1, 2. Σύμφωνα με το εδάφιο Ψαλμός 25:14, τι πρέπει να κάνουμε αν θέλουμε να έχουμε στενή φιλία με τον Ιεχωβά;

 ΠΟΙΕΣ ιδιότητες πιστεύετε ότι είναι απαραίτητες για να διατηρήσετε στενή φιλία με κάποιον; Πιθανότατα θα απαντούσατε ότι οι καλοί φίλοι πρέπει να αγαπούν και να στηρίζουν ο ένας τον άλλον. Μάλλον δεν θα σας ερχόταν στον νου ο φόβος ως σημαντική ιδιότητα για μια καλή φιλία. Ωστόσο, όπως δηλώνει το θεματικό εδάφιο αυτού του άρθρου, όσοι θέλουν να έχουν στενή φιλία με τον Ιεχωβά πρέπει να «τον φοβούνται».​—Διαβάστε Ψαλμός 25:14.

² Όσα χρόνια και αν υπηρετούμε τον Ιεχωβά, όλοι χρειάζεται να διατηρούμε υγιή φόβο για αυτόν. Αλλά τι σημαίνει να φοβόμαστε τον Θεό; Πώς μπορούμε να μάθουμε να φοβόμαστε τον Ιεχωβά; Και τι μαθαίνουμε σχετικά με τον φόβο του Θεού από τον Αβδιού, τον οικονόμο του Αχαάβ, από τον αρχιερέα Ιωδαέ και από τον βασιλιά Ιωάς;

3. Περιγράψτε τι μας κάνει να νιώσουμε φόβο και πώς μπορεί να μας επηρεάσει αυτό.

³ Μπορεί να νιώσουμε φόβο αν θεωρούμε ότι υπάρχει κίνδυνος να πάθουμε κάτι κακό. Αυτό το είδος φόβου μπορεί να είναι υγιές και να μας ωθήσει να ενεργήσουμε σοφά. Ο φόβος μήπως πέσουμε μας συγκρατεί ώστε να μην περπατάμε πολύ κοντά στο χείλος ενός γκρεμού. Ο φόβος μήπως τραυματιστούμε ίσως μας ωθήσει να απομακρυνθούμε γρήγορα από μια επικίνδυνη κατάσταση. Ο φόβος μήπως βλάψουμε τη φιλία μας με κάποιον που αγαπάμε μας εμποδίζει να πούμε ή να κάνουμε κάτι άστοργο.

4. Τι είδους φόβο για τον Ιεχωβά θέλει ο Σατανάς να έχουμε;

⁴ Ο Σατανάς θέλει να έχουν οι άνθρωποι νοσηρό φόβο για  τον Ιεχωβά. Προάγει την άποψη που εξέφρασε ο Ελιφάς​—ότι ο Ιεχωβά είναι εκδικητικός, οργισμένος Θεός, τον οποίο είναι αδύνατον να ευαρεστήσει κανείς. (Ιώβ 4:18, 19) Ο Σατανάς θέλει να αποκτήσουμε τέτοιον φόβο για τον Ιεχωβά ώστε να πάψουμε να τον υπηρετούμε. Για να αποφύγουμε αυτή την παγίδα, χρειάζεται να αναπτύξουμε κατάλληλο φόβο για τον Θεό.

5. Τι σημαίνει να φοβόμαστε τον Θεό;

