1. Πώς νιώθει ο Ιεχωβά για τους ταπεινούς ανθρώπους; Εξηγήστε.

Ο ΙΕΧΩΒΑ αγαπάει τους ταπεινούς ανθρώπους. Μόνο όσοι είναι πραγματικά ταπεινοί μπορούν να έχουν μια θερμή, προσωπική σχέση μαζί του. Από την άλλη, «τον υπερόπτη . . . τον γνωρίζει μόνο από μακριά». (Ψαλμ. 138:6) Όλοι θέλουμε να ευαρεστούμε τον Ιεχωβά και να νιώθουμε τη θερμή αγάπη του, οπότε έχουμε βάσιμους λόγους να μάθουμε να καλλιεργούμε ταπεινοφροσύνη.

2. Τι θα εξετάσουμε σε αυτό το άρθρο;

² Αυτό το άρθρο θα δώσει απαντήσεις σε τρία ερωτήματα: (1) Τι είναι ταπεινοφροσύνη; (2) Γιατί πρέπει να καλλιεργούμε τη συγκεκριμένη ιδιότητα; (3) Ποιες καταστάσεις μπορούν να δοκιμάσουν την ταπεινοφροσύνη μας; Όπως θα δούμε, αν καλλιεργούμε ταπεινοφροσύνη, φέρνουμε χαρά στην καρδιά του Ιεχωβά και ωφελούμαστε εμείς οι ίδιοι.​—Παρ. 27:11· Ησ. 48:17.

3. Τι είναι ταπεινοφροσύνη;

³ Ταπεινοφροσύνη σημαίνει ταπεινότητα φρονήματος και έλλειψη υπερηφάνειας ή αλαζονείας. Η Αγία Γραφή δείχνει ότι ένα ταπεινό άτομο έχει κατάλληλη άποψη για τον Ιεχωβά Θεό και για τον συνάνθρωπό του. Το ταπεινό άτομο αναγνωρίζει ότι όλοι είναι ανώτεροί του στον έναν ή στον άλλον τομέα.​—Φιλιπ. 2:3, 4.

4, 5. Γιατί μπορούμε να πούμε ότι η πραγματική ταπεινοφροσύνη δεν είναι απλώς κάτι εξωτερικό;

⁴ Μερικοί άνθρωποι φαίνονται ταπεινοί χωρίς να είναι πραγματικά. Μπορεί απλώς να είναι συνεσταλμένοι ως χαρακτήρες. Ή ίσως φέρονται στους άλλους με σεβασμό και ευγένεια λόγω του πολιτισμού τους ή της ανατροφής τους. Κατά βάθος όμως  μπορεί να είναι τρομερά υπερήφανοι. Αργά ή γρήγορα, αποκαλύπτουν το πραγματικό τους πρόσωπο.​—Λουκ. 6:45.

⁵ Από την άλλη πλευρά, οι άνθρωποι που φαίνεται ότι έχουν αυτοπεποίθηση και μιλούν ευθέως δεν είναι κατ’ ανάγκην και υπερήφανοι. (Ιωάν. 1:46, 47) Ωστόσο, όσοι είναι εξωστρεφείς πρέπει να προσέχουν ώστε να μη στηρίζονται στις έμφυτες ικανότητές τους. Είτε είμαστε εξωστρεφείς είτε όχι, όλοι πρέπει να καταβάλλουμε προσπάθειες για να καλλιεργούμε ταπεινοφροσύνη στην καρδιά μας.

