1. Τι επιθυμούν οι γονείς για τα παιδιά τους;

 ΓΟΝΕΙΣ, ξέρουμε ότι θέλετε να βοηθήσετε τα παιδιά σας να γνωρίσουν και να αγαπήσουν τον Ιεχωβά. Αλλά ο Θεός είναι αόρατος. Πώς μπορείτε να βοηθήσετε τα παιδιά σας να τον βλέπουν ως πραγματικό πρόσωπο και να τον πλησιάσουν;​—Ιακ. 4:8.

2. Πώς μπορούν οι γονείς να διδάσκουν τα παιδιά τους σχετικά με τις ιδιότητες του Ιεχωβά;

² Ένας σημαντικός τρόπος να βοηθήσετε τα παιδιά σας να πλησιάσουν τον Ιεχωβά είναι μελετώντας μαζί τους την Αγία Γραφή. (2 Τιμ. 3:14-17) Ωστόσο, η Γραφή αποκαλύπτει και έναν άλλον τρόπο με τον οποίο τα νεαρά άτομα μπορούν να μάθουν για τον Ιεχωβά. Στο βιβλίο των Παροιμιών, ένας πατέρας προφανώς υπενθυμίζει στον γιο του να έχει πάντα μπροστά στα μάτια του τις ιδιότητες του Ιεχωβά, οι οποίες αποκαλύπτονται στη δημιουργία. (Παρ. 3:19-21) Θα εξετάσουμε μερικούς τρόπους με τους οποίους οι γονείς μπορούν να χρησιμοποιούν τη δημιουργία για να βοηθούν τα παιδιά τους να μαθαίνουν για την προσωπικότητα του Ιεχωβά.

3. Τι πρέπει να βοηθούν οι γονείς τα παιδιά τους να βλέπουν;

³ Η Γραφή λέει ότι «οι αόρατες ιδιότητες του [Θεού] . . . βλέπονται καθαρά από τη δημιουργία του κόσμου και έπειτα, καθώς γίνονται αντιληπτές μέσω των πραγμάτων που έχουν φτιαχτεί». (Ρωμ. 1:20) Γονείς, πιθανότατα σας αρέσει να περνάτε χρόνο έξω στη φύση μαζί με τα παιδιά σας. Να χρησιμοποιείτε αυτόν τον χρόνο για να βοηθάτε τα παιδιά σας να βλέπουν πώς συνδέονται “τα πράγματα που έχουν φτιαχτεί” με τις θαυμάσιες  ιδιότητες του Ιεχωβά. Σε σχέση με αυτό, ας δούμε τι μπορούν να μάθουν οι γονείς από το παράδειγμα του Ιησού.

4. Πώς χρησιμοποίησε ο Ιησούς τη δημιουργία για να διδάξει τους μαθητές του; (Λουκάς 12:24, 27-30)

⁴ Προσέξτε πώς χρησιμοποιούσε ο Ιησούς τη δημιουργία για να διδάσκει. Σε κάποια περίπτωση, ζήτησε από τους μαθητές του να παρατηρήσουν τα κοράκια και τα κρίνα. (Διαβάστε Λουκάς 12:24, 27-30) Ο Ιησούς θα μπορούσε να είχε αναφέρει οποιοδήποτε ζώο ή φυτό, αλλά διάλεξε ένα πουλί και ένα λουλούδι που οι μαθητές του γνώριζαν καλά. Οι μαθητές ίσως είχαν δει κοράκια να πετούν στον ουρανό και λουλούδια να ανθίζουν στους αγρούς. Φαντάζεστε τον Ιησού να δείχνει προς αυτά καθώς μιλούσε; Και τι έκανε αφού ανέφερε αυτά τα παραδείγματα; Δίδαξε στους μαθητές του ένα δυναμικό μάθημα για τη γενναιοδωρία και την καλοσύνη του ουράνιου Πατέρα τους: Ο Ιεχωβά θα τρέφει και θα ντύνει τους πιστούς υπηρέτες του, όπως κάνει με τα κοράκια και τα λουλούδια στους αγρούς.

