Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μετάβαση στον πίνακα περιεχομένων

ΑΡΘΡΟ ΜΕΛΕΤΗΣ 15

Τι Μπορούμε να Μάθουμε από τα Θαύματα του Ιησού;

Τι Μπορούμε να Μάθουμε από τα Θαύματα του Ιησού;

«Διάβηκε τη χώρα κάνοντας το καλό και γιατρεύοντας».​—ΠΡΑΞ. 10:38.

ΥΜΝΟΣ 13 Ο Χριστός, το Υπόδειγμά Μας

ΠΕΡΙΛΗΨΗ a

1. Περιγράψτε τις συνθήκες υπό τις οποίες ο Ιησούς έκανε το πρώτο του θαύμα.

 ΟΡΑΜΑΤΙΣΤΕΙΤΕ τη σκηνή στα τέλη του 29 Κ.Χ., όταν ο Ιησούς είχε μόλις αρχίσει τη διακονία του. Ο Ιησούς και η μητέρα του, η Μαρία, καθώς και μερικοί από τους μαθητές του είναι καλεσμένοι σε ένα γαμήλιο συμπόσιο στην Κανά, ένα χωριό βόρεια της Ναζαρέτ, της πόλης όπου μεγάλωσε ο Ιησούς. Η Μαρία είναι φίλη της οικογένειας και προφανώς βοηθάει στη φροντίδα των καλεσμένων. Αλλά στη διάρκεια του γαμήλιου συμποσίου, προκύπτει ένα πρόβλημα που θα μπορούσε να ντροπιάσει τρομερά την οικογένεια και το νεαρό αντρόγυνο: Κοντεύει να τελειώσει το κρασί. b Ίσως έχουν έρθει περισσότερα άτομα από όσα αναμένονταν. Η Μαρία πηγαίνει γρήγορα στον γιο της και του λέει: «Δεν έχουν κρασί». (Ιωάν. 2:1-3) Τι κάνει ο Ιησούς; Κάτι εκπληκτικό: Μετατρέπει θαυματουργικά νερό σε «καλό κρασί».​—Ιωάν. 2:9, 10.

2, 3. (α) Πώς χρησιμοποιούσε ο Ιησούς τη θαυματουργική του δύναμη; (β) Πώς μπορούμε να ωφεληθούμε εξετάζοντας τα θαύματα του Ιησού;

2 Έπειτα από αυτό, ο Ιησούς έκανε πολλά άλλα θαύματα στη διάρκεια της διακονίας του. c Χρησιμοποίησε τη θαυματουργική του δύναμη για να βοηθήσει δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους. Για παράδειγμα, δύο μόνο από τα θαύματά του​—όταν έθρεψε 5.000 άντρες και αργότερα 4.000 άντρες​—ίσως περιλάμβαναν συνολικά 27.000 και πλέον άτομα, αν συμπεριλάβουμε τις γυναίκες και τα παιδιά που ήταν επίσης εκεί. (Ματθ. 14:15-21· 15:32-38) Και στις δύο περιπτώσεις, γιάτρεψε και πολλούς αρρώστους. (Ματθ. 14:14· 15:30, 31) Φανταστείτε πόσο κατάπληκτα έμειναν τα πλήθη που γιάτρεψε και έθρεψε θαυματουργικά ο Ιησούς!

3 Τα θαύματα του Ιησού έχουν μεγάλη σημασία για εμάς σήμερα. Σε αυτό το άρθρο, θα ασχοληθούμε με κάποια ενισχυτικά για την πίστη διδάγματα που μπορούμε να αντλήσουμε από εκείνα τα θαύματα. Έπειτα, θα εξετάσουμε πώς μπορούμε να μιμούμαστε την ταπεινοφροσύνη και τη συμπόνια που έδειχνε ο Ιησούς όταν έκανε θαύματα.

ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΙΕΧΩΒΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΙΗΣΟΥ

4. Σχετικά με ποιους αντλούμε διδάγματα από τα θαύματα του Ιησού;

4 Τα θαύματα του Ιησού μάς παρέχουν ενισχυτικά για την πίστη διδάγματα, όχι μόνο σχετικά με εκείνον, αλλά και σχετικά με τον Πατέρα του. Άλλωστε, ο Ιεχωβά ήταν η πραγματική Πηγή των θαυμάτων. Το εδάφιο Πράξεις 10:38 μας λέει: «Ο Θεός τον έχρισε [τον Ιησού] με άγιο πνεύμα και δύναμη, και αυτός διάβηκε τη χώρα κάνοντας το καλό και γιατρεύοντας όλους όσους καταδυναστεύονταν από τον Διάβολο, επειδή ο Θεός ήταν μαζί του». Θυμηθείτε επίσης ότι με καθετί που έλεγε και έκανε ο Ιησούς​—περιλαμβανομένων και των θαυμάτων του—​αντανακλούσε τέλεια τον τρόπο σκέψης και τα αισθήματα του Πατέρα του. (Ιωάν. 14:9) Προσέξτε τρία διδάγματα που μπορούμε να αντλήσουμε από τα θαύματα του Ιησού.

5. Τι ωθούσε τον Ιησού να κάνει θαύματα; (Ματθαίος 20:30-34)

5 Πρώτον, ο Ιησούς και ο Πατέρας του μας αγαπούν βαθιά. Όταν ο Ιησούς βρισκόταν στη γη, έδειχνε το βάθος της αγάπης του για τους ανθρώπους χρησιμοποιώντας τη θαυματουργική του δύναμη για να τους ανακουφίσει από τα βάσανά τους. Σε μια περίπτωση, δύο τυφλοί τον ικέτευσαν να τους βοηθήσει. (Διαβάστε Ματθαίος 20:30-34) Προσέξτε ότι ο Ιησούς “ένιωσε ευσπλαχνία” και κατόπιν τους θεράπευσε. Το ρήμα του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου σπλαγχνίζομαι, το οποίο χρησιμοποιείται εδώ, αναφέρεται σε έντονη συμπόνια την οποία νιώθουμε βαθιά στα σωθικά μας. Τέτοια βαθιά συμπόνια, η οποία αποτελεί έκφραση αγάπης, υποκίνησε επίσης τον Ιησού να θρέψει τους πεινασμένους και να γιατρέψει έναν λεπρό. (Ματθ. 15:32· Μάρκ. 1:41) Μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι ο Ιεχωβά, ο Θεός της «τρυφερής συμπόνιας», και ο Γιος του μας αγαπούν βαθιά και πονούν όταν υποφέρουμε. (Λουκ. 1:78· 1 Πέτρ. 5:7) Πόσο θα λαχταρούν να εξαλείψουν όλες τις συμφορές που πλήττουν την ανθρωπότητα!

6. Ποια δύναμη έχει δώσει ο Θεός στον Ιησού;

6 Δεύτερον, ο Θεός έχει δώσει στον Ιησού τη δύναμη να λύσει όλα τα προβλήματα της ανθρωπότητας. Μέσω των θαυμάτων του, ο Ιησούς έδειξε ότι έχει τη δύναμη να υπερνικήσει εμπόδια που εμείς δεν θα μπορούσαμε ποτέ να υπερπηδήσουμε από μόνοι μας. Για παράδειγμα, έχει τη δύναμη να μας απελευθερώσει από τη ρίζα των προβλημάτων της ανθρωπότητας​—την κληρονομημένη αμαρτία και τις συνέπειές της, τις αρρώστιες και τον θάνατο. (Ματθ. 9:1-6· Ρωμ. 5:12, 18, 19) Τα θαυματουργικά του έργα απέδειξαν ότι μπορεί να γιατρέψει κάθε είδους αρρώστια, ακόμα και να αναστήσει τους νεκρούς. (Ματθ. 4:23· Ιωάν. 11:43, 44) Επίσης, έχει τη δύναμη να ελέγχει βίαιες ανεμοθύελλες και να νικάει τα πονηρά πνεύματα. (Μάρκ. 4:37-39· Λουκ. 8:2) Πόσο καθησυχαστικό είναι να ξέρουμε ότι ο Ιεχωβά έχει δώσει τέτοια δύναμη στον Γιο του!

