Προτού σας πω τι συνέβη κατόπιν, θα ήθελα να σας αφηγηθώ πώς ξεκίνησα την ολοχρόνια υπηρεσία.

Γεννήθηκα το 1942 στο Κουρασάο, ένα όμορφο νησί της Καραϊβικής. Ο πατέρας μου καταγόταν από το Σουρινάμ, αλλά είχε μετακομίσει στο Κουρασάο για δουλειά. Δύο χρόνια προτού γεννηθώ, ήταν ένας από τους πρώτους Μάρτυρες του Ιεχωβά που βαφτίστηκαν στο Κουρασάο. a Μελετούσε τη Γραφή με εμάς τα παιδιά κάθε εβδομάδα, παρότι μερικές φορές τον δυσκολεύαμε. Όταν ήμουν 14 χρονών, αποφάσισε να μετακομίσουμε οικογενειακώς στο Σουρινάμ για να φροντίσουμε την ηλικιωμένη μητέρα του.

Στο Σουρινάμ, άρχισα να συναναστρέφομαι με νεαρά άτομα στην εκκλησία που υπηρετούσαν δραστήρια τον Ιεχωβά. Με περνούσαν μερικά χρόνια και έκαναν τακτικό σκαπανικό. Όταν μιλούσαν για τις εμπειρίες που είχαν στη διακονία αγρού, τα πρόσωπά τους έλαμπαν από ευτυχία. Μετά τις συναθροίσεις, συζητούσαμε επίσης με τους φίλους μου για διάφορα Βιβλικά θέματα​—μερικές φορές, ενώ καθόμασταν έξω, κάτω από τον έναστρο ουρανό. Αυτοί οι φίλοι με βοήθησαν να συνειδητοποιήσω τι ήθελα να κάνω στη ζωή μου. Ήθελα να εργαστώ για τον Ιεχωβά. Γι’ αυτό, βαφτίστηκα όταν ήμουν 16 χρονών. Αργότερα, στα 18, άρχισα το τακτικό σκαπανικό.

Έμαθα πολλά πράγματα ως σκαπανέας, και αυτά με έχουν βοηθήσει σε όλη τη σταδιοδρομία μου στην ολοχρόνια υπηρεσία. Για παράδειγμα, ένα από τα πρώτα διδάγματα που πήρα ήταν το πόσο σημαντικό είναι να εκπαιδεύουμε άλλους. Όταν άρχισα το σκαπανικό, ένας ιεραπόστολος, ο Βίλεμ φαν Ζέιλ, με πήρε υπό την προστασία του. b Με δίδαξε πολλά για το πώς να χειρίζομαι  θεοκρατικούς διορισμούς. Τότε δεν είχα ιδέα πόσο πολύ χρειαζόμουν αυτή την εκπαίδευση. Το επόμενο έτος, διορίστηκα ειδικός σκαπανέας και κατόπιν άρχισα να βοηθάω κάποιους απομονωμένους ομίλους στα βάθη του βροχερού δάσους του Σουρινάμ. Πόσο εκτιμώ την επίκαιρη εκπαίδευση που μου έδωσαν οι αδελφοί! Έκτοτε, προσπαθώ να μιμούμαι το παράδειγμά τους, αφιερώνοντας χρόνο για να εκπαιδεύω άλλους.

Ένα δεύτερο δίδαγμα που πήρα ήταν τα πλεονεκτήματα μιας απλής αλλά καλά σχεδιασμένης ζωής. Στην αρχή κάθε μήνα, μαζί με τον συνεργάτη μου στο ειδικό σκαπανικό υπολογίζαμε τι θα χρειαστούμε τις επόμενες εβδομάδες. Έπειτα, ένας από τους δυο μας έκανε το μακρύ ταξίδι ως την πρωτεύουσα για να ψωνίσει. Έπρεπε να ξοδεύουμε το μηνιαίο μας βοήθημα προσεκτικά και να κατανέμουμε τις προμήθειές μας έτσι ώστε να κρατήσουν ολόκληρο τον μήνα. Αν ξεμέναμε από κάτι εκεί στο βροχερό δάσος, θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν ελάχιστοι, αν όχι κανείς. Πιστεύω πως το ότι έμαθα σε νεαρή ηλικία να ζω απλά, αλλά να είμαι καλά οργανωμένος, με βοήθησε να μείνω προσηλωμένος στο έργο του Ιεχωβά όλη μου τη ζωή.

