερματιστούν όλα τα παθήματα. Δημιούργησε το πρώτο ανθρώπινο ζευγάρι τέλειο, και από αγάπη έκανε όλες τις απαραίτητες διευθετήσεις ώστε η ζωή να είναι ευχάριστη για αυτούς. Όταν αυτοί έστρεψαν εσκεμμένα τα νώτα τους στον Θεό, ήταν εκείνος υποχρεωμένος να επέμβει για να προστατέψει τα παιδιά τους από τις συνέπειες των όσων είχαν κάνει οι γονείς; (Δευτ. 32:4, 5· Ιώβ 14:4) Όπως γνωρίζουμε πολύ καλά, τα αντρόγυνα μπορεί να έχουν τις χαρές που συνοδεύουν τη γέννηση παιδιών, αλλά έχουν και ευθύνες. Οι απόψεις και οι ενέργειες των γονέων επηρεάζουν τα παιδιά τους. Παρ’ όλα αυτά, ο Ιεχωβά, δείχνοντας εξαιρετική παρ’ αξία καλοσύνη, έστειλε τον πολύ αγαπητό του Γιο στη γη για να καταθέσει τη ζωή του ως λύτρο, ώστε να φέρει ανακούφιση σε εκείνους από τους απογόνους του Αδάμ που με εκτίμηση θα ασκούσαν πίστη σε αυτή την προμήθεια. (Ιωάν. 3:16) Ως εκ τούτου, προσφέρεται η ευκαιρία στους ανθρώπους οι οποίοι ζουν σήμερα να αποκτήσουν αυτό που έχασε ο Αδάμ​—τέλεια ανθρώπινη ζωή, απαλλαγμένη από παθήματα, σε μια παραδεισένια γη. Τι γενναιόδωρη προμήθεια είναι αυτή!

Βλέπε επίσης σελίδες 283-285, στο λήμμα «Λύτρο».

Αλλά γιατί ένας Θεός αγάπης να επιτρέψει να συνεχίζονται τα παθήματα τόσον καιρό;

Έχουμε ωφεληθεί εμείς από το γεγονός ότι επέτρεψε να υπάρχουν τα παθήματα μέχρι τώρα; «Ο Ιεχωβά δεν αργοπορεί όσον αφορά την υπόσχεσή του, όπως μερικοί θεωρούν την αργοπορία, αλλά είναι υπομονετικός μαζί σας επειδή δεν θέλει να καταστραφεί κανείς αλλά όλοι να φτάσουν σε μετάνοια». (2 Πέτρ. 3:9) Αν ο Θεός είχε εκτελέσει τον Αδάμ και την Εύα αμέσως μετά το αμάρτημά τους, κανένας μας δεν θα υπήρχε σήμερα. Ασφαλώς, αυτό δεν είναι κάτι που θα το θέλαμε. Επιπλέον, αν ο Θεός κατέστρεφε κάποια στιγμή αργότερα όλους εκείνους που ήταν αμαρτωλοί, εμείς δεν θα είχαμε γεννηθεί. Το γεγονός ότι ο Θεός έχει επιτρέψει σε αυτόν τον αμαρτωλό κόσμο να υπάρχει μέχρι τώρα μας έχει δώσει την ευκαιρία να είμαστε ζωντανοί και να μαθαίνουμε τις οδούς του, να κάνουμε τις απαιτούμενες αλλαγές στη ζωή μας και να επωφελούμαστε από τις στοργικές του διευθετήσεις για αιώνια ζωή. Το ότι ο Ιεχωβά μάς δίνει την ευκαιρία αυτή αποδεικνύει τη μεγάλη του αγάπη. Η Αγία Γραφή δείχνει ότι ο Θεός έχει ορίσει το χρόνο κατά τον οποίο θα καταστρέψει αυτό το πονηρό σύστημα, και θα το κάνει αυτό σύντομα.​—Αββακ. 2:3· Σοφ. 1:14.

Ο Θεός έχει τη δύναμη να επανορθώσει και θα επανορθώσει όλο το κακό που μπορεί να συμβεί στους υπηρέτες του σε αυτό το σύστημα πραγμάτων. Δεν προξενεί ο Θεός τα παθήματα. Αλλά μέσω του Ιησού Χριστού ο Θεός θα αναστήσει τους νεκρούς, θα θεραπεύσει τους υπάκουους ανθρώπους από όλες τις αρρώστιες τους, θα ξεριζώσει κάθε ίχνος αμαρτίας και επιπλέον θα κάνει να χαθεί από τη μνήμη μας κάθε προηγούμενη θλίψη.​—Ιωάν. 5:28, 29· Αποκ. 21:4· Ησ. 65:17.