5. Ποια παραδείγματα της δημιουργίας μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι γονείς για να διδάξουν το παιδί τους σχετικά με τον Ιεχωβά;

⁵ Γονείς, θα μιμηθείτε τον τρόπο διδασκαλίας του Ιησού; Θα μπορούσατε να πείτε στο παιδί σας για ένα χαρακτηριστικό της δημιουργίας που εκτιμάτε εσείς προσωπικά, όπως το αγαπημένο σας ζώο ή φυτό. Καθώς το κάνετε αυτό, μην παραλείψετε να εξηγήσετε τι αποκαλύπτει αυτό το παράδειγμα για τον Ιεχωβά. Κατόπιν, ίσως ρωτήσετε το παιδί σας για το αγαπημένο του ζώο ή φυτό. Αν χρησιμοποιήσετε ένα χαρακτηριστικό της δημιουργίας που ήδη του αρέσει, πιθανώς θα προσέχει ακόμα περισσότερο όταν μιλάτε για τις ιδιότητες του Ιεχωβά.

6. Τι μπορούμε να μάθουμε από το παράδειγμα της μητέρας του Κρίστοφερ;

⁶ Χρειάζεται άραγε οι γονείς να αφιερώνουν πολύ χρόνο κάνοντας έρευνα για ένα συγκεκριμένο ζώο ή φυτό προτού συζητήσουν τι αποκαλύπτει το εν λόγω δημιουργικό έργο σχετικά με τον Ιεχωβά; Όχι απαραίτητα. Ο Ιησούς δεν έδωσε μια μακροσκελή εξήγηση όσον αφορά τις διατροφικές συνήθειες των κορακιών ή την κυτταρική δομή των κρίνων. Βέβαια, το παιδί σας ίσως απολαμβάνει κατά καιρούς μια βαθύτερη συζήτηση σχετικά με τη φύση, αλλά κάποιες φορές μια απλή παρατήρηση ή ερώτηση αρκεί για να καταλάβει αυτό που θέλετε να πείτε. Προσέξτε τι θυμάται ένας αδελφός, ο Κρίστοφερ, από την παιδική του ηλικία: «Η μαμά μου έκανε απλά σχόλια που μας βοηθούσαν να εκτιμούμε τη δημιουργία γύρω μας. Για παράδειγμα, όταν ήμασταν κοντά σε βουνά έλεγε: “Κοιτάξτε τι πανύψηλα και πανέμορφα βουνά είναι αυτά! Τι εκπληκτικός Θεός είναι ο Ιεχωβά!” Ή όταν ήμασταν κοντά στη θάλασσα, έλεγε: “Κοιτάξτε πόση δύναμη έχουν αυτά τα κύματα! Τι δυνατός που είναι ο Θεός!”» Ο Κρίστοφερ λέει: «Αυτά τα απλά σχόλια μας έβαζαν σε σκέψεις και μας επηρέασαν πολύ».

7. Πώς μπορείτε να εκπαιδεύσετε τα παιδιά σας να κάνουν στοχασμούς γύρω από τη δημιουργία;

⁷ Καθώς τα παιδιά σας μεγαλώνουν, μπορείτε να τα εκπαιδεύσετε να κάνουν πιο βαθιές σκέψεις γύρω από τη δημιουργία και να αντλούν συμπεράσματα για την προσωπικότητα του Ιεχωβά. Μπορείτε να αναφέρετε ένα από τα δημιουργικά έργα του Θεού και να ρωτήσετε τα παιδιά σας: «Τι σας διδάσκει αυτό για τον Ιεχωβά;» Ίσως εκπλαγείτε ευχάριστα ακούγοντας τι έχουν να πουν.​—Ματθ. 21:16.

8. Ποια ευκαιρία είχαν οι Ισραηλίτες γονείς καθώς ταξίδευαν «στον δρόμο»;

⁸ Οι Ισραηλίτες γονείς παροτρύνονταν να διδάσκουν στα παιδιά τους τις εντολές του Ιεχωβά όταν περπατούσαν «στον δρόμο». (Δευτ. 11:19) Οι δρόμοι διέσχιζαν την ύπαιθρο του  Ισραήλ. Κάποιος μπορούσε να δει εκεί ποικιλία ζώων, πουλιών και λουλουδιών. Καθώς οικογένειες Ισραηλιτών ταξίδευαν στους δρόμους, οι γονείς είχαν την ευκαιρία να κεντρίσουν το ενδιαφέρον των παιδιών τους για τη δημιουργία του Ιεχωβά. Γονείς, πιθανότατα έχετε παρόμοιες ευκαιρίες να χρησιμοποιείτε τη δημιουργία για να διδάσκετε τα παιδιά σας. Προσέξτε πώς το έχουν κάνει αυτό κάποιοι γονείς.

