1, 2. Πώς πρέπει να αντιδρούν οι γονείς όταν το παιδί τους κάνει ερωτήσεις για τις Βιβλικές μας πεποιθήσεις;

 ΠΟΛΛΟΙ θα συμφωνήσουν ότι ο ρόλος του γονέα είναι εργασία πλήρους απασχόλησης. Αν έχετε μικρό παιδί, σας επαινούμε που εργάζεστε σκληρά για να το βοηθήσετε να οικοδομήσει ισχυρή πίστη. (Δευτ. 6:6, 7) Καθώς το παιδί σας μεγαλώνει, ίσως αρχίζει να κάνει σοβαρές ερωτήσεις για τις Βιβλικές πεποιθήσεις μας, μεταξύ άλλων και για τους ηθικούς κανόνες της Αγίας Γραφής.

² Αρχικά, οι ερωτήσεις του παιδιού σας μπορεί να σας ανησυχήσουν. Μπορεί μάλιστα να βλέπετε τέτοιες ερωτήσεις ως ένδειξη ότι μειώνεται η πίστη του. Στην πραγματικότητα όμως, τα παιδιά καθώς μεγαλώνουν νιώθουν την ανάγκη να κάνουν ερωτήσεις προκειμένου να διαμορφώσουν τις προσωπικές τους πεποιθήσεις. (1 Κορ. 13:11) Επομένως, δεν υπάρχει λόγος να φοβάστε. Μπορείτε να βλέπετε όλες τις ειλικρινείς ερωτήσεις που κάνει το παιδί σας σχετικά με τις πεποιθήσεις μας ως ευκαιρίες για να το βοηθήσετε να αναπτύξει την ικανότητα σκέψης του.

3. Τι θα εξετάσουμε σε αυτό το άρθρο;

³ Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε πώς μπορούν οι γονείς να βοηθήσουν τα παιδιά τους (1) να οικοδομήσουν τις προσωπικές τους πεποιθήσεις, (2) να αναπτύξουν εκτίμηση για τους ηθικούς κανόνες της Γραφής και (3) να υπερασπίζονται τα πιστεύω τους. Καθώς το κάνουμε αυτό, θα εξετάσουμε επίσης θετικές πτυχές των ερωτήσεων που κάνουν τα παιδιά, καθώς επίσης κάποιες οικογενειακές δραστηριότητες που μπορεί να δώσουν στους γονείς την ευκαιρία να μιλήσουν για τις Χριστιανικές πεποιθήσεις.

 ΒΟΗΘΗΣΤΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΑΣ ΝΑ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣΕΙ ΤΙΣ ΠΕΠΟΙΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ

4. Τι είδους ερωτήσεις μπορεί να έχει το παιδί, και γιατί;

⁴ Οι Χριστιανοί γονείς αναγνωρίζουν ότι η πίστη στον Θεό δεν είναι κληρονομική. Όπως εσείς δεν γεννηθήκατε με πίστη στον Ιεχωβά, έτσι δεν γεννήθηκε και το παιδί σας. Με τον καιρό, το παιδί μπορεί να παλεύει με ερωτήσεις όπως: “Πώς ξέρω ότι υπάρχει Θεός; Μπορώ όντως να πιστέψω αυτά που λέει η Γραφή;” Στην πραγματικότητα, η Γραφή μάς προτρέπει να χρησιμοποιούμε «τη δύναμη της λογικής» μας και να “βεβαιωνόμαστε για όλα τα πράγματα”. (Ρωμ. 12:1· 1 Θεσ. 5:21) Πώς όμως μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να ενισχύσει την πίστη του;

5. Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς το παιδί τους να αναπτύξει πίστη στην Αγία Γραφή; (Ρωμαίους 12:2)