Ο καιρός που έχει περάσει είναι απαραίτητος για να διευθετηθούν τα ζητήματα τα οποία εγέρθηκαν στην Εδέμ. Για λεπτομέρειες, βλέπε σελίδες 418, 419, επίσης 394-397.

Εμείς προσωπικά ανυπομονούμε να βρούμε ανακούφιση. Αλλά όταν ο Θεός αναλάβει δράση, αυτό θα γίνει για όλους εκείνους που αγαπούν το σωστό, όχι μόνο για λίγους. Ο Θεός δεν είναι προσωπολήπτης.​—Πράξ. 10:34.

Παραδείγματα: Δεν είναι αλήθεια ότι ένας στοργικός γονέας μπορεί να επιτρέψει να γίνει μια επώδυνη εγχείρηση στο παιδί του αν πρόκειται να προκύψουν ωφέλιμα αποτελέσματα από αυτήν; Επίσης, δεν είναι αλήθεια ότι «οι γρήγορες λύσεις» σε οδυνηρές παθήσεις είναι πολλές φορές απλώς και μόνο προσωρινές; Συνήθως χρειάζεται περισσότερος χρόνος για να εξαλειφθεί η αιτία.

Γιατί δεν συγχώρησε ο Θεός τον Αδάμ ώστε να αποτρέψει τα τρομερά παθήματα που υφίσταται η ανθρωπότητα;

Θα είχε πραγματικά αποτρέψει τα παθήματα αυτό ή αντίθετα θα καθιστούσε τον Θεό υπεύθυνο για αυτά; Τι συμβαίνει όταν ένας πατέρας απλώς παραβλέπει τις κακές πράξεις που κάνουν εσκεμμένα τα παιδιά του αντί να πάρει σταθερά μέτρα διαπαιδαγώγησης; Συνήθως τα παιδιά κάνουν τη μια κακή πράξη μετά την άλλη, και μεγάλο μέρος της ευθύνης βαρύνει τον πατέρα.

Παρόμοια, αν ο Ιεχωβά είχε συγχωρήσει την εσκεμμένη αμαρτία του Αδάμ, στην πραγματικότητα θα γινόταν συνένοχος στην κακή πράξη του. Αυτό δεν θα βελτίωνε καθόλου τις συνθήκες πάνω στη γη. (Παράβαλε Εκκλησιαστής 8:11.) Επιπλέον, θα είχε ως αποτέλεσμα να χάσουν το σεβασμό τους για τον Θεό οι αγγελικοί γιοι του, και θα σήμαινε επίσης πως δεν υπάρχει καμιά πραγματική βάση για ελπίδα σε κάτι καλύτερο. Αλλά κάτι τέτοιο δεν θα μπορούσε ποτέ να συμβεί, επειδή η δικαιοσύνη είναι αναλλοίωτο θεμέλιο της διακυβέρνησης του Ιεχωβά.​—Ψαλμ. 89:14.

Γιατί επιτρέπει ο Θεός να γεννιούνται παιδιά με σοβαρά σωματικά και διανοητικά ελαττώματα;

Ο Θεός δεν προκαλεί τέτοια ελαττώματα. Δημιούργησε το πρώτο ανθρώπινο ζευγάρι τέλειο, με την ικανότητα να γεννούν τέλεια παιδιά όπως ήταν τέλειοι και οι ίδιοι.​—Γέν. 1:27, 28.

Κληρονομήσαμε την αμαρτία από τον Αδάμ. Λόγω αυτής της κληρονομιάς είναι δυνατόν να παρουσιαστούν σωματικά και διανοητικά ελαττώματα. (Ρωμ. 5:12· για περαιτέρω λεπτομέρειες βλέπε  σελίδες 354, 355.) Αυτή η κληρονομιά της αμαρτίας κληροδοτείται τη στιγμή της σύλληψης στη μήτρα. Γι’ αυτό και ο Βασιλιάς Δαβίδ έγραψε: «Στην αμαρτία με συνέλαβε η μητέρα μου». (Ψαλμ. 51:5) Αν ο Αδάμ δεν είχε αμαρτήσει, θα μεταβίβαζε μόνο επιθυμητά χαρακτηριστικά. (Για σχόλια γύρω από τα εδάφια Ιωάννης 9:1, 2, βλέπε σελίδες 316, 317.)

Οι γονείς μπορούν να βλάψουν τα αγέννητα παιδιά τους​—για παράδειγμα, με τη χρήση ναρκωτικών ή με το κάπνισμα στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Φυσικά, δεν αληθεύει ότι σε κάθε περίπτωση ευθύνεται η μητέρα ή ο πατέρας για τα γενετικά ελαττώματα ή για την κακή υγεία του παιδιού τους.

