1, 2. Τι έμαθε ένας αδελφός σχετικά με την παροχή συμβουλής;

ΠΡΙΝ από πολλά χρόνια, δύο πρεσβύτεροι επισκέφτηκαν μια αδελφή η οποία έχανε συναθροίσεις για κάποιο διάστημα. Ο πρεσβύτερος που συντόνιζε τη συζήτηση διάβασε κάποια εδάφια σχετικά με την παρακολούθηση των συναθροίσεων. Νόμιζε πως η επίσκεψη είχε πάει καλά, αλλά καθώς ετοιμάζονταν να φύγουν, εκείνη τους είπε: «Αδελφοί, δεν έχετε ιδέα τι περνάω». Οι πρεσβύτεροι είχαν δώσει τη συμβουλή τους χωρίς να τη ρωτήσουν για τα προβλήματα και τις περιστάσεις της. Ως αποτέλεσμα, εκείνη δεν ένιωσε ότι η συμβουλή τους τη βοήθησε.

² Αναλογιζόμενος το περιστατικό, εκείνος ο πρεσβύτερος λέει: «Τότε, θεώρησα ότι η αδελφή φέρθηκε χωρίς σεβασμό. Αλλά όσο το σκεφτόμουν, διέκρινα ότι είχα ετοιμάσει όλα τα κατάλληλα εδάφια αντί να ετοιμάσω όλες τις κατάλληλες ερωτήσεις, όπως: “Πώς είναι τα πράγματα στη ζωή σου;” “Πώς μπορώ να βοηθήσω;”» Ο πρεσβύτερος πήρε ένα πολύτιμο μάθημα από εκείνη την εμπειρία. Σήμερα, είναι ένας συμπονετικός και αποτελεσματικός ποιμένας.

3. Ποιοι μέσα στην εκκλησία μπορούν να δίνουν συμβουλές;

 ³ Ως ποιμένες, οι πρεσβύτεροι είναι υπεύθυνοι να δίνουν συμβουλή όταν χρειάζεται. Εντούτοις, κάποιες φορές άλλα άτομα στην εκκλησία ίσως χρειάζεται να δώσουν συμβουλή. Για παράδειγμα, ένας αδελφός ή μια αδελφή μπορεί να δώσει μια βασισμένη στη Γραφή συμβουλή σε κάποιον φίλο ή φίλη. (Ψαλμ. 141:5· Παρ. 25:12) Ή μια μεγαλύτερη σε ηλικία αδελφή μπορεί να “συμβουλεύει τις νεότερες γυναίκες” για ζητήματα όπως αυτά που αναφέρονται στα εδάφια Τίτο 2:3-5. Εννοείται επίσης ότι οι γονείς χρειάζεται συχνά να δίνουν συμβουλές και  διόρθωση στα παιδιά τους. Ενώ λοιπόν αυτό το άρθρο απευθύνεται ιδιαίτερα στους πρεσβυτέρους, όλοι θα ωφεληθούμε εξετάζοντας τρόπους με τους οποίους μπορούμε να δίνουμε συμβουλές που είναι τόσο πρακτικές όσο και υποκινητικές και οι οποίες «ευφραίνουν την καρδιά».​—Παρ. 27:9.

4. Τι θα εξετάσουμε σε αυτό το άρθρο;

⁴ Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε τέσσερα ερωτήματα σχετικά με την παροχή συμβουλής: (1) Ποιο είναι το σωστό κίνητρο; (2) Είναι η συμβουλή όντως απαραίτητη; (3) Ποιος πρέπει να δώσει τη συμβουλή; (4) Πώς μπορείτε να δίνετε αποτελεσματικές συμβουλές;

5. Πώς θα βοηθήσει το σωστό κίνητρο έναν πρεσβύτερο να διατυπώσει τη συμβουλή του με ελκυστικό τρόπο; (1 Κορινθίους 13:4, 7)

