1, 2. (α) Πώς γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι μπορούν να γίνουν φίλοι του Θεού; (β) Τι θα εξετάσουμε σε αυτό το άρθρο;

ΑΠΟ την κούνια μέχρι τον τάφο, η μεγαλύτερη ανάγκη μας είναι η αγάπη. Οι άνθρωποι χρειάζονται αγάπη και διψούν για αυτήν​—και όχι μόνο για την ερωτική αγάπη. Λαχταρούμε να αναπτύσσουμε φιλίες και να δενόμαστε με άλλους ανθρώπους. Αλλά υπάρχει ένα είδος αγάπης το οποίο χρειαζόμαστε περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο​—την αγάπη του Ιεχωβά. Πολλοί δυσκολεύονται να φανταστούν ότι οι άνθρωποι θα μπορούσαν να αποκτήσουν στενή, στοργική φιλία με τον Παντοδύναμο Θεό, ένα αόρατο Πνεύμα στον ουρανό. Μήπως είμαστε και εμείς το ίδιο σκεπτικιστές; Ούτε κατά διάνοια!

² Η Αγία Γραφή μιλάει για ατελείς ανθρώπους που έγιναν φίλοι με τον Θεό. Αξίζει να συλλογιζόμαστε το παράδειγμά τους, επειδή η οικοδόμηση μιας τέτοιας φιλίας είναι ο πιο αξιόλογος στόχος που μπορούμε να επιδιώξουμε στη ζωή. Ένα εξαίσιο παράδειγμα ανθρώπου που καλλιέργησε τέτοια φιλία ήταν ο Αβραάμ. (Διαβάστε Ιακώβου 2:23) Πώς πλησίασε ο Αβραάμ τόσο  πολύ τον Ιεχωβά; Βασικό συστατικό αυτής της φιλίας ήταν η πίστη. Μάλιστα, η Γραφή αποκαλεί τον Αβραάμ “πατέρα όλων εκείνων που έχουν πίστη”. (Ρωμ. 4:11) Ας δούμε, λοιπόν, πώς η πίστη του Αβραάμ τον βοήθησε να αποκτήσει στενή φιλία με τον Θεό. Και ο καθένας μας είναι καλό να αναρωτηθεί: “Πώς μπορώ εγώ να μιμούμαι την πίστη του Αβραάμ και να ενισχύω τη φιλία μου με τον Ιεχωβά;”

3, 4. (α) Περιγράψτε αυτό που πιθανότατα αποτέλεσε τη μεγαλύτερη δοκιμασία της πίστης του Αβραάμ. (β) Γιατί ήταν διατεθειμένος ο Αβραάμ να θυσιάσει τον Ισαάκ;

³ Φανταστείτε έναν ηλικιωμένο άνθρωπο να ανηφορίζει με κόπο μια βουνοπλαγιά. Πρέπει να είναι το δυσκολότερο ταξίδι της ζωής του. Δεν είναι η ηλικία του που κάνει αυτή την οδοιπορία τόσο αγωνιώδη. Ο Αβραάμ μπορεί να είναι περίπου 125 χρονών, αλλά παραμένει ακμαίος. ^[1] Πίσω του βαδίζει ένας νεότερος άντρας, πιθανώς 25 χρονών. Είναι ο γιος του, ο Ισαάκ, φορτωμένος με ξύλα. Ο Αβραάμ έχει μαζί του ένα μαχαίρι και ό,τι χρειάζεται για να ανάψει φωτιά. Ο Ιεχωβά τού έχει ζητήσει να θυσιάσει τον ίδιο του τον γιο!​—Γέν. 22:1-8.

⁴ Ο Αβραάμ αντιμετώπιζε πιθανότατα τη μεγαλύτερη δοκιμασία της πίστης του. Κάποιοι λένε ότι ήταν σκληρό εκ μέρους του Θεού να του ζητήσει κάτι τέτοιο, ενώ άλλοι υπαινίσσονται ότι η υπακοή του Αβραάμ ήταν τυφλή και ψυχρή. Έχουν αυτή την άποψη επειδή δεν διαθέτουν ούτε πίστη ούτε κατανόηση για το πώς ακριβώς δρα η πίστη. (1 Κορ. 2:14-16) Ο Αβραάμ δεν υπάκουσε τυφλά στον Θεό. Αντίθετα, υπάκουσε επειδή μπορούσε να δει. Με μάτια γνήσιας πίστης, είδε ότι ο ουράνιος Πατέρας του, ο Ιεχωβά, ποτέ δεν ζητάει από τους πιστούς υπηρέτες Του να κάνουν κάτι που θα τους προξενήσει μόνιμη βλάβη. Ο Αβραάμ γνώριζε ότι, αν υπάκουε στον Ιεχωβά, ο Θεός του θα ευλογούσε τόσο εκείνον όσο και τον αγαπημένο του γιο. Σε τι βασιζόταν αυτή η πίστη; Στη γνώση και στην πείρα.

