1, 2. Τι το μοναδικό έχει η περιοδεία που πρόκειται να κάνουν ο Βαρνάβας και ο Σαύλος, και πώς θα συμβάλει το έργο τους στην εκπλήρωση του εδαφίου Πράξεις 1:8;

 ΕΙΝΑΙ μια συναρπαστική ημέρα για την εκκλησία της Αντιόχειας. Από όλους τους προφήτες και τους δασκάλους που βρίσκονται εδώ, ο Βαρνάβας και ο Σαύλος έχουν επιλεχθεί από το άγιο πνεύμα για να μεταφέρουν τα καλά νέα σε μακρινούς τόπους. a (Πράξ. 13:1, 2) Είναι αλήθεια ότι και άλλες φορές έχουν αποσταλεί άντρες με τα κατάλληλα προσόντα. Στο παρελθόν όμως, τέτοιοι ιεραπόστολοι είχαν περιοδεύσει σε περιοχές όπου η Χριστιανοσύνη είχε ήδη ριζώσει. (Πράξ. 8:14· 11:22) Αυτή τη φορά, ο Βαρνάβας και ο Σαύλος​—μαζί με τον Ιωάννη Μάρκο, ο οποίος θα υπηρετεί ως βοηθός—​πρόκειται να σταλούν σε χώρες όπου οι άνθρωποι ως επί το πλείστον δεν γνωρίζουν τα καλά νέα.

² Κάπου 14 χρόνια νωρίτερα, ο Ιησούς είχε πει στους ακολούθους του: «Θα είστε μάρτυρές μου στην Ιερουσαλήμ, σε όλη την Ιουδαία και τη Σαμάρεια, και ως το πιο απομακρυσμένο μέρος της γης». (Πράξ. 1:8) Ο διορισμός του Βαρνάβα και του Σαύλου για ιεραποστολική υπηρεσία θα δώσει ώθηση στην εκπλήρωση των προφητικών λόγων του Ιησού! b

3. Γιατί ήταν δύσκολα τα μεγάλα ταξίδια τον πρώτο αιώνα;

³ Σήμερα, χάρη σε εφευρέσεις όπως το αυτοκίνητο και το αεροπλάνο, οι άνθρωποι μπορούν να διανύσουν μεγάλη απόσταση μέσα σε μία ή δύο ώρες. Τον πρώτο αιώνα Κ.Χ. τα πράγματα ήταν αλλιώς. Εκείνον τον καιρό, οι χερσαίες μετακινήσεις γίνονταν κυρίως με τα πόδια, πολλές φορές σε τραχύ έδαφος. Το ταξίδι μιας ημέρας, κατά το οποίο ίσως διανύονταν μόνο 30 χιλιόμετρα, ήταν εξαντλητικό! c Συνεπώς, μολονότι ο Βαρνάβας και ο Σαύλος αναμφίβολα αδημονούσαν να αναλάβουν τον διορισμό τους, ασφαλώς αντιλαμβάνονταν ότι θα απαιτούνταν πολλή προσπάθεια και αυτοθυσία.​—Ματθ. 16:24.

4. (α) Τι κατηύθυνε την επιλογή του Βαρνάβα και του Σαύλου, και πώς αντέδρασαν σε αυτόν τον διορισμό οι ομόπιστοί τους; (β) Πώς μπορούμε να παρέχουμε υποστήριξη σε εκείνους που λαβαίνουν θεοκρατικούς διορισμούς;

 ⁴ Αλλά γιατί το άγιο πνεύμα έδωσε κατεύθυνση να “ξεχωρίσουν” συγκεκριμένα τον Βαρνάβα και τον Σαύλο «για το έργο»; (Πράξ. 13:2) Η Γραφή δεν λέει. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι το άγιο πνεύμα κατηύθυνε την επιλογή αυτών των αντρών. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι οι προφήτες και οι δάσκαλοι στην Αντιόχεια διαφώνησαν με αυτή την απόφαση. Απεναντίας, υποστήριξαν πλήρως τον διορισμό. Φανταστείτε πώς πρέπει να ένιωσαν ο Βαρνάβας και ο Σαύλος όταν οι πνευματικοί αδελφοί τους, χωρίς φθόνο, νήστεψαν και προσευχήθηκαν και «έθεσαν τα χέρια τους πάνω τους και τους άφησαν να φύγουν». (Πράξ. 13:3) Και εμείς επίσης πρέπει να υποστηρίζουμε εκείνους που λαβαίνουν θεοκρατικούς διορισμούς, περιλαμβανομένων και των αντρών που διορίζονται επίσκοποι στις εκκλησίες. Αντί να φθονούμε εκείνους που λαβαίνουν τέτοια προνόμια, πρέπει “να τους δείχνουμε εξαιρετικά μεγάλη εκτίμηση με αγάπη λόγω του έργου τους”.​—1 Θεσ. 5:13.