⁵ Το άτομο που έχει κατάλληλο φόβο για τον Θεό τον αγαπάει και δεν θέλει να κάνει τίποτα που θα έβλαπτε τη σχέση του μαζί του. Ο Ιησούς είχε τέτοιον “θεοσεβή φόβο”. (Εβρ. 5:7) Δεν ένιωθε νοσηρό τρόμο για τον Ιεχωβά. (Ησ. 11:2, 3) Αντίθετα, ένιωθε βαθιά αγάπη για εκείνον και ήθελε να τον υπακούει. (Ιωάν. 14:21, 31) Όπως ο Ιησούς, έτσι και εμείς νιώθουμε βαθύ σεβασμό και δέος για τον Ιεχωβά λόγω της αγάπης, της σοφίας, της δικαιοσύνης και της δύναμής του. Γνωρίζουμε επίσης ότι ο Ιεχωβά μάς αγαπάει πάρα πολύ και επηρεάζεται από τον τρόπο με τον οποίο αντιδρούμε στην καθοδηγία του. Μπορούμε είτε να προξενήσουμε πόνο στον Ιεχωβά είτε να κάνουμε την καρδιά του να χαίρεται.​—Ψαλμ. 78:41· Παρ. 27:11.

6. Ποιος είναι ένας τρόπος με τον οποίο μπορούμε να μάθουμε να φοβόμαστε τον Θεό; (Ψαλμός 34:11)

⁶ Δεν γεννιόμαστε με φόβο για τον Ιεχωβά. Πρέπει να τον καλλιεργήσουμε. (Διαβάστε Ψαλμός 34:11) Ένας τρόπος για να το κάνουμε αυτό είναι το να παρατηρούμε τη δημιουργία. Όσο περισσότερο βλέπουμε τη σοφία, τη δύναμη και τη βαθιά αγάπη του Θεού για εμάς στα “πράγματα που έχουν φτιαχτεί”, τόσο βαθύτερα θα τον σεβόμαστε και θα τον αγαπάμε. (Ρωμ. 1:20) Μια αδελφή, η Έιντριεν, είπε: «Η σοφία του Ιεχωβά όπως φαίνεται στη δημιουργία με συναρπάζει και με βοηθάει να καταλαβαίνω ότι εκείνος ξέρει τι είναι καλύτερο για εμένα». Ο στοχασμός της την οδήγησε στο εξής συμπέρασμα: «Γιατί να θέλω να κάνω οτιδήποτε θα έβαζε φραγμό ανάμεσα σε εμένα και στον Ιεχωβά, την Πηγή της ζωής μου;» Μπορείτε να αφιερώσετε λίγο χρόνο αυτή την εβδομάδα για να στοχαστείτε κάποια πτυχή της δημιουργίας; Αυτό θα βαθύνει τον σεβασμό και την αγάπη σας για τον Ιεχωβά.​—Ψαλμ. 111:2, 3.

7. Πώς μας βοηθάει η προσευχή να αναπτύξουμε υγιή φόβο για τον Ιεχωβά;

⁷ Ένας άλλος τρόπος με τον οποίο μπορούμε να αναπτύξουμε τον φόβο μας για τον Θεό είναι το να προσευχόμαστε τακτικά. Όσο περισσότερο προσευχόμαστε τόσο πιο πραγματικός γίνεται ο Ιεχωβά για εμάς. Κάθε φορά που του ζητάμε δύναμη για να υπομείνουμε μια δοκιμασία, υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας τη φοβερή του δύναμη. Όταν τον ευχαριστούμε για το ότι πρόσφερε ως δώρο τον Γιο του, υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας την αγάπη του Ιεχωβά για εμάς. Και όταν έχουμε κάποιο πρόβλημα και ικετεύουμε τον Ιεχωβά να μας βοηθήσει, εντυπώνουμε στην καρδιά μας το πόσο σοφός είναι. Τέτοιες προσευχές βαθαίνουν τον σεβασμό μας για τον Ιεχωβά. Επίσης, μας κάνουν ακόμα πιο αποφασισμένους να αποφεύγουμε οτιδήποτε θα έβλαπτε τη φιλία μας μαζί του.