7, 8. (α) Ποια βεβαιότητα μας δίνουν τα θαύματα του Ιησού; (β) Ποιο θαύμα λαχταράτε εσείς να δείτε στον ερχόμενο νέο κόσμο;

7 Τρίτον, μπορούμε να είμαστε απόλυτα βέβαιοι ότι οι μελλοντικές ευλογίες υπό τη Βασιλεία του Θεού θα γίνουν πραγματικότητα. Τα θαύματα που έκανε ο Ιησούς ως άνθρωπος στη γη μάς διδάσκουν τι θα κάνει σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα ως ο ουράνιος Βασιλιάς της Βασιλείας του Θεού. Σκεφτείτε τι πρόκειται σύντομα να βιώσουμε υπό τη διακυβέρνηση του Χριστού. Θα απολαμβάνουμε τέλεια υγεία, διότι εκείνος θα εξαλείψει κάθε ασθένεια και αναπηρία που έχει βασανίσει την ανθρωπότητα. (Ησ. 33:24· 35:5, 6· Αποκ. 21:3, 4) Δεν πρόκειται ποτέ να πεινάσουμε ούτε να αντιμετωπίσουμε τις ολέθριες συνέπειες των φυσικών καταστροφών. (Ησ. 25:6· Μάρκ. 4:41) Θα έχουμε τη μεγάλη χαρά να καλωσορίσουμε τα αγαπημένα μας πρόσωπα που θα επιστρέψουν από τα «μνήματα». (Ιωάν. 5:28, 29) Ποιο θαύμα λαχταράτε ιδιαίτερα να δείτε εσείς στον ερχόμενο νέο κόσμο;

8 Όταν ο Ιησούς έκανε θαύματα, έδειχνε μεγάλη ταπεινοφροσύνη και συμπόνια, ιδιότητες που οφείλουμε να μιμούμαστε. Ας εξετάσουμε δύο παραδείγματα, ξεκινώντας με την αφήγηση για το γαμήλιο συμπόσιο στην Κανά.

ΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΤΑΠΕΙΝΟΦΡΟΣΥΝΗΣ

9. Τι έκανε ο Ιησούς στο γαμήλιο συμπόσιο; (Ιωάννης 2:6-10)

9 Διαβάστε Ιωάννης 2:6-10. Όταν τελείωσε το κρασί στο γαμήλιο συμπόσιο, ήταν ο Ιησούς υποχρεωμένος να κάνει τίποτα; Όχι. Δεν υπήρχε καμία προφητεία που να προλέγει ότι ο Μεσσίας θα έφτιαχνε θαυματουργικά κρασί. Φανταστείτε όμως πώς θα νιώθατε αν τελείωναν τα ποτά στον δικό σας γάμο. Ο Ιησούς πιθανότατα ένιωσε συμπόνια για την οικογένεια, ιδίως για τη νύφη και τον γαμπρό, και ήθελε να τους γλιτώσει από την ντροπή. Γι’ αυτό, όπως αναφέρθηκε στην αρχή, έκανε ένα θαύμα. Μετέτρεψε νερό​—περίπου 390 λίτρα—​στο πιο εκλεκτό κρασί. Ίσως προμήθευσε τόσο μεγάλη ποσότητα ώστε να περισσέψει για μελλοντική χρήση ή και για να πουληθεί προκειμένου να βοηθηθεί οικονομικά το νεαρό αντρόγυνο. Τι ανακούφιση θα ένιωσαν οι νεόνυμφοι!

Να μιμείστε τον Ιησού με το να μην καυχιέστε για τα προσωπικά σας επιτεύγματα (Βλέπε παραγράφους 10, 11) e

10. Ποιες είναι μερικές ουσιαστικές λεπτομέρειες στην αφήγηση που έχει καταγραφεί στο 2ο κεφάλαιο του Ιωάννη; (Βλέπε επίσης εικόνα.)

10 Σκεφτείτε μερικές ουσιαστικές λεπτομέρειες στην αφήγηση που έχει καταγραφεί στο 2ο κεφάλαιο του Ιωάννη. Προσέξατε ότι ο Ιησούς δεν γέμισε ο ίδιος τα πέτρινα πιθάρια με νερό; Αντί να τραβήξει την προσοχή στον εαυτό του, είπε στους υπηρέτες να γεμίσουν τα πιθάρια. (Εδάφια 6, 7) Αφού μετέτρεψε το νερό σε κρασί, ο Ιησούς δεν πήγε ο ίδιος λίγο κρασί στον επικεφαλής του συμποσίου. Αντίθετα, είπε στους υπηρέτες να το κάνουν αυτό. (Εδάφιο 8) Και μήπως ο Ιησούς πήρε ένα ποτήρι κρασί, το σήκωσε μπροστά στους καλεσμένους και καυχήθηκε: “Δοκιμάστε το κρασί που έφτιαξα;” Όχι βέβαια!

