1. Γιατί μπορεί κάποιες φορές οι υπηρέτες του Ιεχωβά να νιώθουν μόνοι;

ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ νιώθουμε μοναξιά κατά καιρούς. Για κάποιους αυτά τα αισθήματα δεν διαρκούν πολύ, ενώ για άλλους επιμένουν για καιρό. Ίσως νιώθουμε μόνοι ακόμα και όταν περιβαλλόμαστε από κόσμο. Μερικοί δυσκολεύονται να δημιουργήσουν φιλίες στην καινούρια τους εκκλησία. Άλλοι προέρχονται από μια πολύ δεμένη οικογένεια και, όταν μετακομίζουν μακριά από τους δικούς τους, υποφέρουν από μοναξιά. Άλλοι πάλι νιώθουν τρομερή νοσταλγία για τη συντροφιά ενός αγαπημένου τους προσώπου που έχει πεθάνει. Και κάποιοι Χριστιανοί, ιδίως εκείνοι που έχουν γνωρίσει την αλήθεια πρόσφατα, νιώθουν απομονωμένοι όταν αντιμετωπίζουν απόρριψη ή εναντίωση από μη ομόπιστους συγγενείς και πρώην φίλους.

2. Σε ποιες ερωτήσεις θα απαντήσουμε;

² Ο Ιεχωβά γνωρίζει και κατανοεί τα πάντα για εμάς. Όταν νιώθουμε μόνοι, το ξέρει καλά αυτό και θέλει να μας βοηθήσει να υπερνικήσουμε αυτά τα αισθήματα. Πώς μας βοηθάει ο Ιεχωβά; Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε εμείς τον εαυτό μας; Και πώς μπορούμε να βοηθήσουμε άλλους στην εκκλησία μας που νιώθουν μόνοι; Ας δούμε τις απαντήσεις.

3. Πώς έδειξε ο Ιεχωβά ενδιαφέρον για τον Ηλία;

³ Ο Ιεχωβά ενδιαφέρεται βαθιά για το καλό όλων των λάτρεών του. Είναι κοντά στον καθέναν από εμάς και, όταν μας κατακλύζουν αισθήματα αποθάρρυνσης, εκείνος το παρατηρεί αυτό. (Ψαλμ. 145:18, 19) Ας εξετάσουμε πώς φρόντισε ο Ιεχωβά τον προφήτη του τον Ηλία. Εκείνος ο πιστός άνθρωπος έζησε σε μια δύσκολη εποχή στην ιστορία του Ισραήλ. Οι λάτρεις του Ιεχωβά  υφίσταντο σφοδρό διωγμό, και ο Ηλίας ήταν ειδικός στόχος ισχυρών εχθρών που εναντιώνονταν στον Θεό. (1 Βασ. 19:1, 2) Επίσης, ο Ηλίας ίσως στενοχωριόταν επειδή νόμιζε πως ήταν ο μόνος προφήτης που είχε απομείνει να υπηρετεί τον Ιεχωβά. (1 Βασ. 19:10) Ο Θεός το πρόσεξε αμέσως αυτό και έκανε κάτι για τον Ηλία. Έστειλε έναν άγγελο να τον διαβεβαιώσει ότι δεν ήταν μόνος​—ότι υπήρχαν ακόμα πολλοί θεοφοβούμενοι Ισραηλίτες!​—1 Βασ. 19:5, 18.

4. Πώς φανερώνουν τα εδάφια Μάρκος 10:29, 30 το ενδιαφέρον του Ιεχωβά για τους υπηρέτες του που ίσως χάνουν την υποστήριξη των άλλων;

⁴ Ο Ιεχωβά ξέρει πως μερικοί από εμάς χρειάζεται να θυσιάσουν πολλά πράγματα όταν επιλέγουν να τον υπηρετήσουν. Για παράδειγμα, ίσως χάνουν την υποστήριξη μη ομόπιστων συγγενών και πρώην φίλων. Ίσως με μια δόση ανησυχίας στη φωνή του, ο απόστολος Πέτρος ρώτησε κάποτε τον Ιησού: «Εμείς αφήσαμε τα πάντα και σε ακολουθήσαμε· τι θα γίνει λοιπόν με εμάς;» (Ματθ. 19:27) Ο Ιησούς διαβεβαίωσε θερμά τους μαθητές του ότι θα αποκτούσαν μια τεράστια πνευματική οικογένεια. (Διαβάστε Μάρκος 10:29, 30) Ο Ιεχωβά, η Κεφαλή της πνευματικής μας οικογένειας, υπόσχεται ότι θα στηρίζει εκείνους που θέλουν να τον υπηρετούν. (Ψαλμ. 9:10) Δείτε μερικά πρακτικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να λαβαίνετε τη βοήθεια του Ιεχωβά όταν παλεύετε με αισθήματα μοναξιάς.