8. Πώς μπορούμε να διατηρήσουμε τον φόβο μας για τον Θεό;

⁸ Μπορούμε να διατηρήσουμε τον φόβο μας για τον Θεό μελετώντας τη Γραφή με στόχο να διδαχτούμε τόσο από τα καλά όσο και από τα κακά παραδείγματα που περιέχει. Ας μιλήσουμε για δύο πιστούς υπηρέτες του Ιεχωβά​—τον Αβδιού, ο οποίος ήταν οικονόμος του βασιλιά Αχαάβ, και τον αρχιερέα Ιωδαέ. Έπειτα, θα δούμε τι μαθαίνουμε από τον βασιλιά Ιωάς  του Ιούδα, ο οποίος ξεκίνησε μεν καλά αλλά αργότερα εγκατέλειψε τον Ιεχωβά.

9. Πώς επηρέαζε τον Αβδιού ο φόβος του Ιεχωβά; (1 Βασιλέων 18:3, 12)

⁹ Η Γραφή μάς συστήνει τον Αβδιού b με τα λόγια: «Ο . . . Αβδιού φοβόταν πολύ τον Ιεχωβά». (Διαβάστε 1 Βασιλέων 18:3, 12) Πώς επηρέαζε τον Αβδιού αυτός ο υγιής φόβος; Κατ’ αρχάς, τον έκανε έντιμο και αξιόπιστο. Ως αποτέλεσμα, ο βασιλιάς τον διόρισε υπεύθυνο για το σπιτικό του. (Παράβαλε Νεεμίας 7:2) Ο θεοσεβής φόβος του Αβδιού τού έδινε επίσης εξαιρετικό θάρρος, μια ιδιότητα την οποία ασφαλώς χρειαζόταν. Ζούσε στη διάρκεια της διακυβέρνησης του πονηρού βασιλιά Αχαάβ, ο οποίος «ήταν χειρότερος στα μάτια του Ιεχωβά από όλους τους προγενέστερούς του [βασιλιάδες]». (1 Βασ. 16:30) Επίσης, η σύζυγος του Αχαάβ, η Ιεζάβελ, η οποία λάτρευε τον Βάαλ, μισούσε τον Ιεχωβά τόσο πολύ ώστε προσπάθησε να εξαλείψει εντελώς την αληθινή λατρεία στο βόρειο βασίλειο. Μάλιστα, θανάτωσε πολλούς προφήτες του Θεού. (1 Βασ. 18:4) Αναμφίβολα, ο Αβδιού λάτρευε τον Ιεχωβά σε μια δύσκολη περίοδο.

10. Πώς εκδήλωσε ο Αβδιού εξαιρετικό θάρρος;

¹⁰ Πώς εκδήλωσε ο Αβδιού εξαιρετικό θάρρος; Όταν η Ιεζάβελ άρχισε να καταδιώκει τους προφήτες του Θεού για να τους θανατώσει, ο θαρραλέος Αβδιού πήρε 100 από αυτούς και τους έκρυψε “ανά 50 μέσα σε μια σπηλιά και τους προμήθευε ψωμί και νερό”. (1 Βασ. 18:13, 14) Αν τον ανακάλυπταν, σίγουρα θα τον εκτελούσαν. Βέβαια, ο Αβδιού ήταν άνθρωπος και δεν ήθελε να πεθάνει. Αλλά αγαπούσε τον Ιεχωβά και εκείνους που Τον υπηρετούσαν περισσότερο από όσο αγαπούσε τη ζωή του.

11. Πώς μοιάζουν οι σύγχρονοι υπηρέτες του Ιεχωβά με τον Αβδιού; (Βλέπε επίσης εικόνα.)

