1, 2. (α) Γιατί μας ενθαρρύνει το παράδειγμα του Νώε, του Δανιήλ και του Ιώβ; (β) Υπό ποιες συνθήκες έγραψε ο Ιεζεκιήλ τα λόγια του εδαφίου Ιεζεκιήλ 14:14;

ΜΗΠΩΣ παλεύετε με δοκιμασίες όπως η κακή υγεία, τα οικονομικά προβλήματα ή ο διωγμός; Μήπως κατά καιρούς δυσκολεύεστε να διατηρήσετε τη χαρά σας στην υπηρεσία του Ιεχωβά; Αν ναι, θα σας ενθαρρύνει το παράδειγμα του Νώε, του Δανιήλ και του Ιώβ. Αυτοί ήταν ατελείς σαν εμάς. Αντιμετώπισαν πολλές από τις δυσκολίες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε και εμείς. Κάποιες φορές απειλήθηκε ακόμα και η ζωή τους. Εντούτοις, κράτησαν την ακεραιότητά τους, και στα μάτια του Θεού έγιναν υπόδειγμα πίστης και υπακοής.​—Διαβάστε Ιεζεκιήλ 14:12-14.

² Ο Ιεζεκιήλ έγραψε τα λόγια του θεματικού εδαφίου στη Βαβυλωνία το 612 Π.Κ.Χ. * (Ιεζ. 1:1· 8:1) Η αποστατική Ιερουσαλήμ όδευε προς την προειπωμένη καταστροφή της, η οποία τελικά επήλθε το  607 Π.Κ.Χ. Σχετικά λίγα μόνο άτομα εκδήλωναν ιδιότητες σαν του Νώε, του Δανιήλ και του Ιώβ, λαβαίνοντας έτσι το συμβολικό σημάδι για επιβίωση. (Ιεζ. 9:1-5) Μεταξύ εκείνων των λίγων ήταν και ο Ιερεμίας, ο Βαρούχ, ο Αβδέ-μέλεχ και οι Ρηχαβίτες.

3. Τι θα εξετάσουμε σε αυτό το άρθρο;

³ Παρόμοια και σήμερα, μόνο εκείνοι τους οποίους ο Ιεχωβά θεωρεί άμεμπτους​—άτομα όπως ο Νώε, ο Δανιήλ και ο Ιώβ—​θα λάβουν το σημάδι για επιβίωση όταν έρθει το τέλος του παρόντος συστήματος πραγμάτων. (Αποκ. 7:9, 14) Ας εξετάσουμε λοιπόν γιατί ο Ιεχωβά χρησιμοποίησε αυτά τα άτομα ως παραδείγματα δικαιοσύνης. Καθώς θα αναλύουμε την περίπτωση του καθενός ξεχωριστά, θα εστιάσουμε (1) στις δυσκολίες και στις προκλήσεις που αντιμετώπισε και (2) στο πώς μπορούμε εμείς να μιμηθούμε την πίστη και την υπακοή του.

4, 5. Ποιες δυσκολίες αντιμετώπισε ο Νώε, και γιατί ήταν αξιοθαύμαστη η υπομονή του;

⁴ Δυσκολίες που αντιμετώπισε ο Νώε. Την εποχή του προπάππου του Νώε, του Ενώχ, οι άνθρωποι είχαν γίνει πολύ ασεβείς. Είχαν φτάσει στο σημείο να λένε «φρικτά πράγματα» εναντίον του Ιεχωβά. (Ιούδα 14, 15) Η βία διαρκώς αυξανόταν. Μάλιστα, στις ημέρες του Νώε η γη «ήταν γεμάτη βία». Πονηροί άγγελοι υλοποιήθηκαν ως άνθρωποι, πήραν συζύγους και απέκτησαν βάναυσους, υβριδικούς απογόνους. (Γέν. 6:2-4, 11, 12) Αλλά ο Νώε διέφερε. «Ο Νώε βρήκε εύνοια στα μάτια του Ιεχωβά. . . . Αποδείχτηκε άψογος ανάμεσα στους συγχρόνους του. Ο Νώε περπάτησε με τον αληθινό Θεό».​—Γέν. 6:8, 9.