5. Πώς μπορεί να είχε μάθει ο Αβραάμ για τον Ιεχωβά, και πώς ένιωθε λόγω αυτής της γνώσης;

⁵ Γνώση. Αν και είχε μεγαλώσει στην Ουρ, μια χαλδαϊκή πόλη βουτηγμένη στην ειδωλολατρία, ο Αβραάμ μπόρεσε να γνωρίσει τον Ιεχωβά. Πώς συνέβη αυτό, αν σκεφτούμε ότι ο ίδιος του ο πατέρας, ο Θάρα, ήταν ειδωλολάτρης; (Ιησ. Ναυή 24:2) Η Γραφή δεν διευκρινίζει, αλλά αποκαλύπτει ότι ο Αβραάμ ανήκε στην ένατη γενιά απογόνων του Σημ, ο οποίος ήταν ένας από τους γιους του Νώε και άνθρωπος μεγάλης πίστης. Ο Σημ πέθανε όταν ο Αβραάμ ήταν περίπου 150 χρονών. Δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα αν ο Αβραάμ έμαθε για τον Ιεχωβά από τον Σημ. Ωστόσο, μπορούμε να πούμε με αρκετή σιγουριά ότι ο Σημ μετέδωσε στην οικογένειά του όσα γνώριζε για τον Ιεχωβά. Με κάποιον τρόπο, αυτή η γνώση έφτασε στον Αβραάμ και άγγιξε την καρδιά του. Τελικά αγάπησε τον Θεό για τον οποίο είχε μάθει, και αυτή η γνώση τον βοήθησε να οικοδομήσει πίστη.

6, 7. Πώς ενίσχυσαν την πίστη του Αβραάμ οι εμπειρίες που είχε;

⁶ Πείρα. Πώς απέκτησε ο Αβραάμ την πείρα που ενίσχυσε την πίστη του στον Ιεχωβά; Έχει ειπωθεί ότι οι σκέψεις οδηγούν σε αισθήματα και τα αισθήματα σε πράξεις. Τα όσα έμαθε ο Αβραάμ για τον Θεό δημιούργησαν μέσα του βαθύ δέος και εγκάρδιο σεβασμό για τον «Ιεχωβά τον Ύψιστο Θεό, Αυτόν που έκανε τον ουρανό και τη γη». (Γέν. 14:22) Η Γραφή αποκαλεί αυτό το αίσθημα “θεοσεβή φόβο”, και είναι ουσιώδες προκειμένου να οικοδομήσουμε στενή φιλία με τον Θεό. (Εβρ. 5:7· Ψαλμ. 25:14) Αυτός ο θεοσεβής φόβος υποκίνησε τον Αβραάμ σε πράξεις.

⁷ Ο Θεός έδωσε στους ηλικιωμένους Αβραάμ και Σάρρα την οδηγία να φύγουν από την Ουρ και να πάνε σε μια ξένη γη. Θα ζούσαν σε σκηνές για το υπόλοιπο της ζωής τους. Υπακούοντας, ο Αβραάμ άνοιξε  τον δρόμο ώστε να τον ευλογήσει και να τον προστατέψει ο Ιεχωβά. Για παράδειγμα, ο Αβραάμ φοβόταν ότι θα του έπαιρναν την όμορφη γυναίκα του, τη Σάρρα, και εκείνον θα τον σκότωναν. Οι φόβοι του ήταν βάσιμοι, αλλά δεν επέτρεψε σε τέτοιες ανησυχίες να τον κάνουν να παρεκκλίνει από την πορεία υπακοής στον Ιεχωβά. Σε δύο περιπτώσεις, ο Ιεχωβά παρενέβη και προστάτεψε τον Αβραάμ και τη Σάρρα, ακόμη και με θαυματουργικό τρόπο. (Γέν. 12:10-20· 20:2-7, 10-12, 17, 18) Αυτές οι εμπειρίες ενίσχυσαν την πίστη του.