6. Όπως δείχνει το εδάφιο 1 Κορινθίους 15:10, τι μαθαίνουμε από το παράδειγμα του αποστόλου Παύλου;

⁶ Εξετάστε το παράδειγμα του αποστόλου Παύλου. Ο Ιεχωβά τον χρησιμοποίησε εκτεταμένα για να ιδρύσει νέες εκκλησίες σε πολλές πόλεις. Ίσως μάλιστα ο Παύλος να επιτέλεσε περισσότερα στη διακονία από οποιονδήποτε άλλον απόστολο του Ιησού Χριστού. Ωστόσο, δεν εξύψωνε τον εαυτό του πάνω από τους αδελφούς του. Απεναντίας, παραδέχτηκε ταπεινά: «Εγώ είμαι ο πιο μικρός από τους αποστόλους και δεν είμαι άξιος να αποκαλούμαι απόστολος, επειδή δίωξα την εκκλησία του Θεού». (1 Κορ. 15:9) Ορθά λοιπόν ο Παύλος απέδιδε την καλή του υπόσταση ενώπιον του Ιεχωβά, όχι στις ικανότητές του ή στα επιτεύγματά του, αλλά στην παρ’ αξίαν καλοσύνη του Θεού. (Διαβάστε 1 Κορινθίους 15:10) Τι υπέροχο παράδειγμα ταπεινοφροσύνης έθεσε ο Παύλος στην επιστολή του προς τους Κορινθίους​—ιδίως αν λάβουμε υπόψη ότι ορισμένοι σε εκείνη την εκκλησία προσπαθούσαν να αποδειχτούν ανώτεροί του!​—2 Κορ. 10:10.

7. Πώς έχουν δείξει ταπεινοφροσύνη μερικοί εξέχοντες αδελφοί στους σύγχρονους καιρούς; Δώστε παράδειγμα.

⁷ Πολλά μέλη του λαού του Ιεχωβά έχουν ενθαρρυνθεί από τη βιογραφία του αδελφού Καρλ Κλάιν, ο οποίος υπηρέτησε ως μέλος του Κυβερνώντος Σώματος. Στη βιογραφία του, ο αδελφός Κλάιν μίλησε ταπεινά για  πολλά από τα προβλήματα που αντιμετώπισε στο διάβα των ετών. Λόγου χάρη, τη δεκαετία του 1920, την πρώτη φορά που βγήκε στο έργο από σπίτι σε σπίτι τού φάνηκε τόσο δύσκολο ώστε δεν ξαναβγήκε για δύο χρόνια. Αργότερα, όταν υπηρετούσε στο Μπέθελ, για κάποιο διάστημα έτρεφε αισθήματα μνησικακίας επειδή είχε λάβει συμβουλή. Επίσης, κάποια στιγμή έπαθε νευρικό κλονισμό από τον οποίο ανέρρωσε αργότερα. Ωστόσο, απόλαυσε και αρκετά σπουδαία προνόμια. Σκεφτείτε πόση ταπεινοφροσύνη χρειάστηκε ώστε να μιλήσει ανοιχτά για τις αδυναμίες του ένας τόσο γνωστός αδελφός! Πολλοί αδελφοί και αδελφές θυμούνται με αγάπη τον αδελφό Κλάιν καθώς και τη βιογραφία του που αποπνέει ειλικρίνεια και ζεστασιά. *

8. Πώς μας βοηθάει το εδάφιο 1 Πέτρου 5:6 να αντιληφθούμε ότι η ταπεινοφροσύνη ευαρεστεί τον Ιεχωβά;

⁸ Ο σημαντικότερος λόγος για τον οποίο πρέπει να καλλιεργούμε ταπεινοφροσύνη είναι ότι ευαρεστεί τον Ιεχωβά. Ο απόστολος Πέτρος το έδειξε καθαρά αυτό. (Διαβάστε 1 Πέτρου 5:6) Σχολιάζοντας τα λόγια του Πέτρου, το βιβλίο «Έλα να Γίνεις Ακόλουθός Μου» αναφέρει: «Η υπεροψία είναι σαν δηλητήριο. Η επίδρασή της μπορεί να είναι καταστροφική. Πρόκειται για μια ιδιότητα που είναι δυνατόν να κάνει τον πιο χαρισματικό άνθρωπο άχρηστο για τον Θεό. Από την άλλη πλευρά, η ταπεινοφροσύνη μπορεί να κάνει και τον πιο ασήμαντο άνθρωπο πολύ χρήσιμο για τον Ιεχωβά. . . . [Εκείνος] θα χαρεί να [σας] ανταμείψει . . . για την ταπεινοφροσύνη σας». * Πράγματι, δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο από το να φέρνουμε χαρά στην καρδιά του Ιεχωβά!​—Παρ. 23:15.