⁵ Οι πρεσβύτεροι αγαπούν τους αδελφούς και τις αδελφές τους. Κάποιες φορές, δείχνουν αυτή την αγάπη συμβουλεύοντας κάποιον που έχει πάρει λάθος δρόμο. (Γαλ. 6:1) Προτού όμως μιλήσει σε αυτό το άτομο, ένας πρεσβύτερος θα μπορούσε να εξετάσει μερικές από τις πτυχές της αγάπης τις οποίες ανέφερε ο απόστολος Παύλος. «Η αγάπη είναι μακρόθυμη και δείχνει καλοσύνη. . . . Ανέχεται τα πάντα, πιστεύει τα πάντα, ελπίζει τα πάντα, υπομένει τα πάντα». (Διαβάστε 1 Κορινθίους 13:4, 7) Ο στοχασμός γύρω από αυτά τα εδάφια θα βοηθήσει τον πρεσβύτερο να εξετάσει τα κίνητρα που τον ωθούν να δώσει τη συμβουλή και να πλησιάσει τον αδελφό του με τη σωστή διάθεση. Αν εκείνος που λαβαίνει τη συμβουλή νιώθει ότι ο πρεσβύτερος νοιάζεται για αυτόν, θα είναι πιθανότερο να δεχτεί τη συμβουλή.​—Ρωμ. 12:10.

6. Πώς έθεσε καλό παράδειγμα ο απόστολος Παύλος;

⁶ Ο απόστολος Παύλος έθεσε καλό παράδειγμα ως πρεσβύτερος. Λόγου χάρη, όταν οι αδελφοί στη Θεσσαλονίκη χρειάζονταν συμβουλή, ο Παύλος δεν δίστασε να τη δώσει. Ωστόσο, στις επιστολές που τους έγραψε, σχολίασε πρώτα το πιστό τους έργο, τον γεμάτο αγάπη κόπο τους και την υπομονή τους. Έλαβε επίσης υπόψη του τις περιστάσεις τους, αναγνωρίζοντας με καλοσύνη ότι η ζωή τους δεν ήταν εύκολη και ότι υπέμεναν διωγμό. (1 Θεσ. 1:3· 2 Θεσ. 1:4) Είπε μάλιστα σε εκείνους τους αδελφούς ότι αποτελούσαν παράδειγμα για τους άλλους Χριστιανούς. (1 Θεσ. 1:8, 9) Πόσο θα χάρηκαν όταν έλαβαν τον θερμό έπαινό του! Δεν υπήρχε αμφιβολία ότι ο Παύλος αγαπούσε τους αδελφούς του πάρα πολύ. Να γιατί μπόρεσε να δώσει αποτελεσματικές συμβουλές και με τις δύο επιστολές του προς τους Θεσσαλονικείς.​—1 Θεσ. 4:1, 3-5, 11· 2 Θεσ. 3:11, 12.

7. Γιατί μπορεί κάποιος να αντιδράσει αρνητικά στη συμβουλή;

⁷ Τι μπορεί να συμβεί αν δεν δώσουμε συμβουλή με τον σωστό τρόπο; Ένας έμπειρος πρεσβύτερος παρατήρησε: «Μερικοί αντιδρούν αρνητικά στη συμβουλή, όχι επειδή υπάρχει πρόβλημα με το περιεχόμενό της, αλλά επειδή δεν δόθηκε με στοργικό τρόπο». Τι μαθαίνουμε από αυτό; Η συμβουλή γίνεται πολύ ευκολότερα αποδεκτή όταν δίνεται από αγάπη, όχι από εκνευρισμό.

8. Τι πρέπει να αναρωτηθεί ένας πρεσβύτερος για να αποφασίσει αν θα δώσει συμβουλή σε κάποιον;

⁸ Οι πρεσβύτεροι δεν πρέπει να βιάζονται να δώσουν συμβουλή. Προτού ένας πρεσβύτερος δώσει συμβουλή, πρέπει να αναρωτηθεί: “Χρειάζεται όντως να πω κάτι; Είμαι βέβαιος ότι αυτό που κάνει το άλλο άτομο είναι λάθος; Έχει παραβιαστεί κάποια Βιβλική εντολή; Ή μήπως πρόκειται απλώς για διαφορά απόψεων;” Ενεργώντας σοφά, οι πρεσβύτεροι δεν “βιάζονται να μιλήσουν”. (Παρ. 29:20) Αν ο πρεσβύτερος δεν είναι βέβαιος για το αν χρειάζεται να δώσει συμβουλή σε κάποιον, θα μπορούσε να πλησιάσει έναν άλλον πρεσβύτερο  για να συζητήσουν αν όντως υπάρχει θέμα παραβίασης Βιβλικών αρχών το οποίο πρέπει να τύχει χειρισμού.​—2 Τιμ. 3:16, 17.

