1. Τι μπορεί να μας ρωτήσουν στη δουλειά ή στο σχολείο;

 ΠΩΣ νιώθετε όταν ένας συνεργάτης ή ένας συμμαθητής σας σάς ρωτάει σχετικά με τις πεποιθήσεις σας; Μήπως αγχώνεστε; Αυτό ισχύει για τους περισσότερους από εμάς. Αλλά μια τέτοια ερώτηση θα μπορούσε να μας βοηθήσει να καταλάβουμε τον τρόπο σκέψης ή τις πεποιθήσεις του άλλου ατόμου, δίνοντάς μας έτσι μια ευκαιρία να μεταδώσουμε τα καλά νέα. Μερικές φορές όμως, κάποιος μπορεί να κάνει ένα ερώτημα με προκλητικό τρόπο. Αυτό δεν πρέπει να μας εκπλήσσει. Εξάλλου, κάποιοι έχουν παραπληροφορηθεί σχετικά με τις πεποιθήσεις μας. (Πράξ. 28:22) Επιπρόσθετα, ζούμε «στις τελευταίες ημέρες», έναν καιρό κατά τον οποίο πολλοί άνθρωποι είναι «αδιάλλακτοι», ή ακόμα και «άγριοι».—2 Τιμ. 3:1, 3.

2. Γιατί είναι επιθυμητή η πραότητα;

² Ίσως αναρωτιέστε: “Πώς μπορώ να είμαι ήπιος και ευγενικός όταν κάποιος με προκαλεί σχετικά με τις Βιβλικές μου πεποιθήσεις;” Τι μπορεί να σας βοηθήσει; Με μια λέξη, η πραότητα. Το πράο άτομο δεν εκνευρίζεται εύκολα, αλλά καταφέρνει να ελέγξει τον εαυτό του όταν αντιμετωπίζει προκλήσεις και αβεβαιότητες. (Παρ. 16:32) Ωστόσο, ίσως νιώθετε ότι αυτό είναι πιο εύκολο στα λόγια παρά στην πράξη. Πώς μπορείτε να καλλιεργήσετε πραότητα; Πώς μπορείτε να απαντάτε με πραότητα όταν κάποιος σας προκαλεί σχετικά με τις πεποιθήσεις σας; Αν είστε γονέας, πώς μπορείτε να βοηθήσετε τα παιδιά σας να μάθουν να υπερασπίζονται την πίστη τους με πραότητα; Ας δούμε.

3. Γιατί μπορούμε να πούμε ότι η πραότητα είναι ένδειξη δύναμης και όχι αδυναμίας; (2 Τιμόθεο 2:24, 25)

³ Η πραότητα είναι ένδειξη δύναμης, όχι αδυναμίας. Απαιτείται εσωτερική δύναμη για να παραμείνει κάποιος ήρεμος όταν αντιμετωπίζει  μια δύσκολη κατάσταση. Η πραότητα είναι πτυχή του “καρπού του πνεύματος”. (Γαλ. 5:22, 23) Ένας τύπος της λέξης πραΰτης του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου μερικές φορές χρησιμοποιούνταν για να περιγράψει ένα άγριο άλογο που είχε εξημερωθεί. Φανταστείτε ένα άγριο άλογο που εξημερώνεται. Είναι μεν ήμερο, αλλά είναι και δυνατό. Ως άνθρωποι, πώς μπορούμε να καλλιεργήσουμε πραότητα και ταυτόχρονα να είμαστε δυνατοί; Όχι απλώς με τη δύναμη της θέλησής μας. Ένας καθοριστικός παράγοντας είναι το να προσευχόμαστε για το πνεύμα του Θεού, ζητώντας Του να μας βοηθήσει να αναπτύξουμε αυτή την όμορφη ιδιότητα. Η πείρα δείχνει ότι αυτό είναι εφικτό. Πολλοί Μάρτυρες έχουν απαντήσει με πραότητα όταν αντιμετώπισαν εναντιουμένους, αφήνοντας θετική εντύπωση σε κάποιους που τους παρατηρούσαν. (Διαβάστε 2 Τιμόθεο 2:​24, 25) Πώς μπορείτε να κάνετε την πραότητα ένα από τα δυνατά σας σημεία;

4. Τι μπορούμε να μάθουμε για την πραότητα από το παράδειγμα του Ισαάκ;