9. Πώς ελκύει η ταπεινοφροσύνη τους άλλους κοντά μας;

⁹ Εκτός από το ότι ευαρεστούμε τον Ιεχωβά, όταν καλλιεργούμε ταπεινοφροσύνη ωφελούμαστε με πολλούς τρόπους. Η ταπεινοφροσύνη ελκύει τους άλλους κοντά μας. Για να καταλάβετε το γιατί, μπείτε στη θέση των άλλων. (Ματθ. 7:12) Στους περισσότερους από εμάς δεν αρέσει να συναναστρεφόμαστε άτομα που επιμένουν να γίνεται πάντα το δικό τους και δεν δέχονται υποδείξεις από τους άλλους. Αντίθετα, απολαμβάνουμε ιδιαίτερα τη συντροφιά των ομοπίστων μας όταν εκείνοι δείχνουν «κατανόηση για τους άλλους, αδελφική στοργή, τρυφερή συμπόνια και ταπεινοφροσύνη». (1 Πέτρ. 3:8) Αν ελκυόμαστε σε τέτοιους ανθρώπους, πιθανότατα θα ελκύονται και εκείνοι σε εμάς​—αρκεί να είμαστε ταπεινοί.

10. Πώς κάνει πιο εύκολη τη ζωή μας η ταπεινοφροσύνη;

 ¹⁰ Η ταπεινοφροσύνη κάνει επίσης τη ζωή μας πιο εύκολη. Είναι αλήθεια ότι ενίοτε ίσως βλέπουμε κάποια πράγματα στη ζωή που δεν μας φαίνονται σωστά ή δίκαια. Ο σοφός βασιλιάς Σολομών αναγνώρισε: «Είδα υπηρέτες έφιππους, αλλά άρχοντες να πηγαίνουν με τα πόδια σαν υπηρέτες». (Εκκλ. 10:7) Εκείνοι που έχουν μεγάλες ικανότητες δεν λαβαίνουν πάντοτε την αναγνώριση. Και μερικές φορές άτομα με λιγότερες ικανότητες λαβαίνουν περισσότερη τιμή. Ωστόσο, ο Σολομών αναγνώρισε ότι είναι σοφό να αντιμετωπίζουμε ρεαλιστικά την πραγματικότητα αντί να μας γίνονται έμμονη ιδέα οι αρνητικές καταστάσεις. (Εκκλ. 6:9) Αν είμαστε ταπεινοί, θα μας είναι ευκολότερο να αποδεχόμαστε τη ζωή έτσι όπως είναι​—όχι όπως νομίζουμε ότι θα έπρεπε να είναι.

11. Πώς πρέπει να αντιδρούμε όταν λαβαίνουμε συμβουλή;

¹¹ Κάθε μέρα έχουμε αμέτρητες ευκαιρίες να εκδηλώνουμε ταπεινοφροσύνη. Σκεφτείτε μερικές καταστάσεις. Όταν λαβαίνουμε συμβουλή. Πρέπει να θυμόμαστε ότι, αν κάποιος αφιερώνει χρόνο για να μας δώσει συμβουλή, πιθανώς έχουμε παρεκκλίνει περισσότερο από ό,τι αντιλαμβανόμαστε. Σε τέτοιες στιγμές, η πρώτη μας αντίδραση ίσως είναι να απορρίψουμε τη συμβουλή. Μπορεί να επικρίνουμε το άτομο που την έδωσε ή τον τρόπο με τον οποίο μίλησε. Αλλά αν είμαστε ταπεινοί, θα αγωνιστούμε για να ξαναβρούμε την ισορροπία μας.