5. Πώς ωφελείστε αν εστιάζετε στο πώς σας στηρίζει ο Ιεχωβά;

⁵ Να εστιάζετε στο πώς σας στηρίζει ο Ιεχωβά. (Ψαλμ. 55:22) Αυτό θα σας βοηθάει να διατηρείτε ισορροπημένη άποψη για την κατάστασή σας. Μια άγαμη αδελφή, η Κάρολ, * που δεν έχει κανέναν δικό της στην αλήθεια, λέει: «Όταν σκέφτομαι το παρελθόν και στοχάζομαι πώς με έχει στηρίξει ο Ιεχωβά στις δοκιμασίες, νιώθω πραγματικά ότι δεν είμαι μόνη. Επίσης, νιώθω σίγουρη ότι ο Ιεχωβά θα είναι δίπλα μου και στο μέλλον».

6. Πώς μπορούν να ενθαρρύνουν τα εδάφια 1 Πέτρου 5:9, 10 εκείνους που παλεύουν με αισθήματα μοναξιάς;

⁶ Να σκέφτεστε πώς βοηθάει ο Ιεχωβά ομοπίστους σας που νιώθουν μόνοι. (Διαβάστε 1 Πέτρου 5:9, 10) Ο Χιρόσι, ένας αδελφός που επί πολλά χρόνια είναι ο μοναδικός  Μάρτυρας στην οικογένειά του, λέει: «Στην εκκλησία, είναι εύκολο να αντιληφθείς ότι κανείς δεν έχει τις ιδανικές περιστάσεις. Ξέρουμε ότι όλοι κάνουμε το καλύτερο για να υπηρετούμε τον Ιεχωβά και αυτό ενθαρρύνει εμάς που είμαστε μόνοι μας στην αλήθεια».

7. Πώς βοηθάει εσάς η προσευχή;

⁷ Να διατηρείτε ένα καλό πνευματικό πρόγραμμα. Αυτό περιλαμβάνει το να μιλάτε ανοιχτά στον Ιεχωβά για τα αισθήματά σας. (1 Πέτρ. 5:7) Η Μάσιελ, μια νεαρή αδελφή που ένιωσε απομονωμένη από την οικογένειά της όταν πήρε θέση υπέρ της αλήθειας, λέει: «Ένα από τα σημαντικότερα πράγματα που με βοήθησε να αντέξω τη μοναξιά μου ήταν οι ένθερμες προσευχές στον Ιεχωβά. Εκείνος ήταν πραγματικός Πατέρας για εμένα, και προσευχόμουν σε αυτόν καθημερινά, πολλές φορές την ημέρα, λέγοντάς του πώς νιώθω».

8. Πώς βοηθάει εσάς η ανάγνωση του Λόγου του Θεού και ο στοχασμός;

⁸ Να διαβάζετε τον Λόγο του Θεού τακτικά, στοχαζόμενοι συγκεκριμένες αφηγήσεις που τονίζουν την αγάπη του Ιεχωβά για εσάς. Η Μπιάνκα, μια αδελφή που ακούει συνέχεια αποθαρρυντικά λόγια από την οικογένειά της, εξηγεί: «Με βοηθάει πολύ το να διαβάζω και να στοχάζομαι Βιβλικές αφηγήσεις και βιογραφίες υπηρετών του Ιεχωβά που έχουν βρεθεί σε παρόμοιες καταστάσεις». Μερικοί Χριστιανοί μαθαίνουν απέξω εδάφια που είναι ιδιαίτερα παρηγορητικά, όπως το Ψαλμός 27:10 και το Ησαΐας 41:10. Άλλοι έχουν διαπιστώσει πως, όταν ακούν ηχογραφήσεις της ύλης καθώς προετοιμάζονται για τη συνάθροιση ή διαβάζουν τη Γραφή, νιώθουν λιγότερη μοναξιά.