⁴ Η Γραφή περιέχει πολλές αφηγήσεις που τονίζουν την αξία της πραότητας. Πάρτε για παράδειγμα τον Ισαάκ. Όταν εγκαταστάθηκε στα Γέραρα, μια περιοχή Φιλισταίων, οι φθονεροί του γείτονες έφραξαν τα πηγάδια που είχαν σκάψει οι υπηρέτες του πατέρα του. Αντί να παλέψει για τα δικαιώματά του, ο Ισαάκ μετέφερε το σπιτικό του πιο πέρα και έσκαψε άλλα πηγάδια. (Γέν. 26:12-18) Αλλά οι Φιλισταίοι ισχυρίστηκαν ότι και το νερό σε εκείνη την περιοχή ήταν δικό τους. Παρ’ όλα αυτά, ο Ισαάκ ενήργησε ειρηνικά. (Γέν. 26:19-25) Τι τον βοήθησε να παραμείνει πράος ακόμα και όταν οι άλλοι φαίνονταν αποφασισμένοι να τον προκαλέσουν; Ασφαλώς είχε παρατηρήσει το παράδειγμα των γονέων του, μαθαίνοντας πολλά από την ειρηνική συμπεριφορά του Αβραάμ και το “ήσυχο και πράο πνεύμα” της Σάρρας.—1 Πέτρ. 3:4-6· Γέν. 21:22-34.

5. Ποιο παράδειγμα δείχνει ότι οι Χριστιανοί γονείς μπορούν να διδάξουν στα παιδιά τους την αξία της πραότητας;

⁵ Χριστιανοί γονείς, να είστε βέβαιοι ότι και εσείς μπορείτε να διδάξετε στα παιδιά σας την αξία της πραότητας. Εξετάστε το παράδειγμα του 17χρονου Μαξάνς, ο οποίος αντιμετώπιζε θυμωμένους ανθρώπους στο σχολείο και στη διακονία. Οι γονείς του τον βοήθησαν υπομονετικά να καλλιεργήσει πραότητα. Οι ίδιοι λένε: «Ο Μαξάνς έχει κατανοήσει ότι, όταν τον προκαλούν, απαιτείται περισσότερη δύναμη για να συγκρατηθεί παρά για να αντιδράσει με θυμό ή βία». Η πραότητα έχει γίνει η δύναμη του Μαξάνς.

6. Πώς μπορεί η προσευχή να μας βοηθήσει να βελτιωθούμε στην εκδήλωση πραότητας;

⁶ Τι μπορούμε να κάνουμε όταν αντιμετωπίζουμε μια τεταμένη κατάσταση, όπως για παράδειγμα όταν κάποιος συκοφαντεί το όνομα του Θεού μας ή χλευάζει την Αγία Γραφή; Πρέπει να ζητήσουμε από τον Ιεχωβά το πνεύμα του και τη σοφία του ώστε να απαντήσουμε με πράο τρόπο. Τι γίνεται αν αργότερα συνειδητοποιήσουμε ότι δεν απαντήσαμε όπως θα έπρεπε; Μπορούμε να προσευχηθούμε ξανά για αυτό το ζήτημα και να σκεφτούμε πώς μπορούμε να τα πάμε καλύτερα την επόμενη φορά. Ο Ιεχωβά θα μας δώσει το άγιο πνεύμα του ώστε να μπορούμε να ελέγχουμε τα νεύρα μας και να εκδηλώνουμε πραότητα.

7. Πώς μας βοηθάει η απομνημόνευση κάποιων εδαφίων να ελέγχουμε τα λόγια μας και τις αντιδράσεις μας; (Παροιμίες 15:1, 18)

⁷ Κάποια εδάφια μπορούν να μας βοηθήσουν να ελέγχουμε τα λόγια μας όταν αντιμετωπίζουμε δύσκολες καταστάσεις. Το πνεύμα του Θεού μπορεί να επαναφέρει αυτά τα εδάφια στη μνήμη μας. (Ιωάν. 14:26) Για παράδειγμα, οι αρχές που βρίσκουμε στο βιβλίο των Παροιμιών μπορούν να μας βοηθήσουν να είμαστε πράοι. (Διαβάστε Παροιμίες 15:1, 18) Αυτό το βιβλίο της Γραφής μάς δείχνει επίσης τα οφέλη που προκύπτουν όταν δείχνουμε αυτοσυγκράτηση  σε τεταμένες καταστάσεις.—Παρ. 10:19· 17:27· 21:23· 25:15.