Ο Ιεχωβά παρέχει στοργικά και στα παιδιά τα οφέλη της λυτρωτικής θυσίας του Χριστού. Λαβαίνοντας υπόψη τους γονείς που υπηρετούν πιστά τον Θεό, θεωρεί τα μικρά τους παιδιά άγια. (1 Κορ. 7:14) Αυτό υποκινεί τους θεοφοβούμενους γονείς να προσέχουν τη δική τους υπόσταση ενώπιον του Θεού, από στοργικό ενδιαφέρον για τα παιδιά τους. Στα παιδιά που είναι αρκετά μεγάλα ώστε να ασκούν πίστη και να εκδηλώνουν υπακοή στις εντολές του, ο Ιεχωβά Θεός προσφέρει το προνόμιο να έχουν και εκείνα επιδοκιμασμένη υπόσταση ως υπηρέτες του. (Ψαλμ. 119:9· 148:12, 13· Πράξ. 16:1-3) Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ιησούς, ο οποίος ήταν τέλεια αντανάκλαση του Πατέρα του, έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το καλό των παιδιών, εγείροντας μάλιστα και ένα παιδί από τους νεκρούς. Ασφαλώς θα συνεχίσει να το κάνει αυτό ως Μεσσιανικός Βασιλιάς.​—Ματθ. 19:13-15· Λουκ. 8:41, 42, 49-56.

Γιατί επιτρέπει ο Θεός τις «φυσικές καταστροφές», οι οποίες προκαλούν εκτεταμένες ζημιές σε περιουσίες και ζωές;

Δεν προκαλεί ο Θεός τους σεισμούς, τους τυφώνες, τις πλημμύρες, τις ξηρασίες και τις ηφαιστειακές εκρήξεις που εμφανίζονται τόσο συχνά στην ειδησεογραφία σήμερα. Δεν χρησιμοποιεί αυτά τα πράγματα για να τιμωρήσει ορισμένους λαούς. Σε μεγάλο βαθμό, αυτά προκαλούνται από φυσικές δυνάμεις που δρουν από τον καιρό της δημιουργίας της γης. Η Αγία Γραφή προείπε μεγάλους σεισμούς και πείνες για την εποχή μας, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ευθύνεται ο Θεός ή ο Ιησούς για αυτά, ακριβώς όπως ένας μετεωρολόγος δεν ευθύνεται για τον καιρό που προβλέπει. Επειδή αυτά συμβαίνουν μαζί με όλα τα άλλα πράγματα τα οποία προειπώθηκαν ως μέρος του σύνθετου σημείου για την τελική περίοδο αυτού του συστήματος πραγμάτων, αποτελούν μέρος της απόδειξης ότι οι ευλογίες της Βασιλείας του Θεού είναι κοντά.​—Λουκ. 21:11, 31.

Πολλές φορές, οι άνθρωποι φέρουν σοβαρή ευθύνη για τη βλάβη που προκύπτει. Με ποιον τρόπο; Ακόμη και όταν δίνονται αρκετές προειδοποιήσεις, πολλοί αρνούνται να φύγουν από την επικίνδυνη περιοχή ή δεν παίρνουν τις απαραίτητες προφυλάξεις.​—Παρ. 22:3· παράβαλε Ματθαίος 24:37-39.

Ο Θεός μπορεί να ελέγξει τέτοιες φυσικές δυνάμεις. Έδωσε στον Ιησού Χριστό τη δύναμη να καταλαγιάσει μια θύελλα στη Θάλασσα της Γαλιλαίας ως παράδειγμα του τι θα κάνει για την ανθρωπότητα κάτω από τη Μεσσιανική Του Βασιλεία. (Μάρκ. 4:37-41) Όταν ο Αδάμ έστρεψε τα νώτα στον Θεό, απέρριψε αυτή τη θεϊκή παρέμβαση, η οποία θα ήταν για το καλό του αλλά και για το καλό των απογόνων του. Εκείνοι στους οποίους θα χορηγηθεί ζωή στη διάρκεια της Μεσσιανικής Βασιλείας του Χριστού θα νιώσουν αυτή τη στοργική φροντίδα, φροντίδα που μόνο μια κυβέρνηση εξουσιοδοτημένη από τον Θεό μπορεί να προσφέρει.​—Ησ. 11:9.

Μήπως εκείνοι που υποφέρουν δεινά τιμωρούνται από τον Θεό επειδή είναι πονηροί άνθρωποι;

Αυτοί οι οποίοι παραβιάζουν τους θεϊκούς κανόνες για το πώς πρέπει να ζει κάποιος υφίστανται και τις συνέπειες. (Γαλ. 6:7) Μερικές φορές θερίζουν γρήγορα πικρή σοδειά. Σε άλλες περιπτώσεις, μπορεί να φαίνεται ότι ευημερούν επί μεγάλο χρονικό διάστημα. Από την άλλη μεριά, ο Ιησούς Χριστός, ο οποίος δεν έπραξε ποτέ κάτι κακό, υπέστη βάναυση μεταχείριση και θανατώθηκε. Επομένως, σε αυτό το σύστημα πραγμάτων, η ευημερία δεν πρέπει να θεωρείται απόδειξη της ευλογίας του Θεού, ούτε τα δεινά πρέπει να θεωρούνται απόδειξη της αποδοκιμασίας του.