⁵ Προτρέψτε το παιδί σας να αποδείξει την αλήθεια στον εαυτό του. (Διαβάστε Ρωμαίους 12:2) Όταν το παιδί σας κάνει ερωτήσεις, αξιοποιήστε την ευκαιρία για να του δείξετε πώς να βρίσκει τις απαντήσεις χρησιμοποιώντας τα εργαλεία έρευνας, όπως το Ευρετήριο Εκδόσεων Σκοπιάς και τον Οδηγό Έρευνας για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Στη δεύτερη έκδοση, στο θέμα «Αγία Γραφή», θα μπορούσε να ψάξει στον υπότιτλο «Θεόπνευστη» για να βρει αποδείξεις ότι η Αγία Γραφή δεν είναι απλώς ένα καλό βιβλίο που γράφτηκε από ανθρώπους. Απεναντίας, είναι “ο λόγος του Θεού”. (1 Θεσ. 2:13) Για παράδειγμα, το παιδί θα μπορούσε να κάνει έρευνα για την αρχαία ασσυριακή πόλη της Νινευή. Στο παρελθόν, μερικοί κριτικοί της Αγίας Γραφής ισχυρίζονταν ότι η πόλη της Νινευή δεν υπήρξε ποτέ. Αλλά τη δεκαετία του 1850, ανασκαφές έφεραν στο φως τα ερείπια αυτής της πόλης, αποδεικνύοντας την ακρίβεια της Αγίας Γραφής. (Σοφ. 2:13-15) Για πληροφορίες σχετικά με το πώς η καταστροφή της Νινευή εκπλήρωσε Βιβλικές προφητείες, θα μπορούσε να δει το άρθρο «Το Γνωρίζατε;» στη Σκοπιά του Νοεμβρίου 2021. Συγκρίνοντας αυτά που μαθαίνει από τις εκδόσεις μας με αυτά που μαθαίνει από εγκυκλοπαίδειες και άλλες αξιόπιστες πηγές, το παιδί σας θα έχει βάσιμους λόγους να αυξάνει την πίστη του στα όσα λέει η Γραφή.

6. Πώς μπορούν οι γονείς να κεντρίσουν την ικανότητα σκέψης του παιδιού τους; Δώστε παράδειγμα. (Βλέπε επίσης εικόνα.)

⁶ Κεντρίστε την ικανότητα σκέψης του παιδιού σας. Οι γονείς έχουν διάφορες ευκαιρίες για να κάνουν ενδιαφέρουσες συζητήσεις με το παιδί τους σχετικά με τη Γραφή ή την πίστη στον Θεό. Τέτοιες ευκαιρίες μπορεί να προκύψουν στη διάρκεια μιας επίσκεψης σε ένα μουσείο, σε έναν βοτανικό κήπο ή σε μια έκθεση σε κάποιο γραφείο τμήματος των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Για παράδειγμα, καθώς κάνετε ξενάγηση σε ένα μουσείο, είτε με φυσική παρουσία είτε διαδικτυακά, θα μπορούσατε να στρέψετε την  προσοχή του παιδιού σας σε ιστορικά γεγονότα ή αρχαιολογικά ευρήματα που μπορούν να ενισχύσουν την πεποίθησή του ότι η Γραφή είναι ακριβής. Ξέρει το παιδί σας ότι το προσωπικό όνομα του Θεού εμφανίζεται σε μια πέτρινη στήλη ηλικίας 3.000 ετών η οποία είναι γνωστή ως Μωαβιτική Λίθος; Η πρωτότυπη Μωαβιτική Λίθος εκτίθεται στο Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι. Επίσης, ένα αντίγραφο της Μωαβιτικής Λίθου βρίσκεται στην έκθεση «Η Αγία Γραφή και το Θεϊκό Όνομα» στα Παγκόσμια Κεντρικά Γραφεία των Μαρτύρων του Ιεχωβά στο Γουόργουικ, στη Νέα Υόρκη. Η Μωαβιτική Λίθος αποκαλύπτει ότι ο βασιλιάς Μησά του Μωάβ στασίασε εναντίον του Ισραήλ. Αυτό συμφωνεί με τη Βιβλική αφήγηση. (2 Βασ. 3:4, 5) Όταν το παιδί σας βλέπει με τα ίδια του τα μάτια αποδείξεις για το ότι η Αγία Γραφή είναι αληθινή και ακριβής, η πίστη του θα γίνεται ισχυρότερη.​—Παράβαλε 2 Χρονικών 9:6.