⁵ Σκεφτείτε τι δείχνουν αυτά τα λόγια για εκείνον τον δίκαιο άνθρωπο. Ο Νώε περπάτησε με τον Θεό στον πονηρό προκατακλυσμιαίο κόσμο. Και δεν το έκανε αυτό απλώς 70 ή 80 χρόνια​—όσο ζουν πολλοί άνθρωποι σήμερα. Έζησε σε εκείνον τον κόσμο σχεδόν 600 χρόνια! (Γέν. 7:11) Και ανόμοια με εμάς σήμερα, δεν είχε μια ολόκληρη εκκλησία για πνευματική υποστήριξη. Προφανώς δεν τον υποστήριζαν ούτε καν τα ίδια του τα αδέλφια. *

6. Πώς εκδήλωσε ο Νώε μεγάλο θάρρος;

⁶ Ο Νώε δεν αρκέστηκε σε μια ενάρετη ζωή. Έγινε επίσης θαρραλέος “κήρυκας δικαιοσύνης”, ο οποίος ομολογούσε δημόσια την πίστη του στον Ιεχωβά. (2 Πέτρ. 2:5) «Διαμέσου αυτής της πίστης καταδίκασε τον κόσμο», έγραψε ο απόστολος Παύλος. (Εβρ. 11:7) Επομένως, είναι λογικό να συμπεράνουμε ότι ο Νώε αντιμετώπισε χλευασμό και εναντίωση, ίσως ακόμα και απειλές για βιαιοπραγία. Αλλά δεν είχε “φόβο για τους ανθρώπους”. (Παρ. 29:25) Αντιθέτως, είχε το θάρρος που δίνει ο Ιεχωβά στους πιστούς υπηρέτες του.

7. Ποιες δυσκολίες αντιμετώπισε ο Νώε όταν κατασκεύαζε την κιβωτό;

⁷ Ο Νώε είχε περπατήσει με τον Ιεχωβά Θεό πάνω από πέντε αιώνες όταν εκείνος του είπε να κατασκευάσει μια κιβωτό για να σωθούν άνθρωποι και ζώα. (Γέν. 5:32· 6:14) Πόσο δύσκολο πρέπει να φάνταζε αυτό το εγχείρημα​—και όχι μόνο από κατασκευαστική άποψη! Ο Νώε ασφαλώς ήξερε ότι τώρα τον περίμενε ακόμα περισσότερος χλευασμός και εναντίωση. Ωστόσο, υπάκουσε με πίστη. «Ενήργησε έτσι ακριβώς».​—Γέν. 6:22.

8. Πώς έδειξε ο Νώε εμπιστοσύνη στον Ιεχωβά ως τον Προμηθευτή του;

⁸ Μια άλλη δυσκολία που αντιμετώπισε ο Νώε ήταν το να προμηθεύει τα αναγκαία για τη σύζυγο και τα παιδιά του. Πριν από τον Κατακλυσμό, οι άνθρωποι έπρεπε να κοπιάζουν πολύ σκληρά για να καλλιεργούν τη γη, και ο Νώε σίγουρα δεν αποτελούσε εξαίρεση. (Γέν. 5:28, 29) Έστω και έτσι όμως, είχε κάνει επίκεντρο της ζωής του, όχι τις υλικές μέριμνες, αλλά τον Θεό. Ακόμα και όσο κατασκεύαζε την κιβωτό, έργο που ίσως  διήρκεσε 40 με 50 χρόνια, ο Νώε παρέμεινε προσηλωμένος στα πνευματικά πράγματα. Και συνέχισε να το κάνει αυτό άλλα 350 χρόνια μετά τον Κατακλυσμό. (Γέν. 9:28) Τι εξαίρετο παράδειγμα πίστης και υπακοής!