9. Πώς ωφελεί εσάς η παρακολούθηση των συναθροίσεων;

⁹ Να προσπαθείτε να παρακολουθείτε τις συναθροίσεις τακτικά. Θα ωφελείστε από το ενθαρρυντικό πρόγραμμα και επίσης θα γνωρίζετε καλύτερα τους αδελφούς και τις αδελφές σας. (Εβρ. 10:24, 25) Η Μάσιελ λέει: «Αν και ήμουν πολύ ντροπαλή, ήμουν αποφασισμένη να μη χάνω καμία συνάθροιση και να δίνω απάντηση κάθε φορά. Αυτό με βοήθησε να νιώσω κομμάτι της εκκλησίας».

10. Γιατί είναι σημαντικό να καλλιεργούμε φιλίες με πιστούς Χριστιανούς;

¹⁰ Να καλλιεργείτε φιλίες με πιστούς Χριστιανούς. Να αναζητάτε φίλους στην εκκλησία από τους οποίους μπορείτε να μάθετε, ακόμα και αν διαφέρετε ως προς την ηλικία ή το υπόβαθρο. Η Αγία Γραφή μάς υπενθυμίζει ότι η σοφία «υπάρχει . . . μεταξύ των ηλικιωμένων». (Ιώβ 12:12) Αλλά και οι μεγαλύτεροι μπορούν να μάθουν πολλά από πιστά νεότερα άτομα. Ο Δαβίδ ήταν πολύ νεότερος από τον Ιωνάθαν, αλλά αυτό δεν τους εμπόδισε να έχουν στενή φιλία. (1 Σαμ. 18:1) Βοηθούσαν ο ένας τον άλλον να υπηρετούν τον Ιεχωβά παρά τις σοβαρές δυσκολίες. (1 Σαμ. 23: 16-18) «Οι αδελφοί και οι αδελφές μας μπορούν πραγματικά να γίνουν πνευματικοί γονείς ή αδέλφια μας», λέει η Ιρίνα, μια αδελφή που προς το παρόν είναι η μοναδική Μάρτυρας του Ιεχωβά στην οικογένειά της. «Ο Ιεχωβά μπορεί να τους χρησιμοποιήσει για να καλύψουν τις ανάγκες μας».

11. Τι πρέπει να κάνετε για να καλλιεργείτε γερές φιλίες;

¹¹ Ίσως δεν είναι εύκολο να κάνετε καινούριους φίλους, ιδίως αν είστε ντροπαλοί. Η Ράτνα, μια συνεσταλμένη αδελφή που γνώρισε την αλήθεια παρά την εναντίωση, παραδέχεται: «Έπρεπε να συνειδητοποιήσω ότι χρειαζόμουν τη βοήθεια και τη στήριξη της πνευματικής μου οικογένειας». Μπορεί να μην είναι εύκολο να μοιραστείτε τα αισθήματά σας με κάποιον άλλον, αλλά η ανοιχτή επικοινωνία είναι η βάση μιας στενής φιλίας. Οι φίλοι σας θέλουν να σας ενθαρρύνουν και να σας στηρίξουν, αλλά χρειάζεται να τους πείτε πώς μπορούν να το κάνουν αυτό.

12. Πώς μπορεί να σας βοηθήσει η διακονία να κάνετε καλούς φίλους;

¹² Ένας από τους καλύτερους τρόπους για να κάνετε φίλους είναι να βγαίνετε στο έργο με τους συγχριστιανούς σας. Η Κάρολ λέει: «Έχω δημιουργήσει πολλές καλές φιλίες περνώντας χρόνο με τις αδελφές στη διακονία και σε άλλες θεοκρατικές δραστηριότητες. Ο Ιεχωβά με έχει στηρίξει όλα αυτά τα χρόνια με αυτές τις φιλίες». Ασφαλώς αξίζει κάθε προσπάθεια να καλλιεργούμε φιλίες με πιστούς Χριστιανούς. Ο Ιεχωβά χρησιμοποιεί τέτοιες φιλίες για να σας βοηθήσει να καταπολεμήσετε οδυνηρά αισθήματα όπως η μοναξιά.​—Παρ. 17:17.