8. Πώς μπορούμε να αποκτούμε γνώση και πείρα που θα ενισχύουν τη φιλία μας με τον Ιεχωβά;

⁸ Μπορούμε εμείς να οικοδομήσουμε φιλία με τον Ιεχωβά; Και βέβαια! Η αναγκαία γνώση και πείρα είναι εύκολο να βρεθούν. Ο Αβραάμ είχε στη διάθεσή του μόνο ένα μικρό μέρος από τον πλούτο της σοφίας που περιέχει τώρα η Γραφή. (Δαν. 12:4· Ρωμ. 11:33) Ο Λόγος του Θεού είναι γεμάτος θησαυρούς που μπορούν να κάνουν βαθύτερη τη γνώση μας για «Αυτόν που έκανε τον ουρανό και τη γη» και να μας βοηθήσουν να οικοδομήσουμε σεβασμό και αγάπη για εκείνον. Καθώς τέτοια αισθήματα μας υποκινούν να υπακούμε στον Θεό, αποκτούμε πείρα επειδή βλέπουμε τα αποτελέσματα της υπακοής μας. Διαπιστώνουμε ότι οι συμβουλές του μας προστατεύουν και ότι εκείνος μας ευλογεί και μας ενισχύει. Μαθαίνουμε ότι η ολόκαρδη υπηρεσία προς τον Θεό φέρνει ικανοποίηση, ειρήνη και χαρά. (Ψαλμ. 34:8· Παρ. 10:22) Καθώς αυξάνουμε σε τέτοια γνώση και πείρα, αυξάνεται η πίστη μας στον Ιεχωβά καθώς και η φιλία μας μαζί του.

9, 10. (α) Τι χρειάζεται μια φιλία για να γίνει πιο δυνατή; (β) Τι δείχνει ότι ο Αβραάμ θεωρούσε πολύτιμη τη φιλία του με τον Ιεχωβά και την ενίσχυε;

⁹ Μια φιλία μπορεί να είναι πολύτιμος θησαυρός. (Διαβάστε Παροιμίες 17:17) Ωστόσο, δεν μοιάζει με κάποιο άψυχο αντικείμενο που μπορεί να το αγοράσουμε και μετά να το αφήσουμε να σκονίζεται σε κάποιο ράφι. Η φιλία μοιάζει περισσότερο με κάτι έμψυχο που χρειάζεται να το φροντίζουμε και να το τρέφουμε για να ευημερεί και να ακμάζει. Ο Αβραάμ θεωρούσε πολύτιμη τη φιλία του με τον Ιεχωβά και τη διατηρούσε. Πώς το έκανε αυτό;

¹⁰ Ο Αβραάμ ποτέ δεν ένιωσε ότι το υπόμνημα θεοσεβούς φόβου και υπακοής που είχε δημιουργήσει ήταν αρκετό. Καθώς ο ίδιος και το μεγάλο του σπιτικό ταξίδευαν στη Χαναάν, συνέχισε να επιτρέπει στον Ιεχωβά να καθοδηγεί τις αποφάσεις του, από τις μικρές ως τις μεγάλες. Έναν χρόνο πριν από τη γέννηση του Ισαάκ, όταν ο Αβραάμ ήταν 99 χρονών, ο Ιεχωβά απαίτησε να περιτμηθούν όλοι οι άρρενες του σπιτικού του. Μήπως αμφισβήτησε ο Αβραάμ αυτή την εντολή ή προσπάθησε να την αποφύγει με κάποιον τρόπο; Όχι, εμπιστεύτηκε στον Θεό και υπάκουσε «την ίδια εκείνη ημέρα».​—Γέν. 17:10-14, 23.

11. Γιατί ανησυχούσε ο Αβραάμ για τα Σόδομα και τα Γόμορρα, και πώς τον βοήθησε ο Ιεχωβά;

¹¹ Επειδή το έκανε συνήθειά του να υπακούει  στον Ιεχωβά ακόμη και σε φαινομενικά ασήμαντα ζητήματα, ο Αβραάμ διατήρησε τη φιλία του με τον Θεό υγιή και ακμάζουσα. Ένιωθε άνετα να ανοίγει την καρδιά του στον Ιεχωβά, ζητώντας βοήθεια όταν τον βασάνιζαν δύσκολα ερωτήματα. Για παράδειγμα, όταν έμαθε ότι ο Θεός θα κατέστρεφε τις πόλεις των Σοδόμων και των Γομόρρων, ανησυχούσε μήπως σαρώνονταν και δίκαιοι άνθρωποι μαζί με τους πονηρούς. Ίσως να σκεφτόταν τον ανιψιό του, τον Λωτ, και την οικογένειά του, οι οποίοι ζούσαν τότε στα Σόδομα. Ο Αβραάμ έθεσε τα ερωτήματά του με μεγάλη ταπεινοφροσύνη και εμπιστοσύνη στον Θεό, “τον Κριτή όλης της γης”. Ο Ιεχωβά δίδαξε υπομονετικά στον Αβραάμ πόσο ελεήμων είναι, καθώς διαβάζει κάθε καρδιά και αναζητάει τους δικαίους για να τους διασώσει, ακόμη και σε καιρούς απόδοσης κρίσης.​—Γέν. 18:22-33.