Ένα τρίτο δίδαγμα που πήρα ήταν το πόσο ωφέλιμο είναι να διδάσκουμε τους ανθρώπους στη μητρική τους γλώσσα. Από παιδί μιλούσα ολλανδικά, αγγλικά, παπιαμέντο και σράναν​—την κοινή γλώσσα του Σουρινάμ. Αλλά στο βροχερό δάσος, διαπίστωσα ότι οι άνθρωποι ανταποκρίνονταν καλύτερα στα καλά νέα όταν κηρύτταμε στη μητρική τους γλώσσα. Δυσκολευόμουν να μιλήσω μερικές από αυτές τις γλώσσες, όπως τη σαραμάκαν, η οποία χρησιμοποιεί υψηλούς και χαμηλούς τόνους. Ωστόσο, η προσπάθεια άξιζε τον κόπο. Στο διάβα των ετών, μπόρεσα να διδάξω την αλήθεια σε πολύ περισσότερα άτομα επειδή μιλούσα τη μητρική τους γλώσσα.

Βέβαια, δεν έλειψαν οι αμήχανες στιγμές. Για παράδειγμα, κάποια φορά ήθελα να ρωτήσω μια σπουδάστρια που μιλούσε σαραμάκαν πώς ένιωθε, επειδή εκείνο το διάστημα υπέφερε από πόνους στην κοιλιά. Αλλά στην πραγματικότητα τη ρώτησα αν ήταν έγκυος! Περιττό να πω ότι δεν της άρεσε καθόλου η ερώτησή μου. Παρά τα όποια ατυχή περιστατικά, πάντα προσπαθούσα να μιλάω τη μητρική γλώσσα των ανθρώπων στα μέρη όπου υπηρετούσα.

Το 1970, διορίστηκα επίσκοπος περιοχής. Εκείνο το έτος, παρουσίασα σε πολλούς απομονωμένους ομίλους την ομιλία «Επίσκεψις στα Κεντρικά Γραφεία των Μαρτύρων του Ιεχωβά», η οποία περιλάμβανε προβολή διαφανειών. Για να φτάσουμε σε εκείνα τα μέρη, ταξιδεύαμε μαζί με μια ομάδα αδελφών στα ποτάμια του βροχερού δάσους με μια μακρόστενη ξύλινη πιρόγα. Το σκάφος μας ήταν φορτωμένο με μια γεννήτρια, ένα φορητό ντεπόζιτο βενζίνης, λάμπες πετρελαίου και εξοπλισμό προβολής διαφανειών. Μόλις φτάναμε στον προορισμό μας, μεταφέραμε όλο αυτόν τον εξοπλισμό στο σημείο όπου θα παρουσιάζαμε το πρόγραμμα. Αυτό όμως που θυμάμαι περισσότερο από εκείνα τα ταξίδια είναι το πόσο απολάμβαναν εκείνα τα προγράμματα οι άνθρωποι στις απομονωμένες περιοχές. Χαιρόμουν πολύ που βοηθούσα άλλους να μάθουν για τον Ιεχωβά και για το επίγειο τμήμα της οργάνωσής του. Οι πνευματικές ανταμοιβές ξεπερνούσαν  κατά πολύ οποιεσδήποτε θυσίες έκανα καθώς επιτελούσα το έργο του Ιεχωβά.

Παρότι έβλεπα ότι η αγαμία αποτελούσε πλεονέκτημα στην υπηρεσία μου, εξακολουθούσα να νιώθω την ανάγκη για μια ισόβια σύντροφο. Άρχισα λοιπόν να προσεύχομαι συγκεκριμένα να βρω μια σύζυγο η οποία θα υπέμενε με χαρά τις προκλήσεις της ολοχρόνιας υπηρεσίας στο βροχερό δάσος. Περίπου έναν χρόνο αργότερα, άρχισα στενή γνωριμία με την Έθελ, μια ειδική σκαπάνισσα η οποία είχε αυτοθυσιαστικό πνεύμα. Από μικρή, η Έθελ θαύμαζε βαθιά τον απόστολο Παύλο και ήθελε να προσφέρει στη Χριστιανική διακονία όπως εκείνος. Παντρευτήκαμε τον Σεπτέμβριο του 1971 και αρχίσαμε να υπηρετούμε στο έργο περιοχής ως αντρόγυνο.