¹¹ Σήμερα, πολλοί υπηρέτες του Ιεχωβά ζουν σε χώρες όπου το έργο μας είναι υπό απαγόρευση. Δείχνουν στις κοσμικές εξουσίες τον οφειλόμενο σεβασμό, αλλά σαν τον Αβδιού, αυτοί οι πολύτιμοι αδελφοί και αδελφές δίνουν στον Ιεχωβά αυτό που ανήκει σε Εκείνον​ —αποκλειστική αφοσίωση. (Ματθ. 22:21) Δείχνουν τον φόβο τους για τον Θεό υποτασσόμενοι πρωτίστως σε εκείνον και όχι σε ανθρώπους. (Πράξ. 5:29) Το κάνουν αυτό συνεχίζοντας να διακηρύττουν τα καλά νέα και διεξάγοντας διακριτικά συναθροίσεις. (Ματθ. 10:16, 28) Προσπαθούν να διασφαλίζουν ότι οι αδελφοί και οι αδελφές τους θα λαβαίνουν την τόσο αναγκαία πνευματική τροφή. Πάρτε για παράδειγμα τον Ανρί, ο οποίος ζει σε μια αφρικανική χώρα όπου το έργο μας ήταν υπό απαγόρευση για κάποιο διάστημα. Στη διάρκεια της απαγόρευσης, ο Ανρί προσφέρθηκε να παραδίδει πνευματική τροφή στους ομοπίστους του. Ο Ανρί έγραψε: «Είμαι ντροπαλός εκ φύσεως. Γι’ αυτό, είμαι πεπεισμένος ότι ο βαθύς σεβασμός που νιώθω για τον Ιεχωβά μού έδωσε το αναγκαίο θάρρος». Φαντάζεστε τον εαυτό σας να δείχνει τέτοιο θάρρος; Μπορείτε να το κάνετε αυτό αν αναπτύξετε υγιή φόβο για τον Θεό.

12. Πώς έδειξαν ο αρχιερέας Ιωδαέ και η σύζυγός του μεγάλη οσιότητα στον Ιεχωβά;

¹² Ο αρχιερέας Ιωδαέ φοβόταν τον Ιεχωβά, και αυτός ο φόβος τον ωθούσε να είναι όσιος και να προάγει την αληθινή λατρεία. Αυτό έγινε φανερό όταν η κόρη της Ιεζάβελ, η Γοθολία, σφετερίστηκε τον θρόνο στον Ιούδα. Ο λαός είχε κάθε λόγο να φοβάται τη Γοθολία. Ήταν αμείλικτη και διψούσε τόσο για εξουσία ώστε αποπειράθηκε να δολοφονήσει όλους τους βασιλικούς κληρονόμους​—τα ίδια της τα εγγόνια! (2 Χρον. 22:10, 11) Ένα από εκείνα τα παιδιά, ο Ιωάς, επέζησε επειδή το έσωσε η σύζυγος του Ιωδαέ, η Ιωσαβέθ. Εκείνη και ο σύζυγός της έκρυψαν το παιδί και το φρόντισαν. Με αυτόν τον τρόπο, ο Ιωδαέ και η Ιωσαβέθ συνέβαλαν στη διατήρηση της Δαβιδικής γραμμής βασιλιάδων. Ο Ιωδαέ ήταν όσιος στον Ιεχωβά και δεν έτρεμε από φόβο για τη Γοθολία.​—Παρ. 29:25.

13. Όταν ο Ιωάς ήταν εφτά χρονών, πώς εκδήλωσε ξανά οσιότητα ο Ιωδαέ;

¹³ Όταν ο Ιωάς ήταν εφτά χρονών, ο Ιωδαέ απέδειξε ξανά την οσιότητά του στον Ιεχωβά. Κατέστρωσε ένα σχέδιο. Αν πετύχαινε, ο Ιωάς θα γινόταν βασιλιάς, ο δικαιωματικός κληρονόμος του Δαβίδ. Αν όμως το σχέδιο αποτύχαινε, ο Ιωδαέ πιθανότατα θα έχανε τη ζωή του. Με την ευλογία του Ιεχωβά, το σχέδιο πέτυχε. Ο Ιωδαέ, με την υποστήριξη των αρχηγών και των Λευιτών, έκανε τον Ιωάς βασιλιά και διέταξε να εκτελεστεί η Γοθολία. (2 Χρον. 23:1-5, 11, 12, 15· 24:1) Κατόπιν, ο Ιωδαέ «έκανε διαθήκη ανάμεσα στον Ιεχωβά και στον βασιλιά και στον λαό ότι θα συνέχιζαν να είναι λαός του Ιεχωβά». (2 Βασ. 11:17) Ο Ιωδαέ «επίσης τοποθέτησε τους φύλακες των πυλών του οίκου του Ιεχωβά ώστε να μην μπαίνει κανείς που ήταν ακάθαρτος από οποιαδήποτε άποψη».​—2 Χρον. 23:19.