9. Τι μαθαίνουμε από τον Παύλο σχετικά με το πώς να δίνουμε συμβουλή για το ντύσιμο και την εμφάνιση; (1 Τιμόθεο 2:9, 10)

⁹ Προσέξτε ένα παράδειγμα. Ας υποθέσουμε ότι κάποιος πρεσβύτερος ανησυχεί για τις επιλογές ενός ομοπίστου του όσον αφορά το ντύσιμο ή την εμφάνιση. Ο πρεσβύτερος θα μπορούσε να αναρωτηθεί: “Υπάρχει Βιβλική βάση για να πω κάτι;” Έχοντας συναίσθηση της ανάγκης να είναι αντικειμενικός, θα μπορούσε να ζητήσει τη γνώμη ενός άλλου πρεσβυτέρου ή ενός ώριμου ευαγγελιζομένου. Θα μπορούσαν να ανασκοπήσουν μαζί τη συμβουλή του Παύλου για το ντύσιμο και την εμφάνιση. (Διαβάστε 1 Τιμόθεο 2:9, 10) Ο Παύλος διατύπωσε κάποιες γενικές αρχές, σχολιάζοντας ότι το ντύσιμο του Χριστιανού πρέπει να είναι κατάλληλο, σεμνό και ισορροπημένο. Αλλά δεν έφτιαξε έναν κατάλογο με «πρέπει» και «δεν πρέπει». Αναγνώρισε ότι οι Χριστιανοί έχουν το δικαίωμα να εκφράζουν το προσωπικό τους γούστο μέσα στα όρια που θέτει η Γραφή. Για να αποφασίσουν λοιπόν οι πρεσβύτεροι αν χρειάζεται να δοθεί συμβουλή, πρέπει να σκεφτούν αν οι επιλογές του ατόμου φανερώνουν σεμνότητα και σύνεση.

10. Τι πρέπει να θυμόμαστε όσον αφορά τις προσωπικές επιλογές;

¹⁰ Οφείλουμε να κατανοούμε ότι δύο ώριμοι Χριστιανοί μπορεί να κάνουν διαφορετικές επιλογές που να είναι και οι δύο αποδεκτές. Δεν πρέπει να επιβάλλουμε στους ομοπίστους μας τους προσωπικούς μας κανόνες περί ορθού και εσφαλμένου.​—Ρωμ. 14:10.

11, 12. Αν χρειάζεται να δοθεί συμβουλή, ποια ερωτήματα πρέπει να απασχολήσουν έναν πρεσβύτερο, και γιατί;

¹¹ Αν είναι σαφές ότι χρειάζεται να δοθεί συμβουλή, το επόμενο ερώτημα είναι: Ποιος πρέπει να τη δώσει; Προτού ένας πρεσβύτερος δώσει συμβουλή σε κάποια παντρεμένη αδελφή ή σε ένα ανήλικο παιδί, πρέπει να μιλήσει με τον οικογενειάρχη, ο οποίος ίσως προτιμήσει να χειριστεί ο ίδιος το ζήτημα. * Ή μπορεί ο οικογενειάρχης να ζητήσει να είναι παρών όταν ο πρεσβύτερος δώσει τη συμβουλή. Μπορεί δε, όπως αναφέρθηκε στην  παράγραφο 3, να υπάρξουν περιπτώσεις στις οποίες είναι προτιμότερο μια μεγαλύτερη αδελφή να συμβουλέψει μια νεότερη.

¹² Υπάρχει άλλος ένας παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψη. Ένας πρεσβύτερος θα μπορούσε να αναρωτηθεί: “Είμαι εγώ το καταλληλότερο άτομο για να δώσω τη συμβουλή ή μήπως θα γίνει καλύτερα αποδεκτή αν τη δώσει κάποιος άλλος;” Για παράδειγμα, ένα άτομο που παλεύει με αισθήματα χαμηλής αυτοεκτίμησης ίσως ανταποκριθεί καλύτερα αν του δώσει συμβουλή ένας πρεσβύτερος που έχει  αντιμετωπίσει το ίδιο πρόβλημα παρά κάποιος άλλος. Ο πρεσβύτερος που έχει βιώσει παρόμοια αισθήματα είναι πιθανό να δείξει μεγαλύτερη συμπόνια, και τα όσα θα πει ίσως γίνουν πιο εύκολα αποδεκτά. Εντούτοις, όλοι οι πρεσβύτεροι έχουν την ευθύνη να προτρέπουν και να υποκινούν τους αδελφούς και τις αδελφές τους να κάνουν οποιεσδήποτε αλλαγές απαιτούν οι Γραφές. Όταν λοιπόν υπάρχει ανάγκη νουθεσίας, το σημαντικότερο είναι να δοθεί η συμβουλή.