5. Περιγράψτε τι συνεπαγόταν το έργο μαρτυρίας στην Κύπρο.

⁵ Αφού περπάτησαν ως τη Σελεύκεια, ένα λιμάνι κοντά στην Αντιόχεια, ο Βαρνάβας και ο Σαύλος απέπλευσαν για την Κύπρο, διανύοντας απόσταση περίπου 200 χιλιομέτρων. d Ο Βαρνάβας, ο οποίος καταγόταν από την Κύπρο,  αναμφίβολα επιθυμούσε διακαώς να φέρει τα καλά νέα στους συντοπίτες του. Μόλις έφτασαν στη Σαλαμίνα, μια πόλη στην ανατολική ακτή του νησιού, δεν έχασαν χρόνο. Αμέσως, «άρχισαν να διαγγέλλουν τον λόγο του Θεού στις συναγωγές των Ιουδαίων». e (Πράξ. 13:5) Ο Βαρνάβας και ο Σαύλος διέσχισαν την Κύπρο από άκρη σε άκρη, πιθανότατα δίνοντας καθ’ οδόν μαρτυρία στις κυριότερες πόλεις. Ανάλογα με τη διαδρομή που ακολούθησαν, αυτοί οι ιεραπόστολοι ίσως περπάτησαν γύρω στα 160 χιλιόμετρα!

6, 7. (α) Ποιος ήταν ο Σέργιος Παύλος, και γιατί επιχείρησε ο Βαρ-Ιησούς να τον απομακρύνει από τα καλά νέα; (β) Πώς εξουδετέρωσε ο Σαύλος την εναντίωση του Βαρ-Ιησού;

⁶ Η Κύπρος του πρώτου αιώνα ήταν βουτηγμένη στην ψεύτικη λατρεία. Αυτό φάνηκε ιδιαίτερα όταν ο Βαρνάβας και ο Σαύλος έφτασαν στην Πάφο, στη δυτική ακτή του νησιού. Εκεί, συνάντησαν κάποιον «που λεγόταν Βαρ-Ιησούς και ήταν μάγος και ψευδοπροφήτης. Αυτός ήταν μαζί με τον ανθύπατο Σέργιο Παύλο, έναν ευφυή άνθρωπο». f Τον πρώτο αιώνα, πολλοί καλλιεργημένοι Ρωμαίοι​—ακόμη και ένας “ευφυής άνθρωπος” όπως ο Σέργιος Παύλος—​προσέφευγαν συχνά σε κάποιον μάγο ή αστρολόγο όταν έπρεπε να πάρουν σημαντικές αποφάσεις. Ωστόσο, ο Σέργιος Παύλος ενδιαφέρθηκε για το άγγελμα της Βασιλείας και «ήθελε πολύ να ακούσει τον λόγο του Θεού». Αυτό κακοφάνηκε στον Βαρ-Ιησού, ο οποίος ήταν επίσης γνωστός με τον επαγγελματικό του τίτλο Ελύμας, που σημαίνει «μάγος».​—Πράξ. 13:6-8.