9. Τι μαθαίνετε από την Πουνίθα και την Κάτια;

⁹ Μια μητέρα, η Πουνίθα, η οποία ζει σε μια μεγάλη πόλη στην Ινδία, λέει: «Όταν επισκεπτόμαστε συγγενείς στο χωριό, το βλέπουμε ως ευκαιρία να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να μάθουν για την υπέροχη δημιουργία του Ιεχωβά. Πιστεύω ότι τα παιδιά μου κατανοούν καλύτερα τη δημιουργία όταν βρίσκονται μακριά από τους πολυσύχναστους δρόμους και την κίνηση της πόλης». Γονείς, τα παιδιά σας πιθανότατα δεν θα ξεχάσουν ποτέ τις στιγμές που περνούν μαζί σας σε ένα όμορφο μέρος. Η Κάτια, μια αδελφή από τη Μολδαβία, λέει: «Οι πιο ζωηρές παιδικές αναμνήσεις μου είναι μαζί με τους γονείς μου στη φύση. Τους είμαι ευγνώμων που με δίδαξαν από νεαρή ηλικία να παρατηρώ προσεκτικά τι έχει φτιάξει ο Ιεχωβά και να τον βλέπω μέσα από τη δημιουργία του».

10. Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς αν δυσκολεύονται να ταξιδέψουν εκτός πόλης; (Βλέπε το πλαίσιο « Βοήθεια για τους Γονείς».)

¹⁰ Τι γίνεται αν δεν είναι εφικτό να πάτε στην εξοχή; Ο Αμόλ, ο οποίος επίσης ζει στην Ινδία, λέει: «Εκεί όπου μένω, οι γονείς είναι αναγκασμένοι να εργάζονται πολλές ώρες, και μια εκδρομή στην εξοχή κοστίζει πολύ. Ωστόσο, ένα μικρό πάρκο ή μια ταράτσα μπορεί να αποδειχτεί βολικό μέρος για να παρατηρήσουμε τη δημιουργία και να μιλήσουμε για τις ιδιότητες του Ιεχωβά». Αν κοιτάξετε προσεκτικά, πιθανότατα θα ανακαλύψετε και κοντά στο σπίτι σας πολλά χαρακτηριστικά της δημιουργίας που μπορείτε να δείξετε στα παιδιά σας. (Ψαλμ. 104:24) Πιθανώς θα βρείτε πουλιά, έντομα, λουλούδια και πολλά άλλα. Η Καρίνα, από τη  Γερμανία, λέει: «Η μαμά μου αγαπάει πολύ τα λουλούδια, γι’ αυτό όταν ήμουν μικρή, μου έδειχνε όμορφα λουλούδια όποτε κάναμε μια βόλτα μαζί». Γονείς, μπορείτε επίσης να χρησιμοποιείτε τα πολλά βίντεο και τις εκδόσεις σχετικά με τη δημιουργία που έχει ετοιμάσει η οργάνωσή μας για να διδάσκετε τα παιδιά σας. Ναι, όποιες και αν είναι οι περιστάσεις σας, μπορείτε να βοηθάτε τα παιδιά σας να παρατηρούν όσα έχει φτιάξει ο Θεός. Τώρα ας δούμε μερικές ιδιότητες του Ιεχωβά που θα μπορούσατε να επισημάνετε στα παιδιά σας.

11. Πώς μπορούν οι γονείς να βοηθήσουν τα παιδιά τους να διακρίνουν την αγάπη του Ιεχωβά;

¹¹ Για να βοηθήσετε τα παιδιά σας να αντιληφθούν την αγάπη του Ιεχωβά, θα μπορούσατε να επισημάνετε τον τρυφερό τρόπο με τον οποίο πολλά ζώα φροντίζουν τα μικρά τους. (Ματθ. 23:37) Επίσης, θα μπορούσατε να αναφερθείτε στην υπέροχη ποικιλία που απολαμβάνουμε τόσο πολύ στη δημιουργία. Η Καρίνα λέει: «Όταν πηγαίναμε βόλτα, η μαμά μου με πρότρεπε να παρατηρώ προσεκτικά πώς κάθε λουλούδι είναι μοναδικό και πώς η ομορφιά του αντανακλά την αγάπη του Ιεχωβά. Χρόνια αργότερα, ακόμα κοιτάζω προσεκτικά τα λουλούδια​—την ποικιλία τους, το σχέδιό τους και το χρώμα τους. Εξακολουθούν να μου θυμίζουν πόσο πολύ μας αγαπάει ο Ιεχωβά».

12. Πώς μπορούν οι γονείς να βοηθήσουν τα παιδιά τους να διακρίνουν τη σοφία του Θεού; (Ψαλμός 139:14) (Βλέπε επίσης εικόνα.)