11. Τι μαθαίνουμε από το θαύμα του Ιησού;

11 Τι μαθαίνουμε από το θαύμα που έκανε ο Ιησούς μετατρέποντας νερό σε κρασί; Παίρνουμε ένα μάθημα ταπεινοφροσύνης. Ο Ιησούς δεν καυχήθηκε για το θαύμα. Μάλιστα, ποτέ δεν καυχιόταν για τα επιτεύγματά του. Απεναντίας, επανειλημμένα έδωσε με ταπεινοφροσύνη όλη τη δόξα και την τιμή στον Πατέρα του. (Ιωάν. 5:19, 30· 8:28) Αν μιμούμαστε τον Ιησού διατηρώντας ταπεινή άποψη για τον εαυτό μας, δεν θα καυχιόμαστε για τα επιτεύγματά μας. Ό,τι και αν κάνουμε στην υπηρεσία του Ιεχωβά, ας καυχιόμαστε, όχι για τον εαυτό μας, αλλά για τον υπέροχο Θεό που έχουμε το προνόμιο να υπηρετούμε. (Ιερ. 9:23, 24) Ας του αποδίδουμε την οφειλόμενη τιμή. Στο κάτω κάτω, θα μπορούσαμε να καταφέρουμε τίποτα καλό χωρίς τη βοήθεια του Ιεχωβά;​—1 Κορ. 1:26-31.

12. Ποιος είναι ένας άλλος τρόπος με τον οποίο μπορούμε να μιμούμαστε την ταπεινοφροσύνη του Ιησού; Δώστε παράδειγμα.

12 Σκεφτείτε έναν άλλον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να μιμούμαστε την ταπεινοφροσύνη του Ιησού. Φανταστείτε το εξής σενάριο: Ένας πρεσβύτερος αφιερώνει πολύ χρόνο βοηθώντας έναν νεαρό διακονικό υπηρέτη να προετοιμαστεί για την πρώτη του δημόσια ομιλία. Ως αποτέλεσμα, ο νεαρός αδελφός εκφωνεί μια ενθαρρυντική ομιλία, προς μεγάλη χαρά της εκκλησίας. Μετά τη συνάθροιση, κάποιος πλησιάζει τον πρεσβύτερο και λέει: “Ο αδελφός Τάδε έκανε θαυμάσια ομιλία, ε;” Χρειάζεται άραγε να πει ο πρεσβύτερος: “Ναι, αφού τον βοηθούσα με τις ώρες”; Ή μήπως θα μπορούσε να πει ταπεινά: “Όντως έκανε. Είμαι πολύ περήφανος για αυτόν”; Αν είμαστε ταπεινοί, δεν νιώθουμε την ανάγκη να παίρνουμε τα εύσημα για τα καλά πράγματα που κάνουμε για τους άλλους. Μένουμε ικανοποιημένοι γνωρίζοντας ότι ο Ιεχωβά βλέπει και εκτιμάει ό,τι κάνουμε. (Παράβαλε Ματθαίος 6:2-4· Εβρ. 13:16) Ασφαλώς, ευαρεστούμε τον Ιεχωβά όταν μιμούμαστε τον Ιησού εκδηλώνοντας ταπεινοφροσύνη.​—1 Πέτρ. 5:6.

ΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΣΥΜΠΟΝΙΑΣ

13. Τι βλέπει ο Ιησούς κοντά στην πόλη Ναΐν, και τι κάνει για αυτό; (Λουκάς 7:11-15)

13 Διαβάστε Λουκάς 7:11-15. Φανταστείτε αυτή τη σκηνή, η οποία εκτυλίχθηκε περίπου στα μισά της διακονίας του Ιησού. Ο Ιησούς έχει ταξιδέψει στη Ναΐν, μια πόλη της Γαλιλαίας κοντά στη Σουνάμ, όπου ο προφήτης Ελισαιέ ανέστησε τον γιο μιας γυναίκας πριν από 900 χρόνια περίπου. (2 Βασ. 4:32-37) Καθώς ο Ιησούς πλησιάζει στην πύλη, βλέπει μια νεκρική πομπή να βγαίνει από την πόλη. Η σκηνή είναι ιδιαίτερα θλιβερή​—μια χήρα έχει χάσει το μοναχοπαίδι της. Αλλά η μητέρα, που είναι τσακισμένη από τη θλίψη, δεν είναι μόνη. Ένα μεγάλο πλήθος από την πόλη είναι μαζί της. Ο Ιησούς διακόπτει την πομπή και κάνει κάτι εκπληκτικό για αυτή τη θλιμμένη μητέρα​—ανασταίνει τον γιο της! Αυτή είναι η πρώτη από τρεις αναστάσεις του Ιησού που αναφέρονται συγκεκριμένα στα Ευαγγέλια.

