Ο ΓΑΪΟΣ και κάποιοι άλλοι Χριστιανοί στα τέλη του πρώτου αιώνα αντιμετώπιζαν δυσκολίες. Ορισμένα άτομα που διέδιδαν ψευδείς διδασκαλίες προσπαθούσαν να αποδυναμώσουν και να διαιρέσουν τις εκκλησίες. (1 Ιωάν. 2:18, 19· 2 Ιωάν. 7) Κάποιος που λεγόταν Διοτρεφής διέδιδε «κακόβουλες φήμες» για τον απόστολο Ιωάννη και μερικούς άλλους, αρνούνταν να δείξει φιλοξενία στους περιοδεύοντες Χριστιανούς και προσπαθούσε να πείσει και άλλους να ακολουθήσουν το παράδειγμά του. (3 Ιωάν. 9, 10, ΜΝΚ [στην αγγλική]) Έτσι είχαν τα πράγματα όταν ο Ιωάννης έγραψε στον Γάιο. Η επιστολή του αποστόλου, που γράφτηκε γύρω στο 98 Κ.Χ., εμφανίζεται στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές ως «Η Τρίτη του Ιωάννη».

Παρά τις δυσκολίες, ο Γάιος συνέχισε να υπηρετεί πιστά τον Ιεχωβά. Πώς έδειξε την πιστότητά του; Γιατί πρέπει να μιμούμαστε το παράδειγμα του Γάιου σήμερα; Πώς μπορεί να μας βοηθήσει η επιστολή του Ιωάννη να το κάνουμε αυτό;

Ο συγγραφέας της Τρίτης Επιστολής του Ιωάννη αποκαλεί τον εαυτό του “πρεσβύτερο”. Αυτό αρκούσε για να αναγνωρίσει ο Γάιος, το αγαπητό πνευματικό του παιδί, ότι του μιλούσε ο απόστολος Ιωάννης. Ο Ιωάννης απευθύνθηκε με θέρμη στον Γάιο αποκαλώντας τον «αγαπητό, τον οποίο εγώ αγαπώ αληθινά». Έπειτα, ο Ιωάννης είπε ότι έλπιζε να είναι η σωματική υγεία του Γάιου τόσο καλή όσο η πνευματική του υγεία. Πόσο ωραία αντανακλούσε τα θερμά του αισθήματα αυτή η όμορφη ευχή!—3 Ιωάν. 1, 2, 4.

Ο Γάιος μπορεί κάλλιστα να ήταν επίσκοπος στην εκκλησία, αλλά η επιστολή δεν αναφέρει συγκεκριμένα κάτι τέτοιο. Ο Ιωάννης επαίνεσε τον Γάιο επειδή φιλοξενούσε τους αδελφούς παρότι του ήταν άγνωστοι. Το θεώρησε αυτό απόδειξη της πιστότητας του Γάιου, εφόσον η εκδήλωση φιλοξενίας αποτελούσε ανέκαθεν χαρακτηριστικό γνώρισμα των υπηρετών του Θεού.—Γέν. 18:1-8· 1 Τιμ. 3:2· 3 Ιωάν. 5.

Οι εκφράσεις εκτίμησης του Ιωάννη για τη φιλοξενία που έδειχνε ο Γάιος στους αδελφούς υποδηλώνουν ότι διάφοροι Χριστιανοί πηγαινοέρχονταν τακτικά ανάμεσα στον τόπο όπου βρισκόταν ο απόστολος Ιωάννης και στις εκκλησίες. Αυτοί οι ταξιδιώτες προφανώς έλεγαν στον Ιωάννη τι είχαν δει εκεί. Πιθανώς έτσι μάθαινε νέα για αυτές τις εκκλησίες.

Οι περιοδεύοντες Χριστιανοί σίγουρα θα ήθελαν να μένουν με τους ομοπίστους τους. Τα πανδοχεία είχαν απαίσια φήμη, παρείχαν κακή εξυπηρέτηση και ήταν λημέρια ανηθικότητας. Όποτε ήταν δυνατόν λοιπόν, οι συνετοί ταξιδιώτες έμεναν σε φίλους τους. Οι περιοδεύοντες Χριστιανοί έμεναν σε Χριστιανούς οικοδεσπότες.

Ο Ιωάννης παρότρυνε τον Γάιο να δείξει και πάλι φιλοξενία, καθώς ο απόστολος του ζήτησε να “ξεπροβοδίσει [τους ταξιδιώτες] με τρόπο αντάξιο του Θεού”. Σε αυτή την περίπτωση, το να ξεπροβοδίσει τους φιλοξενουμένους σήμαινε να καλύψει τις ανάγκες τους για το επόμενο σκέλος του ταξιδιού και να τους προμηθεύσει ό,τι χρειάζονταν μέχρι να φτάσουν στον προορισμό τους. Ήταν προφανές ότι ο Γάιος το είχε ήδη κάνει αυτό για τους προηγούμενους φιλοξενουμένους του, εφόσον αυτοί είχαν μιλήσει στον Ιωάννη για την αγάπη και την πίστη του οικοδεσπότη τους.—3 Ιωάν. 3, 6.