14. Με ποιους τρόπους τιμήθηκε ο Ιωδαέ επειδή είχε τιμήσει τον Ιεχωβά;

¹⁴ Παλιότερα, ο Ιεχωβά είχε δηλώσει: «Εκείνους που με τιμούν θα τους τιμήσω». Πράγματι, αντάμειψε τον Ιωδαέ. (1 Σαμ. 2:30) Για παράδειγμα, φρόντισε να καταγραφούν οι θαυμάσιες πράξεις του αρχιερέα για δική μας διδασκαλία. (Ρωμ. 15:4) Και όταν ο Ιωδαέ πέθανε, του έγινε η εξαιρετική τιμή να ταφεί «στην Πόλη του Δαβίδ μαζί με τους βασιλιάδες, επειδή είχε κάνει καλό στον Ισραήλ σε σχέση με τον αληθινό Θεό και τον οίκο Του».​—2 Χρον. 24:15, 16.

15. Τι μπορούμε να μάθουμε από την αφήγηση για τον Ιωδαέ; (Βλέπε επίσης εικόνα.)

¹⁵ Η αφήγηση για τον Ιωδαέ μπορεί να μας βοηθήσει όλους να αναπτύξουμε φόβο για τον Θεό. Οι Χριστιανοί επίσκοποι μπορούν  να μιμούνται τον Ιωδαέ παραμένοντας άγρυπνοι και προστατεύοντας όσια το ποίμνιο του Θεού. (Πράξ. 20:28) Οι ηλικιωμένοι μπορούν να μάθουν από τον Ιωδαέ πως, αν φοβούνται τον Ιεχωβά και παραμένουν όσιοι, εκείνος μπορεί να τους χρησιμοποιήσει για να επιτελέσει τον σκοπό του. Δεν τους βάζει στο περιθώριο. Οι νεαροί μπορούν να παρατηρήσουν πώς συμπεριφέρθηκε ο Ιεχωβά στον Ιωδαέ και να τον μιμούνται με το να συμπεριφέρονται στους όσιους ηλικιωμένους με αξιοπρέπεια και σεβασμό, ιδίως σε εκείνους που έχουν μακρό ιστορικό πιστής υπηρεσίας. (Παρ. 16:31) Τέλος, μπορούμε όλοι να πάρουμε ένα μάθημα από τους αρχηγούς και τους Λευίτες που υποστήριξαν τον Ιωδαέ. Ας υποστηρίζουμε όσια «εκείνους που ασκούν την ηγεσία» δείχνοντάς τους υπακοή.​—Εβρ. 13:17.

16. Τι δείχνει ότι ο βασιλιάς Ιωάς ήταν αδύναμος;