Να μιμείστε τον Ιησού παίρνοντας την πρωτοβουλία να δείχνετε συμπόνια για τους πενθούντες (Βλέπε παραγράφους 14-16)

14. Ποιες είναι μερικές ουσιαστικές λεπτομέρειες στην αφήγηση που είναι καταγραμμένη στο 7ο κεφάλαιο του Λουκά; (Βλέπε επίσης εικόνα.)

14 Σκεφτείτε κάποιες ουσιαστικές λεπτομέρειες στην αφήγηση που βρίσκεται στο 7ο κεφάλαιο του Λουκά. Προσέξατε ότι ο Ιησούς «είδε» τη θλιμμένη μητέρα και έπειτα «τη σπλαχνίστηκε»; (Εδάφιο 13) Άρα τα όσα παρατήρησε​—ίσως το κλάμα της καθώς συνόδευε τη σορό του γιου της—​γέμισαν την καρδιά του με συμπόνια για εκείνη. Ο Ιησούς δεν ένιωσε απλώς ευσπλαχνία για τη μητέρα, αλλά επίσης της έδειξε τη συμπόνια του. Της μίλησε, αναμφίβολα με καθησυχαστικό τόνο, και της είπε: «Μην κλαις». Έπειτα, πήρε την πρωτοβουλία να κάνει κάτι. Επανέφερε τον γιο της στη ζωή και «τον έδωσε στη μητέρα του».​—Εδάφια 14, 15.

15. Τι μπορούμε να μάθουμε από το θαύμα του Ιησού;

15 Τι μπορούμε να μάθουμε από το θαύμα που έκανε ο Ιησούς ανασταίνοντας τον γιο της χήρας; Παίρνουμε ένα μάθημα σχετικά με την εκδήλωση συμπόνιας σε εκείνους που πενθούν. Βέβαια, εμείς δεν μπορούμε να ανασταίνουμε νεκρούς όπως ο Ιησούς. Αλλά, σαν τον Ιησού, μπορούμε να καλλιεργούμε συμπόνια για τους πενθούντες με το να είμαστε παρατηρητικοί. Μπορούμε να παίρνουμε την πρωτοβουλία να δείχνουμε συμπόνια λέγοντας και κάνοντας ό,τι μπορούμε για να τους βοηθήσουμε και να τους παρηγορήσουμε. d (Παρ. 17:17· 2 Κορ. 1:3, 4· 1 Πέτρ. 3:8) Ακόμα και απλά λόγια και μικρές χειρονομίες μπορούν να σημαίνουν πολλά.

16. Τι μαθαίνετε από την εμπειρία μιας μητέρας που είχε πρόσφατα χάσει το παιδί της, όπως δείχνει η αναπαράσταση στην εικόνα;

16 Προσέξτε μια εμπειρία. Πριν από μερικά χρόνια, την ώρα του ύμνου στη συνάθροιση, κάποια αδελφή παρατήρησε ότι μια μητέρα στην άλλη μεριά του διαδρόμου έκλαιγε. Ο ύμνος ήταν για την ελπίδα της ανάστασης, και εκείνη η μητέρα είχε πρόσφατα χάσει την κορούλα της. Η αδελφή πήγε αμέσως κοντά της, την αγκάλιασε και έψαλε τον υπόλοιπο ύμνο μαζί της. Η μητέρα αργότερα είπε: «Ένιωσα να πλημμυρίζω από αγάπη για τους αδελφούς και τις αδελφές». Ήταν πολύ ευγνώμων που είχε πάει στη συνάθροιση. «Εκεί μπορούμε να βρούμε βοήθεια», είπε, «εκεί, στην Αίθουσα Βασιλείας». Μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι ο Ιεχωβά παρατηρεί και εκτιμάει ακόμα και τα απλά πράγματα που κάνουμε για να δείχνουμε συμπόνια στους πενθούντες που έχουν «καταθλιμμένο πνεύμα».​—Ψαλμ. 34:18.