Οι φιλοξενούμενοι μπορεί να ήταν ιεραπόστολοι, απεσταλμένοι του Ιωάννη ή περιοδεύοντες επίσκοποι. Ό,τι και αν ήταν, ταξίδευαν για χάρη των καλών νέων. Ο Ιωάννης είπε: «Για χάρη του ονόματός του βγήκαν». (3 Ιωάν. 7) Ο Ιωάννης μόλις είχε αναφερθεί στον Θεό (βλέπε εδάφιο 6), οπότε η έκφραση «για χάρη του ονόματός του» φαίνεται ότι αναφέρεται στο όνομα του Ιεχωβά. Συνεπώς, οι αδελφοί ανήκαν στη Χριστιανική εκκλησία και άξιζαν θερμή υποδοχή. Αληθεύει αυτό που έγραψε ο Ιωάννης: «Έχουμε την υποχρέωση να δεχόμαστε φιλόξενα τέτοια άτομα, ώστε να γίνουμε συνεργάτες στην αλήθεια».—3 Ιωάν. 8.

Ο Ιωάννης δεν έγραψε στον Γάιο μόνο για να τον ευχαριστήσει. Ήθελε και να τον βοηθήσει να χειριστεί ένα σοβαρό πρόβλημα. Για κάποιον λόγο, ένα μέλος της Χριστιανικής εκκλησίας, ο Διοτρεφής, δεν ήθελε να δείχνει φιλοξενία στους περιοδεύοντες Χριστιανούς. Προσπάθησε μάλιστα να εμποδίσει και άλλους να δείξουν φιλοξενία.—3 Ιωάν. 9, 10.

Αναμφίβολα, οι πιστοί Χριστιανοί δεν θα ήθελαν να μείνουν με τον Διοτρεφή, ακόμα και αν υπήρχε η δυνατότητα. Του άρεσε να έχει την πρώτη θέση στην εκκλησία, δεν δεχόταν τίποτα από τον Ιωάννη με σεβασμό και διέδιδε κακόβουλες φήμες για τον απόστολο και για άλλους. Αν και ο Ιωάννης δεν τον αποκάλεσε ποτέ ψευδοδιδάσκαλο, ο Διοτρεφής αντιστεκόταν στην εξουσία του αποστόλου. Η επιθυμία του για εξοχότητα και η αντιχριστιανική του στάση έθεταν υπό αμφισβήτηση την οσιότητά του. Η περίπτωση του Διοτρεφή δείχνει τη διαιρετική επιρροή που μπορεί να προσπαθήσουν να ασκήσουν μέσα στην εκκλησία φιλόδοξα και αλαζονικά άτομα. Γι’ αυτό, ο Ιωάννης είπε στον Γάιο και, κατ’ επέκταση, στον καθέναν μας: “Μη γίνεσαι μιμητής του κακού”.—3 Ιωάν. 11.

Ανόμοια με τον Διοτρεφή, κάποιος άλλος Χριστιανός, ο Δημήτριος, μνημονεύεται από τον Ιωάννη ως καλό παράδειγμα. «Για τον Δημήτριο ακούγονται καλά πράγματα . . . Μάλιστα, και εμείς δίνουμε διαβεβαίωση για αυτόν», έγραψε ο Ιωάννης, «και ξέρεις ότι η διαβεβαίωσή μας είναι αληθινή». (3 Ιωάν. 12, ΜΝΚ [στην αγγλική]) Ίσως ο Δημήτριος χρειαζόταν τη βοήθεια του Γάιου, και η Τρίτη Επιστολή του Ιωάννη μπορεί να λειτούργησε ως η συστατική επιστολή του αποστόλου για τον Δημήτριο. Ίσως ο ίδιος ο Δημήτριος να είχε παραδώσει την επιστολή στον Γάιο. Εφόσον ήταν ένας από τους απεσταλμένους του Ιωάννη, ή πιθανώς ένας περιοδεύων επίσκοπος, ο Δημήτριος πιθανότατα επιβεβαίωσε αυτά που είχε γράψει ο Ιωάννης.

Γιατί παρότρυνε ο Ιωάννης τον Γάιο να συνεχίσει να δείχνει φιλοξενία εφόσον το έκανε ήδη αυτό; Μήπως διέκρινε την ανάγκη να τονώσει το θάρρος του; Μήπως ο απόστολος ανησυχούσε ότι ο Γάιος μπορεί να δίσταζε επειδή ο Διοτρεφής προσπαθούσε να διώξει τους φιλόξενους Χριστιανούς από την εκκλησία; Όπως και αν είχαν τα πράγματα, ο Ιωάννης έδωσε στον Γάιο την εξής διαβεβαίωση: «Αυτός που κάνει το καλό προέρχεται από τον Θεό». (3 Ιωάν. 11) Αυτός είναι ένας θαυμάσιος λόγος για να κάνουμε το καλό—και να συνεχίσουμε να το κάνουμε.