12, 13. (α) Πώς βοήθησε αργότερα τον Αβραάμ η γνώση και η πείρα του; (β) Τι δείχνει ότι ο Αβραάμ είχε πεποίθηση στον Ιεχωβά;

¹² Αναμφίβολα, καθετί που αποκόμιζε ο Αβραάμ σε γνώση και πείρα τον βοηθούσε να διατηρεί τη στενή φιλία του με τον Ιεχωβά. Αργότερα, σε μια κρίσιμη δοκιμασία​—όταν ο Ιεχωβά τού ζήτησε να θυσιάσει τον γιο του τον Ισαάκ—​ο Αβραάμ μπορούσε να κάνει σκέψεις γύρω από το τι είδους Πρόσωπο γνώριζε ότι είναι ο ουράνιος Φίλος του. Ας επιστρέψουμε τώρα σε εκείνον τον πιστό άνθρωπο που ανηφόριζε με κόπο την πλαγιά στη γη Μοριά. Πίστευε άραγε ότι ο Ιεχωβά θα άλλαζε ξαφνικά και θα γινόταν σκληρός και ανελεήμων; Για τον Αβραάμ, αυτό ήταν αδιανόητο! Πώς το ξέρουμε;

¹³ Προτού αποχωριστούν από τους υπηρέτες που τους συνόδευαν, ο Αβραάμ είπε: «Εσείς μείνετε εδώ με το γαϊδούρι, αλλά εγώ και το αγόρι θέλουμε να προχωρήσουμε προς τα εκεί και να προσφέρουμε λατρεία και να επιστρέψουμε σε εσάς». (Γέν. 22:5) Τι εννοούσε; Μήπως τους έλεγε ψέματα ότι ο Ισαάκ θα επέστρεφε, ενώ γνώριζε πως θα τον θυσίαζε; Όχι. Η Γραφή μάς βοηθάει να κατανοήσουμε τι σκεφτόταν. (Διαβάστε Εβραίους 11:19) Ο Αβραάμ «θεώρησε ότι ο Θεός μπορούσε να εγείρει [τον Ισαάκ] ακόμη και από τους νεκρούς». Ναι, ο Αβραάμ πίστευε στην ανάσταση. Γνώριζε ότι ο Ιεχωβά είχε αναζωογονήσει τις αναπαραγωγικές δυνάμεις του ίδιου και της Σάρρας στα γηρατειά τους. (Εβρ. 11:11, 12, 18) Αντιλαμβανόταν ότι τίποτα δεν ήταν αδύνατον για τον Ιεχωβά. Ήταν πεπεισμένος λοιπόν πως, ό,τι και αν γινόταν εκείνη την κρίσιμη μέρα, επρόκειτο να πάρει πίσω τον αγαπημένο του γιο ώστε να μπορούν να εκπληρωθούν όλες οι υποσχέσεις του Ιεχωβά. Δεν απορούμε που ο Αβραάμ αποκαλείται «πατέρας όλων εκείνων που έχουν πίστη»!

14. Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζετε εσείς υπηρετώντας τον Ιεχωβά, και πώς μπορεί να σας βοηθήσει το παράδειγμα του Αβραάμ;

¹⁴ Τι θα πούμε για εμάς; Είναι αλήθεια ότι ο Θεός δεν ζητάει κάτι ανάλογο από εμάς σήμερα. Αλλά μας ζητάει να τον υπακούμε ακόμη και όταν μας είναι δύσκολο να συμμορφωθούμε με τις εντολές του ή  όταν δεν κατανοούμε για ποιους λόγους μάς τις δίνει. Μπορείτε να σκεφτείτε κάτι που ζητάει ο Θεός από εσάς και σας φαίνεται δύσκολο; Για μερικούς, ίσως είναι το έργο κηρύγματος. Ίσως παλεύουν με την ντροπαλότητα, και δυσκολεύονται να πλησιάζουν αγνώστους για να τους μεταδώσουν τα καλά νέα. Για άλλους, μπορεί να αποτελεί πρόκληση το να διαφέρουν, ίσως στο σχολείο ή στην εργασία. (Έξοδ. 23:2· 1 Θεσ. 2:2) Νιώθετε ποτέ όπως ο Αβραάμ, σαν να ανηφορίζετε με κόπο εκείνη την πλαγιά του όρους Μοριά, επειδή μπροστά σας βρίσκεται κάτι που φαίνεται να ξεπερνάει τις δυνάμεις σας; Αν ναι, πάρτε θάρρος από τον Αβραάμ και την πίστη του! Ο στοχασμός γύρω από παραδείγματα πιστών αντρών και γυναικών μπορεί να μας υποκινήσει να τους μιμούμαστε και να πλησιάζουμε τον Ιεχωβά ως Φίλο μας.​—Εβρ. 12:1, 2.

