Ένας Αρχαίος Ρόλος «Ξετυλίγεται»
Το καμένο σπάραγμα του Εν-Γκεντί ήταν μη αναγνώσιμο από την ανακάλυψή του το 1970. Μια τρισδιάστατη τομογραφία αποκάλυψε ότι ο ρόλος περιέχει ένα τμήμα του βιβλίου του Λευιτικού, περιλαμβανομένου και του προσωπικού ονόματος του Θεού
ΤΟ 1970, αρχαιολόγοι ανακάλυψαν έναν καμένο ρόλο στο Εν-Γκεντί στο Ισραήλ, κοντά στη δυτική όχθη της Νεκράς Θαλάσσης. Βρήκαν τον ρόλο ενώ έκαναν ανασκαφές στον χώρο μιας συναγωγής, η οποία κάηκε όταν καταστράφηκε το χωριό, πιθανώς τον έκτο αιώνα Κ.Χ. Λόγω της κατάστασής του, ο ρόλος ήταν αδύνατον να διαβαστεί. Δεν μπορούσαν ούτε καν να τον ξετυλίξουν γιατί θα διαλυόταν. Ωστόσο, χάρη στην τεχνική της τρισδιάστατης τομογραφίας, «ξετυλίχτηκε». Με τη βοήθεια δε ενός νέου λογισμικού ψηφιακής απεικόνισης, το περιεχόμενό του είναι αναγνώσιμο.
Τι αποκάλυψε η τομογραφία; Ο ρόλος αποτελεί Βιβλικό κείμενο. Ό,τι σώζεται από αυτόν περιέχει μερικά εδάφια από την αρχή του βιβλίου του Λευιτικού. Τα συγκεκριμένα εδάφια περιλαμβάνουν το προσωπικό όνομα του Θεού στην εβραϊκή, γραμμένο με το Τετραγράμματο. Το εύρημα φαίνεται ότι χρονολογείται από το δεύτερο ήμισυ του πρώτου αιώνα Κ.Χ. έως τον τέταρτο αιώνα Κ.Χ., κάτι που το καθιστά τον αρχαιότερο ρόλο των Εβραϊκών Γραφών μετά τα χειρόγραφα του Κουμράν. «Προτού ξεδιπλωθεί ψηφιακά το σπάραγμα του Λευιτικού από το Εν-Γκεντί», γράφει ο Γκιλ Ζόχαρ στην εφημερίδα The Jerusalem Post, «υπήρχε κενό μιας χιλιετίας ανάμεσα στους ηλικίας 2.000 ετών Ρόλους της Νεκράς Θαλάσσης, που χρονολογούνται από τα τέλη της περιόδου του Δεύτερου Ναού, και στον μεσαιωνικό Κώδικα του Χαλεπίου, ο οποίος γράφτηκε τον 10ο αιώνα Κ.Χ.». Σύμφωνα με τους ειδικούς, αυτός ο ρόλος που ξετυλίχτηκε ψηφιακά δείχνει ότι το μασοριτικό κείμενο της Τορά «διατηρήθηκε αναλλοίωτο αυτές τις χιλιετίες και ότι δεν παρεισέφρησαν λάθη αντιγραφέων».