8. Γιατί είναι καλό να σκεφτούμε τι μπορεί να υποκίνησε ένα άτομο να μας προκαλέσει σχετικά με τις πεποιθήσεις μας;

⁸ Η ενόραση, ή αλλιώς η βαθιά κατανόηση, μπορεί επίσης να μας βοηθήσει. (Παρ. 19:11) Το άτομο που διαθέτει ενόραση δείχνει αυτοσυγκράτηση όταν το προκαλούν σχετικά με τις πεποιθήσεις του. Κάποιες ερωτήσεις ή προκλήσεις είναι σαν παγόβουνα: το μεγαλύτερο μέρος βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια. Για παράδειγμα, η ερώτηση που κάνει ένα άτομο ίσως κρύβει κάποιο κίνητρο ή κάποια ανησυχία που εμείς δεν γνωρίζουμε. Γι’ αυτό προτού απαντήσουμε, είναι καλό να αναγνωρίσουμε ότι ίσως δεν ξέρουμε τι υποκίνησε το άτομο να θέσει αυτό το ζήτημα.—Παρ. 16:23.

9. Πώς έδειξε ο Γεδεών ενόραση και πραότητα όταν ήρθε αντιμέτωπος με τους άντρες του Εφραΐμ;

⁹ Σκεφτείτε πώς απάντησε ο Γεδεών όταν οι άντρες του Εφραΐμ τον ρώτησαν θυμωμένοι γιατί δεν τους είχε καλέσει νωρίτερα να πολεμήσουν μαζί του τους εχθρούς του Ισραήλ. Υπήρχε κάποια βαθύτερη αιτία για την εριστική τους στάση; Μήπως η πληγωμένη υπερηφάνεια; Όπως και αν είχαν τα πράγματα, ο Γεδεών ενήργησε με σοφία σεβόμενος τα αισθήματά τους  και απαντώντας τους με πραότητα. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα; Αφού τους αφόπλισε με αυτόν τον τρόπο, «εκείνοι ηρέμησαν».—Κριτ. 8:1-3.

10. Τι θα μας βοηθήσει να μάθουμε πώς να απαντάμε σε εκείνους που αμφισβητούν την ορθότητα των πεποιθήσεών μας; (1 Πέτρου 3:15)

¹⁰ Ίσως ένας συνεργάτης ή ένας συμμαθητής μας αμφισβητεί την ορθότητα της Χριστιανικής μας στάσης σε ορισμένα ηθικά ζητήματα. Θα υπερασπιστούμε τις πεποιθήσεις μας με τον καλύτερο τρόπο, σεβόμενοι παράλληλα την άποψη του ακροατή μας. (Διαβάστε 1 Πέτρου 3:​15) Κάτι που συχνά βοηθάει είναι το να βλέπουμε την ερώτηση ως έναν τρόπο για να μάθουμε τι τον απασχολεί και όχι ως επίθεση ή πρόκληση. Ανεξάρτητα από τον λόγο για τον οποίο κάποιος έχει εγείρει ένα ζήτημα, πρέπει να απαντήσουμε με ήπιο, καλοσυνάτο τρόπο. Η απάντησή μας ίσως τον υποκινήσει να επανεξετάσει την άποψή του. Ακόμα και αν ο τρόπος του φαίνεται αγενής ή σαρκαστικός, ο στόχος μας πρέπει να είναι να απαντήσουμε με καλοσύνη.—Ρωμ. 12:17.

11, 12. (α) Τι θα μπορούσαμε να σκεφτούμε προτού απαντήσουμε σε μια δύσκολη ερώτηση; (Βλέπε επίσης εικόνα.) (β) Δείξτε με παράδειγμα πώς η ερώτηση κάποιου ατόμου ίσως ανοίξει τον δρόμο για μια συζήτηση.

¹¹ Για παράδειγμα, αν ένας συνεργάτης σας σάς ρωτήσει γιατί δεν γιορτάζουμε γενέθλια, σκεφτείτε: Μήπως αναρωτιέται αν επιτρέπεται να διασκεδάζουμε; Μήπως αισθάνεται ότι η στάση μας θα χαλάσει το ομαδικό πνεύμα της εταιρίας; Ίσως μπορέσουμε να τον καθησυχάσουμε λέγοντάς του πόσο πολύ εκτιμούμε το ενδιαφέρον του για τους συνεργάτες του και διαβεβαιώνοντάς τον ότι θέλουμε να έχουμε ένα ευχάριστο περιβάλλον στη δουλειά μας. Αυτό ίσως ανοίξει τον δρόμο για να συζητήσουμε σε άνετη ατμόσφαιρα τι δείχνει η Γραφή για το θέμα των γενεθλίων.