⁷ Ο Βαρ-Ιησούς εναντιώθηκε στο άγγελμα της Βασιλείας. Πραγματικά, ο μόνος τρόπος να προστατέψει τη θέση επιρροής που κατείχε ως σύμβουλος του Σέργιου Παύλου ήταν «να απομακρύνει τον ανθύπατο από την πίστη». (Πράξ. 13:8) Αλλά ο Σαύλος δεν σκόπευε να μείνει άπραγος αφήνοντας έναν μάγο αυλικό να αποπροσανατολίσει τον Σέργιο Παύλο. Τι έκανε λοιπόν; Η αφήγηση αναφέρει: «Ο Σαύλος, που λέγεται και Παύλος, γέμισε άγιο πνεύμα, κάρφωσε το βλέμμα πάνω [στον Βαρ-Ιησού] και είπε: “Απατεώνα και ραδιούργε του χειρίστου είδους, γιε του Διαβόλου, εχθρέ κάθε δίκαιου πράγματος, δεν θα πάψεις να διαστρέφεις τις ορθές  οδούς του Ιεχωβά; Ορίστε! Το χέρι του Ιεχωβά είναι πάνω σου, και θα είσαι τυφλός και για κάποιο διάστημα δεν θα βλέπεις το φως του ήλιου”. Αμέσως έπεσε πάνω του πυκνή ομίχλη και σκοτάδι, και τριγύριζε αναζητώντας κάποιον να τον οδηγήσει από το χέρι». g Ποιο ήταν το αποτέλεσμα αυτού του θαυματουργικού γεγονότος; «Ο ανθύπατος, όταν είδε τι είχε συμβεί, πίστεψε, επειδή έμεινε έκπληκτος από τη διδασκαλία του Ιεχωβά».​—Πράξ. 13:9-12.

8. Πώς μπορούμε να μιμούμαστε την τόλμη του Παύλου σήμερα;

⁸ Ο Παύλος δεν φοβήθηκε τον Βαρ-Ιησού. Παρόμοια, και εμείς δεν πρέπει να δειλιάζουμε όταν οι εναντιούμενοι προσπαθούν να υπονομεύσουν την πίστη εκείνων που δείχνουν ενδιαφέρον για το άγγελμα της Βασιλείας. Βέβαια, πρέπει να φροντίζουμε να είναι οι εκφράσεις μας “πάντοτε καλοσυνάτες, καρυκευμένες με αλάτι”. (Κολ. 4:6) Παράλληλα όμως, δεν είναι σωστό να διακινδυνεύουμε την πνευματική ευημερία ενός ενδιαφερόμενου ατόμου μόνο και μόνο για να αποφύγουμε τις συγκρούσεις. Ούτε πρέπει να φοβόμαστε να εκθέτουμε την ψεύτικη θρησκεία, η οποία εξακολουθεί να “διαστρέφει τις ορθές οδούς του Ιεχωβά” όπως έκανε ο Βαρ-Ιησούς. (Πράξ. 13:10) Μιμούμενοι τον Παύλο, ας διαγγέλλουμε την αλήθεια με τόλμη και ας προσπαθούμε να κινήσουμε το ενδιαφέρον των ατόμων που έχουν ειλικρινή καρδιά. Και παρότι η υποστήριξη του Θεού ίσως δεν είναι τόσο εμφανής όσο ήταν στην περίπτωση του Παύλου, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι ο Ιεχωβά θα χρησιμοποιήσει το άγιο πνεύμα του για να ελκύσει τους αξίους στην αλήθεια.​—Ιωάν. 6:44.

9. Πώς έθεσαν ο Παύλος και ο Βαρνάβας θαυμάσιο παράδειγμα για εκείνους που ηγούνται στην εκκλησία σήμερα;

⁹ Προφανώς, έλαβε χώρα μια αλλαγή όταν η ομάδα αυτών των αντρών έφυγε από την Πάφο και απέπλευσε για την Πέργη, στις ακτές της Μικράς Ασίας, η οποία απείχε περίπου 250 χιλιόμετρα διά θαλάσσης. Στο εδάφιο Πράξεις 13:13, η εν λόγω ομάδα προσδιορίζεται ως «ο Παύλος και οι σύντροφοί του». Η  διατύπωση αυτή υποδηλώνει ότι την ηγεσία στις δραστηριότητες της ομάδας την ανέλαβε τώρα ο Παύλος. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι ο Βαρνάβας άρχισε να φθονεί τον Παύλο. Απεναντίας, αυτοί οι δύο άντρες συνέχισαν να συνεργάζονται για την επιτέλεση του θελήματος του Θεού. Ο Παύλος και ο Βαρνάβας έθεσαν θαυμάσιο παράδειγμα για εκείνους που ηγούνται στην εκκλησία σήμερα. Αντί να ανταγωνίζονται για εξοχότητα, οι Χριστιανοί θυμούνται τα λόγια του Ιησού: «Όλοι εσείς είστε αδελφοί». Ο Ιησούς πρόσθεσε: «Όποιος εξυψώνει τον εαυτό του θα ταπεινωθεί και όποιος ταπεινώνει τον εαυτό του θα εξυψωθεί».​—Ματθ. 23:8, 12.