13. Ποια ευθύνη έχουν όλοι στην εκκλησία;

¹³ Όλοι στην εκκλησία έχουν την ευθύνη να συμβάλλουν σε ένα στοργικό και ειρηνικό περιβάλλον όπου κανείς δεν θα νιώθει εντελώς μόνος. (Ιωάν. 13:35) Τα όσα κάνουμε και λέμε μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο! Προσέξτε τι είπε μια αδελφή: «Όταν γνώρισα την αλήθεια, η εκκλησία έγινε η οικογένειά μου. Δεν θα μπορούσα να γίνω Μάρτυρας του Ιεχωβά χωρίς την υποστήριξή τους». Πώς μπορείτε να βοηθήσετε εκείνους που είναι μόνοι στην αλήθεια να νιώσουν κομμάτι της εκκλησίας;

14. Πώς μπορείτε να καλλιεργήσετε φιλίες με τα καινούρια άτομα;

¹⁴ Να παίρνετε την πρωτοβουλία να προσφέρετε τη φιλία σας. Ένα πρώτο βήμα είναι να καλωσορίζουμε θερμά τα καινούρια άτομα στην εκκλησία. (Ρωμ. 15:7) Αλλά δεν πρέπει να αρκούμαστε σε έναν φιλικό χαιρετισμό. Το ζητούμενο είναι να χτίσουμε γερές φιλίες σε βάθος χρόνου. Γι’ αυτό, να δείχνετε θερμό και γνήσιο ενδιαφέρον στα καινούρια άτομα. Χωρίς να γίνεστε αδιάκριτοι, προσπαθήστε να καταλάβετε τι αντιμετωπίζουν. Μερικοί ίσως δυσκολεύονται να εκφράσουν τα αισθήματά τους, γι’ αυτό μην τους πιέζετε να μιλήσουν. Αντίθετα, με διακριτικές και ευγενικές ερωτήσεις βοηθήστε τους να εκφραστούν και ακούστε υπομονετικά τις απαντήσεις τους. Για παράδειγμα, θα μπορούσατε να τους ρωτήσετε πώς γνώρισαν την αλήθεια.

15. Πώς μπορούν οι ώριμοι Χριστιανοί να βοηθούν άλλους στην εκκλησία;

¹⁵ Όλοι στην εκκλησία αναπτύσσονται πνευματικά όταν οι ώριμοι Χριστιανοί, ιδίως οι πρεσβύτεροι, τους δείχνουν ότι νοιάζονται για αυτούς. Η Μελίσα, η οποία ανατράφηκε στην αλήθεια από τη μητέρα της, λέει: «Δεν βρίσκω λόγια να εκφράσω την εκτίμησή μου για τους αδελφούς που έχουν γίνει πνευματικοί πατέρες για εμένα όλα αυτά τα χρόνια. Όποτε έχω ανάγκη να μιλήσω, υπάρχει κάποιος να με ακούσει». Ο Μαουρίσιο, ένας νεαρός αδελφός που ένιωσε εγκαταλειμμένος όταν ο αδελφός που του είχε κάνει μελέτη έφυγε από την αλήθεια, αφηγείται: «Το προσωπικό ενδιαφέρον που μου έδειξαν  οι πρεσβύτεροι με στήριξε αφάνταστα. Μου μιλούσαν, με έπαιρναν μαζί τους στο έργο, μου έλεγαν πολύτιμες σκέψεις από την προσωπική τους μελέτη και έπαιζαν διάφορα αθλήματα μαζί μου». Τόσο η Μελίσα όσο και ο Μαουρίσιο υπηρετούν τώρα ως ολοχρόνιοι διάκονοι.

16, 17. Με ποιους πρακτικούς τρόπους μπορούμε να βοηθάμε τους άλλους;

¹⁶ Να βοηθάτε με πρακτικούς τρόπους. (Γαλ. 6:10) «Συχνά, το μόνο που χρειάζεσαι είναι μια απλή πράξη καλοσύνης την κατάλληλη στιγμή», λέει ο Λίο, ο οποίος υπηρετεί ως ιεραπόστολος σε μια χώρα μακριά από την οικογένειά του. «Θυμάμαι μια μέρα που τράκαρα με το αυτοκίνητό μου. Όταν τελικά πήγα στο σπίτι μου, ήμουν διαλυμένος από το άγχος. Αλλά τότε κάποιο ζευγάρι με κάλεσε για ένα απλό γεύμα. Δεν θυμάμαι τι φάγαμε, θυμάμαι όμως με πόση καλοσύνη με άκουσαν. Στο τέλος, ένιωθα πολύ καλύτερα».