7, 8. (α) Τι μαθαίνουμε από την ομορφιά και τον σχεδιασμό που παρατηρούμε στη φύση; Δώστε παράδειγμα. (Βλέπε επίσης εικόνα.) (β) Ποιες ερωτήσεις μπορούν να βοηθήσουν το παιδί σας να ενισχύσει την πίστη του στον Δημιουργό;

⁷ Προτρέψτε το παιδί σας να κάνει σκέψεις γύρω από τον φυσικό κόσμο. Καθώς περπατάτε στην εξοχή ή ασχολείστε με τον κήπο σας, στρέψτε την προσοχή του παιδιού σας στα συναρπαστικά σχήματα που βλέπουμε στη φύση. Γιατί; Αυτά τα σχήματα αποτελούν αποδείξεις ευφυΐας και σοφού σχεδιασμού. Για παράδειγμα, τα σπειροειδή σχήματα είναι αντικείμενο μελέτης για τους επιστήμονες εδώ και πολλά χρόνια. Ο βιοφυσικός Νίκολα Φαμέλι εξηγεί πως, όταν μετράτε τον αριθμό των σπειρωμάτων που βρίσκονται στη φύση, ανακαλύπτετε μια συγκεκριμένη σειρά αριθμών. Αυτοί αποτελούν την ακολουθία Φιμπονάτσι, όπως ονομάζεται. Σπειροειδή σχήματα βλέπουμε σε πολλά πράγματα, όπως είναι το σχήμα μερικών γαλαξιών, το κέλυφος του ναυτίλου, τα φύλλα των φυτών και η κεφαλή του ηλίανθου. a

⁸ Καθώς το παιδί σας μαθαίνει περισσότερα για τον φυσικό κόσμο στο σχολείο, θα ανακαλύψει ότι υπάρχουν νόμοι που διέπουν το σχήμα πολλών πραγμάτων. Για παράδειγμα, κάθε νιφάδα του χιονιού σχηματίζεται σύμφωνα με γεωμετρικά σχέδια που είναι γνωστά ως μορφοκλασματικά σύνολα (ή αλλιώς φράκταλ). Τα μορφοκλασματικά σύνολα υπάρχουν και σε άλλα πράγματα στη φύση. Αλλά ποιος θέσπισε τους νόμους που έχουν ως αποτέλεσμα αυτά τα όμορφα σχέδια; Ποιος βρίσκεται πίσω από την τάξη και τον προσεκτικό σχεδιασμό που παρατηρούμε στη φύση; Όσο περισσότερο σκέφτεται το παιδί σας τέτοιες ερωτήσεις, τόσο πιθανότερο είναι ότι θα μπορέσει να αναπτύξει ισχυρή πίστη ότι ο Θεός δημιούργησε τα πάντα. (Εβρ. 3:4) Κάποια στιγμή, θα μπορούσατε να του κάνετε την εξής ερώτηση: «Αν μας δημιούργησε ο Θεός, δεν  είναι λογικό να συμπεράνουμε ότι μας έχει δώσει και ηθική καθοδηγία για το πώς να είμαστε ευτυχισμένοι;» Κατόπιν, μπορείτε να επισημάνετε ότι τέτοια πολύτιμη καθοδηγία βρίσκεται στη Γραφή.

ΒΟΗΘΗΣΤΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΑΣ ΝΑ ΑΝΑΠΤΥΞΕΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΗΘΙΚΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΗΣ

9. Τι μπορεί να κάνει ένα παιδί να αμφισβητεί την αξία των ηθικών κανόνων της Γραφής;

⁹ Αν το παιδί σας αμφισβητεί την αξία των ηθικών κανόνων της Γραφής, προσπαθήστε να διακρίνετε τους βαθύτερους λόγους για τις ερωτήσεις του. Διαφωνεί όντως με τους ηθικούς κανόνες της Γραφής ή μήπως το πρόβλημα είναι πως όταν μιλάει με άλλους δεν ξέρει πώς να υπερασπιστεί τις Χριστιανικές του αξίες; Ό,τι και να συμβαίνει, μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να εκτιμήσει τους ηθικούς κανόνες της Γραφής μελετώντας το βιβλίο Ευτυχισμένη Ζωή για Πάντα! b