13, 14. Γιατί είναι σημαντικό να ακούει ένας πρεσβύτερος;

¹³Να είστε πρόθυμοι να ακούτε. Όταν ένας πρεσβύτερος ετοιμάζεται να δώσει συμβουλή, πρέπει να αναρωτηθεί: “Τι ξέρω για τις περιστάσεις του αδελφού μου; Τι συμβαίνει στη ζωή του; Μήπως αντιμετωπίζει προβλήματα για τα οποία δεν είμαι ενήμερος; Τι έχει περισσότερη ανάγκη αυτή τη στιγμή;”

¹⁴ Η αρχή που είναι καταγραμμένη στο εδάφιο Ιακώβου 1:19 ασφαλώς εφαρμόζεται σε εκείνους που δίνουν συμβουλή. Ο Ιάκωβος έγραψε: «Κάθε άνθρωπος πρέπει να είναι γρήγορος στο να ακούει, αργός στο να μιλάει, αργός σε θυμό». Ένας πρεσβύτερος μπορεί να το θεωρεί δεδομένο ότι γνωρίζει όλα τα γεγονότα, αλλά είναι όντως έτσι; Το εδάφιο Παροιμίες 18:13 μας υπενθυμίζει: «Όταν κάποιος αποκρίνεται για ένα ζήτημα προτού ακούσει τα γεγονότα, αποδεικνύεται ανόητος και ταπεινώνεται». Είναι καλύτερο να μάθετε τα γεγονότα απευθείας από το ίδιο το άτομο. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ακούσετε προτού μιλήσετε. Θυμηθείτε το μάθημα που πήρε ο πρεσβύτερος που αναφέρθηκε στην εισαγωγή αυτού του άρθρου. Αντιλήφθηκε ότι, αντί να αρχίσει την επίσκεψη με την ύλη που είχε ετοιμάσει, έπρεπε να είχε κάνει στην αδελφή ερωτήσεις όπως: «Πώς είναι τα πράγματα στη ζωή σου;» «Πώς μπορώ να βοηθήσω;» Αν οι πρεσβύτεροι αφιερώσουν χρόνο για να εξακριβώσουν τα γεγονότα, θα έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να βοηθήσουν και να ενθαρρύνουν τους αδελφούς και τις αδελφές τους.

15. Πώς μπορούν οι πρεσβύτεροι να εφαρμόζουν την αρχή που βρίσκεται στο εδάφιο Παροιμίες 27:23;

¹⁵Γνωρίστε το ποίμνιο. Όπως αναφέρθηκε στην αρχή, για να δίνουμε αποτελεσματικές συμβουλές δεν αρκεί να διαβάζουμε απλώς μερικά εδάφια ή να κάνουμε μια δυο υποδείξεις. Οι αδελφοί και οι αδελφές μας χρειάζεται να νιώθουν ότι νοιαζόμαστε για εκείνους, ότι τους καταλαβαίνουμε και ότι θέλουμε να τους βοηθήσουμε. (Διαβάστε Παροιμίες 27:23) Οι πρεσβύτεροι πρέπει να κάνουν το καλύτερο που μπορούν για να καλλιεργούν στενές φιλίες με τους αδελφούς και τις αδελφές τους.

16. Τι θα βοηθάει τους πρεσβυτέρους να δίνουν αποτελεσματικές συμβουλές;

¹⁶ Οι πρεσβύτεροι δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να δίνουν την εντύπωση ότι πλησιάζουν τους αδελφούς τους μόνο όταν υπάρχει κάποιο ζήτημα που πρέπει να τύχει χειρισμού. Απεναντίας, συζητούν τακτικά με τους αδελφούς και τις αδελφές τους, δείχνοντας προσωπικό  ενδιαφέρον για εκείνους καθώς αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Ένας έμπειρος πρεσβύτερος λέει: «Αν το κάνετε αυτό, θα χτίσετε μια καλή σχέση. Ως αποτέλεσμα, θα το βρείτε πολύ πιο εύκολο να δώσετε συμβουλή όταν χρειαστεί». Αντίστοιχα, εκείνος που θα λάβει τη συμβουλή θα το βρει πολύ πιο εύκολο να τη δεχτεί.