9, 10. (α) Πώς μπορούμε να μιμούμαστε την πίστη και την υπακοή του Νώε; (β) Πώς βλέπει ο Θεός όλους εκείνους που υποστηρίζουν τους κανόνες του;

⁹ Πώς μπορούμε να μιμούμαστε την πίστη και την υπακοή του Νώε. Το κάνουμε αυτό αν υποστηρίζουμε τη δικαιοσύνη του Θεού, αν δεν είμαστε μέρος του κόσμου του Σατανά και αν βάζουμε τα συμφέροντα της Βασιλείας στην πρώτη θέση. (Ματθ. 6:33· Ιωάν. 15:19) Εννοείται ότι με τον τρόπο ζωής μας δεν κερδίζουμε την επιδοκιμασία αυτού του κόσμου. Μάλιστα, ακόμα και σήμερα, η σταθερή μας στάση υπέρ των νόμων του Θεού, λόγου χάρη σχετικά με τον γάμο και τη σεξουαλική ηθική, έχει οδηγήσει σε αρνητική δημοσιότητα σε ορισμένες χώρες. (Διαβάστε Μαλαχίας 3:17, 18) Αλλά όπως ο Νώε, έτσι και εμείς φοβόμαστε τον Ιεχωβά, όχι τους ανθρώπους. Ξέρουμε ότι μόνο αυτός δίνει αιώνια ζωή.​—Λουκ. 12:4, 5.

¹⁰ Τι θα κάνετε όμως εσείς προσωπικά; Θα συνεχίσετε να “περπατάτε με τον Θεό”, ακόμα και όταν οι άλλοι σας χλευάζουν και σας επικρίνουν ή όταν οι οικονομικές πιέσεις δοκιμάζουν την πίστη σας στον Προμηθευτή σας; Αν μιμείστε την πίστη και την υπακοή του Νώε, μπορείτε να είστε βέβαιοι ότι ο Ιεχωβά θα σας φροντίσει.​—Φιλιπ. 4:6, 7.

11. Ποιες μεγάλες δυσκολίες αντιμετώπισαν ο Δανιήλ και οι τρεις φίλοι του στη Βαβυλώνα; (Βλέπε εικόνα στην αρχή του άρθρου.)

¹¹ Δυσκολίες που αντιμετώπισε ο Δανιήλ. Ο Δανιήλ ζούσε αιχμάλωτος στη Βαβυλώνα, μια πόλη όπου αφθονούσε η ειδωλολατρία και ο πνευματισμός. Επιπλέον, οι Βαβυλώνιοι περιφρονούσαν τους Ιουδαίους, χλευάζοντας τόσο τους ίδιους όσο και τον Θεό τους, τον Ιεχωβά. (Ψαλμ. 137:1, 3) Πόσο θα πλήγωνε αυτό τους πιστούς Ιουδαίους όπως ο Δανιήλ! Επίσης, εκείνος και οι τρεις φίλοι του​—ο Ανανίας, ο Μισαήλ και ο Αζαρίας—​βρίσκονταν στο επίκεντρο της προσοχής εφόσον θα εκπαιδεύονταν για να υπηρετούν τον βασιλιά. Ακόμα και η διατροφή τους ήταν καθορισμένη. Μάλιστα, γρήγορα προέκυψε ζήτημα για το φαγητό και το ποτό, επειδή ο Δανιήλ δεν ήθελε να «μολυνθεί με τα βασιλικά εδέσματα».​—Δαν. 1:5-8, 14-17.

12. (α) Ποιες θαυμάσιες ιδιότητες εκδήλωνε ο Δανιήλ; (β) Πώς έβλεπε ο Ιεχωβά τον Δανιήλ;

¹² Ο Δανιήλ μπορεί να αντιμετώπισε και μια έμμεση πρόκληση λόγω των εξαιρετικών του ικανοτήτων, χάρη στις οποίες έλαβε ιδιαίτερα προνόμια. (Δαν. 1:19, 20) Αλλά αντί να γίνει υπερόπτης και ισχυρογνώμων, παρέμεινε ταπεινός και μετριόφρων, αποδίδοντας πάντα στον Ιεχωβά την οφειλόμενη τιμή. (Δαν. 2:30) Μάλιστα, ο Δανιήλ ήταν ακόμα νεαρός όταν ο Ιεχωβά τον θεώρησε άξιο να τον μνημονεύσει ως παράδειγμα δικαιοσύνης μαζί με τον Νώε και τον Ιώβ. Μήπως ο Θεός εμπιστεύτηκε λάθος πρόσωπο; Όχι βέβαια. Ο Δανιήλ παρέμεινε πιστός και υπάκουος μέχρι το τέλος της ζωής του. Πράγματι, κόντευε τα 100 όταν ο άγγελος του Θεού τού είπε με θέρμη: «Δανιήλ, εξαιρετικά πολύτιμε άνθρωπε».​—Δαν. 10:11, υποσ.