10. Περιγράψτε το ταξίδι από την Πέργη ως την Αντιόχεια της Πισιδίας.

¹⁰ Μόλις έφτασαν στην Πέργη, ο Ιωάννης Μάρκος άφησε τον Παύλο και τον Βαρνάβα και επέστρεψε στην Ιερουσαλήμ. Ο λόγος της ξαφνικής του αναχώρησης δεν εξηγείται. Ο Παύλος και ο Βαρνάβας συνέχισαν το ταξίδι τους, μεταβαίνοντας από την Πέργη στην Αντιόχεια της Πισιδίας, μια πόλη στην επαρχία της Γαλατίας. Αυτή η διαδρομή δεν ήταν εύκολη, επειδή η Αντιόχεια της Πισιδίας βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 1.100 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Τα επικίνδυνα ορεινά μονοπάτια ήταν επίσης διαβόητα για τους πολλούς ληστές που ενέδρευαν εκεί. Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, είναι πιθανό ότι ο Παύλος εκείνο το διάστημα αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας. h

11, 12. Πώς κίνησε ο Παύλος το ενδιαφέρον των ακροατών του όταν μίλησε στη συναγωγή στην Αντιόχεια της Πισιδίας;

¹¹ Στην Αντιόχεια της Πισιδίας, ο Παύλος και ο Βαρνάβας μπήκαν στη συναγωγή το Σάββατο. Η αφήγηση αναφέρει: «Έπειτα από τη δημόσια ανάγνωση του Νόμου και των Προφητών, οι αρχισυνάγωγοι έστειλαν και τους είπαν: “Άντρες αδελφοί, αν έχετε να πείτε κάτι ενθαρρυντικό για τον λαό, πείτε το”». (Πράξ. 13:15) Ο Παύλος σηκώθηκε για να μιλήσει.

 ¹² Ο Παύλος ξεκίνησε απευθυνόμενος στους ακροατές του με τα λόγια: «Άντρες Ισραηλίτες και εσείς οι άλλοι που φοβάστε τον Θεό». (Πράξ. 13:16) Το ακροατήριο του Παύλου αποτελούνταν από Ιουδαίους και προσήλυτους. Πώς κίνησε ο Παύλος το ενδιαφέρον αυτών των ακροατών, οι οποίοι δεν αναγνώριζαν τον ρόλο του Ιησού στον σκοπό του Θεού; Πρώτα, αναφέρθηκε επιγραμματικά στην ιστορία του εβραϊκού έθνους. Εξήγησε ότι ο Ιεχωβά «εξύψωσε τον λαό ενόσω ζούσαν ως ξένοι στη γη της Αιγύπτου» και ότι μετά την απελευθέρωσή τους «τούς ανέχτηκε στην έρημο» επί 40 χρόνια. Ο Παύλος μνημόνευσε επίσης το γεγονός ότι οι Ισραηλίτες μπόρεσαν να πάρουν στην κατοχή τους την Υποσχεμένη Γη και ότι ο Ιεχωβά «τούς έδωσε τη γη τους ως κληρονομιά». (Πράξ. 13:17-19) Έχει διατυπωθεί η άποψη ότι ο Παύλος ίσως αναφερόταν έμμεσα σε ορισμένες Βιβλικές περικοπές τις οποίες είχαν μόλις διαβάσει μεγαλόφωνα στα πλαίσια της τήρησης του Σαββάτου. Αν αυτό ισχύει, πρόκειται για ένα ακόμη παράδειγμα που δείχνει ότι ο Παύλος ήξερε να “γίνεται τα πάντα σε κάθε είδους ανθρώπους”.​—1 Κορ. 9:22.