Υποκίνησε άραγε η επιστολή του Ιωάννη τον Γάιο να συνεχίσει να είναι φιλόξενος; Το γεγονός ότι η Τρίτη Επιστολή του Ιωάννη διαφυλάχτηκε στον Βιβλικό κανόνα ώστε να παρακινεί και άλλους να “γίνονται μιμητές του καλού” υποδηλώνει ότι τον υποκίνησε.

Δεν γνωρίζουμε περισσότερα πράγματα για τον αγαπητό αδελφό μας της αρχαιότητας, τον Γάιο. Ωστόσο, αυτή η σύντομη ματιά στη ζωή του μπορεί να μας διδάξει αρκετά μαθήματα.

Πρώτον, σε κάποιον βαθμό, οι περισσότεροι από εμάς οφείλουμε τη γνώση που έχουμε για την αλήθεια σε πιστούς αδελφούς οι οποίοι ήταν πρόθυμοι να διανύσουν κάποια απόσταση για να μας τη μεταδώσουν. Φυσικά, δεν κάνουν μεγάλα ταξίδια για χάρη των καλών νέων όλα τα μέλη της σύγχρονης Χριστιανικής εκκλησίας. Εντούτοις, σαν τον Γάιο, μπορούμε και εμείς να υποστηρίζουμε και να ενθαρρύνουμε με κάποιον τρόπο εκείνους που ταξιδεύουν, όπως τον επίσκοπο περιοχής και τη σύζυγό του. Ή μπορεί να είμαστε σε θέση να δώσουμε πρακτική βοήθεια σε αδελφούς και αδελφές που μετακομίζουν κάπου αλλού μέσα στη χώρα, ή ακόμα και στο εξωτερικό, για να υπηρετήσουν εκεί όπου η ανάγκη για ευαγγελιζομένους της Βασιλείας είναι μεγαλύτερη. Έτσι λοιπόν, ας “ακολουθούμε την πορεία της φιλοξενίας”.—Ρωμ. 12:13· 1 Τιμ. 5:9, 10.

Δεύτερον, δεν πρέπει να ξαφνιαζόμαστε αν σε σπάνιες περιπτώσεις αμφισβητηθεί η εξουσία μέσα στις εκκλησίες σήμερα. Η εξουσία του Ιωάννη αμφισβητήθηκε—το ίδιο και του αποστόλου Παύλου. (2 Κορ. 10:7-12· 12:11-13) Πώς πρέπει να αντιδράσουμε λοιπόν αν βιώσουμε παρόμοιες δυσκολίες εξαιτίας κάποιων εντός της εκκλησίας; Ο Παύλος συμβούλεψε τον Τιμόθεο: «Ο δούλος . . . του Κυρίου δεν χρειάζεται να μάχεται, αλλά χρειάζεται να είναι ήπιος προς όλους, να έχει τα προσόντα να διδάσκει, να συγκρατεί τον εαυτό του όταν συμβαίνει κάτι κακό, να διδάσκει με πραότητα εκείνους που δεν έχουν ευνοϊκή διάθεση». Όταν εμείς διατηρούμε πραότητα ακόμα και όταν μας προκαλούν, μερικά επικριτικά άτομα μπορεί να υποκινηθούν σταδιακά να αλλάξουν στάση. Ο Ιεχωβά, με τη σειρά του, ίσως «τους δώσει μετάνοια που οδηγεί σε ακριβή γνώση της αλήθειας».—2 Τιμ. 2:24, 25.

Τρίτον, οι συγχριστιανοί μας που υπηρετούν τον Ιεχωβά όσια παρά την εναντίωση αξίζουν αναγνώριση και θερμό έπαινο για την πιστή τους πορεία. Είναι σίγουρο ότι ο απόστολος Ιωάννης ενθάρρυνε τον Γάιο και τον διαβεβαίωσε ότι έκανε το σωστό. Παρόμοια, οι πρεσβύτεροι σήμερα πρέπει να ακολουθούν το παράδειγμα του Ιωάννη ενθαρρύνοντας τους αδελφούς και τις αδελφές τους ώστε να μην «αποκάμουν».—Ησ. 40:31· 1 Θεσ. 5:11.

Έχοντας μόνο 219 λέξεις στο πρωτότυπο ελληνικό κείμενο, η επιστολή του αποστόλου Ιωάννη προς τον Γάιο είναι το μικρότερο βιβλίο της Αγίας Γραφής. Εντούτοις, έχει πραγματικά μεγάλη αξία για τους Χριστιανούς σήμερα.