¹² Βοηθήστε τα παιδιά σας να διακρίνουν τη σοφία του Θεού. Ο Ιεχωβά ασφαλώς είναι κατά πολύ σοφότερος από εμάς. (Ρωμ. 11:33) Για παράδειγμα, θα μπορούσατε να επισημάνετε πώς το νερό που σχηματίζει τα σύννεφα μετακινείται αβίαστα από το ένα μέρος στο άλλο. (Ιώβ 38:36, 37) Θα μπορούσατε επίσης να αναφερθείτε στον εκπληκτικό σχεδιασμό του ανθρώπινου σώματος. (Διαβάστε Ψαλμός 139:14) Προσέξτε πώς το έκανε αυτό ένας πατέρας, ο Βλαντίμιρ. Ο ίδιος λέει: «Μια μέρα, ο γιος μας έπεσε από το ποδήλατο και χτύπησε. Έπειτα από λίγες μέρες, η πληγή επουλώθηκε. Η σύζυγός μου και εγώ εξηγήσαμε στον γιο μας ότι ο Ιεχωβά δημιούργησε τα κύτταρά μας με την ικανότητα να αυτοεπισκευάζονται. Τονίσαμε ότι δεν βλέπουμε τίποτα παρόμοιο στα πράγματα που έχουν φτιάξει οι άνθρωποι. Για παράδειγμα, ένα αυτοκίνητο δεν αυτοεπισκευάζεται έπειτα από κάποιο τρακάρισμα.  Αυτή η εμπειρία βοήθησε τον γιο μας να κατανοήσει τη σοφία του Ιεχωβά».

13. Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς τα παιδιά τους να διακρίνουν τη δύναμη του Θεού; (Ησαΐας 40:26)

¹³ Ο Ιεχωβά μάς προσκαλεί να σηκώσουμε τα μάτια μας προς τον ουρανό και να σκεφτούμε πώς κρατάει η απίστευτη δύναμή του το σύμπαν στη θέση του. (Διαβάστε Ησαΐας 40:26) Μπορείτε να προτρέψετε τα παιδιά σας να κοιτούν τον ουρανό και να συλλογίζονται όσα βλέπουν. Προσέξτε τι θυμάται από την παιδική της ηλικία η Τινγκτίνγκ, μια αδελφή από την Ταϊβάν: «Μια φορά, πήγαμε για κάμπινγκ με τη μαμά μου, και κοιτούσαμε τη νύχτα τον ουρανό χωρίς να μας εμποδίζουν τα φώτα της πόλης. Εκείνη την περίοδο, ανησυχούσα για την πίεση από τους συνομηλίκους μου και αναρωτιόμουν αν θα κατάφερνα να υπηρετώ τον Ιεχωβά πιστά. Η μαμά μου με πρότρεψε να σκεφτώ τη δύναμη που χρησιμοποίησε ο Ιεχωβά για να δημιουργήσει όλα εκείνα τα άστρα και να θυμάμαι ότι εκείνος μπορεί σίγουρα να χρησιμοποιήσει αυτή τη δύναμη για να με βοηθήσει να αντιμετωπίσω οποιαδήποτε δοκιμασία. Αφού παρατήρησα τη δημιουργία σε εκείνη την εκδρομή, υποκινήθηκα να γνωρίσω ακόμα καλύτερα τον Ιεχωβά και ένιωσα ακόμα πιο αποφασισμένη να τον υπηρετώ».

14. Πώς μπορούν οι γονείς να χρησιμοποιήσουν τη δημιουργία για να βοηθήσουν τα παιδιά τους να βλέπουν τον Ιεχωβά ως ευτυχισμένο Θεό;

¹⁴ Η δημιουργία του Ιεχωβά αποκαλύπτει τη χαρά του, καθώς και την αίσθηση του χιούμορ του. Οι επιστήμονες έχουν παρατηρήσει ότι τα περισσότερα ζώα παίζουν, μεταξύ αυτών τα πουλιά και τα ψάρια. (Ιώβ 40:20) Έχουν γελάσει ποτέ τα παιδιά σας βλέποντας ένα ζώο να παίζει; Ίσως έχουν δει ένα γατάκι να κυνηγάει ένα κουβάρι ή κουταβάκια να παλεύουν. Την επόμενη φορά που τα παιδιά σας θα γελάσουν με τα καμώματα ενός ζώου, να τους θυμίσετε ότι υπηρετούμε έναν ευτυχισμένο Θεό.​—1 Τιμ. 1:11.