13. Πώς μπορούμε να αγγίζουμε τις καρδιές των ακροατών μας;

¹³ Και εμείς πρέπει να προσπαθούμε να κινούμε το ενδιαφέρον εκείνων στους οποίους κηρύττουμε. Για παράδειγμα, αν γνωρίζουμε το θρησκευτικό υπόβαθρο ενός ατόμου, είναι πιο εύκολο να επιλέξουμε θέματα που θα το ενδιαφέρουν ιδιαίτερα. Επίσης, μπορούμε να παραθέσουμε περικοπές από τμήματα των Γραφών με τα οποία είναι πιθανώς εξοικειωμένο το εν λόγω άτομο. Ίσως είναι αποτελεσματικό να του ζητήσουμε να διαβάσει από το προσωπικό του αντίτυπο της Γραφής. Να αναζητάτε τρόπους για να αγγίζετε τις καρδιές των ακροατών σας.

14. (α) Πώς εισήγαγε ο Παύλος τα καλά νέα σχετικά με τον Ιησού, και ποια προειδοποίηση έδωσε; (β) Πώς αντέδρασε το πλήθος στην ομιλία του Παύλου;

¹⁴ Κατόπιν, ο Παύλος αναφέρθηκε στο πώς η γενεαλογική γραμμή των Ισραηλιτών βασιλιάδων οδήγησε σε «έναν σωτήρα, τον Ιησού», πρόδρομος του οποίου ήταν ο Ιωάννης ο Βαφτιστής. Έπειτα, ο Παύλος περιέγραψε πώς ο Ιησούς είχε θανατωθεί και είχε αναστηθεί από τους νεκρούς. (Πράξ. 13:20-37) «Να ξέρετε λοιπόν», δήλωσε ο Παύλος, «ότι μέσω αυτού σας διαγγέλλεται συγχώρηση αμαρτιών . . . Όποιος πιστεύει ανακηρύσσεται μέσω αυτού δίκαιος». Ο απόστολος έδωσε κατόπιν στους ακροατές του την εξής προειδοποίηση: «Προσέξτε να μην έρθει πάνω σας αυτό που λέγεται στους Προφήτες: “Κοιτάξτε το, καταφρονητές, και μείνετε έκπληκτοι και αφανιστείτε, επειδή εγώ κάνω ένα έργο στις ημέρες σας, έργο που δεν θα πιστέψετε ποτέ, ακόμη και αν κάποιος σας το αφηγηθεί λεπτομερώς”». Η ανταπόκριση στην ομιλία του Παύλου ήταν καταπληκτική. «Οι άνθρωποι τους παρακαλούσαν να μιλήσουν για αυτά τα ζητήματα το επόμενο Σάββατο», αναφέρει η Γραφή. Επιπρόσθετα, αφού διαλύθηκε η σύναξη της συναγωγής, «πολλοί Ιουδαίοι και προσήλυτοι που λάτρευαν τον Θεό ακολούθησαν τον Παύλο και τον Βαρνάβα».​—Πράξ. 13:38-43.

15. Τι συνέβη το επόμενο Σάββατο μετά την ομιλία του Παύλου;

¹⁵ Το επόμενο Σάββατο, «όλη σχεδόν η πόλη» συγκεντρώθηκε για να ακούσει τον Παύλο. Αυτό δεν άρεσε σε ορισμένους Ιουδαίους, οι οποίοι «βλασφημώντας  έφερναν αντιρρήσεις σε όσα έλεγε ο Παύλος». Εκείνος και ο Βαρνάβας τούς είπαν με τόλμη: «Ήταν αναγκαίο να αναγγελθεί πρώτα σε εσάς ο λόγος του Θεού. Αφού εσείς τον απορρίπτετε και δεν κρίνετε τον εαυτό σας άξιο αιώνιας ζωής, στρεφόμαστε στα έθνη. Διότι ο Ιεχωβά μάς έχει προστάξει: “Σε διόρισα φως των εθνών για να είσαι σωτηρία μέχρι τα πέρατα της γης”».​—Πράξ. 13:44-47· Ησ. 49:6.