12. Σύμφωνα με τα εδάφια Παροιμίες 27:5, 6, γιατί πρέπει να εκτιμούμε κάποιο άτομο που μας δίνει συμβουλή; Δώστε παράδειγμα.

¹² Το ταπεινό άτομο εκτιμάει τις συμβουλές. Λόγου χάρη, υποθέστε ότι είστε στη συνάθροιση. Αφού μιλάτε με αρκετούς αδελφούς, ένας από αυτούς σας παίρνει παράμερα και σας λέει διακριτικά ότι έχετε κάτι στα δόντια σας. Ασφαλώς θα ντρεπόσασταν. Αλλά δεν θα ήσασταν παράλληλα και ευγνώμονες στο άτομο που σας το είπε; Ίσως μάλιστα θα ευχόσασταν να σας το είχε πει κάποιος νωρίτερα! Παρόμοια, πρέπει να νιώθουμε ταπεινά εκτίμηση για έναν ομόπιστό μας που έχει το θάρρος να μας δώσει συμβουλή όταν τη χρειαζόμαστε. Θεωρούμε αυτό το άτομο φίλο μας, όχι εχθρό μας.​—Διαβάστε Παροιμίες 27:5, 6· Γαλ. 4:16.

13. Πώς μπορούμε να δείχνουμε ταπεινοφροσύνη όταν οι άλλοι λαβαίνουν προνόμια υπηρεσίας;

¹³ Όταν οι άλλοι λαβαίνουν προνόμια υπηρεσίας. «Όταν βλέπω τους άλλους να λαβαίνουν προνόμια, μερικές φορές αναρωτιέμαι γιατί δεν επιλέχθηκα εγώ», παραδέχεται ένας πρεσβύτερος ονόματι Τζέισον. Έχετε νιώσει  ποτέ έτσι; Δεν είναι λάθος να επιδιώκει κάποιος μεγαλύτερα προνόμια υπηρεσίας. (1 Τιμ. 3:1) Αλλά πρέπει να προφυλάσσουμε τον τρόπο σκέψης μας. Αν δεν είμαστε προσεκτικοί, μπορεί να επιτρέψουμε στην υπερηφάνεια να αναπτυχθεί στην καρδιά μας. Για παράδειγμα, ένας Χριστιανός μπορεί να αρχίσει να πιστεύει ότι είναι ο πιο κατάλληλος για κάποιον συγκεκριμένο διορισμό. Ή μια Χριστιανή σύζυγος ίσως σκεφτεί: “Ο άντρας μου έχει πολύ περισσότερα προσόντα από τον τάδε!” Αν όμως είμαστε πραγματικά ταπεινοί, θα αποφεύγουμε αυτό το υπερήφανο πνεύμα.

14. Τι μαθαίνουμε από τον τρόπο με τον οποίο αντέδρασε ο Μωυσής όταν κάποιοι άλλοι έλαβαν προνόμια;

¹⁴ Μαθαίνουμε πολλά από τον τρόπο με τον οποίο αντέδρασε ο Μωυσής όταν κάποιοι άλλοι έλαβαν προνόμια. Ο Μωυσής εκτιμούσε τον διορισμό που είχε ως ηγέτης του έθνους του Ισραήλ. Όταν ο Ιεχωβά επέτρεψε και σε άλλους να υπηρετούν μαζί με τον Μωυσή, πώς αντέδρασε εκείνος; Δεν ζήλεψε. (Αριθ. 11:24-29) Επέτρεψε ταπεινά σε άλλους να αναλάβουν ένα μέρος της εργασίας του όσον αφορά την κρίση του λαού. (Έξοδ. 18:13-24) Αυτό σήμαινε καλύτερη εξυπηρέτηση για τους Ισραηλίτες τους οποίους είχε διοριστεί να κρίνει. Άρα λοιπόν, ο Μωυσής δεν έβαζε τα προνόμιά του πάνω από το καλό των άλλων. Τι υπέροχο παράδειγμα για εμάς! Θυμόμαστε ότι, για να είμαστε πραγματικά χρήσιμοι στον Ιεχωβά, η ταπεινοφροσύνη μας πρέπει να ξεπερνάει τις ικανότητές μας. Παρότι «ο Ιεχωβά είναι ψηλά, δίνει προσοχή στον ταπεινό».​—Ψαλμ. 138:6.