13. Πώς μπορεί να αποτέλεσε ευλογία ο Δανιήλ για τους Ιουδαίους συμπατριώτες του;

¹³ Χάρη στη θεϊκή εύνοια, ο Δανιήλ διατέλεσε ανώτερος αξιωματούχος τόσο υπό τη βαβυλωνιακή όσο και υπό τη μηδοπερσική διακυβέρνηση. (Δαν. 1:21· 6:1, 2) Ίσως ο Ιεχωβά κατηύθυνε τα ζητήματα με αυτόν τον τρόπο ώστε ο Δανιήλ να αποτελέσει ευλογία για τον λαό του, όπως συνέβη και με τον Ιωσήφ στην Αίγυπτο καθώς και με την Εσθήρ και τον Μαροδοχαίο στην Περσία. * (Δαν. 2:48) Φανταστείτε πόσο παρηγορητικό θα ήταν για τους Ιουδαίους αιχμαλώτους, περιλαμβανομένου και του Ιεζεκιήλ,  να βλέπουν το χέρι του Ιεχωβά να παρεμβαίνει με αυτόν τον τρόπο!

14, 15. (α) Πώς μοιάζουν οι περιστάσεις μας με αυτές του Δανιήλ; (β) Τι μπορούν να διδαχτούν οι σημερινοί γονείς από τους γονείς του Δανιήλ;

¹⁴ Πώς μπορούμε να μιμούμαστε την πίστη και την υπακοή του Δανιήλ. Σήμερα ζούμε ως ξένοι, σαν να λέγαμε, σε έναν κόσμο που έχει διαφθαρεί ηθικά και πνευματικά από τη Βαβυλώνα τη Μεγάλη, την παγκόσμια αυτοκρατορία της ψεύτικης θρησκείας, η οποία είναι «κατοικία δαιμόνων». (Αποκ. 18:2) Επομένως, και εμείς διαφέρουμε, μάλιστα μέχρι του σημείου να γινόμαστε αντικείμενο χλευασμού. (Μάρκ. 13:13) Όπως ο Δανιήλ λοιπόν, ας πλησιάζουμε τον Ιεχωβά, τον Θεό μας. Αν εμπιστευόμαστε σε αυτόν ταπεινά και υπάκουα, θα είμαστε και εμείς πολύτιμοι στα μάτια του.​—Αγγ. 2:7.

¹⁵ Οι γονείς μπορούν να διδαχτούν από τους γονείς του Δανιήλ. Τι εννοούμε; Παρά την πονηρία που επικρατούσε στον Ιούδα όταν ο Δανιήλ ήταν παιδί, εκείνος έμαθε να αγαπάει τον Θεό. Αυτό βέβαια δεν συνέβη τυχαία. Ήταν αποτέλεσμα της καλής εκπαίδευσης που είχε λάβει από τους γονείς του. (Παρ. 22:6) Ακόμα και το όνομα του Δανιήλ, το οποίο σημαίνει «κριτής μου είναι ο Θεός», παραπέμπει σε θεοφοβούμενους γονείς. (Δαν. 1:6, υποσ.) Γι’ αυτό, γονείς, μην εγκαταλείπετε τις προσπάθειες, αλλά να διδάσκετε τα παιδιά σας υπομονετικά. (Εφεσ. 6:4) Επίσης, να προσεύχεστε μαζί με αυτά και για αυτά. Όταν αγωνίζεστε να εντυπώσετε τη Γραφική αλήθεια στην καρδιά τους, ανοίγετε την πόρτα στην πλούσια ευλογία του Ιεχωβά.​—Ψαλμ. 37:5.