16. Πώς αντέδρασαν οι Ιουδαίοι στα δυναμικά λόγια των ιεραποστόλων, και τι έκαναν ο Παύλος και ο Βαρνάβας όταν αντιμετώπισαν εναντίωση;

¹⁶ Οι Εθνικοί ακροατές χάρηκαν, και «όλοι όσοι είχαν τη σωστή διάθεση για αιώνια ζωή πίστεψαν». (Πράξ. 13:48) Ο λόγος του Ιεχωβά σύντομα εξαπλώθηκε σε όλο τον τόπο. Η αντίδραση των Ιουδαίων ήταν πολύ διαφορετική. Οι ιεραπόστολοι ουσιαστικά τους είπαν ότι, αν και ο λόγος του Θεού είχε αναγγελθεί πρώτα σε εκείνους, αυτοί είχαν επιλέξει να απορρίψουν τον Μεσσία και ως εκ τούτου επρόκειτο να υποστούν τη δυσμενή κρίση του Θεού. Οι Ιουδαίοι ξεσήκωσαν τις επιφανείς γυναίκες και τους προύχοντες της πόλης «και υποκίνησαν διωγμό εναντίον του Παύλου και του Βαρνάβα και τους πέταξαν έξω από τα όριά τους». Τι έκαναν ο Παύλος και ο Βαρνάβας; «Τίναξαν τη σκόνη από τα πόδια τους εναντίον τους και πήγαν στο Ικόνιο». Μήπως αυτό σήμανε το τέλος της Χριστιανοσύνης στην Αντιόχεια της Πισιδίας; Κάθε άλλο! Οι μαθητές που έμειναν πίσω «γέμιζαν χαρά και άγιο πνεύμα».​—Πράξ. 13:50-52.

17-19. Με ποιους τρόπους μπορούμε να μιμούμαστε το θαυμάσιο παράδειγμα που έθεσαν ο Παύλος και ο Βαρνάβας, και πώς θα συμβάλει αυτό στη χαρά μας;

¹⁷ Ο τρόπος με τον οποίο ενήργησαν αυτοί οι πιστοί όταν αντιμετώπισαν εναντίωση μας δίνει ένα πολύτιμο δίδαγμα. Δεν σταματάμε να κηρύττουμε ακόμη και όταν επιφανείς άνθρωποι του κόσμου προσπαθούν να μας αποτρέψουν. Προσέξτε επίσης πως, όταν οι άνθρωποι στην Αντιόχεια απέρριψαν το άγγελμά τους, ο Παύλος και ο Βαρνάβας «τίναξαν τη σκόνη από τα πόδια τους»​—πράξη που έδειχνε, όχι θυμό, αλλά αποποίηση της ευθύνης. Αυτοί οι ιεραπόστολοι αντιλαμβάνονταν ότι δεν μπορούσαν να ελέγξουν τις αντιδράσεις των άλλων. Αυτό που μπορούσαν να ελέγξουν ήταν το αν θα συνέχιζαν να κηρύττουν. Και όντως συνέχισαν το κήρυγμα προχωρώντας προς το Ικόνιο!

¹⁸ Τι έγινε με τους μαθητές που απέμειναν στην Αντιόχεια; Είναι αλήθεια ότι βρίσκονταν σε εχθρικό περιβάλλον. Αλλά η χαρά τους δεν εξαρτόταν από τη θετική ανταπόκριση των άλλων. Ο Ιησούς είπε: «Ευτυχισμένοι είναι εκείνοι που ακούν τον λόγο του Θεού και τον τηρούν!» (Λουκ. 11:28) Και αυτό ακριβώς αποφάσισαν να κάνουν οι μαθητές στην Αντιόχεια της Πισιδίας.

¹⁹ Όπως ο Παύλος και ο Βαρνάβας, έτσι και εμείς ας θυμόμαστε πάντοτε ότι ευθύνη μας είναι να κηρύξουμε τα καλά νέα. Το αν οι ακροατές μας θα αποδεχτούν ή θα απορρίψουν το άγγελμα εναπόκειται αποκλειστικά σε αυτούς. Αν εκείνοι στους οποίους κηρύττουμε φαίνονται μη δεκτικοί, μπορούμε να πάρουμε ένα δίδαγμα από τους μαθητές του πρώτου αιώνα. Αν εκτιμούμε την αλήθεια και επιτρέπουμε στο άγιο πνεύμα να μας οδηγεί, μπορούμε και εμείς να είμαστε χαρούμενοι, ακόμη και παρά την εναντίωση.​—Γαλ. 5:18, 22.