15. Τι μπορεί να βοηθήσει τους γονείς να ανασύρουν τις σκέψεις των παιδιών τους; (Παροιμίες 20:5) (Βλέπε επίσης εικόνα.)

¹⁵ Κάποιες φορές, οι γονείς ίσως δυσκολεύονται να κάνουν τα παιδιά τους να μιλήσουν για τα προβλήματά τους. Αν αυτό ισχύει στη δική σας περίπτωση, ίσως χρειαστεί να ανασύρετε  τις σκέψεις των παιδιών σας. (Διαβάστε Παροιμίες 20:5) Μερικοί γονείς το βρίσκουν πιο εύκολο να το κάνουν αυτό όταν απολαμβάνουν τη φύση με τα παιδιά τους. Γιατί; Ένας λόγος είναι ότι υπάρχουν λιγότεροι περισπασμοί και για τα παιδιά και για τους γονείς. Ένας πατέρας από την Ταϊβάν, ο Μασαχίκο, ανέφερε και άλλον έναν λόγο: «Όταν περνάμε χρόνο με τα παιδιά μας στη φύση​—κάνοντας πεζοπορία στα βουνά ή περπατώντας στην ακρογιαλιά—​συνήθως νιώθουν πιο άνετα. Έτσι το βρίσκουμε πιο εύκολο να τα βοηθήσουμε να εκφραστούν και να μάθουμε τι σκέφτονται». Η Κάτια λέει: «Μετά το σχολείο, η μητέρα μου με πήγαινε σε ένα όμορφο πάρκο. Σε μια τέτοια άνετη ατμόσφαιρα, μου ήταν πιο εύκολο να της μιλήσω για όσα είχαν συμβεί στο σχολείο ή για ό,τι με ανησυχούσε».

16. Πώς μπορούν οι οικογένειες να χαλαρώνουν και να περνούν καλά όταν απολαμβάνουν τη δημιουργία του Ιεχωβά;

¹⁶ Η δημιουργία του Ιεχωβά μπορεί επίσης να βοηθήσει τις οικογένειες να χαλαρώσουν και να περάσουν καλά, ισχυροποιώντας έτσι τους οικογενειακούς δεσμούς. Η Γραφή λέει ότι υπάρχει «καιρός να γελάει» κανείς και «καιρός να χοροπηδάει». (Εκκλ. 3:1, 4, υποσ.) Μέσα από το έργο των χεριών του, ο Ιεχωβά μάς έχει δώσει πανέμορφα τοπία για να απολαμβάνουμε ωφέλιμες δραστηριότητες. Σε πολλές οικογένειες αρέσει να πηγαίνουν μαζί σε εθνικούς δρυμούς, στην εξοχή, σε βουνά ή στη θάλασσα. Σε μερικά παιδιά αρέσει πολύ να τρέχουν και να παίζουν στο πάρκο, να παρατηρούν τα ζώα ή να κολυμπούν σε ένα ποτάμι ή σε μια λίμνη ή στη θάλασσα. Τι εξαιρετικές ευκαιρίες έχουμε για αναψυχή όταν είμαστε έξω στο ύπαιθρο και περιβαλλόμαστε από όσα έχει φτιάξει ο Ιεχωβά!

17. Γιατί πρέπει οι γονείς να βοηθούν τα παιδιά τους να απολαμβάνουν τη δημιουργία του Θεού;

¹⁷ Στον νέο κόσμο του Θεού, οι γονείς και τα παιδιά θα απολαμβάνουν τη δημιουργία του Ιεχωβά όσο ποτέ άλλοτε. Ανόμοια με σήμερα, τότε δεν θα έχουμε κανέναν λόγο να φοβόμαστε τα ζώα ούτε εκείνα να φοβούνται εμάς. (Ησ. 11:6-9) Θα έχουμε ατελείωτο χρόνο να απολαμβάνουμε όσα έχει φτιάξει ο Ιεχωβά. (Ψαλμ. 22:26) Αλλά γονείς, μην περιμένετε μέχρι τότε για να βοηθήσετε τα παιδιά σας να αρχίσουν να απολαμβάνουν τη δημιουργία. Αν χρησιμοποιείτε τη δημιουργία για να διδάσκετε τα παιδιά σας σχετικά με τον Ιεχωβά, τότε εκείνα πιθανώς θα συμφωνήσουν με τα λόγια του βασιλιά Δαβίδ: «Ιεχωβά, δεν υπάρχουν έργα όμοια με τα δικά σου».​—Ψαλμ. 86:8.