ΕΝΑ ΑΝΤΑΜΕΙΦΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΜΕΛΕΤΗΣ

17. Τι μάθαμε σε αυτό το άρθρο;

17 Οι αφηγήσεις των Ευαγγελίων για τα θαύματα του Ιησού μπορούν να αποτελέσουν ανταμειφτικό αντικείμενο μελέτης. Μας διδάσκουν ότι ο Ιεχωβά και ο Ιησούς μάς αγαπούν βαθιά, ότι ο Ιησούς έχει τη δύναμη να λύσει όλα τα προβλήματα της ανθρωπότητας και ότι μπορούμε να είμαστε απόλυτα βέβαιοι για τις υποσχεμένες ευλογίες της Βασιλείας που είναι τόσο κοντά. Καθώς αναλύουμε εκείνες τις αφηγήσεις, μπορούμε να σκεφτόμαστε τρόπους για να μιμούμαστε τις ιδιότητες του Ιησού. Θα μπορούσατε να ασχοληθείτε με άλλα θαύματα του Ιησού στην προσωπική σας μελέτη ή στην Οικογενειακή Λατρεία. Δείτε ποια διδάγματα μπορείτε να αντλήσετε και κατόπιν μιλήστε για όσα μάθατε με άλλους. Φανταστείτε τι εποικοδομητικές συζητήσεις μπορείτε να κάνετε!​—Ρωμ. 1:11, 12.

18. Τι θα εξετάσουμε στο επόμενο άρθρο;

18 Προς το τέλος της διακονίας του, ο Ιησούς έκανε την τρίτη από τις τρεις καταγραμμένες αναστάσεις του. Αλλά αυτή διέφερε​—ανέστησε έναν αγαπημένο του φίλο και το έκανε αυτό υπό ασυνήθιστες περιστάσεις. Ποια διδάγματα μπορούμε να αντλήσουμε από τη Βιβλική αφήγηση αυτού του θαύματος; Και πώς μπορούμε να ενισχύσουμε την πίστη μας στην ελπίδα της ανάστασης; Θα ασχοληθούμε με αυτά τα ερωτήματα στο επόμενο άρθρο.

ΥΜΝΟΣ 20 Έδωσες τον Αγαπητό σου Γιο

a Γαλήνεψε μια σφοδρή ανεμοθύελλα, γιάτρεψε αρρώστους και ανέστησε νεκρούς. Είναι συναρπαστικό να διαβάζουμε για τα θαύματα που έκανε ο Ιησούς! Αυτές οι αφηγήσεις συμπεριλήφθηκαν στη Γραφή, όχι για να μας ψυχαγωγούν, αλλά για να μας διδάσκουν. Καθώς τις εξετάζουμε, αντλούμε ενισχυτικά για την πίστη διδάγματα σχετικά με τον Ιεχωβά και τον Ιησού και εντοπίζουμε θεϊκές ιδιότητες που οφείλουμε να καλλιεργούμε.

b Ένας λόγιος της Αγίας Γραφής εξηγεί: «Η φιλοξενία στην Ανατολή ήταν ιερό καθήκον, και δεν θεωρούνταν επαρκές να προσφέρουν στους καλεσμένους αγαθά που ίσα ίσα έφταναν. Η πραγματική φιλοξενία, ιδιαίτερα σε ένα γαμήλιο συμπόσιο, απαιτούσε να υπάρχει υπεραφθονία αγαθών».

c Τα Ευαγγέλια αναφέρουν πάνω από 30 συγκεκριμένα θαύματα του Ιησού. Επιπρόσθετα, κάποιες φορές αρκετά θαύματα ομαδοποιούνται στην αφήγηση. Σε μια περίπτωση, «όλη η πόλη» ήρθε στον Ιησού και εκείνος «θεράπευσε πολλούς που έπασχαν από διάφορες αρρώστιες».​—Μάρκ. 1:32-34.

d Για συμβουλές σχετικά με το τι μπορείτε να πείτε ή να κάνετε για να παρηγορήσετε τους πενθούντες, δείτε το άρθρο «Να Παρηγορείτε τους Πενθούντες, Όπως ο Ιησούς» στη Σκοπιά 1 Νοεμβρίου 2010.

e ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΙΚΟΝΑΣ: Ενώ ο Ιησούς στέκεται παράμερα, η νύφη και ο γαμπρός με τους καλεσμένους τους απολαμβάνουν το καλό κρασί που εκείνος προμήθευσε.