16, 17. Ποιες δυσκολίες αντιμετώπισε ο Ιώβ;

¹⁶ Δυσκολίες που αντιμετώπισε ο Ιώβ. Η ζωή του Ιώβ σημαδεύτηκε από έντονες αντιθέσεις. Πριν από τη δοκιμασία του, ήταν «ο σπουδαιότερος από όλους τους κατοίκους της Ανατολής». (Ιώβ 1:3) Ήταν πλούσιος, επιφανής και έχαιρε μεγάλου σεβασμού. (Ιώβ 29:7-16) Παρ’ όλα αυτά, δεν απέκτησε μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του ούτε πίστεψε ότι δεν είχε ανάγκη τον Θεό. Μάλιστα, ο Ιεχωβά τον αποκάλεσε “υπηρέτη του”, και πρόσθεσε: «Είναι ευθύς και ακέραιος άνθρωπος, φοβάται τον Θεό και κρατιέται μακριά από καθετί κακό».​—Ιώβ 1:8.

¹⁷ Μέσα σε πολύ λίγο χρόνο, η ζωή του Ιώβ άλλαξε δραματικά. Ο ίδιος βυθίστηκε στη φτώχεια και στην απόγνωση. Όπως ξέρουμε, αιτία ήταν ο συκοφάντης Σατανάς, ο οποίος τον κατηγόρησε ψευδώς ότι λάτρευε τον Θεό από ιδιοτέλεια. (Διαβάστε Ιώβ 1:9, 10) Ο Ιεχωβά δεν αδιαφόρησε για αυτή την κακόβουλη κατηγορία. Αντιθέτως, έδωσε  στον Ιώβ την ευκαιρία να αποδείξει την ακεραιότητά του, να δείξει ότι η λατρεία του πήγαζε από μια αγνή, ανιδιοτελή καρδιά.

18. (α) Τι σας κάνει εντύπωση όσον αφορά την ακεραιότητα του Ιώβ; (β) Τι αποκαλύπτει για τον Ιεχωβά ο τρόπος με τον οποίο φέρθηκε στον Ιώβ;

¹⁸ Ο Σατανάς εξαπέλυσε μια σειρά μοχθηρών επιθέσεων εναντίον του Ιώβ, οδηγώντας τον στο συμπέρασμα ότι ευθυνόταν ο Θεός. (Ιώβ 1:13-21) Έπειτα ήρθαν τρεις ψευτοπαρηγορητές και επιτέθηκαν στον Ιώβ με σκληρά λόγια, λέγοντας ουσιαστικά ότι ο Θεός τού έκανε ό,τι του άξιζε! (Ιώβ 2:11· 22:1, 5-10) Ο Ιώβ όμως κράτησε την ακεραιότητά του. Βέβαια μίλησε απερίσκεπτα κάποιες φορές, αλλά ο Ιεχωβά καταλάβαινε τον πόνο του. (Ιώβ 6:1-3) Ο Θεός έβλεπε στο πρόσωπο του Ιώβ έναν βαθιά καταθλιμμένο άνθρωπο ο οποίος ποτέ δεν του έστρεψε τα νώτα, παρότι ο Σατανάς στην ουσία τον είχε πετάξει καταγής και τον «κλοτσούσε» με λόγια που πλήγωναν, προσβάλλοντάς τον με ψεύτικες κατηγορίες. Όταν τελείωσε η δοκιμασία του Ιώβ, ο Ιεχωβά τού έδωσε τα διπλάσια από ό,τι είχε προηγουμένως, καθώς και άλλα 140 χρόνια ζωής. (Ιακ. 5:11) Ο Ιώβ συνέχισε και τότε να αποδίδει αποκλειστική αφοσίωση στον Ιεχωβά. Πώς το ξέρουμε; Ο Ιεζεκιήλ κατέγραψε τα λόγια του θεματικού μας εδαφίου πολλούς αιώνες μετά τον θάνατο του Ιώβ.