10. Πώς μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να κάνει σκέψεις γύρω από την προσωπική του σχέση με τον Ιεχωβά;

¹⁰ Προτρέψτε το παιδί σας να θεωρεί πολύτιμη την προσωπική του σχέση με τον Ιεχωβά. Καθώς μελετάτε τη Γραφή με το παιδί σας, προσπαθήστε να το κάνετε να εκφραστεί χρησιμοποιώντας τις ερωτήσεις κρίσης και τα παραδείγματα του βιβλίου Ευτυχισμένη Ζωή για Πάντα! (Παρ. 20:5) Για παράδειγμα, το μάθημα 8 παρομοιάζει τον Ιεχωβά με στοργικό φίλο ο οποίος μας δίνει υπενθυμίσεις που μας προστατεύουν και μας ωφελούν. Αφού συζητήσετε το εδάφιο 1 Ιωάννη 5:3, θα μπορούσατε να ρωτήσετε: «Εφόσον ξέρουμε ότι ο Ιεχωβά είναι ένας τέτοιος καλός Φίλος, πώς πρέπει να βλέπουμε αυτά που μας λέει να κάνουμε;» Αυτή μπορεί να φαίνεται απλή ερώτηση, αλλά θα μπορούσε να βοηθήσει το παιδί σας να βλέπει τους νόμους του Θεού ως αποδείξεις της αγάπης Του.​—Ησ. 48:17, 18.

11. Πώς μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να εκτιμήσει την αξία των Βιβλικών αρχών; (Παροιμίες 2:10, 11)

¹¹ Να συζητάτε πώς μας ωφελεί η εφαρμογή των Βιβλικών αρχών. Όταν διαβάζετε μαζί τη Γραφή ή το εδάφιο της ημέρας, να συζητάτε πώς οι Βιβλικές αρχές έχουν βοηθήσει την οικογένειά σας. Για παράδειγμα, βλέπει το παιδί σας τα οφέλη της επιμέλειας και της εντιμότητας; (Εβρ. 13:18) Θα μπορούσατε επίσης να τονίσετε πώς η εφαρμογή των Βιβλικών αρχών μάς προστατεύει σωματικά και συναισθηματικά. (Παρ. 14:29, 30) Η συζήτηση γύρω από τέτοιες αρχές πιθανότατα θα βοηθήσει το παιδί σας να εκτιμήσει τις συμβουλές της Γραφής ακόμα περισσότερο.​—Διαβάστε Παροιμίες 2:10, 11.

12. Πώς βοηθάει ένας πατέρας τον γιο του να εκτιμήσει την πρακτική αξία των Βιβλικών αρχών;

¹² Ο Στιβ, ένας πατέρας στη Γαλλία, εξηγεί πώς εκείνος και η γυναίκα του βοηθούν τον έφηβο γιο τους, τον Ίθαν, να διακρίνει την αγάπη πίσω από τους νόμους του Ιεχωβά: «Του κάνουμε ερωτήσεις όπως: “Γιατί θέλει ο Ιεχωβά να σεβόμαστε αυτή την αρχή; Πώς δείχνει αυτό ότι μας αγαπάει; Τι θα συνέβαινε αν δεν εφάρμοζες αυτή την αρχή;”» Τέτοιες συζητήσεις έχουν βοηθήσει τον Ίθαν να υιοθετήσει τους ηθικούς κανόνες του Ιεχωβά. Ο Στιβ προσθέτει: «Ο στόχος μας είναι να βοηθήσουμε τον Ίθαν να αντιληφθεί ότι η Γραφή περιέχει σοφία απείρως ανώτερη από την ανθρώπινη σοφία».

13. Πώς μπορούν οι γονείς να εκπαιδεύσουν το παιδί τους να εφαρμόζει τις Βιβλικές αρχές; Δώστε παράδειγμα.