15. Γιατί μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι ο Αβραάμ δεν μετάνιωσε ποτέ για την όσια υπακοή του στον Ιεχωβά;

¹⁵ Πιστεύετε ότι ο Αβραάμ μετάνιωσε ποτέ για την όσια υπακοή του στον Ιεχωβά; Προσέξτε τι λέει η Γραφή για το τέλος της ζωής του: «Ο Αβραάμ εξέπνευσε και πέθανε σε καλά γηρατειά, γέρος και ικανοποιημένος». (Γέν. 25:8) Όταν ήταν 175 χρονών, οι δυνάμεις του τελικά τον εγκατέλειψαν, αλλά μπορούσε να αναπολεί το παρελθόν γεμάτος ικανοποίηση επειδή είχε ζήσει μια καλή ζωή. Ήταν μια ζωή που παρέμεινε επικεντρωμένη στη φιλία του με τον Ιεχωβά Θεό. Ωστόσο, όταν διαβάζουμε ότι ο Αβραάμ ήταν «γέρος και ικανοποιημένος», ας μη συμπεράνουμε ότι είχε χορτάσει τη ζωή του, σαν να λέγαμε, και δεν ήθελε να ζήσει στο μέλλον.

16. Ποιες χαρές θα γευτεί ο Αβραάμ στον Παράδεισο;

¹⁶ Η Γραφή αναφέρει για τον Αβραάμ: «Περίμενε την πόλη που έχει πραγματικά θεμέλια, της οποίας οικοδόμος και κατασκευαστής είναι ο Θεός». (Εβρ. 11:10) Ο Αβραάμ πίστευε ότι κάποια μέρα θα έβλεπε εκείνη την πόλη, τη Βασιλεία του Θεού, να κυβερνάει πάνω στη γη​—και θα τη δει! Μπορείτε να φανταστείτε πόσο ενθουσιασμένος θα είναι όταν θα ζει στον επίγειο Παράδεισο και θα συνεχίζει να ενισχύει τη φιλία του με τον Ιεχωβά; Πόσο θα συγκινηθεί όταν μάθει ότι το δικό του παράδειγμα πίστης βοηθούσε τους υπηρέτες του Ιεχωβά χιλιάδες χρόνια μετά τον θάνατό του! Στον Παράδεισο, μάλιστα, θα μάθει ότι ο τρόπος με τον οποίο πήρε πίσω τον Ισαάκ ήταν “παραβολικός” για κάτι πολύ μεγαλύτερο. (Εβρ. 11:19) Θα μάθει επίσης ότι ο πόνος που βίωσε ενώ ετοιμαζόταν να θυσιάσει τον Ισαάκ έχει βοηθήσει εκατομμύρια πιστούς ανθρώπους να φανταστούν τον πόνο του ίδιου του Ιεχωβά όταν προμήθευσε τον Γιο του, τον Ιησού Χριστό, ως λύτρο. (Ιωάν. 3:16) Το παράδειγμα του Αβραάμ μάς έχει βοηθήσει όλους να έχουμε ακόμη μεγαλύτερη εκτίμηση για το λύτρο, τη μεγαλύτερη πράξη αγάπης που έγινε ποτέ σε όλη την ιστορία!

17. Ποια είναι η απόφασή σας, και τι θα εξετάσουμε στο επόμενο άρθρο;

¹⁷ Είθε ο καθένας μας να είναι αποφασισμένος να μιμείται την πίστη του Αβραάμ. Καθώς συνεχίζουμε να γνωρίζουμε καλύτερα τον Ιεχωβά, δημιουργούμε ένα υπόμνημα ακεραιότητας ενώπιόν του και αποκτούμε περισσότερη πείρα σε σχέση με τις ανταμοιβές της όσιας υπηρεσίας. (Διαβάστε Εβραίους 6:10-12) Είθε ο Ιεχωβά να είναι για πάντα Φίλος μας! Στο επόμενο άρθρο, θα εξετάσουμε άλλα τρία παραδείγματα πιστών ατόμων οι οποίοι έγιναν στενοί φίλοι του Θεού.