¹⁶ Ο βασιλιάς Ιωάς ωφελήθηκε από την καλή επιρροή του Ιωδαέ. (2 Βασ. 12:2) Ως αποτέλεσμα, ο νεαρός βασιλιάς ήθελε να ευαρεστεί τον Ιεχωβά. Αλλά μετά τον θάνατο του Ιωδαέ, ο Ιωάς άκουσε τους αποστάτες άρχοντες. Το αποτέλεσμα; Ο ίδιος και οι υπήκοοί του «άρχισαν να υπηρετούν τους ιερούς στύλους και τα είδωλα». (2 Χρον. 24:4, 17, 18) Βαθιά πληγωμένος, ο Ιεχωβά «έστελνε προφήτες ανάμεσά τους για να τους επαναφέρει κοντά του, . . . αλλά αυτοί αρνούνταν να τους ακούσουν». Δεν άκουσαν ούτε τον γιο του Ιωδαέ, τον Ζαχαρία, ο οποίος ήταν, όχι μόνο προφήτης του Ιεχωβά και ιερέας, αλλά και εξάδελφος του Ιωάς. Μάλιστα, χωρίς ίχνος ευγνωμοσύνης για την οικογένεια  στην οποία χρωστούσε τόσο πολλά, ο βασιλιάς Ιωάς διέταξε να θανατωθεί ο Ζαχαρίας.​—2 Χρον. 22:11· 24:19-22.

17. Πώς εξελίχθηκαν τα πράγματα για τον Ιωάς;

¹⁷ Ο Ιωάς δεν διατήρησε υγιή φόβο για τον Ιεχωβά, και τα πράγματα εξελίχθηκαν άσχημα για αυτόν. Ο Ιεχωβά είχε δηλώσει: «Εκείνοι που με καταφρονούν θα αντιμετωπιστούν με περιφρόνηση». (1 Σαμ. 2:30) Αργότερα, ένας μικρός συριακός στρατός κατατρόπωσε τον «πολύ μεγάλο στρατό» του Ιωάς και άφησε τον βασιλιά «βαριά τραυματισμένο». Όταν έφυγαν οι Σύριοι, ο Ιωάς δολοφονήθηκε από τους ίδιους του τους υπηρέτες επειδή είχε σκοτώσει τον Ζαχαρία. Εκείνος ο πονηρός βασιλιάς δεν θεωρήθηκε καν άξιος να ταφεί «στους τάφους των βασιλιάδων».​—2 Χρον. 24:23-25· Ματθ. 23:35.

18. Σύμφωνα με τα εδάφια Ιερεμίας 17:7, 8, τι μπορούμε να κάνουμε για να μην είμαστε σαν τον Ιωάς;

¹⁸ Τι μαθαίνουμε από το παράδειγμα του Ιωάς; Αυτός ήταν σαν δέντρο με ρηχές ρίζες που εξαρτόταν από έναν πάσσαλο για στήριξη. Όταν έλειψε ο πάσσαλος​—ο Ιωδαέ—​και φύσηξαν οι άνεμοι της αποστασίας, ο Ιωάς έπεσε. Αυτό καταδεικνύει δυναμικά ότι ο φόβος μας για τον Θεό δεν πρέπει να εξαρτάται αποκλειστικά από την καλή επιρροή των συγχριστιανών μας, περιλαμβανομένων και των μελών της οικογένειάς μας. Για να παραμείνουμε πνευματικά ισχυροί, πρέπει να ενισχύουμε τη δική μας θεοσεβή αφοσίωση και τον δικό μας θεοσεβή φόβο μέσω τακτικής μελέτης, στοχασμού και προσευχής.​—Διαβάστε Ιερεμίας 17:7, 8· Κολ. 2:6, 7.

19. Τι ζητάει ο Ιεχωβά από εμάς;

¹⁹ Στην πραγματικότητα, ο Ιεχωβά δεν ζητάει πολλά από εμάς. Αυτό που αναμένει συνοψίζεται στο εδάφιο Εκκλησιαστής 12:13, το οποίο λέει: «Να φοβάσαι τον αληθινό Θεό και να τηρείς τις εντολές του, επειδή αυτή είναι όλη η υποχρέωση του ανθρώπου». Αν φοβόμαστε τον Θεό, θα είμαστε σε θέση να αντιμετωπίσουμε μελλοντικές δοκιμασίες και να μείνουμε σταθεροί σαν τον Αβδιού και τον Ιωδαέ. Τίποτα δεν θα μπορεί να βλάψει τη φιλία μας με τον Ιεχωβά.