¹³ Εκπαιδεύστε το παιδί σας να εφαρμόζει τις Βιβλικές αρχές. Μια ευκαιρία να το κάνετε αυτό είναι όταν ανατίθεται στο παιδί σας να διαβάσει ένα βιβλίο στα πλαίσια μιας σχολικής εργασίας. Το βιβλίο μπορεί να παρουσιάζει την ιδέα ότι οι ήρωες που εμπλέκονται σε ανήθικες πράξεις ή που έχουν ξεσπάσματα θυμού είναι άξιοι μίμησης. Θα μπορούσατε να προτρέψετε το παιδί σας  να σκεφτεί τις πράξεις αυτών των ηρώων υπό το φως των Βιβλικών αρχών. (Παρ. 22:24, 25· 1 Κορ. 15:33· Φιλιπ. 4:8) Αυτό μπορεί να το εξοπλίσει ώστε να δώσει μαρτυρία στον καθηγητή του και στους συμμαθητές του καθώς θα συζητούν αυτή την ύλη στη τάξη.

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΤΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΑΣ ΓΙΑ ΝΑ ΥΠΕΡΑΣΠΙΖΕΤΑΙ ΤΑ ΠΙΣΤΕΥΩ ΤΟΥ

14. Ποιο θέμα μπορεί να φοβίζει έναν νεαρό Χριστιανό, και γιατί;

¹⁴ Οι νεαροί Χριστιανοί ίσως κάποιες φορές δεν έχουν την αναγκαία πεποίθηση για να υπερασπιστούν τα πιστεύω τους. Όταν στην τάξη γίνεται λόγος για τη θεωρία της εξέλιξης, αυτό ίσως τους φοβίζει. Γιατί; Οι καθηγητές τους ίσως παρουσιάζουν την εξέλιξη ως τεκμηριωμένο γεγονός. Πώς θα χτίσετε στο παιδί σας την αναγκαία πεποίθηση ώστε να μείνει σταθερό στα πιστεύω του;

15. Τι μπορεί να βοηθήσει έναν νεαρό Χριστιανό να ενισχύσει την πεποίθησή του σε αυτά που πιστεύει;

¹⁵ Βοηθήστε το παιδί σας να ενισχύσει την πεποίθησή του σε αυτά που πιστεύει. Το παιδί σας δεν χρειάζεται να ντρέπεται επειδή γνωρίζει την αλήθεια για τη δημιουργία. (2 Τιμ. 1:8) Άλλωστε, και πολλοί επιστήμονες κατανοούν ότι η ζωή δεν εμφανίστηκε αυτόματα ή τυχαία. Καθώς παρατηρούν την πολυπλοκότητα της ζωής, διακρίνουν καθαρά ότι υπάρχει ευφυής σχεδιασμός. Ως αποτέλεσμα, δεν δέχονται τη θεωρία της εξέλιξης που διδάσκεται ευρέως σε σχολεία σε όλο τον κόσμο. Το παιδί σας μπορεί να ενισχύσει τις προσωπικές του πεποιθήσεις κάνοντας σκέψεις γύρω από τους λόγους που έπεισαν άλλους αδελφούς και αδελφές ότι η ζωή δημιουργήθηκε. c

16. Πώς μπορούν οι γονείς να βοηθήσουν το παιδί τους να υπερασπιστεί την πίστη του στον Δημιουργό; (1 Πέτρου 3:15) (Βλέπε επίσης εικόνα.)