15. Πώς έχουν αλλάξει οι περιστάσεις πολλών αδελφών;

¹⁵ Όταν αλλάζουν οι περιστάσεις μας. Τα πρόσφατα χρόνια, πολλά άτομα με δεκαετίες πείρας άλλαξαν διορισμό. Λόγου χάρη, το 2014, οι επίσκοποι περιφερείας και οι γυναίκες τους κλήθηκαν να υπηρετήσουν σε μια άλλη μορφή ολοχρόνιας υπηρεσίας. Επίσης, αρχής γενομένης από εκείνο το έτος, οι επίσκοποι περιοχής σταματούν την υπηρεσία  τους όταν φτάσουν τα 70. Οι δε αδελφοί που είναι 80 χρονών και πάνω δεν υπηρετούν πλέον με τον διορισμό του συντονιστή του πρεσβυτερίου. Επιπρόσθετα, τα τελευταία χρόνια, πολλοί από την οικογένεια Μπέθελ έχουν λάβει νέο διορισμό στον αγρό. Άλλοι χρειάστηκε να σταματήσουν την ειδική ολοχρόνια υπηρεσία εξαιτίας προβλημάτων υγείας, οικογενειακών υποχρεώσεων ή άλλων προσωπικών περιστάσεων.

16. Πώς έδειξαν οι αδελφοί και οι αδελφές μας ταπεινοφροσύνη καθώς προσαρμόζονταν στις καινούριες τους περιστάσεις;

¹⁶ Αυτές οι προσαρμογές δεν ήταν εύκολες για εκείνους τους αδελφούς και τις αδελφές. Προφανώς νοσταλγούσαν τον προηγούμενο διορισμό τους, τον οποίο πολλοί από αυτούς είχαν απολαύσει για χρόνια. Μερικοί πέρασαν μια περίοδο «πένθους» καθώς προσπαθούσαν να προσαρμοστούν στις καινούριες τους περιστάσεις. Με τον καιρό όμως τα κατάφεραν επειδή, πάνω από όλα, αγαπούσαν τον Ιεχωβά. Ήξεραν ότι ήταν αφιερωμένοι στον Θεό​—όχι σε μια εργασία, σε έναν τίτλο ή σε κάποιον διορισμό. (Κολ. 3:23) Είναι χαρούμενοι που συνεχίζουν να υπηρετούν ταπεινά τον Ιεχωβά σε οποιονδήποτε διορισμό. “Ρίχνουν κάθε ανησυχία τους πάνω του”, γνωρίζοντας ότι εκείνος ενδιαφέρεται για αυτούς.​—1 Πέτρ. 5:6, 7.

17. Γιατί είμαστε ευγνώμονες που ο Λόγος του Θεού μάς παροτρύνει να καλλιεργούμε ταπεινοφροσύνη;

¹⁷ Πόσο ευγνώμονες είμαστε που ο Λόγος του Θεού μάς παροτρύνει να καλλιεργούμε ταπεινοφροσύνη! Όταν καλλιεργούμε αυτή την ελκυστική ιδιότητα, ωφελούμε τόσο τον εαυτό μας όσο και τους άλλους. Είμαστε σε καλύτερη θέση να διαχειριζόμαστε τα προβλήματα της ζωής. Πάνω από όλα, πλησιάζουμε περισσότερο τον ουράνιο Πατέρα μας. Πόσο χαιρόμαστε που γνωρίζουμε ότι, αν και «είναι Υψηλός και Εξέχων», αγαπάει και εκτιμάει τους ταπεινούς υπηρέτες του!​—Ησ. 57:15.