19, 20. (α) Πώς μπορούμε να μιμούμαστε την πίστη και την υπακοή του Ιώβ; (β) Πώς μπορούμε να μιμούμαστε τη συμπόνια του Θεού στις σχέσεις μας με τους άλλους;

¹⁹ Πώς μπορούμε να μιμούμαστε την πίστη και την υπακοή του Ιώβ. Όποιες και αν είναι οι περιστάσεις μας, είθε πάντοτε να επικεντρώνουμε τη ζωή μας στον Ιεχωβά, δείχνοντάς του απόλυτη εμπιστοσύνη και υπακούοντας σε αυτόν με πλήρη καρδιά. Στην πραγματικότητα, εμείς έχουμε ακόμα περισσότερους λόγους από τον Ιώβ να το κάνουμε αυτό! Σκεφτείτε: Γνωρίζουμε πολλά για τον Σατανά και τις μεθόδους του. (2 Κορ. 2:11) Εν μέρει χάρη στο βιβλίο του Ιώβ, ξέρουμε γιατί επιτρέπει ο Θεός τα βάσανα. Από την προφητεία του Δανιήλ, κατανοούμε ότι η Βασιλεία του Θεού είναι μια παγκόσμια κυβέρνηση υπό τον Χριστό Ιησού. (Δαν. 7:13, 14) Και γνωρίζουμε ότι αυτή η Βασιλεία σύντομα θα τερματίσει οριστικά όλα τα βάσανα.

²⁰ Η εμπειρία του Ιώβ τονίζει επίσης πόσο αναγκαίο είναι να δείχνουμε συμπόνια στους συγχριστιανούς μας που υπομένουν κακουχίες. Μερικές φορές, κάποιοι από αυτούς ίσως μιλούν απερίσκεπτα όπως ο Ιώβ. (Εκκλ. 7:7) Αλλά αντί να τους κρίνουμε, ας τους φερόμαστε με κατανόηση και συμπόνια. Με αυτόν τον τρόπο, μιμούμαστε τον στοργικό και ελεήμονα Πατέρα μας, τον Ιεχωβά.​—Ψαλμ. 103:8.

21. Πώς απηχούν τα λόγια του εδαφίου 1 Πέτρου 5:10 τα όσα συνέβησαν στον Νώε, στον Δανιήλ και στον Ιώβ;

²¹ Αν και ο Νώε, ο Δανιήλ και ο Ιώβ έζησαν σε διαφορετικές εποχές και υπό πολύ διαφορετικές συνθήκες, όλοι τους κατάφεραν να υπομείνουν τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν. Η ιστορία του καθενός μάς θυμίζει τα λόγια του αποστόλου Πέτρου, ο οποίος έγραψε: «Αφού . . . υποφέρετε για λίγο, ο Θεός κάθε παρ’ αξίαν καλοσύνης . . . θα τελειώσει ο ίδιος την εκγύμνασή σας. Αυτός θα σας κάνει σταθερούς, θα σας κάνει ισχυρούς, θα σας θεμελιώσει γερά».​—1 Πέτρ. 5:10.

22. Τι θα εξετάσουμε στο επόμενο άρθρο;

²² Μέσω των θεόπνευστων λόγων του Πέτρου, ο Ιεχωβά μάς διαβεβαιώνει ότι θα κάνει τους υπηρέτες του σταθερούς και ισχυρούς. Αυτά τα λόγια ισχύουν και για τον λαό του Θεού σήμερα. Όλοι μας επιθυμούμε να μας κάνει ο Ιεχωβά ισχυρούς, καθώς επίσης να παραμείνουμε σταθεροί στη λατρεία μας. Γι’ αυτό, θέλουμε να μιμούμαστε την πίστη και την υπακοή του Νώε, του Δανιήλ και του Ιώβ! Όπως θα δούμε στο επόμενο άρθρο, το μυστικό της ακεραιότητάς τους ήταν το ότι γνώριζαν πραγματικά τον Ιεχωβά. Μάλιστα, “κατανοούσαν τα πάντα”, δηλαδή όλα όσα απαιτούσε εκείνος από αυτούς. (Παρ. 28:5) Το ίδιο μπορεί να γίνει και στη δική μας περίπτωση.