Όταν ο Ιώβ έχασε τα αποκτήματά του και προσβλήθηκε από μια σιχαμερή ασθένεια, αυτό δεν οφειλόταν στην αποδοκιμασία του Θεού. Η Αγία Γραφή λέει καθαρά ότι ο Σατανάς ήταν ο υπεύθυνος. (Ιώβ 2:3, 7, 8) Αλλά οι φίλοι του Ιώβ που ήρθαν να τον επισκεφτούν ισχυρίστηκαν ότι τα δεινά του ήταν βέβαιη απόδειξη του ότι είχε κάνει κάτι πονηρό. (Ιώβ 4:7-9· 15:6, 20-24) Ο Ιεχωβά τούς έλεγξε λέγοντας: «Ο θυμός μου άναψε ενάντια σε [εσάς] . . . γιατί δεν είπατε την αλήθεια σχετικά με εμένα, όπως ο υπηρέτης μου ο Ιώβ».​—Ιώβ 42:7.

Οι πονηροί μπορεί μάλιστα να ευημερούν για λίγο καιρό. Ο Ασάφ έγραψε: «Φθόνησα τους καυχησιολόγους, βλέποντας την ειρήνη των πονηρών. Δεν έχουν ούτε τα προβλήματα του θνητού ανθρώπου και δεν πλήττονται όπως άλλοι άνθρωποι. Σαρκάζουν και μιλούν για το κακό· για τη διάπραξη απάτης μιλούν με επηρμένο ύφος. Να ποιοι είναι οι πονηροί, οι οποίοι είναι αιωνίως αμέριμνοι. Έχουν αυξήσει το βιος τους».​—Ψαλμ. 73:3, 5, 8, 12.

Η ημέρα κατά την οποία θα λογαριαστούν με τον Θεό θα έρθει. Τότε αυτός θα τιμωρήσει τους πονηρούς καταστρέφοντάς τους για πάντα. Τα εδάφια Παροιμίες 2:21, 22 λένε: «Οι ευθείς θα κατοικήσουν στη γη και οι άμεμπτοι θα απομείνουν σε αυτήν. Όσο για τους πονηρούς, αυτοί θα εκκοπούν από τη γη· και οι δόλιοι θα ξεριζωθούν από αυτήν». Τότε οι ευθείς, πολλοί από τους οποίους έχουν υποφέρει δεινά, θα απολαμβάνουν τέλεια υγεία και γενναιόδωρη μερίδα από την άφθονη παραγωγή της γης.

Αν Κάποιος Πει—

“Γιατί επιτρέπει ο Θεός όλα αυτά τα παθήματα;”

Θα μπορούσατε να απαντήσετε: “Αυτό είναι ένα ζήτημα που μας αφορά όλους πάρα πολύ. Επιτρέψτε μου να σας ρωτήσω: Τι σας κάνει να θέλετε να το συζητήσετε αυτό σήμερα;” Μετά μπορείτε να προσθέσετε: (1) “(Χρησιμοποιήστε ύλη από τις  σελίδες 354-357.)” (2) “(Αναφέρετε άλλα εδάφια που προσφέρουν ανακούφιση από τη συγκεκριμένη κατάσταση που έχει φέρει παθήματα στο άτομο προσωπικά.)”

Ή θα μπορούσατε να πείτε (αν αυτό που τον απασχολεί είναι οι αδικίες του κόσμου): “Η Αγία Γραφή δείχνει γιατί υπάρχουν αυτές οι συνθήκες σήμερα. (Εκκλ. 4:1· 8:9) Ξέρετε ότι δείχνει, επίσης, τι πρόκειται να κάνει ο Θεός για να μας φέρει ανακούφιση; (Ψαλμ. 72:12, 14· Δαν. 2:44)”

Άλλη εισήγηση: “Όπως φαίνεται, είστε άτομο που πιστεύει στον Θεό. Πιστεύετε πως ο Θεός είναι αγάπη; . . . Πιστεύετε πως είναι σοφός και παντοδύναμος; . . . Τότε πρέπει να έχει σοβαρούς λόγους που επιτρέπει τα παθήματα. Η Αγία Γραφή δείχνει ποιοι είναι αυτοί οι λόγοι. (Βλέπε  σελίδες 354-357.)”