¹⁶ Προετοιμάστε το παιδί σας για να υπερασπίζεται την πίστη του στον Δημιουργό. (Διαβάστε 1 Πέτρου 3:15) Ίσως το βρείτε χρήσιμο να ανασκοπήσετε μαζί άρθρα από τη σειρά «Οι Νεαροί Ρωτούν​—Δημιουργία ή Εξέλιξη;» στον ιστότοπο jw.org. Κατόπιν, συζητήστε με το παιδί σας ποιο σκεπτικό βρίσκει πιο πειστικό για να βοηθήσει άλλους να κατανοήσουν την αλήθεια για τον Δημιουργό. Υπενθυμίστε του ότι δεν χρειάζεται να λογομαχεί με τους συμμαθητές του. Προτρέψτε το να χρησιμοποιεί απλά, λογικά επιχειρήματα αν κάποιοι είναι διατεθειμένοι να κάνουν μια ευχάριστη συζήτηση. Για παράδειγμα, ένας συμμαθητής  του ίσως πει: «Εγώ πιστεύω μόνο ό,τι βλέπω, και τον Θεό δεν τον έχω δει ποτέ». Ο νεαρός Χριστιανός θα μπορούσε να απαντήσει: «Φαντάσου ότι περπατάς σε ένα δάσος μακριά από κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα και ξαφνικά βλέπεις ένα πηγάδι. Τι θα συμπεράνεις; Αν το πηγάδι κάποιος έπρεπε να το φτιάξει, πόσο μάλλον το σύμπαν!»

17. Πώς μπορούν να προτρέψουν οι γονείς το παιδί τους να αναζητά ευκαιρίες για να μεταδίδει τη Βιβλική αλήθεια σε άλλους; Δώστε παράδειγμα.

¹⁷ Προτρέψτε το παιδί σας να αναζητά ευκαιρίες για να μεταδίδει τη Βιβλική αλήθεια σε άλλους. (Ρωμ. 10:10) Θα μπορούσατε να παρομοιάσετε τις προσπάθειές του να μιλάει για την πίστη του με τις προσπάθειες που χρειάζονται για να μάθει κάποιος να παίζει ένα μουσικό όργανο. Όταν είναι αρχάριος, παίζει απλές μελωδίες. Με τον καιρό, του γίνεται όλο και πιο εύκολο να παίζει μουσική. Παρόμοια, ένας νεαρός Χριστιανός θα μπορούσε στην αρχή να χρησιμοποιεί απλή προσέγγιση όταν μιλάει για την πίστη του σε άλλους. Για παράδειγμα, θα μπορούσε να ρωτήσει έναν συμμαθητή του: «Το ήξερες ότι οι μηχανικοί συχνά αντιγράφουν σχέδια από τη φύση; Έλα να σου δείξω ένα συναρπαστικό βίντεο». Αφού του δείξει ένα βίντεο από τη σειρά Προϊόν Σχεδιασμού;, θα μπορούσε να πει: «Αν ένας επιστήμονας λαβαίνει αναγνώριση για ένα σχέδιο που ήδη υπάρχει στη φύση, ποιος αξίζει την αναγνώριση για το πρωτότυπο;» Μια τέτοια απλή προσέγγιση ίσως αρκεί για να κεντρίσει το ενδιαφέρον ενός νεαρού ατόμου και να του ανοίξει την όρεξη για να μάθει περισσότερα.

ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ ΝΑ ΒΟΗΘΑΤΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΑΣ ΝΑ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙ ΤΗΝ ΠΙΣΤΗ ΤΟΥ

18. Πώς μπορούν οι γονείς να συνεχίσουν να ενισχύουν την πίστη του παιδιού τους στον Θεό;

¹⁸ Στον κόσμο που ζούμε, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν πιστεύουν στον Ιεχωβά. (2 Πέτρ. 3:3) Γι’ αυτό γονείς, καθώς μελετάτε τη Γραφή με το παιδί σας, να το προτρέπετε να ερευνά θέματα που θα αυξήσουν τον σεβασμό του για τον Λόγο του Θεού και τους ηθικούς Του κανόνες. Κεντρίστε την ικανότητα σκέψης του στρέφοντας την προσοχή του στις θαυμαστές πτυχές της δημιουργίας του Ιεχωβά. Βοηθήστε το να εκτιμήσει τις εκπληκτικές Βιβλικές προφητείες που έχουν ήδη εκπληρωθεί. Και πάνω από όλα, να προσεύχεστε με το παιδί σας και για το παιδί σας. Αν το κάνετε αυτό, μπορείτε να είστε βέβαιοι ότι ο Ιεχωβά θα ανταμείψει τις προσπάθειες που καταβάλλετε για να βοηθήσετε το παιδί σας να ενισχύσει την πίστη του.​—2 Χρον. 15:7.