Η Έθελ είχε μεγαλώσει χωρίς ιδιαίτερες ανέσεις, γι’ αυτό προσαρμόστηκε εύκολα στο έργο περιοδεύοντα επισκόπου στο βροχερό δάσος. Για παράδειγμα, όταν ετοιμαζόμασταν να επισκεφτούμε εκκλησίες στα βάθη του δάσους, παίρναμε λίγα πράγματα μαζί μας. Πλέναμε τα ρούχα μας και κάναμε μπάνιο σε ποτάμια. Επίσης, συνηθίσαμε να τρώμε οτιδήποτε μας πρόσφεραν οι αδελφοί που μας φιλοξενούσαν​—ιγκουάνα, πιράνχας ή ό,τι άλλο είχαν πιάσει στο δάσος ή στα ποτάμια. Όταν δεν υπήρχαν πιάτα, τρώγαμε σε μπανανόφυλλα. Όταν δεν υπήρχαν μαχαιροπίρουνα, τρώγαμε με τα χέρια. Η Έθελ και εγώ πιστεύουμε ότι, χάρη στις θυσίες που κάναμε μαζί ενόσω εργαζόμασταν για τον Ιεχωβά, πλέξαμε ένα γερό τριπλό σχοινί. (Εκκλ. 4:12) Δεν θα ανταλλάσσαμε με τίποτα αυτές τις εμπειρίες!

Το περιστατικό που σας αφηγήθηκα στην αρχή συνέβη όταν επιστρέφαμε από μια απομονωμένη περιοχή του δάσους. Καθώς η πιρόγα πλησίαζε στο σημείο όπου τα νερά ήταν ορμητικά, βρέθηκε για λίγο κάτω από την επιφάνεια, αλλά ξανανέβηκε γρήγορα. Ευτυχώς, φορούσαμε σωσίβια και δεν πέσαμε από την πιρόγα, η οποία όμως γέμισε νερό. Αδειάσαμε τα δοχεία με το φαγητό μας στο  ποτάμι και κατόπιν τα χρησιμοποιήσαμε για να βγάλουμε το νερό από την πιρόγα.

Αφού είχαμε χάσει το φαγητό μας, αρχίσαμε να ψαρεύουμε καθώς κατεβαίναμε το ποτάμι, αλλά δεν πιάναμε τίποτα. Γι’ αυτό, προσευχηθήκαμε στον Ιεχωβά και του ζητήσαμε να μας δώσει την τροφή μας για εκείνη την ημέρα. Αμέσως μετά την προσευχή, ένας αδελφός έριξε πετονιά και έπιασε ένα ψάρι αρκετά μεγάλο ώστε να χορτάσουμε και οι πέντε μας εκείνο το βράδυ.

Αφού υπηρετήσαμε μαζί πέντε χρόνια στο έργο περιοδεύοντα επισκόπου, η Έθελ και εγώ λάβαμε μια απροσδόκητη ευλογία: Επρόκειτο να γίνουμε γονείς. Χάρηκα όταν το έμαθα, παρότι δεν ήμουν βέβαιος για το τι επιφύλασσε το μέλλον. Είχαμε και οι δύο την έντονη επιθυμία να παραμείνουμε στην ολοχρόνια υπηρεσία αν ήταν δυνατόν. Το 1976, γεννήθηκε ο γιος μας ο Έθνιελ και, δυόμισι χρόνια αργότερα, ακολούθησε ο δεύτερος γιος μας, ο Τζιοβάνι.

Λόγω των αναγκών που υπήρχαν τότε στο Σουρινάμ, το γραφείο τμήματος διευθέτησε να συνεχίσω να υπηρετώ ως επίσκοπος περιοχής ενόσω μεγαλώναμε τα παιδιά μας. Όταν ήταν μικρά, διοριζόμουν να επιβλέπω περιοχές με λιγότερες εκκλησίες. Συνήθως, αυτό μου επέτρεπε να υπηρετώ δύο εβδομάδες κάθε μήνα ως περιοδεύων επίσκοπος και να περνάω τον υπόλοιπο μήνα ως σκαπανέας στην εκκλησία όπου ήμασταν διορισμένοι. Η Έθελ και τα παιδιά με συνόδευαν όταν υπηρετούσα εκκλησίες κοντά στο σπίτι μας. Ωστόσο, ταξίδευα μόνος όταν υπηρετούσα εκκλησίες και συνελεύσεις στο βροχερό δάσος.