¹² Θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε μια παρόμοια προσέγγιση όταν προκύπτουν άλλα αμφιλεγόμενα ζητήματα. Ένας συμμαθητής σας ίσως ισχυρίζεται ότι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά πρέπει να αλλάξουν την άποψή τους για την ομοφυλοφιλία. Μήπως αυτό δείχνει ότι έχει επηρεαστεί από κάποια παρανόηση σχετικά με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά; Μήπως έχει κάποιον φίλο ή κάποιον συγγενή ο οποίος είναι ομοφυλόφιλος; Μήπως θεωρεί ότι εμείς δεν αγαπάμε τους ανθρώπους που ακολουθούν αυτόν τον τρόπο ζωής; Ίσως χρειαστεί να τον διαβεβαιώσουμε ότι νοιαζόμαστε για όλους τους ανθρώπους και ότι αναγνωρίζουμε με σεβασμό πως κάθε άτομο έχει το δικαίωμα να κάνει τις δικές του επιλογές. b (1 Πέτρ. 2:17) Ίσως μπορέσουμε τότε να εξηγήσουμε τους ωφέλιμους ηθικούς κανόνες της Γραφής.

13. Πώς μπορείτε να βοηθήσετε κάποιον ο οποίος χλευάζει την πίστη στον Θεό;

¹³ Όταν έχουμε απέναντί μας κάποιον ο οποίος έχει ισχυρές απόψεις, δεν πρέπει να βιαστούμε να συμπεράνουμε ότι ξέρουμε τι πιστεύει. (Τίτο 3:2) Για παράδειγμα, τι γίνεται αν κάποιος συμμαθητής σας λέει ότι είναι γελοίο να πιστεύει κάποιος στον Θεό; Πρέπει άραγε να συμπεράνετε ότι πιστεύει ακράδαντα στην εξέλιξη και ότι ξέρει πολλά για αυτήν; Στην πραγματικότητα, ίσως να μην έχει σκεφτεί και πολύ αυτό το θέμα. Αντί να αρχίσετε μια αντιπαράθεση σε σχέση με την επιστήμη, μπορείτε να του δώσετε το έναυσμα για να κάνει κάποιες σκέψεις αργότερα. Ίσως μπορείτε να του υποδείξετε κάποια ύλη σχετικά με τη δημιουργία στον ιστότοπο jw.org. Αργότερα, ίσως είναι πρόθυμος να συζητήσει ένα άρθρο ή ένα βίντεο που βρήκε εκεί. Μια απάντηση γεμάτη σεβασμό μπορεί όντως να τον υποκινήσει να επανεξετάσει την άποψή του.

14. Πώς αξιοποίησε ο Νιλ τον ιστότοπό μας για να βοηθήσει έναν συμμαθητή του να ξεπεράσει κάποια παρανόηση σχετικά με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά;

¹⁴ Ένας έφηβος, ο Νιλ, χρησιμοποίησε τον ιστότοπό μας για να καταρρίψει παρανοήσεις  σχετικά με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Ο ίδιος λέει: «Ένας συμμαθητής μου συχνά μου έλεγε ότι δεν πιστεύω στην επιστήμη επειδή βασίζομαι σε ένα βιβλίο γεμάτο μύθους και όχι στα γεγονότα». Όταν αυτός ο συμμαθητής δεν επέτρεψε στον Νιλ να εξηγήσει τις πεποιθήσεις του, εκείνος του πρότεινε να επισκεφτεί την ενότητα «Επιστήμη και Αγία Γραφή» στον ιστότοπο jw.org. Αργότερα, ο Νιλ κατάλαβε ότι ο συμμαθητής του είχε μάλλον διαβάσει την ύλη και ήταν πιο πρόθυμος να συζητήσει την προέλευση της ζωής. Ίσως και εσείς να έχετε παρόμοια αποτελέσματα.

15. Πώς μπορούν οι γονείς να βοηθήσουν τα παιδιά τους να απαντούν με πραότητα όταν οι συμμαθητές τους τα προκαλούν σχετικά με τις πεποιθήσεις τους;

¹⁵ Οι γονείς μπορούν να διδάξουν αποτελεσματικά τα παιδιά τους πώς να απαντούν με πραότητα όταν κάποιος τα προκαλεί σχετικά με τις πεποιθήσεις τους. (Ιακ. 3:13) Κάποιοι γονείς κάνουν πρόβες κατά τη διάρκεια της οικογενειακής λατρείας. Εξετάζουν θέματα τα οποία ίσως προκύψουν στο σχολείο, συζητούν και αναπαριστούν πώς μπορούν να απαντήσουν και διδάσκουν τα παιδιά τους πώς να μιλούν με πράο, ελκυστικό τρόπο.—Βλέπε το πλαίσιο « Οι Πρόβες Μπορούν να Βοηθήσουν την Οικογένειά Σας».