¹⁷ Όλοι μας απολαμβάνουμε τις θεοκρατικές εκδηλώσεις, όπως τις συνελεύσεις, εν μέρει επειδή έχουμε την ευκαιρία να περνάμε χρόνο με άλλους ανταλλάσσοντας σκέψεις γύρω από το πρόγραμμα. Η Κάρολ όμως λέει: «Οι συνελεύσεις με δυσκολεύουν ιδιαίτερα». Γιατί; Η ίδια εξηγεί: «Παρότι περιβάλλομαι από εκατοντάδες ή και χιλιάδες αδελφούς και αδελφές, συνήθως αυτοί είναι παρέα με την οικογένειά τους. Τότε εγώ νιώθω ακόμα πιο μόνη». Άλλοι δυσκολεύονται να παρακολουθήσουν μια συνέλευση την πρώτη φορά μετά τον θάνατο του συντρόφου τους. Γνωρίζετε κάποιον που αντιμετωπίζει τέτοιες δυσκολίες; Θα μπορούσατε να του προτείνετε να παρακολουθήσει την επόμενη θεοκρατική εκδήλωση μαζί με εσάς και την οικογένειά σας.

18. Πώς μπορούμε να εφαρμόσουμε τα εδάφια 2 Κορινθίους 6:11-13 όταν δείχνουμε φιλοξενία;

¹⁸ Να περνάτε χρόνο μαζί με τους άλλους. Προσπαθήστε να συμπεριλαμβάνετε διάφορους αδελφούς και αδελφές στις κοινωνικές σας δραστηριότητες, ιδίως εκείνους που ίσως νιώθουν μόνοι. Θέλουμε να “ανοίγουμε διάπλατα την καρδιά μας” ιδιαίτερα απέναντι σε τέτοια άτομα. (Διαβάστε 2 Κορινθίους 6:11-13) «Πετούσαμε από τη χαρά μας όποτε μας προσκαλούσαν αδελφοί στο σπίτι τους ή μας έπαιρναν μαζί τους σε κάποια εκδρομή», θυμάται η Μελίσα. Υπάρχει κάποιος στην εκκλησία σας στον οποίο θα μπορούσατε να δείξετε φιλοξενία;

19. Πότε ίσως είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο να περνάμε χρόνο με τους συγχριστιανούς μας;

 ¹⁹ Ίσως υπάρχουν στιγμές που οι συγχριστιανοί μας θα εκτιμούσαν ιδιαίτερα την παρέα μας. Μερικοί μπορεί να νιώθουν άβολα να είναι μαζί με μη ομόπιστους συγγενείς στη διάρκεια των γιορτών. Άλλοι ίσως νιώθουν πολύ πόνο κάποιες συγκεκριμένες μέρες, όπως στην επέτειο του θανάτου ενός αγαπημένου τους προσώπου. Όταν προσφερόμαστε να περάσουμε χρόνο με αδελφούς και αδελφές που αντιμετωπίζουν τέτοιες δυσκολίες, τους δείχνουμε ότι “ενδιαφερόμαστε γνήσια”.​—Φιλιπ. 2:20.

20. Πώς μπορούν τα λόγια του Ιησού στα εδάφια Ματθαίος 12:48-50 να μας βοηθήσουν όταν νιώθουμε μόνοι;

²⁰ Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους ένας Χριστιανός μπορεί κάποιες φορές να νιώθει μόνος. Δεν πρέπει όμως ποτέ να ξεχνάμε ότι ο Ιεχωβά είναι πλήρως ενήμερος για αυτά τα αισθήματα. Μας παρέχει ό,τι χρειαζόμαστε, συχνά μέσω των συγχριστιανών μας. (Διαβάστε Ματθαίος 12:48-50) Με τη σειρά μας, εμείς δείχνουμε στον Ιεχωβά την εκτίμησή μας για τη στοργική του διευθέτηση όταν κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε για να στηρίζουμε την πνευματική μας οικογένεια. Όπως και αν νιώθουμε κάποιες φορές, δεν είμαστε ποτέ μόνοι επειδή ο Ιεχωβά είναι πάντοτε στο πλευρό μας!