Χρειαζόταν προσεκτική οργάνωση για να εκπληρώνω όλες μου τις ευθύνες. Φρόντιζα να κάνουμε οικογενειακή μελέτη κάθε εβδομάδα. Όταν έλειπα για να επισκεφτώ εκκλησίες στο δάσος, η Έθελ έκανε την οικογενειακή μελέτη με τα παιδιά στο σπίτι. Ωστόσο, όσο συχνά μπορούσαμε, κάναμε πράγματα μαζί ως οικογένεια. Επίσης, η Έθελ και εγώ απολαμβάναμε τακτικά ωφέλιμη αναψυχή μαζί με τα παιδιά μας​—παίζαμε παιχνίδια ή πηγαίναμε κοντινές εκδρομές. Συχνά έμενα ξύπνιος μέχρι αργά τη νύχτα προετοιμάζοντας θεοκρατικούς διορισμούς. Και η Έθελ, ως η άξια σύζυγος που περιγράφεται στο εδάφιο Παροιμίες 31:15, σηκωνόταν προτού ξημερώσει για να φροντίσει να είναι όλα έτοιμα ώστε να διαβάσουμε το εδάφιο της ημέρας ως οικογένεια και να φάμε πρωινό μαζί προτού τα παιδιά πάνε στο σχολείο. Πόσο ευγνώμων είμαι που έχω μια τόσο αυτοθυσιαστική σύζυγο, η οποία ανέκαθεν με βοηθούσε να εκπληρώνω τις Βιβλικές μου ευθύνες!

 Ως γονείς, προσπαθούσαμε σκληρά να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να αγαπήσουν τον Ιεχωβά και τη Χριστιανική διακονία. Θέλαμε να κάνουν σταδιοδρομία τους την ολοχρόνια υπηρεσία, όχι επειδή ήταν δική μας επιθυμία, αλλά επειδή ήταν δική τους επιλογή. Πάντα τούς τονίζαμε τις χαρές της ολοχρόνιας υπηρεσίας. Χωρίς να παραλείπουμε τις δυσκολίες, στρέφαμε την προσοχή τους στο πώς μάς βοηθούσε και μας ευλογούσε ο Ιεχωβά ως οικογένεια. Φροντίζαμε επίσης να περιβάλλονται οι γιοι μας από άλλους Μάρτυρες, που έβαζαν τον Ιεχωβά πρώτο στη ζωή τους.

Ο Ιεχωβά κάλυπτε όλες τις ανάγκες μας καθώς μεγαλώναμε τα παιδιά μας. Βέβαια, και εγώ προσπαθούσα πάντοτε να κάνω το μέρος μου. Η πείρα που απέκτησα ως άγαμος ειδικός σκαπανέας στο βροχερό δάσος με είχε διδάξει να κάνω εκ των προτέρων σχέδια για τις υλικές μας ανάγκες. Αλλά κάποιες φορές, ακόμα και οι καλύτερες προσπάθειές μας δεν αρκούσαν για να αντεπεξέλθουμε στις απαιτήσεις των περιστάσεων. Σε εκείνες τις περιπτώσεις, πιστεύω ότι ο Ιεχωβά παρενέβαινε για να μας βοηθήσει. Για παράδειγμα, στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990, υπήρχε αναταραχή στο Σουρινάμ. Εκείνα τα χρόνια, κατά καιρούς ήταν δύσκολο να βρει κάποιος ακόμα και βασικά είδη. Παρ’ όλα αυτά, ο Ιεχωβά προμήθευε.​—Ματθ. 6:32.

Σε όλη μας τη ζωή, ο Ιεχωβά πάντοτε μας φρόντιζε και μας χάριζε βαθιά ευτυχία και ικανοποίηση. Τα παιδιά μας είναι μεγάλη ευλογία για εμάς, και ήταν προνόμιό μας να τα αναθρέψουμε έτσι ώστε να υπηρετούν τον Ιεχωβά. Είμαστε πανευτυχείς που επέλεξαν και εκείνα να κάνουν την ολοχρόνια υπηρεσία σταδιοδρομία τους. Τόσο ο Έθνιελ όσο και ο Τζιοβάνι έχουν αποφοιτήσει από θεοκρατικές σχολές και υπηρετούν τώρα στο γραφείο τμήματος του Σουρινάμ μαζί με τις συζύγους τους.

Η Έθελ και εγώ είμαστε πια ηλικιωμένοι, αλλά παραμένουμε δραστήριοι στο έργο του Ιεχωβά ως ειδικοί σκαπανείς. Μάλιστα, είμαστε τόσο πολυάσχολοι ώστε ακόμα δεν βρήκα χρόνο να μάθω κολύμπι! Αλλά δεν μετανιώνω για τις επιλογές μου. Κάνοντας τον απολογισμό μου, πιστεύω ειλικρινά ότι η απόφαση που πήρα σε νεαρή ηλικία να κάνω την ολοχρόνια υπηρεσία έργο της ζωής μου ήταν μια από τις καλύτερες αποφάσεις που θα μπορούσα ποτέ να πάρω.