16, 17. Πώς μπορούν οι πρόβες να βοηθήσουν τους νεαρούς;

¹⁶ Οι πρόβες μπορούν να βοηθήσουν τους Χριστιανούς να παρουσιάζουν πειστικά επιχειρήματα και να πείθουν τον εαυτό τους ότι έχουν βάσιμους λόγους για τις πεποιθήσεις τους. Η σειρά άρθρων «Οι Νεαροί Ρωτούν» στον ιστότοπο jw.org περιλαμβάνει φύλλα εργασίας για εφήβους. Αυτά είναι σχεδιασμένα για να βοηθούν τους νεαρούς να ενισχύουν τις πεποιθήσεις τους και να προετοιμάζουν απαντήσεις με δικά τους λόγια. Μελετώντας αυτή τη σειρά άρθρων ως οικογένεια, μπορούμε όλοι να μάθουμε  πώς να υπερασπιζόμαστε την πίστη μας με πράο, ελκυστικό τρόπο.

¹⁷ Ένας νεαρός, ο Μάθιου, εξηγεί πώς τον βοήθησαν οι πρόβες. Στα πλαίσια της οικογενειακής τους λατρείας, ο Μάθιου και οι γονείς του συχνά κάνουν έρευνα για θέματα τα οποία ίσως συζητηθούν στην τάξη. Ο ίδιος λέει: «Σκεφτόμαστε τι είδους καταστάσεις μπορεί να προκύψουν και κάνουμε πρόβες για το πώς θα τις χειριστούμε με βάση την έρευνά μας. Όταν έχω ξεκαθαρίσει στο μυαλό μου τους λόγους για τη στάση μου, νιώθω βέβαιος και μου είναι ευκολότερο να είμαι πράος στις σχέσεις μου με τους άλλους».

18. Σύμφωνα με το εδάφιο Κολοσσαείς 4:6, τι έχει μεγάλη αξία;

¹⁸ Βέβαια, τα λογικά επιχειρήματα και μόνο ίσως δεν αρκούν για να πείσουν κάποιους ακροατές. Αλλά το να εκφραζόμαστε με διακριτικότητα και πραότητα μπορεί να βοηθήσει. (Διαβάστε Κολοσσαείς 4:6) Το να μεταδίδουμε τις πεποιθήσεις μας μπορεί να παρομοιαστεί με το να ρίχνουμε μια μπάλα. Μπορούμε να την πετάξουμε απαλά ή με δύναμη. Όταν την πετάμε απαλά, το άλλο άτομο είναι πιο πιθανό να την πιάσει και να συνεχίσει να παίζει. Παρόμοια, αν εκφραζόμαστε με διακριτικότητα και πραότητα, οι άνθρωποι μπορεί να είναι πιο πρόθυμοι να μας ακούσουν και να συνεχίσουν τη συζήτηση. Φυσικά, αν κάποιος θέλει να κερδίσει μια λογομαχία ή να χλευάσει τις πεποιθήσεις μας, δεν είμαστε υποχρεωμένοι να συνεχίσουμε να του απαντάμε. (Παρ. 26:4) Αλλά ένα τέτοιο άτομο μπορεί να είναι η εξαίρεση. Κάποιοι—ίσως πολλοί—θα ακούσουν.

19. Τι πρέπει να μας υποκινεί να είμαστε πράοι όταν υπερασπιζόμαστε τις πεποιθήσεις μας;

¹⁹ Σαφώς, ωφελούμαστε πολύ κάνοντας την πραότητα προσωπικό μας στόχο. Να προσεύχεστε στον Ιεχωβά για την αναγκαία δύναμη ώστε να παραμένετε πράοι όταν απαντάτε σε ερωτήσεις για αμφιλεγόμενα ζητήματα ή σε άδικες επικρίσεις. Να θυμάστε, η πραότητά σας μπορεί να εμποδίσει τις διαφορές απόψεων να κλιμακωθούν σε λογομαχίες. Αν απαντάτε με πραότητα και σεβασμό, ίσως κάποιοι υποκινηθούν να αλλάξουν την άποψή τους σχετικά με εμάς και τις Βιβλικές αλήθειες. Να είστε «πάντοτε έτοιμοι για υπεράσπιση» των πεποιθήσεών σας, «κάνοντάς το όμως αυτό με πραότητα και βαθύ σεβασμό». (1 Πέτρ. 3:15) Η πραότητά σας ας είναι η δύναμή σας!