17. Πότε χρειάζεται ιδιαίτερα ένας πρεσβύτερος να δείχνει μακροθυμία και καλοσύνη;

¹⁷Να δείχνετε μακροθυμία και καλοσύνη. Η μακροθυμία και η καλοσύνη είναι ιδιαίτερα αναγκαίες όταν κάποιος αρχικά απορρίπτει μια βασισμένη στη Γραφή συμβουλή. Ένας πρεσβύτερος πρέπει να αποφεύγει την τάση να εκνευρίζεται αν κάποιο άτομο δεν δέχεται ή δεν εφαρμόζει αμέσως τη συμβουλή του. Σχετικά με τον Ιησού, προειπώθηκε το εξής: «Δεν θα συντρίψει τσακισμένο καλάμι ούτε θα σβήσει φιτίλι που σιγοκαίει». (Ματθ. 12:20) Επομένως, στις προσωπικές του προσευχές, ο πρεσβύτερος μπορεί να ζητάει από τον Ιεχωβά να ευλογήσει το άτομο που χρειάζεται συμβουλή και να το βοηθήσει να καταλάβει τον λόγο για τον οποίο του δίνεται η συμβουλή και να την εφαρμόσει. Ο αδελφός που λαβαίνει συμβουλή ίσως χρειάζεται χρόνο για να σκεφτεί όσα ειπώθηκαν. Αν ο πρεσβύτερος δείχνει μακροθυμία και καλοσύνη, το άτομο που προσπαθεί να βοηθήσει δεν θα «κολλήσει» στον τρόπο με τον οποίο δίνεται η συμβουλή, αλλά θα μπορέσει να εστιάσει στο περιεχόμενό της. Βέβαια, η συμβουλή πρέπει πάντα να βασίζεται στον Λόγο του Θεού.

18. (α) Τι πρέπει να θυμόμαστε όσον αφορά την παροχή συμβουλής; (β) Όπως δείχνει η εικόνα που συνοδεύει το πλαίσιο, τι συζητούν οι γονείς;

¹⁸Να μαθαίνετε από τα λάθη σας. Εφόσον είμαστε ατελείς, δεν θα καταφέρουμε να εφαρμόσουμε τέλεια τις εισηγήσεις αυτού του άρθρου. (Ιακ. 3:2) Θα κάνουμε λάθη, αλλά πρέπει να προσπαθούμε να μαθαίνουμε από αυτά. Αν οι αδελφοί και οι αδελφές μας νιώθουν ότι τους αγαπάμε, πιθανότατα θα τους είναι ευκολότερο να μας συγχωρούν όταν τους προσβάλλουμε με κάτι που λέμε ή κάνουμε.​—Βλέπε επίσης το πλαίσιο « Λίγα Λόγια για τους Γονείς».

19. Πώς μπορούμε να ευφραίνουμε την καρδιά των αδελφών μας;

¹⁹ Όπως είδαμε, δεν είναι εύκολο να δίνουμε αποτελεσματικές συμβουλές. Είμαστε ατελείς, όπως είναι και εκείνοι τους οποίους συμβουλεύουμε. Να έχετε κατά νου τις αρχές που εξετάσαμε σε αυτό το άρθρο. Να βεβαιώνεστε ότι η συμβουλή δίνεται με το σωστό κίνητρο. Επίσης, να βεβαιώνεστε ότι η συμβουλή είναι όντως αναγκαία και ότι εσείς είστε το κατάλληλο άτομο για να τη δώσετε. Προτού δώσετε συμβουλή, κάντε ερωτήσεις και ακούστε προσεκτικά για να καταλάβετε τι αντιμετωπίζει το άτομο. Προσπαθήστε να δείτε τα πράγματα από τη δική του οπτική γωνία. Να δείχνετε τρυφερότητα και να καλλιεργείτε θερμή φιλία με τους αδελφούς και τις αδελφές σας. Να θυμάστε τον στόχο: Θέλουμε οι συμβουλές μας, όχι μόνο να είναι αποτελεσματικές, αλλά και να «ευφραίνουν την καρδιά».​—Παρ. 27:9.